ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΝΟΜΩΝ (3853/2010 και 3865/2010)
(οι αλλαγές που επέρχονται στη συνταξιοδότηση των απασχολούμενων στον Ιδιωτικό και Δημόσιο Τομέα)
ΑΘΗΝΑ 2011
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Οι νόμοι 3863/2010 και 3865/2010 επέφεραν σημαντική, επί τα χείρω, αλλαγή στο καθεστώς συνταξιοδότησης των ασφαλι¬σμένων στο Ιδιωτικό και Δημόσιο Τομέα.
Το παρόν εγχειρίδιο εκδιδόμενο στα πλαίσια του επιστημονι¬κού έργου του ΔΣΑσκοπό έχει να ενημερώσει για το ισχύον, μέχρι τώρα ασφαλιστικό καθεστώς, ούτως ώστε ο δικηγόρος και γενικό¬τερα ο πολίτης να είναι ενήμερος για το σήμερα, προετοιμαζόμε¬νος για το αύριο.
Θερμές ευχαριστίες στον συντάκτη της παρούσας εργασίας κ. Ιωάννη Γουσέτη, ο οποίος ανιδιοτελώς προσφέρει τις υπηρεσίες του επί σειρά ετών.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Χ. ΠΑΞΙΝΟΣ
ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΝΟΜΩΝ
(3853/2010 και 3865/2010) (οι αλλαγές που επέρχονται στη συνταξιοδότηση των απασχολούμενων στον Ιδιωτικό και Δημόσιο Τομέα)
Όπως είναι γνωστό με τους νέους ασφαλιστικούς νόμους (3863/2010 και 3865/2010), επήλθαν ριζικές αλλαγές στο ασφα¬λιστικό σύστημα, στην κατεύθυνση της αποδόμησης του κοινωνι¬κού χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης και του ξεθεμελιώματος όσων ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων είχαν απο¬μείνει από τις προηγούμενες επελάσεις ενάντια στα δικαιώματα των ασφαλισμένων και συνταξιούχων και του θεσμού της κοινω¬νικής ασφάλισης γενικά.
Ο πολιτικοκοινωνικός χαρακτήρας των μέτρων που εισάγο¬νται με τους νόμους αυτούς, έχει αναλυθεί επαρκώς από το συν¬δικαλιστικό κίνημα.
Εδώ γίνεται μια προσπάθεια από καθαρά νομική άποψη, να ενημερωθούν οι εργαζόμενοι για τις αλλαγές που γίνονται στο ασφαλιστικό σύστημα, με τις ρυθμίσεις των νέων ασφαλιστικών νόμων.
Α’ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ
Αλλαγές στη νομοθεσία του Ι.Κ.Α. σχετικά με τα όρια ηλικίας και τις προϋποθέσεις απονομής της σύνταξης
Το Ι.Κ.Α. είναι ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός οργανισμός της χώρας, στην ασφάλιση του οποίου υπάγεται η μεγάλη πλειοψηφία των μισθωτών του Ιδιωτικού τομέα.
Ας δούμε ποιες αλλαγές επιφέρει ο νέος νόμος (3863/2010) στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
Βασική προϋπόθεση που ισχύει ως τώρα:
Ο ασφαλισμένος δικαιούται πλήρη σύνταξη, εάν κατά την υποβολή της αίτησης, έχει συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του, η ασφαλισμένη το 60ο έτος και πραγματοποίησε 4500 ημέρες ασφάλισης.
Δεν πρέπει να λαμβάνει άλλη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή άλλο Οργανισμό κύριας ασφάλισης (πλην Ο.Γ.Α.).
Ο ασφαλισμένος δικαιούται μειωμένη σύνταξη, εάν κατά την υποβολή της αίτησης έχει συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας του, η ασφαλισμένη το 55ο έτος και πραγματοποίησε 4500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες ανά 100 ημέρες εργασίας για καθένα από τα 5 τελευταία έτη, πριν από την υποβολή της αίτησης συντα¬ξιοδότησης ή τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας.
Τι αλλάζει στην περίπτωση αυτή, με το νέο ασφαλιστικό νόμο:
Με το νέο νόμο παραμένει όπως είχε ως τώρα η προϋπό¬θεση χορήγησης πλήρους σύνταξης για τους άντρες (4500 ημέρες ασφάλισης, 65ο έτος της ηλικίας).
Για τις γυναίκες όμως το όριο ηλικίας των 60 ετών που απαι¬τούνταν ως τώρα για την απονομή πλήρους σύνταξης, αυξάνεται από 1-1-2011 κατά ένα έτος κάθε χρόνο, μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας.
Έτσι το 2010 χρειάζονται 4500 ημέρες ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας, το 2011 4500 ημέρες ασφάλισης και το 61ο έτος της ηλικίας, το 2012 4,500 ημέρες ασφάλισης και το 62ο έτος της ηλικίας, το 2013 4500 ημέρες ασφάλισης και το 63ο έτος της ηλι¬κίας, το 2014 4500 ημέρες ασφάλισης και το 64ο έτος της ηλικίας και το 2015 4500 ημέρες ασφάλισης και το 65ο έτος της ηλικίας.
Ορίζει όμως ο νόμος ότι στην περίπτωση αυτή οι ασφαλισμέ¬νες δικαιούνται σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος συμπλήρωσης του 60ου έτους της ηλικίας τους.
Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλισμένες συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος μέσα στο οποίο συμπληρώνουν το 60ο έτος της ηλικίας τους.
Παράδειγμα: ασφαλισμένη που συμπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας της και 4500 ημέρες ασφάλισης το 2012, θα δικαιωθεί πλήρη σύνταξη στο 62ο έτος της ηλικίας της, δηλαδή ακολουθεί το όριο ηλικίας που ισχύει για το έτος 2012.
Ανάλογη ρύθμιση για τις γυναίκες ασφαλισμένες γίνεται με τον νέο ασφαλιστικό νόμο και για την μειωμένη σύνταξη.
Για τις γυναίκες αυτές που μέχρι τώρα έπαιρναν μειωμένη σύνταξη με 4500, από τις οποίες ανά 100 για καθένα από τα τε¬λευταία 5 έτη και το 55ο έτος της ηλικίας τους, το όριο ηλικίας των 55 ετών, αυξάνεται από 1-1-2011 κατά ένα έτος κάθε χρόνο και μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου έτους.
Έτσι το 2011 απαιτείται ηλικία 56 ετών, το 2012 ηλικία 57 ετών, το 2013 ηλικία 58 ετών, το 2014 ηλικία 59 ετών και το 2015 ηλικία 60 ετών, ενώ ο χρόνος ασφάλισης παραμένει ο ίδιος (4500 ημέρες).
Ορίζει όμως και εδώ ο νόμος, ότι στην περίπτωση αυτή, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως δια¬μορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του 55ου έτους της ηλι¬κίας, πράγμα που σημαίνει ότι οι ασφαλισμένες συνταξιοδο¬τούνται με μειωμένη σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως αυτό δια¬μορφώνεται κατά το έτος μέσα στο οποίο συμπληρώνουν το 55ο έτος της ηλικίας τους.
Παράδειγμα: ασφαλισμένη που συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας το έτος 2012 , θα συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη στο 57ο έτος της ηλικίας της (ακολουθεί το όριο ηλικίας που ισχύει για το 2012), εφ’ όσον βέβαια έχει πραγματοποιήσει 4500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες ανά 100 κάθε χρόνο κατά την προη¬γούμενη της υποβολής της αίτησης πενταετία.
Με 10.000 ημέρες ασφάλισης.
Οι διατάξεις που ισχύουν ως τώρα, ορίζουν ότι ο ασφαλισμέ¬νος που συμπλήρωσε το 62ο έτος της ηλικίας του και η ασφαλι¬σμένη το 57ο έτος, δικαιούται πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος, αν πραγματοποίησε 10.000 ημέρες ασφάλισης κατά τον χρόνο υπο¬βολής της αίτησης.
Επίσης ότι ο ασφαλισμένος που συμπλήρωσε 10.000 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες τουλάχιστο ανά 100 σε καθένα από τα ημερολογιακά έτη τα αμέσως προηγούμενα του έτους, κατά το οποίο υποβάλλεται η αίτηση, δικαιούται σύνταξη μειωμένη (κατά 1/200 της πλήρους μηνιαίας σύνταξης για κάθε μήνα που λείπει από το 62ο έτος για τους άντρες και το 57ο έτος για τις γυναίκες), εφ’ όσον συμπλήρωσε το 60ο έτος της ηλικίας ο ασφαλισμένος και το 55ο έτος η ασφαλισμένη.
Τι αλλάζει στην περίπτωση αυτή με το νέο ασφαλιστικό νόμο.
α) Για τους άντρες:
Το όριο ηλικίας που ισχύει για πλήρη συνταξιοδότηση με 10.000 ημέρες ασφάλισης μέχρι 31-12-2010, ανακαθορίζεται το
2011    στο 63ο έτος και για κάθε επόμενο έτος αυξάνεται κατά 6 μήνες μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους.
Έτσι το 2011 απαιτούνται 10.000 ημέρες ασφάλισης και το 63ο έτος, το 2012 απαιτούνται 10.000 ημέρες ασφάλισης και το 63,5 έτος, το 2013 10.000 ημέρες ασφάλισης και το 64ο έτος, το 2014 10.000 ημέρες και το 64,5 έτος και το 2015 10.000ημέρες ασφάλισης και το 65ο έτος.
β) Για τις γυναίκες:
Ανακαθορίζονται σταδιακά τόσο το όριο ηλικίας όσο και ο συ¬ντάξιμος χρόνος που απαιτείται για τη λήψη πλήρους και μειωμέ¬νης σύνταξης.
Έτσι οι 10.000 ημέρες ασφάλισης που απαιτούνται μέχρι 31¬12-2010, αυξάνονται από 1-1-2011 κατά 400 ημέρες κατ’ έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 12.000 ημερών ασφάλισης.
Το 57ο έτος (όριο ηλικίας λήψης πλήρους σύνταξης μέχρι 31¬12-2010), αυξάνεται για το έτος 2011 στο 58ο έτος, ενώ από το
2012    και για κάθε επόμενο έτος, αναπροσαρμόζεται κατά 6 μήνες
κατ’ έτος, μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας τους.
Το μέχρι την 31-12-2010 όριο ηλικίας των 55 ετών που απαι¬τείται για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, καθορίζεται το 2011 στο 56ο έτος, ενώ από 1-1-2012 αυξάνεται κατά 6 μήνες κατ’ έτος και μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου έτους.
Από τη διατύπωση της διάταξης, προκύπτει ότι το δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης υπάρχει μόνο κατά τη μεταβατική πε¬ρίοδο αύξησης των ορίων ηλικίας.
Έτσι διαμορφώνεται ο εξής πίνακας προϋποθέσεων για την κατηγορία αυτή των γυναικών.
ΕΤΟΣ    ΗΜΕΡΕΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΓΙΑ ΠΛΗΡΗ    ΓΙΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
ΣΥΝΤΑΞΗ    ΣΥΝΤΑΞΗ
2010    10.000    57    55
2011    10.400    58    56
2012    10.800    58,5    56,5
2013    11.200    59    57
2014    11.600    59,5    57,5
2015    12.000    60    58

Υπενθυμίζεται ότι για τη λήψη μειωμένης σύνταξης απαιτείται από το συνολικό κατά περίπτωση απαιτούμενο αριθμό ημερών ασφάλισης να έχουν πραγματοποιηθεί 100 ημέρες κατ’ έτος κατά την αμέσως προηγούμενη της υποβολής της αιτήσεως συνταξιο¬δότησης πενταετία.
Πάρα πέρα ο νέος νόμος καθορίζει ότι ο ασφαλισμένος ή η ασφαλισμένη δικαιούται σύνταξη στο όριο ηλικίας και με το χρόνο ασφάλισης, όπως έχουν διαμορφωθεί κατά το έτος που συμπλη¬ρώνει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη που συμπληρώνει τις 10.000 ημέ¬ρες ασφάλισης, το έτος 2012 θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρες ποσό σύνταξης, όταν συμπληρώσει 10.800 ημέρες ασφάλισης και το 58,5 έτος της ηλικίας της (ακολουθεί δηλαδή το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης, όπως έχουν διαμορφωθεί κατά το έτος 2012). Επισημαίνεται ότι θεμελιωμένα δικαιώματα με το χρόνο ασφάλι¬σης και το αντίστοιχο όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος 2010 θεωρείται ότι έχουν και οι ασφαλισμένοι και ασφαλισμένες που συμπληρώνουν τις 10.000 ημέρες ασφάλισης μέσα στο 2010, με αναγνώριση χρόνου που προβλέπεται στο άρθρο 40 του Ν. 2084/1992 (π.χ. στρατιωτική υπηρεσία). Πρέπει όμως η σχετική αίτηση για την αναγνώριση να υποβληθεί έως 31-12-2013.
Συνταξιοδότηση με 10.500 ημέρες ασφάλισης (35ετία).
Σύμφωνα με τα ισχύοντα ως τώρα, οι ασφαλισμένοι του Ι.Κ.Α. άνδρες και γυναίκες, μπορούσαν να πάρουν πλήρη σύ¬νταξη με 10.500 ημέρες ασφάλισης και συμπληρωμένο το 58ο έτος της ηλικίας τους.
Εκείνοι δε, άντρες και γυναίκες, που έχουν 10.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 7500 σε βαριά και ανθυγιεινά επαγ¬γέλματα, δικαιούνται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους και μειωμένη με τη συμπλήρωση του 53ου έτους.
Οι 10.500 ημέρες πρέπει να έχουν διανυθεί σε ασφαλιστικό οργανισμό που ασφαλίζει μισθωτούς και με την ιδιότητα αυτή, μπορεί δε να συνυπολογισθεί για τη συμπλήρωση του αριθμού αυτού ο χρόνος της στρατιωτικής τους υπηρεσίας ύστερα από αναγνώριση και εξαγορά .
Δεν υπολογίζεται χρόνος ασφάλισης μεγαλύτερος των 25 ημερών το μήνα ή των 300 ημερών το χρόνο, με εξαίρεση τη στρατιωτική υπηρεσία από την οποία υπολογίζονται μέχρι 30 ημέ¬ρες τον μήνα ή 360 ημέρες το χρόνο.
Επίσης δεν πρέπει να λαμβάνουν άλλη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή οργανισμό κυρίας ασφά¬λισης (πλην Ο.Γ.Α.).
Στα αμέσως πάρα πάνω επέρχονται μεταβολές με το νέο ασφαλιστικό νόμο.

Αυτές συνίστανται:
1.    Στον ανακαθορισμό του χρόνου ασφάλισης, ο οποίος στα¬διακά, αρχής γενομένης από 1-1-2011, αναπροσαρμόζεται στις 12.000 ημέρες ασφάλισης, με την προσθήκη 300 ημερών κάθε χρόνο.
Επισημαίνεται όμως ότι από 1-1-2011 καταργούνται οι πε¬ριορισμοί που υπήρχαν ως τώρα ως προς τους χρόνους ασφάλι¬σης που συνυπολογίζονται για τη συμπλήρωση της 35ετίας και πλέον θα λαμβάνονται υπ. όψη όλοι οι χρόνοι που αναφέρονται στην παράγραφο 18 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010 (νέος ασφαλιστικός νόμος), δηλαδή ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, ο χρόνος επιδότη¬σης λόγω ανεργίας ή ασθένειας μέχρι 300 ημέρες, ο χρόνος εκ¬παιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών μέχρι 2 χρόνια, ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώ¬τατης σχολής, ο χρόνος ανεργίας μετά την υπαγωγή στην ασφά¬λιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή στο Δημόσιο, καθώς επίσης και ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη αναπηρίας.
2.    Στην σταδιακή αύξηση του 58ου έτους- το οποίο αποτελεί το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης-το οποίο αρχίζοντας από 1-1-2012 αυξάνεται κατά ένα έτος κάθε χρόνο έως ότου διαμορφωθεί στο
60ο.
Ο ανακαθορισμός του χρόνου ασφάλισης και του ορίου ηλι¬κίας, φαίνεται αναλυτικά κατ’ έτος στον πάρα κάτω πίνακα:

ΕΤΟΣ 2010 2011 2012
2013
2014
2015
ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
10.500 10.800 11.100 11.400 11.700 12.000
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
58
58
59
60     60 60
Στην παράγραφο 8 του άρθρου 10 του νέου ασφαλιστικού νόμου, ορίζεται ότι ο ασφαλισμένος ή η ασφαλισμένη, δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης που ισχύουν κατά το έτος συμπλήρωσης των 10.500 ημερών ασφάλισης.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που το έτος 2011 έχει πραγμα¬τοποιήσει 10.500 ημέρες ασφάλισης, θα πάρει σύνταξη με τις προϋποθέσεις που ισχύουν κατά το ίδιο έτος, δηλαδή θα δικαιω¬θεί πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας και 10.800 ημέρες ασφάλισης.
Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφαλι¬σμένοι που κατά το έτος 2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλι¬σης (δηλαδή τις 10.500 ημέρες), με αναγνώριση χρόνων που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 10 του Ν. 825/1978 (π.χ. χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας), εφ’ όσον υπο¬βάλουν σχετικό αίτημα για αναγνώριση μέχρι 31-12-2013.
Τα άτομα της κατηγορίας αυτής, συνταξιοδοτούνται οποτεδή¬ποτε στο όριο ηλικίας που ισχύει το 2010, δηλαδή στο 58ο έτος.
3) Στον ανακαθορισμό του χρόνου ασφάλισης και του ορίου ηλικίας αυτών που έχουν 10.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Για την κατηγορία αυτή ανακαθορίζεται σταδιακά, αρχής γε¬νομένης από 1-1-2011, το όριο ηλικίας λήψης πλήρους και μειω¬μένης σύνταξης 35ετίας.
Συγκεκριμένα το όριο ηλικίας ανακαθορίζεται σταδιακά από το 55ο έτος στο 60ο για τη λήψη πλήρους σύνταξης, ενώ για μει¬ωμένη από το 53ο στο 58ο.
Ο ανακαθορισμός γίνεται με την προσθήκη 9 μηνών κάθε έτος, ξεκινώντας από 1-1-201.
Η εξέλιξη του ορίου ηλικίας, για πλήρη και μειωμένη σύνταξη, φαίνεται στον πάρα κάτω πίνακα.
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

ΠΛΗΡΗΣ
55    και 9 μήνες
56    και 6 μήνες
57    και 3 μήνες
58
58    και 9 μήνες
59    και 6 μήνες
2010 2011 2012
2013
2014
2015
2016     2017
10.500 10.500 10.500 10.500 10.500 10.500 10.500 10.500
60
ΜΕΙΩΜΕΝΗ 53
53    και 9 μήνες
54    και 6 μήνες
55    και 3 μήνες
56
56    και 9 μήνες
57    και 6 μήνες

Από τις 10.500 ημέρες ασφάλισης, οι 7.500 (κατ’ ελάχιστο), πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί στα βαριά και ανθυγιεινά επαγ¬γέλματα.
Και εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι από 1-1-2011 καταργού¬νται οι διατάξεις στις οποίες υπήρχαν πολλοί περιορισμοί ως προς τους χρόνους που συνυπολογίζονται στην 35ετία και πια γίνεται πιο εφικτή η συμπλήρωση των 3.000 ημερών ασφάλισης (όσων δηλαδή υπολείπονται από τις 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά έως τις 10.500), εφ’ όσον πια θα λαμβάνονται υπ’ όψη όλοι οι χρόνοι που αναφέρονται στην παράγραφο 18 του άρθρου 10 του νέου ασφαλιστικού νόμου και απαριθμούνται αμέσως πάρα πάνω.
Στο νέο ασφαλιστικό νόμο ορίζεται ακόμη, ότι ο ασφαλισμέ¬νος ή η ασφαλισμένη δικαιούται σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης των 10.500 ημε¬ρών ασφάλισης, από τις οποίες 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που το 2012 συμπληρώνει 10.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 7.500 ημέρες στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, συνταξιοδοτείται με πλήρη σύνταξη όταν γίνει 56 ετών και 6 μηνών (όριο ηλικίας που ισχύει για το 2012).
Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα, έχουν και οι ασφαλι¬
σμένοι που κατά το έτος 2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλι¬σης (δηλαδή 10.500 ημέρες, από τις οποίες 7.500 στα βαρέα), με αναγνώριση χρόνων που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 10 του Ν. 825/1978, εφ’ όσον υποβάλουν το σχετικό αί¬τημα για αναγνώριση, μέχρι 31-12-2013.
Τα άτομα της κατηγορίας αυτής, συνταξιοδοτούνται οποτεδή¬ποτε με τα όρια ηλικίας που ισχύουν το 2010.
Συνταξιοδότηση με 37 χρόνια ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας
Σύμφωνα με τη νομοθεσία που ίσχυε ως τώρα, οι ασφαλι¬σμένοι του Ι.Κ.Α. (αλλά και των ειδικών ασφαλιστικών ταμείων), μπορούν να συνταξιοδοτηθούν αν έχουν συμπληρώσει 11.100 ημέρες ή 37 χρόνια υποχρεωτικής ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας.
Για τους ασφαλισμένους όμως στο Ι.Κ.Α. και σε άλλα ταμεία που ασφαλίζουν μισθωτούς, ολόκληρος ο χρόνος ασφάλισης πρέπει να είναι υποχρεωτική ασφάλιση από παροχή εξαρτημένης εργασίας.
Αντίστοιχα, όσοι συνταξιοδοτούνται από ταμεία αυτοτελώς απασχολούμενων (Ο.Α.Ε.Ε.,Ε.Τ.Α.Α.κλπ.), για να συνταξιοδοτη¬θούν με 37 χρόνια ασφάλισης ανεξάρτητα από όριο ηλικίας, πρέ¬πει ολόκληρος ο χρόνος να είναι χρόνος υποχρεωτικής ασφά¬λισης από αυτοτελή απασχόληση.
Για να συμπληρωθεί ο χρόνος των 11.100 ημερών, ή 37 ετών ασφάλισης, δεν συνυπολογίζονται ο χρόνος ασφάλισης πέρα των 300 ημερών κάθε ημερολογιακό έτος, καθώς και κάθε άλλος πραγματικός ή πλασματικός χρόνος.
Συνυπολογίζεται δηλαδή, μόνο ο χρόνος της υποχρεωτικής ασφάλισης και ο χρόνος πραγματικής υπηρεσίας στο Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμίδας και σε Ν.Π.Δ.Δ. Τα πάρα πάνω αφορούν ασφαλισμένους στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. μέχρι 31-12-1992 και ασφαλισμένους στα Ειδικά Ταμεία από 1-1-1983 έως 31-12-1992.
Ποιες αλλαγές επέρχονται για την κατηγορία αυτή με το νέο ασφαλιστικό νόμο
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο, η δυνατότητα αυτή καταργείται.
Όσοι έχουν ασφαλιστεί μέχρι 31-12-1992 στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., κατά ρητή διάταξη του νόμου, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας με 11.100 ημέρες υποχρεωτικής ασφάλισης, εφ’ όσον τις συμπληρώνουν μέχρι 31-12-2010.
Έτσι πλήρη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας, παίρνουν μόνο όσοι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν τις 11.100 ημέρες υποχρεωτικής ασφάλισης, μέχρι 31-12-2010.
Για τους ασφαλισμένους σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, πλην Ο.Γ.Α., από 1/1/1993 και μετά ορίζεται από τις διατάξεις του νέου νόμου ότι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδό¬τησης με τη συμπλήρωση 12.000 ημερών ασφάλισης ή 40 ετών και του 60ου έτους της ηλικίας τους.
Για την συμπλήρωση του πάρα πάνω χρόνου, λαμβάνεται υπ’ όψη ο χρόνος ασφάλισης σε οποιονδήποτε ομοειδή φορέα. Έτσι νέος ασφαλισμένος (δηλ. υπαχθείς στην ασφάλιση από 1-1¬1993 και μετά) π.χ. στο (πρώην) Τ.Α.Π.-Ο.Τ.Ε. μπορεί να συνυπο¬λογίσει για τη συμπλήρωση των 40 ετών χρόνο σε οποιοδήποτε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης μισθωτών (π.χ. χρόνο ασφάλισης στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.).
Έτσι πλέον όσοι ασφαλισμένοι από 1-1-1983 έως 31-12¬1992 στα πρώην ειδικά ταμεία συμπληρώνουν μέχρι 31-12-2010 37 έτη υποχρεωτικής ασφάλισης όπως αυτή ορίζεται από το άρθρο 2 παρ. 2 του Ν. 3029/2002, θεμελιώνουν δικαίωμα σύντα¬ξης ανεξάρτητα από όριο ηλικίας. Η δυνατότητα αυτή όμως κα¬ταργείται από 1-1-2011.
Συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά
Σύμφωνα με τα ισχύοντα ως τώρα, μητέρα με ανήλικο φυσικό ή θετό παιδί, (που δεν έχει δηλαδή συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του), ή με παιδί οποιασδήποτε ηλικίας, που είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία, η οποία έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 5.500 ημερών και δεν λαμβάνει σύνταξη από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ, το Δημόσιο ή άλλο οργανισμό κύριας ασφάλισης, δικαιούται πλήρη σύνταξη γήρατος από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας της.
Εφ’ όσον συντρέχουν οι πάρα πάνω προϋποθέσεις και συ¬μπληρώνεται το 50ο έτος της ηλικίας, δικαιούται μειωμένη σύνταξη κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο όριο ηλικίας για πλήρη συνταξιοδότηση.
Από 3-4-2008 δικαιούνται σύνταξη γήρατος από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και οι χήροι πατέρες ανήλικου παιδιού.
Διατάξεις για την συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά υπάρχουν και σε μερικούς άλλους οργανισμούς Κυρίας Ασφάλι¬σης εκτός από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Ποιες αλλαγές επέρχονται για την κατηγορία αυτή με το νέο ασφαλιστικό νόμο
Με τον νέο ασφαλιστικό νόμο επέρχονται σημαντικές αλλαγές και για την κατηγορία αυτή ασφαλισμένων.
Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ότι το όριο ηλικίας που προ¬βλέπεται για την συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. μέχρι 31-12-1992 μητέρων ανηλίκων παιδιών, καθορίζε¬ται από 1-1-2011 στο 57ο έτος της ηλικίας, από 1-1-2012 στο 60ο έτος και από 1-1-2013 στο 65ο έτος για πλήρη σύνταξη και το όριο ηλικίας για λήψη μειωμένης σύνταξης, ορίζεται αντίστοιχα από 1¬1-2011 στο 52ο έτος, από 1-1-2012 στο 55ο έτος και από 1-1-2013 στο 60ο έτος.

Έτσι για τις μητέρες, αυτές οι προϋποθέσεις διαμορφώνονται ως εξής:
ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010 2011 2012 2013
ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
5.500    55    50
5.500    57    52
5.500    60    55
5.500    65    60
Υπάρχει όμως διάταξη κατά την οποία, η ασφαλισμένη μη¬τέρα ακολουθεί το όριο ηλικίας, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τον πάρα πάνω πίνακα και ισχύει κατά τη συμπλήρωση του απαι¬τούμενου χρόνου, εφ’ όσον υπάρχει και η ανηλικότητα του παι¬διού.
Παράδειγμα: ασφαλισμένη μητέρα που κατά το 2010 συ¬μπληρώνει τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχει ανήλικο παιδί, συ¬νταξιοδοτείται οποτεδήποτε με πλήρη σύνταξη στο 55ο έτος ή μειωμένη στο 50ο έτος.
Ασφαλισμένη μητέρα που συμπληρώνει τις 5500 ημέρες ασφάλισης και έχει ανήλικο παιδί το 2012, συνταξιοδοτείται με πλήρη σύνταξη στο 60ο έτος και με μειωμένη στο 55ο έτος.
Για όσες μητέρες έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση από 1-1¬1993 και μετά, το όριο συνταξιοδότησης καθορίζεται σύμφωνα με τον πάρα κάτω πίνακα:

ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ

55    50
55    50
55    50
2010 2011 2012 2013
6000 6000 6000 6000
65    60
Οι διατάξεις για την συνταξιοδότηση μητέρων ανηλίκων παι¬διών εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανηλίκων παιδιών. Για χήρους πατέρες ανάπηρων παιδιών έχουν εφαρμογή οι αντί¬στοιχες διατάξεις που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών.
Σύμφωνα με διευκρινίσεις που δόθηκαν με την υπ’ αριθ. 77/5-11-2010 εγκύκλιο της Διοίκησης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. «δεδο¬μένου ότι το ισχύον μέχρι 31-12-2010 όριο ηλικίας συνταξιοδότη¬σης των μητέρων ανηλίκων, είναι το 50ο έτος για μειωμένη σύνταξη και το 55ο για πλήρη σύνταξη, όλες οι ασφαλισμένες στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. μητέρες, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή – που μπορεί να ανατρέξει πολύ πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 3863/2010, δεν μπορεί όμως να υπερβεί την 31¬12-2010 – συμπλήρωσαν σωρευτικά τις 5.500ημέρες ασφάλισης και είχαν ανήλικο παιδί, συνταξιοδοτούνται οποτεδήποτε με τα ανωτέρω όρια ηλικίας και χωρίς να εξετάζεται, αν κατά τη συμπλή¬ρωση των ορίων ηλικίας, συνέτρεχε ή όχι η ανηλικότητα του παι¬διού.
Η μείωση της σύνταξης, σε περίπτωση που δεν έχει συμπλη¬ρωθεί το 55ο έτος της ηλικίας, θα χωρεί για όσους μήνες υπολεί¬πονται από την αίτηση, μέχρι τη συμπλήρωση του ανωτέρω ορίου ηλικίας»
Για όσες όμως μητέρες ανηλίκων παιδιών, οι πάρα πάνω προϋποθέσεις (5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο παιδί)συ- ντρέχουν από 1-1-2011 και μετά και έχουν υπαχθεί στην ασφά¬λιση πριν από την 1-1-1993, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης θα διαμορφωθούν όπως φαίνονται στον αμέσως πάρα πάνω παρα- τιθέμενο πίνακα.
Όσον αφορά το χρόνο έναρξης των πάρα πάνω διατάξεων, αυτές εφαρμόζονται από την ημερομηνία δημοσίευσης του Ν. 3863/2010 (δηλαδή από 15-7-2010), αφού όπου ο νομοθέτης ήθελε να θέσει διαφορετική ημερομηνία έναρξης ισχύος, γίνεται σαφής αναφορά στις επί μέρους διατάξεις.
Κατά συνέπεια: α) Οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν από 15-7-2010 και μετά, θα κριθούν σύμφωνα με τα προαναφερόμενα.
β) Για τις υποθέσεις που έχουν ήδη εκδοθεί συνταξιοδοτικές αποφάσεις, εφ’ όσον η αίτηση είχε υποβληθεί από 15-7-2010 και μετά, θα γίνει αναθεώρηση της συνταξιοδοτικής απόφασης, ύστερα από αίτηση – όχληση των ασφαλισμένων.
γ) Οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, που υποβλήθηκαν πριν από την 15-7-2010,μπορούν να κριθούν, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, με έναρξη συνταξιοδότησης την 15-7-2010, εφ’ όσον συναινούν οι ενδιαφερόμενες.
δ) Για τις περιπτώσεις που έχουν ήδη εκδοθεί συνταξιοδοτι¬κές αποφάσεις, εφ’ όσον η αίτηση συνταξιοδότησης είχε υποβλη¬θεί πριν από την 15-7-2010, προκειμένου να εφαρμοσθούν οι προαναφερόμενες διατάξεις, απαιτείται η υποβολή αίτησης από τις ενδιαφερόμενες, για ανάκληση της συνταξιοδοτικής απόφα¬σης, με έντοκη επιστροφή των ήδη καταβληθεισών συντάξεων και έναρξη καταβολής από την ημερομηνία υποβολής της νέας αίτη¬σης.
Συνταξιοδότηση υπαγόμενων στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα
Σύμφωνα με όσα ίσχυαν έως τώρα , με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας οι άνδρες ή του 55ου οι γυναίκες, δικαιού¬νται σύνταξη, εφ’ όσον έχουν πραγματοποιήσει 4.500 ημέρες ασφάλισης και απασχολούνται επί μακρό χρόνο σε ιδιαζόντως βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, που ορίζονται στον σχετικό Κανονισμό του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Από τις 4.500 ημέρες οι 3.600 τουλάχιστον, από τις οποίες οι 1000 κατά την τελευταία δεκαετία, πρέπει να έχουν πραγματοποι¬ηθεί σε εργασίες που υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγ¬
γέλματα.
Από 1-1-2003 και μετά οι 1000 ημέρες ασφάλισης στα βαρέα μπορεί να έχουν πραγματοποιηθεί κατά την τελευταία 13ετία.
Τι αλλάζει για την κατηγορία αυτή με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου ορίζεται ότι:
Το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη θεμελίωση συνταξιο¬δοτικού δικαιώματος από τις γυναίκες που απασχολούνται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, αυξάνεται κατά ένα χρόνο από 1-1-2011 και για κάθε επόμενο χρόνο και μέχρι τη συμπλή¬ρωση του 60ου έτους της ηλικίας.
Έτσι το έτος 2011 θα συνταξιοδοτούνται στο 56ο έτος, το 2012 στο 57ο έτος, το 2013 στο 58ο έτος, στο 2014 στο 59ο έτος και το 2014 στο 60ο έτος.
Με τις διατάξεις αυτές δηλαδή, εξισώνεται σταδιακά το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών που απασχολούνται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, με το όριο ηλικίας που ισχύει για τους άνδρες, που παραμένει το ίδιο.
Συγκεκριμένα το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης διαμορφώνε¬ται σύμφωνα με τον πάρα πάνω πίνακα.

ΕΤΟΣ 2010 2011 2012
2013
2014
2015
ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
4500 4500 4500 4500 4500 4500
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
55
56
57
58
59

Φυσικά στις 4.500 ημέρες ασφάλισης πρέπει να συντρέχει

και η προϋπόθεση των 3600 ημερών στα βαρέα από τις οποίες 1000 κατά την τελευταία 13ετία.
Ορίζεται όμως ότι στην περίπτωση αυτή οι ασφαλισμένες δι¬καιούνται σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος συ¬μπλήρωσης των 4.500 ημερών ασφάλισης, από τις οποίες οι 3.600 σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη που συμπληρώνει τον απαιτού¬μενο χρόνο ασφάλισης το 2012 συνταξιοδοτείται όταν συμπλη¬ρώσει το 57ο έτος της ηλικίας της, ακολουθεί δηλαδή το όριο ηλικίας που ισχύει το 2012.
Με τις διατάξεις του άρθρου 17 του νέου ασφαλιστικού νόμου, ορίζεται επίσης ότι από 1-7-2011 θα τεθεί σε εφαρμογή νέος πίνακας βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, ο οποίος θα εφαρμοσθεί για όλους τους εργαζόμενους.
Όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς στο νέο πίνακα, δεν θα περιλαμβάνονται πάρα πολλές κατηγορίες που μέχρι τώρα η εργασία τους χαρακτηρίζονταν ως βαριά ή ανθυγιεινή. Με δεδο¬μένη την εκφρασμένη βούληση των κυβερνήσεων και τη δέ¬σμευση του Ν. 3845/2010 (μνημόνιο) για «σημαντικές περικοπές στη λίστα των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων σε όχι πε¬ρισσότερα από το 10% του συνόλου» προβλέπεται με βεβαιότητα ο περιορισμός της σημερινής λίστας των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων κατά 90%.
Όσοι απασχολούνται σε εργασίες ή επαγγέλματα τα οποία εξαιρούνται από το νέο πίνακα των Β.Α.Ε., εφ’ όσον συμπληρώ¬νουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (περί των οποίων γίνεται λόγος αμέσως πάρα πάνω), έως 31-12-2015, εξα¬κολουθούν να υπάγονται στο καθεστώς συνταξιοδότησης των βα¬ρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
Οι υπόλοιποι εργαζόμενοι που εξαιρούνται από τον πίνακα των Β.Α.Ε., θα συνταξιοδοτηθούν στο όριο ηλικίας που προβλέ¬πεται για το σύνολο των ασφαλισμένων και απλά θα πάρουν μια μικρή προσαύξηση στη σύνταξή τους, για το χρόνο που ασφαλί¬στηκαν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Πρέπει να επισημανθεί ότι για τους οικοδόμους ή τους εργά¬τες καθαριότητας των Ο.Τ.Α. για τους οποίους ως τώρα ισχύουν ειδικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης (58ο για τους άνδρες οικοδό¬μους, 53ο για τις γυναίκες και 58ο για το προσωπικό καθαριότητας των Ο.Τ.Α.), τα όρια ηλικίας αυτά δεν θίγονται, αλλά εξακολουθούν να ισχύουν.
Οι οικοδόμοι σύμφωνα με τα ως τώρα ισχύοντα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν όταν έχουν 4.500 ημέρες ασφάλισης όλες σε οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες και από αυτές 500 κατά την τελευ¬ταία πενταετία πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας και με τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους οι άντρες και του 53ου οι γυναίκες (πλήρης σύνταξη). Προϋπόθεση γι’ αυτό όμως είναι να μην λαμβάνουν άλλη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Α. ή άλλο Οργανισμό Κύριας Ασφάλισης (πλην Ο.Γ.Α.). Για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων στις οικοδομικές/τεχνικές εργασίες λαμβάνονται υπ’ όψη και οι μέρες ασφάλισης με την ιδιότητα του εργάτη καθαριότητας στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και οι μέρες που τυχόν πραγματοποιήθηκαν σε υπόγειες στοές μεταλλείων-λιγνι- τωρυχείων.
Επίσης το αντρικό προσωπικό των Οργανισμών Τοπικής Αυ¬τοδιοίκησης, που απασχολείται στην αποκομιδή, μεταφορά, δια¬λογή, επιστασία και καταστροφή απορριμμάτων, σε συνέργεια συντήρησης, επισκευής και πλυσίματος μέσων καθαριότητας, οι οδοκαθαριστές, οι εργασίες αποδυτηρίων, οι εκταφείς νεκρών και οι καθαριστές οστών μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη γήρατος εφ’ όσον συμπληρώνουν 4.500 ημέρες ασφάλι¬σης από τις οποίες 3.600 στις πάρα πάνω εργασίες και από αυτές 1000 την τελευταία 13ετία πριν από την συμπλήρωση του ορίου ηλικίας ή την αίτηση για την συνταξιοδότηση και το 58ο έτος της ηλικίας τους.
Για την συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων στις πάρα πάνω εργασίες προσμετρούνται και οι ημέρες ασφάλισης σε οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες. Δεν πρέπει όμως να λαμβά¬νουν άλλη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή άλλο Οργανισμό κύριας ασφάλισης πλην Ο.Γ.Α.
Οι γυναίκες όμως που απασχολούνται ως προσωπικό των Ο.Τ.Α. στις πάρα πάνω εργασίες ασφαλίζονται και συνταξιοδο¬τούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού Βαρέων και Αν¬θυγιεινών Επαγγελμάτων (ίδετε πάρα πάνω).
Συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη ασφαλισμένων φο¬ρέων κοινωνικής ασφάλισης για τους οποίους ως τώρα προβλέπονταν συνταξιοδότηση στο 60ο έτος ή μικρό¬τερο αυτού
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος ορίζει ότι το όριο ηλικίας των 60 ετών ή μικρότερο αυτού που προβλέπεται από γενικές ή καταστα¬τικές διατάξεις για την πλήρη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ασφαλισμένων των φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αυξάνεται κατά 1 έτος κάθε χρόνο από 1-1-2011 και μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας με την επιφύλαξη -μεταξύ άλλων- ειδι¬κών διατάξεων για εργαζόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγ¬γέλματα.
Επί πλέον όπου προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε γυναίκες ασφαλισμένες σε όριο ηλικίας μικρότερο του 60ου, το όριο αυτό αυξάνεται κατά ένα 1 έτος από 1-1-2011 και για κάθε έτος μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου έτους.
Από τη διατύπωση της διάταξης φαίνεται ότι αυτή αφορά όλους τους ασφαλισμένους ανεξάρτητα από το χρόνο υπαγωγής τους στην ασφάλιση και εφ’ όσον βέβαια δεν θεμελιώνουν δικαί¬ωμα μέχρι 31-12-2010 (εξαιρούνται από τη διάταξη οι εργαζόμενοι που υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα).
Η ρύθμιση αυτή αποτυπώνεται στους εξής πίνακες.
1. ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Α’ Πλήρης σύνταξη-υπαγωγή στην ασφάλιση μέχρι 31¬12-1992 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010.
ΕΤΟΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010    15    60
2011    15    61
2012    15    62
2013    15    63
2014    15    64
2015    15    65

Β’ Υπαγωγή στην ασφάλιση μέχρι 31-12-1992, που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010.
ΕΤΟΣ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΠΛΗΡΗΣ    ΜΕΙΩΜΕΝΗ (γυναίκες)
2010    25    60    55
2011    25    61    56
2012    25    62    57
2013    25    63    58
2014    25    64    59
2015    25    65    60

Ορίζεται ότι κατά το μεταβατικό διάστημα της σταδιακής αύ¬ξησης του ορίου ηλικίας της περίπτωσης αυτής, δηλ. κατά τα έτη 2011-2014, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπό¬μενου κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού, ορίου ηλι¬κίας για πλήρη ή μειωμένη σύνταξη.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη που το έτος 2013 συμπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας της κατοχυρώνει ως όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης το όριο ηλικίας που απαιτείται το 2013 για πλήρη συνταξιοδότηση δηλ. το 63ο έτος. Αν δεν υπήρχε η πρό¬βλεψη αυτή η συγκεκριμένη ασφαλισμένη θα δικαιούνταν πλήρη σύνταξη στο 65ο έτος της ηλικίας της.
Σημειώνεται ότι θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν οι ασφαλισμένες που μέχρι 31-12-2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλισης με προσμέτρηση χρόνου που προβλέπεται στο άρθρο 40 του Ν. 2084/1992, εφ’ όσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31-12-2013.
Οι ασφαλισμένοι αυτοί συνταξιοδοτούνται με το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος 2010.
Παράδειγμα: ασφαλισμένη που το έτος 2010 έχει 14 χρόνια ασφάλισης και το 2013 υποβάλει αίτηση αναγνώρισης 1 έτους κατά το οποίο έλαβε σύνταξη αναπηρίας (το χρονικό αυτό διά¬στημα πρέπει να έχει διανυθεί μέχρι 31/12/2010), θα συνταξιοδο¬τηθεί όταν συμπληρώσει την ηλικία που προβλέπεται το 2010, δηλ. στο 60ο έτος της ηλικίας της.
Όσοι δε ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής (ασφαλισμένοι πρώην ειδικών ταμείων που έχουν ενταχθεί στο Ι.Κ.Α.), έχουν θε¬μελιώσει ή θα θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31¬12-2010, το δικαίωμα τους δεν θίγεται από την παραμονή τους στην υπηρεσία μετά την πάρα πάνω ημερομηνία και συνταξιοδο¬τικές μεταβολές που επιφέρει ο νέος νόμος δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης τους (άρθρο μόνο Ν. 3847/2010).
Συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά ασφαλι¬σμένων από 1-1-1983 έως 31-12-1993 σε φορείς και κλάδους που εντάχθηκαν στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Για τη συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά ασφαλι¬σμένων από 1-1-1983 έως 31-12-1992 σε φορείς και κλάδους που εντάχθηκαν στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. με τα άρθρα 1 και 3 του Ν. 3655/2008, καθώς και των ασφαλισμένων των ενταχθέντων στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Κλάδων Σύνταξης του Τ.Α.Π.Ι.Λ.Τ.,Τ.Σ.Π.-Α.Τ.Ε. και Τ.Σ.Ε.Α.Π.Γ.Σ.Ο. υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις στην παράγραφο 17 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010.
Για τις μητέρες αυτές το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης δια¬μορφώνεται όπως στον πάρα κάτω πίνακα.
ΕΤΟΣ ΕΤΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΠΛΗΡΗΣ    ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010    25    50
2011    25    52    50
2012    25    55    53
2013    25    65    60
Στις πάρα πάνω περιπτώσεις σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας, δηλαδή κατά τα έτη 2011-2012 η ασφαλισμένη μητέρα ανήλικου παιδιού ακολουθεί το όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τον πάρα πάνω πίνακα και ισχύει κατά τη συμπλή¬ρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, εφ’ όσον συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού.
Οι διατάξεις της περίπτωσης αυτής εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών.
Για τους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών έχουν εφαρμογή οι αντίστοιχες διατάξεις που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών.
Παράδειγμα: μητέρα που το 2012 συμπληρώνει 25 έτη υπη¬ρεσίας, είναι 52 ετών και έχει ανήλικο παιδί θα πάρει πλήρη σύ¬νταξη όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που απαιτείται για πλήρη συνταξιοδότηση μητέρων το έτος 2012, δηλαδή όταν συμπληρώ¬σει το 55ο έτος της ηλικίας
Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή, η συγκεκριμένη μητέρα θα έπαιρνε πλήρη σύνταξη στο 65ο έτος.
Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφαλι¬σμένες που μέχρι 31-12-2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλι¬σης με προσμέτρηση χρόνου που προβλέπεται στο άρθρο 40 του Ν. 2084/1992, εφ’ όσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31-12-2013.
Οι ασφαλισμένες αυτές συνταξιοδοτούνται με το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος 2010.
Παράδειγμα: μητέρα ασφαλισμένη που το έτος 2010 έχει 24 έτη ασφάλισης και το 2011 υποβάλει αίτηση αναγνώρισης 1 έτους κατά το οποίο έλαβε σύνταξη λόγω αναπηρίας (το χρονικό διά¬στημα κατά το οποίο έλαβε σύνταξη αναπηρίας πρέπει να έχει διανυθεί μέχρι 31/12/2010), θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύ¬νταξη το έτος 2010, δηλαδή στο 50ο έτος της ηλικίας της.
Για τις μητέρες με ανήλικα παιδιά που έχουν υπαχθεί από 1¬1-1993 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση τους ανακα¬θορίζεται σύμφωνα με τον πάρα κάτω πίνακα.
ΕΤΟΣ ΕΤΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΠΛΗΡΗΣ    ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010    20    55    50
2011    20    55    50
2012    20    55    50
2013    20    65    60
Και εδώ οι προβλέψεις για μητέρες ανήλικων εφαρμόζονται και στους χήρους ανήλικων παιδιών, ενώ για τους χήρους πατέ¬ρες ανάπηρων παιδιών εφαρμόζονται οι προβλέψεις που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανου για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιού.
Τρίτεκνες μητέρες ασφαλισμένες στα πρώην Ειδικά Ταμεία
Ανακαθορίζεται επίσης το όριο ηλικίας που προβλέπεται για την συνταξιοδότηση γυναικών ασφαλισμένων μέχρι 31-12-1992 σε φορείς και κλάδους που εντάχθηκαν στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. με τα άρθρα 1 και 3 του Ν. 3655/2008, καθώς και των γυναικών ασφα¬λισμένων των ενταχθέντων στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Κλάδων Σύνταξης του Τ.Α.Π.-Ι.Λ.Τ., Τ.Σ.Π.-Α.Τ.Ε. και Τ.Σ.Ε.Α.Π.Γ.Σ.Ο., οι οποίες έχουν 3 τουλάχιστο παιδιά και αντρών ασφαλισμένων στους ίδι¬ους φορείς οι οποίοι έχουν 3 τουλάχιστον παιδιά και είναι χήροι ή διαζευγμένοι και οι τελευταίοι έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση.
Γι’ αυτούς θα ισχύσουν οι προϋποθέσεις του πάρα κάτω πί¬νακα.
ΕΤΟΣ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010    20    χωρίς όριο ηλικίας
2011    20    52
2012    20    55
2013    20    65
2014    20    65
2015    20    65
Και εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώ¬ματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι 31-12-2010 από ασφαλισμένες των πρώην Ειδικών Ταμείων που έχουν εντα¬χθεί στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία μετά την πάρα πάνω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νόμος αυτός, δεν επηρεάζουν τις προ¬ϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης τους.
Θεμελιωμένο δε συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφα¬λισμένοι ή ασφαλισμένες που μέχρι 31-12-2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλισης με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του Ν. 2084/1992, εφ’ όσον η σχετική αίτηση για την αναγνώριση υποβληθεί μέχρι 31-12-2013.
Χορήγηση δεύτερης σύνταξης
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος για την χορήγηση δεύτερης σύ¬νταξης ορίζει τα εξής:
Αν ο ασφαλισμένος λαμβάνει σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από άλλον ασφαλιστικό φορέα κυρίας ασφάλισης, πλην ΟΓΑ. ή το Δημόσιο, εκτός αναπήρων και θυμάτων πολέμου και μητέρων, που συνταξιοδοτήθηκαν με τις διατάξεις για την απονομή σύντα¬ξης στα θύματα τρομοκρατικών πράξεων, δικαιούται από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. πλήρη σύνταξη γήρατος, εφ’ όσον έχει πραγματοποι¬ήσει τουλάχιστον 6.000 ημέρες ασφάλισης και έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας που απαιτείται από τη νομοθεσία, για την απονομή πλήρους σύνταξης.
Αν ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει 4.800 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον και έχει συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλι¬κίας του, δικαιούται σύνταξη γήρατος μειωμένη κατά 50% .
Προκειμένου για γυναίκες, που έχουν συμπληρώσει τον πάρα πάνω χρόνο ασφάλισης, το όριο ηλικίας των 60 ετών που απαιτείται μέχρι 31-12-2010, αυξάνεται κατά 1 έτος από 1-1-2011 και για κάθε επόμενο έτος, μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας.
Η εξέλιξη του ορίου αυτού, φαίνεται στον πάρα κάτω πίνακα:
ΕΤΟΣ 2010 2011 2012
2013
2014
2015
ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
4800 4800 4800 4800 4800 4800
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
60 61 62
63
64

Ορίζεται όμως ότι οι ασφαλισμένες της κατηγορίας αυτής, δι¬καιούνται σύνταξη, με το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος συ¬μπλήρωσης του 60ου έτους της ηλικίας.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη που συμπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας της το έτος 2012 , μπορεί να πάρει δεύτερη μειωμένη κατά 50% σύνταξη από το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., όταν συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας της.
Ακολουθεί δηλαδή το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης που ισχύει το έτος 2012, εφ’ όσον βέβαια έχει και τις 4.800 ημέρες ασφάλισης.
Χρόνοι που αναγνωρίζονται ως συντάξιμοι με το νέο ασφαλιστικό νόμο
Σύμφωνα με τα ισχύοντα ως τώρα (άρθρο 40 του Ν. 2084/1992) ο ασφαλισμένος μπορούσε να υπολογίσει ως συντά¬ξιμο χρόνο εκτός από το χρόνο της πραγματικής του ασφάλισης και ορισμένους άλλους χρόνους .Οι χρόνοι αυτοί είναι: α) ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας. β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας (200 ημέρες) και τα¬κτικής ανεργίας (200 ημέρες), κατά την τελευταία δεκαετία πριν από τη συνταξιοδότηση.
5) ο χρόνος εκπαιδευτικής αδείας άνευ αποδοχών μέχρι 2

χρόνια.
ε) ο χρόνος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, υπό ορισμέ¬νες προϋποθέσεις και
στ) στις μητέρες ασφαλισμένες, πλασματικός χρόνος για κάθε παιδί που αποκτούν από 1-1-2000 και μετά , ο οποίος ανέρ¬χεται σε 1 έτος ή 300 ημέρες ασφάλισης , για το πρώτο παιδί και σε 2 έτη ή 600 ημέρες ασφάλισης για κάθε επόμενο παιδί και μέχρι το τρίτο.
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, επέρχονται αλλαγές και στο σημείο αυτό και διευρύνονται οι περιπτώσεις ανα¬γνώρισης συντάξιμου χρόνου, πέρα από το χρόνο της πραγματι¬κής ασφάλισης.
Έτσι ορίζεται ότι, ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινω¬νικής ασφάλισης και στο Δημόσιο, λογίζεται εκτός από το χρόνο της πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης
α) ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας. Η αναγνώριση γίνεται κατά τα όσα προβλέπουν οι διατάξεις του Ν. 1358/1983, πράγμα που σημαίνει ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας και τουλάχιστον 3.600 ημερών πραγ¬ματικής ασφάλισης.
β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών. γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και μέχρι 300 ημέ¬ρες και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας μέχρι 300 ημέρες ανεξάρτητα από το χρόνο που έλαβε χώρα η ανεργία ή επήλθε η ασθένεια.
δ) ο χρόνος εκπαιδευτικής αδείας άνευ αποδοχών μέχρι 2
έτη.
ε) ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής ή αλλοδαπής, καθώς και ο χρόνος σπουδών μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας, σε μέσες επαγγελματικές σχολές, ο οποίος είναι ίσος με τα κατά το χρόνο της αποφοίτησης επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών της οικείας σχολής. Εννοείται ότι αν κατά το χρόνο φοί¬τησης στις αναφερόμενες σχολές έχει χωρίσει ασφάλιση σε οποι¬οδήποτε ομοειδή φορέα ασφάλισης, δεν θα είναι δυνατή η ανα¬γνώριση του αντίστοιχου διαστήματος. Δεδομένου δε ότι ρύθμιση αναφέρεται σε αποφοίτηση, δηλαδή σε περάτωση των σπουδών, δεν θα είναι δυνατή η αναγνώριση του χρόνου σπουδών αν δεν έχει αποκτηθεί το σχετικό πτυχίο ή δίπλωμα.
στ) ο χρόνος ανεργίας μετά την υπαγωγή στην ασφάλιση, οποιουδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης ή το Δημόσιο. Ως χρόνος ανεργίας θεωρείται κάθε κενό χρονικό διάστημα μετά την έναρξη των εργασιακού βίου του ασφαλισμένου και την υπαγωγή του στα μητρώα οποιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού, για το οποίο δεν υπάρχει ασφάλιση.
ζ) ο προβλεπόμενος από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε., χρόνος απουσίας από την εργασία, λόγω κύησης και λοχείας. Ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο που προβλέπεται κάθε φορά από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.
η) ο χρόνος απεργίας.
θ) ο πλασματικός χρόνος του άρθρου 141 του Ν. 3655/2008 (πλασματικός χρόνος ασφαλισμένων μητέρων), που αναγνωρί¬ζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού και ανεξάρτητα του χρόνου γέννησης των παιδιών. O χρόνος αυτός λαμβάνεται υπ. όψη για τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης που απαιτεί¬ται για τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου των μητέρων με ανήλικα παιδιά, καθώς και για την συμπλήρωση των 15 ετών
ι) ο χρόνος μαθητείας, όπως ορίζεται από τις ισχύουσες δια¬τάξεις και μέχρι 1 έτος. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ως χρόνος μα¬θητείας θεωρείται ο χρόνος απασχόλησης σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (stage) και ια) ο χρόνος αποδε¬δειγμένης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, πριν από την εγγραφή στα μητρώα του Ο.Α.Ε.Ε. και μέχρι 5 έτη, εφ’ όσον δεν είχαν πληρωθεί οι ασφαλιστικές εισφορές.
Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1¬2011 έως 31-12-2014 σ’ όλους τους φορείς κοινωνικής ασφάλι¬σης, το ποσό για την εξαγορά του χρόνου της στρατιωτικής υπη¬ρεσίας είναι μειωμένο κατά 30% και για όσους θεμελιώνουν συ¬νταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2015 και μετά μειωμένο κατά 50%.
Ο χρόνος γονικής αδείας ανατροφής παιδιών, υπολογίζεται τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και αναγνωρίζεται ύστερα από εξαγορά.
Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας, λόγω τακτικής ανερ¬γίας και ο προβλεπόμενος από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης ή λοχείας, υπολογίζεται για τη θε¬μελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας και ο χρόνος απεργίας, ανα¬γνωρίζεται με αίτηση του ενδιαφερόμενου, τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και η αναγνώριση γίνεται με εξαγορά.
Ο χρόνος φοίτησης σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές, ο χρό¬νος σπουδών σε μέσες επαγγελματικές σχολές, ο χρόνος μαθη¬τείας, καθώς και ο χρόνος ανεργίας αναγνωρίζονται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και για την θεμελίωση του συνταξιο¬δοτικού δικαιώματος και για την προσαύξηση του ποσού της σύ¬νταξης και η αναγνώριση γίνεται με εξαγορά.
Το ποσό της εξαγοράς καταβάλλεται είτε εφ’ άπαξ με έκ¬πτωση 15%, είτε με μηνιαίες δόσεις ίσες με τους αναγνωριζόμε¬νους μήνες.
Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, πριν από την εξόφληση του ποσού της εξαγοράς, παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το % της σύνταξης.
Ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης των μητέρων (άρθρο 141 Ν. 3655/2008), συνυπολογίζεται και για τη συμπλήρωση των προ¬ϋποθέσεων συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, με 35ετία, καθώς και των 4.500 ημερών ή 15 ετών ασφάλισης.
Ο χρόνος αναγνώρισης για επιδότηση λόγω ασθενείας και τακτικής ανεργίας (300 ημέρες για κάθε περίπτωση), και ο προ¬βλεπόμενος από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. χρόνος απουσίας από την εργα¬σία λόγω κύησης; και λοχείας, συνυπολογίζεται μόνο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για τον προσ¬διορισμό του ποσού της σύνταξης.
Και ο νέος νόμος ορίζει, ότι ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφα¬λισμένος έλαβε σύνταξη αναπηρίας, συνυπολογίζεται για την συ¬μπλήρωση των προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος.
Προβλέπεται ότι όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για συνταξιοδότηση λόγω γήρατος μέχρι 31¬12-2010 με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του Ν. 2084/1992, εφ’ όσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31-12-2013, ακολουθούν τις κατά περίπτωση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ισχύουν κατά το έτος 2010.
Επίσης ορίζεται ότι οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι συνυπολογί¬ζονται για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, εφ’ όσον ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη ασφάλισης.
Ακόμη ορίζεται ότι ο συνολικός χρόνος, ο οποίος με βάση τα πάρα πάνω, συνυπολογίζεται ή αναγνωρίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, δεν μπορεί να υπερβεί τα 7 έτη. Ειδικότερα, ο χρόνος αυτός καθορίζεται κατ’ ανώτατο όριο. α) σε 4 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011.
β) σε 5 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2012.
γ) σε 6 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2013 και
δ) σε 7 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2014 και μετά.
Όλα τα πάρα πάνω ισχύουν από 1-1-2011.
Οι ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου για την δια¬δοχική ασφάλιση
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος επιφέρει αλλαγές και σε θέματα διαδοχικής ασφάλισης, αν και όχι μεγάλες.
Με τις ρυθμίσεις αυτές διατηρείται η αρχή της απονομής σύ¬νταξης, από τον τελευταία ασφαλιστικό οργανισμό, εφ’ όσον ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλισή του 1500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες όμως 20 μήνες ή 500 ημέρες κατά την τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για την κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος.
Για την κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου, απαιτείται πραγματοποίηση στην ασφάλιση του τελευ¬ταίου ασφαλιστικού οργανισμού 40 μηνών ή 1000 ημερών, από τις οποίες οι 12 μήνες ή 300 ημέρες ασφάλισης, πρέπει να πραγ¬ματοποιήθηκαν την τελευταία πενταετία, πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Σύμ¬φωνα με τις διατάξεις που ισχύουν ως τώρα (άρθρο 14 του Ν. 1902/1990 χρειάζονταν 1500 ημέρες ή 5 έτη ασφάλισης από τις οποίες όμως 500 ή 20 μήνες κατά την τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή τη αίτησης.
Ο οργανισμός που θα είναι αρμόδιος να κρίνει το συνταξιο¬δοτικό δικαίωμα, θα εξετάσει αν ο ασφαλισμένος έχει τις προϋ¬ποθέσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία του για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Θα εξετάσει δηλαδή αν ο ασφαλισμένος συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, που στην περίπτωση σύντα¬ξης λόγω γήρατος είναι η συμπλήρωση του απαιτούμενου ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης, στην περίπτωση σύνταξης λόγω αναπηρίας, ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης και το προ¬βλεπόμενο ποσοστό αναπηρίας και στην περίπτωση σύνταξης λόγω θανάτου, αν ο πεθαμένος είχε πραγματοποιήσει τον απαι¬τούμενο χρόνο ασφάλισης.
Συνεπώς, όπου στη νομοθεσία μερικών ασφαλιστικών οργα¬νισμών υπάρχουν διατάξεις που θέτουν ειδικές προϋποθέσεις για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, οι προϋποθέσεις αυτές δεν λαμβάνονται υπ’ όψη.
Σαν τέτοιες προϋποθέσεις ο νόμος ενδεικτικά αναφέρει αυτές που αφορούν στην ύπαρξη ενεργού ασφαλιστικού δεσμού, στη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας σε δεδομένο χρόνο, σε σχέση με το χρόνο διακοπής της απασχόλησης, την παραγραφή κλπ.
Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργα¬σίας ή των ετών ασφάλισης που αναφέρονται πάρα πάνω, αλλά στην περίπτωση αυτή δεν έχει πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού χρόνο ασφάλισης, για τη συνταξιοδότησή του λόγω γήρατος, αναπηρίας ή των μελών της οικογενείας του λόγω θανάτου, ή δεν πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον πάρα πάνω ανα¬φερόμενο αριθμό ημερών εργασίας ή των ετών ασφάλισης, δικαι¬ούται σύνταξη αυτός ή τα μέλη της οικογένειας του, από τον οργανισμό στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις πε¬ρισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, στον οποίο δεν πε¬ριλαμβάνεται ο τελευταίος φορέας.
Αυτό όμως συμβαίνει εφ’ όσον: α) Ο ασφαλισμένος που ζη¬τάει την συνταξιοδότησή του λόγω γήρατος ή αναπηρίας, έχει συ¬μπληρώσει το όριο ηλικίας ή είναι ανάπηρος, με ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού και β) συμπληρώνονται όλες οι προϋποθέσεις για συ¬νταξιοδότηση που προβλέπει η νομοθεσία του οργανισμού, με τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης. Οι ρυθμίσεις αυτές, ίσχυαν και με τον προηγούμενο νόμο. Τα μέλη της οικογένειας ασφαλι¬σμένου που πέθανε, τα οποία ζητούν να συνταξιοδοτηθούν λόγω θανάτου του, θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που προ¬βλέπει η νομοθεσία του οργανισμού αυτού και όχι του τελευταίου.
Παραμένει και στο νέο νόμο η διάταξη που όριζε ότι αν ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδό¬τησης της νομοθεσίας του οργανισμού, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας, το δικαίωμά του κρίνεται από τους άλλους οργανισμούς, στην ασφά¬λιση των οποίων έχει υπαχθεί, κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημε¬ρών εργασίας, εκτός του τελευταίου.
Πρέπει να σημειωθεί, ότι για να διαβιβάσει το φάκελο του ασφαλισμένου ο οργανισμός στον οποίο πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες ημέρες εργασίας στον επόμενο κατά φθίνουσα σειρά αριθμό ημερών εργασίας οργανισμό, δεν είναι απαραίτητο ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπονται από τη νομοθεσία του, διότι η προϋπόθεση αυτή απαιτείται να υπάρχει μόνο στον τελευταίο οργανισμό.
Επίσης παρέμεινε η διάταξη που ορίζει ότι αν ο ασφαλισμέ¬νος δεν έχει τις προϋποθέσεις όλων των οργανισμών στους οποί¬ους ασφαλίστηκε, πριν από τον τελευταίο, τότε ο τελευταίος οργανισμός γίνεται αρμόδιος για την κρίση του δικαιώματος λόγω γήρατος, εφόσον ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφά- λισή του 1000 ημέρες εργασίας ή 40 μήνες ασφάλισης, από τις οποίες 300 ημέρες εργασίας ή 12 μήνες ασφάλισης την τελευταία πενταετία.
Για την κρίση όμως του δικαιώματος για σύνταξη λόγω ανα¬πηρίας ή θανάτου, ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει πραγματοποι¬ήσει στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού οποτεδήποτε 300 ημέρες εργασίας. (Τα ίδια ίσχυαν και έως τώρα).
Καθορίζεται ακόμη, ότι στη διαδοχική ασφάλιση, ολόκληρος ο χρόνος υπολογίζεται από τον αρμόδιο για την απονομή της σύ¬νταξης οργανισμό, ως χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του, τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε οργανισμού, πράγμα που ισχύει και
στο μέχρι τώρα νομικό καθεστώς.
Έναρξη καταβολής του ποσού της σύνταξης του συμμε¬τέχοντα φορέα
Με τις διατάξεις του άρθρου 69 του Ν. 2084/1992 ορίστηκε ότι ο συμμετέχων οργανισμός επιβαρύνεται με τη δαπάνη συντα¬ξιοδότησης όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του, οπότε καταβάλλεται σε αυτόν το ποσό της σύνταξης που του αναλογεί και γίνεται η από¬δοση της σχετικής επιβάρυνσης.
Αν ο Οργανισμός που απονέμει τη σύνταξη, χορηγεί σύνταξη σε ηλικία μικρότερη από την ηλικία με την οποία συνταξιοδοτού¬νται οι ασφαλισμένοι που υπάγονται στον Κανονισμό Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων του Ι.Κ.Α. ο συμμετέχων ασφαλιστι¬κός οργανισμός επιβαρύνεται με τη δαπάνη συνταξιοδότησης, όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέ¬πεται από αυτό τη νομοθεσία του Ι.Κ.Α. για την συνταξιοδότηση των υπαγόμενων στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, οπότε και καταβάλλεται στον ασφαλισμένο το ποσό της σύνταξης που του αναλογεί και γίνεται η σχετική επιβάρυνση.
Με τις διατάξεις του Ν. 3232/2004 δόθηκε η δυνατότητα κατ’ επιλογή του ασφαλισμένου, ή τμηματική σύνταξη του συμμετέχο¬ντα φορέα να καταβληθεί ταυτόχρονα με αυτή του απονέμοντα οργανισμού, μειωμένη όμως κατά 3% για κάθε χρόνο που υπολεί¬πεται μέχρι τη συμπλήρωση των ορίων ηλικίας που προβλέπο¬νται από τις διατάξεις του άρθρου 69 του Ν. 2084/1992.
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου γίνεται τροπο¬ποίηση της αμέσως πάρα πάνω αναφερόμενης διάταξης και ορί¬ζεται ότι η ταυτόχρονη καταβολή του τμηματικού ποσού σύνταξης του συμμετέχοντα με αυτό του απονέμοντα οργανισμού, θα συνε¬πάγεται μείωση της σύνταξης κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπο¬λείπεται έως τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων από τις διατάξεις του άρθρου 69 του Ν. 3084/1992 ορίων ηλικίας. Με τις διατάξεις αυτές δηλαδή η μείωση της σύνταξης γίνεται 6% το χρόνο από 3% που ήταν ως τώρα.
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο, επίσης καθιερώνεται νέος τρό¬πος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης στη διαδοχική ασφά¬λιση.
Με το νέο τρόπο, επέρχεται μια μικρή βελτίωση στο τελικό ποσό της απονεμόμενης σύνταξης, αλλά η αδικία σε βάρος των ασφαλισμένων με διαδοχική ασφάλιση, ως προς το ποσό της σύ- νταξής τους, παραμένει και μετά το νέο νόμο. Ωφελημένοι από το νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης θα είναι κυρίως αυτοί που υπήχθησαν στην ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. ή σε άλλα ταμεία ασφάλι¬σης μισθωτών και μετά ασφαλίσθηκαν σε ταμεία αυτοαπασχολού¬μενων, στο Δημόσιο ή σε Ειδικά Ταμεία.
Αλλά αρχίζει και αυτή η μικρή βελτίωση από 1/1/2011 και δεν αφορά όσους συνταξιοδοτήθηκαν ή θα συνταξιοδοτηθούν μέχρι 31-12-2010. Ορίζεται όμως ότι για τους ασφαλισμένους στα πρώην Ειδικά Ταμεία που έχουν ενταχθεί στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. για τους οποίους έχει προβλεφθεί ότι αν έχουν θεμελιώσει ή θα θεμε¬λιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως 31-12-2010, το δικαίωμα αυτό δεν θίγεται από την παραμονή τους στην υπηρεσία μετά την ημερομηνία αυτή και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές στην διάρ¬κεια αυτής δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης τους καθώς και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης τους (άρθρο μόνο του Ν. 3847/2010), ισχύουν οι διατάξεις του νέου νόμου για τον νέο τρόπο υπολογισμού της διαδοχικής ασφά¬λισης.
Με το υπ. αριθ. Α.Π.Φ. 1500/οικ. 20074/372/20-9-2010 έγ¬γραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλί¬σεων – Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων – Τμήμα Διαδοχικής Ασφάλισης προς όλους τους Οργανισμούς Κυ¬ρίας και Επικουρικής Ασφάλισης, δόθηκαν λεπτομερείς οδη¬γίες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 5 του Ν.
3863/2010, που αφορά θέματα Διαδοχικής Ασφάλισης.
Στο έγγραφο αυτό, αναφέρονται τα εξής για τις συντάξιμες αποδοχές φορέων Κυρίας Ασφάλισης Μισθωτών (άρθρο 5 παρά¬γραφος 3 του νέου Ασφαλιστικού Νόμου):
ΣΥΝΤΑΞΙΜΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΦΟΡΕΩΝ ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Άρθρο 5, παρ. 3.
Ως γνωστόν από τις διατάξεις των παρ. 2 περ. α’, 5, 12β’ και του δευτέρου εδαφίου της παρ. 13 του άρθρου 1 του Ν. 3232/2004, ορίστηκε ποιες αποδοχές λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης όταν α) οι χρόνοι που συνυπολογίζο¬νται διανύθηκαν σε οργανισμούς κύριας ασφάλισης μισθωτών και β) όταν ο απονέμων τη σύνταξη ασφαλίζει μισθωτούς και είναι προηγούμενος του τελευταίου οργανισμού. Έτσι ορίστηκε ότι ο υπολογισμός του ποσού της σύνταξης πραγματοποιείται βάσει των αποδοχών των ασφαλισμένων, που λαμβάνονται υπόψη για την απονομή της σύνταξης σύμφωνα με τη νομοθεσία του κάθε οργανισμού, αναπροσαρμοσμένες με το μέσο Ετήσιο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, με εξαίρεση το Δημόσιο, για το οποίο ως προς την αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 9 και 34 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 166/2000 ) κατά περίπτωση.
Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 3863/2010 επαναπροσδιορίστηκαν οι συντάξιμες αποδοχές βάση των οποίων θα υπολογιστεί το ποσό της σύνταξης, ώστε εκτός από την επικαιροποίηση αυτών με βάση το μέσο ετήσιο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή να συμπεριληφθεί και η εξέλιξη των εισοδημάτων και η αναβάθμιση της ασφαλιστικής κλάσης των ασφαλισμένων.
Έτσι ορίστηκε ότι οι συντάξιμες αποδοχές των φορέων ασφά¬λισης μισθωτών που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 2α ,5, 12β και 13 του άρθρου 1 του Ν. 3232/2004 θα πολλαπλα¬σιάζονται, για κάθε έτος ασφάλισης, που πραγματοποιήθηκε από τη διακοπή της ασφάλισης σε αυτούς, μέχρι το προηγούμενο έτος του χρόνου υποβολής της αίτησης, με ορισμένους συντελεστές οι οποίοι θα μεταβάλλονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικο¬νομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, μετά από εκ¬πόνηση αναλογιστικής μελέτης από τη Διεύθυνση Αναλογιστικών Μελετών της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων με βάση την εξέλιξη των συντελεστών ωρίμανσης των μισθών και ημερομισθίων.
Σημειώνεται ότι ο πολλαπλασιασμός με τους συντελεστές θα ισχύσει και για το Δημόσιο πέραν της αναπροσαρμογής των συ¬ντάξιμων αποδοχών σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 και 34 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 166/2000), ώστε να υπολογισθεί η ωρίμανση των μισθών.
Οι πάρα πάνω συντελεστές καταχωρούνται στον πάρα κάτω πίνακα:
ΕΤΗ    ΣΥΝΤΕ-    ΕΤΗ    ΣΥΝΤΕ-    ΕΤΗ    ΣΥΝΤΕ-
ΑΣΦΑΛΙ- ΛΕΣΤΗΣ    ΑΣΦΑΛΙ-    ΛΕΣΤΗΣ    ΑΣΦΑΛΙ-    ΛΕΣΤΗΣ
ΣΗΣ ΕΩΣ        ΣΗΣ ΕΩΣ        ΣΗΣ ΕΩΣ
ΤΗ ΣΥΝΤΑ¬        ΤΗ ΣΥΝΤΑ¬        ΤΗ ΣΥΝΤΑ¬
ΞΙΟΔΟΤΗΣΗ        ΞΙΟΔΟΤΗΣΗ        ΞΙΟΔΟΤΗΣΗ
1    1,020    16    1,373    31    1,848
2    1,040    17    1,400    32    1,885
3    1,061    18    1,428    33    1,922
4    1,082    19    1,457    34    1,961
5    1,104    20    1,486    35    2,000
6    1,126    21    1,516    36    2,040
7    1,149    22    1,546    37    2,081
8    1,172    23    1,577    38    2,122
9    1,195    24    1,608    39    2,165
10    1,219    25    1,641    40    2,208
11    1,243    26    1,673    41    2,252
12    1,268    27    1,707    42    2,297

13    1,294    28    1,741    43    2,343
14    1,319    29    1,776    44    2,390
15    1,346    30    1,811    45    2,438

Προς διευκόλυνση παραθέτουμε και τον πίνακα εξέλιξης ετή¬σιων μεταβολών του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Σύγκριση δείκτη Δεκεμβρίου Σύγκριση μέσου ετήσιου
κάθε έτους με τον αντίστοιχο    δείκτη κάθε έτους, με
δείκτη του προηγούμενου    τον αντίστοιχο δείκτη
έτους        του προηγούμενου έτους
Έτος            Μέσος
Δείκτης    Μεταβολή %    ετήσιος    Μεταβολή %
Δεκ.        Δείκτης
1959    1,302    –    1,293    –
1960    1,348    3,5    1,315    1,7

1961    1,337    -0,8    1,339    1,8
1962    1,360    1,7    1,334    -0,3
1963    1,378    1,3    1,374    3,0
1964    1,398    1,5    1,386    0,9
1965    1,467    4,9    1,428    3,0
1966    1,536    4,7    1,499    4,9
1967    1,515    -1,3    1,524    1,7
1968    1,556    2,7    1,530    0,3
1969    1,589    2,1    1,567    2,5
1970    1,648    3,7    1,614    3.0

1971    1,696    2,9    1,663    3,0
1972    1,808    6,6    1,735    4,3
1973    2,362    30,7    2,004    15,5
1974    2,680    13,5    2,542    26,9
1975    3,100    15,7    2,882    13,4
1976    3,463    11,7    3,266    13,3
1977    3,906    12,8    3,664    12,2
1978    4,356    11,5    4,123    12,5

1979    5,434    24,8    4,908    19,0
1980    6,858    26,2    6,129    24,9

1981    8,401    22,5    7,628    24,5
1982    10,001    19,0    9,240    21,1
1983    12,016    20,2    11,104    20,2
1984    14,185    18,0    13,154    18,5
1985    17,706    24,8    15,694    19,3
1986    20,716    17,0    19,306    23,0
1987    23,982    15,8    22,472    16,4
1988    27,331    14,0    25,510    13,5
1989    31,389    14,8    29,005    13,7
1990    38,572    22,9    34,932    20,4

1991    45,522    18,0    41,728    19,5
1992    52,078    14,4    48,354    15,9
1993    58,335    12,0    55,322    14,4
1994    64,557    10,7    61,338    10,9
1995    69,671    7,9    66,818    8,9
1996    74,750    7,3    72,293    8,2
1997    78,274    4,7    76,296    5,5
1998    81,303    3,9    79,032    4,8
1999    83,534    2,7    82,039    2,6
2000    86,796    3,9    84,624    3,2

2001    89,440    3,0    87,480    3,4
2002    92,469    3,4    90,655    3,6
2003    95,313    3,1    93,856    3,5
2004    98,261    3,1    96,576    2,9
2005    101,819    3,6    100,000    3,5
2006    104,781    2,9    103,196    3,2
2007    108,849    3,9    106,183    2,9
2008    110,990    2,0    110,593    4,2
2009    113,922    2,6    111,931    1,2

Για πλήρη κατανόηση παραθέτουμε το κάτωθι παράδειγμα:
Έστω ότι ένας ασφαλισμένος υπήχθη στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. μέχρι και το1995 και στη συνέχεια στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. -Τ.Ε.Β.Ε. στο οποίο υπέβαλε αίτηση το 2010. Ο.Α.Ε.Ε.- Τ.Ε.Β.Ε. ως αρμόδιος για την απονομή της σύνταξης, αφού προ¬βεί στους τρεις τρόπους υπολογισμού του ποσού της σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 3232/ 2004 υπολογίζει και το αναλογούν ποσό σύνταξης του Ι.Κ.Α.
Για να καθοριστεί το αναλογούν ποσό σύνταξης του Ι.Κ.Α. με τις ισχύουσες διατάξεις θα πρέπει κατ’ αρχήν να γίνει ο καθορι¬σμός του ποσού συντάξιμων αποδοχών του Ι.Κ.Α. Όταν προσ¬διοριστεί το ποσό των συντάξιμων αποδοχών του Ι.Κ.Α. σύμφωνα με την νομοθεσία του, θα επικαιροποιηθεί με την αύξηση του Δεί¬κτη Τιμών Καταναλωτή και στη συνέχεια θα προσαυξηθεί με τον ανάλογο συντελεστή όπως ορίζει η σχετική διάταξη του νόμου.
Αν οι συντάξιμες αποδοχές του Ι.Κ.Α. το έτος 1995 ήταν χίλια ευρώ (1000) θα επικαιροποιηθούν με την αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή από το έτος 1995 έως το έτος 2009 ήτοι 111,931χ 1000=1675,16 και στη συνέχεια θα πολλαπλασιαστούν με το συ¬ντελεστή 1,319 για τα 14 έτη που μεσολαβούν από το 1995 μέχρι το 2009. Το τελικό διαμορφούμενο ποσό συντάξιμων αποδοχών ανέρχεται στο ποσό των 2.209,54.
Η ισχύς των ανωτέρω παραγράφων αρχίζει από 1.1.2011 για αιτήσεις που υποβάλλονται από την ημερομηνία αυτή και εφεξής.
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ Ο.Α.Ε.Ε.
Άρθρο 5, παρ. 4
Με την παρ. 1γ του άρθρου 1 του Ν. 3232/04 καθορίστηκαν τα ποσοστά επί τοις εκατό των συντάξιμων αποδοχών για κάθε έτος ασφάλισης και μέχρι τα 35 έτη σε 2% για τον Ο.Α.Ε.Ε. – Τ.Σ.Α. 2,85% για τον Ο.Α.Ε.Ε.- Τ.Α.Ε. και 3% για τον Ο.Α.Ε.Ε.- Τ.Ε.Β.Ε., όταν τα Ταμεία αυτά καθίστανται συμμετέχοντες στη σύ¬νταξη οργανισμοί.
Μετά τη σύσταση του Ο.Α.Ε.Ε. (άρ. 1 Ν. 2676/1999) και την κατάργηση των Οργανισμών Τ.Ε.Β.Ε. – Τ.Α.Ε. – Τ.Σ.Α. και από την έναρξη λειτουργίας του νέου Οργανισμού (1-1-2007), δόθηκε η δυνατότητα στους ασφαλισμένους του Ο.ΑΕ.Ε., να επιλέξουν ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης και τα χορηγούμενα επιδόματα την εφαρ¬μογή των καταστατικών διατάξεων των καταργηθέντων Ταμείων ή των καταστατικών διατάξεων του Ο.Α.Ε.Ε (παρ. 1, άρ. 7 Ν. 2676/99, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 3552/07, άρ. 8).
Κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, τα ποσοστά που ορίσθηκαν με την παρ. 1γ του άρθρου 1 του Ν. 3232/04 εξακολουθούν να ισχύ¬ουν μόνο στην περίπτωση που ο συμμετέχων οργανισμός είναι ο ΟΑΕΕ και επιλεχθούν από τους ασφαλισμένους οι καταστατικές διατάξεις των καταργηθέντων Ταμείων .
Με την παρ. 4 του άρθρου 5 του Νόμου, στην περίπτωση που συμμετέχων οργανισμός είναι ομοίως ο Ο.Α.Ε.Ε. αλλά επιλε¬χθούν για τη συνταξιοδότηση οι καταστατικές του διατάξεις και όχι οι αναφερόμενες στην προηγούμενη παράγραφο, το ποσοστό επί των συντάξιμων αποδοχών για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης για κάθε έτος ασφάλισης και μέχρι τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης καθορίστηκε σε 2%.
Στο νέο ασφαλιστικό νόμο επίσης ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν σε επί μέρους ασφαλιστικούς φορείς, όπως είναι το Ε.Τ.Α.Α. (πρώην Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.), καθώς και θέματα διαδοχικής ασφάλισης, προσώπων που κατέχουν τη βουλευτική ιδιότητα, τη θέση Υπουργού ή Υφυπουργού, καθώς και των αιρετών προέ¬δρων κοινοτήτων, δημάρχων και νομαρχών. Περί αυτών γίνεται λόγος πάρα κάτω στο μέρος που αναπτύσσονται οι ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου για τους ασφαλισμένους στο Ε.Τ.Α.Α.
Αναπροσαρμογή συντάξεων και ορίων ηλικίας
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος στο άρθρο 11 περιλαμβάνει δια¬τάξεις για την κατ’ έτος αναπροσαρμογή των συντάξεων στον Ιδιωτικό τομέα και στο Δημόσιο, για το χρονικό διάστημα από 1/1/2014 και μετά, ορίζοντας ότι αυτή γίνεται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στη βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από την με¬ταβολή του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Ορίζεται επίσης ότι από 1-1-2011 και ανά διετία η Εθνική Ανα¬λογιστική Αρχή εκπονεί αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυ¬ρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρω¬παϊκής Ένωσης (!), με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης. Με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακρο¬πρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος.
Το ύψος των ανωτέρω δαπανών για τη βασική, την αναλο¬γική και την επικουρική σύνταξη προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν μπορεί να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσο¬στιαίων μονάδων του Α.Ε.Π., με έτος αναφοράς το 2009 (!!!).
Τα πάρα πάνω σε απλά ελληνικά σημαίνουν ότι αύξηση πάνω από τον πληθωρισμό στο μέλλον είναι αδύνατο να υπάρξει, ενώ σχεδόν σίγουρο είναι ότι θα γίνονται συνεχείς μειώσεις, αφού θα είναι αδύνατο να πληρωθούν οι συντάξεις με τον περιορισμό του ύψους της δαπάνης που προβλέπει η διάταξη αυτή.
Ως προς την αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδό¬τησης των ασφαλισμένων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλι¬σης και του Δημοσίου, που προβλέπονται από τις διατάξεις του νέου νόμου, και άλλες διατάξεις νόμων, ανεξάρτητα από τον χρόνο υπαγωγής τους στην ασφάλιση, ορίζονται στο ίδιο άρθρο τα εξής:
Τα όρια ηλικίας αυτά, ανακαθορίζονται κατά τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού της χώρας, με σημείο αναφο¬ράς την ηλικία, των 65 ετών.
Η ισχύς της διάταξης αυτής αρχίζει από 1-1-2021 και κατά την πρώτη εφαρμογή της, λαμβάνεται υπ’ όψη η μεταβολή της δε¬καετίας 2010 έως και 2020.
Από 1-1-2024 τα πάρα πάνω όρια ανακαθορίζονται ανά τριε-
Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει, ότι από 1-1-2021 αρχίζει αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, με αρχή εκκίνησης τα 65 χρό¬νια.
Και αυτό θα γίνεται κάθε τρία χρόνια.
Γενικοί και ειδικοί όροι για την συνταξιοδότηση επιζώ¬ντος συζύγου
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο, τροποποιήθηκαν προς το χειρό¬τερο οι διατάξεις που προβλέπουν τη συνταξιοδότηση του επιζώ¬ντος συζύγου.
Έτσι ορίστηκε ότι ο επιζών σύζυγος δεν δικαιούται σύνταξη από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο, 1) αν ο θάνατος του ασφαλισμένου συ¬ζύγου επήλθε πριν από την πάροδο 3 ετών από την τέλεση του γάμου εκτός αν:α) ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα εργατικό ή μη β) κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε, νομιμοποιήθηκε, ανα¬γνωρίστηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο γ) η χήρα κατά το χρόνο του θα¬νάτου τελούσε σε κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία δεν διακόπηκε και γεννήθηκε ζωντανό τέκνο.
2) Αν ο θανών ελάμβανε κατά την τέλεση του γάμου, σύνταξη αναπηρίας ή γήρατος, ο δε θάνατος επήλθε πριν από την πάροδο 5 ετών από την τέλεση του γάμου, εκτός και εάν στην περίπτωση αυτή συντρέχει ένας από τους πάρα πάνω με στοιχείο β’ και γ’ λόγους (δηλαδή αν ο θάνατος του ασφαλισμένου οφείλεται σε ατύχημα εργατικό ή μη, ή κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε, νομιμοποιήθηκε, αναγνωρίστηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο).
Μέχρι τώρα, ο χρόνος που έπρεπε να μεσολαβήσει από την τέλεση του γάμου, ως το θάνατο του ασφαλισμένου ή συνταξιού¬χου, για να αποκλειστεί ο επιζών σύζυγος από το δικαίωμα συντα¬ξιοδότησης ήταν 6 και 24 μήνες αντίστοιχα.
Οι διατάξεις αυτές έχουν τεθεί, για να αποφεύγονται εικονικοί γάμοι, με σκοπό την βλάβη των συμφερόντων των ασφαλιστικών οργανισμών.
Υπάρχουν όμως δικαστικές αποφάσεις, που έχουν κρίνει ότι οι διατάξεις αυτές αντίκεινται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 και 21 του Συντάγματος και είναι ανίσχυρες.
Και τούτο γιατί, η σοβαρότητα του σκοπού του γάμου ως Κοι¬νωνία Βίου μεταξύ ετερόφυλων προσώπων, που απορρέει από την θεμελιώδη αρχή του σεβασμού προς την αξία του ανθρώπου, τεκμαίρεται οποτεδήποτε και αν συμβεί ο θάνατος του ενός από τους συζύγους, μετά την τέλεση του γάμου.
Συνεπώς, η ευθέως δια του νόμου διάκριση των γάμων ως δημιουργών ή όχι ορισμένων εννόμων συνεπειών αναλόγως προς τον χρόνο κατά τον οποίο επήλθε ο θάνατος του ενός από τους συζύγους δεν είναι επιτρεπτή, εφ’ όσον δεν αποδεικνύεται από τους φέροντες το σχετικό βάρος της αποδείξεως ασφαλιστι¬κούς οργανισμούς ότι ο συγκεκριμένος γάμος είναι εικονικός.
Ο νόμος ορίζει ακόμη, ότι οι πάρα πάνω διατάξεις εφαρμόζο¬νται τόσο για τους έως 31-12-1992 ασφαλισμένους, όσο και για τους μετά την 1/1/1993, σε οποιονδήποτε φορέα ασφάλισης ή το Δημόσιο και ότι κάθε αντίθετη διάταξη καταργείται, εκτός από εκεί¬νες που τάσσουν πρόσθετους περιορισμούς, οι οποίοι εξακολου¬θούν να ισχύουν.
Ως προς τους ειδικούς όρους συνταξιοδότησης των επιζώ¬ντων συζύγων, ορίζεται από τον νέο ασφαλιστικό νόμο ότι: σε πε¬ρίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου ασφαλιστικού οργανισμού κυρίας ή επικουρικής ασφάλισης, στον επιζώντα σύ¬ζυγο που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, σύμφωνα με τη νομοθεσία κάθε οργανισμού, καταβάλλεται η σύνταξη για μια τριε¬τία από την πρώτη του επόμενου του θανάτου μήνα.
Μετά την τριετία, αν ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή αυτοαπα- σχολείται, ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, η σύνταξη περιορίζεται στο 50% της σύνταξης λόγω θανάτου, ως τη συ¬μπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας, οπότε ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το 70% της σύνταξης αυτής.
Αν ο επιζών σύζυγος κατά την ημερομηνία του θανάτου είναι ανάπηρος σε ποσοστό 67% και άνω παίρνει ολόκληρη τη σύ¬νταξη, για όσο διάστημα διαρκεί η αναπηρία του, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων.
Αν δε ο επιζών σύζυγος παίρνει και σύνταξη από δικό του δι¬καίωμα ή περισσότερες από μια συντάξεις λόγω θανάτου κύριες ή επικουρικές , ο περιορισμός του ποσού γίνεται σε μια από τις κύριες, καθώς και σε μια από τις επικουρικές συντάξεις της επιλο¬γής του.
Εάν ο θανών έχει αφήσει παιδιά ανάπηρα ή ανήλικα, ή σπου¬δάζοντα σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως το 24ο έτος της ηλικίας τους, που δικαιούνται σύνταξη σύμφωνα με τη νομοθεσία που διέπει τους φορείς που χορηγούν σύνταξη λόγω θανάτου, το υπόλοιπο της σύνταξης του επιζώντα συζύγου, σε περίπτωση που καταβάλλεται μειωμένη, επιμερίζεται στα τέκνα κατ’ ίσα μέρη. Το ίδιο συμβαίνει και σε περίπτωση αναστολής καταβολής της σύ¬νταξης του επιζώντα συζύγου.
Οι πάρα πάνω διατάξεις έχουν εφαρμογή και στους επιζώ¬ντες συζύγους, στους συνταξιούχους λόγω θανάτου του Δημοσίου με ορισμένες εξαιρέσεις.
Τέλος ορίζεται ότι οι διατάξεις αυτές, εφαρμόζονται στις περι¬πτώσεις που ο θάνατος επέρχεται μετά την εφαρμογή ισχύος του νέου νόμου (15-7-2010) και επίσης ότι έχουν εφαρμογή και στους φορείς και τομείς επικουρικής ασφάλισης, οι ασφαλισμένοι των οποίων, συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο ή από φορείς κύριας ασφάλισης με καθεστώς εξομοιούμενο με αυτό του Δημοσίου.
Συνταξιοδότηση θυγατέρων
Και στο ζήτημα της συνταξιοδότησης θυγατέρων επέρχονται αλλαγές με το νέο ασφαλιστικό νόμο.
Έτσι ορίζεται ότι οι θυγατέρες και αδελφές αποκτούν δικαί¬ωμα σύνταξης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που απο¬κτούν το δικαίωμα αυτό και τα αγόρια.
Μέχρι τώρα αυτό ίσχυε για τις θυγατέρες και άπορες άγαμες αδελφές, που είχαν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα από γονείς ή αδέλφια που προσλήφθησαν στο Δημόσιο από 1-1-1983 και μετά.
Οι διατάξεις που προβλέπουν την χορήγηση σύνταξης στις διαζευγμένες θυγατέρες καταργούνται.
Η κατάργηση όμως δεν αφορά τα πρόσωπα των οποίων το δικαίωμα γεννήθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του νέου ασφα¬λιστικού νόμου.
Ορίζεται επίσης ότι στις άγαμες ή διαζευγμένες θυγατέρες, εκτός από τις ανίκανες με ποσοστό 67% και άνω, μετά την ενηλι¬κίωση τους ή το τέλος των σπουδών τους, η σύνταξή τους κατα¬βάλλεται ολόκληρη μεν αν το συνολικό εκτός από την κύρια και επικουρική τους σύνταξη, μηνιαίο πραγματικό ακαθάριστο εισό- δημά τους, όπως αυτό προκύπτει από τη φορολογική τους δή¬λωση του προηγούμενου οικονομικού έτους, δεν υπερβαίνει το 30πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά το έτος που αποκτήθηκαν τα εισοδήματα, περιορίζεται δε κατά το 1/3 του ποσού της, αν το εισόδημα αυτό υπερβαίνει το 30πλάσιο, όχι όμως και το 40πλάσιο, κατά το ΛΑ αυτής εφ’ όσον υπερβαίνει το 40 πλάσιο όχι όμως και το 60 πλάσιο και κατά τα % αυτής, εφ’ όσον υπερβαίνει το 50 πλάσιο, όχι όμως και το 60 πλά- σιο, μετά την υπέρβαση του οποίου η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται.
Με τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή οι άγαμες και διαζευγμέ¬νες θυγατέρες, θα παίρνουν ολόκληρη τη σύνταξή τους αν το συ¬νολικό τους εισόδημα εκτός από την κύρια και επικουρική τους σύνταξη δεν υπερβαίνει τα 990 ευρώ. Αν το εισόδημά τους αυτό υπερβαίνει τα 990 όχι όμως τα 1.320 ευρώ, θα παίρνουν τα 2/3 της σύνταξής τους, αν αυτό το εισόδημα υπερβαίνει τα 1.320 όχι όμως τα 1.980 ευρώ, τότε θα παίρνουν το ΛΑ της σύνταξής τους, αν αυτό το εισόδημα υπερβαίνει τα 1650 όχι όμως και τα 1.980 ευρώ, θα παίρνει το % της σύνταξης και αν το εισόδημά τους αυτό υπερβαίνει τα 1.980 ευρώ η καταβολή ολόκληρης της σύνταξης αναστέλλεται.
Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται για τους δημοσίους υπαλ¬λήλους και στρατιωτικούς, αλλά έχουν ανάλογη εφαρμογή, και για όσα από τα αναφερόμενα σ’ αυτές πρόσωπα, υπάγονται στο συ¬νταξιοδοτικό καθεστώς των Ασφαλιστικών Φορέων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς και του Ν.Α.Τ.
Επίσης αναφέρεται ότι εξακολουθεί να ισχύει κάθε πρό¬βλεψη, για διακοπή της σύνταξης και επαναχορήγηση της στο 65ο έτος.
Επικουρικές συντάξεις
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο, εισάγονται σοβαρές αλλαγές αναφορικά με τις επικουρικές συντάξεις
Προβλέπεται ότι μέσα στο 2011 θα εκπονηθούν αναλογιστι¬κές μελέτες από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, με τις οποίες θα καθοριστεί η βιωσιμότητα των Επικουρικών Φορέων Τομέων και Αυτοτελών Κλάδων.
Με βάση τις μελέτες αυτές, τα Διοικητικά Συμβούλια των πάρα πάνω φορέων, μέσα σε δυο μήνες από τη διαβίβαση της μελέτης, προτείνουν στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων, σύμφωνα με τις προτάσεις της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής με σκοπό «τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των Επικουρικών Ταμείων και την αποφυγή της δημιουργίας ελλειμμάτων», σύμφωνα με τη διατύ¬πωση του νόμου.
Αν δεν αποσταλούν μέσα σε 4 μήνες από την ημερομηνία που θα ζητηθούν τα απαραίτητα για την εκπόνηση της αναλογιστι¬κής μελέτης στοιχεία, η προσαρμογή των συντάξεων γίνεται χωρίς να απαιτείται η γνώμη του Δ.Σ. των ταμείων, σύμφωνα με την πρόταση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής.
Με τις διατάξεις αυτές, ανοίγεται διάπλατα ο δρόμος για το πετσόκομα των επικουρικών συντάξεων, ακόμη και κάτω από το ποσοστό του 20% σε σχέση με την κύρια σύνταξη που προβλέ¬πει ο Ν. 3655/2008 (νόμος Πετραλιά).
Απασχόληση συνταξιούχων
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος εισάγει νέες ρυθμίσεις και για την απασχόληση των συνταξιούχων.
Σύμφωνα με αυτές: α) Για όσους συνταξιούχους λόγω γήρα¬τος φορέων κυρίας ασφάλισης, αναλαμβάνουν εργασία και δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους, αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης ή των συντάξεων κύριων και επικουρικών. β) Μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους, το ποσό της ακαθάριστης κύριας σύνταξης ή του αθροίσματος των κύριων συντάξεων που υπερβαίνει τα 30 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, (περίπου 990 ευρώ σήμερα), καταβάλλεται μειωμένο κατά 70% .
Αν υπάρχουν παιδιά που είναι ανήλικα ή σπουδάζουν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους ή είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική ερ¬γασία, το πάρα πάνω ποσό (των 990 ευρώ), προσαυξάνεται για κάθε παιδί κατά 6 ημερομίσθια ανειδίκευτού εργάτη (199 περίπου σήμερα).
Σε περίπτωση συρροής συντάξεων, η μείωση γίνεται στο ποσό της μεγαλύτερης κύριας σύνταξης και αν αυτό δεν επαρκεί το υπόλοιπο ποσό περικόπτεται από την αμέσως επόμενη ή επό¬μενες σε ύψος κύριες συντάξεις.
Σε όσους παίρνουν το κατώτατο όριο σύνταξης, η σύνταξή τους περιορίζεται στο οργανικό ποσό.
Στους συνταξιούχους που ασκούν δραστηριότητα που υπά¬γεται στην ασφάλιση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.) και του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.) και δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους, αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης ή των συντάξεων κύριων και επικουρικών. Υποχρεούνται δε στην καταβολή των προβλεπόμενων εισφορών. Μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, υποχρεούνται να καταβάλλουν τις προ¬βλεπόμενες εισφορές προσαυξημένες κατά 50%.
Σε περίπτωση που το ποσό της κύριας ή των κύριων συντά¬ξεων υπερβαίνει τα 60 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (1980 ευρώ περίπου σήμερα), το ποσό που υπερβαίνει το πάρα πάνω όριο περικόπτεται.
Ο συνταξιούχος που αναλαμβάνει εργασία ή αυτοαπα- σχολείται μπορεί να χρησιμοποιήσει το χρόνο ασφάλισης κατά το διάστημα της αναστολής ή περικοπής της σύνταξης ή της καταβολής προσαυξημένων ή μη ασφαλιστικών εισφο¬ρών, για την προσαύξηση της σύνταξης από τον φορέα που συνταξιοδοτείται ή για τη θεμελίωση νέου συνταξιοδοτικού δικαιώματος από άλλο φορέα, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, περί διπλοσυνταξιούχων. Αν αξιοποιήσει τον χρόνο στον φορέα από τον οποίο συνταξιοδοτείται ο υπολο¬γισμός για την πρασαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης γίνεται με ποσοστό 1,714% επί των συντάξιμων αποδοχών ή επί των ασφαλιστικών κατηγοριών για κάθε έτος συντάξιμης υπηρε¬σίας ή 300 ημέρες εργασίας.
Εάν οι συνταξιούχοι αναπηρίας φορέων κύριας ασφάλισης αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχολούνται και κερδίζουν, ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας τους, περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα με τους γενικούς όρους αμοι¬βής, διακόπτεται η σύνταξη τους ή οι συντάξεις τους κύριες και επικουρικές.
Οι συνταξιούχοι για τους οποίους γίνεται λόγος πάρα πάνω, υποχρεούνται πριν αναλάβουν εργασία, ή αυτοαπασχοληθούν, να δηλώσουν τούτο στον φορέα ή τους φορείς από τους οποίους συνταξιοδοτούνται για κύρια σύνταξη. Στους φορείς επικουρικής ασφάλισης υποβάλλεται σχετική δήλωση από τους συνταξιούχους αναπηρίας, καθώς και από τους συνταξιούχους γήρατος αν οι τε¬λευταίοι δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους. Πα¬ράλειψη υποβολής της δήλωσης έχει σαν συνέπεια τον κατα¬λογισμό σε βάρος τους του ποσού των συντάξεων που έλαβαν κατά το χρονικό διάστημα της εργασίας τους ή κατά το διάστημα που αυτοαπασχολούνταν και πρόστιμο επί του ποσού που κατα¬λογίζεται ίσο με το νόμιμο τόκο υπερημερίας.
Οι πάρα πάνω περιορισμοί δεν έχουν εφαρμογή: α) στον επιζώντα σύζυγο β) στους συνταξιούχους του Ο.Γ.Α.
γ) στους πολύτεκνους των οποίων το ένα τουλάχιστο παιδί είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
δ) στα πρόσωπα για τα οποία ισχύουν οι διατάξεις των Καν. (ΕΟΚ) 1408/71 και 574/72, καθώς και των διμερών συμβάσεων κοινωνικής ασφάλειας και
ε) στα πρόσωπα που συνταξιοδοτήθηκαν με το νόμο 3185/2003 και μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας
τους.
Οι πάρα πάνω ρυθμίσεις ισχύουν για όσους συνταξιούχους αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν από τη δημοσίευση του νόμου, (15-7-2010) και μετά.
Για όσους συνταξιούχους έχουν ήδη αναλάβει εργασία ή αυ- τοαπασχολούνται, οι πάρα πάνω ρυθμίσεις εφαρμόζονται από 1¬1-2013.
Οι πάρα πάνω ρυθμίσεις έχουν ανάλογη εφαρμογή και για όσους συνταξιοδοτούνται με βάση τις διατάξεις του Κώδικα Πολι¬τικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, που εργάζονται εκτός του ευ¬ρύτερου δημόσιου τομέα ή αυτοαπασχολούνται.
Κίνητρα παραμονής στην εργασία
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος, σε συνέχεια των όσων έχουν θε¬σπιστεί με τις διατάξεις του Ν. 3655/2008 (νόμος Πετραλιά), για την παρακίνηση των ασφαλισμένων να παρατείνουν τον εργα¬σιακό τους βίο, καθιερώνει ορισμένα κίνητρα.
Έτσι προβλέπεται ότι το ποσό της σύνταξης όσων συνταξιο¬δοτούνται από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. μετά την ισχύ του νέου νόμου, εφ’ όσον συμπληρώνουν άνω των 10.500 ημερών ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας τους προσαυξάνεται για κάθε 300 ημέρες ασφάλισης πάνω από τις 10. 500 και μέχρι 900 κατ’ ανώτατο όριο.
Επίσης προβλέπεται ότι αυξάνεται το ποσό της σύνταξης για όσους παραμένουν στην υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση συντά¬ξιμου χρόνου 35 ετών κατά 2,5% για κάθε ολόκληρο έτος ασφά¬λισης ή 300 ημέρες υπηρεσίας πέρα από το 35ο έτος έως και το 37ο και κατά 3,5% για κάθε ολόκληρο έτος πέρα από 37ο έτος μέχρι και το 40ο.
Η προσαύξηση δε αυτή χορηγείται και πέρα από το 80% του συντάξιμων αποδοχών. Από την προσαύξηση όμως αυτή εξαιρεί¬ται το Ι.Κ.Α-Ε.Τ.Α.Μ. για το οποίο έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της
νομοθεσίας του.
Αναφέρεται όμως ότι οι προσαυξήσεις αυτές δεν ισχύουν για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2011 και μετά.
Εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου από 1-8-2010 θεσπίζεται η λεγόμενη «Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων», η οποία τηρείται σε αυτοτελή λογαριασμό του «Ασφαλιστικού Κεφα¬λαίου Αλληλεγγύης Γενεών», που συστάθηκε με τις διατάξεις του Ν. 3655/2008.
Η εισφορά αυτή παρακρατείται μηνιαία κατά την καταβολή της σύνταξης από τις συντάξεις κύριας ασφάλισης των συνταξιού¬χων του Δημοσίου, Ν.Α.Τ. και των φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλι¬σης, υπολογίζεται στο συνολικό ποσό της σύνταξης και καθορίζε¬ται ως εξής:
1)    Για συντάξεις από 1.400,01 ευρώ έως 1.700 ευρώ ποσο¬στό 3%.
2)    Για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000 ευρώ ποσοστό 4%.
3)    Για συντάξεις από 2.000,01 ευρώ έως 2.300 ευρώ ποσο¬στό 5%.
4)    Για συντάξεις από 2.300,01 ευρώ έως 2.600 ευρώ ποσο¬στό 6%.
5)    Για συντάξεις από 2.600,01 ευρώ έως 2.900 ευρώ ποσο¬στό 7%.
6)    Για συντάξεις από 2.900,01 ευρώ έως 3.200 ευρώ ποσο¬στό 8%.
7)    Για συντάξεις από 3.200,01 ευρώ έως 3.500 ευρώ ποσο¬στό 9% και
8)    Για συντάξεις από 3.500,01 και άνω ποσοστό 10%.
Για την πρώτη κατηγορία το ποσό της σύνταξης μετά την πα¬ρακράτηση της εισφοράς δεν μπορεί να υπολείπεται των 1400 ευρώ.
Διευκρινίζεται ότι στο ποσό της σύνταξης συμπεριλαμβάνεται η ειδική προσαύξηση που καταβάλλεται από τον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ε.Τ.Α.Α., καθώς και η χορηγούμενη προσαύξηση από τον Τομέα Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών του Ε.Τ.Α.Α. στους μονοσυνταξιού- χους του Τομέα.
Εξαιρούνται από την παρακράτηση της Ειδικής Εισφοράς οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας ή γήρατος που λαμβάνουν το εξω- ϊδρυματικό επίδομα ή το επίδομα αναπηρίας που προβλέπεται στο άρθρο 42 του Ν. 1140/1981, όπως ισχύει.
Στην περίπτωση που στο ίδιο πρόσωπο καταβάλλονται πε¬ρισσότερες από μια κύριες συντάξεις, λαμβάνεται υπ. όψη το σύ¬νολο των συντάξεων αυτών.
Η παρακράτηση γίνεται από το φορέα που καταβάλλει το με¬γαλύτερο ποσό σύνταξης.
Στις περιπτώσεις που στη σύνταξη συντρέχουν περισσότεροι του ενός δικαιούχοι, για τον προσδιορισμό του ποσού της σύντα¬ξης λαμβάνεται υπ. όψη το συνολικό ποσό της σύνταξης που έχει μεταβιβαστεί και το παρακρατούμενο ποσό επιμερίζεται ανάλογα.
Ρυθμίσεις για τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε)
Σύμφωνα με όσα ισχύουν ως τώρα οι ασφαλισμένοι του Ο.Α.Ε.Ε. δικαιούνται σύνταξη λόγω γήρατος μετά τη διακοπή του επαγγέλματος τους: α) όταν συμπληρώσουν το 65ο έτος ηλικίας τους και έχουν συντάξιμο χρόνο 15 ετών β) όταν συμπληρώσουν το 60ο έτος της ηλικίας και έχουν συντάξιμο χρόνο 35 ετών και γ) όταν συμπληρώσουν συντάξιμο χρόνο 37 ετών σε ασφαλιστικούς οργανισμούς αυτοτελώς απασχολούμενων, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας.
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου ο χρόνος των 35 ετών ανακαθορίζεται για το έτος 2011 σε 36 χρόνια ασφάλισης, για κάθε δε επόμενο έτος αυξάνεται σταδιακά κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη με το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που ισχύει κατά το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης τους. Το όριο ηλικίας των 60 ετών παραμένει.
Τα πάρα πάνω απεικονίζονται στον εξής πίνακα:
ΕΤΟΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010    35    60
2011    36    60
2012    37    60
2013    38    60
2014    39    60
2015    40    60

Διευκρινίζεται ότι ο ανακαθορισμός του χρόνου ασφάλισης από 1-1-2011 αφορά όλους τους ασφαλισμένους του οργανισμού, είτε επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν με τις διατάξεις που διέπουν τον Ο.Α.Ε.Ε., είτε με τις καταστατικές διατάξεις των καταργηθέ- ντων και συγχωνευθέντων στον Ο.Α.Ε.Ε. Ταμείων (Ταμείο Επαγ¬γελματιών – Βιοτεχνών Ελλάδος (Τ.Ε.Β.Ε), Ταμείο Ασφάλισης Εμπόρων (Τ.Α.Ε.), Ταμείο Συντάξεων Αυτοκινητιστών (Τ.Σ.Α.).
Με τις διατάξεις της παραγράφου 15α περί των οποίων έγινε λόγος πάρα πάνω, το όριο ηλικίας των 60 ετών ή μικρότερο, που προβλέπεται από τις γενικές ή καταστατικές διατάξεις για την συ¬νταξιοδότηση των ασφαλισμένων φορέων κύριας ασφάλισης αρ¬μοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, αυξάνεται κατά ένα έτος για κάθε χρόνο από 1-1-2011, μέχρι τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης.
Για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων, εφ’ όσον επιλέ¬ξουν να συνταξιοδοτηθούν με τις καταστατικές διατάξεις του πρώην Τ.Σ.Α., τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ανακαθορίζονται από 1-1-2011, σύμφωνα με τον πάρα κάτω πίνακα.
ΕΤΟΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
2010    60    25
2011    61    25
2012    62    25
2013    63    25
2014    64    25
2015    65    25
Με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους όμως μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και με 15 χρόνια ασφάλισης.
Κατά τη σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη με το όριο ηλικίας που απαιτείται, σύμφωνα με τον πάρα πάνω πίνακα, κατά το έτος, συμπλήρωσης του 60ου έτους της ηλικίας.
Εννοείται ότι εφ’ όσον επιλέγουν οι συνταξιοδοτικές διατάξεις του Ο.Α.Ε.Ε., δεν είναι δυνατή η συνταξιοδότηση με τα πάρα πάνω όρια.
Θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα
α) 60 ετών και 35 έτη ασφάλισης
Σύμφωνα με την παράγραφο 9 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010,οι ασφαλισμένοι οι οποίοι μέχρι 31-12-2010 έχουν συ¬μπληρώσει 35 έτη ασφάλισης, θα συνταξιοδοτούνται οποτεδή¬ποτε, δηλαδή και μετά την 1-1-2011, χωρίς τις αυξημένες χρονικές προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν, εφ’ όσον βέβαια συμπλη¬ρώσουν το 60ο έτος της ηλικίας τους.
Επί πλέον με την παράγραφο 18 εδάφιο 2 του άρθρου 10 του νόμου, προστέθηκε διάταξη, σύμφωνα με την οποία για την συμπλήρωση της 35ετίας έως 31-10-2010 προσμετράται και ο χρόνος αναγνώρισης, με βάση τη διάταξη του άρθρου 40 του Ν. 2084/1992, εφ’ όσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβλήθηκε έως 31-12-2013.
Ο αναγνωριζόμενος στον Ο.Α.Ε.Ε. χρόνος ασφάλισης, με βάση το πάρα πάνω άρθρο είναι ο χρόνος της στρατιωτικής υπη¬ρεσίας. Έτσι ο ασφαλισμένος του Ο.Α.Ε.Ε. που έχει έως 31-12¬2010 χρόνο ασφάλισης μικρότερο των 35 ετών, συμπληρώνει όμως το χρόνο αυτό με την αναγνώριση της στρατιωτικής του υπηρεσία, θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, και δεν θα απαι¬τηθούν οι αυξημένες χρονικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, εφ’ όσον η αίτηση για την αναγνώριση της στρατιωτικής υπηρε¬σίας υποβληθεί μέχρι 31-12-2013.
β) 37 έτη ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 10 του Ν. 3863/2010, περί των οποίων γίνεται λόγος πάρα πάνω, δεν θίγο¬νται οι ασφαλισμένοι που έως 31-12-2010 συμπληρώνουν 37 έτη ασφάλισης και συνταξιοδοτούνται οποτεδήποτε, με τους όρους και τις προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 16 παράγραφος 1 του Ν. 3232/2004, δηλαδή χωρίς όριο ηλικίας.
Για όσους όμως δεν έχουν συμπληρώσει τα 37 έτη έως 31¬12-2010 η δυνατότητα συνταξιοδότησης με 37 χρόνια ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας καταργείται.
Πρέπει να επισημανθεί, ότι με τις διατάξεις του νέου ασφαλι¬στικού νόμου, δεν επέρχεται καμιά μεταβολή και εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την 1-1-2011, οι πάρα κάτω προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος των ασφαλισμένων του Ο.Α.Ε.Ε.
α) 15 έτη ασφάλισης και ηλικία 65 ετών, με βάση τη διάταξη του άρθρου 20 παράγραφος 1 του Π.Δ. 258/2005.
β) 25 έτη ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας σε μητέ¬ρες – συζύγους αναπήρων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 3232/2004, όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 61 του Ν. 3518/2006.
γ) 15 έτη ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας, για άτομα που φέρουν συγκεκριμένης μορφής αναπηρία, με τους όρους και τις προϋποθέσεις του Ν. 612/1977, όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα (τύφλωση, παραπληγία, τετραπληγία, νεφρο¬πάθεια, σκλήρυνση κατά πλάκας, ακρωτηριασμός κλπ.).
Θεμελίωση δικαιώματος σε δεύτερη σύνταξη
Από τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, δεν προκύ¬πτει καμιά μεταβολή, ως προς τη θεμελίωση δεύτερου συνταξιο- δοτκού δικαιώματος στον Ο.Α.Ε.Ε. και εξακολουθούν να ισχύουν οι αυξημένες χρονικές προϋποθέσεις του άρθρου 47 του Ν.2084/ 1992 για δεύτερη σύνταξη λόγω γήρατος και αναπηρίας.
Γίνεται μνεία ότι για απονομή δεύτερης σύνταξης λόγω γή¬ρατος, απαιτείται η συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας.
Ταυτόχρονη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος
Εξαίρεση από το ηλικιακό όριο των 65 ετών και από τις αυ¬ξημένες χρονικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για θεμελίωση δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος,αποτελεί η περίπτωση της θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και μόνο σε περισσότερες του έτους ασφαλιστικούς φορείς κύριας ασφάλι¬σης ταυτόχρονα ή μέσα σε έξι (6) μήνες από την έναρξη συντα¬ξιοδότησης από τον πρώτο φορέα.
Επισημαίνεται, ότι στο σημείο αυτό επέρχεται με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου διαφοροποίηση, ως προς τον καθο¬ρισμό του εξαμήνου και η αίτηση συνταξιοδότησης στον δεύτερο ασφαλιστικό φορέα, θα πρέπει να υποβάλλεται το αργότερο εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έναρξης συνταξιοδότησης από τον πρώτο φορέα, και όχι από την ημερομηνία έκδοσης της πρώτης συνταξιοδοτικής απόφασης, όπως ίσχυε με βάση τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 2150/1993.
Αναγνώριση χρόνων για τη θεμελίωση συνταξιοδοτι¬κού δικαιώματος
Ισχύουν και για τον Ο.Α.Ε.Ε. τα όσα πάρα πάνω έχουν εκτε¬θεί για την αναγνώριση χρόνων σε όλους τους ασφαλιστικούς Ορ¬γανισμούς.
Στην υπ’ αριθ. 103/8-12-2010 εγκύκλιο του Ο.Α.Ε.Ε. από την οποία αντλήθηκαν οι πάρα πάνω οδηγίες, παρατίθενται τα εξής παραδείγματα, σχετικά με τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώ¬ματος γήρατος παλαιών ασφαλισμένων, από 1-1-2011.
Παράδειγμα 1ο
Ασφαλισμένος 57 ετών σήμερα συμπληρώνει 35 έτη ασφά¬λισης το έτος 2012.
Επειδή κατά το έτος αυτό απαιτούνται 37 έτη ασφάλισης, ο ασφαλισμένος θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με την συ¬μπλήρωση 37ετίας και ηλικία 60 ετών. Επομένως θα συνταξιοδο¬τηθεί το έτος 2014, που συμπληρώνει 37 έτη ασφάλισης και θα είναι 60 ετών, παρότι το έτος 2014 απαιτούνται 39 έτη ασφάλι¬σης.
Παράδειγμα 2ο
Ασφαλισμένος 54 ετών, συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης το έτος 2013. Επειδή κατά το έτος αυτό απαιτούνται για συνταξιοδό¬τηση 38 έτη ασφάλισης, ο ασφαλισμένος θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση 38 ετών ασφάλισης και ηλικία 60 ετών. Επομέ¬νως θα συνταξιοδοτηθεί το έτος 2016 που συμπληρώνει το όριο ηλικίας και χρόνο ασφάλισης 38 ετών, παρότι το έτος 2016 απαι¬τούνται πλέον 40 έτη ασφάλισης.
Παράδειγμα 3ο
Ασφαλισμένος 60 ετών σήμερα, συμπληρώνει 35ετία το έτος 2011 με αναγνώριση στρατιωτικής θητείας δύο ετών. Επειδή κατά το έτος αυτό απαιτούνται 36 έτη ασφάλισης, ο ασφαλισμένος θε¬μελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση των 36 ετών. Επομένως θα συνταξιοδοτηθεί το έτος 2012 που συμπλη¬ρώνει τον απαιτούμενο χρόνο, παρότι το έτος 2012 απαιτούνται 37 έτη ασφάλισης.
Διευκρινίζουμε ότι η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας στο παραπάνω παράδειγμα θα μπορούσε να έχει πραγματοποι¬ηθεί είτε πριν την 31-12-2010 είτε μετά και έως την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήματος.
Παράδειγμα 4ο
Ασφαλισμένος 57 ετών με χρόνο ασφάλισης 35 ετών (υπο¬χρεωτική, προαιρετική διαδοχική ασφάλιση, ήδη αναγνωρισμένη στρατιωτική θητεία) ως την 31-12-2010, έχει συμπληρώσει τον απαιτούμενο έως 31-12-2010 χρόνο ασφάλισης και δεν επηρεά¬ζεται από τον ανακαθορισμό του χρόνου που επιφέρουν οι νέες διατάξεις. Επομένως ακόμη κι αν διακόψει την άσκηση του επαγ¬γέλματος, θα συνταξιοδοτηθεί το έτος 2013 που συμπληρώνει το 60ο έτος με 35 έτη ασφάλισης.
Παράδειγμα 5ο
Ασφαλισμένος με χρόνο ασφάλισης 34 ετών ως την 31-12¬2010 ο οποίος θα ζητήσει την 31-12-2013 αναγνώριση στρατιω¬τικής θητείας 1 έτους τουλάχιστον, θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση του 60ου έτους και 35 έτη ασφάλι¬σης, ακόμη κι αν διακόψει το επάγγελμα, διότι με το χρόνο στρα¬τιωτικής θητείας συμπληρώνει 35ετή συντάξιμο χρόνο ως την 31-12-2010.
Παράδειγμα 6ο
Ασφαλισμένη 58 ετών σήμερα, η οποία επιλέγει να συνταξιο¬δοτηθεί με καταστατικές διατάξεις πρώην Τ.Σ.Α. συμπληρώνει το 60ο έτος το 2012. Η ασφαλισμένη θα συνταξιοδοτηθεί με τη συ¬μπλήρωση 25 ετών ασφάλισης και του 62ου έτους της ηλικίας δη¬λαδή με το όριο το προβλεπόμενο κατά το έτος 2012, παρότι η ίδια θα συμπληρώσει αυτό το όριο ηλικίας κατά το έτος 2014, που απαιτείται ηλικία 64 ετών.
Ο.Α.Ε.Ε. και διαδοχική ασφάλιση, σε σχέση με τις δια¬τάξεις του Ν. 3863/2010
Οι διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου για την διαδοχική ασφάλιση, που αναπτύχθηκαν πάρα πάνω, ισχύουν για όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, επομένως και για τον Ο.Α.Ε.Ε.
Ο Ο.Α.Ε.Ε. επί του θέματος αυτού, έχει εκδώσει την υπ’ αριθμό 81/12-10-2010 εγκύκλιο ,με την οποία παρέχονται λεπτο¬μερείς οδηγίες, για την εφαρμογή των διατάξεων περί διαδοχικής ασφάλισης, του νέου ασφαλιστικού νόμου στους ασφαλισμένους του Ο.Α.Ε.Ε.-
Ρυθμίσεις για Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμε¬νων (Ε.Τ.Α.Α.)
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, επέρχονται τροποποιήσεις στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που πρέπει να πληρούν από 1-1-2011 οι ασφαλισμένοι των Τομέων κύριας ασφάλισης του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (Ε.Τ.Α,Α.),προκειμένου να λάβουν σύνταξη από τους τομείς αυ¬τούς (Τομέας Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, Τομέας Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών και Τομέας Ασφάλισης Νομικών).
Επίσης με τις ίδιες διατάξεις καθορίζονται οι περιπτώσεις θε¬μελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, μέχρι 31-12-2010, οι οποίες δεν μεταβάλλονται με την ισχύ του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Έτσι με τη διάταξη της παραγράφου 9 του άρθρου 10 του
Νόμου αυτού (Ν. 3863/2010), ορίζεται ότι γενικές ή καταστατικές διατάξεις που προβλέπουν τη χορήγηση σύνταξης με τη συμπλή¬ρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου ή του 60ου έτους της ηλι¬κίας, έχουν εφαρμογή στους ασφαλισμένους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010.
Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι των τομέων κυρίας ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α., που μέχρι 31-12-2010 έχουν συμπληρώσει 35ετή ασφάλιση και ηλικία 58 ετών οι γυναίκες και 60 ετών οι άντρες, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τους πάρα πάνω τομείς, οποτεδήποτε, ανεξάρτητα από τις μεταβολές που επέρχονται στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, από την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Επίσης σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 10 του άρθρου 10 του νέου ασφαλιστικού νόμου, οι διατάξεις που προ¬βλέπουν την συνταξιοδότηση των ανεξάρτητα απασχολουμένων με 37 έτη ασφάλισης σε φορείς αυτοαπασχολουμένων, ανεξάρ¬τητα από όριο ηλικίας, έχουν εφαρμογή στους ασφαλισμένους που συμπληρώνουν μέχρι 31-12-2010, 37 έτη υποχρεωτικής ασφάλισης.
Συνεπώς οι ασφαλισμένοι, των Τομέων κυρίας ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α. που μέχρι 3/12/2010 έχουν συμπληρώσει 37 έτη ασφάλισης, μπορεί να συνταξιοδοτηθούν από τους πάρα πάνω τομείς, οποτεδήποτε, ανεξάρτητα από το όριο ηλικίας.
Από 1/1/2011, η δυνατότητα αυτή καταργείται.
Όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, για συνταξιοδότηση λόγω γήρατος μέχρι 31-12-2010 με προσμέ¬τρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του Ν. 2084/ 1992 (χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, χρόνος γονικής άδειας, ανατροφής παιδιών κλπ.), μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οπο¬τεδήποτε με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ισχύουν το 2010, εφ’ όσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31/12/2013.
Συνεπώς, τα πρόσωπα που συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλι¬σης μέχρι 31-12-2010, συμπεριλαμβανομένου και του χρόνου που μπορεί να αναγνωριστεί με τις διατάξεις του Ν. 2084/1992 και έχουν το απαιτούμενο όριο ηλικίας (το 60ο έτος οι άντρες και το 58ο οι γυναίκες), για να μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από 1¬1-2011 και μετά, οποτεδήποτε, ανεξάρτητα από τις μεταβολές που επέρχονται με το νέο ασφαλιστικό νόμο στις προϋποθέσεις συ¬νταξιοδότησης, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση αναγνώρισης των χρόνων αυτών, μέχρι 31-12-2013.
Με τις ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, επέρχονται τροποποιήσεις στα ισχύοντα μέχρι τώρα, για τους ασφαλισμένους των διαφόρων Τομέων του Ε.Τ.Α.Α.-
Οι τροποποιήσεις αυτές είναι οι εξής:
ΑΆσφαλισμένοι μέχρι 31-12-1992 (Παλαιοί ασφαλισμέ¬νοι)
1- Συνταξιοδότηση αντρών με 35 έτη ασφάλισης και ηλι¬κία 60 ετών.
Σ’ αυτούς ο χρόνος ασφάλισης των 35 ετών αυξάνεται κατά 1 έτος από 1-1-2011 και για κάθε επόμενο έτος μέχρι τη συμπλή¬ρωση 40 ετών ασφάλισης, ενώ το απαιτούμενο όριο ηλικίας πα¬ραμένει αμετάβλητο.
Η εξέλιξη αυτή απεικονίζεται στον πάρα κάτω πίνακα:
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011    36    58
2012    37    59
2013    38    60
2014    39    60
2015    40    60
Ορίζεται όμως ότι οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη με το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που ισχύει κατά το έτος συ¬μπλήρωσης των 35 ετών στην ασφάλιση.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης το 2012 και έχει ηλικία 58 ετών. Το 2012 απαιτούνται για συντα¬ξιοδότηση 37 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών, οπότε ο ασφαλι¬σμένος αυτός θα συνταξιοδοτηθεί το 2014,οπότε και συμπλη¬ρώνει τις πάρα πάνω προϋποθέσεις, παρ’ όλο που εκείνο το έτος απαιτούνται 39 έτη ασφάλισης.
Η ρύθμιση αυτή αφορά και τους τρεις τομείς κυρίας ασφάλι¬σης του Ε.Τ.Α.Α. (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Τ.Σ.Α.Υ. Τ.Α.Ν.).
2- Συνταξιοδότηση γυναικών με 35 έτη ασφάλισης και ηλικία 58 ετών.
Ο χρόνος ασφάλισης των 35 ετών, αυξάνεται κατά 1 έτος από 1-1-2011 και για κάθε επόμενο έτος, μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης, ενώ και το απαιτούμενο όριο ηλικίας των 58 ετών αυξάνεται κατά 1 έτος από 1-1-2012 και για κάθε επόμενο έτος, μέχρι το 60ο έτος.
Η εξέλιξη αυτή απεικονίζεται στον πάρα κάτω πίνακα.
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011    36    58
2012    37    59
2013    38    60
2014    39    60
2015    40    60
Ορίζεται και εδώ, ότι οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη με το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που ισχύει κατά το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης.
Παράδειγμα: ασφαλισμένη συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης το 2012 και έχει ηλικία 58 ετών. Το 2012 απαιτούνται για συντα¬ξιοδότηση 37 έτη ασφάλισης και ηλικία 59 ετών, οπότε η ασφαλι¬σμένη θα συνταξιοδοτηθεί το 2014, που συμπληρώνει τις πάρα πάνω προϋποθέσεις (37 έτη ασφάλισης και ηλικία 59 ετών), παρ’ όλο που εκείνο το έτος απαιτούνται 39 έτη ασφάλισης.
Και η πάρα πάνω ρύθμιση αφορά και τους τρεις τομείς του Ε.Τ.Α.Α.
3- Συνταξιοδότηση γυναικών (παράγραφος 15Α άρθρου 10 του Ν. 3863/2010).
Το όριο ηλικίας των 60 ετών, που προβλέπεται για τη συντα¬ξιοδότηση ασφαλισμένων, αυξάνεται κατά 1 έτος από 1-1-2011 και για κάθε χρόνο και μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας.
Η ρύθμιση αυτή αφορά τις γυναίκες ασφαλισμένες των το¬μέων κυρίας ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α. και τις έγγαμες γυναίκες του Τομέα Ασφάλισης Νομικών.
Η εξέλιξη αυτή των ορίων ηλικίας, απεικονίζεται στους πάρα κάτω πίνακες ανά τομέα.
Τομέας Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων
(Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.).
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011    25    61
2012    25    62
2013    25    63
2014    25    64
2015    25    65
Τομέας Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών (Τ.Σ.Α.Υ.)
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011    22    61
2012    22%    62
2013    23    63
2014    23%    64
2015    24    65
2016    24%    65
2017    25    65

Τομέας Ασφάλισης Νομικών (Τ.Α.Ν.)
ΓΥΝΑΙΚΕΣ    ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΓΓΑΜΕΣ
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛ. ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛ. ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011    25    61    24%    61
2012    25    62    25    62
2013    25    63    25    63
2014    25    64    25    64
2015    25    65    25    65
Σε όλες τις πάρα πάνω περιπτώσεις, οι ασφαλισμένες δικαι¬ούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας που διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου κατά την έναρξη ισχύος του νόμου ορίου ηλικίας, δηλαδή κατά τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη του Τ.Σ.Α.Υ., η οποία το 2012 συ¬μπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας και έχει 22 έτη ασφάλισης, θα συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας της, δηλαδή το 2014, οπότε θα έχει συμπληρώσει και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης.
Πρέπει να επισημανθεί, ότι στις περιπτώσεις γυναικών του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και του Τ.Α.Ν., θα πρέπει κατά τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας, να έχει αντίστοιχα συμπληρωθεί και ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης (25 έτη) .
Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις των γυναικών ασφαλισμένων του Τ.Σ.Α.Υ. και των εγγάμων γυναικών ασφαλισμένων στο Τ.Α.Ν., όπου ο απαιτούμενος χρόνος αυξάνεται σταδιακά, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 2084/1992, οι πάρα πάνω γυναίκες προκει¬μένου να συνταξιοδοτηθούν, θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει τον χρόνο ασφάλισης που απαιτείται κατά το έτος συνταξιοδότη¬σης και όχι εκείνο που απαιτείται κατά τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας.
Παράδειγμα:
Ασφαλισμένη του Τ.Σ.Α.Υ. που συμπληρώνει το 2012 το 60ο έτος της ηλικίας, θα συνταξιοδοτηθεί το 2014, οπότε και συμπλη¬ρώνει το 62ο έτος της ηλικίας, εφ’ όσον έχει τουλάχιστον 23 % έτη ασφάλισης.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί, ότι οι έγγαμες γυναίκες ασφα¬λισμένες του Τ.Α.Ν., που μέχρι 31-12-1997 είχαν συμπληρώσει τις τότε απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (15 έτη ασφάλισης, ανεξάρτητα από το όριο ηλικίας) και σύμφωνα με έγ¬γραφο του Υπουργείου Κοινωνικής Ασφάλισης, μετά από δελτίο τύπου της τότε πολιτικής ηγεσίας και απόφαση του Δ.Σ. του Τα¬μείου Νομικών, μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε, χωρίς διαφοροποίηση των ορίων ηλικίας, με την ισχύ του Ν. 2084/1992, εξακολουθούν να έχουν το πάρα πάνω δικαίωμα (βλ. την υπ’ αριθ. Φ. 80000/οικ./20854/1202/16-9-2010 εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης).
4- Συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά. Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα παιδιά, καθο¬ρίζεται από 1/1/2011 στο 55ο έτος της ηλικίας, από 1/1/2012 στο 58ο έτος της ηλικίας και από το 2013 στο 65ο έτος.
Η ρύθμιση αυτή, αφορά μόνο τις μητέρες ανηλίκων παιδιών ασφαλισμένες στον Τομέα Ασφάλισης Νομικών, καθώς για τον Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και τον Τ.Σ.Α.Υ., δεν προβλέπεται από τις καταστα¬τικές τους διατάξεις, η συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά με μικρότερο όριο ηλικίας και χρόνο ασφάλισης σε σχέση με τις λοιπές ασφαλισμένες γυναίκες.
Όσον αφορά στη χορήγηση μειωμένης σύνταξης στις μητέ¬ρες ανηλίκων παιδιών, αυτή δεν έχει εφαρμογή στη συγκεκριμένη περίπτωση, αφού δεν προβλέπεται η χορήγηση μειωμένης σύ¬νταξης σε μητέρες ανηλίκων παιδιών, από τις καταστατικές διατά¬ξεις του Τομέα Ασφάλισης Νομικών.
Επίσης πρέπει να επισημανθεί, ότι με τους ίδιους όρους με τις μητέρες ανηλίκων παιδιών, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τον Τ.Α.Ν. και οι χήροι πατέρες ανηλίκων παιδιών.

Η εξέλιξη των προϋποθέσεων για την κατηγορία αυτή ασφα¬λισμένων μητέρων, απεικονίζεται στον πάρα κάτω πίνακα.

ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ 22 22 % 23
23    %
24
24    %
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011 2012
2013
2014
2015
2016     2017
55 58 65 65 65 65 65

Η ασφαλισμένη μητέρα ακολουθεί το όριο ηλικίας όπως δια¬μορφώνεται και ισχύει, κατά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, εφ’ όσον συντρέχει η ανηλικότητα του παι¬διού.
Παράδειγμα: μητέρα ανηλίκου παιδιού , συμπληρώνει 25 έτη ασφάλισης το 2011, έχει όμως ηλικία 53 ετών. Προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί, θα πρέπει να συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλι¬κίας της, οπότε θα συνταξιοδοτηθεί το 2013, παρ’ όλο που εκείνο το έτος απαιτείται η συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας και ανεξάρτητα εάν το ανήλικο παιδί έχει πια ενηλικιωθεί.
Όσον αφορά τον απαιτούμενο για συνταξιοδότηση χρόνο ασφάλισης, δεδομένου ότι αυξάνεται σταδιακά, κατά τα όσα προ¬βλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 2084/1992, οι μητέρες ανηλί¬κων παιδιών προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν, θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται κατά το έτος συνταξιοδότησης, εφ’ όσον ως προς τις ημέρες ασφάλισης εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 47 του Ν. 2084/1992.
Παράδειγμα:
Μητέρα ανηλίκου που συμπληρώνει το 2012 22 % χρόνια ασφάλισης και έχει ηλικία 56 ετών θα συνταξιοδοτηθεί το 2014,
οπότε και συμπληρώνει το 58ο έτος της ηλικίας της, εφ’ όσον έχει τουλάχιστον 23 % έτη ασφάλισης.
Πρέπει να επισημανθεί, ότι οι μητέρες ανηλίκων, που μέχρι 31-12-1997 έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδό¬τησης που όριζε το καταστατικό του τέως Ταμείου Νομικών (σή¬μερα Τομέας Ασφάλισης Νομικών του Ε.Τ.Α.Α.), δηλαδή 15 έτη ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας και όπως προαναφέρ¬θηκε, μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε, διατηρούν το πάρα πάνω δικαίωμα, όπως και οι έγγαμες γυναίκες.
5- Συνταξιοδότηση διπλοσυνταξιούχων.
Οι ασφαλισμένοι των Τομέων κύριας ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α., που λαμβάνουν σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας, από άλλον ασφα¬λιστικό φορέα κύριας ασφάλισης πλην Ο.Γ.Α. ή το Δημόσιο, εκτός των αναπήρων και θυμάτων πολέμου και των μητέρων που συ¬νταξιοδοτήθηκαν με το άρθρο 63 παράγραφος 4 του Ν. 1892/1990, δικαιούνται από τους Τομείς Κυρίας Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α. σύνταξη με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και μει¬ωμένη σύνταξη κατά 50% με τη συμπλήρωση 16 ετών ασφάλι¬σης.
Ειδικά, για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, απαιτείται η συ¬μπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας με εξαίρεση την περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, σε περισσότερους του ενός φορείς κυρίας ασφάλισης ταυτόχρονα ή μέσα σε διάστημα έξι μηνών από την έναρξη της συνταξιοδότησης, από τον πρώτο φορέα.
Επισημαίνεται, ότι στην περίπτωση της ταυτόχρονης συντα¬ξιοδότησης ή εντός εξαμήνου, ισχύουν οι καταστατικές διατάξεις των Τομέων, μόνο όσον αφορά τα όρια ηλικίας, ενώ όσον αφορά τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, για τη συνταξιο¬δότηση των πάρα πάνω προσώπων, απαιτείται η συμπλή¬ρωση τουλάχιστον 20 ετών ασφάλισης.
Όσον αφορά τη διάταξη της παραγράφου 6 του άρθρου 18 του Ν.3232/2004, για τη λήψη μειωμένης σύνταξης κατά 3% για κάθε έτος που λείπει από το επόμενο της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης και μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας, από τους έμμισθους ασφαλισμένους του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και του Τ.Σ.Α.Υ. και τους δικαστικούς υπαλλήλους έμμισθους ασφαλι¬σμένους του Τομέα Ασφάλισης Νομικών, μετά τη συνταξιοδότησά τους από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. ήΔ.Ε.Κ.Ο., εξακολουθεί να ισχύει.
6- Υπαγωγή ασφαλισμένων του Ε.Τ.Α.Α. στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε.
Με τις διατάξεις της παραγρ. 3 του άρθρου 18 του νέου ασφαλιστικού νόμου ορίστηκε ότι «όσοι ασφαλίσθηκαν σε οποιο¬δήποτε φορέα κύριας ασφάλισης πριν την 1-1-1993 και είναι σή¬μερα ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας σύνταξης του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.), υπάγονται υπο¬χρεωτικά στην ασφάλιση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.), εφ’ όσον ασκούν δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του Οργανισμού και δεν είναι συναφής με την επαγγελματική ιδιότητα του μηχανικού, αναφέροντας στη συνέχεια ότι η ισχύς της διάταξης αυτής αρχίζει από τον επό¬μενο μήνα της δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυ¬βερνήσεως, δηλ. από 1-8-2010 και ότι κάθε αντίθετη διάταξη καταργείται.
Στο υπ. αριθ. Φ 80000/21466/1211/16-9-2010 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων -Δ/νση Κύριας Ασφάλισης Αυτοαπασχολούμενων- Τμήμα Β’ του Υπουργείου Ερ¬γασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που απευθύνεται προς τον Ο.Α.Ε.Ε. και το Ε.Τ.Α.Α. και κοινοποιείται στους Τομείς Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών και Ασφάλισης Νομικών του Ε.Τ.Α.Α. αναφέρεται, σχετικά με τη διάταξη αυτή κατά λέξη: «Επισημαί¬νουμε ότι παρ’ όλο που από τη διάταξη προβλέπεται εξαίρεση από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., μόνο όσων ασφαλισμένων του
Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α. ασκούν δραστηριότητα που είναι συναφής με το επάγγελμα του μηχανικού, από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., θα εξαιρούνται για λόγους ίσης μεταχεί¬ρισης, οι υγειονομικοί και νομικοί που η δραστηριότητα για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον Οργανισμό είναι συναφής με την επαγγελματική δραστηριότητα για την οποία υπά¬γονται στους αντίστοιχους τομείς του Ε.Τ.Α.Α. Για το ζήτημα αυτό θα υπάρξει και σχετική νομοθετική ρύθμιση. Στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται επίσης ότι όσον αφορά το ζήτημα που έχει προκύψει με τους μέχρι 31-12-1992 υγειονομικούς που έχουν υπαχθεί στον Κλάδο Μονοσυνταξιούχων και οι οποίοι από την ισχύ της νέας ρύθμισης θα διαγραφούν υποχρεωτικά από τον Κλάδο, θα αντι¬μετωπιστεί νομοθετικά ως προς το ύψος της παροχής που θα λά¬βουν από το Κλάδο Μονοσυνταξιούχων για το χρόνο ασφάλισης που έχουν διανύσει σ’ αυτόν, μετά από σχετική αναλογιστική με¬λέτη.
7- Εφαρμογή διατάξεων διαδοχικής ασφάλισης μεταξύ φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και της Ειδικής Προσαύξη¬σης του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του τέως Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.
Με τις διατάξεις του Ν. 3518/2006 αναδιορθώθηκανοι κλάδοι του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων.
Στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης αυτής, με τη διάταξη του άρ¬θρου 2 του νόμου αυτού καταργήθηκε από 1-1-2007 ο Ειδικός Λογαριασμός Πρόσθετων Παροχών (Ε.Λ.Π.Π.) και η πρόσθετη σύνταξη του Λογαριασμού αυτού αντικαταστάθηκε από την ιδική προσαύξηση, η οποία βαρύνει τον κλάδο Κύριας Σύνταξης του Ταμείου από το οποίο και καταβάλλεται.
Επίσης με τη διάταξη του άρθρου 3 του ίδιου νόμου, ορίστη¬καν οι προϋποθέσεις υποχρεωτικής ή προαιρετικής αντίστοιχα υπαγωγής των ασφαλισμένων προσώπων στην Ειδική Προσαύ¬ξηση.
Με τη διάταξη του άρθρου 6, καθορίστηκε ως χρόνος ασφά¬λισης για την θεμελίωση δικαιώματος στην Ειδική Προσαύξηση ο διαδραμών στην Ειδική Προσαύξηση από την πρώτη του επομέ¬νου της δημοσίευσης του αυτού Νόμου (1-1-2007), καθώς και ο χρόνος που έχει διανυθεί στην ασφάλιση του Ε.Λ.Π.Π.
Με την διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 7 ορίζεται ότι οι περί διαδοχικής ασφάλισης διατάξεις, έχουν εφαρμογή μεταξύ του καταργηθέντος Ε.Λ.Π.Π. και των άλλων φορέων επικουρικής ασφάλισης, εφ’ όσον ο χρόνος δεν θεωρήθηκε ως χρόνος ασφά¬λισης στην Ειδική Προσαύξηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ¬θρου 6 του ίδιου νόμου.
Αντίθετα οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης δεν θα εφαρ¬μόζονται στις περιπτώσεις που ο διανυθείς χρόνος στον Ε.Λ.Π.Π., θεωρούνταν χρόνος ασφάλισης στην ειδική προσαύξηση, με απο¬τέλεσμα να μην αξιοποιούνται οι χρόνοι ασφάλισης των εργαζό¬μενων σε άλλους επικουρικούς φορείς.
Έτσι με την διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 5 του νέου ασφαλιστικού νόμου (3863/2010), ορίστηκε ότι σε περιπτώ¬σεις διαδοχικής ασφάλισης, ο χρόνος υπαγωγής στην ασφάλιση άλλου επικουρικού φορέα και σε αυτήν του καταργούμενου Ε.Λ.Π.Π., μπορεί να συνυπολογιστεί με τις ισχύουσες περί διαδο¬χικής ασφάλισης διατάξεις στο χρόνο της Ειδικής Προσαύξησης, με την προϋπόθεση, ότι δεν έχει χωρίσει Ασφάλιση στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α. – Τομέας Μηχανικών και Ερ¬γοληπτών Δημοσίων Έργων, ή σε προγενέστερο επικουρικό φορέα, στον οποίο μπορεί να συνυπολογιστεί ο χρόνος αυτός. Η διάταξη ισχύει από 1-1-2006.
8- Καθορισμός συντάξιμων αποδοχών Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν 3232/2004 ορίστηκε για τους διαδοχικά ασφαλισμένους από 1-1¬1979 και μετά, καθώς και για όσους ασφαλίστηκαν οποτεδήποτε, από φορέα ασφάλισης μισθωτών σε φορέα ασφάλισης αυτοτελώς απασχολουμένων και αντίστροφα, νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων, με χορήγηση από τον αρμόδιο για απονομή της σύ¬νταξης Οργανισμό του αθροίσματος των τμηματικών ποσών σύ¬νταξης που αντιστοιχούν στο χρόνο ασφάλισης των δικαιούχων στον κάθε φορέα ασφάλισής τους.
Για τον υπολογισμό αυτού του τμηματικού ποσού σύνταξης, ο απονέμων φορέας, ο οποίος διεξάγει όλη τη διαδικασία υπολο¬γισμού, λαμβάνει υπ’ όψη τις συντάξιμες αποδοχές, των αντίστοι¬χων χρονικών περιόδων ασφάλισης, όπως προβλέπονται από την πάγια νομοθεσία των Καταστατικών των Ασφαλιστικών Οργα¬νισμών και τις οποίες οι τελευταίοι υποχρεούνται να διαβιβάζουν με αλληλογραφία στον απονέμοντα φορέα.
Το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., το οποίο ασφαλίζει και μισθωτούς, διαβίβαζε μέχρι και την 31-12-2005, στους απονέμοντες τη σύνταξη Οργα¬νισμούς, το ποσό το οποίο είχε με Υπουργική Απόφαση οριστεί να υπολογίζεται βάσει τεκμαρτού μισθού που ισοδυναμούσε με το βασικό μισθό δημοσίου υπαλλήλου 2ου βαθμού του έτους 1981, προσαυξημένου κατά 12% για τους μόνο συνταξιούχους και κατά 6% για τους διπλοσυνταξιούχους με τις κατ’ έτος αυξήσεις.
Με την ψήφιση του Ν. 3518/2006 περί Αναδιάρθωσης του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και με τη διάταξη του άρθρου 8 παράγραφος 1 αυτού, προβλέφθηκε ότι από 1-1-2006 το ποσό σύνταξης για τους μέχρι 31-12-1992 ασφαλισμένους του Ταμείου και για 35 χρόνια ασφάλισης θα ανέρχονταν σε 816 ευρώ.
Σαν αποτέλεσμα εμφανίστηκε αδυναμία συνάρτησης αυτού του συντάξιμου ποσού, με το ποσό των συντάξιμων αποδοχών προς γνωστοποίηση στους απονέμοντες τη σύνταξη φορείς, σύμ¬φωνα με τις διατάξεις του προαναφερόμενου άρθρου 1 του Ν. 3232/2004.
Προς άρση αυτού του προβλήματος, με τις διατάξεις της πα¬ραγράφου 6 του άρθρου 5 του νέου ασφαλιστικού νόμου (3863/ 2010), προσδιορίζεται ως ποσό συντάξιμων αποδοχών του Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του
Ε.Τ.Α.Α., από 1-1-2006,το ποσό των χιλίων είκοσι (1.020) ευρώ στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης στις οποίες ο Τομέας αυτός καθίσταται συμμετέχων Οργανισμός στην απονομή σύντα¬ξης.
Το ποσό αυτό θα προσαυξάνεται κατά το εκάστοτε ποσοστό αύξησης των συντάξεων του Ε.Τ.Α.Α. – Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. –
Με τη συγκεκριμένη διάταξη, επιλύθηκε νομοθετικά το ζήτημα των συντάξιμων αποδοχών του Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 3232/2004 και να διεκπεραιω¬θούν οι συνταξιοδοτικές υποθέσεις που παραμένουν εκκρεμείς, λόγω της πάρα πάνω αναφερόμενης νομικής ασυμβατότητας.
(Έγγραφο Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Φ. 1500/ οι κ/20074/372/20-9-2010).
Β. Ασφαλισμένοι από 1-1-1993 (νέοι ασφαλισμένοι)
1-    Συνταξιοδότηση ασφαλισμένων με 40 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών.
Οι ασφαλισμένοι μετά την 1-1-1993 σε οποιονδήποτε φορέα κυρίας ασφάλισης πλην Ο.Γ.Α. θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δι¬καίωμα, με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας.
Για την συμπλήρωση του πάρα πάνω χρόνου, λαμβάνεται υπ’ όψη και ο χρόνος ασφάλισης σε οποιονδήποτε ομοειδή φορέα.
2-    Συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά.
Οι μητέρες ανηλίκων παιδιών, συνταξιοδοτούνται από 1/1/2013, με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας, ενώ για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης απαιτείται η συμπλήρωση του
60ου έτους της ηλικίας.
Κατόπιν τούτου η διάταξη του άρθρου 144 του Ν. 3655/2008 που προέβλεπε την σταδιακή κατάργηση της λήψης μειωμένης σύνταξης, δεν έχει εφαρμογή.
Σημειώνεται, ότι με τις ίδιες προϋποθέσεις με τις μητέρες ανη¬λίκων παιδιών, συνταξιοδοτούνται και οι χήροι πατέρες ανήλικων παιδιών.
3- Συνταξιοδότηση μητέρων με 3 τουλάχιστον παιδιά.
Η συνταξιοδότηση των μητέρων με 3 τουλάχιστο παιδιά, με ευεργετικές διατάξεις καταργείται.
Διατάξεις που δεν μεταβάλλονται με το Ν. 3863/2010
1-    Συνταξιοδότηση με 15 έτη ασφάλισης και ηλικία 65 ετών.
Η δυνατότητα παλαιών και νέων ασφαλισμένων, να συνταξιο¬δοτηθούν με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης και ηλικία 65 ετών, εξακολουθεί να ισχύει χωρίς τροποποιήσεις.
2-    Συνταξιοδότηση μητέρων με ανίκανα παιδιά, με πο¬σοστό αναπηρίας 67% και άνω.
Η διάταξη της παραγράφου 6 του άρθρου 61 του Ν. 3518/2006, όπως συμπληρώθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 140 του Ν. 3655/2008, εξακολουθεί να ισχύει για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους. Με τη διάταξη αυτή ορίζεται ότι το δικαίωμα συ¬νταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για τη συ¬νταξιοδότηση μητέρας με ανάπηρο παιδί, μπορεί να ασκηθεί από τον ασφαλισμένο πατέρα, αν η ασφαλισμένη μητέρα δεν το ασκή¬σει ή αυτή έχει αποβιώσει. Για την άσκηση του δικαιώματος αυτού από τον ασφαλισμένο πατέρα, πρέπει να προηγηθεί η υποβολή από την μητέρα υπεύθυνης δήλωσης προς τον αρμόδιο φορέα,
ότι δεν πρόκειται αυτή να ασκήσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Αν ο γάμος λυθεί, το δικαίωμα ασκείται από τον γονέα που έχει τη γονική μέριμνα των παιδιών.
Το αυτό ισχύει και στην περίπτωση που ο γονέας έχει οριστεί δικαστικός συμπαραστάτης λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταρα¬χής λόγω σωματικής αναπηρίας του τέκνου.
3- Συνταξοδότηση συζύγων με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
Η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 5 του Ν. 3232/2004, εξακολουθεί να ισχύει για παλαιούς και νέους ασφα¬λισμένους.
Η διάταξη αυτή ορίζει ότι μητέρες ανάπηρων παιδιών με πο¬σοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και σύζυγοι ανάπηρων με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, εφ’ όσον έχουν διανύσει τουλάχιστον δεκαετή έγγαμο βίο, ασφαλισμένοι σε φορείς κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνι¬κής Ασφάλισης, θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 7.500 ημερών εργασίας ή 25 ετών ασφάλισης ανε¬ξαρτήτως ορίου ηλικίας και ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση. Για την συμπλήρωση του πάρα πάνω χρόνου δεν συ¬νυπολογίζεται ο προβλεπόμενος από την παραγρ. 7 του άρθρου 4 του Ν. 3029/2062 χρόνος (πλασματικός χρόνος για κάθε παιδί που αποκτούν από 1-1-2003 και μετά).
Το καταβαλλόμενο ποσό σύνταξης δεν μπορεί να είναι κατώ¬τερο από το πλήρες κατώτατο όριο σύνταξης λόγω γήρατος που καταβάλλεται κάθε φορά από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα.
Οι ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου στους ασφαλισμένους στο Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσω¬πικού Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ((Ε.Τ.Α.Π.- Μ.Μ.Ε.)
Με τις διατάξεις του Ν. 3655/2008, έχει συσταθεί το «Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε.).
Στον κλάδο κύριας ασφάλισης του Ταμείου αυτού εντάχθη¬καν:
α) Ο Γενικός Λογαριασμός του Ταμείου Συντάξεων Προσωπι¬κού Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης (Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ.), ως Τομέας Σύνταξης Προσωπικού Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης (Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ.), β) Ο Κλάδος ΚυρίαςΑσφάλισης Ιδιοκτητών Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης του Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ., ως Τομέας Κυρίας Ασφάλισης Ιδιοκτητών Ημε¬ρήσιων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης. γ) Ο Κλάδος Κυ¬ρίας Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Ιδιοκτητών, Συντακτών και Υπαλλήλων Τύπου (Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ.), ως Τομέας Ασφάλισης Ιδιο¬κτητών, Συντακτών και Υπαλλήλων Τύπου (Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ.) δ) Ο Κλά¬δος Κυρίας Ασφάλισης Ανταποκριτών Ξένου Τύπου του Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ., ως Τομέας Ασφάλισης Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, ε) Ο Κλάδος Κύριας Ασφάλισης Φωτοειδησεογράφων και Εικονο¬ληπτών Επίκαιρων Τηλεόρασης του Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ., ως Τομέας Ασφά¬λισης Φωτοειδησεογράφων και Εικονοληπτών Επίκαιρων Τηλεόρασης, στ) Ο Κλάδος Κύριας Σύνταξης του Ταμείου Συντά¬ξεων Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων Αθηνών (Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Α.) ως Τομέας Σύνταξης Εφημεριδοπωλών και Υπαλ¬λήλων Πρακτορείων Αθηνών (Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Α.), ζ) Ο Κλάδος Κυρίας Σύνταξης του Ταμείου Συντάξεων Εφημεριδοπωλών και Υπαλλή¬λων Πρακτορείων Θεσσαλονίκης (Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ.), ως Τομέας Σύ¬νταξης Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων Θεσ¬σαλονίκης (Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ.) και η) Ο Κλάδος Συντάξεων Τεχνικών Τύπου και χορηγήσεως Ειδικού Επιδόματος Αλλαγής Τεχνολογίας του Ταμείου Ασφαλίσεως Τεχνικών Τύπου Αθηνών (Τ.Α.Τ.Τ.Α.), ως Τομέας Ασφάλισης Τεχνικών Τύπου Αθηνών και Θεσσαλονίκης (Τ.Α.Τ.Τ.Α.Θ.).
Ορίστηκε δε ότι οι πάρα πάνω Τομείς διέπονται από τις κα¬ταστατικές διατάξεις των αντιστοίχων εντασσόμενων κλάδων και λογαριασμών, καθώς και τις διατάξεις της γενικότερης νομοθε¬σίας, όπως αυτές εκάστοτε ισχύουν.
Με τις ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, επέρχονται αλλαγές στους ασφαλισμένους των Τομέων του Ε.Τ.Α.Π.- Μ.Μ.Ε.
Ας δούμε ποιές είναι αυτές:
Με τις διατάξεις του 1ου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρ¬θρου 14 του Ν. 3232/2004 είχε δοθεί στους μέχρι 31-12-1992 ασφαλισμένους όλων των Τομέων του Κλάδου Κυρίας Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε., η δυνατότητα συνταξιοδότησης, με τη συ¬μπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Με τη ρύθμιση της παραγράφου 4 του άρθρου 10 του νέου νόμου, γίνεται προσθήκη διατάξεων στο τέλος του πρώτου εδα¬φίου της πάρα πάνω αναφερόμενης διάταξης, με τις οποίες προ¬βλέπεται αύξηση τόσο του απαιτούμενου χρόνου (των 35 ετών) από 1-1-2011 κατά 1 έτος κάθε χρόνο και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης, όσο και του προβλεπόμενου ορίου ηλίκίας (58ο έτος) από 1-1-2012 κατά 1 έτος κάθε χρόνο και μέχρι τη συ¬μπλήρωση του 60ου έτους.
Σύμφωνα όμως με την παράγραφο 8 του ιδίου άρθρου κατά το μεταβατικό διάστημα 2011-2014 που αυξάνεται σταδιακά ο συ¬ντάξιμος χρόνος και το όριο ηλικίας, ο ασφαλισμένος ή η ασφαλι¬σμένη θα δικαιούνται σύνταξη με τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης που θα ισχύουν κατά το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που το 2012 συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται το έτος αυτό (το 2012), δηλαδή όταν συμπληρώσει 37 έτη ασφάλισης και το 59ο έτος της ηλικίας. Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή, ο συγκε¬κριμένος ασφαλισμένος θα έπρεπε να συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας του.
Η σταδιακή αύξηση του συντάξιμου χρόνου και του ορίου ηλι¬κίας, διαμορφώνεται ως εξής:
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ 35 ΕΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
Έως 31-12-2010    35    58
1-1-2011 έως 31-12-2011    36    58
1-1-2012 έως 31-12-2012    37    59
1-1-2013 έως 31-12-2013    38    60
1-1-2014 έως 31-12-2014    39    60
1-1-2015 και μετά    40    60

Πρέπει να επισημανθεί ότι με τη διάταξη του 2ου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του Ν. 3232/2004 είχε οριστεί για τους ασφαλισμένους αυτούς, ότι καταστατικές διατάξεις των φο¬ρέων αυτών ή γενικές διατάξεις που προβλέπουν τη συνταξιοδό¬τηση με 35 έτη ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας ή με όριο ηλικίας, ευνοϊκότερο του 58ου ή με ειδικούς περιορισμούς, ως προς τον χρόνο ασφάλισης που λαμβάνεται υπ’ όψη για τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, εξακολουθούν να ισχύουν.
Η διάταξη αυτή παραμένει όπως έχει, και μετά το νέο ασφα¬λιστικό νόμο.
Δεδομένου όμως ότι με τις γενικές διατάξεις της περίπτωσης 6β του άρθρου 48 του Ν.2084/1992 σχετικά με την 35ετία, διατη¬ρήθηκε η δυνατότητα των μέχρι 31-12-1982 υπαχθέντων στην ασφάλιση να συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο ηλικίας, σε αντίθεση με τους υπαχθέντες στην ασφάλιση από 1-1-1983 έως 31-12¬1992, για τους οποίους με τις ίδιες διατάξεις τέθηκε ως όριο ηλι¬κίας το 58ο έτος, από το συνδυασμό των διατάξεων που προανα¬φέρθηκαν (των νόμων 2084/1992 και 3232/2004) και των διατά¬ξεων του Ν.3863/2010 προκύπτει ότι οι μέχρι 31-12-1982 ασφαλισμένοι, δεν θίγονται από τις μεταβολές στις προϋπο¬θέσεις συνταξιοδότησης λόγω 35ετίας που επέρχονται με το νέο ασφαλιστικό νόμο.
Επομένως, οι ρυθμίσεις της παραγράφου 4 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010 καταλαμβάνουν στο πεδίο εφαρμογής τους μόνο τους από 1-1-1983 έως 31-12-1992 υπαχθέντες στην ασφά¬λιση άντρες και γυναίκες.
Στις διατάξεις της παραγράφου 9 και του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 10 του νέου ασφαλιστικού νόμου, υπάρχουν ρυθμί¬σεις για την προστασία των δικαιωμάτων συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, που θελελιώνονται μέχρι 31/12/2010.
Ειδικότερα, με τη ρύθμιση της παραγράφου 9, προβλέπεται ότι οι από1-1-1983 μέχρι 31-12-1992 ασφαλισμένοι που συμπλη¬ρώνουν μέχρι 31-12-2010 το χρόνο ασφάλισης των 35 ετών και το 58ο έτος της ηλικίας τους, κατοχυρώνουν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα, το οποίο δεν θίγεται από τυχόν παραμονή τους στην εργασία, μετά την πάρα πάνω ημερομηνία και τη συνέχιση της ασφάλισής τους.
Με τη ρύθμιση δε του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 10 προβλέπεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 41 του Ν. 3518/2006 έχουν εφαρμογή μέχρι 31-12-2010.
Έτσι οι μέχρι 31-12-1992 ασφαλισμένοι των Τομέων αυτών, οι οποίοι συμπληρώνουν έως το τέλος του 2010 τα 37 έτη υπο¬χρεωτικής ασφάλισης, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας οποτεδήποτε και μετά την πάρα πάνω ημερομηνία, αφού κατοχυρώνουν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα.
Η δυνατότητα όμως αυτή σταματά, για όσους συμπληρώ¬νουν τον αναφερόμενο συντάξιμο χρόνο από 1-1-2011 και μετά, αφού η σχετική διάταξη δεν έχει εφαρμογή μετά από την ημερο¬μηνία αυτή.
Μεταβολές και για τους ασφαλισμένους αυτούς, επέρχονται και με τα δύο πρώτα εδάφια της παραγράφου 15 του άρθρου 10 του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Με τις διατάξεις αυτές αυξάνονται σταδιακά από 1-1-2011, τα όρια ηλικίας που απαιτούνται για την συνταξιοδότηση ορισμένων κατηγοριών ασφαλισμένων, για τις οποίες δεν γίνεται ειδική μνεία στο νόμο.
Ειδικότερα, για τους μέχρι 31-12-1992 ασφαλισμένους (άντρες και γυναίκες), για τους οποίους από καταστατικές ή γενι¬κές διατάξεις, παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης πλήρους σύ¬νταξης, με τη συμπλήρωση του 60ου έτους ή με όριο ηλικίας μικρότερο από αυτό, προβλέπεται σταδιακή αύξηση του απαιτού¬μενου ορίου ηλικίας κατά 1 έτος κάθε χρόνο από 1-1-2011 μέχρι να διαμορφωθεί στο 65ο έτος.
Όπου εξάλλου προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με μειωμένη σύνταξη, με όριο ηλικίας μικρότερο του 60ου, το όριο αυτό αυξάνεται μέχρι να διαμορφωθεί το 60ο.
Σύμφωνα με τις πάρα πάνω διατάξεις για παράδειγμα: α) Το 60ο έτος της ηλικίας που απαιτείται για τη συνταξιοδό¬τηση, με πλήρη σύνταξη των αντρών και γυναικών ασφαλισμένων στο πρώην Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ. με 25 έτη ασφάλισης, από 1-1-2011 αυξά¬νεται σταδιακά, προκειμένου το 2015 να διαμορφωθεί στο 65ο έτος της ηλικίας.
β) Το 55ο έτος της ηλικίας, που απαιτείται για την συνταξιοδό¬τηση με πλήρη σύνταξη των γυναικών ασφαλισμένων στο πρώην Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ. με 20 έτη ασφάλισης, αυξάνεται από 1-1-2011 στα¬διακά, προκειμένου το 2020 να διαμορφωθεί στο 60ο.
γ) Το 60ο έτος της ηλικίας, που απαιτείται για τη συνταξιοδό¬τηση των αντρών ασφαλισμένων, με 20 έτη ασφάλισης και το 55ο έτος που απαιτείται για την συνταξιοδότηση με 25 έτη ασφάλισης των γυναικών ασφαλισμένων στο πρώην Τ.Α.Τ.Τ.Α., από 1-1¬2011 αυξάνεται σταδιακά προκειμένου τα έτη 2015 και 2020 αντί¬στοιχα, να διαμορφωθεί στο 65ο έτος της ηλικίας.
δ) Το 55ο έτος της ηλικίας, που απαιτείται για τη συνταξιοδό¬τηση με μειωμένη σύνταξη των γυναικών υπαλλήλων πρακτο¬ρείων, οι οποίες είναι ασφαλισμένες στο πρώην Τ.Σ.Ε.Υ.Π. Αθηνών με 25 έτη ασφάλισης, αυξάνεται από 1-1-2011 σταδιακά, προκειμένου να διαμορφωθεί στο 60ο έτος της ηλικίας.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τη διάταξη του τελευταίου εδα¬φίου της παραγράφου 15 του άρθρου 10 του νέου νόμου, κατά το μεταβατικό διάστημα της σταδιακής αύξησης των προβλεπόμε¬νων ορίων ηλικίας, ο ασφαλισμένος ή η ασφαλισμένη κατοχυρώ¬νει το όριο ηλικίας, το οποίο θα απαιτείται κατά το έτος που συμπληρώνει το κατά περίπτωση όριο ηλικίας που ισχύει κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, δηλαδή το 2010. Εννοείται, ότι οι ασφαλισμένοι που μέχρι 31-12-2010 συμπληρώνουν το σήμερα απαιτούμενο όριο ηλικίας, δεν επηρεάζονται από τη σχετική μεταβολή.
Τα πάρα πάνω, απεικονίζονται στους πίνακες που ακολου¬θούν.
α) Άντρες που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση των πρώην Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ., Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Α. και Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ. και άντρες και γυναίκες που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του πρώην Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ. μέχρι 31-12-1992.
Συμπλήρωση του 60ου    ΠΛΗΡΗΣ        ΜΕΙΩΜΕΝΗ
έτους για πλήρη σύνταξη            (μόνο για
και του 55ου για μειωμένη    ΕΤΗ    ΟΡΙΟ    γυναίκες)    ΟΡΙΟ
γυναίκες)    ΑΣΦΑ¬    ΗΛΙ-    ΕΤΗ ΑΣΦΑ-    ΗΛΙ-
ΛΙΣΗΣ    ΚΙΑΣ    ΛΙΣΗΣ    ΚΙΑΣ
Έως 31-12-2010    20 ή 25    60    25    55
1-1-2011 έως 31-12-2011    20 ή 25    61    25    56
1-1-2012 έως 31-12-2012    20 ή 25    62    25    57
1-1-2013 έως 31-12-2013    20 ή 25    63    25    58
1-1-2014 έως 31-12-2014    20 ή 25    64    25    59
1-1-2015 και μετά    15    65    25    60

β) Γυναίκες ασφαλισμένες μέχρι 31-12-1992 στο πρώην Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ.
Συμπλήρωση του    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
55ου έτους της ηλικίας
Έως 31-12-2010        20            55
1-1-2011 έως 31-12-2011        20            56
1-1-2012 έως 31-12-2012        20            57
1-1-2013 έως 31-12-2013        20            58
1-1-2014 έως 31-12-2014        20            59
1-1-2015 έως 31-12-2015        20            60
1-1-2016 έως 31-12-2016        20            61
1-1-2017 έως 31-12-2017        20            62
1-1-2018 έως 31-12-2018        20            63
1-1-2019 έως 31-12-2019        20            64
1-1-2020 και μετά        15            65
γ) Γυναίκες ασφαλισμένες μέχρι 31-12-1992 στα πρώην Τ.Σ.Ε.Υ.Π. Αθηνών και Τ.Σ.Ε.Υ.Π. Θεσσαλονίκης.
Συμπλήρωση του 55ου    ΕΦΗΜΕΡΙ-        ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ
ή του 57ου έτους για    ΔΟΠΩΛΕΣ        ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ
πλήρη σύνταξη και    ΠΛΗΡΗΣ    ΠΛΗΡΗΣ    ΜΕΙΩΜΕΝΗ
του 55ου για μειωμένη    ΕΤΗ    ΟΡΙΟ    ΕΤΗ    ΟΡΙΟ    ΕΤΗ    ΟΡΙΟ
ΑΣΦΑΛ. ΗΛΙΚΙΑΣ    ΑΣΦΑΛ. ΗΛΙΚΙΑΣ    ΑΣΦ. ΗΛΙΚΙΑΣ
Έως 31-1-2010    25    55    25    57    25    55
1-1-2011 έως 31-12-2011    25    56    25    58    25    56
1-1-2012 έως 31-12-2012    25    57    25    59    25    57
1-1-2013 έως 31-12-2013    25    58    25    60    25    58
1-1-2014 έως 31-12-2014    25    59    25    61    25    59
1-1-2015 έως 31-12-2015    25    60    25    62    25    60
1-1-2016 έως 31-12-2016    25    61    25    63    25    60
1-1-2017 έως 31-12-201    25    62    25    64    25    60
1-1-2018 έως 31-12-2018    25    63    15    65    25    60
1-1-2019 έως 31-12-2019    25    64    15    65    25    60
1-1-2020 και μετά    15    65    15    65    25    60

δ) Έγγαμες γυναίκες (ανεξαρτήτως ιδιότητας) ασφαλι¬σμένες μέχρι 31-12-1992 στο πρώην Τ.Σ.Ε.Υ.Π. Αθηνών
Συμπλήρωση        ΕΤΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
του 55ου έτους    ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ
Έως 31-12-2010        20        55
1-1-2011 έως 31-12-2011        20        56
1-1-2012 έως 31-12-2012        20        57
1-1-2013 έως 31-12-2013        20        58
1-1-2014 έως 31-12-2014        20        59
1-1-2015 έως 31-12-2015        20        60
1-1-2016 έως 31-12-2016        20        61
1-1-2017 έως 31-12-201        20        62
1-1-2018 έως 31-12-2018        20        63
1-1-2019 έως 31-12-2019        20        64
1-1-2020 και μετά        15        65
ε) Άνδρες και γυναίκες που έχουν ασφαλιστεί μέχρι 31-
12-1992 στο πρώην Τ.Α.Τ.Τ.Α.
Συμπλήρωση του 60ου
έτους προκειμένου για    ΑΝΔΡΕΣ    ΓΥΝΑΙΚΕΣ
άνδρες και του 55ου    ΕΤΗ    ΟΡΙΟ    ΕΤΗ    ΟΡΙΟ
προκειμένου για    ΑΣΦΑ¬    ΗΛΙΚΙΑΣ    ΑΣΦΑ-    ΗΛΙΚΙΑΣ
γυναίκες    ΛΙΣΗΣ        ΛΙΣΗΣ
Έως 31-12-2010    20    60    25    55
1-1-2011 έως 31-12-2011    20    61    25    56
1-1-2012 έως 31-12-2012    20    62    25    57
1-1-2013 έως 31-12-2013    20    63    25    58
1-1-2014 έως 31-12-2014    20    64    25    59
1-1-2015 έως 31-12-2015    15    65    25    60
1-1-2016 έως 31-12-2016    15    65    25    61
1-1-2017 έως 31-12-2017    15    65    25    62
1-1-2018 έως 31-12-2018    15    65    25    63
1-1-2019 έως 31-12-2019    15    65    25    64
1-1-2020 και μετά    15    65    15    65

Με βάση τον πίνακα α’
Άντρας ασφαλισμένος στο πρώην Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ., μπορεί να συνταξιοδοτηθεί μέχρι το τέλος του 2010 με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας του.
Αν ο εν λόγω ασφαλισμένος συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας του το έτος 2013, θα συνταξιοδοτηθεί μετά τη συμπλή¬ρωση του 63ου έτους.
Αν δεν υπήρχε αυτή η πρόβλεψη, ο συγκεκριμένος ασφαλι¬σμένος θα έπρεπε να συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του.
Με βάση τον πίνακα β’
Γυναίκα ασφαλισμένη στο πρώην Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ., μπορεί να συνταξιοφοτηθεί μέχρι το τέλος του 2010 με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και του 55ου έτους της ηλικίας της. Αν η ασφαλι¬σμένη αυτή συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας της το έτος 2014, θα συνταξιοδοτηθεί μετά τη συμπλήρωση του 59ου έτους.
Με βάση τον πίνακα γ’
Γυναίκα υπάλληλος πρακτορείου, ασφαλισμένη στο πρώην Τ.Σ.Ε.Υ.Π., μπορεί να συνταξιοδοτηθεί μέχρι τέλους του 2010 με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης και του 57ου έτους της ηλικίας της, για τη λήψη πλήρους σύνταξης ή του 55ου έτους για τη λήψη μειωμένης.
Αν η ασφαλισμένη αυτή συμπληρώσει το 57ο έτος της ηλικίας της το έτος 2015,θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη μετά τη συμπλήρωση του 62ου έτους. Μπορεί όμως να πάρει μειωμένη σύνταξη, μετά τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας της, δε¬δομένου ότι το έτος 2013 συμπληρώνει το 53ο έτος της ηλικίας της, που απαιτείται κατά την έναρξη ισχύος του νέου νόμου,για την χορήγηση μειωμένης σύνταξης.
Με βάση τον πίνακα δ’
Έγγαμη γυναίκα ασφαλισμένη στο πρώην Τ.Σ.Ε.Υ.Π. Αθη¬νών, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί μέχρι τέλους του 2010 με τη συ¬μπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και του 55ου έτους της ηλικίας της για τη λήψη πλήρους σύνταξης. Αν η ασφαλισμένη αυτή συμπλη¬ρώνει το 55ο έτος της ηλικίας της το έτος 2013, θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη, μετά τη συμπλήρωση του 58ου έτους.
Με βάση τον πίνακα ε’
Άνδρας ασφαλισμένος στο πρώην Τ.Α.Τ.Τ.Α., μπορεί να συ¬νταξιοδοτηθεί μέχρι το τέλος του 2010 με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας του.
Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος αυτός συμπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας του το έτος 2012, θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη, μετά η συμπλήρωση του 62ου έτους.
Και οι ασφαλισμένοι των Ταμείων αυτών, εμπίπτουν στις δια¬τάξεις της παραγράφου 16 του άρθρου 10 του νέου νόμου.
Με τις διατάξεις της παραγράφου αυτής, εναρμονίζεται στα¬διακά, αρχής γενομένης από 1-1-2011, το όριο ηλικίας συνταξιο¬δότησης των γυναικών που απασχολούνται σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες (δηλαδή το 55ο ), που προβλέπεται από τις διατάξεις του Α. Ν. 1846/1951, με το όριο ηλικίας που ισχύει για τους άνδρες ασφαλισμένους, που υπάγονται στον Κανονισμό Βα¬ρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (δηλαδή το 60ο έτος)
Πρέπει να σημειωθεί, ότι οι αναφερόμενες διατάξεις του Ν.1846/1951, έχουν εφαρμογή σύμφωνα με τη διάταξη της πα¬ραγράφου 4 του άρθρου 4 του Ν. 1186/1981 και στις γυναίκες οι οποίες απασχολήθηκαν για πρώτη φορά μετά την 30-7-1981 με τις ειδικότητες της νέας τεχνολογίας, σε έντυπα του άρθρου 4 του Ν. 1186/1981 και ως εκ τούτου υπήχθησαν στην ασφάλιση του πρώην Τ.Α.Τ.Τ.Α., μετά την ημερομηνία αυτή και μέχρι 31-12¬1992.
Διευκρινίζεται ότι: α) δεν επέρχεται καμιά μεταβολή στις χρο¬νικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους, οι οποίες εξακολου¬θούν να είναι 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, από τις οποίες οι 3600 (τουλάχιστον) στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα, και από αυτές οι 1000 να έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία 13 χρόνια και β) ότι οι αναφερόμενες ασφαλισμένες κατοχυρώνουν το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το έτος συμπλήρωσης των 4.500 ημερών, από τις οποίες οι 3.600 στον Κανονισμό Β.Α.Ε.-
Παράδειγμα: Ασφαλισμένη που συμπληρώνει τις απαιτούμε¬νες χρονικές προϋποθέσεις το έτος 2012,κατοχυρώνει το 57ο έτος της ηλικίας που ισχύει το έτος αυτό.
Συγκεκριμένα το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών αυτών, αυξάνεται κατά 1 έτος κάθε χρόνο από 1-1-2011 και δια¬μορφώνεται σύμφωνα με τον πάρα κάτω πίνακα:
Συμπλήρωση των 4.500 ημερών από τις οποίες οι 3.600 σε βαρέα    ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
Έως 31-12-2010    4.500    55
1-1-2011 έως 31-12-2011    4.500    56
1-1-2012 έως 31-12-2012    4.500    57
1-1-2013 έως 31-12-2013    4.500    58
1-1-2014 έως 31-12-2014    4.500    59
1-1-2015 και μετά    4.500    60

Με τις διατάξεις της παραγράφου 17 του άρθρου 10 του νέου νόμου, επέρχονται αλλαγές στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα παιδιά, που είναι ασφαλισμένες στους τομείς αυτούς.
Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται το έτος 2011 ως χρόνος έναρ¬ξης της σταδιακής αύξησης του 50ου ή του 55ου έτους της ηλικίας που απαιτείται για την συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη των ασφαλισμένων στους τομείς αυτούς, μητέρων ανηλίκου παιδιού, προκειμένου να εναρμονιστεί με το όριο ηλικίας των υπόλοιπων ασφαλισμένων, δηλαδή το 65ο έτος.
Παράλληλα επεκτείνεται σε όλες τις μητέρες ανηλίκων
παιδιών η δυνατότητα συνταξιοδότησης με μειωμένη σύ¬νταξη, μέχρι και 5 έτη νωρίτερα από το κάθε φορά προβλε¬πόμενο όριο ηλικίας.
Πρέπει να τονιστεί, ότι η συγκεκριμένη κατηγορία γυναικών κατοχυρώνει το όριο ηλικίας που θα ισχύει κατά το έτος που συ¬μπληρώνει τον προβλεπόμενο συντάξιμο χρόνο, εφ’ όσον έχει και ανήλικο παιδί.
Επί πλέον με τις διατάξεις των δυο τελευταίων εδαφίων της περίπτωσης ε’ προβλέπεται ότι οι σχετικές ρυθμίσεις που αφο¬ρούν τόσο τις μητέρες ανηλίκων παιδιών, όσο και αναπήρων παι¬διών, εφαρμόζονται ανάλογα και στους χήρους πατέρες ανηλίκων παιδιών, καθώς και στους χήρους πατέρες ανάπηρων παιδιών.
Ειδικότερα:
α) Με τη ρύθμιση της περίπτωσης α’ ορίζεται ότι το όριο ηλι¬κίας που προβλέπεται από την περίπτωση α’ της παραγράφου 3 του άρθρου 144 του Ν. 3655/208 για τη συνταξιοδότηση των μη¬τέρων με ανήλικα παιδιά στους τομείς αυτούς (προβλέπονταν τόσο η σταδιακή αύξηση του συντάξιμου χρόνου κατά ένα εξά¬μηνο από 1-1-1-2013 μέχρι τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης, όσο και αύξηση του ορίου ηλικίας κατά ένα έτος μέχρι τη συμπλή¬ρωση του 55ου έτους), καθορίζεται από 1-1-2011 στο 52ο έτος, από 1-1-2012 στο 55ο και από 1-1-2013 στο 65ο, ενώ επί πλέον παρέχεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης τους με μειωμένη σύ¬νταξη, τα δε όρια στην περίπτωση αυτή διαμορφώνονται από 1¬1-2011 στο 50ο έτος, από 1-1-2012 στο 53ο έτος και από 1-1-2013 στο 60ο έτος.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η ρύθμιση αυτή αφορά: 1) Τις ασφα¬λισμένες μητέρες με ανήλικα παιδιά στον Τομέα Σύνταξης Προ¬σωπικού Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση από 1-1-1983 μέχρι 31-12-1992.
Με τη ρύθμιση ανακαθορίζεται μόνο το όριο ηλικίας. Η ρύθ¬μιση του Ν. 3655/2008 για σταδιακή αύξηση του συντάξιμου χρό¬νου εξακολουθεί μεν να ισχύει, ουσιαστικά όμως καθίσταται ανενεργός, δεδομένου ότι από 1-1-2013 και μετά θα είναι ανα¬γκαία η συμπλήρωση του 65ου έτους για πλήρη σύνταξη ή του 60ου έτους για μειωμένη, όρια στα οποία απαιτείται η πραγματοποίηση 15 ετών ασφάλισης.
Οι επερχόμενες μεταβολές αποτυπώνονται στον πάρα κάτω πίνακα.
Συμπλήρωση του απαι¬τούμενου συντάξιμου χρόνου εφόσον συν¬τρέχει και η ανηλικό- τητα του παιδιού    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
Έως 31-12-2010    15    50    –
1-1-2011 έως 31-12-2011    15    52    50
1-1-2012 έως 31-12-2012    15    55    53
1-1-2013 και μετά    15    65    60

2) Τις ασφαλισμένες μητέρες με ανήλικα παιδιά στον Τομέα Σύνταξης Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων Αθη¬νών, που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση από 1-1-1983 μέχρι 31¬12-1992.
Για τις μητέρες ανήλικων παιδιών που είναι ασφαλισμένες στον τομέα αυτό προβλέφτηκε με τις διατάξεις της περίπτωσης α’ της παραγρ. 3 του άρθρου 144 του Ν. 3655 η σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας προς εναρμόνιση της νομοθεσίας των πρώην Τομέων Τύπου, ως προς την συγκεκριμένη προϋπόθεση. Ωστόσο, όπως και στην πάρα πάνω περίπτωση των μητέρων του Τομέα Σύνταξης Προσώπου Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, με τη διάταξη του νέου νόμου, τα όρια ηλικίας συ¬νταξιοδότησης με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη θα διαμορφωθούν σύμφωνα με τον πάρα κάτω πίνακα χωρίς να μεταβάλλεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης.
Συμπλήρωση των 20 ετών ασφάλισης εφόσον συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
Έως 31-12-2010    20    50    –
1-1-2011 έως 31-12-2011    20    52    50
1-1-2012 έως 31-12-2012    20    55    53
1-1-2013 και μετά    15    65    60

β) Με τη ρύθμιση της περίπτωσης γ’ το όριο ηλικίας που προβλέπεται για την συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά που έχουν υπαχθεί μέχρι 31-12-1992 στην ασφάλιση των υπο¬λοίπων Τομέων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Π.- Μ.Μ.Ε. (εκτός από τους δυο τομείς που αναφέρονται αμέσως πάρα πάνω), καθορίζεται από 1-1-2011 στο 57ο έτος ηλικίας, από 1-1-2012 στο 60ο έτος και από 1-1-2013 στο 65ο έτος. Παράλληλα καθιερώνεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης τους, με τη συμπλή¬ρωση του 52ου, 55ου και 60ου έτους αντίστοιχα κατά τις προαναφε¬ρόμενες ημερομηνίες, για μειωμένη σύνταξη.
Η εξέλιξη αυτών των ορίων ηλικίας απεικονίζεται στον πάρα πάνω πίνακα.
ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ, ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΥΠΟΥ ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΩΝ ΞΕΝΟΥ ΤΥΠΟΥ
ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΠΩΛΩΝ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Συμπλήρωση των        ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
20 ετών εφόσον    ΕΤΗ    ΠΛΗΡΗΣ    ΜΕΙΩΜΕΝΗ
συντρέχει και η    ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ανηλικότητα
του παιδιού
Έως 31-12-2010    20    55    –
1-1-2011 έως 31-12-2011    20    57    52
1-1-2012 έως 31-12-2012    20    60    55
1-1-2013 και μετά    15    65    60

Όσον αφορά τις μητέρες ανήλικων παιδιών που έχουν υπαχθεί μέχρι 31-12-1992 στην ασφάλιση του Τομέα Ασφάλι¬σης Τεχνικών Τύπου Αθηνών και Θεσσαλονίκης, επισημαίνε¬ται ότι η σχετική δυνατότητα συνταξιοδότησης τους, με προϋπο¬θέσεις ίδιες με αυτές των μητέρων που είναι ασφαλισμένες στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. (δηλαδή με τη συμπλήρωση 5.500 ημερών ασφά¬λισης και του 55ου έτους ή του 50ου της ηλικίας για πλήρη ή μειω¬μένη σύνταξη αντίστοιχα), θεσπίστηκε με τις διατάξεις του Ν. 3232/2004. Στη συνέχεια με τις διατάξεις του Ν. 3655/2008 προ¬βλέφθηκε, αφ’ ενός η αύξηση του συντάξιμου χρόνου από 1-1¬2013 κατά 150 ημέρες για κάθε συντάξιμο έτος μέχρι τη συμπλή¬ρωση των 6.000 ημερών και αφ’ ετέρου η σταδιακή κατάργηση της μειωμένης σύνταξης.
Με την προαναφερόμενη διάταξη του νέου ασφαλιστικού νόμου, μεταβάλλονται μόνο τα όρια ηλικίας για τη θεμελίωση συ¬νταξιοδοτικού δικαιώματος με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη. Ειδι¬κότερα από 1-1-2011 το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη καθορί¬ζεται στο 57ο έτος και για μειωμένη στο 52ο, από 1-1-2012 για πλήρη το 60ο και για μειωμένη το 55ο και από την 1-1-2013 για πλήρη στο 65ο έτος και για μειωμένη στο 60ο.
Η πρόβλεψη του Ν. 3655/2008 ως προς την αύξηση του συ¬ντάξιμου χρόνου, εξακολουθεί μεν να ισχύει, ουσιαστικά όμως κα¬θίσταται ανενεργός, όπως προαναφέρθηκε και για την κατηγορία των μητέρων ανήλικων παιδιών στο Τομέα Σύνταξης Προσωπικού Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης.
Οι αναφερόμενες μεταβολές αποτυπώνονται στον πάρα κάτω πίνακα.
Συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου εφόσον συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού    ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
Έως 31-12-2010    5.500    55    50
1-1-2011 έως 31-12-2011    5.500    57    52
1-1-2012 έως 31-12-2012    5.500    60    55
1-1-2013 και μετά    5.500    65    60

Πρέπει και εδώ να επαναληφθεί ότι σύμφωνα με τη διάταξη του τρίτου εδαφίου της περίπτωσης ε’ της παραγρ. 17 του άρ¬θρου 10 του νέου νόμου, σε όλες τις πάρα πάνω περιπτώσεις σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας, οι ασφαλισμένες μητέρες, κατοχυρώνουν το όριο ηλικίας, όπως αυτό προοδευτικά διαμορ¬φώνεται και ισχύει κατά τη συμπλήρωση του εκάστοτε απαιτούμε¬νου συνταξιοδοτικού χρόνου, εφ’ όσον συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού.
Παραδείγματα:
α) Ασφαλισμένη του Τομέα Σύνταξης Προσωπικού Ημερη¬σίων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης που συμπληρώνει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης (15 έτη) το 2011 και έχει και ανήλικο παιδί, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη όταν συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας της ή με μειωμένη όταν συ¬μπληρώσει το 50ο έτος.
β) Ασφαλισμένη του Τομέα Ασφάλισης Ιδιοκτητών, Συντα¬κτών και Υπαλλήλων Τύπου, που συμπληρώνει το 2012 τον απαι¬τούμενο χρόνο ασφάλισης (20 έτη) και έχει ανήλικο παιδί, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη, όταν συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας της ή μειωμένη όταν συμπληρώσει το 55ο έτος.
Επισημαίνεται ότι με την ολοκλήρωση του μεταβατικού διαστήματος σταδιακής αύξησης των ορίων ηλικίας σύμ¬φωνα με τις προαναφερθείσες διατάξεις των παραγρ. 15 και 17 του άρθρου 10 του νέου νόμου (οπότε θα απαιτείται η συ¬μπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας για τη λήψη πλήρους σύνταξης), ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης που θα απαιτείται θα είναι των 15 ετών.
Παραδείγματα:
α) Άντρας ασφαλισμένος στο πρώην Τ.Α.Ι.Σ.Υ.Τ. από 1-1¬2015 θα συνταξιοδοτείται με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας του και την πραγματοποίηση 15 (και όχι 25) ετών ασφάλι¬σης.
β) Μητέρα ανήλικου παιδιού ασφαλισμένη στο πρώην Τ.Α.Τ.Τ.Α., μπορεί να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1-1-2013 με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας της και την πραγματοποίηση 15 ετών ασφάλισης (και όχι με τον αυ¬ξημένο χρόνο που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 144 του Ν. 3655/2008), δεδομένου ότι δεν μπορεί να απαιτείται αυξη¬μένος χρόνος από τη μητέρα που θα συνταξιοδοτείται στο 65ο έτος της ηλικίας της, όταν όλοι οι άλλοι ασφαλισμένοι (άντρες και γυναίκες) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο όριο αυτό με τη γε¬νική προϋπόθεση των 15 ετών.
Η μόνη διαφοροποίηση είναι ότι η αναφερόμενη μητέρα, θα μπορεί μετά την πάρα πάνω ημερομηνία να λάβει μειωμένη σύ¬νταξη στο 60ο έτος της ηλικίας της, προϋπόθεση που δεν υφίστα¬ται για τις υπόλοιπες γυναίκες, ούτε για τους άνδρες.
Ρυθμίσεις για τους υπαχθέντες στην ασφάλιση μετά την 1-1-1993
Με τις σχετικές διατάξεις (παραγρ. 10 του άρθρου 10 του νέου νόμου) προβλέπεται: α) ότι οι ασφαλισμένοι μετά την 1-1¬1993 σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, πλην Ο.Γ.Α., θε¬μελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας. Για τη συμπλή¬ρωση του απαιτούμενου χρόνου συνυπολογίζεται και ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί στην ασφάλιση οποιουδήποτε ομο¬ειδή φορέα ανεξάρτητα από τη σχέση εργασίας (εξαρτημένης ή μη) και β) ότι η διάταξη του άρθρου 41 του Ν. 3816/2006, που πα¬ρέχει στην κατηγορία αυτή ασφαλισμένων τη δυνατότητα συντα¬ξιοδότησης με τη συμπλήρωση 37 ετών ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας, πάυει να ισχύει από 1-1-2011.
Επίσης με τη ρύθμιση της παραγρ. 17 (περίπτωση ε’) του άρθρου 10 του νέου νόμου, το όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση των μητέρων με ανήλικα παιδιά, που έχουν υπαχθεί στην ασφά¬λιση από 1-1-1993 και μετά, ανακαθορίζεται από 1-1-2013 στο 65ο έτος για λήψη πλήρους σύνταξης και στο 60ο έτος για λήψη μειωμένης.
Ο ανακαθορισμός του ορίου ηλικίας για λήψη πλήρους ή μει¬ωμένης σύνταξης φαίνεται στον πάρα κάτω πίνακα.
ΕΤΟΣ
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

20 15
Έως 31-12-2012 1-1-2013 και μετά
ΠΛΗΡΗΣ 55 65
ΜΕΙΩΜΕΝΗ 50 60

Με τη ρύθμιση της περίπτωσης στ’ της παραγρ. 17 καταργεί¬ται άμεσα η διάταξη που προέβλεπε τη συνταξιοδότηση των μη¬τέρων ανήλικων παιδιών, οι οποίες έχουν περισσότερα από τρία παιδιά, με μείωση του προβλεπόμενου ορίου ηλικίας (65ο έτος) κατά 2 έτη για κάθε παιδί και με κατώτατο όριο ηλικίας συνταξιο¬δότησης το 55ο.
Γενική παρατήρηση: Με τις διατάξεις του Ν. 3863/2010 δεν επέρχεται καμμιά μεταβολή στον χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα παιδιά της κα¬τηγορίας αυτής.
Ρυθμίσεις για μητέρες με ανήλικα παιδιά ασφαλισμένες σε φορείς και κλάδους που εντάχθηκαν στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. με τις διατάξεις του Ν. 3655/2008 και των το¬μέων σύνταξης και ασφάλισης του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Προσωπι¬κού Μέσω Μαζικής Ενημέρωσης (Ε.Τ.Α.Π.-Μ.Μ.Ε.)
Για τις μητέρες με ανήλικα παιδιά, ασφαλισμένες των Φορέων και Κλάδων που εντάχθηκαν στο ΙΚΑ- ΕΤΑΜ, με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 3 του Ν.3655/2008 (ΤΣΠ- ΗΣΑΠ, ΤΣΠ-ΕΤΕ, ΤΣΠ- ΤΕ, ΤΑΠΑΕ-Ε, ΤΑΠ-ΟΤΕ, ΤΣΠ-ΕΤΒΑ, ΟΑΠ-ΔΕΗ), οι οποίες έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφά¬λισης από 1-1-1983 έως 31-12-1992 και για τις μητέρες με ανή¬λικα παιδιά, ασφαλισμένες των Τομέων Σύνταξης και Ασφάλισης του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Προσώπων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ΕΤΑΠ – ΜΜΕ), οι
οποίες έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύ¬ριας ασφάλισης από 1-1-1983 έως 31-12-1992, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησής τους, ορίζεται με το νέο ασφαλιστικό νόμο, από 1-1-2011 στο 52ο έτος, από 1-1-2012 στο 55ο έτος και από 1-1¬2013 στο 65ο έτος.
Εάν οι μητέρες συμπληρώνουν τον προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις συντάξιμο χρόνο, δικαιούνται μειωμένη σύνταξη με την συμπλήρωση του 50ου έτους της ηλικίας από 1-1-2011, του 53ου από 1-1-2012 και 60ου από 1-1-2013.
Ορίζεται και για τις μητέρες αυτές, ότι στις περιπτώσεις στα¬διακής αύξησης του ορίου ηλικίας, η ασφαλισμένη μητέρα ακο¬λουθεί το όριο ηλικίας, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τα πάρα πάνω, και ισχύει κατά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντά¬ξιμου χρόνου, εφ’ όσον συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού.
Επίσης ορίζεται, ότι οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και για χήρους ανηλίκων παιδιών, ακόμη δε ότι για τους χήρους πατέρες αναπήρων παιδιών, έχουν εφαρμογή οι αντίστοιχες διατάξεις, που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών.
Αλλαγές στη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων στα πρώην ειδικά ταμεία
Με βάση τις ισχύουσες διατάξεις (Ν.3029/2002), ασφαλισμέ¬νοι των ειδικών ταμείων, που υπήχθησαν στην ασφάλιση οποι¬ουδήποτε φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης μέχρι 31-12-1992, θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας, ενώ ασφαλισμένοι των Ταμείων αυτών που υπήχθησαν από 1-1-1983 έως 31-12¬1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα Κοινωνικής ασφάλι¬σης θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτος της ηλικίας τους.
Για τις ρυθμίσεις αυτές, ως ειδικά ταμεία θεωρούνται:
1-    Το    Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού ΟΤΕ (Τ.Α.Π. – Ο.Τ.Ε.).
2-    Ο Οργανισμός Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ (Ο.Α.Π.- Δ.Ε.Η.)
3-    Το Ταμείο Συντάξεων Προσωπικού ΗΣΑΠ (Τ.Σ.Π. – Η.Σ.Α.Π.)
4-    Το Ταμείο Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας (Τ.Σ.Π. – Ε.Τ.Ε.).
5-    Το Ταμείο Συντάξεων Προσωπικού Αγροτικής Τράπεζας (Τ.Σ.Π.-Α.Τ.Ε.).
6-    Το Ταμείο Σύνταξης Προσωπικού Τράπεζας της Ελλάδας (Τ.Σ.Π.-Τ.Ε.).
7-    Το Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού Ιονικής ΛαϊκήςΤράπε- ζας (Τ.ΑΠ.-Ι.Λ.Τ.).
8-    Το Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού Ε.Τ.Β.Α. (Τ.Α.Π.- Ε.Τ.Β.Α.) και
9-    Το Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού της Ασφαλιστικής Εται¬ρείας «Η ΕΘΝΙΚΗ» (Τ.Α.Π. Α.Ε.Ε.) και 10- το Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Συνεταιριστικών Οργανώσεων (Τ.Α.Υ.Σ.Ο.), τα οποία ήδη με τις διατάξεις του Ν. 3655/2008 έχουν ενταχθεί στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. ως Τομείς αυτού.
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου αυξάνεται από 1-1-2011 ο απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων των πρώην ειδικών ταμείων που υπήχθησαν στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα Κοινωνικής ασφάλισης από 1-1-1983 έως 31-12-1992 κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επί πλέον αυξάνεται σταδιακά από 1-1-2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου έτους.
Η εξέλιξη των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης της κατηγο¬ρίας αυτής των ασφαλισμένων αποτυπώνεται στον πάρα κάτω πίνακα.
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
35
36
37
38
39
ΕΤΟΣ 2010 2011 2012
2013
2014
2015
40
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
58
58
59
60     60 60

Τα πάρα πάνω αφορούν άντρες και γυναίκες για πλήρη σύ¬νταξη.
Ορίζεται ότι κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης των ορίων ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης, δηλ. κατά τα έτη 2011-2014 οι ασφαλισμένοι (άντρες και γυναίκες) δικαιούνται σύ¬νταξη με τη συμπλήρωση των ορίων ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης που ισχύουν κατά το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που το έτος 2012 είναι 58 ετών και το ίδιο έτος συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης, θα πάρει σύνταξη όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που απαιτούνται το 2012 (έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλι¬σης), δηλαδή όταν συμπληρώσει 37 έτη ασφάλισης και το 59ο έτος της ηλικίας.
Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή ο συγκεκριμένος ασφαλι¬σμένος θα έπρεπε να συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας.
Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφαλι¬σμένοι που μέχρι 31-12-2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλι¬σης (δηλ. τα 35 έτη) με προσμέτρηση χρόνου που προβλέπεται στο χρόνο στο άρθρο 40 του Ν. 2084/1992, εφ’ όσον η σχετική αί¬τηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31-12-2013. Οι ασφαλισμένοι αυτοί συνταξιοδοτούνται με το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το
2010.
Παράδειγμα: ασφαλισμένος που το έτος 2010 έχει 34 χρόνια
ασφάλισης και το 2012 υποβάλει αίτηση αναγνώρισης 1 ακόμη έτους από τη στρατιωτική του υπηρεσία, θα συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται το 2010, δηλαδή στο 58ο έτος της ηλικίας του.
Από τη διατύπωση της διάταξης προκύπτει ότι από αυτήν δεν θίγονται οι ασφαλισμένοι του Ειδικών Ταμείων που υπήχθη¬σαν στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31-12-1982. Γι’αυτούς εξακολουθεί να ισχύει η διάταξη του πρώ¬του εδαφίου της παραγρ. 3 του άρθρου 2 του Ν. 3029/2002 και θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης ανεξάρτητα από όριο ηλικίας και ανεξάρτητα από το πότε συμπληρώσουν τα 35 έτη ασφάλισης.
Πρέπει ακόμη να τονιστεί ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί η θεμελιώνονται μέχρι 31-12-2010 από ασφαλισμένους των πρώην ειδικών Τομέων, που έχουν ενταχθεί στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., δεν θίγονται από την παρα¬μονή τους στην υπηρεσία μετά την πάρα πάνω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νέος ασφαλιστικός νόμος δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης τους, ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης τους, σύμφωνα με ρητή πρόβλεψη της διάταξης της παραγρ. 7 του άρθρου μόνου του Ν. 3847/2010 (ΦΕΚΑ67).
Αλλαγές στην συνταξιοδότηση ορισμένων κατηγοριών ασφαλισμένων
Υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων για τους οποίους σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ισχύοντα προβλέπονται ειδι¬κές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, όπως είναι π.χ. το ιπτάμενο προσωπικό και το προσωπικό εδάφους των αεροπορικών επιχει¬ρήσεων, καθώς και το προσωπικό της Olympic Catering.
Για την κατηγορία αυτή ο νέος ασφαλιστικός νόμος προβλέ¬πει ότι: από 1-1-2011 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που προ¬βλέπονται για τις κατηγορίες αυτές προσώπων καθορίζονται κατ’ ελάχιστο στο 55ο έτος της ηλικίας για πλήρη σύνταξη και στο 50ο για μειωμένη, αυξάνονται δε για κάθε επόμενο έτος κατά ένα χρόνο και μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου και του 55ου έτους αντίστοιχα.
Όπου από τις διατάξεις που ισχύουν προβλέπεται συνταξιο¬δότηση χωρίς όρο ηλικίας από 1-1-2011 καθορίζεται το 55ο έτος της ηλικίας, αυξάνεται δε για κάθε επόμενο έτος κατά 1 χρόνο μέχρι τη συμπλήρωση του 60ου έτους.
Προβλέπεται και εδώ ότι στις περιπτώσεις σταδιακής αύξη¬σης του ορίου ηλικίας, οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, ορίου ηλικίας για πλήρη ή μειωμένη σύνταξη.
Ασφάλιση ειδικών μορφών απασχόλησης
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος περιέχει ρυθμίσεις για την ασφά¬λιση ειδικών μορφών απασχόλησης, καθιερώνοντας ειδικό σύ¬στημα αμοιβής και παρακράτησης εισφορών για τους εργαζόμενους αυτούς.
Στις ρυθμίσεις αυτές υπάγονται υποχρεωτικά α) Το κατ’ οίκον απασχολούμενο προσωπικό, που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς ένα, είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο ,που καλύπτεται από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Ενδεικτικά υπάγονται οι εξής εργασίες ή υπηρεσίες: Οι υπη¬ρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας (οικιακή καθαριότητα, γενικό νοικοκυριό), οι κηπουρικές εργασίες, οι μεμονωμένες μι- κροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστούν οικοδομικές ερ¬γασίες, η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων, η φύλαξη και μετα¬φορά παιδιών, νηπίων και βρεφών, η υποστήριξη με την παροχή κάθε μορφής βοήθειας και φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα, καθώς και σε άτομα με ειδικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης για συμμετοχή σε πολιτιστικές, θρησκευτι¬κές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες, ή και σεσυμμε- τέχοντες σε προγράμματα αποκατάστασης ατόμων σε ιδρύματα μη κερδοσκοποκού χαρακτήρα, ή σε Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρία, που χαρακτηρίζονται από νοη¬τική στέρηση (Σ.Υ.Δ.),οι αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περι¬ποίηση προσώπου και σώματος), η περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων και η βοήθεια σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας (φυσικοθεραπεία, κινησιοθε¬ραπεία, συνοδεία εκτός οικίας).
β) Οι απασχολούμενοι ως εργάτες γης, σε εργασίες καλυπτό¬μενες από την ασφάλιση του Ο.Γ.Α. κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του Ν. 2639/1998.
Για την καταβολή της αμοιβής των προσώπων αυτών, από κάθε φυσικό πρόσωπο που δέχεται, ή χρησιμοποιεί τις εργασίες ή υπηρεσίες τους, καθώς και των εισφορών (εργοδότη και εργα¬ζόμενου), που αναλογούν, τηρείται υποχρεωτικά η εξής διαδικα¬σία:
Από τους κατά περίπτωση αρμοδίους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, εκδίδεται ειδικό εργόσημο, υπό τύπο πολύπτυχης επιταγής, συγκεκριμένης χρηματικής αξίας, στην οποία περιλαμ¬βάνεται το ποσό της αμοιβής του εργαζόμενου, και το ποσό της ει¬σφοράς υπέρ του οικείου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.
Τα εργόσημα δύνανται να διατίθενται στον εργοδότη, από τα κατά τόπους υποκαταστήματα των Φ.Κ.Α., από τις συνεργαζόμε¬νες με τους Φ.Κ.Α. Τράπεζες και υποκαταστήματα αυτών, από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών και από οποιοδήποτε άλλο φορέα ή δίκτυο, έπειτα από απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με καταβολή
του οικείου ποσού.
Τα εργόσημα μεταβιβάζονται ονομαστικώς από τον εργοδότη στους εργαζόμενους των κατηγοριών που αναφέρονται πάρα πάνω, ως καταβολή για την αμοιβή της παρασχεθείσας εργασίας και στη συνέχεια εξοφλούνται από τους προαναφερόμενους φο¬ρείς διαθέσεως, με την καταβολή του αντίστοιχου ποσού, αφού προηγουμένως έχουν παρακρατηθεί οι αναλογούσες εισφορές.
Οι παρακρατηθείσες ασφαλιστικές εισφορές και το καθαρό ποσό αναγράφονται στην πολύπτυχη επιταγή, εκ των οποίων το ένα τμήμα φυλάσσεται από το φορέα που εξοφλεί και το άλλο φυ¬λάσσεται από τον εργοδότη. Στο τέλος κάθε έτους, ο Φ.Κ.Α. στέλ¬νει ετήσια συγκεντρωτική κατάσταση σε εργοδότη και εργαζόμενο.
Οι ετήσιες καταβληθείσες εισφορές, εκπίπτουν κατά τα 2/3 από το φορολογητέο εισόδημα του εργοδότη και κατά το 1/3 από το φορολογητέο εισόδημα του εργαζόμενου.
Ως δικαιολογητικό, συνυποβάλλεται με τη φορολογική δή¬λωση, η ετήσια απολογιστική κατάσταση του Φ.Κ.Α. , που έχει σταλεί στον εργοδότη.
Τα πρόσωπα που αναφέρθηκαν πάρα πάνω (εκτός από τους απασχολούμενους ως εργάτες γης), για τα οποία έχουν καταβλη¬θεί εισφορές με το εργόσημο, δικαιώνονται διπλάσιες ημέρες ασφάλισης από όσες προκύπτουν από τη διαίρεση του ποσού των εισφορών με το ανά ημέρα ή μήνα εργασίας ποσό εισφοράς που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη της 31ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. και δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις 30 ημέρες ασφά¬λισης το μήνα ή τις 360 ημέρες κατά έτος.
Για τους απασχολούμενους ως εργάτες γης σε εργασίες κα¬λυπτόμενες από την ασφάλιση του Ο.Γ.Α. ορίζεται ότι υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. ανεξαρτήτως των ημερών εργασίας τους ανά έτος.
Οι ημέρες εργασίας των προσώπων αυτών υπολογίζοται ανά έτος με βάση τις αμοιβές τους και προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των καταβληθεισών εντός του έτους αμοιβών διά του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη της 31ης Δεκέμβρη του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. θεωρούνται δε πραγματοποιηθείσες κατά το μήνα εξόφλησης των εργοσήμων.
Προκειμένου τα πρόσωπα αυτά να τύχουν παροχών ασθε¬νείας και ως ΛΑΕ του Ο.Γ.Α. θα πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 150 τουλάχιστον ημέρες εργασίας το τρέχον ημερολογιακό έτος ή το προηγούμενο δωδεκάμηνο.
Ημέρες εργασίας άνω των 300 που έχουν υπολογιστεί κατά τον πάρα πάνω τρόπο, δεν λαμβάνονται υπ. όψη και δεν μεταφέ¬ρονται σε άλλο έτος.
Τα πάρα πάνω πρόσωπα που έχουν πραγματοποιήσει 150 ημέρες εργασίας και άνω κατ’ έτος, ασφαλίζονται στον Ο.Γ.Α. για ολόκληρο το έτος. Γι’ αυτούς που έχουν πραγματοποιήσει ημέρες εργασίας λιγότερες των 150 κατ’ έτος, ο χρόνος ασφάλισης υπο¬λογίζεται σε μήνες, όπως αυτοί προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των ημερών εργασίας διά του 25. Υπόλοιπο ημερών ερ¬γασίας άνω των 12 ανά έτος λογίζεται ως μήνας.
Οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου επί των ζητημάτων αυτών θα καθοριστούν με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Η ίδια διαδικασία που ορίζεται πάρα πάνω, για τα αναφερθέ¬ντα πρόσωπα, εφαρμόζεται και στους περιστασιακά απασχολού¬μενους στις πάσης φύσεως επιχειρήσεις επισιτισμού και θεάματος-ακροάματος. Οι παρακρατούμενες στην περίπτωση αυτή εισφορές εργοδότη και εργαζόμενου, είναι εκείνες που ανα¬λογούν κάθε φορά στην αμοιβή των προσώπων αυτών με βάση τις ισχύουσες διατάξεις ή τις γενικές ή τις ειδικές ή τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Οι ασφαλιστικές διατάξεις που ισχύουν για την ασφάλιση του προσωπικού αυτού διατηρούν την ισχύ τους.
Οι εργαζόμενοι της κατηγορίας αυτής που εμπίπτουν στις πάρα πάνω ρυθμίσεις, θα καθοριστούν με απόφαση του Υπουρ¬γού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Τέλος ορίζεται ότι η παράβαση των διατάξεων αυτών και η μη πληρωμή του εργόσημου συνεπάγεται πρόστιμο ίσο με το 50πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη της 31ηςΔε- κέμβρη του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε., που επιβάλλεται από τον αντίστοιχο Φ.Κ.Α.
Συνταξιοδότηση αγροτών από τον Ο.Γ.Α.
Με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου δεν επέρχονται αλλαγές στη συνταξιοδότηση των αγροτών, ούτε ως προς το χρόνο ασφάλισης, ούτε ως προς τα όρια ηλικίας.
Για τη συνταξιοδότηση αυτής της κατηγορίας των εργαζόμε¬νων εξακολουθεί να ισχύει το μέχρι σήμερα νομικό καθεστώς.
Το ζήτημα αυτό ρυθμίζεται από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 4169/1961, όπως τροποποιήθηκαν και συ¬μπληρώθηκαν με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρ¬θρου 8 του Ν. Δ. 1390/1973, των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 38 του Ν. 1140/1981, της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του Ν. 1287/1982 και του άρθρου 16 του Ν. 1384/1983.
Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, ασφαλισμένος (άντρας ή γυναίκα), δικαιούται σύνταξης γήρατος, εφ’ όσον έχει τις εξής προ¬ϋποθέσεις: 1) Έχει τουλάχιστον 25 έτη ασφάλισης, μετά τη συ¬μπλήρωση του 21ου έτους της ηλικίας του 2) Έχει ηλικία 65 ετών συμπληρωμένη και 3) Δεν λαμβάνει σύνταξη από οποιοδήποτε αιτία από το Δημόσιο ή από άλλο φορέα κυρίας ή επικουρικής ασφάλισης, Ταμεία Αρωγής ή Μετοχικά ή Αλληλοβοήθειας της Ελ¬λάδος, καθώς και από φορείς κυρίας ή επικουρικής ασφάλισης χωρών του εξωτερικού.
Ορίζεται όμως ότι προσωρινές δικαιολογημένες απομακρύν¬σεις που δεν έχουν το χαρακτήρα εγκατάλειψης του επαγγέλμα¬τος, δεν λαμβάνονται υπ’ όψη σε βάρος του ασφαλισμένου.
Ερμηνεύοντας τη διάταξη αυτή τα Δικαστήρια, έχουν δεχθεί ότι ένεκα της σύγχρονης εξέλιξης των συγκοινωνιακών μέσων δεν αποτελεί απομάκρυνση από τον τόπο των αγροτικών εργασιών, η παραμονή των υπαγομένων στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. έστω και για μεγάλο χρονικό διάστημα κάθε χρόνο, σε πόλη μακριά από τον τόπο των αγροτικών του ασχολιών και δεν αναιρείται η ιδιό- τητά του ως ασχολούμενου με αγροτικές εργασίες, ώστε ο αντί¬στοιχος χρόνος θεωρείται ως συντάξιμος από τον Ο.Γ.Α., όταν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου διαμένει στον τόπο των αγροτικών του ασχολιών, και καλλιεργεί τα κτήματά του αυτοπροσώπως ή με αυτεπιστασία.
Επίσης ορίζεται ότι ασφαλισμένος που γίνεται ανίκανος για την άσκηση του επαγγέλματός του ,θεωρείται ότι ασκεί το επάγ¬γελμα για το οποίο ασφαλίστηκε πριν από την ανικανότητα, εφ’ όσον μέχρι την επέλευση της ανικανότητάς του, κατοικούσε στον τόπο των επαγγελματικών του ασχολιών.
Ακόμη ορίζεται ότι οι λαμβάνοντες πολεμική σύνταξη ή σύ¬νταξη ειρηνικής περιόδου, που καταβάλλεται από το Ελληνικό Δη¬μόσιο σε θύματα ή αναπήρους που έπαθαν στην υπηρεσία και εξ’ αιτίας της υπηρεσίας δικαιούνται σύνταξη και από τον Ο.Γ.Α. , εφ’ όσον έχουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
Ως πολεμικές συντάξεις, θεωρούνται και οι συντάξεις που χο¬ρηγούνται από ξένο κράτος σε Έλληνες πολίτες λόγω θανάτου, τραυματισμού ή διαρκούς μείωσης της ικανότητας για εργασία, που επήλθε αποδεδειγμένα κατά τη διάρκεια πολεμικών γεγονό¬των, εφ’ όσον η στρατιωτική υπηρεσία στις ένοπλες δυνάμεις του ξένου κράτους, έχει αναγνωριστεί από το Ελληνικό Κράτος, ως εκπλήρωση στρατιωτικής υποχρέωσης στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.
Αν ο συνταξιούχος με δόλο έλαβε σύνταξη από ένα ή περισ¬σότερους από τους πιο πάνω φορείς και από τον Ο.Γ.Α., υποχρε¬ούται να επιστρέψει άτοκα στον Ο.Γ.Α. τις συντάξεις που έλαβε.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 6 του Ν. 1205/1981 ορίστηκε ότι οι πιο πάνω περιορισμοί για την μη χορή¬γηση σύνταξης από τον Ο.Γ.Α. σε όσους λαμβάνουν σύνταξη από το Δημόσιο, ή άλλο φορές κοινωνικής ασφάλισης, δεν έχουν εφαρμογή προκειμένου περί των λαμβανόντων χορηγία δημάρ¬χου.
Εξ’άλλου από τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 1140/1981, ορίζεται ότι οι ασφαλισμένοι του Ο.Γ.Α. που συμπληρώνουν το 70ο έτος της ηλικίας τους, δικαιούνται σύνταξη λόγω γήρατος εφ’ όσον έχουν συνολικά δέκα πέντε (15) έτη ασφάλισης, από τα οποία πέντε (5) έτη συνεχώς πριν από τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους, ή πριν από την υποβολή της αίτησης συ¬νταξιοδότησης.
Επίσης, από τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του Ν. 1287/1987 ορίζεται ότι ασφαλισμένοι ή συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. που παράλληλα είναι συνταξιούχοι ασφαλιστικών φορέων χωρών του εξωτερικού και το ύψος της σύνταξής τους ή του πε¬ριοδικού τους βοηθήματος δεν υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του Ο.Γ.Α. , δικαιούνται κατ’ εξαίρεση τη σύνταξη του Ο.Γ.Α. εφ’ όσον πληρούνται οι υπόλοιπες προϋποθέσεις του συνταξιοδοτι¬κού δικαιώματος.
Για τη συνταξιοδότηση γυναικών, που είναι σύζυγοι συνταξι¬ούχων του Ο.Γ.Α. προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 1287/1982, οι οποίες ορίζουν ότι οι γυναίκες αυτές δικαιούνται σύ¬νταξη, εφ’ όσον έχουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που αναφέρθηκαν αμέσως πάρα πάνω.
Για την συνταξιοδότηση των εγγάμων γυναικών προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 3 του Ν. 1287/1982, κατά τις οποίες οι παντρεμένες γυναίκες που είναι ασφαλισμένες στον Ο.Γ.Α. και έχουν τις προϋποθέσεις για την συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, δικαιούνται αυτοτελή σύνταξη από τον Ο.Γ.Α.
Όσα ελέχθησαν πάρα πάνω, αφορούν τη λεγόμενη βασική σύνταξη, η οποία καταβάλλεται ανεξάρτητα από το χρόνο καταβο¬λής ασφαλιστικών εισφορών στον Ο.Γ.Α.
Με τις διατάξεις όμως του Ν. 2458/1997 έχει συσταθεί στον Ο.Γ.Α. Κλάδος Κυρίας Ασφάλισης Αγροτών, με σκοπό την χορή¬γηση κύριας σύνταξης στα πρόσωπα που ασφαλίζονται στον Ο.Γ.Α.-
Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του νόμου αυτού, όπως συ¬μπληρώθηκαν με τις διατάξεις του εδαφίου γ’ της παραγράφου 13 του άρθρου 20 του Ν. 2556/1997 και τη διάταξη της παραγρά¬φου 1 του άρθρου 67 του Ν. 2676/1996, ορίστηκε ότι στις περι¬πτώσεις που και οι δυο σύζυγοι υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α., η ασφάλιση είναι υποχρεωτική για τον ένα σύζυγο, ύστερα από κοινή δήλωσή τους.
Αν δεν υποβληθεί η πάρα πάνω δήλωση, η ασφάλιση χωρεί υποχρεωτικά και για τους δυο συζύγους. Η υπαγωγή στην ασφά¬λιση αρχίζει την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους από την συ¬μπλήρωση του 21ου έτους της ηλικίας και λήγει στο τέλος του έτους συμπλήρωσης του 64ου έτους της ηλικίας ή την τελευταία ημέρα του μήνα, πριν από το θάνατο ή την έναρξη συνταξιοδότη¬σης λόγω αναπηρίας και για όσο χρόνο διαρκεί η αναπηρία.
Η ασφάλιση μπορεί να παραταθεί, ύστερα από αίτηση του ασφαλισμένου και πέραν του 64ου έτους της ηλικίας και μόνο για όσο χρόνο απαιτείται για τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδό¬τησης λόγω γήρατος.
Συνταξιούχοι οποιουδήποτε ασφαλιστικού φορέα από έμ¬μεσο δικαίωμα υπάγονται προαιρετικά στην ασφάλιση του Κλά¬δου, εφ’ όσον ασκούν επάγγελμα το οποίο σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία υπάγεται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α.-
Τα πρόσωπα που είναι ηλικίας κάτω των 22 ετών, που έχουν τις προϋποθέσεις ασφάλισης στον Ο.Γ.Α., μπορούν, ύστερα από αίτησή τους, να ασφαλιστούν στον Κλάδο από την 1 η Ιανουαρίου του επόμενου έτους εκείνου της συμπλήρωσης του 18ου έτους της ηλικίας τους.
Όσοι ασφαλίζονται στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης του Ο.Γ.Α.
είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν τις προβλεπόμενες ασφαλι¬στικές εισφορές.
Στις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 2458/1997 καθορίζονται οι προϋποθέσεις απονομής κυρίας σύνταξης γήρατος στους ασφα¬λισμένους στον Κλάδο Κυρίας Ασφάλισης του Ο.Γ.Α.
Σύμφωνα με αυτές οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη γή¬ρατος, εφ’ όσον πληρούν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις .
α) Έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.
β) έχω πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης και καταβολής ει¬σφορών για πέντε (5) έτη, συμπεριλαμβανομένου και του χρόνου ασφάλισης που διανύθηκε στον Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης του Ν. 1745/1987.
Από το έτος 2004 ο χρόνος των πέντε (5) ετών προσαυξάνε¬ται για κάθε ημερολογιακό έτος κατά ένα (1) έτος, μέχρι τη συ¬μπλήρωση τουλάχιστον δέκα πέντε (15) ετών ασφάλισης και αντίστοιχης καταβολής εισφορών.
Χρόνος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας από του Κλάδο συνυπολογίζεται στο χρόνο ασφάλισης μόνο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Με άλλες διατάξεις του Ν. 2458/1997, καθορίζονται οι προϋ¬ποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου από τον Κλάδο Κυρίας Ασφάλισης Αγροτών.
Συνταξιοδότηση Ναυτικών από το Ν.Α.Τ.
Με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν. 3863/2010 ορίστηκε ότι από 1-1-2013 ο κλάδος κύριας σύνταξης ναυτικών του Ναυτι¬κού Απομαχικού Ταμείου (Ν.Α.Τ.), εντάσσεται στον κλάδο κύριας σύνταξης του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. Για την ένταξή του συντάσσεται έως 31-7-2011 ειδική οικονομική μελέτη που καταρτίζεται από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστι¬κότητας και Ναυτιλίας και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις ένταξης των ήδη ασφα¬λισμένων, ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τις εισφορές ασφαλισμέ¬νων και εργοδοτών, καθώς και θέματα κάλυψης των ελλειμμάτων.
Από της εντάξεως οι νέοι εργαζόμενοι, ασφαλίζονται υποχρε¬ωτικά και αυτοδίκαια στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. και διέπονται από τη νο¬μοθεσία του. Με ίδια απόφαση ρυθμίζονται θέματα περιουσίας, καθώς και η κατανομή μεταξύ Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και Ν.Α.Τ. του συ¬νόλου των οργανικών θέσεων και του υπηρετούντος με οποιοδή¬ποτε σχέση εργασίας προσωπικού.
Προς το παρόν, δεν φαίνεται να επέρχονται αλλαγές στη συ¬νταξιοδότηση των ναυτικών και δη τόσο αυτών που είναι ήδη ασφαλισμένοι στο Ν.Α.Τ. όσο και αυτών που θα υπαχθούν στην ασφάλισή του μέχρι 31-12-2012, οι οποίοι θα διέπονται από το νομικό καθεστώς συνταξιοδότησης που ισχύει τώρα.
Για το θέμα αυτό προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 14 του κωδικοποιημένου νόμου 792/1978, που κωδικοποιήθηκε με το Π.Δ. 913/1978.
Από τις διατάξεις αυτές καθορίζονται οι εξής προϋποθέσεις συνταξιοδότησης:
Ο ασφαλισμένος του ταμείου ναυτικός ,ο οποίος αποσύρεται οριστικά από το ναυτικό επάγγελμα, δικαιούται σύνταξη λόγω γή¬ρατος αν έχει συμπληρώσει το 50ο έτος της ηλικίας του, έχει συν¬θετική ναυτική υπηρεσία τουλάχιστον δέκα πέντε (15) ετών και τα έτη συνθετικής ναυτικής υπηρεσίας του, προστιθέμενα στα έτη της ηλικίας του, δίνουν κατ’ ελάχιστο όριο τον αριθμό εβδομήντα (70).
Συνθετική ναυτική υπηρεσία είναι η πραγματική ναυτική υπη¬ρεσία προσαυξημένη: α) Κατά 7,1% προκειμένου για υπηρεσία που αποκτήθηκε ή που εξομοιώνεται με υπηρεσία που αποκτή¬θηκε σε δεξαμενόπλοια, των οποίων η μισθοδοσία των πληρωμά¬των ορίζεται από τις συλλογικές συμβάσεις ή αν δεν υπάρχουν συμβάσεις, με τις αποφάσεις του Υπουργού, σε δραχμές (τώρα ευρώ),με εξαίρεση την υπηρεσία που αποκτήθηκε 1/φ-π-κ και πλωτά ναυπηγήματα και σε θαλαμηγούς μέχρι και 100 κόρους ολικής χωρητικότητας (κοχ) β) Κατά 15,4% προκειμένου για υπη¬ρεσία που αποκτήθηκε ή εξομοιώνεται με υπηρεσία που αποκτή¬θηκε σε δεξαμενόπλοιο, των οποίων η μισθοδοσία των πληρω¬μάτων καθορίζεται σύμφωνα με τα πιο πάνω αναφερόμενα, σε ξένο νόμισμα ή σε δραχμές (τώρα ευρώ), μετατρεπόμενα και κα¬ταβαλλόμενα σε ελεύθερο συνάλλαγμα.
γ) Κατά 11,1% προκειμένου για υπηρεσία που αποκτήθηκε ή εξομοιώνεται με υπηρεσία που αποκτήθηκε σε υπόλοιπα πλοία των οποίων η μισθοδοσία των πληρωμάτων καθορίζεται σύμ¬φωνα με τα πιο πάνω αναφερόμενα. δ) Κατά 50% προκειμένου για εργασίες δύτη που ανήκε σε συγκροτημένο πλήρωμα σπογ¬γαλιευτικού πλοίου.
Προκειμένου για υπηρεσίες που αποκτήθηκαν ή εξομοιώνο¬νται με υπηρεσίες που αποκτήθηκαν σε 1/φ-Π-Κ και πλωτά ναυ¬πηγήματα, καθώς και σε θαλαμηγούς μέχρι και 100 κ.ο.χ., η συνθετική ναυτική υπηρεσία ταυτίζεται με την πραγματική ναυτική εργασία.
Πραγματική εργασία που αποκτήθηκε σε χερσαίο επάγ¬γελμα, που μεταφέρεται στο Ν.Α.Τ., σύμφωνα με τις διατάξεις για τη διαδοχική ασφάλιση, εξομοιώνεται για όλες τις περιπτώσεις, με θαλάσσια πραγματική υπηρεσία που αποκτήθηκε σε Π/Κ μέχρι και 25 κ.ο.χ.
Οι διατάξεις του άρθρου 1 του κωδικοποιημένου νόμου 7921978 ορίζουν ότι πραγματική ναυτική υπηρεσία είναι η παρε¬χόμενη εργασία από ναυτικό σε πλοίο ως μέλος συγκροτημένου πληρώματος, καθώς και η εργασία που αντιστοιχεί σε χρόνο υπα¬γωγής στην ασφάλιση του Ν.Α.Τ.-
Επίσης οι διατάξεις της πρώτης περιόδου του εδαφίου γ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του κωδικοποιημένου νόμου 792/1978,όπως αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Ν. 1085/1980 και με την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του Ν.
1358/1983, ορίζουν ότι ως πραγματική ναυτική υπηρεσία θεωρεί¬ται και ο χρόνος υπηρεσίας που διανύθηκε σε εφεδρεία ή σε θη¬τεία στις Ένοπλες Δυνάμεις, στα Σώματα Ασφαλείας καθώς και στο Λιμενικό και το Πυροσβεστικό Σώμα.
Ο χρόνος αυτός εξαγοράζεται από τον ασφαλισμένο και υπο¬λογίζεται τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, εφ’ όσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλι¬κίας του και 13 έτη πραγματική θαλάσσια υπηρεσία, όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Ακόμη οι διατάξεις του εδαφίου β’ της παραγράφου 1 του άρ¬θρου 37 του κωδικοποιημένου νόμου 792/1978, όπως αντικατα¬στάθηκαν με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του Ν. 1358/1983, ορίζουν ότι ως πραγματική ναυτική υπηρεσία θεωρεί¬ται και ο χρόνος υπηρεσίας μέχρι 3 έτη, που διανύθηκε στις Ένο¬πλες Δυνάμεις, στα Σώματα Ασφαλείας, καθώς και στο Λιμενικό και το Πυροσβεστικό Σώμα, που υπηρετούν με την ιδιότητα του μόνιμου ή εθελοντή ή ανακαταταγμένου.
Με άλλες διατάξεις του Κωδικοποιημένου Νόμου 792/1978 ορίζεται ότι συντάξιμη εισφορών υπηρεσία, είναι το άθροισμα της πραγματικής ναυτικής υπηρεσίας και της ενδεχόμενης πλασματι¬κής υπηρεσίας ατυχήματος ή της πραγματικής ναυτικής και της συμβατικής υπηρεσίας ειδικής προστασίας, ότι πλασματική υπη¬ρεσία είναι και ο χρόνος που προστίθεται στο χρόνο πραγματικής υπηρεσίας των κατατασσομένων στην Γ’ κατηγορία φυματικών ναυτικών, μέχρι να συμπληρωθεί ο κατώτατος χρόνος που απαι¬τείται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Ν.Α.Τ.
Επίσης πλασματική υπηρεσία είναι και ο χρόνος που προστί¬θεται για τη συνταξιοδότηση λόγω ανικανότητας των φυματικών ναυτικών Γ’ κατηγορίας.
Συνολική συντάξιμη υπηρεσία, κατά τις διατάξεις του κωδι¬κοποιημένου νόμου 792/1978 είναι το άθροισμα της συντάξιμης εισφορών υπηρεσίας και της ενδεχόμενης πλασματικής υπηρε¬σίας μηχανής.
Τέλος από τις διατάξεις του κωδικοποιημένου νόμου 792/1978, όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε, ορίζεται ότι υπολογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στο Ν.Α.Τ. και τα άλλα ασφα¬λιστικά ταμεία η υπηρεσία Ελλήνων ναυτικών που διανύθηκε σε πλοία με ξένη σημαία, έστω και αν αυτά δεν έχουν συμβληθεί με το Ν.Α.Τ. , με την προϋπόθεση ότι ναυτολογήθηκαν μέσω του Γραφείου Εύρεσης Ναυτικής Εργασίας ή της Προξενικής Αρχής και ότι κατέβαλαν τις αναλογούσες εισφορές.
Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, επιτρέπεται, να περιορίζεται ή να καταργείται ή να επαναχορηγείται το δικαίωμα υπολογισμού ως χρόνου ασφάλισης της υπηρεσίας που διανύεται σε πλοία με ξένη σημαία.
Από τις διατάξεις του κωδικοποιημένου νόμου, προβλέπεται επίσης η συνταξιοδότηση ναυτικού χωρίς όριο ηλικίας.
Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση που διαιρούμενων των ημε¬ρών της πραγματικής θαλάσσιας εργασίας του επί πλοίων δια των αριθμών που ορίζονται πάρα κάνω στις περιπτώσεις α,β,γ, και δ, προκύπτουν πηλίκα τα οποία αθροιζόμενα δίνουν άθροισμα 7.920 ημερών και άνω ως εξής:
α) Δια του αριθμού 1, προκειμένου περί υπηρεσιών που απο¬κτήθηκαν ή που εξομοιώνονται με υπηρεσία που αποκτήθηκε σε δεξαμενόπλοιο, των οποίων η μισθοδοσία των πληρωμάτων ορί¬ζεται από συλλογικές συμβάσεις, ή αν δεν υπάρχουν συμβάσεις η μισθοδοσία καθορίζεται με αποφάσεις του Υπουργού σε ξένο νόμισμα ή δραχμές (τώρα ευρώ), μετατρεπόμενες και καταβαλ¬λόμενες σε ελεύθερο συνάλλαγμα.
β) Δια του αριθμού 1,05 προκειμένου περί υπηρεσιών που αποκτήθηκαν ή που εξομοιώνονται με υπηρεσία που αποκτήθηκε σε υπόλοιπα πλοία, των οποίων η μισθοδοσία των πληρωμάτων ορίζεται σύμφωνα με τα πιο πάνω στην προηγούμενη περίπτωση αναφερόμενα.
γ) Δια του αριθμού 1,10 προκειμένου περί υπηρεσιών που αποκτήθηκαν σε πλοία των οποίων η μισθοδοσία των πληρωμά¬των ορίζεται σε δραχμές (τώρα ευρώ), σύμφωνα με τα πιο πάνω στην περίπτωση α’ αναφερόμενα, με εξαίρεση την υπηρεσία που αποκτήθηκε σε υ/φ- π/κ και πλωτά ναυπηγήματα, καθώς και σε θαλαμηγούς μέχρι και 100 κόρους ολικής χωρητικότητας.
δ) Δια του αριθμού 1,20 προκειμένου περί υπηρεσιών που αποκτήθηκαν σε 1/φ-π/κ (φορτηγά, επιβατικά και αλιευτικά) άνω των 25 κόρων ολικής χωρητικότητας και θαλαμηγών 25,01 έως 100 κ.ο.χ.
Τέλος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφος 2 του Ν. 1711/1987, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των Ν. 1405/1983 , 1539/1985 και 2084/1992, απονέμεται σύνταξη γήρα¬τος, εφ’ όσον έχει συμπληρώσει ο διαδοχικά ασφαλισμένος ναυ¬τικός ,μαζί με την υπηρεσία που πάνω σε πλοίο και το χρόνο ασφάλισης σε άλλους φορείς, 20 έτη τουλάχιστον συνθετική ναυ¬τική υπηρεσία και είναι ηλικίας τουλάχιστον 50 ετών.
Ασφάλιση του προσωπικού της Τράπεζας της Ελλά¬δος.
Με τις διατάξεις του άρθρου 64 του Ν. 3863/2010 ρυθμίστη¬καν θέματα που αφορούν την ασφάλιση και τη συνταξιοδότηση του προσωπικού της Τράπεζας της Ελλάδος.
Έτσι ορίστηκε ότι από την 1-1-2011 η Τράπεζα της Ελλάδος (Τ.Ε), αναλαμβάνει και ενεργεί την Κοινωνική Ασφάλιση του Προ¬σωπικού της ως προς τους κλάδους κύριας και επικουρικής σύ¬νταξης.
Ασφαλιστέα πρόσωπα, είναι αυτά που ορίζονται στο άρθρο 6 του Καταστατικού του Πρώην Ταμείου Συντάξεων Προσωπικού της Τράπεζας Ελλάδος, (ΦΕΚ.174Β, Απόφαση Υπουργού Εθνι¬κής Οικονομίας 211545/1927), καθώς και στο άρθρο 2 του Κατα¬στατικού του καταργούμενου με ο άρθρο αυτό Μετοχικού Ταμείου
της Τράπεζας της Ελλάδος.
Από την πάρα πάνω ημερομηνία, παύει η ασφάλιση των πάρα πάνω προσώπων στον Κλάδο Σύνταξης του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και καταργείται το Μετοχικό Ταμείο Υπαλλήλων της Τρά¬πεζας της Ελλάδος.
Το σύνολο του ενεργητικού και παθητικού τόσο του Τ.Σ.Π.- Τ.Ε. που είχε περιέλθει στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., όσο και του καταρ¬γούμενου Μετοχικού Ταμείου Υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλά¬δος, περιέχεται αυτοδίκαια στην Τράπεζα της Ελλάδος , η οποία αποτελεί καθολικό διάδοχο αυτών.
Οι έως 31-12-2010 συνταξιούχοι του πρώην Τ.Σ.Π. – Τ.Ε. – Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και του καταργούμενου Μετοχικού Ταμείου Υπαλ¬λήλων της Τράπεζας της Ελλάδος, καθίστανται συνταξιούχοι της Τράπεζας Ελλάδος, η οποία βαρύνεται στο εξής με την καταβολή των συντάξεών τους.
Ο καθορισμός του χρόνου ασφάλισης, το είδος και το ύψος των παροχών, το ύψος των εισφορών, ο υπολογισμός του ποσού της σύνταξης και οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, διέπονται αντιστοίχως από τις διατάξεις του Καταστατικού του πρώην Τ.Σ.Π. – Τ.Ε. , όπως διαμορφώνονται με τις γενικές διατάξεις νόμων, τις διατάξεις του Ν. 3863/2010, του Καταστατικού του «Μετοχικού Τα¬μείου Υπαλλήλων Τράπεζας της Ελλάδος» και τις γενικές διατά¬ξεις νόμων.
Οι διατάξεις αυτές καθίστανται καταστατικές διατάξεις της Τράπεζας της Ελλάδος, ως φορέα ασφάλισης του προσωπικού της, μεταφέρονται δε σ’ αυτήν όλα τα δικαιώματα και οι υποχρε¬ώσεις των ασφαλισμένων και συνταξιούχων της παραγράφου 1 του άρθρου 64 του Ν. 3863/2010.
Ορίζεται ακόμη ότι για την εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν στην μεταβολή ασφαλιστικού φορέα η Τράπεζα της Ελ¬λάδας θεωρείται Οργανισμός Ασφάλισης.
Επίσης ορίζεται ότι ο χρόνος ασφάλισης στην Τράπεζα της Ελλάδας για τον οποίο χώρησε ασφάλιση στο πρώην Τ.Σ.Π.-Τ.Ε.
ή στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. κατά το χρονικό διάστημα από 1-8-2008 μέχρι την 31-12-2010, καθώς και χρόνος που αναγνωρίστηκε και εξαγοράστηκε ως συντάξιμος στο πρώην Τ.Σ.Π.-Τ.Ε. ή στον κλάδο σύνταξης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., λογίζεται ως διανυθείς στην Ασφάλιση της Τράπεζας της Ελλάδας και ότι εκκρεμείς δίκες που αφορούν διαφορές ή υποθέσεις του πρώην Τ.Σ.Π.-Τ.Ε. Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. και του καταργούμενου «Μετοχικού Ταμείου Υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδας», συνεχίζονται από την Τράπεζα της Ελλάδας, χωρίς να επέρχεται διακοπή δίκης. Δικαστικές αποφά¬σεις που εκδίδονται ισχύουν έναντι της Τράπεζας της Ελλάδος. Όπου από τις κείμενες διατάξεις νόμου ρυθμίζεται ζήτημα που αφορά τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους του πρώην Τ.Σ.Π.-Τ.Ε. ή εν γένει των πρώην ειδικών ταμείων, η ρύθμιση αφορά και τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους της Τράπεζας της Ελλάδος.
Με τις διατάξεις του άρθρου 65 του Ν. 3863/2010 οι ασφαλι¬σμένοι και συνταξιούχοι επικουρικής σύνταξης του Ταμείου Αλλη¬λοβοήθειας Προσωπικού Γενικής Τράπεζας της Ελλάδας, υπάγονται υποχρεωτικά από 1-9-2010 στο Ενιαίο Ταμείο Επικου¬ρικής Ασφάλισης Μισθωτών (Ε.Τ.Ε.Α.Μ.) και ρυθμίζονται οι σχε¬τικές λεπτομέρειες.
Επίσης από 1-8-2010 ο Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Μι¬σθωτών Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Τ.Ε.Α.Μ.- Ν.Π.Δ.Δ.) του Τ.Ε.Α.Δ.Υ. συντάσσεται στο Ενιαίο Ταμείο Επικου¬ρικής Ασφάλισης Μισθωτών και ρυθμίζονται οι σχετικές λεπτομέ¬ρειες.
Τέλος στις διατάξεις του άρθρου 66 του Ν. 3863/2010 περιέ¬χονται ρυθμίσεις για συνταξιοδοτικά θέματα του προσωπικού των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.).
Περικοπή των αναπηρικών συντάξεων
Επέρχεται με τις ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου δραστική περικοπή των αναπηρικών συντάξεων με τη θέσπιση αμιγώς αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού της αναπηρίας και περιορισμό έως εξάλειψη του ως τώρα ισχύοντος υποκειμενι¬κού συστήματος.
Με το ως τώρα ισχύον σύστημα το ποσοστό της αναπηρίας προσδιορίζονταν με βάση όχι καθαρά ιατρικά κριτήρια, αλλά και με κριτήρια ηλικίας, είδους εργασίας, μόρφωσης, ειδίκευσης, συν¬θηκών αγοράς εργασίας κλπ. και τελικά το ποσοστό της ανι¬κανότητας για εργασία προσδιορίζονταν με βάση το ποσοστό εισοδήματος που ο ασφαλισμένος μπορεί εργαζό¬μενος στην πρότερη εργασία του ή άλλη παρεμφερή να κερ¬δίζει σε σχέση με αυτό που κερδίζει στην ίδια περιφέρεια και επαγγελματική κατηγορία σωματικά και πνευματικά υγιής μι¬σθωτός των ίδιων προσόντων. Το σύστημα αυτό ίσχυσε στη χώρα μας για πολλές δεκαετίες και ήταν σχετικά δίκαιο, γιατί έδινε προσοχή στην κάθε ατομική περίπτωση και δεν έβαζε τα πάντα σε ένα «καλούπι».
Με το νέο νόμο προβλέπεται η δημιουργία στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.) «για την εξασφάλιση της ενιαίας υγειονομικής κρίσης όσον αφορά στον κα¬θορισμό του βαθμού αναπηρίας των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, καθώς και των ανασφάλιστων για τους οποίους απαιτείται η πι¬στοποίηση της αναπηρίας».
Από το κέντρο αυτό θα καταρτίζονται με κλήρωση οι υγειο¬νομικές επιτροπές που έργο τους θα είναι ο προσδιορισμός του ποσοστού της αναπηρίας για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας, ο χαρακτηρισμός ατόμου ως ΑΜΕΑ και ο καθορισμός ποσοστού αναπηρίας για όλες τις κοινωνικές και οικονομικές παροχές ή δι¬ευκολύνσεις για τις οποίες απαιτείται γνωμάτευση αναπηρίας και
τις οποίες δικαιούνται από την Πολιτεία τα άτομα με αναπηρία.
Το ποσοστό της αναπηρίας που συνεπάγεται κάθε πάθηση ή βλάβη ή σωματική ή ψυχική ή πνευματική εξασθένηση ή η συν¬δυασμένη εμφάνιση τέτοιων παθήσεων ή βλαβών ή εξασθενή¬σεων, καθώς και οι υποτροπές αυτών, καθορίζεται για όλους τους ασφαλιστικούς φορείς και το Δημόσιο με εκατοστιαία αναλογία σε Ενιαίο Κανονισμό Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας που θα εκδοθεί εντός εξαμήνου από τη δημοσίευση του νόμου.
Θα υπάρχει δηλαδή ένας ενιαίος πίνακας παθήσεων και βλα¬βών που θα ισχύει για όλους τους ασφαλισμένους και με βάση τον οποίο θα καθορίζεται το ποσοστό αναπηρίας.
Με αυτό τον τρόπο θα επέρχεται πλήρης εξομοίωση εντελώς ανόμοιων περιπτώσεων, αφού με βάση τον πίνακα των παθή¬σεων θα καθορίζεται το ίδιο ποσοστό αναπηρίας για έναν ασφα¬λισμένο που εργάζεται στα λατομεία και για ένα υπάλληλο γραφείου, για 20χρονο και για ένα 60χρονο, για ένα πτυχιούχο και για ένα απόφοιτο του δημοτικού, για ένα τεχνίτη και για ένα ανειδίκευτο, πράγμα που οδηγεί σε αδικίες και άνιση μεταχείριση.
Με τη διάταξη της παραγρ. 1 του άρθρου 9 του Ν. 3863/2010 τροποποιήθηκε η διάταξη της παραγρ. 3 του άρθρου 25 του Ν. 2084/1992 με την οποία καθορίζονται οι προϋποθέσεις οριστικο¬ποίησης των αναπηρικών συντάξεων. Σύμφωνα με τη νέα διάταξη καθιερώνεται δυνατότητα αυτεπάγγελτου ελέγχου οποτεδήποτε της ύπαρξης αναπηρίας με την υποβολή του συνταξιούχου σε ια¬τρική εξέταση από τις υγειονομικές επιτροπές. Ορίζεται ακόμη ότι οι συντάξεις λόγω αναπηρίας είναι οριστικές για τις περιπτώσεις των ασθενειών που προβλέπονται από ρητή διάταξη, μπορεί δε να είναι οριστική, εφ’ όσον οι υγειονομικές επιτροπές γνωματεύ¬ουν ότι η ανικανότητα είναι μόνιμη. Οι προσωρινές συντάξεις λόγω αναπηρίας καθίστανται οριστικές μετά την τελική γνωμά¬τευση των υγειονομικών επιτροπών εφ’ όσον: α) ο συνταξιούχος έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του και χρόνο συνταξιο¬δότησης 7 ετών συνεχώς, κατά τη διάρκεια των οποίων υποβλή¬θηκε σε τουλάχιστον 3 εξετάσεις από τις οικείες υγειονομικές επι¬τροπές β) ο συνταξιούχος έχει συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλι¬κίας του και χρόνο συνταξιοδότησης 5 ετών συνεχώς, κατά τη διάρκεια των οποίων υποβλήθηκε σε 2 τουλάχιστον εξετάσεις από τις οικείες υγειονομικές επιτροπές. Τέλος ορίζεται ότι ο ασφαλι¬σμένος δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας, έστω και αν η πά¬θηση ή βλάβη ή εξασθένηση σωματική ή πνευματική είναι προγενέστερη της υπαγωγής του στην ασφάλιση, εφ’ όσον καθί¬σταται ανίκανος για την εργασία του λόγω ουσιώδους επιδείνω¬σης και πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζουν οι διατάξεις που αφορούν τον φορέα στον οποίο ασφαλίζεται.
Νέος τρόπος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης
Μία από τις σημαντικότερες και πιο οδυνηρές αλλαγές που επέρχονται με το νέο ασφαλιστικό νόμο, είναι ο νέος τρόπος υπο¬λογισμού του ποσού της σύνταξης, που καθιερώνεται από 1-1¬2015.
Σύμφωνα με αυτές η σύνταξη που δικαιούται κάθε ασφαλι¬σμένος, εφόσον συνταξιοδοτηθεί από 1/1/2015 αποτελείται πλέον από δυο τμήματα την βασική και την αναλογική.
Η βασική σύνταξη δεν αναλογεί σε ασφαλιστικές εισφορές και καταβάλλεται σε όλους τους ασφαλισμένους σε οργανισμούς κύριας ασφάλισης και στο Δημόσιο, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγω¬γής σε αυτήν, εφόσον θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1/1/2015.
Καταβάλλεται από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα ή τοΔημό- σιο, από την ημερομηνία συνταξιοδότησης σε 12μηνη βάση, για δε το έτος 2010 το ύψος αυτής ορίστηκε στα τριακόσια εξήντα ευρώ (360€), το οποίο και θα αναπροσαρμόζεται κατ’ έτος με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στη βάση συντελεστή, που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μετα¬βολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη.
Βασική σύνταξη δικαιούνται επίσης, οι ανασφάλιστοι και όσοι έχουν πραγματοποιήσει λιγότερες από 4.500 ημέρες ή δεκαπέντε (15) έτη ασφάλισης σε ασφαλιστικούς Οργανισμούς κύριας ασφά¬λισης ή το Δημόσιο, εφόσον πληρούν αθροιστικά τα παρακάτω κριτήρια.
α) Έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. β) Το ατομικό και το οικογενειακό τους εισόδημα, από οποι¬αδήποτε πηγή, κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, δεν υπερ¬βαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων σαράντα (5.040) ευρώ και δέκα χιλιάδων ογδόντα (10.080) ευρώ αντίστοιχα.Τα ανωτέρω ποσά ανακαθορίζονται κατά το ποσοστό αναπροσαρμογής της βασικής σύνταξης.
γ) Διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα για τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη, μεταξύ του 15ου και του 65ου έτους της ηλικίας τους.
Η βασική σύνταξη καταβάλλεται πλήρης στις περιπτώσεις, που ο ασφαλισμένος δικαιούται πλήρους συντάξεως γήρατος ή αναπηρίας.
Αντίθετα, καταβάλλεται μειωμένη στις ακόλουθες περιπτώ¬σεις.
α) Κατά 1/35 για κάθε χρόνο, που υπολείπεται των τριάντα πέντε (35) ετών διαμονής στην Ελλάδα, μεταξύ του 15ου και του 65ου έτους της ηλικίας.
β) Κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλή¬ρωση του ορίου ηλικίας, πλήρους συνταξιοδότησης σε περιπτώ¬σεις μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος.
γ) Για τους συνταξιούχους που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη λόγω αναπηρίας, με ποσοστό 67% έως και 79,99% χορηγείται το 75% της βασικής σύνταξης και με ποσοστό από 50% έως και 66,99% χορηγείται το 50% αυτής.
Η αναλογική σύνταξη είναι το κομμάτι της συντάξεως που αναλογεί σε εισφορές και καταβάλλεται σε όσους ασφαλισμένους για πρώτη φορά από 1/1/2011 και εφεξής, θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1-1-2015, με βάση συνολικό χρόνο ασφάλισής τους, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μικρότερος του ενός πλήρους έτους ασφάλισης ή τριακοσίων (300) ημερών και με τη συμπλή¬ρωση των ορίων ηλικίας που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία κατά περίπτωση.
Η αναλογική σύνταξη υπολογίζεται βάσει ετησίου ποσοστού αναπλήρωσης, που καθορίζεται ανάλογα με τα ημερομίσθια ασφάλισης σε ποσοστά, που κυμαίνονται από 0,80% μέχρι και 1,5% για 15.000 ημέρες ασφάλισης.
Το ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης απεικονίζεται στον πάρα κάτω πίνακα:
ΗΜ/ΣΘΙΑΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΕΤΗΣΙΟ ΠΟΣΟΣΤΟ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟΝ ΑΣΦ. ΒΙΟ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ
ΑΠΟ    ΕΩΣ    ΗΜ/ΣΘΙΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
300    4.500    0,80%
4.051    5.400    0,86%
5.401    6.300    0,92%
6.301    7.200    0,99%
7.201    8.100    1,06%
8.101    9.000    1,14%
9.001    9.900    1,14%
9.901    10.800    1,31%
10.801    11.700    1,40%
11.701    15.000    1,50%

Για τον υπολογισμό της αναλογικής σύνταξης, στους φορείς κύριας ασφάλισης αυτοαπασχολουμένων, λαμβάνονται υπόψη οι ασφαλιστικές κατηγορίες, που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία, βάσει των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές καθ’ όλο το χρόνο ασφάλισης του ασφαλισμένου, όπως έχουν διαμορφωθεί την 31η Δεκεμβρίου, του προηγούμενου της υποβολής της αίτη¬σης συνταξιοδότησης έτους.
Κεντρικής σημασίας αλλαγή, αποτελεί επίσης και η μεταβολή της βάσης υπολογισμού της σύνταξης, που διαμορφώνεται για τους αυτοαπασχολούμενους, πλέον με βάση τις ασφαλιστικές κα¬τηγορίες, για τις οποίες καταβλήθηκαν εισφορές καθ’ όλο το χρόνο ασφάλισης του ασφαλισμένου, όπως έχουν διαμορφωθεί την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της υποβολής της αίτησης συντα¬ξιοδότησης χρόνου.
Η καταβολή αναλογικής και βασικής σύνταξης, δεν αφορά μόνο τους ασφαλισμένους από την 1-1-2011 και εφεξής, δεδομέ¬νου, ότι όσοι έχουν ασφαλιστεί πριν την 31-12-2010, εφόσον θε¬μελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μετά την 1-1-2015, θα λάβουν δύο τμήματα συντάξεως ως εξής:
α) Τμήμα σύνταξης που αναλογεί στο χρόνο ασφάλισής τους μέχρι 31-12-2010, το οποίο θα υπολογιστεί με βάση τα ποσοστά και τις συντάξιμες αποδοχές ή ασφαλιστικές κατηγορίες ή τα ορι¬ζόμενα κατ’ έτος ποσά συντάξεων, όπως ισχύουν κατά τον χρόνο συνταξιοδότησης και όπως προβλέπονται για κάθε φορέα ασφά¬λισης ή το Δημόσιο, από γενικές ή καταστατικές διατάξεις, που εξακολουθούν να ισχύουν.
β) Τμήμα σύνταξης που αναλογεί στον χρόνο ασφάλισης από 1-1-2011 μέχρι την ημερομηνία συνταξιοδότησής τους. Η δε σύ¬νταξη αυτή θα δομηθεί, με βάση το ποσοστό της αναλογικής και ποσοστό της βασικής συντάξεως.
Στους ασφαλισμένους, των οποίων η σύνταξη αποτελεί άθροισμα δύο τμημάτων, η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλο¬γικά, με βάση τα έτη ασφάλισης από 1-1-2011 και εφεξής, προς το συνολικό χρόνο ασφάλισης. Ειδικά για όσους θεμελιώνουν δι¬καίωμα σε σύνταξη γήρατος και αναπηρίας από φορείς κύριας ασφάλισης και το Δημόσιο μέχρι 31-12-2014 το ετήσιο ποσοστό υπολογισμού της σύνταξης που αντιστοιχεί σε κάθε έτος ασφάλι¬σης από 1-1-2013 και εφεξής δεν μπορεί να υπερβαίνει το 2% των συντάξιμων αποδοχών ή των ασφαλιστικών κατηγοριών, όπως αυτές ισχύουν με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 25 του Ν. 3863/2010 (προσαύξηση συντάξεων πέραν των 35 ετών) και της παραγρ. 7 του άρθρου μόνου του Ν. 3847/2010 (αφορά όσούς έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως 21¬12-2010).
Β’ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ
Οι μεταβολές στη συνταξιοδότηση των Δημοσίων Υπαλλήλων (Νόμος 3865/2010).
Με τις διατάξεις του Νόμου 3865/2010 επήλθαν σημαντικές μεταβολές στο συνταξιοδοτικό σύστημα των Δημοσίων Υπαλλή¬λων.
Οι αλλαγές αυτές κινούνται στην ίδια κατεύθυνση με τις αλλα¬γές που επήλθαν στο ασφαλιστικό σύστημα του Ιδιωτικού χώρου, με τις διατάξεις του Ν. 3863/2010, των οποίων η ανάλυση επιχει¬ρήθηκε πάρα πάνω.
Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι της Βουλής, των Ν.Π.Δ.Δ.και των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθ¬μίδας, καθώς και οι ιερείς και οι υπάλληλοι εκκλησιαστικών νομι¬κών προσώπων δημοσίου δικαίου, που προσλαμβάνονται για πρώτη φορά από 1-1-2011 και μετά, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κυρίας ασφάλισης του Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.-
Τα πρόσωπα αυτά ασφαλίζονται για ασθένεια, επικουρική σύ¬νταξη και εφ’ άπαξ βοήθημα στους οικείους φορείς στους οποίους υπάγονται όσοι από αυτούς έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά από 1-1-1993 και μετά στο Δημόσιο ή σε φορείς κυρίας ασφάλι¬σης.
Οι ρυθμίσεις αυτές εφαρμόζονται και για τους στρατιωτικούς, που κατατάσσονται από 1-1-2011 και μετά, εξαιρουμένων των στρατευσίμων, παθόντων οπλιτών στην υπηρεσία και ένεκα ταύ¬της.
Οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημο¬σίου, τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι της βουλής, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμίδας, καθώς και ιερείς και υπάλληλοι των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, που υπηρετούν ή θα προσληφθούν μέχρι 31-12-2010, μπορούν να επιλέξουν προαιρετικά την υπαγωγή τους στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. από την ημερομηνία δημοσίευσης του νέου νόμου (20-7-2010).
Οι διατάξεις του Ν. 3863/2010 για την βασική και αναλογική σύνταξη και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, από 1-1-2015 και μετά επαναλαμβάνονται και εδώ, καθώς επίσης και οι διατά¬ξεις για την πιστοποίηση της αναπηρίας, για την αναπροσαρμογή των συντάξεων και ανακαθορισμό των ορίων ηλικίας, οι γενικοί όροι συνταξιοδότησης των επιζώντων συζύγων, για την εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και άλλες διατάξεις.
Επέρχονται και στον νόμο αυτό, σημαντικές αλλαγές στα όρια ηλικίας και στις προϋποθέσεις γενικά της συνταξιοδότησης.
Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης-Εξίσωση ορίων ηλικίας ανδρών και γυναικών υπαλλήλων του Δημοσίου.
Ως προς τα όρια ηλικίας και τις χρονικές προϋποθέσεις συ¬νταξιοδότησης των Δημοσίων Υπαλλήλων πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το νομικό καθεστώς που ίσχυε πριν από το Ν.3865/2010, οι Δημόσιοι υπάλληλοι κατατάσσονται σε τρεις βα¬σικές κατηγορίες ανάλογα με το χρόνο υπαγωγής τους στην ασφάλιση, α) Ασφαλισμένοι μέχρι 31-12-1982, β) ασφαλισμένοι από 1-1-1983 έως 31-12-1992 και γ) ασφαλισμένοι από 1-1-1993 και μετά.
Για τους υπαλλήλους της πρώτης κατηγορίας, δεν επέρχονται δυσμενείς επιπτώσεις με το νέο ασφαλιστικό νόμο, αφού σχεδόν το σύνολό τους έχει ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 11 του άρθρου 6 του νέου ασφαλιστικού νόμου οι διατάξεις του άρθρου αυτού, περί ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών του Δημοσίου, δεν έχουν εφαρμογή για όσα από τα πρόσωπα που αναφέρονται σ’ αυτές, θα έχουν θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης μέχρι την 31-12-2010, σύμφωνα με τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δη¬μοσίου, όπως αυτές ισχύουν κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νέου νόμου, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παραγράφου 10 (που ορίζει ότι για την εφαρμογή των διατάξεων του νέου ασφαλιστικού νόμου, η ενηλικίωση των τέκνων θεωρείται ότι γίνε¬ται την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους).
Για τα πρόσωπα αυτά, εξακολουθούν να ισχύουν όσα προ¬βλέπονται από τις αντικαθιστώμενες ή καταργούμενες διατάξεις κατά περίπτωση, τόσο για τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης, όσο και για τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, καθώς και για τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ανάλογη ρύθμιση για την διατήρηση των θεμελιωμένων συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, σε ευρύτερη έκταση από την αμέσως πάρα πάνω αναφερόμενη, έγινε και με την διάταξη της παραγράφου 7 του άρθρου μόνου του Ν. 3847/ 2010 (ΦΕΚ. 67Α),σύμφωνα με την οποία: «Συνταξιοδοτικά δικαι¬ώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι 31-12-2010 από τους τακτικούς υπαλλήλους και λειτουργούς, καθώς και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, που συνταξιοδοτούνται με βάση τις οικείες διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συ¬ντάξεων (Π.Δ. 169/2007, ΦΕΚ 210Α) ή με διατάξεις που παραπέ¬μπουν σε αυτόν, καθώς και από τους ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων που έχουν υπαχθεί στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ , δεν θίγο¬νται από την παραμονή στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημε¬ρομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές στη διάρκεια αυτής, δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους, καθώς και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους».
Θεμελιωμένο δε συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν όλοι οι υπάλ¬ληλοι που έχουν συμπληρώσει 25 ετών συντάξιμη υπηρεσία, συ¬νυπολογιζομένου και του χρόνου ασφάλισής τους σε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό, πριν από την πρόσληψή τους στο Δημό¬σιο.
Οι υπάλληλοι αυτοί κατοχυρώνουν το συνταξιοδοτικό τους δι¬καίωμα και μπορούν να το ασκήσουν οποτεδήποτε θελήσουν, έχοντας βέβαια συμπληρώσει και το προβλεπόμενο όριο ηλικίας, χωρίς να θίγονται από τις αλλαγές που επέρχονται με το νέο ασφαλιστικό νόμο.
Η δεύτερη κατηγορία υπαλλήλων, δηλαδή αυτοί που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση από 1-1-1983 έως 31-12-1992 είναι αυτή που πλήττεται σοβαρά από τις ρυθμίσεις του νέου νόμου.
Οι γυναίκες δε αυτής της κατηγορίας, είναι αυτές που υφίστα¬νται το σοβαρότερο πλήγμα.
Η τρίτη κατηγορία των υπαλλήλων, δηλαδή αυτοί που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση, πλήττονται ελαφρότερα από τις ρυθμί¬σεις του νέου νόμου, αφού αυτή η κατηγορία έχει ήδη υποστεί σο¬βαρότατα πλήγματα από τις προηγούμενες ασφαλιστικές μεταρ¬ρυθμίσεις, που έγιναν με τους Νόμους 2084/1992 (Σιούφα), 3029/ 2002 (Ρέππα) και 3655/2008 (Πετραλιά).
Αλλαγές στα όρια ηλικίας και τον χρόνο ασφάλισης των Δημοσίων Υπαλλήλων
Ως προς τα όρια ηλικίας, επέρχονται με το νέο ασφαλιστικό νόμο οι εξής αλλαγές:
1) Για τους υπαλλήλους που έχουν τρία τουλάχιστο παιδιά ορίζεται ότι για την συνταξιοδότησή τους απαιτείται η συμπλή¬ρωση εικοσαετούς πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας μέχρι την 31-12-2010, η οποία αυξάνεται κατά ένα έτος για όσους συμπληρώνουν την εικοσαετία εντός του έτους 2011 και για όσους συμπληρώνουν την εικοσαετία από 1-1-2012 και μετά κατά δύο έτη για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τη συμπλήρωση είκοσι πέντε ετών πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, ανε¬ξάρτητα από τον χρόνο πρόσληψής τους.
Σύμφωνα με όσα ίσχυαν πριν από το νέο νόμο, δικαιούνταν σύνταξη από το δημόσιο μόνο οι τρίτεκνες μητέρες που είχαν ει¬κοσαετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας ενώ οι άντρες με τρία παιδιά δικαιούνταν σύνταξη μόνο αν ήταν χήροι ή διαζευγμένοι και είχαν με δικαστική απόφαση την επιμέλεια των ανηλίκων παιδιών τους. Με τις διατάξεις του νέου νόμου δικαιούνται σύνταξη και οι πατέρες τριών παιδιών, με τις ίδιες προϋποθέσεις, που καθιερώνονται για τις μητέρες.
Για τους στρατιωτικούς γενικά που έχουν τρία ανήλικα παιδιά, ορίζεται επίσης ότι αρκεί η συμπλήρωση εικοσαετούς πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας μέχρι την 31-12-2010, η οποία αυξάνεται κατά ένα έτος για όσους συμπληρώνουν την ει¬κοσαετία εντός του έτους 2011 και για όσους συμπληρώνουν την εικοσαετία από 1-1-2012 και μετά κατά δύο έτη για κάθε ημερολο¬γιακό έτος μέχρι τη συμπλήρωση είκοσι πέντε ετών πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, ανεξάρτητα από το χρόνο κατάταξής τους.
Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν ως τώρα, δικαιούνταν σύνταξη μόνο οι μητέρες στρατιωτικών με τρία παιδιά, με εικοσαετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, ανεξάρτητα από το χρόνο κατά- ταξής τους, ενώ οι άντρες στρατιωτικοί με τρία παιδιά, δικαιούνταν σύνταξη με τον ίδιο χρόνο πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας αν ήταν χήροι ή διαζευγμένοι και είχαν με δικαστική απόφαση την επιμέλεια των ανηλίκων παιδιών τους,
Με το νέο νόμο και οι άντρες στρατιωτικοί συνταξιοδοτούνται ως τρίτεκνοι γονείς με τις ίδιες προϋποθέσεις που συνταξιοδοτού¬νται οι γυναίκες.
Για τις μητέρες με ανήλικα ή ανίκανα για εργασία παιδιά, ορί¬ζεται με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, ότι για την κα¬ταβολή σύνταξης απαιτείται η συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους.
Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1-1-1998 και μετά, καθώς και για όσους προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο από 1-1-1983 μέχρι 31-12-1992, απαιτείται η συμπλή¬ρωση του 52ου έτους της ηλικίας τους για όσους έχουν ανήλικα παιδιά, το οποίο αυξάνεται στο 55ο έτος από 1-1-2012 και στο 65ο έτος 1-1-2013 και μετά.
Ορίζεται δε ότι οι διατάξεις αυτές έχουν ανάλογη εφαρμογή και για όσους έχουν τρία τουλάχιστον παιδιά.
Μέχρι τώρα, για τις μητέρες αυτές απαιτούνταν η συμπλή¬ρωση του 50ου έτους της ηλικίας.
Επίσης ορίζεται ότι για όσους έχουν ανίκανο για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος παιδί ή σύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω, απαιτείται για την συνταξιοδότηση, η συμπλήρωση του 50ου έτους.
Για τους υπόλοιπους υπαλλήλους, καθορίζεται ότι για την συ¬νταξιοδότηση απαιτείται η συμπλήρωση του 61ου έτους της ηλι¬κίας τους, το οποίο αυξάνεται από 1-1-2012 και μετά κατά δυο έτη για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους.
Για όλες τις πάρα πάνω περιπτώσεις, ορίζεται ότι ο υπάλληλος ακολουθεί το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το
χρόνο που θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης.
Για κάθε μια από τις περιπτώσεις αυτές δηλαδή, ανατρέχουμε στο έτος που θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα από την άποψη του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου. Και ο συγκεκρι¬μένος υπάλληλος θα συνταξιοδοτηθεί στο όριο ηλικίας που προ¬βλέπεται για το έτος που θεμελιώνεται το δικαίωμά του. Έτσι αυτός που θα συμπληρώσει τον απαιτούμενο γα τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος συντάξιμο χρόνο το 2011, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το έτος 2014, έχοντας συμπληρώσει το 61ο έτος της ηλικίας του.
Πάρα πέρα ορίζεται από τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, ότι η σύνταξη όσων θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2011 και μετά μπορεί να καταβληθεί μετά τη συμπλή¬ρωση του 56ου της ηλικίας τους, το οποίο αυξάνεται από 1-1-2012 και μετά κατά δύο έτη για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τη συ¬μπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας τους.
Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξη μειώνεται κατά 1/200 του ποσού αυτής για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξη κα¬ταβολής της και μέχρι τη συμπλήρωση του, κατά περίπτωση ορίου συνταξιοδότησης.
Μέχρι τώρα, η σύνταξη καταβάλλονταν με τη συμπλήρωση του 55ου έτους για τις γυναίκες και τη συμπλήρωση του 60ου έτους για τους άνδρες, μειωμένη κατά το 1/267 του ποσού αυτής για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξη καταβολής της, μέχρι τη συμπλήρωσή της κατά περίπτωση ηλικίας συνταξιοδότη¬σης (περίπτωση β’ της παραγράφου 2 του άρθρου 56 του Π.Δ./69/2007 Κώδικας Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων).
Για όσους έχουν προσληφθεί μετά την 1-1-1983 και συμπλη¬ρώνουν 36 έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας το έτος 2011, η σύνταξη τους καταβάλλεται ολόκληρη μετά τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Ο ανωτέρω χρόνος υπηρεσίας για όσους συμπληρώνουν αυτόν από το έτος 2012 και μετά αυξάνεται κατά ένα έτος για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τη συμπλήρωση (40) ετών πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας.
Το όριο ηλικίας που προβλέπεται από το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης αυτής αυξάνεται σταδιακά από 1-1-2012 κατά ένα (1) έτος ετησίως και μέχρι τη συμπλήρωση του εξηκοστού (60ου) έτους της ηλικίας.
Τα έτη υπηρεσίας καθώς και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που προβλέπονται από τις διατάξεις της περίπτωσης αυτής έχουν εφαρμογή και για όσους έχουν προσληφθεί μετά την 1-1-1983 και συμπληρώνουν τριάντα επτά (37) έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας από 1-1-2012 και μετά.
Μέχρι τώρα για την κατηγορία αυτή (προσληφθέντες μετά την 1-1-1983 με συμπληρωμένη 35 έτη πραγματική συντάξιμη υπη¬ρεσία), καταβάλλονταν ολόκληρη η σύνταξη μετά τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους, ενώ οριζόταν ότι στην τριακοντα- πενταετή συντάξιμη υπηρεσία, περιλαμβάνεται και ο χρόνος που αναγνωρίζεται ως συντάξιμος, με τις διατάξεις του Ν.Δ. 4202/1961 και του Ν.1405/1983, όπως αυτές ισχύουν, καθώς και οι προσαυ¬ξήσεις των συντάξεων με τριακοστά πέμπτα ή πεντηκοστά, (δια¬δοχική ασφάλιση – χρόνος ασφάλισης στον Ιδιωτικό τομέα).
Με άλλη διάταξη του νέου ασφαλιστικού νόμου, ορίζεται ότι οι διατάξεις της περίπτωσης ε’ της παραγράφου 2, της περίπτω¬σης α’ και της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 3 του άρθρου 56 του Π.Δ. 169/2007 καταργούνται από 1-1-2011.
Στις διατάξεις αυτές ορίζονταν τα εξής:
Περίπτωση ε’ της παραγράφου 2 του άρθρου 56 Π.Δ. 169/2007:Για όσους έχουν προσληφθεί από 1-1-1983 και μετά και συμπληρώνουν τριακονταπενταετή πραγματική συντάξιμη υπη¬ρεσία, η σύνταξη καταβάλλεται ολόκληρη, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας. Ειδικά για εκπαιδευτικούς λειτουργούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που συμπληρώνουν τριάντα (30) έτη υπηρεσίας και αποχωρούν από την υπηρεσία για οποιο¬δήποτε λόγο και δεν εμπίπτουν στις προαναφερόμενες περιπτώ¬σεις του άρθρου αυτού, η καταβολή της σύνταξης αρχίζει με την συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας για όσους έχουν προλη¬φθεί μέχρι 31-12-1982 και με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας για όσους προσλαμβάνονται από 1-1-1983 και μετά.
Περίπτωση α’ και στ’ της παραγράφου 3 του άρθρου 56 του Π.Δ. 169/2007: α) Οι διατάξεις της παραγράφου 1 και 2 δεν έχουν εφαρμογή: για τους δικαστικούς λειτουργούς, το κύριο προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και τους στρατιωτικούς γε¬νικά.
στ) Για όσους από τους λοιπούς υπαλλήλους ανήκουν στις γυναίκες και τους χήρους ή διαζευγμένους υπαλλήλους που ανα¬φέρονται στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 1 αυτού του Κώδικα (πρόκειται για τους υπαλλήλους που είναι παντελώς τυφλοί, παραπληγικοί ή τετραπληγικοί, καθώς και για όσους πά¬σχουν από υπερφωσφατασαιμία ή από βήτα ομόζυγο μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική ή μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία και υπο¬βάλλονται σε μετάγγιση ή από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κά¬θαρση ή έχουν υποστεί μεταμόσχευση μυελού των οστών ή συ¬μπαγών οργάνων (καρδιά, πνεύμονες, ήπαρ, πάγκρεας και νεφροί), εφ’ όσον για τις περιπτώσεις αυτές, συντρέχει ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%, για τους οποίους αρκεί δεκαπεντα- ετής πλήρης πραγματική συντάξιμη υπηρεσία.
Με άλλη διάταξη του νέου ασφαλιστικού νόμου, αντικαθίστα¬νται οι διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της περίπτωσης ζζ της πα¬ραγράφου 3 του άρθρου 56 του Π.Δ. 169/2007 ως εξής:
Η κατά το προηγούμενο εδάφιο, επταετής πλήρης πραγμα¬τική συντάξιμη υπηρεσία, για όσους θεμελειώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-1998, αυξάνεται κατά ένα εξάμηνο για κάθε ημερολογιακό έτος από την 1-1-1998 και μέχρι τη συμπλήρωση δέκα (10) πλήρων ετών, ο δε υπάλληλος ακολουθεί το αυξημένο όριο που ισχύει κατά το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος.
Με την διάταξη αυτή, γίνεται εξίσωση των ορίων συνταξιοδό¬τησης αντρών και γυναικών υπαλλήλων που έχουν διοριστεί μέχρι 31-12-1982 και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1-1-1998 και μετά, ως προς την αποχώρηση από την υπηρεσία χωρίς όριο ηλικίας.
Οι διατάξεις όμως αυτές, φαίνεται ότι δεν έχουν πρακτική ση¬μασία, καθώς οι γυναίκες της κατηγορίας αυτής έχουν ήδη θεμε¬λιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το οποίο και κατοχυρώνουν.
Ακόμη ορίζεται με άλλη διάταξη ότι προκειμένου για όσους έχουν ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά αρκεί η συ¬μπλήρωση του 50ου έτους της ηλικίας τους, εφ’ όσον έχουν εικο- σιπενταετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία.
Η διάταξη ισχύει από 1-1-2013.
Οι αντικαθιστώμενες διατάξεις ορίζουν ότι προκειμένου για μητέρες που έχουν ανήλικα ή ενήλικα, αλλά ανίκανα για κάθε βιο¬ποριστική εργασία παιδιά, αρκεί η συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους, εφ’ όσον έχουν εικοσαετή πλήρη πραγματική συ¬ντάξιμη υπηρεσία.
Κατ’ εξαίρεση για τις μητέρες υπαλλήλους, που έχουν τρία τουλάχιστον παιδιά και εικοσαετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, το κατά το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης αυτής όριο ηλικίας μειώνεται κατά 3 έτη για κάθε παιδί και μέχρι του 50ου έτους.
Επίσης ορίζεται ότι από 1-1-2013 καταργούνται το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 3 του Ν. 2084/1992 (εξαί¬ρεση των γυναικών δικαστικών λειτουργών και των γυναικών που ανήκουν στο κύριο προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και είχαν ανήλικα ή ανίκανα παιδιά, από τα όρια ηλικίας), η παράγραφος 7 του άρθρου 3 του Ν. 2084/1992 που προστέ¬θηκε με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 1 του Ν. 3029/2002 (αφορά όσους έχουν προσληφθεί από 1-1-1993 και μετά και συμπληρώνουν 35ετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, στους οποίους η σύνταξη καταβάλλεται ολόκληρη, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας), το τρίτο και τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του Ν. 2084 /1992 και το πέμπτο και έκτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του Ν. 2084/1992, τα οποία προστέθηκαν με τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 1 του Ν. 3029/2002, (αφορά τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε μητέρες υπαλλήλους με ανήλικα ή ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά, μετά τη συμπλήρωση του 50ου έτους της ηλικίας τους και πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας 20 ετών, καθώς επί¬σης τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης από 1-1-2003 σε υπαλλή¬λους μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους και πραγματική συντάξιμη υπηρεσία 35 πλήρων ετών).
Η μείωση στην πρώτη κατηγορία συνίστατο στο 1/200 του ποσού της σύνταξης για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξη της καταβολής της μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους, για δε τη δεύτερη κατηγορία, η μείωση συνίστατο στο 1/267 του ποσού αυτής για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξη καταβολής της μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους. Επίσης το δεύτερο εδάφιο της παραγρ. 7 του άρθρου 19 του Ν. 2084/1992, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με τις διατάξεις της παραγρ. 11 του άρθρου 1 του Ν. 3029/2002, αντικα¬θίσταται από 1-1-2011 ως εξής:
«Η σύνταξη όμως αυτή αρχίζει να καταβάλλεται μετά τη συ¬μπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας».
Η αντικαθιστώμενη διάταξη όριζε ότι η σύνταξη της κατηγο¬ρίας αυτής καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας για τις γυναίκες και του 65ου προκειμένου για άντρες, αφο¬ρούσε δε υπαλλήλους πολιτικούς και στρατιωτικούς που έχουν, προσληφθεί μέχρι 31-12-1992 και έχουν συμπληρώσει 15 έτη πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, οι οποίοι μπορούν να αποχωρούν με αίτησή τους και πριν από το όριο ηλικίας, θεμε¬λιώνοντας δικαίωμα σύνταξης κατά παρέκκλιση των διατάξεων των άρθρων 1 και 26 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συ¬ντάξεων.
Γίνεται δηλαδή και εδώ εξίσωση των ορίων ηλικίας αντρών
και γυναικών.
Ακόμη ορίζεται με άλλη διάταξη του νέου ασφαλιστικού νόμου ότι από 1-1-2011 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των γυ¬ναικών της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 3660/2008 δια¬μορφώνεται στο 54ο έτος, αυξανόμενο από 1-1-2012 και μετά κατά 2 έτη για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Πρόκειται για το μόνιμο προσωπικό των Οργανισμών Τοπι¬κής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), πρώτου βαθμού, το οποίο απασχο¬λείται αποκλειστικά και κατά πλήρες ωράριο στη συγκομιδή και αποκομιδή, μεταφορά διαλογή, επιστασία, κατεργασία απορριμ¬μάτων, σε συνεργεία συντήρησης και επισκευής των μέσων καθα¬ριότητας και με το πλύσιμο αυτών, καθώς και τους οδοκαθαριστές, τους εργάτες αφοδευτηρίων, τους χειριστές μηχανικών σαρώ¬θρων, τους εργάτες ταφής – εκταφής νεκρών, τους καθαριστές οστών, τους εργάτες και τεχνίτες ασφαλτόστρωσης, τους τοπο- θετητές μαρμάρων και πλακών, τους κατεργαστές και κόπτες μαρ¬μάρων, τους σφαγείς και εκδορείς ζώων και πτηνών και τους εναερίτες ηλεκτρολόγους, που υπάγονται στη συνταξιοδοτική νο¬μοθεσία του Δημοσίου και οι οποίοι δικαιούνταν ως τώρα σύνταξη από το Δημόσιο, εφ’ όσον έχουν συμπληρώσει οι μεν άντρες το 58ο έτος της ηλικίας τους, οι δε γυναίκες το 53ο έτος και έχουν συ¬μπληρώσει 15 συντάξιμα έτη από τα οποία 12 έτη αποκλειστικά στις θέσεις αυτές, από τα οποία 3 έτη τουλάχιστον τα τελευταία 13 έτη πριν από την συμπλήρωση του πάρα πάνω ορίου ηλικίας.
Με τη θεσπιζόμενη διάταξη συνεπώς, το όριο συνταξιοδότη¬σης των γυναικών που απασχολούνται στις εργασίες αυτές, αυξά¬νεται σταδιακά ώσπου να εξισωθεί με το όριο συνταξιοδότησης των αντρών.
Με άλλη διάταξη του νέου ασφαλιστικού νόμου, ορίζεται ότι από 1-1-2013, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που προβλέπο¬νται κατά περίπτωση από τις διατάξεις του άρθρου 6 του νέου νόμου, για τους τακτικούς υπαλλήλους του Δημοσίου, έχουν εφαρ¬μογή για τους δικαστικούς λειτουργούς, καθώς και για το κύριο προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Ειδικά για τα όρια ηλικίας των στρατιωτικών, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 20 του νέου νόμου κατά τις οποίες «συ¬νταξιοδοτικά δικαιώματα στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι την 31-12-2010, δεν θίγονται από την παραμονή τους στην υπηρεσία μετά την ημερομηνία αυτή και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές στη διάρκεια αυτής, δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους, τον τρόπο υπολογισμού, καθώς και το χρόνο έναρξης καταβολής της σύνταξής τους».
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο, προστίθεται διάταξη στο τέλος του άρθρου 11 του Π.Δ. 169/2007 (Κώδικας Πολιτικών και Στρα¬τιωτικών Συντάξεων), σύμφωνα με την οποία «Αναγνωρίζεται πλασματικός χρόνος για κάθε παιδί, ο οποίος ανέρχεται σε ένα (1) έτος για το πρώτο παιδί, και σε δύο (2) χρόνια για κάθε επό¬μενο παιδί και μέχρι το τρίτο.
Ο χρόνος αυτός λαμβάνεται υπ’ όψη, για τη θεμελίωση καθώς και για την προσαύξηση της σύνταξης, με την προϋπό¬θεση ότι ο υπάλληλος θα έχει συμπληρώσει 15ετή πραγματική δημόσια υπηρεσία.
Ο ανωτέρω πλασματικός χρόνος αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του Ν. 2084/1992 (σημ.: καταβολή ει¬σφορών) .
Αν ο υπάλληλος έχει χρόνο ασφάλισης και σε άλλο φορέα κυρίας σύνταξης, ο ανωτέρω πλασματικός χρόνος αναγνωρίζεται σε ένα μόνο φορέα κατ’ επιλογή.
Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής, έχουν εφαρμογή και για όσους υπαλλήλους έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά από 1-1¬1993 και μετά».
Ύστερα από τις τροποποιήσεις αυτές, ως προς τα όρια ηλι¬κίας συνταξιοδότησης και την εξίσωση των ορίων ηλικίας συντα¬ξιοδότησης αντρών και γυναικών, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότη¬σης και ο αντίστοιχος συντάξιμος χρόνος που απαιτείται για την συνταξιοδότησή τους, μπορούν να αποτυπωθούν στους εξής πί¬νακες:
1 .ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΧΡΙ 31-12-1982
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟ ΤΗΣΗ ΧΟΗ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠ ΟΤΕ    65    —
25    Μέχρι 31-12¬1997    55    32
25    1998    60,5    32,5
25    1999    61    33
25    2000    61,5    33,5
ΑΝΔΡΕΣ    25    2001    62    34
25    2002    62,5    34,5
25    2003    63    35
25    2004    63,5    35
25    2005    64    35
25    2006    64,5    35
25    Αττο 1-1-2007 και μετά    65    35

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟ ΤΗΣΗΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΧΟΗ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟ ΤΕ    60
ΑΓΑΜΕΣ    25    Μέχρι 31-12¬1997    53    32
ΓΥΝΑΙΚΕΣ    25    1998    58,5    32,5
25    1999    59    33
25    2000    59,5    33,5
25    2001    60    34
25    2002    60    34,5
25    Από 1-12003 και μετά    60    35

15    Μέχρι 31-12¬1992    53    22
15,5    1993    53    22,5
16    1994    53    23
ΕΓΓΑΜΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ    16,5    1995    53    23,5
17    1996    53    24
17,5    1997    53    24,5
17,5    1998    58,5    24,5
17,5    1999    59    24,5
17,5    2000    59,5    24,5
17,5    Από 1-1-2001    60    24,5

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟ ΤΗΣΗΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΧΟΗ
ΜΗΤΕΡΕΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ    15    Μέχρι 31-12¬1992    42    22
15,5    1993    42,5    22,5
16    1994    43    23
16,5    1995    43,5    23,5
17    1996    44    24
17,5    1997    44,5    24,5
17,5    Από 1-1-1998 Και μετά    50    24,5

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    65
ΑΝΔΡΕΣ    35    Μέχρι 31-12¬2010    58
36    2011    58
37    2012    59
38    2013    60
39    2014    60
40    2015    60
37    Μέχρι 31-12¬2010    ΧΟΗ

15    Μέχρι 31-12¬2010    60
15    Από 1-1-2011    61
ΓΥΝΑΙΚΕΣ    15    2012    63
15    Από 1-1-2013 και μετά    65
35    Μέχρι 31-12¬2012    58
36    2011    58
37    2012    59
38    2013    60
39    2014    60
40    2015    60
37    Μέχρι 31-12- 2010    ΧΟΗ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ

ΜΗΤΕΡΕΣ
ΑΝΗΛΙΚΩΝ
ΠΑΙΔΙΩΝ    25    Μέχρι 31-12¬2010    50
25    Από 1-1-2011    52
25    2012    55
25    2013    65
Οι μητέρες όμως κατοχυρώνουν το δικαίωμα τους αν μέχρι το τέλος του 2010 έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και το παιδί τους είναι ανήλικο, οπότε μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οπωσδήποτε στο 50° έτος της ηλικίας τους.
ΓΟΝΕΙΣ ΤΡΙΩΝ (3) ΠΑΙΔΙΩΝ (ΑΝΔΡΕΣ Κ ΓΥΝΑΙΚΕΣ)    20    Έως 31-12-2012    50
(μόνο γυναίκες)
21    Από 1-1-2011    52
23    2012    55
25    2013    65
ΜΗΤΕΡΕΣ
ΑΝΑΠΗΡΩΝ
ΠΑΙΔΙΩΝ
(67%)    25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    50

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΓΙΑ
ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ    25    Μέχρι 31-12¬2010    55
25    2011    56
25    2012    58
25    2013    60
Το ποσό της μείωσης από 1-1-2011 είναι 6% για κάθε έτος που υπολείπεται ως την συμπλήρωση του ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη, ενώ μέχρι 31-10¬2010 το ποσό μείωσης είναι 4,50%.

3. ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟ 1-1-1993 ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ (ΝΕΟΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ)
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
ΑΝΔΡΕΣ- ΓΥΝΑΙΚΕΣ    15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    65
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    60 (ΜΕΙΩΜΕΝΗ)
40    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    60
37    2012    59

ΓΟΝΕΙΣ
ΑΝΑΠΗΡΩΝ
ΠΑΙΔΙΩΝ    25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    50

ΤΡΙΤΕΚΝΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΕΚΝΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗΣ    ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
Μέχρι 31-12-2010    20    Χ.Ο.Η.
2011    21    52
2012    23    55
2013    25    65
Και εδώ όσες έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως τις 31-12-2010, το διατηρούν, ανεξάρτητα από τις αλλαγές που επέρχονται με το νέο νόμο.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΙΣΧΥΟΥΣΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    65
25    Μέχρι 31-12¬1997    25    55
ΑΝΔΡΕΣ    25    Μέχρι 31-12¬1997    32    ΧΟΗ
(ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΧΡΙ 31¬12-1982)    25    1998    25    60,5
25    1998    32,5    ΧΟΗ
25    1999    25    61
25    1999    33    ΧΟΗ
25    2000    25    61,5
25    2000    33,5    ΧΟΗ
25    2001    25    62
25    2001    34    ΧΟΗ
25    2002    25    62,5
25    2002    34,5    ΧΟΗ
25    2003    25    63
25    2003    35    ΧΟΗ
25    2004    25    63,5
25    2004    35    ΧΟΗ
25    2005    25    64

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΓΙΑ
ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΑΝΔΡΕΣ    25    2005    35    ΧΟΗ
(ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΧΡΙ 31-    25    2006    25    64,5
12-1982)    25    2006    35    ΧΟΗ
25    ΑΠΟ 1-1-2007    25    65
25    ΑΠΟ 1-1-2007    35    ΧΟΗ
25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    30    55

15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    65
ΑΝΔΡΕΣ    25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    25    65
(ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ    30    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    30    60
1-1-1983)    35    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    35    58
35    ΕΩΣ 31-12-2010    35    58
36    2011    36    58
37    2012    37    59
38    2013    38    60
39    2014    39    60
40    2015    40    60

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    60
15    ΕΩΣ 31-12-1992    15    53
15    1992    22    ΧΟΗ
15,5    1993    15,5    53
15,5    1993    22,5    ΧΟΗ
16    1994    16    53
ΕΓΓΑΜΕΣ    16    1994    23    ΧΟΗ
ΓΥΝΑΙΚΕΣ    16,5    1995    16,5    53
ΧΩΡΙΣ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ    16,5    1995    23,5    ΧΟΗ
ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΕ!    17    1996    17    53
Ή ΧΗΡΕΣΉ ΑΓΑΜΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ    17    1996    24    ΧΟΗ
17,5    1997    17,5    53
ΑΓΑΜΑ ΠΑΙΔΙΑ (ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΧΡΙ 31-12-    17,5    1997    24,5    ΧΟΗ
17,5    1998    17,5    58,5
1982)    17,5    1998    24,5    ΧΟΗ
17,5    1999    17,5    59
17,5    1999    24,5    ΧΟΗ
17,5    2000    17,5    59,5
17,5    2000    24,5    ΧΟΗ
17,5    2001    17,5    60
17,5    2001    24,5    ΧΟΗ
25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    30    55

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΧΩΡΙΣ ΠΑΙΔΙΑ (ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ Μέχρι 31¬12-1982)    15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    60
25    Μέχρι 31-12¬1997    25    53
25    Μέχρι 31-12¬1997    32    ΧΟΗ
25    1998    25    58,5
25    1998    32,5    ΧΟΗ
25    1999    25    59
25    1999    33    ΧΟΗ
25    2000    25    59,5
25    2000    33,5    ΧΟΗ
25    2001    25    60
25    2001    34    ΧΟΗ
25    2002    25    60
25    2002    34,5    ΧΟΗ
35    ΑΠΟ 1-1-2003    35    ΧΟΗ
25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    30    55
ΜΗΤΕΡΕΣ
ΑΝΗΛΙΚΩΝ
ΠΑΙΔΙΩΝ    15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    60
15    Μέχρι 31-12¬1992    15    42
15    Μέχρι 31-12¬1992    22    ΧΟΗ
15,5    1993    15,5    42,5
15,5    1993    22,5    ΧΟΗ
16    1994    16    43

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΓΙΑ
ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
16    1994    23    ΧΟΗ
16,5    1995    16,5    43,5
16,5    1995    23,5    ΧΟΗ
ΜΗΤΕΡΕΣ    17    1996    17    44
ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ    17    1996    24    ΧΟΗ
17,5    1997    17,5    44,5
17,5    1997    24,5    ΧΟΗ
17,5    ΑΠΟ 1-1-1998    17,5    50
17,5    ΑΠΟ 1-1-1998    17,5    ΧΟΗ

15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    65
25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    25    60
30    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    30    60
ΑΓΑΜΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ    35    Μέχρι 31-12¬2010    35    58
(ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ    36    2011    36    58
1-1-1983)    37    2012    37    59
38    2013    38    60
39    2014    39    60
40    2015    40    60

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΓΙΑ
ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ ΓΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    15    65
25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    25    60
30    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    30    60
35    Μέχρι 31-12¬2010    35    58
36    2011    36    58
ΕΓΓΑΜΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ    37    2012    37    59
(ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ    38    2013    38    60
1-1-1983)    39    2014    39    60
40    2015    40    60
25    Μέχρι 31-12¬2010    25    50
25    ΑΠΟ 1-1-2011    25    52
25    2012    25    55
25    2013    25    65

20    ΕΩΣ 31-12-2010    20    ΧΟΗ
ΤΡΙΤΕΚΝΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ    21    2011    21    ΧΟΗ
23    2012    23    ΧΟΗ
25    2013    25    ΧΟΗ

5. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    65
24,5    Μέχρι 31-12¬2010    ΧΟΗ
26    2011    ΧΟΗ
27,5    2012    ΧΟΗ
29    2013    ΧΟΗ
ΑΝΔΡΕΣ    30,5    2014    ΧΟΗ
40    ΑΠΟ 1-1-2015    60
14,5    Μέχρι 31-12¬2010    ΧΟΗ
35    ΑΠΟ 1-1-2011    ΧΟΗ
14,5    ΑΠΟ 1-1-2011    60
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΙΣΧΥΟΥΝ ΟΤΑΝ ΣΥΝΤΡΕΧΕΙ ΑΚΟΥΣΙΑ ΑΠΟΣΤΡΑΤΕΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΘΕΛΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ
15    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    64
24,5    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    ΧΟΗ
24,5    ΕΩΣ 31-12-2010    ΧΟΗ
26    2011    ΧΟΗ
ΕΓΓΑΜΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ    27,5    2012    ΧΟΗ
Η
ΜΗΤΕΡΕΣ    29    2013    ΧΟΗ
30,5    2014    ΧΟΗ

14,5    Μέχρι 31-12¬2010    ΧΟΗ
35    ΑΠΟ 1-1-2011    ΧΟΗ
14,5    ΑΠΟ 1-1-2011    60
01 ΤΡΕΙΣ ΤΕ/ ΑΚΟΥΣΙΑ ΑΠ    (ΕΥΤΑΙΕΣ ΠΕΡ ΟΣΤΡΑΤΕΙΑ Χ    ΙΠΤΩΣΕΙΣ ΙΣΧΥΟΥΙ ΩΡΙΣ ΤΗ ΘΕΛΗΣΗ    Ν ΟΤΑΝ ΣΥΝΤΡΕΧΕΙ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ    ΣΥΝΤΑΞΙΜΑ ΕΤΗ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
ΓΟΝΕΙΣ (ΜΗΤΕΡΑ Η ΠΑΤΕΡΑΣ) ΤΡΙΩΝ (3) ΠΑΙΔΙΩΝ    20    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    ΧΟΗ
21    2011    52
23    2012    55
25    2013    65
ΑΝΔΡΕΣ- ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ    4,5    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    ΧΟΗ
2,25    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    ΧΟΗ
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΑΠΟ ΕΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ    ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ    ΧΟΗ
ΓΙΑ ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

6. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΒΑΡΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ.
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ    ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ    ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
15    2010    53
(ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ 12 ΕΤΗ ΣΕ ΒΑΡΕΑ)
15    2011    54
(ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ 12 ΕΤΗ ΣΕ ΒΑΡΕΑ)
15    2012    56
(ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ 12 ΕΤΗ ΣΕ ΒΑΡΕΑ)
15    2013    58
(ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ 12 ΕΤΗ ΣΕ ΒΑΡΕΑ)

Ποιες άλλες αλλαγές επέρχονται στη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων με το Ν. 3865/2010.
Με τις διατάξεις του Ν. 3865/2010 επέρχονται και άλλες αλ¬λαγές στο σύστημα συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων πολιτικών και στρατιωτικών, καθώς και όσων υπάγονται στο συ¬νταξιοδοτικό καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων.
Αυτές κινούνται όπως προαναφέρθηκε, στην ίδια κατεύθυνση και σχεδόν ταυτίζονται με τις ρυθμίσεις του Ν. 3863/2010 για τη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα των απασχολουμένων στον Ιδιωτικό τομέα.
Έτσι εισάγονται και με το νόμο αυτό, οι έννοιες της βασικής και της αναλογικής σύνταξης και καθορίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησής τους και το ύψος τους.
Διευκρινίζεται όμως, ότι οι διατάξεις αυτές, δεν έχουν εφαρ¬μογή για τους στρατεύσιμους οπλίτες, αναπήρους ειρηνικής πε¬ριόδου, των οποίων η σύνταξη εξακολουθεί να υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δη¬μοσίου κατά περίπτωση, όπως αυτές ίσχυαν κατά την ημερο¬μηνία έναρξης ισχύος του νέου νόμου (20-7-2010).
Ορίζεται επίσης ότι για τον υπολογισμό της σύνταξης των προσώπων που υπάγονται στις διατάξεις α) του νόμου 1897/1990 (συνταξιοδότηση θυμάτων τρομοκρατικών πράξεων), β) της πα¬ραγράφου 15 του άρθρου 9 (αφορά τον κανονισμό σύνταξης υπαλλήλου, ο οποίος καθίσταται πλήρως ανίκανος για εργασία κατά την εκτέλεση υπηρεσίας που συνεπάγεται αυξημένο κίν¬δυνο) και της παραγράφου 17 του άρθρου 34 του Π.Δ. 169/2007 (αφορά κανονισμό σύνταξης στρατιωτικού, ο οποίος κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο, καθίσταται πλήρως ανίκανος για εργασία), καθώς και των προ¬σώπων που καθίστανται ανάπηρα, εξ’ αιτίας της υπηρεσίας και ένεκα ταύτης, τα οποία έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο ή έχουν καταταγεί μέχρι 31-12-2010, εξακολουθούν να ισχύουν οι οικείες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, καθώς και κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη, όπως αυτές ίσχυαν κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νέου νόμου (20-7-2010).
Ακόμη ορίζεται ότι για θέματα που δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 4 του νόμου για τον τρόπο υπολο¬γισμού της σύνταξης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Π.Δ. 169/2007 και του Ν. 2084/1992, καθώς και κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη κατά περίπτωση, όπως αυτές ίσχυαν κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού.
Πιστοποίηση αναπηρίας των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Σχετικά με το θέμα αυτό, ορίζεται ότι μετά τη δημιουργία του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) από 1-1-2011, εξα¬κολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθε¬σίας του Δημοσίου, που προβλέπουν δικαιοδοσία των Ανωτάτων Υγειονομικών Επιτροπών Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.) Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.) Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.) και Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και των επιτροπών απαλλαγών και των τριμελών εξ’ Ιατρών επιτροπών.
Το ποσοστό αναπηρίας που συνεπάγεται κάθε πάθηση ή βλάβη ή σωματική ή ψυχική ή πνευματική εξασθένηση η συνδυασμένη εμφάνιση τέτοιων παθήσεων ή βλαβών ή εξα¬σθενήσεων, καθώς και οι υποτροπές αυτών, προκαθορίζο¬νται για το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς, με εκατοστιαία αναλογία στον Ενιαίο Κανονισμό Προσδιορι¬σμού Ποσοστού Αναπηρίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του Ν. 3863/2010.
Αναπροσαρμογή συντάξεων και ορίων ηλικίας.
Στο άρθρο 7 του Ν. 3865/20010 ρυθμίζεται το θέμα της ανα¬προσαρμογής από 1-1-2014 των καταβαλλόμενων συντάξεων, συμπεριλαμβανομένων και των χορηγιών και των βοηθημάτων του Δημοσίου, κατ’ αναλογία προς τις ρυθμίσεις του άρθρου 11 του Ν. 3863/2010 για τους ασφαλισμένους στον Ιδιωτικό τομέα, περί των οποίων έγινε λόγος πάρα πάνω.
Ορίζεται ότι από την ημερομηνία αυτή, οι συντάξεις των προ¬σώπων αυτών, αναπροσαρμόζονται μόνο με διάταξη ειδικού νόμου, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 άρ¬θρου 73 του Συντάγματος, στη βάση συντελεστή που διαμορφώ¬νεται κατά 50% από την μεταβολή του Α.Ε.Π. και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Ορίζεται μάλιστα, ότι η διάταξη αυτή υπερισχύει κάθε αντίθε¬της γενικής ή ειδικής διάταξης νόμου, ή κανονιστικής πράξης με την οποία προβλέπεται η αναπροσαρμογή ή αύξηση σύνταξης, χορηγίας ή βοηθήματος που καταβάλλεται από το Δημόσιο, κατά τρόπο διαφορετικό, από τον οριζόμενο με τις διατάξεις του προη¬γούμενου εδαφίου.
Κατά τα άλλα, επαναλαμβάνονται οι διατάξεις του άρθρου 11 του Ν. 3863/2010 για την αναπροσαρμογή των συντάξεων και των ορίων ηλικίας, οι οποίες έχουν εκτεθεί στο μέρος αυτής της εργασίας που αφορά την αναπροσαρμογή των συντάξεων, των ασφαλισμένων στον Ιδιωτικό Τομέα.
Η διαφοροποίηση εδώ συνίσταται στο ότι ο ανακαθορισμός των ορίων ηλικίας γίνεται με ειδικό νόμο, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 73 του Συντάγματος, που ψηφίζεται κατά το τελευταίο έτος κάθε περιόδου, με βάση τους σχετικούς δείκτες που προσδιορίζονται από την Ελληνική Στατι¬στική Αρχή και την Eurostat και αφορούν την επόμενη περίοδο.
Όροι συνταξιοδότησης επιζώντος συζύγου.
Το ζήτημα αυτό αντιμετωπίζεται στις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 3865/2010, σχεδόν ίδιες με αυτές που καθιερώθηκαν για τους ασφαλισμένους στον Ιδιωτικό Τομέα, με τις διατάξεις του Ν. 3863/2010.
Έτσι στις διατάξεις του άρθρου 8 του νέου ασφαλιστικού νόμου, για τους υπαγόμενους στο συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου (ν. 3865/2010),ορίζεται ότι ισχύει και γι’ αυτούς το κρι¬τήριο διάρκειας του εγγάμου βίου, προκειμένου να δικαιωθεί σύ¬νταξη ο επιζών σύζυγος, που καθιερώθηκε με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 12 του Ν. 3863/2010, (για τον θανό¬ντα ασφαλισμένο 3 έτη και για το θανόντα συνταξιούχο 5 έτη).
Κατά τα λοιπά, για τη συνταξιοδότηση των επιζώντων συζύ¬γων, ισχύουν οι διατάξεις των Προεδρικών Διαταγμάτων 167/2007 (Κώδικας Συντάξεων Προσωπικού Σιδηροδρόμων), 168/2007 (Κώδικας Πολεμικών Συντάξεων και 169/2007 (Κώδικας Πολιτι¬κών και Στρατιωτικών Συντάξεων) και του Ν. 2084/1991. Οι δια¬τάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου που προβλέπουν τη συνταξιοδότηση επιζώντων συζύγων ανεξάρτητα από τη διάρκεια του έγγαμου βίου, εξακολουθούν να ισχύουν.
Πάρα πέρα ορίζεται, ότι οι διατάξεις των περιπτώσεων α’ και β’ της παραγράφου 1 του άρθρου 62 του Ν. 2676/1999 έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τους επιζώντες συζύγους, με εξαίρεση όσους έχουν αναπηρία κατά ποσοστό 67% και άνω, που λαμβά¬νουν σύνταξη από το Δημόσιο.
Διευκρινίζεται όμως ότι οι διατάξεις αυτές δεν έχουν εφαρ¬μογή, για όσους έχουν αναπηρία 67% λαμβάνουν εξ’ ιδίου δικαι¬ώματος σύνταξη από το Δημόσιο, ή πολεμική σύνταξη γενικά, ή σύνταξη με βάση τις διατάξεις των Ν. 1897/1990 και (προστασία θυμάτων τρομοκρατικών πράξεων) και 1977/1991 (σύνταξη πα¬θόντος στην υπηρεσία λόγω αυξημένου κινδύνου), καθώς και για όσους υπάγονται στις διατάξεις της παραγράφου 14 του άρθρου 8 του Ν.2592/1998 (αφορά όσους συνταξιούχους υπηρετούν ή προσλαμβάνονται σε θέσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα και λαμβάνουν σύνταξη και αποδοχές συγχρόνως).
Οι διατάξεις του Ν. 2676/1999, στις οποίες γίνεται αναφορά, προβλέπουν ότι σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συντα¬ξιούχου ασφαλιστικού οργανισμού κύριας ή επικουρικής ασφάλι¬σης αρμοδιότητας του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, στον επιζώντα σύζυγο που θεμελιώνει συνταξιοδο¬τικό δικαίωμα λόγω θανάτου, σύμφωνα με τις γενικές ή καταστα¬τικές διατάξεις του κάθε οργανισμού, καταβάλλεται για μια 3ετία χωρίς περιορισμούς, η σύνταξη, εφ’ όσον δεν εργάζεται ή δεν απασχολείται ή δεν λαμβάνει σύνταξη από οποιονδήποτε ασφα¬λιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο .
Στην περίπτωση που ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή απασχο¬λείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργα¬νισμό ή το Δημόσιο, η σύνταξη περιορίζεται στο 50% της σύνταξης λόγω θανάτου έως τη συμπλήρωση του 65ου έτους.
Μετά τη συμπλήρωση του ορίου αυτού ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το 70% της σύνταξης αυτής.
Ορίζεται ακόμη από το νέο νόμο, ότι εάν στην κατά τα ανω¬τέρω μειωμένη σύνταξη του επιζώντος συζύγου, συμμετέχουν ανάπηρα ή ανήλικα τέκνα ή τέκνα που σπουδάζουν, υπό τις προ¬ϋποθέσεις της περίπτωσης δ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του Π.Δ. 169/2007, ο επιζών σύζυγος, μπορεί να ζητήσει την ανα¬στολή καταβολής του μεριδίου του, οπότε αυτό επιμερίζεται στα τέκνα σε ίσα μέρη.
Τέλος ορίζεται ότι οι διατάξεις της παραγράφου 2, καθώς και αυτές της παραγράφου 9 του άρθρου 4 του Ν. 3620/2007, έχουν εφαρμογή και για όσα από τα αναφερόμενα σε αυτές πρόσωπα, συνταξιοδοτούνται με βάση τις διατάξεις του Π.Δ.167/2007 (Κώ¬δικας Συντάξεων Προσωπικού Σιδηροδρόμων).
Οι διατάξεις στις οποίες γίνεται αναφορά, ορίζουν ότι κατα¬βάλλονται δυο συντάξεις στον επιζώντα σύζυγο, που δικαιούται ή έχει δικαιωθεί από το Δημόσιο σύνταξη εξ’ ιδίου δικαιώματος και σύνταξη κατά μεταβίβαση λόγω θανάτου της συζύγου του, εφ’ όσον στη σύνταξη αυτή δεν συντρέχουν συνδικαιούχα τέκνα. Στην περίπτωση αυτή, η μια εκ των δύο συντάξεων, κατόπιν επιλογής τους καταβάλλεται μειωμένη κατά 75%
Κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου, όλες οι αμέσως πάρα πάνω ρυθμίσεις, δεν έχουν εφαρμογή για τα αναφερόμενα σε αυτές πρόσωπα, των οποίων το δικαίωμα γεννήθηκε πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού (20-7-2010).
Συνταξιοδότηση μελών οικογενείας.
Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 3865/2010 ρυθμίζονται τα ζητήματα συνταξιοδότησης των μελών της οικογενείας των υπαγομένων στο συνταξιοδοτικό καθεστώς του δημοσίου και κυ¬ρίως των άγαμων θυγατέρων, κατά τρόπο όμοιο με τις ρυθμίσεις του άρθρου 14 του Ν. 3863/2010 για τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα
Έτσι ορίζεται ότι οι άγαμες θυγατέρες και οι άπορες άγαμες αδελφές αποκτούν δικαίωμα σύνταξης, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που αποκτούν το δικαίωμα αυτό οι άγαμοι γιοι ή αδελφοί αντίστοιχα, επιφέροντας και εδώ εξίσωση των δύο φύλων. Δηλαδή συνταξιοδοτούνται εφ’ όσον είναι ανίκανες ή ανή¬λικες μετά δε την ενηλικίωση τους, εφ’ όσον σπουδάζουν σε ανώ¬τατες σχολές ή σε δημόσια ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) μέχρι να τελειώσουν τις σπουδές τους σύμφωνα με τα έτη που προβλέπει ο οργανισμός της κάθε σχολής και για ένα ακόμη έτος και πάντως όχι πέραν του 24ου έτους της ηλικίας τους.
Σύμφωνα με τα όσα ίσχυαν ως τώρα, το δικαίωμα αυτό έχουν όλες οι θυγατέρες και άπορες κα άγαμες αδελφές, που έχουν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα από γονείς ή αδέλφια που προσλή¬φθηκαν στο Δημόσιο από 1-1-1983 και μετά.
Ορίζεται όμως ότι κατ’ εξαίρεση, οι ενήλικες άγαμες θυγατέ¬ρες που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις της προηγούμενης περί¬πτωσης και έλκουν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα από γονείς που προσλήφθηκαν στο Δημόσιο μέχρι 31-12-1992, δικαιούνται σύνταξη, εφ’ όσον συντρέχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις: α) Να μην έχουν μηνιαίο εισόδημα από το Δημόσιο ή τον ευ¬ρύτερο δημόσιο τομέα, μεγαλύτερο από το κατώτατο όριο σύντα¬ξης του Δημοσίου, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. (Σήμερα ανέρχονται στο ποσό των 364,45 ευρώ μηνιαίως).
β) Να μην έχουν φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε άλλη πηγή μεγαλύτερο από το πάρα πάνω καθοριζόμενο κατώ¬τατο όριο αναγόμενο σε ετήσια βάση.
γ) Να μην λαμβάνουν άλλη σύνταξη και να μην έχουν ασφα¬λιστεί για σύνταξη σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό κυρίας σύνταξης, για χρόνο με βάση τον οποίο προσδοκούν να θεμελιώ¬σουν σε συνδυασμό και με την ηλικία τους δικαίωμα ανταποδοτι¬κής σύνταξης από τον φορέα αυτόν και
δ) κατά την 31-12-1010 να έχουν συμπληρώσει το 50ο έτος της ηλικίας τους, δηλαδή να έχουν γεννηθεί μέχρι και το έτος 1960.
Η σύνταξη όμως των προσώπων της περίπτωσης αυτής, δεν μπορεί να υπερβαίνει το διπλάσιο του κατώτατου ορίου σύνταξης του Δημοσίου, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. (Σήμερα ανέρχεται στο ποσό των 728,90 ευρώ μηνιαίως).
Όμοιες διατάξεις με τις αμέσως πάρα πάνω αναφερόμενες, εισάγονται και για τις άγαμες θυγατέρες και άπορες άγαμες αδελ¬φές των στρατιωτικών, για τις οποίες ως τώρα ισχύουν οι διατά¬ξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 31 του Π.Δ. 169/2007,κατά τις οποίες όλες οι θυγατέρες και άπορες και άγαμες αδελφές, που είχαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από γονείς αδέλφια που κατατά¬χθηκαν στο δημόσιο από 1-1-1983 και μετά, αποκτούν δικαίωμα σύνταξης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που αποκτούν το δικαίωμα αυτό και τα αγόρια.
Το δικαίωμα τώρα αφορά μόνο τις άγαμες αδελφές, ενώ επε¬κτείνεται σε όλες ανεξάρτητα από το πότε κατατάχθηκαν στο δη¬μόσιο οι γονείς ή αδέλφια από τους οποίους έλκουν το δικαίωμά τους.
Και για τις θυγατέρες αυτές ισχύει η εξαίρεση που αναφέρεται πάρα πάνω για τις κόρες και αδελφές των πολιτικών υπαλλήλων με τις ίδιες αθροιστικές προϋποθέσεις.
Ορίζεται επίσης ότι οι διατάξεις της παραγράφου αυτής (και για τις δυο κατηγορίες θυγατέρων ή αδελφών), έχουν εφαρμογή και για όσα από τα πρόσωπα που αναφέρονται σ’ αυτές υπάγο¬νται στις διατάξεις του Π.Δ. 167/2007 (Κώδικας Συνταξιοδότησης Σιδηροδρομικών) και Π.Δ. 168/2007 (Κώδικας Πολεμικών Συντά¬ξεων).
Ακόμη ορίζεται ότι καταργούνται οι διατάξεις της περίπτωσης γ’ της παραγρ. 1 των άρθρων 5 και 31 του Π.Δ. 169/2007, (αφορά τη συνταξιοδότηση διαζευγμένων θυγατέρων πολιτικών δημ. υπαλλήλων και στρατιωτικών), της περίπτωσης γ της παραγρ. 1 του άρθρου 2 του Π.Δ. 167/2007 (διαζευγμένες θυγατέρες σιδη¬ροδρομικών), καθώς και της περίπτωσης γ’ της παραγρ. 1 του άρθρου 35 του Π.Δ. 168/2007 (διαζευγμένες θυγατέρες πολεμι¬κών συνταξιούχων).
Και ότι οι διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν έχουν εφαρ¬μογή για τα αναφερόμενα σ’ αυτές πρόσωπα των οποίων το δικαί¬ωμα συνταξιοδότησης γεννήθηκε πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού (20-7-2010).
Στις διατάξεις της παραγρ. 2 του άρθρου 9 του Ν. 3865/2010 επαναλαμβάνονται οι ρυθμίσεις της παραγρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 3863/2010 για την αναστολή της σύνταξης των άγαμων ή δια¬ζευγμένων θυγατέρων των Πολιτικών Δημοσίων Υπαλλήλων και Στρατιωτικών. Για τις ρυθμίσεις αυτές έχει γίνει λόγος πάρα πάνω κατά την παρουσίαση των διατάξεων του Ν. 3863/2010 για τη συ¬νταξιοδότηση θυγατέρων των ασφαλισμένων του ιδιωτικού τομέα.
Υπάρχει όμως μια μικρή διαφοροποίηση μεταξύ των διατά¬ξεων του Ν. 3863/2010 και του Ν. 3865/2010 επί του θέματος αυτού, που μάλλον αποτελεί διόρθωση σφάλματος των εδαφίων α’ και β’ της παραγρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 3863/2010.
Στα εδάφια α’ και β’ της παραγρ. 2 του άρθρου 9 του Ν. 3865/2010 αναφέρεται ότι αναστέλλεται η σύνταξη των άγαμων ή διαζευγμένων θυγατέρων κατά το % εφ’ όσον το εισόδημα τους, κατά τα ανωτέρω, υπερβαίνει το 40πλάσιο όχι όμως και το 50πλά- σιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, ενώ στα εδάφια α’ και β’ της παραγρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 3863/2010, αναφέ¬ρεται (προφανώς από λάθος), ότι αναστέλλεται κατά το % η σύ¬νταξη των άγαμων και διαζευγμένων θυγατέρων που το εισόδημα τους υπερβαίνει το 40πλάσιο όχι όμως και το 60πλάσιο του ημε¬ρομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.
Ορίζεται και εδώ, όπως και στην αντίστοιχη διάταξη του Ν. 3863/2010, ότι ο διατάξεις αυτές έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τα αναφερόμενα σε αυτές πρόσωπα που συνταξιοδοτούνται με βάση τις οικείες διατάξεις των Προεδρικών Διαταγμάτων 167/2007 (συνταξιοδότηση Σιδηροδρομικών) και 168/2007 (πολεμικές συ¬ντάξεις).
Γίνεται ρητή μνεία ότι οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρμογή και για τα αναφερόμενα σ’ αυτές πρόσωπα των οποίων το δικαίωμα συνταξιοδότησης γεννήθηκε πριν από την ημερομηνία δημοσίευ¬σης του νόμου αυτού.
Στο υπ. αριθ. 132438/0092/15-10-2010 έγγραφα οδηγιών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ο περιορισμός καταβολής της σύνταξης των αγάμων θυγατέρων απεικονίζεται στον εξής πί¬νακα:

ΠΟΣΟ ΔΗΛΩΘΕΝΤΟΣ
ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ Έως 11.275,20 ευρω από 11.275,21 έως 15.033,60 από 15.033,61 έως 18,792,00
ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΙΩΣΗΣ Αμείωτη
Μείωση κατά 1/3 Μείωση κατά 1/2
από 18.792,00 έως 22.550,40 από 22.550,41 και άνω
Μείωση κατά 3/4 Αναστολή σύνταξης

Απασχόληση συνταξιούχων
Σχετικά με το θέμα αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι οι ρυθ¬μίσεις που εισήχθησαν με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 3863/2010 κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου αυτού έχουν ανά¬λογη εφαρμογή και για όσους συνταξιοδοτούνται με βάση τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντά¬ξεων, που εργάζονται εκτός του ευρύτερου δημοσίου τομέα, όπως αυτός έχει οριοθετηθεί με τις διατάξεις της παραγρ. 6 του άρθρου 1 του Ν. 1256/1982, ή αυτοαπασχολούνται.
Περί αυτών έχει γίνει λόγος πάρα πάνω, στο μέρος που γίνε¬ται η παρουσίαση των σχετικών διατάξεων του Ν 3863/2010.
Στις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 3865/2010 επαναλαμ¬βάνεται η διάταξη αυτή, προστίθεται όμως ότι οι διατάξεις αυτές έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τους συνταξιούχους στρατιωτι¬κούς, για τους οποίους όμως τα αναφερόμενα όρια ηλικίας μειώ¬νονται κατά (2) έτη.
Επαναλαμβάνεται και στο νόμο αυτό, ότι οι διατάξεις της πα¬ραγράφου 14 του άρθρου 8 του Ν. 2592/1998 (αφορά μείωση των καταβαλλομένων συντάξεων, των απασχολουμένων συνταξιού¬χων) καθώς και των παραγράφων 1 έως 7 του άρθρου 58 του Π.Δ. 169/2007 (αφορά ρυθμίσεις σε περίπτωση συνδρομής σύ¬νταξης και μισθού δημοσίων υπαλλήλων), εξακολουθούν να ισχύ¬ουν.
Επίσης επαναλαμβάνεται και εδώ η υποχρέωση των συντα¬ξιούχων που αναλαμβάνουν εργασία, να δηλώσουν τούτο πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν στην υπηρεσία συντά¬ξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, παράλειψη της οποίας συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος τους, του ποσού των συντάξεων που έλαβαν κατά το χρονικό διάστημα της εργασίας τους ή της αυτοαπασχόλησής τους και πρόστιμο επί του καταλο- γισθέντος ποσού, ίσο με το νόμιμο τόκο υπερημερίας.
Λεπτομερείς οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 10 του Ν. 3865/2010 σχετικά με τους περιορισμούς στις συντάξεις των συνταξιούχων του Δημοσίου που αναλαμβάνουν εργασία ως μισθωτοί εκτός του ευρύτερου δημόσιου τομέα ή αυ- τοαπασχολούνται, παρασχέθηκαν με το υπ. αριθ. 157363/0092/1¬11-2010 έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Εισφορά Αλληλεγγύης συνταξιούχων.
Επαναλαμβάνονται και στο άρθρο 11 του Ν. 3865/2010, οι διατάξεις του άρθρου 38 του Ν. 3863/2010 για την εισφορά αλλη¬λεγγύης των Συνταξιούχων, υπέρ του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (Α.Κ.Α.Γ.Ε.), περί των οποίων έχει γίνει λόγος πάρα πάνω.
Οι αποκλίσεις από τις ρυθμίσεις του Ν. 3863/2010 είναι μι¬κρές.
Έτσι ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του συνολικού ποσού της σύνταξης, επί του οποίου η παρακράτηση, λαμβάνεται υπ’ όψη το ποσό της μηνιαίας σύνταξης, καθώς και τα συγκαταβαλ- λόμενα με αυτή ποσά του επιδόματος εξομάλυνσης του άρθρου 1 του Ν. 3070/2003 και της τυχόν προσωπικής και αμεταβίβαστης διαφοράς.
Επίσης ορίζεται ότι, από την κράτηση εξαιρούνται όσοι λαμ¬βάνουν επίδομα ανικανότητας με βάση τις διατάξεις των παρα¬γράφων 5 και 6 του άρθρου 54 του Π.Δ. 169/2007 (στρατιωτικοί που συνταξιοδοτήθηκαν γιατί υπέστησαν διαφόρους νόσους, κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους και αξιωματικοί και οπλίτες που συνταξιοδοτούνται γιατί έπαθαν ορισμένες παθήσεις όπως π.χ. παραπληγία και τους έχει χορηγηθεί γι’ αυτό ειδικό επίδομα), καθώς και όσοι λαμβάνουν πολεμική σύνταξη, ως παθόντες στην υπηρεσία ή ένεκα ταύτης ή βάσει των διατάξεων των νόμων 1897/1996 και 1977/1991 (προστασία θυμάτων τρομοκρατικών πράξεων και παθόντων στην υπηρεσία λόγω αυξημένου κινδύ¬νου).
Τέλος διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις του άρθρου αυτού έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τις χορηγίες και τα βοηθήματα που κα- ταβάλλει το Δημόσιο.
Συνταξιοδοτικό καθεστώς του αγρονομικού προσωπι¬κού της Ελληνικής Αγροφυλακής
Με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 3865/2010 ρυθμίστη¬καν θέματα που αφορούν τη συνταξιοδότηση του αγρονομικού προσωπικού της Ελληνικής Αγροφυλακής και ορίστηκε ότι το προσωπικό αυτό δικαιούνται σύνταξη από το Δημόσιο Ταμείο, με εφαρμογή όλων των διατάξεων που ισχύουν κάθε φορά για την απονομή σύνταξης στους δημόσιους πολιτικούς υπαλλήλους.
Επίσης ορίζεται ότι ως μισθός για τον κανονισμό σύνταξης του προσωπικού αυτού, λαμβάνεται υπ’ όψη ο βασικός μισθός ενέργειας του μισθολογικού κλιμακίου ή του βαθμού κατά περί¬πτωση, που έφερε κατά την έξοδό του από την υπηρεσία, όπως αυτός ορίζεται από τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, μαζί με την προσαύξηση του τυχόν καταβαλλόμενου επιδόματος χρόνου υπηρεσίας.
Καθορίζονται και ορισμένες άλλες λεπτομέρειες για τη συντα¬ξιοδότηση των προσώπων αυτών.
Και τέλος ορίζεται ότι οι συντάξεις όσων από τα πρόσωπα αυτά έχουν αποχωρήσει η αποχωρούν από την υπηρεσία, μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού (20-7-2010), ανα¬προσαρμόζονται οίκοθεν, από τις αρμόδιες Διευθύνσεις Συντά¬ξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, σύμφωνα με τα
οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου αυτού του νόμου.
Συνταξιοδότηση αιρετών οργάνων.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του Ν. 3865/2010 προβλέπεται ότι στους βουλευτές και τα αιρετά όργανα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, που λαμβάνουν συγχρόνως σύνταξη από το Δημόσιο είτε εξ’ ιδίου δι¬καιώματος, είτε κατά μεταβίβαση και βουλευτική αποζημίωση ή έξοδα παράστασης αντίστοιχα, η σύνταξη του Δημοσίου καταβάλ¬λεται μειωμένη κατά 70%.
Από τις διατάξεις αυτές εξαιρούνται όσοι λαμβάνουν σύνταξη παθόντος στην υπηρεσία, λόγω αυξημένου κινδύνου (Ν. 1977/1991) ή λόγω τρομοκρατικής ενέργειας (Ν.1977/1991) ή λόγω τρομοκρατικής ενέργειας (Ν. 1897/1990), καθώς και όσοι λαμβάνουν εξ’ ιδίου δικαιώματος πολεμική σύνταξη ή σύνταξη πα¬θόντος στην υπηρεσία και εξ’ αιτίας αυτής.
Αυτονόητο είναι ότι εάν τα πάρα πάνω πρόσωπα παραιτη¬θούν από τα δικαιώματά τους, για λήψη βουλευτικής αποζημίω¬σης ή εξόδων παράστασης κατά περίπτωση, δεν εμπίπτουν στις προαναφερόμενες διατάξεις.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 2, προβλέπεται ότι οι Δή¬μαρχοι και οι Πρόεδροι Κοινοτήτων που έχουν την υπαλληλική ιδιότητα και επιλέγουν, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 8 του Ν.3833/2010, να λαμβάνουν τα έξοδα παρά¬στασης και όχι τις αποδοχές της οργανικής τους θέσης, διατηρούν το καθεστώς της υγειονομικής περίθαλψης, στο οποίο υπάγονταν πριν από την εκλογή τους στις θέσεις αυτές.
Οι αναλογούσες κρατήσεις για υγειονομική περίθαλψη, υπο¬λογίζονται επί των εξόδων παράστασης και αποδίδονται κάθε μήνα στον οικείο φορέα.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 προβλέπεται ότι τα αιρετά όργανα των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, που έχουν υπαλληλική ιδιό¬τητα, με εξαίρεση τους προέδρους νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, τους νομάρχες, τους δημάρχους και τους προέδρους κοινοτήτων, και επιλέγουν σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 8 του Ν. 3833/2010 την καταβολή των εξόδων παράστα¬σης, αντί των αποδοχών της οργανικής τους θέσης, εξακολου¬θούν να διέπονται από το ασφαλιστικό- συνταξιοδοτικό καθεστώς της προηγούμενης θέσης τους, οπότε και όλη η θητεία τους ως αι¬ρετών οργάνων λογίζεται ως πραγματική και συντάξιμη στη θέση από την οποία προέρχονται.
Οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές, θα λογίζονται επί των τακτικών αποδοχών της οργανικής τους θέσης, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά και θα παρακρατούνται από τα έξοδα παρά¬στασης, αποδιδόμενες στους οικείους ασφαλιστικούς φορείς, με την ίδια διαδικασία που ίσχυε πριν από την έναρξη ισχύος του Ν. 3833/2010.
Όπου προβλέπεται εργοδοτική εισφορά, αυτή καταβάλλεται από τον φορέα της οργανικής τους θέσης.
Εάν από την ισχύ του ανωτέρω νόμου 3833/2010 και μέχρι την ημερομηνία ισχύος του Ν. 3865/2010 (21-7-2010), δεν παρα¬κρατήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές, επί των αποδοχών της οργα¬νικής θέσης των ανωτέρω προσώπων, αυτές παρακρατούνται αναδρομικά σύμφωνα με τα ανωτέρω και αποδίδονται στον οικείο ασφαλιστικό φορέα.
Οι πάρα πάνω διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή, για τους προ¬έδρους νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, νομάρχες, δημάρχους και προέδρους κοινοτήτων, που έχουν την υπαλληλική ιδιότητα, και επιλέγουν σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρ¬θρου 8 του Ν. 3833/2010, την καταβολή των εξόδων παράστασης , αντί των αποδοχών της οργανικής τους θέσης, γιατί ο χρόνος θητείας τους στις θέσεις αυτές, λογίζεται συντάξιμος από τοΔημό- σιο.
Σε περίπτωση που δεν θεμελιώσουν δικαίωμα χορηγίας, ο χρόνος αυτός αξιοποιείται συνταξιοδοτικά αφού μπορεί, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 21 του άρθρου 2 του Ν.3075/2002 να προσμετρηθεί στην λοιπή δημόσια υπηρεσία τους.
Επομένως, οι ασφαλιστικές εισφορές που πρέπει να κατα- βάλουν τα πρόσωπα αυτά, θα υπολογίζονται επί των εξόδων πα¬ράστασης, με την ίδια διαδικασία που ίσχυε πριν από την έναρξη ισχύος του Ν. 3833/2010 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Συντά¬ξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, υπ’ αριθ. 157363/0092/1-11-2010).
Συνταξιοδότηση υπαλλήλων της Βουλής.
Στο άρθρο15 του Ν. 3865/2010, περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την συνταξιοδότηση των υπαλλήλων της Βουλής.
Σύμφωνα με αυτές, για τον υπολογισμό της σύνταξης και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των υπαλλήλων της Βουλής, εφαρ¬μόζονται από 1-1-2011 οι διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθε¬σίας του Δημοσίου κατά περίπτωση, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά για τους τακτικούς υπαλλήλους των Υπουργείων.
Ως μισθός για τον υπολογισμό της σύνταξής τους, λαμβάνεται αυτός που προσδιορίζεται από τις οικείες διατάξεις του Κανονι¬σμού της Βουλής.
Διευκρινίζεται, ότι οι πάρα πάνω διατάξεις δεν έχουν εφαρ¬μογή, για τους υπαλλήλους της Βουλής που θεμελιώνουν συντα¬ξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010, για τη συνταξιοδότηση των οποίων, ανεξαρτήτως του χρόνου συνταξιοδότησής τους, εφαρ¬μόζεται το ισχύον έως τη δημοσίευση του νέου ασφαλιστικού νόμου (20-7-2010) καθεστώς, το οποίο προβλέπεται από τον Κα¬νονισμό της Βουλής.
Άλλες συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστι¬κού νόμου.
Στο άρθρο 16 του Ν. 3865/2010, περιέχονται και ορισμένες ρυθμίσεις που συμπληρώνουν τις υπάρχουσες διατάξεις της συ¬νταξιοδοτικής νομοθεσίας, που διέπει τους δημοσίους υπαλλή¬λους και είναι από τις ελάχιστες που βρίσκονται σε θετική κατεύθυνση.
Έτσι στο προτελευταίο εδάφιο της περίπτωσης α’ της παρα¬γράφου 1 του άρθρου 1 του Π.Δ. 169/2007 (Κώδικας Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων), στο οποίο προβλέπεται η συντα¬ξιοδότηση δημοσίων υπαλλήλων, που πάσχουν από ορισμένες παθήσεις (παντελώς τυφλοί, παραπληγικοί ή τετραπληγικοί, καθώς και πάσχοντες από υπερφωσφοτεσαιμία ή από ομόζυγο μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική ή μικροδρεπανοκυτταρική αναι¬μία και υποβάλλονται σε μετάγγιση ή από χρόνια νεφρική ανε¬πάρκεια τελικού σταδίου και υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση ή έχουν υποστεί μεταμόσχευση μυελού των οστών, ή συμπαγών οργάνων -καρδιά, πνεύμονες, ήπαρ, πά¬γκρεας και νεφροί- εφ’ όσον για τις περιπτώσεις αυτές συντρέχει ποσοστό αναπηρίας, τουλάχιστον 67% δεκαπενταετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, προστίθενται και αυτοί που πά¬σχουν από αιμορροφιλία Α’ ή Β’ ή μυασθένεια- μυοπάθεια ή έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των άνω ή κάτω άκρων ή του ενός άνω και του ενός κάτω άκρου, ώστε και αυτοί, εφ’ όσον έχουν πο¬σοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% , συνταξιοδοτούνται με μονα¬δική προϋπόθεση τη συμπλήρωση 15ετούς πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας.
Επίσης στο προτελευταίο εδάφιο της περίπτωσης α’ της πα¬ραγράφου 1 του άρθρου 26 του Π.Δ. 169/2007 που προβλέπει τη συνταξιοδότηση στρατιωτικών που πάσχουν από ορισμένες σ’ αυτό απαριθμούμενες παθήσεις, με μόνη προϋπόθεση τη συ¬μπλήρωση 15ετούς πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρε¬σίας, εφ’ όσον ‘έχουν αναπηρία 67%, προστίθεται ανάλογη διά¬ταξη και για τους στρατιωτικούς, ώστε και αυτοί που έχουν υπο¬στεί μεταμόσχευση μυελού των οστών ή συμπαγών οργάνων (καρδιά, πνεύμονες, ήπαρ, πάγκρεας και νεφρά), ή πάσχουν από αιμορροφιλία Α’και Β’ ή μυασθένεια- μυοπάθεια ή έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των άνω ή κάτω άκρων ή του ενός άνω και του ενός κάτω άκρου, να μπορούν να συνταξιοδοτηθούν , εφ’ όσον έχουν αναπηρία 67% με 15ετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπη¬ρεσία.
Υπάρχει στο νόμο πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία, οι πάρα πάνω διατάξεις έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τα πρό¬σωπα στα οποία έχουν συντρέξει οι προϋποθέσεις των διατάξεων αυτών κατά το παρελθόν και έχουν εξέλθει της υπηρεσίας, πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, καθώς και για τις οικο¬γένειες όσων από αυτούς έχουν πεθάνει.
Οι συντάξεις των προσώπων αυτών αναπροσαρμόζονται από τις αρμόδιες Διευθύνσεις Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και τα οικονο¬μικά αποτελέσματα αρχίζουν από την πρώτη του επόμενου της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης μήνα και προκειμένου για όσους έχουν υποστεί μεταμόσχευση μυελού των οστών ή συμπα¬γών οργάνων, από την ημερομηνία δημοσίευσης του Ν. 3620/2007.
Αναγνωριζόμενες υπηρεσίες στους Δημοσίους Υπαλ¬λήλους.
Περί αυτών προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 17 του Ν. 3865/2010.
Σύμφωνα με αυτές, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμααπό 1-1-2011 και μετά, θεωρείται ως συντάξιμος χρόνος πραγματικής υπηρεσίας και ο χρόνος σπουδών , για την από¬κτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημε¬δαπής ή της αλλοδαπής, καθώς και ο χρόνος σπουδών, μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας, σε μέσες επαγγελματι¬κές σχολές, ο οποίος είναι ίσος με τα κατά το χρόνο αποφοίτησης επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών της οικείας σχολής, εφ’ όσον ο χρόνος αυτός δεν υπολογίζεται συντάξιμος με βάση άλλες διατά¬ξεις.
Για τα πάρα πάνω πρόσωπα, ο χρόνος εκπαιδευτικής αδείας που λογίζεται συντάξιμος, κατά τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας των Δημοσίων Υπαλλήλων, ανέρχεται σε δύο (2) έτη.
Ο πάρα πάνω χρόνος σπουδών, αναγνωρίζεται ως συντάξι¬μος , εφ’ όσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει υπηρεσία 12 ετών.
Η αναγνώριση και εξαγορά του χρόνου αυτού, γίνεται σύμ¬φωνα με όσα αναφέρονται στις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 17 του Ν. 2084/1992.
Ακόμη ορίζεται, ότι θεωρείται ως συντάξιμος χρόνος, πραγ¬ματικής υπηρεσίας ο χρόνος αδείας άνευ αποδοχών, ανατροφής παιδιών ηλικίας μέχρι 6 ετών, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά με βάση τις οικείες διατάξεις, με την προϋπόθεση καταβολής από τον υπάλληλο των προβλεπόμενο ασφαλιστικών εισφορών.
Όπως και για τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα, ο αναγνωριζόμενος χρόνος καθορίζεται κατ’ ανώτατο όριο: α) σε 4 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011. β) σε 5 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2012, γ) σε 6 έτη για όσους θεμελιώνουν συ¬νταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2013 και δ) σε 7 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2014 και εφεξής.
Τέλος ορίζεται ότι οι διατάξεις του άρθρου αυτού έχουν ανά¬λογη εφαρμογή και για τα πρόσωπα που ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά από 1-1-1993 και μετά, σε οποιονδήποτε ασφαλι¬στικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου.
Έκταση εφαρμογής των διατάξεων του Ν. 3865/2010.
Στο άρθρο 20 του νέου ασφαλιστικού νόμου, ορίζεται ότι οι διατάξεις των προηγούμενων άρθρων, κατά το μέρος που αφο¬ρούν τους υπαγόμενους στο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθε¬στώς του Δημοσίου, εφαρμόζονται αναλόγως και για τους υπαλλήλους του Ο.Τ.Α. και των άλλων Ν.Π.Δ.Δ. που διέπονται από το ίδιο με τους δημοσίους υπαλλήλους συνταξιοδοτικό καθε¬στώς, είτε οι συντάξεις τους βαρύνουν το Δημόσιο, είτε τους οικεί¬ους φορείς, καθώς και για το προσωπικό του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος και των υπαλλήλων των ασφαλιστικών Ταμείων του προσωπικού των Σιδηροδρομικών Δικτύων που διέ¬πονται από το καθεστώς του Ν. Δ. 3395/1955 (ΦΕΚ 276Α).
Ειδικές ρυθμίσεις για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνά¬μεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος.
Στο άρθρο 20 του Ν. 3865/2010, περιέχονται ειδικές διατά¬ξεις, για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων των Σωμάτων Ασφα¬λείας και του Πυροσβεστικού Σώματος.
Έτσι κατοχυρώνονται και για τα πρόσωπα αυτά τα θεμελιω¬μένα δικαιώματα καθ’ όμοιο τρόπο με τους άλλους δημόσιους υπαλλήλους.
Προβλέπεται ακόμη, ότι για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνά¬μεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που θεμελιώνουν, σύμφωνα με τις υφιστάμενες μέχρι τη θέση σε ισχύ του νέου ασφαλιστικού νόμου διατάξεις, συνταξιοδοτικό δι¬καίωμα εντός του έτους 2011, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρε¬σίας αυξάνεται κατά ενάμισι (11/2) επί πλέον έτος.
Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2012 η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά τρία (3) έτη επί πλέον έτη. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δι¬καίωμα το έτος 2013, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξά¬νεται κατά (4 %) επί πλέον έτη και για όσους θεμελιώνουν συντα¬ξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2014, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά έξι (6) επί πλέον έτη.
Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31¬12-2014 ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης ως προς τις κατη¬γορίες προσώπων των παραγράφων 1 και 2 (δηλαδή των αμέσως πάρα πάνω), ρυθμίζονται σύμφωνα με τις ισχύουσες μέχρι τη θέση σε ισχύ του νέου ασφαλιστικού νόμου, διατάξεις του άρθρου 42 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007) και του άρθρου 1 του Ν. 3029/2002.
Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1¬2015 και μετά, η σύνταξη τους υπολογίζεται σύμφωνα με τις δια¬τάξεις των άρθρων 3 και 4 του νέου ασφαλιστικού νόμου (βασική και αναλογική σύνταξη).
Για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, που δεν υπάγονται στις αμέσως πάρα πάνω εκτεθείσες διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 20 του νέου ασφαλιστικού νόμου και θεμελιώ¬νουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2015 και μετά, ορίζεται ότι δικαιούνται σύνταξη, εφ’ όσον έχουν συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας τους και 40 έτη συντάξιμης υπηρεσίας, στα οποία συ¬νυπολογίζονται αθροιστικά.
α) Ο χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, όπως αυτός προσδιορίζεται στις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007),όπως ισχύει σήμερα.
β) Ο χρόνος συντάξιμης υπηρεσίας, που λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο ή τριπλάσιο, μέχρι πέντε (5) έτη, όπως προσδιορί¬ζεται στο άρθρο 40 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συ¬ντάξεων (Π.Δ. 169/2007), όπως ισχύει σήμερα.
γ) Ο χρόνος διαδοχικής ασφάλισης, που αναγνωρίζεται ως συντάξιμος, σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 4 του νέου ασφαλιστικού νόμου (η διάταξη αυτή παραπέμπει στις δια¬τάξεις του άρθρου 5 του ν. 3863/2010, δηλαδή του νέου ασφαλι¬στικού νόμου για τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα, οι οποίες έχουν εκτεθεί σε άλλο μέρος της εργασίας αυτής).
Οι διατάξεις του άρθρου 40 του Π.Δ. 169/2007, στις οποίες παραπέμπει η διάταξη αυτή, καθορίζουν λεπτομερώς ποιες ακρι¬βώς υπηρεσίες υπολογίζονται στο διπλάσιο ή το τριπλάσιο.
Πάρα πέρα προβλέπεται ότι για τα στελέχη των Ε.Δ. των Σ.Α. και του Π.Σ. που δεν υπάγονται στις προεκτεθείσες ρυθμίσεις και απομακρύνονται αυτεπαγγέλτως, εκτός των περιπτώσεων επιβο¬λής καταστατικής ποινής, που συνεπάγεται απώλεια του δικαιώ¬ματος καταβολής σύνταξης, η σύνταξη καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του χρόνου που αντιστοιχεί στα τριάντα πέντε (35) έτη πραγματικής υπηρεσίας ή με τη συμπλήρωση του εξηκοστού (60ου) έτους της ηλικίας.
Γίνεται ακόμη τροποποίηση του πρώτου εδαφίου της παρα¬γράφου 3 του άρθρου 41 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ..169/2007), που ορίζει ότι ο διπλασιασμός ή τρι¬πλασιασμός του συντάξιμου χρόνου των στρατιωτικών που τε¬λούν σε κατάσταση πτητικής ενέργειας, εν ενεργεία αλεξιπτωτιστή και υποβρυχίου καταστροφέα, καθώς και των καταδυτών εξαμή¬νων αυτών που υπηρετούν σε υποβρύχια, γίνεται μόνο εφ’ όσον αυτοίπου διετέλεσαν σε κατάσταση πτωτικής ενέργειας, συμπλή¬ρωσαν δεκαπενταετή και οι άλλοι εικοσαετή πραγματική στρατιω¬τική υπηρεσία, έτσι που ο διπλασιασμός και τριπλασιασμός του συντάξιμου χρόνου τους, να γίνεται μόνον εφ’ όσον αυτοί συμπλή¬ρωσαν πραγματική στρατιωτική υπηρεσία είκοσι πέντε (25) ετών.
Καθ’ όμοιο τρόπο τροποποιείται και το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 9 του άρθρου 41 του Κώδικα Πολιτικών και Στρα¬τιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007), που ορίζει ότι ο διπλασια¬σμός του συντάξιμου χρόνου των στρατιωτικών που υπηρετούν ως τεχνικοί σε μονάδες εκκαθάρισης ναρκοπεδίων ξηράς ή σε ναρκαλιευτικά συνεργεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.Δ. 1033/1971 και 2646/1953, λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο, σχε¬τικά με τη σύνταξή τους, εφ’ όσον κάθε εξάμηνο συμπλήρωναν τριάντα ώρες εργασίας σε ναρκοπέδια ή ύποπτους χώρους και μόνο εφ’ όσον αυτοί συμπλήρωσαν εικοσαετή πραγματική στρα¬τιωτική υπηρεσία, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγρά¬φου 3 του άρθρου αυτού.
Με την επερχόμενη τροποποίηση, ο διπλασιασμός του συ¬ντάξιμου χρόνου των προσώπων αυτών, γίνεται μόνο εφ’ όσον αυτά συμπλήρωσαν πραγματική στρατιωτική υπηρεσία είκοσι πέντε (25) ετών.
Ρυθμίσεις για ειδικές κατηγορίες οπλιτών των ενόπλων δυνάμεων.
Με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 3865/2010 γίνονται ορισμένες ρυθμίσεις, για τους εθελοντές μακράς θητείας του Ν. 1848/1989.
Έτσι ορίζεται ότι ο χρόνος υπηρεσίας των Εθελοντών Μα¬κράς Θητείας (Ε.Μ.Θ) του Ν. 1848/1989 που διανύθηκε στιςΈνο- πλες Δυνάμεις, με την ιδιότητα του Οπλίτη Πενταετούς Υποχρεώ¬σεως (Ε.Π.Υ.), καθώς και ο χρόνος υπηρεσίας των ανακαταταγμέ¬νων Εφέδρων Αξιωματικών Μακράς Θητείας, οι οποίοι ανανέω¬σαν την παραμονή τους στο Στράτευμα, με βάση τις διατάξεις του Ν. 1680/1997 και για τον οποίο ασφαλίστηκαν στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και Ε.Τ.Ε.Α.Μ., αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας.
Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, έχουν εφαρμογή και για όσους υπηρέτησαν ως Ο.Π.Υ. Ε.Π.Υ., οι οποίοι μετά την απο- μάκρυνσή τους από τις θέσεις αυτές, κατατάχθηκαν στα Σώματα Ασφαλείας ή στο Πυροσβεστικό Σώμα ή διορίστηκαν στο Δημό¬σιο.
Η αναγνώριση γίνεται, μετά από αίτηση των ενδιαφερομέ¬νων, με πράξη της αρμόδιας Διεύθυνσης Συντάξεων του Γενικού
Λογιστηρίου του Κράτους.
Οι ασφαλιστικές εισφορές, για κύρια και επικουρική σύνταξη, (εργοδότη και ασφαλισμένου), που έχουν καταβληθεί στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και Ε.Τ.Ε.Α.Μ. για το πάρα πάνω χρονικό διάστημα, αποδίδονται στο Δημόσιο εντός εξαμήνου, από την κοινοποίηση, σε αυτά της σχετικής πράξης αναγνώρισης.
Επίσης ορίζεται, ότι οι έφεδροι εξ’ εφέδρων Αξιωματικοί του άρθρου 53 του Ν. 833/1937 (ΦΕΚ. 351Α) ασφαλίζονται στο Δημό¬σιο και αποκτούν δικαίωμα σύνταξης, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που αποκτούν δικαίωμα σύνταξης και οι μόνιμοι αξιωματικοί, ανεξαρτήτως του χρόνου κατάταξής τους στις Ένο¬πλες Δυνάμεις.
Ο χρόνος ασφάλισής τους, κατά το διάστημα που είχαν τη στρατιωτική ιδιότητα, σε άλλα ταμεία πλην εκείνων των Ενόπλων Δυνάμεων, λογίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης δημό¬σιας υπηρεσίας.
Με άλλη διάταξη, ορίζεται επίσης ότι τα πρόσωπα του άρ¬θρου 7 του Ν. 2084/1992, δηλαδή αυτά που υπηρετούν στις Ένο¬πλες Δυνάμεις, στην Ελληνική Αστυνομία, στο Λιμενικό και Πυροσβεστικό Σώμα, ως αξιωματικοί, ανθυπασπιστές ή οπλίτες ή αυτά που κατά το νόμο αντιστοιχούν στους βαθμούς αυτούς, ανεξάρτητα από το όπλο, σώμα κλάδο ή ειδικότητα που ανήκουν, καθώς και οι συνοριακοί φύλακες και οι ειδικοί φρουροί της Ελλη¬νικής Αστυνομίας (παράγραφος 2 του άρθρου 7 του Ν. 2084/1992 όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 4 εδάφιο α’ του άρ¬θρου 2 του Ν. 3234/2004), ασφαλίζονται υποχρεωτικά στοΔημό- σιο, από την κατάταξή τους ως στρατιωτικοί και προαιρετικά σε άλλους ασφαλιστικούς φορείς, συναφείς με την απόκτηση νέας ιδιότητας, χωρίς χρονικό περιορισμό, με υποβολή σχετικής δήλω¬σης και καταβολής σε αυτούς του συνόλου των εισφορών, από τους ασφαλισμένους.
Τυχόν εισφορές που παρακρατήθηκαν υπέρ των εν λόγω ασφαλιστικών φορέων, για χρόνο που συμπίπτει με το χρόνο ασφάλισης στο Δημόσιο, συμψηφίζονται με τις εισφορές όσων επιλέξουν την προαιρετική ασφάλιση στους φορείς αυτούς.
Διευκρινίζεται, ότι οι διατάξεις των προηγούμενων παραγρά¬φων, έχουν εφαρμογή και για όσους έχουν ήδη εξέλθει της υπη¬ρεσίας μέχρι την ισχύ του νόμου αυτού (21-7-2010), καθώς και για τις οικογένειες αυτών που έχουν αποβιώσει, τα δε οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την πρώτη του επόμενου της υποβο¬λής της αίτησης μήνα.
Άλλες ρυθμίσεις του Ν. 3865/2010 για στρατιωτικούς.
Με τις διατάξεις του άρθρου 22 του Ν. 3865/2010 αντικατα¬στάθηκε το εδάφιο α’ της περίπτωσης ιβ της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007), που ορίζει ότι συντάξιμη υπηρεσία που προσμε- τράται, είναι ο χρόνος σπουδών σε Ανώτατες Σχολές του εσωτε¬ρικού ή του εξωτερικού, που έχουν αναγνωριστεί ισότιμες με το Πανεπιστήμιο ή το Πολυτεχνείο, ο οποίος οπότε δεν συμπίπτει με άλλη συντάξιμη υπηρεσία, για τους μόνιμους αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων και του Λιμενικού Σώματος, οι οποίοι συ¬μπληρώνουν εικοσιπενταετή συντάξιμη υπηρεσία, αν μετά τις σπουδές αυτές αποκτήθηκε δίπλωμα, που αποτελεί σύμφωνα με το νόμο, προσόν για την κατάταξη του στρατιωτικού στον κλάδο που ανήκει κατά την απομάκρυνσή του.
Με την νέα διάταξη ορίζεται ότι συντάξιμος λογίζεται και προ- σμετράται ο ελάχιστος χρόνος σπουδών στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώ¬ματος, ανεξαρτήτως του χρόνου κατάταξής τους, για την από¬κτηση ενός πτυχίου σχολής Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της ημεδαπής ή αλλοδαπής, εφ’ όσον αυτός δεν λογίζεται ως συ¬ντάξιμος, σύμφωνα με άλλες διατάξεις.
Για τον υπολογισμό του χρόνου θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 20 του Ν. 3865/2010, (βλ. πάρα πάνω), προσμετράται και ο ανωτέρω χρό¬νος σπουδών.
Με άλλη διάταξη του άρθρου 22 του Ν. 3865/2010 προστέ¬θηκε παράγραφος 7 στο άρθρο 40 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007) σύμφωνα με την οποία: «Ο επανακαθορισμός των μονάδων και υπηρεσιών, που αναφέ¬ρονται στις παραγράφους 5 και 6 του παρόντος άρθρου, στις οποίες λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο και ως τέτοιος πραγμα¬τικής συντάξιμης υπηρεσίας, ο χρόνος υπηρεσίας που διανύθηκε σε αυτές, γίνεται με ειδικό νόμο, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 73 του Συντάγματος».
Ακόμη προβλέφθηκε ότι προκειμένου για τα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, ο χρόνος υπηρεσίας των πέντε (5) ετών που λογίζεται αυξημέ¬νος στο διπλάσιο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (Π.Δ. 169/2007),αναγνωρίζεται ως συντάξιμος, με καταβολή του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένου και ερ¬γοδότη, από τους ενδιαφερομένους.
Οι εισφορές αυτές υπολογίζονται επί της εκάστοτε αποζημίω¬σης που λαμβάνουν για εργασία πέραν του πενθήμερου, σύμ¬φωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης ΣΤ’ του άρθρου 55 του Ν. 1249/1982 και παρακρατούνται κατά το χρόνο καταβολής της αποζημίωσης, κατ’ ανώτατο όριο για μια πενταετία.
Τέλος ορίστηκε ότι ο συντάξιμος χρόνος του ένστολου προ¬σωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, που έχει καταταγεί μέχρι την 31¬12-1995 και θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης από την 1-1-2015 και μετά, προσαυξάνεται κατά τρία (3) έτη με ην καταβολή της προ¬βλεπόμενης από τις διατάξεις του άρθρου 59 του Π.Δ. 169/2007 εισφοράς για τη συμπλήρωση σαράντα (40) ετών συντάξιμης υπηρεσίας.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η εργασία αυτή πραγματοποιήθηκε κάτω από αντίξοες συνθή¬κες και υπό πίεση χρόνου. Ωστόσο καταβλήθηκε προσπάθεια να πα¬ρουσιαστούν με τρόπο όσο γίνεται πιο απλό και κατανοητό, οι αλλαγές που επήλθαν με τους Νόμους 3863/2010 και 3865/ 2010, στο καθεστώς συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων τόσο στον Ιδιω¬τικό, όσο και στο Δημόσιο Τομέα, μισθωτών και απασχολουμένων.
Πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμο βοήθημα στους εργαζόμενους, που έχουν ανάγκη να ενημερωθούν για τις επιπτώσεις της τόσο επώδυ¬νης μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος, στο μέλλον του κάθε ασφαλισμένου και της οικογενείας του.
Διότι εκτός του ότι κατατοπίζει τον καθένα για το τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον, σχετικά με το συνταξιοδοτικό του καθεστώς, τον προετοιμάζει να αντιμετωπίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τις δυ¬σμενείς συνέπειες της λαίλαπας που ενέκυψε, εκμεταλλευόμενος τις μεταβατικές ρυθμίσεις που περιέχονται στα πάρα πάνω νομοθετή¬ματα.
Αυτή είναι και η μοναδική φιλοδοξία της εργασίας αυτής. Το αν έχει επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα το κρίνουν αυτοί στους οποίους απευθύνεται.
Για την εκπόνηση αυτής της εργασίας, αντλήθηκαν στοιχεία και πληροφορίες από τις εγκυκλίους, τα ερμηνευτικά των νόμων έγγραφα και τους πίνακες που καταρτίστηκαν εκποιήθηκαν από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Οικονο¬μικών, και από τους επί μέρους ασφαλιστικούς οργανισμούς, από τα αναλυτικά δημοσιεύματα και τους πίνακες της εφημερίδας «Τα Νέα», καθώς και από τα βιβλία του Αλέξανδρου Μεταλληνού «Η οργάνωση της Κοινωνικής Ασφάλισης και οι συντάξεις του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και των Ασφαλιστικών Ταμείων Κυρίας και Επικουρικής Ασφάλισης, μετά τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση» (Ν. 3655/2008)» και Αλέξη Μη- τρόπουλου «Ασφαλιστικό ώρα μηδέν», εκδόσεις Α.Α.Λιβάνη, Αθήνα 2010.
Αθήνα, Ιανουάριος 2011    ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΟΥΣΕΤΗΣ