ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

Ποινικά δικαστήρια και δικαστικά πρόσωπα

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ποινική δικαιοδοσία

 

Άρθρο 1. Ποινικά δικαστήρια.-Ποινική δικαιοδοσία ασκούν τα εξής  δικαστήρια:  α) Τα πταισματοδικεία·  β) τα πλημμελειοδικεία· γ) τα δικαστήρια των ανηλίκων· δ) τα μικτά ορκωτά δικαστήρια· ε) τα εφετεία· στ) ο Άρειος Πάγος ως ακυρωτικό.

Άρθρο  2. Εξαιρέσεις από την ποινική δικαιοδοσία.-Στη δικαιοδοσία των ελληνικών ποινικών δικαστηρίων δεν εμπίπτουν: α) Οι  αρχηγοί  των  ξένων  κρατών· β) Οι  διπλωματικοί  αντιπρόσωποί  τους που είναι διαπιστευμένοι στην Ελλάδα· γ) Το  προσωπικό της διπλωματικής  αντιπροσωπείας  ξένου  κράτους που  είναι  διαπιστευμένο  στην Ελλάδα· δ) Τα μέλη της οικογένειας των προσώπων που  αναφέρονται στα στοιχεία α και  β,  και  κατοικούν  μαζί  τους· ε) Το  υπηρετικό προσωπικό των προσώπων που αναφέρονται στα στοιχεία α και β,  όταν  έχει  την  ίδια  υπηκοότητα,  και   στ) Όλα τα άλλα πρόσωπα που απολαμβάνουν το προνόμιο της ετεροδικίας με βάση είτε  συμβάσεις  που  έχουν  συναφθεί  με άλλα κράτη είτε διεθνή έθιμα που γίνονται αποδεκτά από όλα τα κράτη.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τα Ποινικά δικαστήρια

 

Άρθρο  3. Πταισματοδικεία.- 1.  Κάθε  ειρηνοδικείο είναι ταυτόχρονα και πταισματοδικείο, με την προϋπόθεση ότι στην ίδια  περιφέρεια  δεν  υπάρχει  ειδικό πταισματοδικείο.

2.   Ο  πταισματοδίκης:   α)  δικάζει  τα  πταίσματα, εκτός από  εκείνα που τυχόν υπάγονται με ειδικές διατάξεις σε άλλο δικαστήριο ή δημόσιο όργανο·  β)  ενεργεί, ύστερα από παραγγελία του εισαγγελέα, προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση, ως ο νόμος ορίζει · γ) ενεργεί προκαταρκτική εξέταση ύστερα  από παραγγελία του εισαγγελέα (άρθρα 31 και 33 παρ.1).

 Άρθρο  4. Δικαστήρια των πλημμελειοδικών.-1. Κάθε δικαστήριο πρωτοδικών είναι ταυτόχρονα και  δικαστήριο πλημμελειοδικών.

2.   Στη  δικαιοδοσία  των  δικαστηρίων  των   πλημμελειοδικών ανήκει:   α)  η  ανάκριση ^[1] και β)  η  άσκηση της εξουσίας του δικαστικού συμβουλίου.

 

Άρθρο 5. Τριμελή Πλημμελειοδικεία.– 1. Το δικαστήριο των πλημμελειοδικών αποτελείται από τρεις τακτικούς δικαστές.

2.Όταν για οποιονδήποτε λόγο είναι αδύνατη αυτή η σύνθεση, επιτρέπεται η αναπλήρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.

3.Αν ο πρόεδρος προβλέπει ότι κάποια δίκη θα διαρκέσει πολύ, μπορεί να προσλάβει ως δύο συμπαρεδρεύοντες δικαστές για την αναπλήρωση εκείνων των δικαστών για τους οποίους τυχόν θα προκύψει κώλυμα κατά τη διάρκεια της δίκης. Σε περίπτωση κωλύματος του προέδρου την προεδρία αναλαμβάνει ο αρχαιότερος από αυτούς που απομένουν, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι συμπαρεδρεύοντες.

 

Άρθρο 6. Μονομελή πλημμελειοδικεία. – Το μονομελές πλημμελειοδικείο συγκροτείται από ένα πλημμελειοδίκη που ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων. Ο πρόεδρος των πρωτοδικών μπορεί να δικάσει ως μόνος πλημμελειοδίκης. Στο ίδιο δικαστήριο πλημμελειοδικών είναι δυνατό να λειτουργούν και περισσότερα μονομελή. Ο τόπος συνεδριάσεων του μονομελούς, όταν συνεδριάζει εκτός έδρας, ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.

 

Άρθρο 7. Δικαστήρια ανηλίκων. – 1. Το μονομελές δικαστήριο ανηλίκων συγκροτείται από έναν πρωτόδικη σε κάθε πρωτοδικείο, ο οποίος ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.

2.Το τριμελές δικαστήριο ανηλίκων συγκροτείται από το δικαστή ανηλίκων, που αναφέρεται στην παράγραφο 1, και από δύο πλημμελειοδίκες, που ορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.

3.Το εφετείο ανηλίκων συγκροτείται από τον εφέτη ανηλίκων και από δύο άλλους εφέτες, που ορίζονται ως δικαστές ανηλίκων σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.

 

Άρθρο  8. Δικαστήρια που δικάζουν τα κακουργήματα.- 1.  Τα  δικαστήρια  που  δικάζουν τα κακουργήματα  συγκροτούνται ως εξής: α)  Το  μικτό  ορκωτό δικαστήριο συγκροτείται από τον πρόεδρο πρωτοδικών ή τον αναπληρωτή του, δύο πρωτοδίκες και τέσσερις ενόρκους.· β)  Το  μικτό  ορκωτό  εφετείο  συγκροτείται  από πρόεδρο εφετών, δύο εφέτες και τέσσερις ενόρκους· γ) Το τριμελές  εφετείο  συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών ή τον αναπληρωτή του και από δύο εφέτες^[2]· δ)Το Μονομελές Εφετείο συντίθεται από Πρόεδρο εφετών ή εφέτη.

2.  Το  μικτό  ορκωτό  δικαστήριο συγκροτείται στην έδρα κάθε  πρωτοδικείου, και το μικτό ορκωτό εφετείο στην έδρα κάθε εφετείου.

3. Το τριμελές και το μονομελές  εφετείο  λειτουργούν  στην  έδρα κάθε  εφετείου. Μπορούν να συνεδριάσουν και σε άλλη έδρα κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του Οργανισμού Δικαστηρίων.

4. Ο εισαγγελέας των εφετών  ασκεί καθήκοντα εισαγγελέα στο μικτό ορκωτό εφετείο της έδρας του και  στα  Μικτά  ορκωτά  δικαστήρια  της έδρας  και  της  περιφέρειάς  του,  στα  οποία  προσδιορίζει  και  τις υποθέσεις. Μπορεί επίσης να αναθέτει  σε  εισαγγελέα  πρωτοδικών να  εκτελεί   καθήκοντα  εισαγγελέα  στα  Μικτά  ορκωτά δικαστήρια της έδρας και της περιφέρειάς του μέχρι την έκδοση αποφάσεως από αυτά. Ο εισαγγελέας πρωτοδικών ο οποίος εκτέλεσε τα ως άνω καθήκοντα μπορεί, αφού προηγουμένως ενημερώσει τον εισαγγελέα εφετών και λάβει από αυτόν γραπτή σύμφωνη γνώμη, να ασκεί έφεση εναντίον της απόφασης κατά το άρθρο 489.

5.  Αν ο πρόεδρος προβλέπει ότι κάποια δίκη θα διαρκέσει πολύ, μπορεί να προσλάβει ως δύο συμπαρεδρεύοντες δικαστές και ως δύο ενόρκους, για να αναπληρώσουν αυτούς που θα έχουν τυχόν κώλυμα κατά τη διάρκεια της δίκης. Σε περίπτωση κωλύματος του προέδρου την προεδρία αναλαμβάνει ο αρχαιότερο που μπορεί να είναι και ο συμπαρεδρεύων.

6. Καθήκοντα γραμματέα στο  μικτό  ορκωτό  δικαστήριο  εκτελεί υπάλληλος  της  γραμματείας  του  πρωτοδικείου,  ενώ στο μικτό ορκωτό εφετείο υπάλληλος της γραμματείας του εφετείου.

Άρθρο 9. Εφετείο.-1.Το συμβούλιο των εφετών συντίθεται από τον πρόεδρο εφετών ή τον αναπληρωτή του και από δύο εφέτες. Στο  τριμελές εφετείο που δικάζει  εφέσεις  κατά των αποφάσεων  του  τριμελούς  εφετείου προεδρεύει πάντοτε πρόεδρος εφετών αρχαιότερος αυτού που προήδρευσε  σε πρώτο βαθμό.

2.Αν ο πρόεδρος προβλέπει ότι κάποια δίκη θα διαρκέσει πολύ, μπορεί να προσλάβει ως δύο συμπαρεδρεύοντες δικαστές για να αναπληρώσουν αυτούς που θα έχουν τυχόν κώλυμα κατά τη διάρκεια της δίκης. Σε περίπτωση κωλύματος του προέδρου, την προεδρία αναλαμβάνει ο αρχαιότερος μεταξύ αυτών που απομένουν, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι συμπαρεδρεύοντες.
Άρθρο 10. Ο Άρειος Πάγος. -1. Ο Άρειος Πάγος, ως ακυρωτικό δικαστήριο, δικάζει τις αιτήσεις αναίρεσης κατά αποφάσεων και βουλευμάτων σε πενταμελή και τριμελή σύνθεση αντίστοιχα.

2. Ο Άρειος Πάγος δικάζει σε ολομέλεια, όπως αυτή ορίζεται στον Οργανισμό Δικαστηρίων, στις εξής περιπτώσεις: α) όταν κρίνει αιτήσεις αναίρεσης υπέρ του νόμου· β) όταν κρίνονται εξαιρετικής σημασίας υποθέσεις, εφόσον συμφωνούν ο Πρόεδρος και ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου· γ) όταν γίνεται παραπομπή από τα τμήματα, επειδή η απόφαση έχει ληφθεί με πλειοψηφία μίας ψήφου· δ) όταν το τμήμα αρνείται την εφαρμογή νόμου ως αντισυνταγματικού και ε) όταν το τμήμα πρόκειται να εκδώσει απόφαση αντίθετη με προηγούμενη θέση του Αρείου Πάγου για το ίδιο θέμα.

 

Άρθρο 11.  Διαίρεση σε τμήματα.-Στα Εφετεία και Πρωτοδικεία Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πειραιώς καθορίζονται από την ολομέλεια των δικαστηρίων αυτών ιδιαίτερα ποινικά τμήματα σύμφωνα με τις διατάξεις του Οργανισμού Δικαστηρίων.

 

Άρθρο 12.Εισαγγελέας- Σχέση της εισαγγελίας και των δικαστηρίων με άλλες αρχές. 1. Στις συνεδριάσεις των ποινικών δικαστηρίων παρίσταται υποχρεωτικώς ο εισαγγελέας. Οι διατάξεις των άρθρων 5 παρ. 3, 8 παρ. 5 και 9 παρ. 2 εφαρμόζονται αναλόγως και για τον εισαγγελέα.

2.Οι αστυνομικές αρχές  οφείλουν  να  εκτελούν  χωρίς καμία  χρονοτριβή τις παραγγελίες των δικαστικών και  των εισαγγελικών αρχών σύμφωνα με τις διατάξεις του Οργανισμού Δικαστηρίων ή Ειδικών Νόμων.

 

Άρθρο 13. Δικαστικός γραμματέας. – 1. Στις δημόσιες συνεδριάσεις των δικαστηρίων μετέχει πάντοτε ένας δικαστικός γραμματέας, ο οποίος συντάσσει τα πρακτικά με ευθύνη δική του και του δικαστή που διευθύνει τη συνεδρίαση.

2.Όταν ο γραμματέας απουσιάζει ή έχει κώλυμα, αναπληρώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων. Στη διάρκεια της συνεδρίασης μπορεί με απόφαση του δικαστηρίου ν’ αναπληρώσει κάποιος άλλος το γραμματέα όταν του παρουσιάζεται κώλυμα. Για την απόφαση αυτή δεν χρειάζεται σύμπραξη γραμματέα.

3.Ο δικαστικός γραμματέας μετέχει και στη συνεδρίαση του δικαστικού συμβουλίου και αναπληρώνεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποκλεισμός, εξαίρεση και αποχή δικαστικών προσώπων

Άρθρο 14.Γενική  διάταξη-Λόγοι αποκλεισμού.- 1. Κάθε  πρόσωπο έχει  δικαίωμα  να  δικαστεί η  υπόθεσή  του  από ανεξάρτητο  και  αμερόληπτο  δικαστήριο  που  λειτουργεί  νόμιμα. Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται με τους θεσμούς του αποκλεισμού, της εξαίρεσης και της αποχής των δικαστικών προσώπων.

2. Εκτός από όσα ορίζονται ειδικά στον οργανισμό  των δικαστηρίων και  στον  κώδικα αυτόν,  δεν μπορούν στην ίδια ποινική υπόθεση να ασκήσουν έργα ανακριτή, δικαστή, εισαγγελέα ή γραμματέα όσοι είναι μεταξύ  τους σύζυγοι, συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως και τον τρίτο βαθμό. Ο  λόγος  αποκλεισμού που  οφείλεται  στη   συζυγική  σχέση  και  στην  αγχιστεία  εξακολουθεί  να  υπάρχει  και  μετά  τη  λύση  του  γάμου.

3.  Από  την  άσκηση  των παραπάνω έργων σε ποινική υπόθεση αποκλείεται επίσης:  α) όποιος αδικήθηκε από το έγκλημα ·β)  όποιος  είναι  σύζυγος  του  κατηγορουμένου ή  εκείνου   που αδικήθηκε  από  το  έγκλημα. Το  ίδιο  ισχύει  και  στην  περίπτωση συγγένειας  εξ αίματος με τα πρόσωπα αυτά σε  ευθεία γραμμή απεριόριστα και εκ πλαγίου έως και τον τέταρτο  βαθμό  ή  συγγένειας  εξ  αγχιστείας έως και το δεύτερο βαθμό. Ο λόγος αποκλεισμού  που οφείλεται στη  συζυγική  σχέση  και  στην  αγχιστεία εξακολουθεί να υπάρχει και μετά  τη  λύση  του  γάμου.  Αποκλείεται επίσης  εκείνος που είναι ή ήταν επίτροπος ή  κηδεμόνας των ίδιων προσώπων ή που συνδέεται μαζί τους με υιοθεσία· γ)  όποιος  ήταν συνήγορος του κατηγορουμένου ή του πολιτικώς ενάγοντος στην  ίδια ποινική  υπόθεση·  δ)  όποιος  εξετάστηκε  ως  μάρτυρας  ή γνωμοδότησε ως πραγματογνώμονας ή τεχνικός σύμβουλος στην ίδια υπόθεση· ε) ο ανακριτής  καθώς  και  ο  δικαστής  και   ο  εισαγγελέας  που  έχουν  συμπράξει στην πράξη παραπομπής του κατηγορουμένου ειδικά στη συζήτηση  της  υπόθεσης  στο ακροατήριο, εκτός  εάν  δεν  είναι  εφικτή η  συγκρότηση  του  δικαστηρίου  από  άλλα  πρόσωπα.

4. Ο  δικαστής και  ο  εισαγγελέας που έχουν συμπράξει  στην έκδοση απόφασης ή  βουλεύματος, κατά  των οποίων ασκήθηκε ένδικο  μέσο, αποκλείεται να λάβουν  μέρος  στην  εκδίκασή  του.

 

Άρθρο 15.Λόγοι εξαίρεσης.-Όλα  τα δικαστικά πρόσωπα του προηγούμενου άρθρου είναι εξαιρετέα, αν συντρέχουν οι λόγοι αποκλεισμού που  αναφέρονται σ’ αυτό  ή  αν προκάλεσαν ή προκαλούν  υπόνοιες  μεροληψίας,  δηλαδή  αν  υπάρχουν  γεγονότα  που  μπορούν να δικαιολογήσουν εμφανώς δυσπιστία για την αμεροληψία τους, ιδίως όταν: α) έχουν άμεσο ή έμμεσο προσωπικό συμφέρον στην έκβαση της υπόθεσης· β) έχουν με τον αδικηθέντα ή τον κατηγορούμενο ιδιαίτερη φιλία, οικειότητα, έριδα ή έχθρα· γ) έγιναν κατά την ανάκριση ένοχοι ασύγγνωστης αμέλειας ή άλλης αθέμιτης πράξης· δ) τήρησαν, εκτός της ενάσκησης των καθηκόντων τους στη δίκη, τέτοια στάση, ώστε εύλογα να μπορεί να θεωρηθεί ότι μειώθηκε η πεποίθηση για την αμεροληψία τους. O τρόπος  γενικά  που  διευθύνεται  η  διαδικασία ή  υποβάλλονται ερωτήσεις  στους  μάρτυρες  και τους  κατηγορούμενους δεν  μπορεί να θεμελιώσει  αυτό το λόγο για εξαίρεση, εκτός εάν δημιουργεί προφανώς εύλογες υπόνοιες για μεροληπτική στάση.

 

 

Άρθρο 16. Ποιοι  και πότε προτείνουν  την  εξαίρεση. – 1. Δικαίωμα  να  προτείνουν την  εξαίρεση έχουν  ο  εισαγγελέας,  ο  κατηγορούμενος  και  ο  πολιτικώς  ενάγων.

2.Η αίτηση για εξαίρεση υποβάλλεται: στο στάδιο της ανάκρισης ως την παράδοση των εγγράφων από τον ανακριτή στον εισαγγελέα μετά την τελευταία ανακριτική πράξη, στη διαδικασία του δικαστικού συμβουλίου πριν από την έκδοση του βουλεύματος και στην κύρια διαδικασία πριν αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία. Γι’ αυτό το σκοπό οι διάδικοι έχουν δικαίωμα να πληροφορηθούν το όνομα του εισαγγελέα πριν από τη σύνταξη της πρότασής του και τη σύνθεση του συμβουλίου από τη στιγμή που ο εισαγγελέας υποβάλει σ’ αυτό την πρότασή του. Αν η αίτηση αφορά την εξαίρεση ολόκληρου του πολυμελούς δικαστηρίου, η κατάθεσή της γίνεται τουλάχιστον οκτώ ημέρες πριν από την ημέρα που έχει προσδιοριστεί για τη συζήτηση της υπόθεσης. Αργότερα μπορεί να υποβληθεί αίτηση για εξαίρεση μόνο όταν ταυτόχρονα αποδεικνύεται ότι ο λόγος της εξαίρεσης δημιουργήθηκε ή έγινε γνωστός μεταγενέστερα σ’ εκείνον που ζητεί την εξαίρεση. Το  προηγούμενο  εδάφιο έχει εφαρμογή και για την εξαίρεση ολόκληρου του πολυμελούς δικαστηρίου που δικάζει.

3.Οι αιτήσεις εξαίρεσης κατά των δικαστικών προσώπων που συμπράττουν ή πρόκειται να συμπράξουν στην ίδια διαδικαστική ενέργεια, εφόσον στηρίζονται σε ήδη υπάρχοντες λόγους, πρέπει να υποβάλλονται εφάπαξ ως προς όλους τους λόγους εξαίρεσης από όλους τους διαδίκους και κατά όλων των δικαστικών προσώπων πριν από τη διαδικαστική αυτή ενέργεια. Το δικαστήριο αποφαίνεται με μία απόφαση. Κάθε μεταγενέστερη αίτηση είναι απαράδεκτη, εκτός εάν με την υποβολή της αποδεικνύεται ότι ο λόγος της εξαίρεσης έγινε γνωστός ή ανέκυψε μεταγενέστερα.

4. Δεν επιτρέπεται αίτηση εξαίρεσης: α) μελών ή του εισαγγελέα ή του γραμματέα του δικαστηρίου ή του δικαστικού συμβουλίου, που αποφασίζει για την αίτηση εξαίρεσης κατά το άρθρο 20· β) τόσων μελών από καθένα των ποινικών τμημάτων του Αρείου Πάγου, ώστε με τα λοιπά μέλη να μην είναι δυνατή η  συγκρότηση του δικαστηρίου κατά τον κανονισμό λειτουργίας του Αρείου Πάγου· γ) περισσοτέρων των πέντε αντεισαγγελέων του Αρείου Πάγου· δ) περισσοτέρων των οκτώ δικαστών ή δύο εισαγγελέων συνολικά για κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία, όπου υπηρετούν πράγματι τουλάχιστον δώδεκα δικαστές ή τρεις εισαγγελείς αντίστοιχα· ε) περισσοτέρων των τεσσάρων δικαστών για κάθε δικαστήριο στο οποίο υπηρετούν τουλάχιστον επτά δικαστές και περισσοτέρων των δύο όταν υπηρετούν λιγότεροι των επτά δικαστών.

 

Άρθρο 17. Περιεχόμενο  και  υποβολή της αίτησης εξαίρεσης. 1. Η  αίτηση  εξαίρεσης πρέπει  να  περιέχει  με  σαφήνεια  τους  λόγους  της  εξαίρεσης, να μνημονεύει το όνομα εκείνου του οποίου ζητείται η εξαίρεση, τα πραγματικά γεγονότα στα οποία στηρίζονται οι λόγοι αυτοί και να αναφέρει τα μέσα απόδειξής τους. Διαφορετικά η αίτηση απορρίπτεται ως απαράδεκτη στην ίδια συνεδρίαση από την ίδια σύνθεση του δικαστηρίου ή του συμβουλίου στο οποίο υποβάλλεται.

2. Την αίτηση εξαίρεσης πρέπει να  υπογράφει ο ίδιος ο αιτών ή πληρεξούσιός του που έχει ειδική γι’ αυτό πληρεξουσιότητα. Μεταγενέστερη προσκόμιση του εγγράφου της πληρεξουσιότητας δεν επιτρέπεται.  Στο έγγραφο της πληρεξουσιότητας πρέπει να αναφέρονται ειδικά και συγκεκριμένα οι λόγοι για τους οποίους ζητείται η εξαίρεση. Σε περίπτωση μη τήρησης των πιο πάνω διατυπώσεων η αίτηση απορρίπτεται ως απαράδεκτη από την ίδια σύνθεση του δικαστηρίου ή του συμβουλίου στο οποίο υποβάλλεται.

3. Ο αιτών ή ο ειδικός για το σκοπό αυτό πληρεξούσιός του εγχειρίζει την αίτηση στον εισαγγελέα του δικαστηρίου όπου υπηρετεί το πρόσωπο του οποίου ζητείται η εξαίρεση. Αν ζητείται η εξαίρεση μέλους μικτού ορκωτού δικαστηρίου ή μικτού ορκωτού εφετείου η αίτηση εγχειρίζεται στον εισαγγελέα εφετών, αν δε αφορά μέλος του πταισματοδικείου στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών.

4. Η αίτηση για την εξαίρεση μέλους δικαστηρίου που συνεδριάζει μπορεί να υποβληθεί και με προφορική δήλωση, που καταχωρίζεται στα πρακτικά της συνεδρίασης και πρέπει να περιέχει όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην παρ. 1. Η δήλωση γίνεται αυτοπροσώπως ή από συνήγορο που έχει ειδική γι’ αυτό πληρεξουσιότητα, εφαρμοζόμενης αναλόγως και της διάταξης της παρ. 2. Διαφορετικά η αίτηση απορρίπτεται ως απαράδεκτη στην ίδια συνεδρίαση από την ίδια σύνθεση του δικαστηρίου στο οποίο υποβάλλεται. Όταν η αίτηση εξαίρεσης κατά ενός, περισσοτέρων ή όλων των μελών του δικαστηρίου, κρίνεται ότι είναι αόριστη ως προς τα πραγματικά γεγονότα ή προδήλως ανεπίδεκτη εκτίμησης ή ασκείται καταχρηστικά απορρίπτεται στην ίδια συνεδρίαση από την ίδια σύνθεση του δικαστηρίου στο οποίο υποβάλλεται.

 

 

Άρθρο 18.Πότε η αίτηση είναι απαράδεκτη.-Αν η αίτηση για εξαίρεση έχει υποβληθεί εκπρόθεσμα ή παράτυπα ή αν έχει ελλείψεις στο περιεχόμενο, το αρμόδιο δικαστήριο ή συμβούλιο ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα την απορρίπτει ως απαράδεκτη μέσα σε δύο το πολύ ημέρες από την υποβολή της. Στο δικαστήριο ή στο συμβούλιο δεν συμμετέχει εκείνος του οποίου ζητείται η εξαίρεση. Στην περίπτωση της παρ. 4 του προηγούμενου άρθρου, το δικαστήριο στην ίδια συνεδρίαση αποφασίζει, εφόσον είναι αρμόδιο, αν η αίτηση για εξαίρεση είναι παραδεκτή. Η απόφαση εκδίδεται ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα και αφού ακουστούν αυτός που ζήτησε προφορικά την εξαίρεση και υπόλοιποι διάδικοι που παρευρίσκονται στο δικαστήριο.

 

Άρθρο 19.Κοινοποίηση της  αίτησης.- 1. Η αίτηση για εξαίρεση, που υποβάλλεται όπως ορίζουν τα προηγούμενα άρθρα, ανακοινώνεται από τον εισαγγελέα χωρίς καμιά χρονοτριβή σ’ εκείνον του οποίου ζητείται η εξαίρεση.

2. Το υπό εξαίρεση πρόσωπο έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί αμέσως το περιεχόμενο των εγγράφων που κατατέθηκαν, αλλά και την υποχρέωση μέσα σε εικοσιτέσσερις ώρες να εκφράσει γραπτά τις απόψεις του και ταυτόχρονα να απέχει από τα καθήκοντα του στην υπόθεση. Πρέπει όμως να ενεργήσει τις πράξεις που δεν μπορούν να αναβληθούν, αν δεν υπάρχει άλλος που έγκαιρα θα μπορούσε να τον αναπληρώσει σ’ αυτές τις πράξεις σύμφωνα με το νόμο. Σε αντίθετη περίπτωση τιμωρείται πειθαρχικά. Οι πράξεις του όμως αυτές είναι άκυρες αν γίνει δεκτή η αίτηση εξαίρεσης.

 

 

Άρθρο 20. Αρμόδιο δικαστήριο.- 1. Μέσα σε δύο ημέρες από την κατά το προηγούμενο άρθρο κοινοποίηση ο εισαγγελέας εισάγει την αίτηση εξαίρεσης στο δικαστήριο στο οποίο υπηρετεί ή στο συμβούλιο αν η αίτηση αφορά ανακριτή ή μέλος του δικαστικού συμβουλίου. Το δικαστήριο ή το συμβούλιο, συνεδριάζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται για το καθένα αποφασίζει για την αίτηση εξαίρεσης. Στη σύνθεση δεν μπορεί να μετέχει εκείνος του οποίου ζητείται η εξαίρεση, αλλά αναπληρώνεται σύμφωνα με το νόμο.

2. Αν η εξαίρεση αφορά μέλος του εκ τακτικών δικαστών δικαστηρίου ή του εισαγγελέα ή ενόρκου του μικτού ορκωτού δικαστηρίου ή του μικτού ορκωτού εφετείου, αρμόδιο είναι το εκ τακτικών δικαστών δικαστήριο.

3. Αν το αρμόδιο δικαστήριο ή συμβούλιο δεν μπορεί να συγκροτηθεί νόμιμα, τότε για την αίτηση εξαίρεσης αποφασίζει χωρίς καμιά χρονοτριβή σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 1 το ιεραρχικά αμέσως ανώτερο δικαστήριο ή συμβούλιο.

 

Άρθρο 21. Απόφαση.– 1. Αν βεβαιωθεί η βασιμότητα του λόγου, γίνεται δεκτή η εξαίρεση και διατάσσεται εκείνος που εξαιρέθηκε να απέχει από τα καθήκοντά του στην υπόθεση. Αν δεν υπάρχει αναπληρωτής του, το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο παραπέμπει τη δίκη σε άλλο δικαστήριο ή συμβούλιο σύμφωνα με τις σχετικές για αρμοδιότητα κατά παραπομπή διατάξεις του Κώδικα. Διαφορετικά, κατά τις περιστάσεις, ή απορρίπτεται η αίτηση ή διατάσσεται ο αιτών να φέρει ισχυρότερες αποδείξεις.

2. Αν απορριφθεί η αίτηση, καταδικάζεται ο αιτών στην πληρωμή των εξόδων. Αν ταυτόχρονα αποδειχθούν εντελώς ψευδείς οι λόγοι εξαίρεσης που προβλήθηκαν, εκτός από την πληρωμή των εξόδων, καταδικάζεται επίσης και σε χρηματική ποινή  διακοσίων (200) έως χιλίων διακοσίων (1.200) ευρώ.

 

Άρθρο 22. Ένδικα μέσα.– Η απόφαση που δέχεται την αίτηση για εξαίρεση δεν προσβάλλεται με ένδικο μέσο. Η απόφαση που απορρίπτει την αίτηση μπορεί να προσβληθεί με έφεση αν και η οριστική απόφαση για την ουσία της υπόθεσης προσβάλλεται με έφεση και μόνο ταυτόχρονα μ’ αυτήν.

 

 

Άρθρο 23. Αποχή του δικαστικού προσώπου.- 1. Κάθε δικαστικός λειτουργός που αναφέρεται στο άρθρο 14  οφείλει να δηλώσει αμέσως στον πρόεδρο του δικαστηρίου όπου υπηρετεί το γνωστό σ’ αυτόν λόγο για τον οποίο αποκλείεται ή εξαιρείται από τα καθήκοντά του σε ορισμένη υπόθεση, σύμφωνα με τα άρθρα 14 και 15 με σκοπό να του επιτραπεί η αποχή. Ο πρόεδρος πολυμελούς δικαστηρίου και ο εισαγγελέας που είναι προϊστάμενος εισαγγελίας υποβάλλουν τη δήλωση αυτή στους νόμιμους αναπληρωτές τους, ενώ οι αντεισαγγελείς στον εισαγγελέα. Κατά τα άλλα εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 19 παρ. 2.

2. Αν πρόκειται για μέλος πταισματοδικείου, οφείλει να απέχει από τα καθήκοντά του, να ειδοποιήσει σχετικά τον αρμόδιο εισαγγελέα αμέσως και να περιμένει την απόφαση του δικαστικού συμβουλίου σύμφωνα με την παρ. 4.

3. Τα δικαστικά πρόσωπα που αναφέρονται στις προηγούμενες παραγράφους οφείλουν να δηλώσουν με τον ίδιο τρόπο τυχόν σοβαρούς λόγους ευπρέπειας που επιβάλλουν την αποχή τους από την άσκηση των καθηκόντων τους, ακόμη και αν δεν υπάρχουν οι λόγοι της παρ. 1.

4. Σε όλες τις περιπτώσεις του άρθρου αυτού το δικαστήριο, συνεδριάζοντας ως συμβούλιο, αφού ακούσει τη γνώμη του εισαγγελέα χωρίς την παρουσία διαδίκων, αποφασίζει αν εκείνος που υπέβαλε τη δήλωση πρέπει να απέχει ή όχι από την άσκηση των καθηκόντων του.

5. Όταν συντρέχει λόγος αποκλεισμού ή εξαίρεσης ή σοβαροί λόγοι ευπρέπειας, η δήλωση αποχής πρέπει να είναι αιτιολογημένη και να στηρίζεται σε συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά.

 

Άρθρο 24. Σύμπτωση αποχής και εξαίρεσης.– Αν ο δικαστικός λειτουργός, ακόμη και μετά την υποβολή της αίτησης για εξαίρεση, υπέβαλε τη δήλωση αποχής που προβλέπεται στο προηγούμενο άρθρο, το δικαστικό συμβούλιο αποφασίζει πρώτα για την αποχή, ανεξάρτητα αν η τελευταία στηρίζεται στους ίδιους λόγους με την αίτηση εξαίρεσης. Αν η αποχή γίνει δεκτή, η αίτηση για εξαίρεση θεωρείται ότι δεν υποβλήθηκε. Αν όμως η αποχή απορριφθεί, η διαδικασία για την εξαίρεση προχωρεί σε οποιονδήποτε λόγο και αν στηρίζεται η αίτηση. Εάν οι λόγοι της αίτησης εξαίρεσης είναι ίδιοι με αυτούς της αποχής, οι δικαστές και ο εισαγγελέας που έκριναν τη δήλωση αποχής δεν μπορούν να μετέχουν στην εκδίκαση της αίτησης εξαίρεσης, εκτός αν  είναι  δυνατή  η  συγκρότηση  από  άλλους  δικαστικούς   λειτουργούς.

 

Άρθρο 25. Υποχρέωση για δήλωση των προανακριτικών υπαλλήλων-Εξαίρεση των προανακριτικών υπαλλήλων.- 1. Αν συντρέχει κάποιος από τους λόγους αποκλεισμού ή εξαίρεσης που ορίζονται στα άρθρα 14  και 15 οι προανακριτικοί υπάλληλοι οφείλουν να τον αναφέρουν στον προϊστάμενό τους εισαγγελέα, χωρίς καμιά χρονοτριβή, συνεχίζοντας όμως το έργο τους.

2. Τον λόγο αποκλεισμού ή εξαίρεσης έχουν δικαίωμα να αναφέρουν και οι διάδικοι, ζητώντας την εξαίρεση των προανακριτικών υπαλλήλων.

3. Ο εισαγγελέας, αφού ακούσει εκείνον του οποίου ζητείται η εξαίρεση, δέχεται την αίτηση αν οι λόγοι που προβάλλονται πιθανολογείται ότι είναι βάσιμοι. Στην περίπτωση αυτή οι πράξεις που στο μεταξύ έγιναν από τον υπάλληλο είναι άκυρες.

 

 Άρθρο 26. Αποσιώπηση των λόγων αποκλεισμού ή εξαίρεσης. Κάθε δικαστικός λειτουργός που αναφέρεται στο άρθρο 14, καθώς και κάθε προανακριτικός υπάλληλος ο οποίος, αν και γνωρίζει ότι συντρέχει στο πρόσωπό του κάποιος λόγος για να εξαιρεθεί ή να αποκλειστεί, παραλείπει να τον αναφέρει σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του κεφαλαίου, ή, όταν ζητηθεί η εξαίρεσή του, αρνείται τα πραγματικά περιστατικά στα οποία στηρίζεται ο λόγος αυτός, τιμωρείται με πειθαρχική ποινή, χωρίς να αποκλείεται και η εφαρμογή των διατάξεων του ποινικού κώδικα.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΩΞΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικές Διατάξεις

 

Άρθρο 27. Άσκηση της ποινικής δίωξης. – 1. Την ποινική  δίωξη  την  ασκεί  στο  όνομα  της  Πολιτείας   ο  εισαγγελέας   των  πλημμελειοδικών. Στα πρωτοδικεία Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης και Πατρών ο εισαγγελέας εφετών ορίζει, ειδικά για την άσκηση της ποινικής δίωξης κατά ανηλίκων, έναν εισαγγελέα πρωτοδικών και τον αναπληρωτή του. Όταν  το  μονομελές πλημμελειοδικείο  συνεδριάζει  εκτός  έδρας  του  πρωτοδικείου  και  ο εισαγγελέας   πλημμελειοδικών   έχει   κώλυμα    και    δεν    υπάρχει αντιεισαγγελέας  να  τον  αναπληρώσει, μπορεί να ασκεί χρέη εισαγγελέα ειρηνοδίκης ή πταισματοδίκης που ορίζονται από τον πρόεδρο πρωτοδικών ή  τον  πρόεδρο του  τριμελούς συμβουλίου  διεύθυνσης  του πρωτοδικείου μετά από σχετικό έγγραφο του εισαγγελέα πρωτοδικών.

2. Την  ποινική  δίωξη στα  πταισματοδικεία την ασκεί ο δημόσιος κατήγορος, που ορίζεται για το σκοπό αυτόν.

3. Κατηγορούσα αρχή είναι ο εισαγγελέας κάθε δικαστηρίου, στο πταισματοδικείο δε ο δημόσιος κατήγορος.

 

Άρθρο 28. Ανεξαρτησία της αρχής που ασκεί τη δίωξη.-  Τα πρόσωπα που ασκούν  την  ποινική  δίωξη είναι,  κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, και με την  επιφύλαξη των σχετικών διατάξεων του οργανισμού  των  δικαστηρίων  και  των άρθρων 333, 334 και 335 του κώδικα, ανεξάρτητα από κάθε άλλη αρχή,  καθώς και  από τα δικαστήρια όπου υπηρετούν.

 

Άρθρο 29. Απόφαση του δικαστηρίου των εφετών για την άσκηση της   ποινικής δίωξης.- 1. Η  Ολομέλεια  του  εφετείου, συγκαλούμενη  ύστερα  από  αίτηση  του  εισαγγελέα  εφετών ή  κατά  το  άρθρο  14 παρ. 2 εδ. α΄ του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, έχει  το δικαίωμα να  παραγγείλει  στον  εισαγγελέα  εφετών  να  κινήσει ποινική δίωξη για  εγκλήματα  εξαιρετικής  φύσης. Αν η ποινική  δίωξη  έχει ήδη  ασκηθεί από  τον  εισαγγελέα  πλημμελειοδικών,  έχει  το  δικαίωμα να  διατάξει  να  υποβληθούν  τα  έγγραφα  στον  εισαγγελέα εφετών. Σε  κάθε  περίπτωση, κατά  τη συνεδρίαση  της  ολομέλειας παρίσταται  και  ο  εισαγγελέας  εφετών.

2. Και  στις  δύο  περιπτώσεις  της  παρ. 1 η  Ολομέλεια ορίζει  έναν  από  τους   εφέτες   με  τον  αναπληρωτή  του που  εκπληρώνουν  καθήκοντα  ανακριτή  στην  υπόθεση. Αυτοί   είτε  ενεργούν  οι  ίδιοι  κάθε  ανακριτική  πράξη  είτε  αναθέτουν  την  ενέργειά  τους  στον  ανακριτή  πλημμελειοδικών. Ο εισαγγελέας εφετών έχει όλα τα δικαιώματα  και  τα  καθήκοντα  του  εισαγγελέα   πλημμελειοδικών,   το συμβούλιο  εφετών  έχει  τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του συμβουλίου πλημμελειοδικών  και  αποφασίζει  για  την  κατηγορία  σε  πρώτο   και  τελευταίο βαθμό.

3. Για εγκλήματα σχετικά με την υπηρεσία (άρθρα 235 -263α ΠΚ) καθώς και για τα εγκλήματα που τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του N. 3691/2008, όπως ισχύει, εφόσον έχουν τελεσθεί από δικαστικό λειτουργό και τιμωρούνται σε βαθμό κακουργήματος, όπως και για τα συναφή με αυτά κακουργήματα ή πλημμελήματα, ανεξάρτητα από τον τόπο τέλεσής τους, αρμόδιο είναι το κατά περίπτωση αρμόδιο Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών. Καταγγελία που αφορά τέλεση των παραπάνω εγκλημάτων και είναι προφανώς αβάσιμη στην ουσία ή αστήρικτη στο νόμο ή ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης αρχειοθετείται με πράξη του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Σε διαφορετική περίπτωση, διενεργείται  προκαταρκτική εξέταση από τον ίδιο, ο οποίος μπορεί να παραγγέλλει τη διενέργεια ανακριτικών πράξεων από τους κατά τόπον Εισαγγελείς Εφετών ή Πρωτοδικών. Η ποινική δίωξη ασκείται από τον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, μετά από παραγγελία του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος διενήργησε την προκαταρκτική εξέταση. Για την ανάκριση των εγκλημάτων αυτών ορίζεται από την Ολομέλεια του Εφετείου Αθηνών ως ανακριτής Πρόεδρος Εφετών ή Εφέτης.

 

Άρθρο 30. Δικαίωμα του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. 1. Σε υποθέσεις εξαιρετικής φύσης ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μπορεί να εισηγηθεί στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να παραγγείλει τη διενέργεια της ανάκρισης και την εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο κατ’ απόλυτη προτεραιότητα. Επίσης μπορεί να εισηγηθεί στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να παραγγείλει στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για κάθε αξιόποινη πράξη.

2. Στα  πολιτικά  εγκλήματα,  καθώς και στα εγκλήματα από τα  οποία μπορούν να διαταραχθούν  οι  διεθνείς  σχέσεις  του  κράτους,  ο Υπουργός  Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει το δικαίωμα με προηγούμενη σύμφωνη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να αναβάλει την έναρξη της ποινικής  δίωξης  ή να  αναστείλει  την  ποινική  δίωξη.   Η  αναστολή της ποινικής δίωξης μπορεί  να  γίνει  το  αργότερο  έως  την  έναρξη  της  συζήτησης  στο ακροατήριο.

 

Άρθρο 31. Δικαιώματα του εισαγγελέα.- 1. Ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών έχει δικαίωμα  να ενεργεί:  α) προκαταρκτική  εξέταση,  για  να  κρίνει  αν  υπάρχει  περίπτωση ποινικής  δίωξης β) προανάκριση, για να βεβαιωθεί αξιόποινη  πράξη. Μπορεί  ακόμα  να  παρευρίσκεται  ο  ίδιος  ή  ένας  από  τους  αντιεισαγγελείς   που  υπάγονται  σ`  αυτόν  κατά  την  ενέργεια  κάθε ανακριτικής πράξης και να ενημερώνεται οποτεδήποτε ως προς τα  έγγραφα που αφορούν την ανάκριση.

2. Η προκαταρκτική εξέταση ενεργείται σύμφωνα με τα άρθρα 240 και 241 και μ’ αυτή επιδιώκεται ο σχηματισμός μιας ολοκληρωμένης αποδεικτικά δικογραφίας, ώστε να καθίσταται εφικτή η άμεση άσκηση των δυνατοτήτων που προβλέπονται στο άρθρο 43. Σκοπός της είναι ο αναφερόμενος στο άρθρο 239 και για την επίτευξή του μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα τα αναφερόμενα στο άρθρο 178 αποδεικτικά μέσα. Αν αυτή γίνεται ύστερα από μήνυση ή έγκληση κατά ορισμένου προσώπου ή αν κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης αποδίδεται σε ορισμένο πρόσωπο η τέλεση αξιόποινης πράξης, το πρόσωπο αυτό καλείται, ακόμη και αν κατοικεί ή διαμένει σε γνωστή διεύθυνση στο εξωτερικό, πριν από πέντε (5) ημέρες για παροχή εξηγήσεων και εξετάζεται ανωμοτί. Έχει δικαίωμα να παρίσταται με συνήγορο, να αρνηθεί εν όλω ή εν μέρει την παροχή εξηγήσεων και να λάβει προθεσμία μέχρι σαράντα οκτώ ώρες για την παροχή τους, η οποία μπορεί να παραταθεί από εκείνον που διενεργεί την προκαταρκτική εξέταση. Δικαιούται ακόμη να ζητήσει να του χορηγηθούν αντίγραφα της δικογραφίας, να προτείνει μάρτυρες προς εξέταση, να διορίζει τεχνικό σύμβουλο σε περίπτωση διεξαγωγής πραγματογνωμοσύνης,^[3] να ζητά την με επιμέλεια του εισαγγελέα διενέργεια συγκεκριμένων ανακριτικών πράξεων και να προσαγάγει και οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο προς αντίκρουση των καταγγελλομένων σε βάρος του. Τα ως άνω δικαιώματά του μπορεί να ασκήσει είτε αυτοπροσώπως είτε εκπροσωπούμενος από συνήγορο που διορίζεται κατά το άρθρο 96 παρ. 2, εκτός αν θεωρείται αναγκαία η αυτοπρόσωπη εμφάνισή του, κατά την κρίση εκείνου που διενεργεί την προκαταρκτική εξέταση. Αυτός που ενεργεί την προκαταρκτική εξέταση υποχρεούται να ενημερώσει προηγουμένως τον εξεταζόμενο για τα παραπάνω δικαιώματά του. Οι διατάξεις του άρθρου 273 παρ. 1 περιπτώσεις γ`, δ` και ε` εφαρμόζονται αναλόγως.

3.Προηγούμενες έγγραφες εξετάσεις του προσώπου αυτού που έγιναν ενόρκως ή χωρίς τη δυνατότητα παράστασης με συνήγορο δεν μπορούν να αποτελέσουν μέρος της δικογραφίας, αλλά παραμένουν επί ποινή απόλυτης ακυρότητας στο αρχείο της εισαγγελίας. Εφόσον ο μηνυόμενος ή εγκαλούμενος ή εκείνος κατά του οποίου στρέφονται οι υποψίες κλητεύτηκε νόμιμα και δεν εμφανίστηκε, η προκαταρκτική εξέταση περατώνεται και χωρίς την εξέτασή του.

4. Εάν ο εισαγγελέας, μετά την προκαταρκτική εξέταση, πρόκειται να ασκήσει ποινική δίωξη για πράξη ουσιωδώς διαφορετική από εκείνη για την οποία διενεργήθηκε προκαταρκτική εξέταση, καλεί υποχρεωτικά τον ύποπτο να ασκήσει εκ νέου τα πιο πάνω δικαιώματά του.

5. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την κατά το άρθρο 36 πληροφόρηση της αρμόδιας αρχής μέχρι την κίνηση ή όχι της ποινικής δίωξης δεν μπορεί να υπερβεί τους τρεις μήνες. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ο χρόνος αυτός μπορεί να παραταθεί έως τρεις το πολύ μήνες ή, εφόσον η φύση της υπόθεσης ή της πράξης που πρέπει να διενεργηθεί το επιβάλλει, για εύλογο χρονικό διάστημα, με ειδικά αιτιολογημένη πράξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών ή εφετών κατά περίπτωση.

6. Ο  εισαγγελέας πλημμελειοδικών είναι αρμόδιος για την επίλυση κάθε διαφοράς ή αμφισβήτησης, που προκύπτουν κατά τη διεξαγωγή ανακριτικών πράξεων στην προκαταρτική εξέταση.

 

Άρθρο 32. Ακρόαση του εισαγγελέα.- 1.  Καμιά  απόφαση  του ποινικού δικαστηρίου σε  δημόσια συνεδρίαση ή σε συμβούλιο και καμιά διάταξη του  ανακριτή  δεν  έχουν κύρος, αν δεν ακουστεί προηγουμένως ο εισαγγελέας.

2. Ο εισαγγελέας έχει υποχρέωση να παρευρίσκεται  στο  ακροατήριο όσο διαρκεί η διαδικασία. Στα μικτά ορκωτά δικαστήρια και στο δικαστήριο των εφετών, όταν αυτό δικάζει κακουργήματα και  παρίστανται τρεις  συνήγοροι  των κατηγορουμένων, μπορεί μαζί με τον εισαγγελέα να παρίσταται και ένας από τους νόμιμους αναπληρωτές του.

3. Στις  συνεδριάσεις  του  πταισματοδικείου  παρίσταται ο δημόσιος κατήγορος.

4.  Ο εισαγγελέας έχει υποχρέωση να  υποβάλλει  πάντοτε,  προφορικά ή γραπτά, προτάσεις αιτιολογημένες και αιτήσεις ειδικές και δεν μπορεί να αφεθεί στην κρίση του δικαστηρίου ή του ανακριτή.

 

Άρθρο 33. Γενικοί ανακριτικοί υπάλληλοι.- Η   προανάκριση και η προκαταρκτική εξέταση  διενεργείται  ύστερα  από  παραγγελία του  εισαγγελέα πλημμελειοδικών  και  υπό  τη  διεύθυνσή  του : α) από  τους  πταισματοδίκες και  ειρηνοδίκες  β) από  τους αρμόδιους,  κατά  τους  αντίστοιχους  Οργανισμούς,  βαθμοφόρους της Ελληνικής  Αστυνομίας και  του  Λιμενικού  Σώματος.

2. Στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος προανάκριση διενεργεί και ο ανακριτής. Την προανάκριση κατά των ανηλίκων μπορεί να την ενεργεί ο ειδικός ανακριτή ανηλίκων.

Άρθρο 34. Ειδικοί ανακριτικοί υπάλληλοι.- Η προκαταρκτική εξέταση και η προανάκριση ορισμένων εγκλημάτων ενεργείται  και από δημόσιους υπαλλήλους, όπου αυτό προβλέπεται σε ειδικούς νόμους, πάντοτε υπό τη διεύθυνση και την εποπτεία του εισαγγελέα πλημμελειοδικών.

Άρθρο 35. Ανώτατη διεύθυνση στην ανάκριση.- Η ανώτατη διεύθυνση στην ανάκριση ανήκει στον εισαγγελέα εφετών, που έχει επιπλέον το δικαίωμα να ενεργεί, προσωπικά ή με κάποιον από τους αντεισαγγελείς που υπάγονται σε αυτόν, προκαταρκτική εξέταση κατά το άρθρο  31 για κάθε έγκλημα που γίνεται στην περιφέρειά του, εφόσον δεν έχει διαταχθεί προηγουμένως προκαταρτική εξέταση από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών. Ο εισαγγελέας εφετών, μετά το πέρας της προκαταρκτικής εξέτασης που ενήργησε, είτε αρχειοθετεί την υπόθεση, είτε παραγγέλλει να κινηθεί η ποινική δίωξη. Το ίδιο δικαίωμα, χωρίς τους περιορισμούς των προηγούμενων εδαφίων, έχει και ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο οποίος μπορεί επίσης σε υποθέσεις εξαιρετικής φύσης να διατάσσει τη διεξαγωγή της ανάκρισης και την εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο κατ` απόλυτη προτεραιότητα.

2.Στα εγκλήματα των άρθρων 235 έως 261 του Ποινικού Κώδικα, όταν τελούνται με δόλο και συναρτώνται με την επιδίωξη ή εξασφάλιση οφέλους από την πλευρά του υπαλλήλου, η διεξαγωγή της ανάκρισης και η εισαγωγή στο ακροατήριο γίνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έναρξη   και   αναβολή  της  ποινικής  δίωξης

Άρθρο 36. Αυτεπάγγελτη ποινική  δίωξη.-  Η  ποινική  δίωξη  κινείται αυτεπαγγέλτως ύστερα από αναφορά, μήνυση ή άλλη πληροφορία  ότι διαπράχθηκε  αξιόποινη πράξη,  εκτός  εάν απαιτείται  έγκληση  ή  αίτηση.

 

Άρθρο 37. Υποχρέωση για την ανακοίνωση αξιόποινης πράξης.- 1. Οι ανακριτικοί υπάλληλοι  οφείλουν να  ανακοινώσουν  χωρίς  χρονοτριβή   στον   αρμόδιο   εισαγγελέα   ο,τιδήποτε  πληροφορούνται με  κάθε  τρόπο  για  αξιόποινη  πράξη  που   διώκεται  αυτεπαγγέλτως.

2. Οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς  και  εκείνοι  στους  οποίους ανατέθηκε προσωρινά δημόσια υπηρεσία, έχουν την ίδια υποχρέωση  για τις αξιόποινες πράξεις της παρ. 1, αν πληροφορήθηκαν  γι’ αυτές  κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

3.  Η ανακοίνωση γίνεται γραπτώς και πρέπει να περιέχει όλα τα  στοιχεία που υπάρχουν και αφορούν την αξιόποινη  πράξη,  τους  δράστες  και τις αποδείξεις.
Άρθρο 38. Υποχρέωση του δικαστή να συντάσσει έκθεση.-1.Όταν  κατά τη διάρκεια πολιτικής δίκης ανακύπτει  γεγονός που μπορεί να θεωρηθεί  αξιόποινη  πράξη η  οποία  διώκεται  αυτεπαγγέλτως,  ο  δικαστής  οφείλει να  συντάξει  έκθεση και  να  τη  διαβιβάσει στον  αρμόδιο  εισαγγελέα  με  κάθε  πληροφορία  και με τα  σχετικά έγγραφα.

2. Την ίδια  υποχρέωση έχει και όταν  πρόκειται για  έγκλημα που  διώκεται κατ΄ έγκληση,  αν υποβλήθηκε η  απαιτούμενη  έγκληση στην αρμόδια αρχή.

 

Άρθρο 39.-Εφαρμογή στη διοικητική και πειθαρχική δίκη.– Οι διατάξεις του άρθρου 38 εφαρμόζονται και στις υποθέσεις διοικητικής και πειθαρχικής δικαιοδοσίας.

 

Άρθρο 40.- Υποχρέωση ιδιωτών.-  1. Ακόμη και ιδιώτες οφείλουν  στις  συγκεκριμένες  περιπτώσεις  που προβλέπονται  από  το  νόμο, αν αντιληφθούν οι ίδιοι  αξιόποινη πράξη που  διώκεται  αυτεπαγγέλτως, να  την  αναγγείλουν  στον  εισαγγελέα πλημμελειοδικών  ή  σε  οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο. Η  αναγγελία αυτή  γίνεται είτε  εγγράφως  με  μια  αναφορά  ή  προφορικά, οπότε συντάσσεται έκθεση.

2.   Στην  αναφορά  ή  στην  προφορική δήλωση πρέπει να αναφέρονται όλες οι λεπτομέρειες που αφορούν την πράξη, τους  δράστες  και  τις αποδείξεις.

3. Αν πολλοί πληροφορήθηκαν για  την αξιόποινη πράξη, τότε καθένας έχει ξεχωριστά την υποχρέωση αυτή.

 

Άρθρο  41. Αίτηση δίωξης.-  Στις περιπτώσεις που ο νόμος ορίζει ότι απαιτείται  αίτηση της αρχής  για να ασκηθεί ποινική δίωξη,  η  αίτηση  γίνεται  σε  κάθε  εκπρόσωπο της  εισαγγελικής  αρχής,  γραπτά  ή  προφορικά,  και  συντάσσεται  έκθεση.

 

Άρθρο 42. Μήνυση αξιόποινων πράξεων.-1.  Εκτός από αυτόν που αδικήθηκε  και  οποιοδήποτε  άλλος  έχει το δικαίωμα να καταγγείλει στην αρχή τις αξιόποινες  πράξεις που διώκονται  αυτεπαγγέλτως,  τις  οποίες πληροφορήθηκε  με  οποιονδήποτε τρόπο.

2. Η μήνυση γίνεται απευθείας  στον  εισαγγελέα  πλημμελειοδικών, αλλά και στους άλλους ανακριτικούς υπαλλήλους, είτε από τον ίδιο  το μηνυτή είτε από ειδικό πληρεξούσιο. Το έγγραφο της πληρεξουσιότητας μπορεί να δοθεί και  με  απλή έγγραφη  δήλωση.  Η  γνησιότητα  της  υπογραφής του εντολέα πρέπει να βεβαιώνεται από οποιαδήποτε  δημόσια,  δημοτική  ή  κοινοτική  αρχή  ή δικηγόρο. Το έγγραφο της πληρεξουσιότητας προσαρτάται στην έκθεση για την  κατάθεση  της  μήνυσης.  Μπορεί  επίσης  η  μήνυση  να  γίνει και προφορικά οπότε συντάσσεται έκθεση.

3.  Αν η μήνυση έγινε σε ανακριτικό υπάλληλο, αυτός  τη  στέλνει χωρίς  χρονοτριβή στον αρμόδιο για την ποινική δίωξη εισαγγελέα ή  στο δημόσιο κατήγορο.

4.Ο μηνυτής, κατά την υποβολή της μήνυσης ενώπιον κάθε αρμόδιας αρχής, καταθέτει,  παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού εκατό (100) ευρώ. Σε περίπτωση ανωτέρας βίας ή άλλης αντικειμενικής αδυναμίας  εκδόσεως του παραβόλου, αυτό μπορεί να προσκομισθεί το βραδύτερο εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών, χωρίς να κωλύεται η ποινική διαδικασία. Το ύψος του ποσού του παραβόλου αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών  Οικονομίας και Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

5. Η κατάθεση της μήνυσης μπορεί να γίνεται και με ηλεκτρονικά μέσα, εφόσον φέρει προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή κατά την έννοια του άρθρου 3 παρ. 1 του π.δ. 150/2001. Οι λεπτομέρειες και οι ειδικότερες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

 

 

 

Άρθρο 43.-`Εναρξη ποινικής δίωξης. 1.Ο εισαγγελέας όταν λάβει τη μήνυση ή την αναφορά, κινεί την ποινική δίωξη, παραγγέλλοντας προανάκριση ή ανάκριση ή εισάγοντας την υπόθεση με απευθείας κλήση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο, όπου αυτό προβλέπεται. Σε κακουργήματα ή πλημμελήματα απειλούμενα στο Νόμο με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους ή στην παράβαση καθήκοντος (άρθρο 259 ΠΚ) ή στην ανθρωποκτονία από αμέλεια (302 ΠΚ) κινεί την ποινική δίωξη μόνο εφόσον έχουν ενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση ή προανακριτικές πράξεις κατά την παράγραφο 2 του άρθρου 243 και προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για να κινηθεί η ποινική δίωξη. Αν έχει προηγηθεί ένορκη διοικητική εξέταση ή υπάρχει πόρισμα ή έκθεση αρμόδιας κατά το νόμο για έλεγχο αρχής και προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για να κινηθεί η ποινική δίωξη, η προκαταρκτική εξέταση περιορίζεται σε όσα αναφέρονται στην παρ. 4 του άρθρου 31.

2. Αν η μήνυση ή η αναφορά δεν στηρίζεται στο νόμο ή είναι προφανώς αβάσιμη στην ουσία της ή ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών τη θέτει στο αρχείο και υποβάλλοντας τη δικογραφία στον εισαγγελέα εφετών, αναφέρει σε αυτόν τους λόγους για τους οποίους δεν άσκησε ποινική δίωξη. Ο τελευταίος έχει δικαίωμα να παραγγείλει προκαταρκτική εξέταση αν πρόκειται για κακούργημα ή την άσκηση ποινικής δίωξης ή τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης στα λοιπά εγκλήματα.

3. Αν έχει διενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση ή προανακριτικές πράξεις κατά την παράγραφο 2 του άρθρου 243 ή ένορκη διοικητική εξέταση ή υπάρχει πόρισμα ή έκθεση αρμόδιας κατά το νόμο για έλεγχο αρχής και ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών κρίνει ότι δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για να κινηθεί η ποινική δίωξη, θέτει την υπόθεση στο αρχείο και υποβάλλοντας τη δικογραφία στον εισαγγελέα εφετών, αναφέρει σε αυτόν τους λόγους για τους οποίους δεν άσκησε ποινική δίωξη. Ο τελευταίος έχει δικαίωμα να παραγγείλει αιτιολογημένα την άσκηση ποινικής δίωξης.

4. Μήνυση ή η αναφορά η οποία υποβάλλεται με οποιονδήποτε τρόπο ανωνύμως ή με ανύπαρκτο όνομα, τίθεται αμέσως στο αρχείο από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών και εφαρμόζονται αναλόγως όσα ορίζονται στην παράγραφο 2. Όταν συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι που μνημονεύονται ειδικά στην παραγγελία του εισαγγελέα πλημμελειοδικών, μπορεί να διαταχθεί και προκαταρκτική εξέταση.

5. Ο εισαγγελέας Πλημμελειοδικών, από μόνος του ή ύστερα από παραγγελία του Εισαγγελέα Εφετών, ανασύρει τη δικογραφία από το αρχείο μόνον όταν γίνεται επίκληση ή αναφαίνονται νέα πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία ή όταν από παραδρομή κατά την αρχειοθέτηση δεν ελήφθησαν υπόψη ουσιώδη στοιχεία, τα οποία δικαιολογούν, κατά την κρίση του, την επανεξέταση της υπόθεσης. Στην περίπτωση αυτή, καλεί το μηνυόμενο ή αυτόν σε βάρος του οποίου διενεργήθηκε προκαταρκτική εξέταση να παράσχει εξηγήσεις.

 

Άρθρο 44.- Αναβολή και αναστολή ποινικής δίωξης.-1.  Σε περίπτωση πλημμελήματος,  αν  η  ποινή  που  πιθανολογείται ότι  θα  επιβληθεί  στον  υπαίτιο,  αλλά  και οι άλλες  συνέπειές της κατά τον ποινικό κώδικα, είναι μηδαμινές  συγκριτικά  με  την  ποινή που  του  έχει  επιβληθεί αμετάκλητα στο παρελθόν για άλλη  πράξη και που τώρα την εκτίει,  ο  εισαγγελέας πλημμελειοδικών,  με  την  έγκριση  του εισαγγελέα  εφετών, έχει το δικαίωμα να αναβάλει για αόριστο χρόνο την ποινική δίωξη με αιτιολογημένη διάταξή του. Αν όμως  η  ποινική  δίωξη έχει  αρχίσει,  την  αναστολή  της  για  αόριστο  χρόνο  την διατάσσει αμετάκλητα το δικαστικό συμβούλιο  ή  το  δικαστήριο  με  πρόταση  του εισαγγελέα.

2.   Παρόμοια  αναβολή  ή  αναστολή  ποινικής δίωξης μπορεί να διαταχθεί με τις ίδιες προϋποθέσεις και όταν ο κατηγορούμενος έχει ήδη παραπεμφθεί στο ακροατήριο για βαρύτερη πράξη, εκτός αν η ποινική δίωξη για την ελαφρότερη πράξη είναι αναγκαία για την ανακάλυψη της αλήθειας γενικά ή για την εκτίμηση του χαρακτήρα του κατηγορουμένου.

3.  Και  στις δύο παραπάνω περιπτώσεις μπορεί αργότερα να διαταχθεί από τις ίδιες αρχές η ποινική δίωξη ή η  συνέχιση  εκείνης  που  είχε  ανασταλεί:  α) αν η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε και έγινε αφορμή να διαταχθεί αναστολή για την άλλη πράξη έπαψε για οποιονδήποτε νόμιμο λόγο και β) μετά την αμετάκλητη  εκδίκαση  της  κατηγορίας που εκκρεμεί και έγινε αφορμή να ανασταλεί η δίωξη.

Άρθρο  45. Αποχή από ποινική δίωξη.- Στις περιπτώσεις του εγκλήματος της εκβίασης, που  τελείται με την απειλή ότι  θα  αποκαλυφθεί  αξιόποινη  πράξη,  ή  της  απάτης  που,  αν την καταμήνυε ο παθών, ήταν ενδεχόμενο να αποκαλυφθεί  από την ανάκριση ενοχή του για άλλη συναφή  με  την  απάτη  πράξη  και  να διωχθεί  ποινικά,  μπορεί  ο  εισαγγελέας πλημμελειοδικών,  ύστερα  από  έγκριση  του εισαγγελέα εφετών, με αιτιολογημένη διάταξή του  να  απόσχει  οριστικά από την ποινική δίωξη για την πράξη της οποίας η αποκάλυψη απειλήθηκε με  την  εκβίαση  ή  για  την  οποία  ήταν δυνατό να διωχθεί αυτός που εξαπατήθηκε, με την προϋπόθεση ότι η δίωξή  της,  συγκρινόμενη  με  τη βαρύτητα  της  εκβίασης  ή  της  απάτης που επρόκειτο να διωχθούν, δεν είναι απαραίτητη για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος.

 

Άρθρο 45 Α-Αποχή από ποινική δίωξη ανηλίκου. 1. Αν ανήλικος τελέσει αξιόποινη πράξη, η οποία είναι πταίσμα ή πλημμέλημα, ο εισαγγελέας μπορεί να απόσχει από την άσκηση της ποινικής δίωξης αν κρίνει, ερευνώντας τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε η πράξη και την όλη προσωπικότητα του ανηλίκου, ότι η άσκησή της δεν είναι αναγκαία για να συγκρατηθεί ο ανήλικος από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων. Απαιτείται σε κάθε περίπτωση ακρόαση του ανηλίκου.

2. Στον ανήλικο μπορεί να επιβληθούν με διάταξη του εισαγγελέα ένα ή περισσότερα από τα αναμορφωτικά μέτρα που προβλέπονται στις περιπτώσεις α` έως και ια` του άρθρου 122 του Ποινικού Κώδικα, καθώς και η καταβολή χρηματικού ποσού μέχρι χιλίων (1.000) ευρώ σε μη κερδοσκοπικό ή κοινωφελές νομικό πρόσωπο. Με την ίδια διάταξη ορίζεται και η προθεσμία συμμόρφωσης. Αν ο ανήλικος συμμορφωθεί με τα μέτρα και τις υποχρεώσεις που του επιβλήθηκαν, ο εισαγγελέας ενεργεί σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο 43 παρ. 2. Σε αντίθετη περίπτωση ο εισαγγελέας κινεί την ποινική δίωξη σύμφωνα με το άρθρο 43 παρ. 1.

Άρθρο 45 Β.- Ποινική συνδιαλλαγή στα πλημμελήματα. ^[4] 1 Αν πρόκειται για αυτεπάγγελτα διωκόμενη πράξη σε βαθμό πλημμελήματος, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών, εφόσον κρίνει βάσιμη την καταγγελία που περιέχεται στη μήνυση, την αναφορά ή την πληροφορία, χαρακτηρίζει την πράξη και, πριν κινήσει την ποινική δίωξη ή διατάξει προκαταρκτική εξέταση, καλεί τον κατηγορούμενο αυτεπαγγέλτως ή και με αίτηση του ιδίου να εμφανιστεί ενώπιόν του ο ίδιος ή με συνήγορο εντός ορισμένης προθεσμίας για ποινική συνδιαλλαγή.

2.  Αν ο κατηγορούμενος, αφού λάβει γνώση των στοιχείων της δικογραφίας,  δεχτεί την επιβολή ποινής, ο εισαγγελέας προτείνει το ύψος της. Σχετικά συντάσσεται πρακτικό που υπογράφεται και από τον κατηγορούμενο και τον συνήγορο που τυχόν παρέστη, στο οποίο αναγράφεται ο τελικός χαρακτηρισμός της πράξης για την οποία και ασκεί την ποινική δίωξη, η ποινή και η αναστολή ή μετατροπή αυτής. Το πρακτικό επικυρώνεται σε δημόσια συνεδρίαση από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο.

3.Το ύψος της ποινής που προτείνεται καθορίζεται με βάση την απαξία της πράξης, τις συνθήκες τέλεσής της, το είδος της υπαιτιότητας και τους οικονομικούς όρους του δράστη και δεν μπορεί να υπερβαίνει το μισό του ανώτατου ορίου  της προβλεπόμενης στο νόμο φυλάκισης ή χρηματικής ποινής. Αν στο νόμο προβλέπεται σωρευτικά χρηματική ποινή και φυλάκιση προτείνεται μόνο φυλάκιση. Η φυλάκιση αναστέλλεται υποχρεωτικά, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 99 ΠΚ.^[5] Διαφορετικά αναστέλλεται ύστερα από συμφωνία, ή μετατρέπεται υποχρεωτικά σε χρηματική με το μισό του κατωτέρου ορίου μετατροπής για κάθε μέρα όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 82 ΠΚ. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 82 και 99 επ. ΠΚ.

4. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν επιτευχθεί η ποινική συνδιαλλαγή, η διαδικασία συνεχίζεται κανονικά.^[6]

 

45Γ – Ποινική συνδιαλλαγή στα κακουργήματα. 1. Στις περιπτώσεις των κακουργημάτων αρμοδιότητας Μονομελούς Εφετείου (άρθρο 110) και εκείνων που τιμωρούνται με ποινή κάθειρξης μέχρι 10 χρόνια και υπάγονται στην αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου, ο Εισαγγελέας Εφετών, μετά από αίτημα του κατηγορουμένου που υποβάλλεται μέχρι την τυπική περάτωση της ανάκρισης, καλεί τον κατηγορούμενο να εμφανιστεί ενώπιόν του μετά ή δια συνηγόρου που έχει ειδική προς τούτο εντολή εντός ορισμένης προθεσμίας για ποινική συνδιαλλαγή. Την ίδια υποχρέωση έχει ο Εισαγγελέας Εφετών πριν υποβάλλει την πρότασή του.

2. Αν το παραπάνω αίτημα του κατηγορουμένου υποβληθεί ενόσω διαρκεί η κυρία ανάκριση, η δικογραφία διαβιβάζεται αμέσως δια του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών στον Εισαγγελέα Εφετών, προκειμένου να εφαρμοστεί η διαδικασία της παρ. 1. Αν πρόκειται για κακούργημα όπου η κυρία ανάκριση περατώνεται με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών, ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών πριν καταρτίσει την πρότασή του υποβάλλει για τον ίδιο σκοπό τη δικογραφία στον Εισαγγελέα Εφετών.

3. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν επιτευχθεί η ποινική συνδιαλλαγή, η διαδικασία συνεχίζεται κανονικά.^[7]

4.  Αν ο κατηγορούμενος δεν έχει συνήγορο, ο Εισαγγελέας του διορίζει υποχρεωτικά από το σχετικό πίνακα του οικείου δικηγορικού συλλόγου.

5. Αν ο κατηγορούμενος, αφού λάβει γνώση των στοιχείων της δικογραφίας, δεχτεί την επιβολή ποινής, ο εισαγγελέας εφετών προτείνει το ύψος της και σε περίπτωση συρροής τη συνολική. Σχετικά συντάσσεται πρακτικό που υπογράφεται και από τον κατηγορούμενο και τον υποχρεωτικά παριστάμενο συνήγορο, στο οποίο αναγράφεται η ποινή και η αναστολή ή μετατροπή αυτής. Το πρακτικό επικυρώνεται μέσα σε δέκα ημέρες από την υπογραφή του σε δημόσια συνεδρίαση από το Μονομελές Εφετείο, η απόφαση του οποίου είναι αμετάκλητη.^[8] Μετά την υπογραφή του πρακτικού, ο Εισαγγελέας Εφετών μπορεί με διάταξή του να άρει η να αντικαταστήσει τα μέτρα δικονομικού καταναγκασμού που τυχόν έχουν επιβληθεί στον κατηγορούμενο. Δικαστικά έξοδα δεν επιβάλλονται.

6. Συνδιαλλαγή μπορεί να γίνει και στο ακροατήριο μέχρι την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας. Για το σκοπό αυτό, ο Πρόεδρος του δικαστηρίου πριν την έναρξη της συζήτησης υποδεικνύει υποχρεωτικά τη δυνατότητα εφαρμογής της παραπάνω διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή, αν τελικά επιτευχθεί συνδιαλλαγή, καταχωρείται στα πρακτικά και επικυρώνεται από το ίδιο δικαστήριο.

7. Το ύψος της ποινής που προτείνεται καθορίζεται με βάση την απαξία της πράξης, τις συνθήκες τέλεσής της, το είδος της υπαιτιότητας και τους οικονομικούς όρους του δράστη και κυμαίνεται από 6 μήνες έως τα 3/5 του ανωτάτου ορίου της προβλεπόμενης στο νόμο. Αν στο νόμο προβλέπεται στερητική της ελευθερίας ποινή και χρηματική ποινή προτείνεται μόνο η πρώτη. Εφόσον συμφωνηθεί ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε χρόνια, αυτή αναστέλλεται υποχρεωτικά, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 99 ΠΚ· ^[9] διαφορετικά αναστέλλεται ύστερα από συμφωνία, ή μετατρέπεται υποχρεωτικά σε χρηματική με το μισό του κατωτέρου ορίου μετατροπής για κάθε μέρα όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 82 ΠΚ. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 82 και 99 επ. ΠΚ.

8.Όσοι καταδικάστηκαν κατά τα παραπάνω σε ποινή στερητική της ελευθερίας μπορούν να απολυθούν υπό τον όρο της ανάκλησης (άρθρα 105 επ. ΠΚ) και εφόσον έχουν εκτίσει με οποιονδήποτε τρόπο: α)προκειμένου για φυλάκιση το 1/5 της ποινής τους β) προκειμένου για κάθειρξη  τα 2/5 της ποινής τους.

9. Σε περίπτωση συρροής εγκλημάτων η συνδιαλλαγή μπορεί να αφορά και ένα ή περισσότερα από αυτά.

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έγκληση

Άρθρο  46. Έγκληση του παθόντος. 1. Αν ο αμέσως παθών θέλει να ζητήσει την ποινική δίωξη της αξιόποινης πράξης, και ανεξάρτητα αν αυτή διώκεται ή όχι μόνο κατ’ έγκληση, υποβάλλει την έγκληση σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 42 παράγραφοι 2 και 3.

2. Ο εγκαλών κατά την υποβολή της έγκλησης, για τα απολύτως κατ` έγκληση διωκόμενα εγκλήματα, ενώπιον κάθε αρμόδιας αρχής καταθέτει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού εκατό (100) ευρώ. Το ύψος του ποσού αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αν δεν κατατεθεί το παράβολο η έγκληση απορρίπτεται ως απαράδεκτη. Εξαιρούνται από την κατάθεση παραβόλου οι δικαιούχοι νομικής βοήθειας, όπως αυτοί προσδιορίζονται στο άρθρο 1 του ν. 3226/2004. Δεν απαιτείται κατάθεση παραβόλου για τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής και τα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας. Για αξιόποινες πράξεις που τελούνται σε βάρος δημοσίων οργάνων και υπαλλήλων κατά την άσκηση των ανατεθειμένων σε αυτούς καθηκόντων, ο παθών υποβάλλει την έγκληση ατελώς και χωρίς την κατάθεση παραβόλου.

3. Ο εγκαλών μαζί με την έγκληση οφείλει να υποβάλει και τα διαθέσιμα σε αυτόν αποδεικτικά στοιχεία που στηρίζουν και αποδεικνύουν αυτήν. Οι καταθέσεις μαρτύρων υποβάλλονται με τον τύπο της ένορκης βεβαίωσης που έχει δοθεί ενώπιον ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου, χωρίς κλήση του καθ’ ού στρέφεται η έγκληση.

 

Άρθρο 47.Απόρριψη της έγκλησης.- 1. Ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών εξετάζει την έγκληση που έλαβε και αν κρίνει ότι αυτή δεν στηρίζεται στο νόμο ή είναι προφανώς αβάσιμη στην ουσία της ή ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης την απορρίπτει με διάταξη, η οποία περιλαμβάνει συνοπτική αιτιολογία. Η διάταξη υποβάλλεται για έγκριση στον Εισαγγελέα Εφετών. Ο τελευταίος, αν διαφωνεί, έχει δικαίωμα να παραγγείλει προκαταρκτική εξέταση στις περιπτώσεις του άρθρου 43 παρ. 1 εδάφιο β΄ ή την άσκηση ποινικής δίωξης ή τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης στα λοιπά εγκλήματα. Ο εγκαλών έχει δικαίωμα να λάβει γνώση και αντίγραφα της διάταξης και της οικείας δικογραφίας.

2. Αν ενεργήθηκαν προκαταρκτική εξέταση ή ανακριτικές πράξεις, κατά το άρθρο 243 παρ. 2 ή ένορκη διοικητική εξέταση και ο εισαγγελέας κρίνει ότι δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για την κίνηση της ποινικής δίωξης, ενεργεί όπως στην προηγούμενη παράγραφο.

3. Όσα αναφέρονται στα άρθρα 43 παράγραφοι 1 και 5, 44 και 45 εφαρμόζονται και ως προς την έγκληση.

 

 Άρθρο 48. Ανάκληση της διάταξης που απορρίπτει την έγκληση.- Ο εγκαλών έχει δικαίωμα να ζητήσει, από τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ή τον Εισαγγελέα Εφετών, την ανάκληση της διάταξης, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 43.

Άρθρο 49. Εφαρμογή στα πταίσματα.- Οι ορισμοί των άρθρων 42, 43, 44, 46, 47,  και 48 εφαρμόζονται  και  στα  πταίσματα.  Ως προς αυτά, τα δικαιώματα και τα  καθήκοντα του εισαγγελέα πλημμελειοδικών ανήκουν στο δημόσιο  κατήγορο, τα  δικαιώματα του εισαγγελέα εφετών ανήκουν στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών, και τα δικαιώματα του  δικαστικού  συμβουλίου  ή  του δικαστηρίου στον πταισματοδίκη.

2.   Η  ποινική  δίωξη προκειμένου για πταίσματα αναστέλλεται και  για  όσο χρόνο  ο  κατηγορούμενος υπηρετεί για οποιονδήποτε λόγο στο στρατό και διαμένει  εκτός  έδρας  του  αρμόδιου  πταισματοδικείου.   Ο  δημόσιος κατήγορος διατάσσει την αναστολή με αιτιολογημένη διάταξή του.

 

Άρθρο 50. Δίωξη μόνο με έγκληση.-1. Κατ` εξαίρεση, στις περιπτώσεις  που  ορίζονται ρητά στον ποινικό κώδικα ή σε άλλους νόμους η ποινική δίωξη γίνεται μόνο με έγκληση του παθόντος.

2. Αφού υποβληθεί η έγκληση, η ποινική δίωξη προχωρεί όπως και στα  εγκλήματα  που διώκονται αυτεπαγγέλτως. Αν η δίωξη ασκήθηκε χωρίς έγκληση, η σχετική με την έγκληση  δήλωση  μπορεί  να  γίνει  από  τον παθόντα  και  στο  ακροατήριο  πριν  από  την  έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας στον πρώτο βαθμό.

Άρθρο 51.  Παραίτηση από την άσκηση του δικαιώματος της έγκλησης.-  1. Η παραίτηση από το δικαίωμα  έγκλησης  γίνεται  από  τον  ίδιο  το  δικαιούμενο  ή  από  αντιπρόσωπό του, που έχει ειδική πληρεξουσιότητα κατά το άρθρο 42, σε συμβολαιογράφο, στον εισαγγελέα ή σε οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο,  και συντάσσεται σχετική έκθεση.

2.  Παραίτηση που γίνεται με όρους ή προθεσμία δεν έχει  έννομα αποτελέσματα. Ανάκληση της παραίτησης δεν επιτρέπεται.

Άρθρο 52. Ανάκληση της έγκλησης.-1.  Ο εγκαλών μπορεί είτε ο ίδιος είτε αντιπρόσωπό του που έχει ειδική πληρεξουσιότητα  να ανακαλέσει την έγκληση.

2. Για τους υπαλλήλους στους οποίους δηλώνεται η ανάκληση και για τον τρόπο με τον  οποίο  αυτή  πρέπει  να  γίνει  εφαρμόζονται  οι διατάξεις  του  άρθρου  42.  Η ανάκληση μπορεί επίσης να γίνει και στο ακροατήριο σε όλη τη διάρκεια  της  δίκης  και  ωσότου  δημοσιευτεί  η απόφαση  του  δευτεροβάθμιου  δικαστηρίου, με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά.  Αν η ανάκληση γίνει αργότερα, είναι απαράδεκτη.

Άρθρο 53. Έξοδα σε περίπτωση ανάκλησης.-Για την ανάκληση που προβλέπεται στο άρθρο 52  δεν είναι απαραίτητη  η  προκαταβολή των δικαστικών εξόδων και τελών, που βαρύνουν σε κάθε περίπτωση τον ανακαλούντα.  Αντίγραφο της έκθεσης που  προβλέπεται στο άρθρο 52 ή των πρακτικών μαζί με  την  εκκαθάριση  των  δικαστικών εξόδων στέλνεται για είσπραξη στον αρμόδιο ταμία.

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Άδεια για δίωξη

Άρθρο  54. Ποιές πράξεις δεν ενεργούνται χωρίς άδεια. Ακόμη  και στις περιπτώσεις που χρειάζεται άδεια για  δίωξη,  μπορεί  να  ενεργηθεί  ανάκριση  για  την  βεβαίωση   του  εγκλήματος  και πριν  χορηγηθεί  η  άδεια.   Δεν  επιτρέπεται μόνο να  ενεργηθούν ανακριτικές πράξεις που θίγουν το πρόσωπο για τη δίωξη του οποίου χρειάζεται η άδεια.

 

Άρθρο  55. Άρνηση χορήγησης της άδειας.-1. Αν δεν χορηγηθεί η άδεια, ο ανακριτής ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα αποφαίνεται ότι γι αυτό το λόγο δεν  μπορεί προς το παρόν να γίνει δίωξη.

2. Ανάκληση της άδειας που χορηγήθηκε δεν είναι δυνατή.

 

Άρθρο  56. Περισσότεροι κατηγορούμενοι.-Αν υπάρχουν  και  άλλοι  κατηγορούμενοι που δεν  απολαμβάνουν το προνόμιο του άρθρου 54, η ποινική δίωξη εναντίον  τους προχωρεί χωρίς κώλυμα.

 

 

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Δεδικασμένο

Άρθρο  57.  Κώλυμα για νέα δίωξη.-1. Αν  για κάποιον υπάρχει αμετάκλητη καταδίκη ή αθώωση ή οριστική παύση της ποινικής δίωξης, δεν μπορεί να ασκηθεί και πάλι σε βάρος του δίωξη για την ίδια πράξη, ακόμη και αν δοθεί σ` αυτή διαφορετικός χαρακτηρισμός.

2. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις των άρθρων 58, 81 παρ.2, 525 και 526.

3. Αν παρά την πιο πάνω απαγόρευση ασκηθεί ποινική δίωξη, κηρύσσεται απαράδεκτη λόγω δεδικασμένου.

4. Αν σε  βάρος  του  ίδιου  προσώπου  για  την  ίδια  πράξη   ασκήθηκαν περισσότερες  ποινικές  διώξεις, κηρύσσονται  απαράδεκτες λόγω εκκρεμοδικίας  εκείνες οι  οποίες  ασκήθηκαν  μεταγενέστερα,  εφόσον  δεν  προηγούνται  διαδικαστικά.

Άρθρο 58. Νέα άσκηση ποινικής δίωξης.- Η απόφαση, ακόμη και εκείνη που  έχει  γίνει  αμετάκλητη, όταν κηρύσσει απαράδεκτη την ποινική δίωξη για κάποια έλλειψη ή  παρατυπία της έγκλησης, της αίτησης ή της άδειας, δεν εμποδίζει τη νέα άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον του ίδιου προσώπου, αν η  έγκληση, η αίτηση ή η άδεια δοθεί κανονικά αργότερα.

 

ΕΚΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προδικαστικά ζητήματα

 

Άρθρο 59.Προδικαστικά ζητήματα στην ποινική δίκη.-1. Όταν η απόφαση σε ποινική δίκη εξαρτάται από άλλη υπόθεση για την οποία έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, η πρώτη αναβάλλεται ωσότου εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση στη δεύτερη δίκη.

2. Στις περιπτώσεις των άρθρων 224, 225 παρ. 1, 229, 362, 363 του Π.Κ., αν για το γεγονός για το οποίο δόθηκε όρκος ή έγινε η καταμήνυση ή ισχυρίσθηκε ή διέδωσε ο υπαίτιος ασκήθηκε ποινική δίωξη, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών, μετά την προκαταρτική εξέταση (άρθρα 31, 43 παρ. 1 εδ. β`), αναβάλλει με πράξη του κάθε περαιτέρω ενέργεια έως το τέλος της ποινικής δίωξης, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του εισαγγελέα εφετών.

3. Στις περιπτώσεις οποιασδήποτε από τις αξιόποινες πράξεις της παράνομης εισόδου στη χώρα και εξόδου από αυτή, της κατοχής και της χρήσης ταξιδιωτικών εγγράφων ή δελτίων ταυτοτήτων ή αδειών διαμονής ή άλλων εγγράφων πλαστών ή γνησίων, που εκδόθηκαν για άλλο πρόσωπο, της παράνομης εργασίας και της πορνείας που φέρεται ότι διαπράχθηκε από θύμα εγκλήματος των άρθρων 323, 323Α, 323Β, 348Α, 349, 351 και 351Α του Π.Κ., καθώς και των άρθρων 87 παράγραφοι 5 και 6 και 88 του ν. 3386/2005, εξαιτίας της σε βάρος του συμπεριφοράς του δράστη των ανωτέρω πράξεων, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών, μετά την προκαταρκτική εξέταση ή την αυτεπάγγελτη προανάκριση, αναβάλλει με πράξη του κάθε περαιτέρω ενέργεια κατά του θύματος έως το τέλος της ποινικής δίωξης για το έγκλημα που τελέσθηκε σε βάρος του, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του εισαγγελέα εφετών. Μετά την αμετάκλητη εκδίκαση οποιουδήποτε από τα παραπάνω εγκλήματα που τελέσθηκαν σε βάρος του θύματος, εάν η απόφαση είναι καταδικαστική, δεν ασκείται ποινική δίωξη κατά του τελευταίου για τις προαναφερόμενες πράξεις του.

Άρθρο  60. Εξέταση νομικών ζητημάτων αστικής φύσης στην ποινική δίκη.-1. Το ποινικό δικαστήριο κρίνει και για τα ζητήματα αστικής φύσης που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της δίκης.

2.  Η ποινική δίωξη αναστέλλεται, όταν σύμφωνα με το νόμο χρειάζεται να προηγηθεί απόφαση του πολιτικού δικαστηρίου. Στην περίπτωση αυτή η απόφαση του πολιτικού δικαστηρίου δεσμεύει τον ποινικό δικαστή.

 

Άρθρο  61.  Εκκρεμότητα ζητημάτων αστικής φύσης στην πολιτική δίκη.-1. Όταν  στο πολιτικό δικαστήριο εκκρεμεί δίκη για ζήτημα που ανήκει στην αρμοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων, που έχει όμως σχέση με την ποινική δίκη, μπορεί το ποινικό δικαστήριο κατά  την κρίση  του να αναβάλει την ποινική δίκη έως το τέλος της πολιτικής.  Η απόφαση αυτή μπορεί να ανακληθεί.

2.Αν στα πλαίσια της κατά την προηγούμενη παράγραφο πολιτικής δίκης τελέστηκαν εγκλήματα των άρθρων 224, 225 παρ. 1 και 229 του ΠΚ, η ποινική δίωξη γι’ αυτά ασκείται μετά την τελεσιδικία της σχετικής απόφασης.

 

Άρθρο  62. Ισχύς της απόφασης του πολιτικού δικαστηρίου για προδικαστικά ζητήματα.- Απόφαση του πολιτικού δικαστηρίου για ζήτημα που έχει σχέση με την ποινική  δίκη  δεν  δεσμεύει  τον  ποινικό  δικαστή, αποτελεί  όμως γι` αυτόν στοιχείο που το εκτιμά ελεύθερα μαζί με άλλες αποδείξεις (άρθρα 177 και 178).

 

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Νομιμοποίηση-Αρμοδιότητα

Άρθρο 63.Ενεργητική  νομιμοποίηση.- Όποιος  υπέστη  άμεση  και  προσωπική  βλάβη^[10]  από  το  έγκλημα  μπορεί  να  παραστεί  στο  ποινικό  δικαστήριο για  υποστήριξη  της  κατηγορίας ανεξαρτήτως αν  η  αξίωσή  του  ικανοποιήθηκε  στα  πολιτικά  δικαστήρια. Η αξίωση του πολιτικώς ενάγοντος για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, εφόσον εισάγεται στο ποινικό δικαστήριο, δικάζεται υποχρεωτικά από αυτό στο σύνολό της. Λοιπές αξιώσεις για αποζημίωση και αποκατάσταση δικάζονται από τα πολιτικά δικαστήρια.

 

 

Άρθρο 64. Ενεργητική νομιμοποίηση νομικών προσώπων. – 1. Σε δίκες όπου το έγκλημα στρέφεται κατά αόριστου αριθμού προσώπων ή κατά του κοινωνικού συνόλου μπορεί να παραστούν ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου για την υποστήριξη της κατηγορίας και το Δημόσιο, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης στην περιφέρεια των οποίων τελέστηκε η πράξη, καθώς και ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εφόσον έχουν συσταθεί νομοτύπως πριν από  την τέλεση της πράξης με καταστατικό σκοπό την προστασία των εννόμων αγαθών που προσβλήθηκαν απ’ αυτήν.

2. Οι ενώσεις προσώπων μπορούν να παραστούν μόνο στο ακροατήριο. Εάν αυτές είναι περισσότερες από μία, προτιμάται εκείνη που η νομότυπη σύστασή της προηγείται χρονικά.

 

 

 Άρθρο 65.Παθητική νομιμοποίηση. –  Η  πολιτική  αγωγή ασκείται εναντίον του κατηγορουμένου ή των  νόμιμων αντιπροσώπων του.

 

Άρθρο 66.-Εξουσία του ποινικού δικαστηρίου στην πολιτική αγωγή.- Το ποινικό δικαστήριο δεν μπορεί να ασχοληθεί με την πολιτική αγωγή όταν παύει οριστικά την ποινική δίωξη ή την κηρύσσει απαράδεκτη ή αθωώνει για οποιονδήποτε λόγο τον κατηγορούμενο.

 

Άρθρο 67.-Πολιτική αγωγή εκκρεμής σε πολιτικό δικαστήριο.- Η πολιτική αγωγή για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, που έχει ασκηθεί σε πολιτικό δικαστήριο μπορεί να εισαχθεί στο ποινικό δικαστήριο αν δεν εκδόθηκε οριστική απόφαση κατά την πολιτική διαδικασία και ο δικαιούμενος παραιτήθηκε νομοτύπως από το δικόγραφο της αγωγής ως προς την αξίωσή του αυτή.

 

 

Άρθρο 68. Άσκηση της πολιτικής αγωγής.– Η παράσταση για την υποστήριξη της κατηγορίας  και η υποβολή της απαίτησης για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης στο ποινικό δικαστήριο επιτρέπονται χωρίς έγγραφη προδικασία το αργότερο ώσπου να αρχίσει για πρώτη φορά η αποδεικτική διαδικασία στο ακροατήριο.

2. Ο πολιτικώς ενάγων μπορεί κατά την κρίση του δικαστηρίου να αποβληθεί από την ποινική διαδικασία, αν, παρόλο που εμφανίστηκε έγκαιρα, αποχώρησε κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να φέρει την τυχόν αγωγή του για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης στο πολιτικό δικαστήριο.

 

 

Άρθρο 69.Παραίτηση από την πολιτική αγωγή.– Κατά τη διάρκεια της δίκης και πριν από την έκδοση της απόφασης ο πολιτικώς ενάγων μπορεί  να  παραιτηθεί από την αγωγή με δήλωση  που  καταχωρίζεται  στα  πρακτικά.

 

 

Άρθρο 70. Άσκηση πολιτικής αγωγής από τον εισαγγελέα.-Η πολιτική αγωγή στην ποινική διαδικασία μπορεί να ασκηθεί από τον εισαγγελέα όταν ο παθών είναι ανίκανος, επειδή πάσχει από ψυχική ασθένεια, και δεν έχει αντιπρόσωπο νόμιμα διορισμένο.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Άρθρο 71. Απαιτήσεις του κατηγορουμένου που αθωώθηκε.-  Ο  κατηγορούμενος  που  αθωώθηκε  σε δημόσια συνεδρίαση δικαιούται να υποβάλλει αμέσως και  προφορικά  στο  ποινικό δικαστήριο  τις  απαιτήσεις  που  έχει  από  το μηνυτή ή από αυτόν που υπέβαλε την έγκληση για αποζημίωση  και  έξοδα,  και  όταν  ακόμη  δεν παρέστη  ως  πολιτικώς ενάγων. Το δικαστήριο αποφαίνεται, αφού ακούσει αυτόν που υπέβαλε την αίτηση και το μηνυτή  ή  τον  εγκαλούντα.  Αν  ο μηνυτής ή αυτός που υπέβαλε την έγκληση δεν είναι παρών, το δικαστήριο παραπέμπει τις Απαιτήσεις του κατηγορουμένου που αθωώθηκε στα πολιτικά δικαστήρια.   Αν  εμφανίστηκε  στην αρχή της συζήτησης, αποχώρησε όμως κατόπιν και δεν είναι  παρών  κατά  την  προβολή  των  απαιτήσεων  του κατηγορουμένου, θεωρείται ότι δικάζεται σαν να ήταν παρών.

 

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κατηγορούμενοι

Άρθρο 72. Ιδιότητα κατηγορουμένου.-Την ιδιότητα του κατηγορουμένου την αποκτά εκείνος εναντίον του οποίου ο εισαγγελέας άσκησε ρητά την ποινική δίωξη και εκείνος στον οποίο σε οποιοδήποτε στάδιο της ανάκρισης αποδίδεται η αξιόποινη πράξη.

Άρθρο 73. Διάρκεια και παύση της ιδιότητας του κατηγορουμένου.- Ο κατηγορούμενος διατηρεί την  ιδιότητά  του  ωσότου   εκδοθεί   αμετάκλητο   απαλλακτικό  βούλευμα  ή  αμετάκλητη  καταδικαστική ή αθωωτική  απόφαση  και  την  αποκτά  εκ  νέου  στις  περιπτώσεις του άρθρου 57 παρ. 2.

Άρθρο 74. Αιτήσεις του κρατούμενου κατηγορουμένου.- Οι αιτήσεις και οι δηλώσεις  του  κρατούμενου  κατηγορουμένου  υποβάλλονται  με  έγγραφο, που παραδίδεται στο διευθυντή του  καταστήματος  όπου  κρατείται,  και  συντάσσεται  έκθεση  κατόπιν καταχωρίζονται  σε ειδικό βιβλίο και διαβιβάζονται αμέσως στην αρμόδια αρχή ως προς τα νόμιμα αποτελέσματά τους οι αιτήσεις και  οι  δηλώσεις θεωρούνται σαν να είχαν παραληφθεί απευθείας από την αρμόδια αρχή. Αν  πρόκειται  για  ένδικο  μέσο  εφαρμόζεται  η διάταξη  του άρθρου 474.

Άρθρο  75. Αδυναμία να βεβαιωθεί η ταυτότητα του κατηγορουμένου.-  Η  αδυναμία να βεβαιωθεί η ταυτότητα του κατηγορουμένου με το όνομά του ή με τα άλλα χαρακτηριστικά ή  με  τις  άλλες ιδιότητες  δεν  εμποδίζει  την  εξέλιξη  της ποινικής δίωξης, αν είναι αποδειγμένο  ότι  αυτός  είναι  το  πρόσωπο  στο  οποίο  αποδίδεται  η αξιόποινη πράξη.

Άρθρο 76. Ψευδές όνομα ή ψευδείς ιδιότητες.- Αν ο κατηγορούμενος αναφέρθηκε με ψευδές  όνομα  ή ψευδείς ιδιότητες, διατάσσεται η διόρθωση σύμφωνα με τα άρθρα 564 παρ. 2 και 145 σε οποιοδήποτε στάδιο της δίκης ή και κατά την εκτέλεση.

Άρθρο  77. Αμφιβολίες για την ταυτότητα του κατηγορουμένου.-  1.   Αν  υπάρχουν  αμφιβολίες ότι το πρόσωπο που εμφανίστηκε  στην  ανάκριση  ή  στο  ακροατήριο  είναι   πράγματι   το διωκόμενο,  ο  ανακριτής  ή  το  δικαστήριο  σε κάθε στάδιο της διαδικασίας  προχωρούν  από  μόνοι  τους  στη  βεβαίωση   της   ταυτότητας, χρησιμοποιώντας  κάθε  αποδεικτικό  μέσο.   Στην  περίπτωση αυτή είναι  δυνατό να ανασταλεί η ποινική διαδικασία για το πρόσωπο  αυτό,  ωσότου βεβαιωθεί η ταυτότητά του.

2. Αν  η  ταυτότητα του κατηγορουμένου δεν μπορεί να αποδειχθεί,  βεβαιώνεται  το  γεγονός  αυτό  στην  απόφαση  και   ταυτόχρονα διατάσσεται  η  απόλυση  εκείνου  που  έχει  συλληφθεί ή που κρατείται προσωρινά, ωσότου εξακριβωθεί η ταυτότητα.  Το δικαστικό συμβούλιο η το δικαστήριο, ανάλογα με τις περιστάσεις, μπορούν να επιβάλουν στον απολυόμενο την καταβολή  εγγύησης ή  άλλους  όρους.   Για  τον  καθορισμό,  την κατάθεση και την τύχη της εγγύησης και των άλλων όρων εφαρμόζονται οι διατάξεις των  άρθρων  296, 297, 302, 303 και 304.

3. Όσα  αναφέρονται στην παρ. 2 τα διατάσσει ο ανακριτής κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.

 

Άρθρο 78. Ζήτημα ταυτότητας στον Άρειο Πάγο.- Αν οι αμφιβολίες για  την  ταυτότητα  δημιουργηθούν  για  πρώτη  φορά  στον Άρειο Πάγο, διατάσσεται αυτεπαγγέλτως εξέταση. Η εξέταση ενεργείται από το εφετείο που ορίζει ο Άρειος Πάγος  και  που αποφαίνεται αμετάκλητα για την ταυτότητα.

Άρθρο 79. Πλάνη σχετικά με την ταυτότητα του προσώπου του κατηγορουμένου.- Όταν προκύψει σαφώς ότι η διαδικασία στρέφεται εναντίον κατηγορουμένου από πλάνη ως προς την ταυτότητα  του  προσώπου του, το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο αποφαίνονται ότι η ποινική δίωξη θεωρείται σαν να μην έγινε.

 

Άρθρο 80.  Ψυχική ασθένεια του κατηγορουμένου. – 1. Όταν ο κατηγορούμενος βρίσκεται  σε  κατάσταση  διατάραξης  των πνευματικών του λειτουργιών, το δικαστήριο, αν δεν πρόκειται να εκδώσει αθωωτική  απόφαση ή να παύσει οριστικά την ποινική δίωξη ή να την κηρύξει απαράδεκτη,  διατάσσει  την  αναστολή  της διαδικασίας.   Αν  ο  κατηγορούμενος  τελεί  σε  προσωρινή κράτηση, το δικαστήριο διατάσσει ταυτόχρονα και την τοποθέτησή  του  σε  δικαστικό ψυχιατρείο   και   σε  περίπτωση  που  δεν  υπάρχει  τέτοιο,  σε  άλλο ψυχιατρείο, κατά προτίμηση δημόσιο. Η διάρκεια της παραμονής στο ψυχιατρείο δεν μπορεί να υπερβεί τους έξι μήνες.

2.Για  τη  βεβαίωση της ψυχικής κατάστασης του κατηγορουμένου διατάσσεται προηγουμένως πραγματογνωμοσύνη (άρθρο 200).

3.  Αν  η  κατάσταση  αυτή προκύψει πριν από το τέλος της ανάκρισης, τα παραπάνω τα διατάσσει ο ανακριτής, χωρίς να εμποδίζεται από το λόγο αυτό στην ενέργεια των αναγκαίων πράξεων για τη  βεβαίωση  του εγκλήματος.

4.  Αν διαταχθεί αναστολή, η πολιτική αγωγή μπορεί να  ασκηθεί στα πολιτικά δικαστήρια.

5.   Η  εξακολούθηση της διαδικασίας, αν πάψουν να υπάρχουν οι λόγοι της αναστολής, διατάσσεται από  το  δικαστήριο  ή  τον  ανακριτή σύμφωνα με τις διακρίσεις των παρ. 1 και 3.

Άρθρο 81.  Αμφιβολίες για το θάνατο του κατηγορουμένου.- 1. Αν υπάρχουν αμφιβολίες για το θάνατο  του  κατηγορουμένου,  διατάσσεται  η αναστολή της διαδικασίας ωσότου βεβαιωθεί ότι ο κατηγορούμενος βρίσκεται στη ζωή, οπότε η διαδικασία αρχίζει  εκ νέου.   Η  αναστολή  όμως  αυτή  δεν  εμποδίζει  να γίνουν οι αναγκαίες ανακριτικές πράξεις για να βεβαιωθεί το έγκλημα.

2. Αν εξακριβωθεί κατά τη διαδικασία των άρθρων 77 και 78 πως από πλάνη έγινε δεκτό ότι ο κατηγορούμενος δεν ζει, η απόφαση να πάψει η ποινική δίωξη (άρθρα 309 παρ. 1 στοιχ. β`, 310 παρ. 1 και 370 στοιχ. β`) θεωρείται σαν να μην εκδόθηκε. Στην περίπτωση αυτή για το  χρονικό διάστημα  από  την  παύση  της  ποινικής  δίωξης έως την επανάληψή της εφαρμόζονται  οι  διατάξεις  του  ποινικού  κώδικα  για  αναστολή  της παραγραφής.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πολιτικώς ενάγοντες

Άρθρο  82. Δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής.–  Όποιος έχει το δικαίωμα να ασκήσει την πολιτική αγωγή στο ποινικό δικαστήριο (άρθρο 63)  μπορεί  να  δηλώσει  ότι παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων στην ποινική διαδικασία.

Άρθρο 83.-Ανήλικοι-Ανίκανοι.-   Οι  ανήλικοι  και οι άλλοι ανίκανοι δηλώνουν την παράστασή ως πολιτικώς ενάγοντες με τους νόμιμους αντιπροσώπους τους σύμφωνα  με  τις  σχετικές  διατάξεις  του  αστικού κώδικα, τόσο στην προδικασία όσο και στο ακροατήριο.

 

Άρθρο 84.- Πολιτική αγωγή-Έγκληση.1. Η  δήλωση  παράστασης  του  πολιτικώς  ενάγοντος δεν αναπληρώνει την έγκληση στις περιπτώσεις που αυτή  είναι  απαραίτητη  για την ποινική δίωξη (άρθρ. 50).

2. Η έγκληση από μόνη της δεν εξομοιούται με δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής.
Άρθρο  85. Διατυπώσεις της δήλωσης.-  1. Η δήλωση του πολιτικώς ενάγοντος γίνεται είτε στην έγκληση είτε με άλλο έγγραφο, έως την περάτωση  της  ανάκρισης (άρθρ.   308)  προς  τον  αρμόδιο  εισαγγελέα.  Κατά  την  κατάθεση της  δήλωσης συντάσσεται έκθεση, στην οποία προσαρτάται και το έγγραφο της πληρεξουσιότητας. Τέλος, η δήλωση μπορεί να γίνει και σ` αυτόν που  ενεργεί  την ανάκριση,  ακόμη  και  κατά  το  χρόνο  που  εξετάζεται  ως μάρτυρας ο παθών.

2. Η παράλειψη της δήλωσης  του  πολιτικώς  ενάγοντος  δεν επηρεάζει  το  δικαίωμά  του να ασκήσει την πολιτική αγωγή στο ποινικό δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 68.

 

Άρθρο 86.-Δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής με αντιπρόσωπο.– Η δήλωση του πολιτικώς ενάγοντος μπορεί να γίνει και από αντιπρόσωπο με ειδική πληρεξουσιότητα, η οποία έχει δοθεί κατά το άρθρο 42 παρ. 2 εδάφια β΄ και γ΄. 

 

Άρθρο 87.-Προκαταρτκική εξέταση-Αστυνομική προανάκριση.- Η δήλωση για παράσταση πολιτικής αγωγής που γίνεται στα πλαίσια της προκαταρκτικής εξέτασης ή της κατ’ άρθρο 243 παρ. 2 προανάκρισης παράγει αποτελέσματα μόνο από τη στιγμή που ορίζεται στο άρθρο 107 εδ. β΄.

Άρθρο 88.Περιεχόμενο της δήλωσης.- Η δήλωση είναι απαράδεκτη,  αν  δεν  περιέχει  συνοπτική  έκθεση  της  υπόθεσης  για  την  οποία  παρίσταται κάποιος ως πολιτικώς ενάγων, τους λόγους στους οποίους στηρίζεται το δικαίωμα της παράστασης, καθώς και το διορισμό αντικλήτου στην έδρα του δικαστηρίου αν αυτός που κάνει τη δήλωση δεν διαμένει μόνιμα εκεί. Στον  αντίκλητο μπορούν να γίνονται όλες οι επιδόσεις και οι κοινοποιήσεις που αφορούν τον  πολιτικώς ενάγοντα.  Την υποχρέωση διορισμού αντικλήτου στην πιο πάνω περίπτωση έχει ο αδικηθείς και  όταν  εγείρει  αγωγή  ή  υποβάλει απαίτηση  στο  ποινικό  δικαστήριο  (άρθρο  68  παρ.   1  και  2).

Άρθρο 89. Δικηγόρος-αντίκλητος.- Ο πληρεξούσιος δικηγόρος του αδικηθέντος που έχει διορισθεί  νόμιμα  και έχει   γνωστοποιηθεί  στην  προδικασία  ή  στο  ακροατήριο  είναι  και αντίκλητος του πολιτικώς ενάγοντος.
 Άρθρο 90. Αντιρρήσεις κατά της παράστασης.- Ο κατηγορούμενος μπορεί να υποβάλει αντιρρήσεις κατά της δήλωσης να παραστεί πολιτική αγωγή μέχρι την έκδοση οριστικού βουλεύματος.

Άρθρο  91.  Διατυπώσεις των αντιρρήσεων και σχετική απόφαση.-Το έγγραφο με τις αντιρρήσεις του κατηγορουμένου πρέπει να περιέχει τους λόγους που τις στηρίζουν, παραδίδεται στο γραμματέα της εισαγγελίας, και συντάσσεται έκθεση. Για τις αντιρρήσεις αποφασίζει το συμβούλιο αμετάκλητα. Αν η προβολή τους έγινε μετά την  υποβολή της πρότασης του εισαγγελέα για την ουσία της υπόθεσης το  συμβούλιο αποφασίζει με το βούλευμα που εκδίδει γι` αυτήν.

Άρθρο 92.-Συνέπειες προβολής αντιρρήσεων.-Οι αντιρρήσεις δεν εμποδίζουν την εξέλιξη της ανάκρισης.

Άρθρο 93. Αυτεπάγγελτη αποβολή.- Η δήλωση για την παράσταση πολιτικής αγωγής μπορεί σε οποιοδήποτε στάδιο της προδικασίας να κηρυχθεί  απαράδεκτη  από  το συμβούλιο ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα ή και αυτεπαγγέλτως.

Άρθρο 94. Αποτελέσματα της αποβολής.- Ο πολιτικώς ενάγων, του οποίου η παράσταση έχει  κηρυχθεί απαράδεκτη, δεν κωλύεται να ασκήσει την αγωγή του στο ποινικό δικαστήριο που δικάζει την κατηγορία.

Άρθρο 95.-Αποβολή-εγκυρότητα πράξεων.- Αν ο πολιτικώς ενάγων αποβληθεί, παραμένουν ισχυρές όλες οι πράξεις της διαδικασίας που έγιναν πριν από  την  αποβολή  του  και στις οποίες τυχόν παρευρισκόταν.

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Δικαιώματα των διαδίκων

Άρθρο  96. Διορισμός και αριθμός συνηγόρων των διαδίκων.- 1. Κάθε διάδικος δεν μπορεί να αντιπροσωπεύεται ή να συμπαρίσταται στην ποινική  διαδικασία  με  περισσότερους  από  δύο συνηγόρους στην προδικασία και τρεις στο ακροατήριο.

2. Ο  διορισμός  συνηγόρου γίνεται: α) με προφορική δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή στην έκθεση κατά την απολογία του κατηγορουμένου ή στην  κατάθεση  του πολιτικώς ενάγοντα  ως  μάρτυρα  ή β) με έγγραφη δήλωση κατά τις διατυπώσεις του άρθρου 42 παρ. 2 εδάφια β΄ και γ΄. Ο διορισμός παρέχει στο συνήγορο την εξουσία να εκπροσωπεί το διάδικο σε όλες τις διαδικαστικές πράξεις που αφορούν τη συγκεκριμένη ποινική υπόθεση, εκτός  αν  η  πληρεξουσιότητα παρέχεται  για  ορισμένες  μόνο  από  τις  πράξεις  αυτές. Η γενική πληρεξουσιότητα περιλαμβάνει την άσκηση ενδίκων μέσων,  εφόσον  αυτό μνημονεύεται  ρητά.

 

Άρθρο  97. Σε ποιές πράξεις παρίστανται οι διάδικοι.-  1.  Οι διάδικοι έχουν δικαίωμα να παρίστανται με συνήγορο σε  κάθε  ανακριτική  πράξη,  με  εξαίρεση  την  εξέταση  των μαρτύρων  και των κατηγορουμένων, εκτός αν πρόκειται για την περίπτωση της παρ. 2 του άρθρου 219. Γι` αυτό το σκοπό καλούνται εικοσιτέσσερις ώρες πριν από κάθε ανακριτική πράξη  οι διάδικοι   να  παρευρεθούν  οι  ίδιοι  ή  να  εκπροσωπηθούν  από  τους συνηγόρους τους.

2.  Αν ο κατηγορούμενος κρατείται,  θα  πρέπει  να  προσαχθεί, εκτός αν η προσαγωγή του δημιουργεί δυσχέρειες, οπότε αντιπροσωπεύεται από το συνήγορό του.

 

Άρθρο 98. Αδυναμία παράστασης.- Αν η παρουσία των διαδίκων δεν είναι για οποιονδήποτε  λόγο δυνατή, η πράξη ενεργείται και χωρίς αυτούς. Ύστερα όμως από αίτηση του ενδιαφερομένου μπορεί η πράξη  να  αναβληθεί  για  άλλο χρόνο αν δεν βλάπτεται η ανάκριση.
Άρθρο  99. Ερωτήσεις και παρατηρήσεις.- Οι διάδικοι που παρίστανται και οι συνήγοροί τους δικαιούνται να απευθύνουν ερωτήσεις και  να  υποβάλλουν  παρατηρήσεις, που καταχωρίζονται με αίτησή τους στην έκθεση.

Άρθρο 100. Παράσταση του κατηγορουμένου με συνήγορο.-  1.  Ο κατηγορούμενος έχει το δικαίωμα στην απολογία του και σε κάθε εξέτασή του, ακόμη και σ` αυτήν που  γίνεται  σε αντιπαράσταση  με μάρτυρες ή άλλους κατηγορουμένους, να παρίστανται με συνήγορο. Γι’ αυτό το σκοπό καλείται εικοσιτέσσερις ώρες πριν  από κάθε ανακριτική ενέργεια.

2.   Επιτρέπεται  σύντμηση  της  προθεσμίας  αυτής, αν από την αναβολή δημιουργείται κίνδυνος που η ύπαρξή του βεβαιώνεται ειδικά  με έκθεση του ανακριτή ή του ανακριτικού υπαλλήλου.

3.  Ο ανακριτής έχει την υποχρέωση να  διορίσει  αυτεπαγγέλτως συνήγορο, αν το ζητήσει ρητά ο κατηγορούμενος.

4.  Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να απαγορευθεί  η  επικοινωνία του κατηγορουμένου με το συνήγορό του.
Άρθρο  101. Ανακοίνωση των εγγράφων της ανάκρισης.-1. Ο ανακριτής, μόλις μετά την κλήτευσή του εμφανισθεί ή οδηγηθεί σ’ αυτόν ο κατηγορούμενος για να αιτιολογηθεί, του ανακοινώνει το περιεχόμενο του κατηγορητηρίου και των άλλων εγγράφων της ανάκρισης. Επιτρέπεται επίσης στον κατηγορούμενο να μελετήσει ο ίδιος ή ο συνήγορός του το κατηγορητήριο και τα έγγραφα της ανάκρισης. Με γραπτή αίτηση του κατηγορουμένου και με δαπάνη του χορηγούνται σε αυτόν αντίγραφα του κατηγορητηρίου και των εγγράφων της ανάκρισης.

2.Την ίδια υποχρέωση έχει ο ανακριτής, και τα ίδια δικαιώματα ο κατηγορούμενος,  όταν  κληθεί  ξανά  σε  συμπληρωματική  απολογία. Σε κάθε περίπτωση,  μετά  το τέλος της ανάκρισης και προτού διαβιβαστεί η δικογραφία στον εισαγγελέα (άρθρο 308 παρ. 1), καλείται πάντοτε  ο  κατηγορούμενος να λάβει γνώση του συνόλου αυτής.   Αν  όμως η ανάκριση εξακολούθησε περισσότερο από μήνα μετά την πρώτη  ή  κάθε  μεταγενέστερη  απολογία, δικαιούται  ο  κατηγορούμενος  να  ασκεί τα δικαιώματα του μια φορά το μήνα, και κάθε φορά ο ανακριτής συντάσσει σχετική έκθεση κάτω από  την απολογία του κατηγορουμένου.

 

Άρθρο  102. Προθεσμία για την απολογία.-  1. Ο κατηγορούμενος έχει το δικαίωμα να ζητήσει προθεσμία έως σαράντα οκτώ ώρες και δεν έχει υποχρέωση  να  απολογηθεί πριν περάσει η προθεσμία.

2. Ο ανακριτής μπορεί να παρατείνει την προθεσμία  ύστερα  από αίτηση του κατηγορουμένου.

3. Ο κατηγορούμενος έχει το δικαίωμα να αρνηθεί να απαντήσει.

 

Άρθρο  103.Εξήγηση των δικαιωμάτων στον κατηγορούμενο.-  Αμέσως  μετά  τη  βεβαίωση  της  ταυτότητας του κατηγορουμένου, ο ανακριτής του εξηγεί με  σαφήνεια  όλα  τα  παραπάνω δικαιώματά του και συντάσσεται σχετική έκθεση που υπογράφεται και από τον κατηγορούμενο.

Άρθρο 104. Δικαιώματα του κατηγορουμένου στην προανάκριση.-1. Τα δικαιώματα που προβλέπονται στα άρθρα 100 παρ.1, 2 και 4, 101,  102  και  103  τα έχει ο κατηγορούμενος και στην προανάκριση. Στην περίπτωση όμως αυτή δεν είναι υποχρεωτικό να τηρηθεί η διάταξη της δεύτερης περιόδου της παρ. 2 του άρθρου 101.

Άρθρο 105.-Τρόπος άσκησης των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου στην προανάκριση.- 2. Όταν ενεργείται προανάκριση, σύμφωνα με το άρθρο 243 παράγραφος 1, ο κατηγορούμενος μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματα, που προβλέπονται στα άρθρα 101 και 102 και να υποβάλει εγγράφως την απολογία του εκπροσωπούμενος από συνήγορο, που διορίζεται κατά το άρθρο 96 παρ. 2, εκτός αν θεωρείται αναγκαία η αυτοπρόσωπη εμφάνισή του, κατά την κρίση εκείνου που ενεργεί την προανάκριση. Ο κατηγορούμενος εκπροσωπούμενος διά του συνηγόρου υποχρεούται να δηλώσει τη διεύθυνση της κατοικίας του, εφαρμοζόμενων αναλόγως των εδαφίων γ` και ε` του άρθρου 273.

Άρθρο  106. Εξαίρεση στο αυτόφωρο έγκλημα.- Όταν ενεργείται προανάκριση σύμφωνα με το άρθρο 243 παρ. 2 του παρόντος, η εξέταση γίνεται όπως ορίζεται στις διατάξεις των άρθρων 273 και 274 και εκείνος που εξετάζεται έχει τα δικαιώματα που αναφέρονται στα άρθρα 103, 104 και 105. Η κατά παράβαση του παρόντος άρθρου εξέταση είναι άκυρη και δεν λαμβάνεται υπόψη. Κατά τα άλλα εφαρμόζεται το δεύτερο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 31.

Άρθρο 107.-  Δικαιώματα του πολιτικώς ενάγοντος.– Ο πολιτικώς ενάγων έχει επίσης τα δικαιώματα  που αναφέρονται στα άρθρα 101, 104, 105 και 106. Τα δικαιώματα αυτά μπορεί να τα ασκήσει από τη στιγμή που ο κατηγορούμενος θα κληθεί σε απολογία ή θα εκδοθεί εναντίον του ένταλμα σύλληψης ή βίαιης προσαγωγής.

Άρθρο 108.-Δικαιώματα ανήλικου θύματος προσβολής προσωπικής και γενετήσιας ελευθερίας.– Ο ανήλικος-θύμα των πράξεων που αναφέρονται στα άρθρα 323Απαρ. 4, 323Β εδάφιο α`, 324, 336, 337 παράγραφοι 3 και 4, 338, 339, 342, 343, 345, 346, 347, 348, 348Α, 349, 351, 351Α του Π.Κ., καθώς και στα άρθρα 87 παράγραφοι 5 και 6 και 88 του ν. 3386/2005 έχει τα δικαιώματα που προβλέπονται από τα άρθρα 101, 104 και 105 και αν ακόμη δεν παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων. Επίσης, έχει το δικαίωμα ενημέρωσης από τον αρμόδιο εισαγγελέα εκτέλεσης ποινών για την προσωρινή ή οριστική απόλυση του υπαιτίου, καθώς και για τις άδειες εξόδου από το κατάστημα κράτησης.

 

ΠΕΜΠΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Καθ΄ ύλην αρμοδιότητα

109.- Μικτά Ορκωτά. 1.Το μικτό ορκωτό δικαστήριο δικάζει: α)Τα κακουργήματα, εκτός από εκείνα που ανήκουν στην αρμοδιότητα των Μονομελών και Τριμελών Εφετείων, και β)τα πολιτικά πλημμελήματα.

2. Το μικτό ορκωτό εφετείο δικάζει τις εφέσεις κατά των αποφάσεων των μικτών ορκωτών δικαστηρίων.

110.-Μονομελές Εφετείο. Το Μονομελές Εφετείο δικάζει τα πιο κάτω εγκλήματα, εκτός αν στον νόμο απειλείται κατά αυτών η ποινή της ισόβιας κάθειρξης:

1. Τα κακουργήματα που αναφέρονται σε Ειδικούς Ποινικούς Νόμους.^[11]
2. Τα κακουργήματα των άρθρων: 146, 173 παρ. 2, 189 παρ. 3,  370 Α, 370 Β παρ. 3, 374, 380 του Ποινικού Κώδικα.
3. τα κακουργήματα που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 308 Β, εφόσον γι’ αυτά έχει συνταχθεί πρακτικό συνδιαλλαγής.
4. Τα πλημμελήματα των δικαστών πολιτικής, ποινικής και διοικητικής δικαιοσύνης και εισαγγελέων, συμπεριλαμβανομένων των παρέδρων, των ειρηνοδικών, ειδικών πταισματοδικών, των μελών του Συμβουλίου της Επικρατείας, των παρέδρων, εισηγητών και δοκίμων εισηγητών του, των μελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, των παρέδρων, εισηγητών και δοκίμων εισηγητών του, του γενικού επιτρόπου, επιτρόπων και αντεπιτρόπων που υπηρετούν σε αυτό, καθώς και του γενικού επιτρόπου, επιτρόπων και αντεπιτρόπων επικρατείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, των δικηγόρων και των μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

 

111.-Τριμελές Εφετείο. Το Τριμελές Εφετείο δικάζει:

1.σε πρώτο βαθμό:

Α) από τα υπαγόμενα στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Εφετείου κακουργήματα (άρθρο 110) εκείνα κατά των οποίων στο Νόμο απειλείται η ποινή της ισόβιας κάθειρξης.

Β )τα κακουργήματα που προβλέπονται από τον Ποινικό Κώδικα σχετικά με:

α.  Τα  κακουργήματα που προβλέπονται από τον Ποινικό Κώδικα σχετικά με το νόμισμα, τα υπομνήματα, την ιδιοκτησία,  τα  περιουσιακά δίκαια,  την ψευδή βεβαίωση υπαλλήλου, νόθευση, απιστία και υπεξαίρεση στην υπηρεσία, αν τελέστηκαν από πολίτες, άσχετα  με  το  πρόσωπο  του  παθόντα  και  το  ποσό  του  οφέλους  ή της ζημίας ή αν τελέστηκαν από στρατιωτικούς και στρέφονται οπωσδήποτε κατά του  Δημοσίου  ή  νομικού  προσώπου δημόσιου δικαίου ή κατά άλλου νομικού προσώπου από εκείνα που αναφέρονται  στο άρθρο 263α του Ποινικού Κώδικα και εφόσον το όφελος που πέτυχε ή επιδίωξε με αυτά ο δράστης ή η ζημία  που  προξενήθηκε  ή απειλήθηκε  στο  Δημόσιο  ή  στα πιο πάνω νομικά πρόσωπα υπερβαίνει το ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ

β. Τα κακουργήματα της δωροδοκίας που αναφέρονται στα άρθρα 159, 235, 236 και 237 του Ποινικού Κώδικα.

γ. Τα κακουργήματα της πειρατείας, τα κακουργήματα κατά της ασφάλειας της σιδηροδρομικής ή υδάτινης συγκοινωνίας ή της αεροπλοίας που προβλέπονται στον Ποινικό Κώδικα ή σε ειδικούς ποινικούς νόμους.

δ) τα κακουργήματα που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 187 και στο άρθρο 187Α του Ποινικού Κώδικα, καθώς και τα συναφή με αυτά πλημμελήματα και κακουργήματα.

2. σε δεύτερο βαθμό:

Α)τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του Μονομελούς Εφετείου.

Β)τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του Τριμελούς Εφετείου.

Άρθρο 112.- Τριμελές Πλημμελειοδικείο. Το τριμελές  δικαστήριο πλημμελειοδικών δικάζει τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του μονομελούς πλημμελειοδικείου.

Άρθρο 113.-Δικαστήριο Ανηλίκων. Τα δικαστήρια ανηλίκων δικάζουν τις αξιόποινες πράξεις που τελούνται από ανηλίκους, με τις παρακάτω διακρίσεις:

Α. Το μονομελές δικαστήριο ανηλίκων δικάζει τις πράξεις που τελούνται από ανηλίκους εκτός από εκείνες που δικάζονται από το τριμελές δικαστήριο ανηλίκων. Το ίδιο δικαστήριο επιβάλλει επίσης τα αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα που ορίζονται από τον Ποινικό Κώδικα για ανηλίκους που δεν έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας τους.

Β. Το τριμελές δικαστήριο ανηλίκων δικάζει τις αξιόποινες πράξεις που τελούνται από ανηλίκους, για τις οποίες, αν τελούνταν από ενήλικα, απειλείται ισόβια κάθειρξη ή πρόσκαιρη κάθειρξη με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη.

Γ. Το εφετείο ανηλίκων δικάζει τις εφέσεις κατά των αποφάσεων των μονομελών και τριμελών δικαστηρίων ανηλίκων που λειτουργούν στα πλημμελειοδικεία.

Άρθρο 114.-Μονομελές Πλημμελειοδικείο. Το μονομελές πλημμελειοδικείο δικάζει:

1)      Τα πλημμελήματα, εκτός από εκείνα που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου, του Μονομελούς Εφετείου και του δικαστηρίου των ανηλίκων.

2)      Τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του πταισματοδικείου.

 

Άρθρο 115. Πταισματοδικείο. Το πταισματοδικείο δικάζει τα πταίσματα.

Άρθρο 116.- Δικαιοδοσία επί τελέσεως εγκλήματος στο ακροατήριο.-1.Εάν κατά τη διάρκεια συνεδρίασης δικαστηρίου διαπραχθεί πλημμέλημα εφαρμόζεται κατά την κρίση του δικαστηρίου η διαδικασία ή του άρθρου 38 ή των άρθρων 417 κ.ε..

Άρθρο. 117. Δικαιοδοσία επί εξυβρίσεως ή δυσφημίσεως του δικαστηρίου.- Εάν το πλημμέλημα έχει τελεστεί σε βάρος μέλους του δικαστηρίου, η τυχόν απαιτούμενη κατά το Νόμο έγκληση από μέρους του υποβάλλεται με δήλωσή του που καταχωρίζεται στα πρακτικά. Εάν δράστης του πλημμελήματος είναι συνήγορος διαδίκου, η διαδικασία των άρθρων 417 κ.ε. μπορεί να εφαρμοστεί, αφού ολοκληρώσει την άσκηση των καθηκόντων του στη δίκη.

Άρθρο 118.-Προσδιορισμός της καθ` ύλην αρμοδιότητας. 1. Την αρμοδιότητα σύμφωνα με τα άρθρα  109 – 115 την  προσδιορίζει ο χαρακτηρισμός της πράξης από τον ποινικό κώδικα ως κακουργήματος,  πλημμελήματος  ή πταίσματος,   που   βασίζεται   στα πραγματικά  περιστατικά τα οποία περιέχονται στο παραπεμπτικό βούλευμα  ή στην κλήση του εισαγγελέα (στην περίπτωση  της  απευθείας  εισαγωγής της υπόθεσης).

 

Άρθρο 119.Αρμοδιότητα ανώτερου δικαστηρίου.-Το δικαστήριο είναι αρμόδιο να δικάσει και σ` εκείνες τις περιπτώσεις όπου προκύπτει από τη συζήτηση ότι το έγκλημα ανήκει  στην αρμοδιότητα κατώτερου δικαστηρίου, ή  αν συντρέχει περίπτωση του άρθρου 370 β΄ και γ΄.

 

Άρθρο 120.- Αναρμοδιότητα. 1. Το δικαστήριο  οφείλει  και αυτεπαγγέλτως     να εξετάσει την καθ` ύλην αρμοδιότητά του σε κάθε στάδιο της δίκης.

2. Το δικαστήριο, όταν κρίνει ότι είναι αναρμόδιο, παραπέμπει  με  απόφασή  του  την  υπόθεση  στο  αρμόδιο  δικαστήριο·  σ`  αυτή την περίπτωση ενεργεί ό,τι  και  το  συμβούλιο  των  πλημμελειοδικών  όταν παραπέμπει τον κατηγορούμενο στο ακροατήριο.

3.  Το μονομελές πλημμελειοδικείο και το πταισματοδικείο παραπέμπουν την υπόθεση στον αρμόδιο εισαγγελέα και μπορούν αν για το έγκλημα, όπως χαρακτηρίζεται από αυτά, επιτρέπεται προσωρινή κράτηση, να διατάξουν τη σύλληψη του κατηγορουμένου. Αν η παραπομπή στο δικαστήριο που κηρύχθηκε αναρμόδιο είχε γίνει με απευθείας κλήση, ο εισαγγελέας παραγγέλλει κυρία ανάκριση. Αν η παραπομπή είχε διαταχθεί με βούλευμα, γίνεται κανονισμός της αρμοδιότητας με τα άρθρα 132 κ.ε.

4. Στον εισαγγελέα και στον κατηγορούμενο επιτρέπεται έφεση κατά της περί αναρμοδιότητας απόφασης σύμφωνα με το άρθρο 487.

 

Άρθρο 121. Αναρμοδιότητα του δικαστηρίου που δίκασε πρωτοδίκως. Το δικαστήριο που δικάζει κατ` έφεση,  αν  κρίνει ότι  το  δικαστήριο που δίκασε σε πρώτο βαθμό ήταν αναρμόδιο επειδή το  έγκλημα υπαγόταν σ` αυτό ή σε κατώτερο από το πρωτοβάθμιο  δικαστήριο, ακυρώνει  την απόφαση που προσβάλλεται με έφεση και δικάζει ανέκκλητα  το ίδιο την υπόθεση  στην  ουσία  (άρθρ.  502  παρ.3) ·  σε  κάθε  άλλη περίπτωση   καθ`   ύλην   αναρμοδιότητας   ακυρώνει  την  απόφαση  που προσβάλλεται  με  έφεση  και  παραπέμπει  την  υπόθεση   στο   αρμόδιο δικαστήριο, ενεργώντας ταυτόχρονα όσα προβλέπονται στην παρ.  2 του άρθρου 120.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τοπική αρμοδιότητα

Άρθρο  122.- Προσδιορισμός. 1.  Η τοπική αρμοδιότητα προσδιορίζεται από τον τόπο όπου τελέστηκε το έγκλημα ή όπου κατοικεί ή διαμένει ο κατηγορούμενος όταν αρχίζει η ποινική δίωξη.

2. Για έγκλημα που τελέστηκε με έντυπο το οποίο εκδόθηκε στην  Ελλάδα αρμόδιο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια  του  οποίου,  όπως αποδεικνύεται,  δημοσιεύτηκε το έντυπο.  Όταν πρόκειται για δυσφήμηση ή εξύβριση αρμόδιο είναι επίσης και το δικαστήριο στην περιφέρεια  του οποίου  κυκλοφόρησε  μεταγενέστερα  το  έντυπο,  αν ο παθών κατοικεί ή διαμένει μόνιμα στην  περιφέρεια  αυτή. Αν το έντυπο εκδόθηκε  στο εξωτερικό, αρμόδιο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου το έντυπο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά και αν δεν εξακριβώθηκε αυτός ο τόπος, αρμόδιο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ή διαμένει αυτός που προσβλήθηκε· σε κάθε άλλη περίπτωση, το δικαστήριο της πρωτεύουσας.

Άρθρο 123.-  Εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο εξωτερικό.- 1. Για εγκλήματα  που  διαπράχθηκαν  στο  εξωτερικό,  τιμωρούνται  όμως στην Ελλάδα, η αρμοδιότητα ορίζεται διαδοχικά από τον τόπο της κατοικίας στην Ελλάδα ή της  διαμονής ή της σύλληψης ή της παράδοσης του κατηγορουμένου.  Αν  ο  τόπος  αυτός  δεν είναι  γνωστός  ή αν ο κατηγορούμενος δεν κατοίκησε ή δεν είχε ποτέ τη διαμονή του στην Ελλάδα ή δεν έχει συλληφθεί εκεί, αρμόδιο είναι το δικαστήριο της πρωτεύουσας.

2.  Για τα προβλεπόμενα στον ποινικό κώδικα ή σε ειδικούς ποινικούς  νόμους εγκλήματα κατά της ασφαλείας της αεροπλοΐας και τα συναφή  προς αυτά πλημμελήματα και κακουργήματα, που διαπράχθηκαν στο εξωτερικό και τιμωρούνται στην Ελλάδα, αρμόδια είναι τα δικαστήρια και οι εισαγγελικές και ανακριτικές αρχές της πρωτεύουσας.

 

Άρθρο 124.- Εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε πλοίο ή αεροσκάφος.- 1.  Για εγκλήματα που διαπράχθηκαν  σε  ελληνικό πλοίο στο  εξωτερικό ή σε ανοιχτή θάλασσα, η αρμοδιότητα ορίζεται από τον τόπο του λιμανιού όπου το πλοίο νηολογήθηκε ή του λιμανιού όπου το πλοίο προσέγγισε για πρώτη φορά μετά την πράξη.

2.Για έγκλημα που διαπράχθηκε σε αεροσκάφος κατά τη διάρκεια της πτήσης, η αρμοδιότητα ορίζεται από τον τόπο από όπου το αεροσκάφος προσγειώθηκε ή προσθαλασσώθηκε ή από τον τόπο από όπου το  αεροσκάφος απογειώθηκε  ή  αποθαλασσώθηκε  πριν από το έγκλημα.  Αν το αεροσκάφος είναι ξένο, αρμόδιοι είναι επίσης  οι  ανακριτικοί  υπάλληλοι  και  τα δικαστήρια που ορίζονται στο άρθρο 123.

3.Και  στις  δύο  περιπτώσεις των παρ.1 και 2 αρμόδιο είναι επίσης το δικαστήριο της κατοικίας ή της προσωρινής διαμονής  του  κατηγορουμένου.

Άρθρο  125.- Προτίμηση.-  Μεταξύ  περισσότερων  αρμόδιων  δικαστηρίων   ή ανακριτικών  υπαλλήλων  που  έχουν  επιληφθεί  παράλληλα  προτιμώνται εκείνοι του τόπου όπου διαπράχθηκε το έγκλημα. Αν ο τόπος  αυτός  είναι άγνωστος,  προτιμούνται  εκείνοι  που  πρώτοι  κάλεσαν  ή  διέταξαν τη  σύλληψη ή την κράτηση του κατηγορουμένου. Μπορεί όμως το συμβούλιο των εφετών ή ο Άρειος Πάγος, σύμφωνα με τις διακρίσεις του άρθρου 132,  να αναθέσει την ανάκριση και την απόφαση σε άλλο αρμόδιο δικαστήριο.

Άρθρο 126.- Ένσταση αναρμοδιότητας. 1.  Η ένσταση για τοπική αναρμοδιότητα προτείνεται έως  την  έναρξη  της αποδεικτικής  διαδικασίας  στο  ακροατήριο.   Το  δικαστήριο,  το  δικαστικό συμβούλιο κατά τη διάρκεια της  ανάκρισης  και  ο  εισαγγελέας κατά  τη  διάρκεια  της προανάκρισης ή της προκαταρκτικής εξέτασης, διαπιστώνοντας την αναρμοδιότητά τους, παραπέμπουν την υπόθεση στο δικαστήριο  ή  στον  εισαγγελέα  που είναι  ανάλογα αρμόδιοι σύμφωνα με τα προηγούμενα άρθρα. Το όργανο που διαπίστωσε την αναρμοδιότητά του οφείλει και μετά την  παραπομπή  αυτή να  φροντίσει  για  τη  διενέργεια  των  ανακριτικών πράξεων που είναι επείγουσες και δεν επιδέχονται αναβολή.

2. Η ένσταση τοπικής αναρμοδιότητας που προτάθηκε έγκαιρα και δεν έγινε δεκτή, αν επαναληφθεί στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο και γίνει δεκτή,  έχει  συνέπεια την ακύρωση από το δικαστήριο αυτό της απόφασης που προσβάλλεται με την έφεση· η υπόθεση τότε παραπέμπεται στο  αρμόδιο δικαστήριο,   μόνο   όταν   αυτό   δεν   ανήκει  στην  περιφέρεια  του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου· στην αντίθετη περίπτωση, το δικαστήριο αυτό δικάζει το ίδιο την υπόθεση στην ουσία (άρθρο 502 παρ.3).

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενική διάταξη

Άρθρο 127.- Εγκυρότητα των πράξεων που έγιναν από αναρμόδιο όργανο. Οι εκθέσεις και τα άλλα έγγραφα  που  συντάχθηκαν νομότυπα  κατά  την  προδικασία και την κύρια διαδικασία από αναρμόδιο δικαστή ή ανακριτικό  υπάλληλο  διατηρούν  την  εγκυρότητά  τους.   Τα εντάλματα για προσωρινή κράτηση ισχύουν ως εντάλματα σύλληψης. Οι περιοριστικοί όροι που έχουν επιβληθεί διατηρούνται μέχρι να αποφανθεί το αρμόδιο δικαστικό όργανο.

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αρμοδιότητα σε περίπτωση συνάφειας και συμμετοχής

Άρθρο  128.- Ποιά εγκλήματα θεωρούνται συναφή. Συναφή θεωρούνται μόνο τα εγκλήματα που τελούνται:

α) από το ίδιο πρόσωπο

β) από τη δράση πολλών που δεν είναι συναίτιοι στον ίδιο τόπο και χρόνο^[12]

γ) από πολλούς εναντίον αλλήλων

δ) με σκοπό να διευκολύνουν η να συγκαλύψουν ένα άλλο έγκλημα

 

Άρθρο 129.-Εκδίκαση συναφτών εγκλημάτων.-1. Τα συναφή εγκλήματα ανακρίνονται και εκδικάζονται από το ίδιο δικαστήριο, εκτός εάν η συνεκδίκαση προκαλεί βλάβη.

2.Το ανώτερο δικαστήριο είναι αρμόδιο και για τα συναφή εγκλήματα που υπάγονται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα κατώτερου δικαστηρίου. Το μικτό ορκωτό δικαστήριο θεωρείται στην περίπτωση αυτή ανώτερο κατά βαθμό από τα άλλα.

3.Τα κοινά ποινικά δικαστήρια δικάζουν όλα τα συρρέοντα εγκλήματα και όταν ορισμένα από αυτά υπάγονται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα του δικαστηρίου ανηλίκων ή των στρατοδικείων.

4.Όταν τα συναφή εγκλήματα δικάστηκαν χωριστά στον πρώτο βαθμό και ασκήθηκαν εφέσεις, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει για όλα με μία μόνο απόφαση.

5.Η παράγραφος 3 του άρθρου 130 εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις συνάφειας.

 

130.-Αρμοδιότητα σε περίπτωση συμμετοχής.- 1. Σε περίπτωση συμμετοχής περισσοτέρων στο έγκλημα αρμόδιο δικαστήριο για όλους είναι το αρμόδιο για το συμμέτοχο που επισύρει τη βαρύτερη ποινή. Αν οι συμμέτοχοι υπάγονται σε δικαστήρια διαφορετικού βαθμού, αρμόδιο δικαστήριο για όλους είναι το ανώτερο.  Η διάταξη του άρθρου 129 παρ. 2 εδ. β’ εφαρμόζεται αναλόγως και στην περίπτωση αυτή.

2.Το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο ή ,σε περίπτωση απευθείας κλήσεως, ο αρμόδιος εισαγγελέας με τη σύμφωνη γνώμη του ανακριτή ή του Προέδρου Εφετών, κατά περίπτωση, μπορεί, για ιδιαίτερους λόγους που αφορούν την ασφαλέστερη διάγνωση της αλήθειας ή την ταχύτερη εκδίκαση της υπόθεσης, να διατάξει το χωρισμό της ανάκρισης και της συζήτησης στο ακροατήριο.

3.Αν κάποιος από αυτούς που συμμετείχαν στο έγκλημα είναι ανήλικος, η ποινική δίωξη γι’ αυτόν χωρίζεται και ο ανήλικος δικάζεται από το δικαστήριο ανηλίκων.

 

Άρθρο 131.- Διατήρηση της αρμοδιότητας σε περίπτωση συνάφειας και συμμετοχής. Αν εκλείψουν οι λόγοι των άρθρων 128, 129 και 130 παρ.1, το δικαστήριο που σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές κατέστη αρμόδιο διατηρεί την αρμοδιότητά του και για τις υπόλοιπες πράξεις ή για τους άλλους κατηγορουμένους, μόνο όμως αν είναι  καθ’ ύλην αρμόδιο γι`  αυτές, διαφορετικά παραπέμπει  την υπόθεση στο αρμόδιο δικαστήριο σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Κατ΄ εξαίρεση, το δικαστήριο διατηρεί την αρμοδιότητά του, αν συντρέχει περίπτωση του άρθρου 370 περίπτωση β΄ και γ΄.

 

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σύγκρουση της αρμοδιότητας και αρμοδιότητα κατά παραπομπή

Άρθρο 132.- Κανονισμός της αρμοδιότητας.  1. Αν μεταξύ πολλών δικαστηρίων εξίσου αρμόδιων που δεν υπάγονται το ένα στο άλλο ή μεταξύ ανακριτικών υπαλλήλων αμφισβητείται η αρμοδιότητα για το ίδιο έγκλημα είτε για συναφή εγκλήματα, ή αν με βούλευμα του ίδιου ή διαφορετικών συμβουλίων αποφασίστηκε η παραπομπή για το ίδιο έγκλημα στο ακροατήριο δύο ή περισσότερων εξίσου αρμόδιων δικαστηρίων, η αρμοδιότητα καθορίζεται ως εξής: Το συμβούλιο εφετών στην περιφέρεια του οποίου υπάγονται τα δικαστήρια μεταξύ των οποίων δημιουργήθηκε αμφισβήτηση, ή ο Άρειος Πάγος, αν υπάγονται σε διαφορετικά εφετεία ή αν ένα από τα δικαστήρια αυτά είναι το εφετείο ή αν η σύγκρουση δημιουργήθηκε μεταξύ των κοινών ποινικών δικαστηρίων και των στρατιωτικών, προσδιορίζει το αρμόδιο δικαστήριο μετά από αίτηση του κατηγορουμένου, του πολιτικώς ενάγοντος ή του εισαγγελέα ή του επιτρόπου ενός από τα πολλά αρμόδια δικαστήρια. Η αίτηση πρέπει να είναι νομότυπη και να απευθύνεται στον εισαγγελέα εφετών ή του Αρείου Πάγου, κατά περίπτωση. Ο αρμόδιος εισαγγελέας εισάγει την αίτηση στο συμβούλιο εφετών ή στον Άρειο Πάγο που συνέρχεται σε συμβούλιο.

2. Ό,τι ορίζει η προηγούμενη παράγραφος εφαρμόζεται και στην περίπτωση του άρθρου 120 παρ. 3 τελευταίο εδάφιο.

3. Σε περίπτωση αμφισβήτησης της αρμοδιότητας μεταξύ εισαγγελέων, αυτή κανονίζεται από τον εισαγγελέα εφετών όταν η αμφισβήτηση ανακύπτει μεταξύ εισαγγελέων της περιφέρειάς του, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Αν, όσο διαρκεί η διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου αυτού,  ανακύψουν ζητήματα που αφορούν μέτρα δικονομικού καταναγκασμού, επιλαμβάνεται το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών του τόπου όπου διενεργήθηκε η κυρία ανάκριση.

 

Άρθρο 133.- Αποχή από περαιτέρω ενέργειες.  Μόλις υποβληθεί η αίτηση και ωσότου εκδοθεί οριστική απόφαση γι’ αυτήν, τα δικαστήρια μεταξύ των οποίων δημιουργήθηκε η σύγκρουση αρμοδιότητας οι εισαγγελείς και οι ανακριτικοί υπάλληλοι οφείλουν να απέχουν από κάθε περαιτέρω ενέργεια. Γι’ αυτό το σκοπό, ο εισαγγελέας, μόλις παραλάβει την αίτηση, ειδοποιεί τους ανακριτικούς υπαλλήλους, τους εισαγγελείς ή μέσω του προέδρου τους δικαστές που έχουν επιληφθεί. Δεν κωλύεται η διενέργεια των ανακριτικών πράξεων που επείγουν.

 

Άρθρο 134.-Συνέπειες μη αποχής από περαιτέρω ενέργειες.- Αν οι ανακριτικοί υπάλληλοι ή οι δικαστές που ασχολήθηκαν με την υπόθεση συνεχίζουν τη διενέργεια πράξεων μολονότι ειδοποιήθηκαν, ευθύνονται πειθαρχικά. Η διαδικασία που συνεχίστηκε μ’ αυτόν τον τρόπο είναι αυτοδικαίως άκυρη, εκτός από την περίπτωση του τελευταίου εδαφίου του προηγούμενου άρθρου.

 

Άρθρο 135.- Υποχρεωτική η απόφαση για τον κανονισμό. Το δικαστήριο που ορίζεται στο άρθρο 132 καθίσταται υποχρεωτικά αρμόδιο και ενεργεί περαιτέρω ως υποκατάστατο του αρχικώς αρμοδίου. Στην περίπτωση που από τη διαδικασία θα προκύψουν γεγονότα τα οποία επηρεάζουν την καθ΄ ύλην αρμοδιότητά του  και δεν είχαν ληφθεί υπόψη από το συμβούλιο εφετών ή τον Άρειο Πάγο που το καθόρισαν αρμόδιο,  το δικαστήριο οφείλει να κηρύξει την αναρμοδιότητά του σύμφωνα με το άρθρο 120. Το ίδιο ισχύει και στην  περίπτωση της νομοθετικής μεταβολής.

 

Άρθρο 136.- Αρμοδιότητα κατά παραπομπή.  1. Το  δικαστήριο  που είναι αρμόδιο σύμφωνα με τα άρθρα 122-125 διατάζει την παραπομπή σε  άλλο  ισόβαθμο  και  ομοειδές:  α) όταν επιβάλλουν την παραπομπή σοβαροί λόγοι σχετικοί με τη δημόσια ασφάλεια και τάξη β) όταν ο εγκαλών ή ο ζημιωμένος ή ο κατηγορούμενος είναι δικαστικός λειτουργός από το βαθμό  του  παρέδρου σε  πρωτοδικείο  ή εισαγγελία και άνω και υπηρετεί στο αρμόδιο σύμφωνα με τα άρθρα 122-125 δικαστήριο. Αν όμως πρόκειται για αυτόφωρα εγκλήματα σε βάρος δικαστικών λειτουργών που στρέφονται κατά της τιμής και της σωματικής ακεραιότητας τους, δεν διατάσσεται παραπομπή.^[13]

2. Όταν συντρέχουν λόγοι ασφαλείας για τη μη μεταγωγή του κατηγορουμένου, που επιβάλλουν την εκδίκαση της υπόθεσης στο δικαστήριο που εδρεύει στην περιφέρεια του καταστήματος κράτησής του, το δικαστήριο που είναι αρμόδιο διατάσσει την παραπομπή του σε αυτό.

 

Άρθρο 137.- Δικαστήριο αρμόδιο για την παραπομπή. 1. Την παραπομπή  ζητούν ο  εισαγγελέας του αρμόδιου δικαστηρίου ή του Αρείου Πάγου.  Για την παραπομπή αποφασίζει:  α)  το συμβούλιο εφετών, αν ζητείται η παραπομπή από ένα μονομελές ή τριμελές πλημμελειοδικείο ή δικαστήριο  ανηλίκων σε  άλλο όμοιο  β) ο  Άρειος Πάγος, που συνέρχεται σε συμβούλιο, στις υπόλοιπες περιπτώσεις. Αν την παραπομπή τη ζητεί ο εισαγγελέας του αρμοδίου δικαστηρίου και αρμόδιος να αποφασίσει είναι ο Άρειος Πάγος,  ο  εισαγγελέας  του  Αρείου  Πάγου εισάγει την αίτηση σε  συζήτηση μόνο αν συμφωνεί, αλλιώς παραγγέλει  στον  εισαγγελέα  που υπέβαλε  την  αίτηση να εισαγάγει την υπόθεση στο δικαστήριο που είναι αρμόδιο σύμφωνα με τα άρθρα 122-125. Τα άρθρα  132 και 135  εδάφιο  ά  εφαρμόζονται αναλογικά και σ` αυτή την περίπτωση.

2.   Αν  μετά  την έκδοση της απόφασης που διέταξε την παραπομπή και πριν από την εκδίκαση της υπόθεσης παύσουν να υπάρχουν οι λόγοι των παρ. 1 στοιχ. α΄ και 2 του άρθρου 136,  η  απόφαση μπορεί  να  ανακληθεί  ύστερα  από  αίτηση του εισαγγελέα του αρμόδιου δικαστηρίου ή του Αρείου Πάγου.

3.  Σε  περίπτωση  που  θα  απορριφθεί  η αίτηση για παραπομπή μπορεί να υποβληθεί νέα αίτηση, αν συντρέχουν νέοι λόγοι.

 

Άρθρο 138. Απόφαση, βούλευμα και διάταξη.- 1. Ο κώδικας αυτός ορίζει σε ποιές περιπτώσεις ο δικαστής εκδίδει απόφαση ή διάταξη. Διατάξεις εκδίδει και ο εισαγγελέας σε  όσες  περιπτώσεις  του επιβάλλει  ο νόμος την υποχρέωση να λαμβάνει μέτρα κατά την προδικασία ή κατά το χρόνο που το δικαστήριο διακόπτει τη συνεδρίασή  του.   Στην τελευταία  περίπτωση  η  διάταξη  του  εισαγγελέα  μπορεί να γίνει και προφορικά. Η απόφαση του δικαστικού συμβουλίου ονομάζεται βούλευμα.

2.  Πριν  από κάθε απόφαση ή διάταξη του δικαστή που εκδίδεται κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο παίρνουν  το  λόγο  σύμφωνα  με  τις διατάξεις του νόμου ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος, όπου υπάρχει (άρθρο  27),  καθώς  και  οι  παρόντες  διάδικοι. Τα βουλεύματα του δικαστικού συμβουλίου και οι διατάξεις του ανακριτή εκδίδονται ύστερα από έγγραφη πρόταση του εισαγγελέα, ο οποίος την αναπτύσσει και προφορικά, όταν η εμφάνιση του στο συμβούλιο προβλέπεται από το νόμο. Σε κάθε περίπτωση, αντίγραφο της πρότασης τηρείται στη γραμματεία της Εισαγγελίας, της οποίας αντίγραφο μπορεί να λάβουν οι διάδικοι μετά από αίτηση τους. Ο νόμος ορίζει  τις  περιπτώσεις  στις  οποίες  πρέπει  να ακουστούν  οι  διάδικοι  πριν  εκδοθεί  το  βούλευμα  ή  η διάταξη του ανακριτή.

3.Η παράβαση της παρ. 2 συνεπάγεται την ακυρότητα της απόφασης, του βουλεύματος και της διάταξης.

 

 

Άρθρο  139.Αιτιολογίες.-  1. Οι  αποφάσεις  και  τα βουλεύματα, καθώς και οι διατάξεις του ανακριτή και του εισαγγελέα,  πρέπει  να  αιτιολογούνται ειδικά  και  εμπεριστατωμένα,  ενώ  η  καταδικαστική  απόφαση  και  το παραπεμπτικό βούλευμα πρέπει να αναφέρουν και τον  αριθμό  του  άρθρου του  ποινικού νόμου που εφαρμόζεται. Μόνη η επανάληψη της διατύπωσης του νόμου δεν αρκεί για την αιτιολογία.

2. Αιτιολογία απαιτείται σε όλες χωρίς εξαίρεση τις αποφάσεις, τα βουλεύματα και τις διατάξεις, ανεξάρτητα του αν αυτό απαιτείται ειδικά από το νόμο ή αν είναι οριστικές ή παρεμπίπτουσες ή αν η έκδοσή τους αφήνεται στη διακριτική, ελεύθερη ή ανέλεγκτη κρίση του δικαστή που τις εξέδωσε.

 

Άρθρο 140. Πρακτικά της συνεδρίασης.- Τα πρακτικά της συνεδρίασης συντάσσονται  από  το γραμματέα  με  ευθύνη  δική  του,  καθώς και με ευθύνη του δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση. Τα πρακτικά μνημονεύουν: α) τον τόπο, το χρόνο  της  συνεδρίασης  και  τις  διακοπές  της,  καθώς και την ώρα που ορίστηκε για κάθε επανάληψη, β) τα ονοματεπώνυμα των δικαστών και του εισαγγελέα  ή  του δημόσιου κατηγόρου και του γραμματέα γ) το ονοματεπώνυμο και ό,τι άλλο συντελεί  στην  εξακρίβωση  της  ταυτότητας  των διαδίκων, των εκπροσώπων τους και των συνηγόρων  δ)  τα  ονοματεπώνυμα των  μαρτύρων,  των  διερμηνέων, των πραγματογνωμόνων και των τεχνικών συμβούλων και ε) την όρκιση  των  μαρτύρων,  των  διερμηνέων  και  των πραγματογνωμόνων.

 

Άρθρο  141. Το περιεχόμενο των πρακτικών.-  1. Τα πρακτικά της συνεδρίασης πρέπει να περιέχουν με συντομία τις καταθέσεις των μαρτύρων και τις προσθήκες  ή  τις διαφορές  των  καταθέσεων  που  γίνονται  στο  ακροατήριο  σε σχέση με εκείνες  που  έγιναν  στην  ανάκριση  επίσης   τα   συμπεράσματα   των πραγματογνωμόνων  και  των  τεχνικών  συμβούλων, τις απολογίες και τις δηλώσεις των κατηγορουμένων,  τις  προτάσεις και  τις  αιτήσεις  του εισαγγελέα και των διαδίκων, τις αποφάσεις του δικαστηρίου και τις διατάξεις εκείνου που διευθύνει  τη  συζήτηση  και γενικά κάθε αξιόλογο γεγονός κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης.  Όποιος διευθύνει  τη  συζήτηση  φροντίζει να καταχωρίζονται στα πρακτικά κατά λέξη εκείνα τα μέρη των μαρτυριών ή των δηλώσεων  που  κρίνει  ουσιώδη για  τους  σκοπούς  της απόδειξης. Επίσης έχει τη δυνατότητα και να τα υπαγορεύσει  ή  και  να  επιτρέψει  σ`  εκείνον  που  εξετάζεται   την υπαγόρευσή τους το γεγονός αυτό αναφέρεται στα πρακτικά.

2.   Ο εισαγγελέας και οι διάδικοι έχουν το δικαίωμα να ζητούν την καταχώρηση κάθε δήλωσης όσων εξετάζονται ή  εκείνων  που  μετέχουν στη  δίκη,  αν  έχουν συμφέρον και δεν είναι αντίθετο στο νόμο, και να παραδίδουν γραπτώς σ` αυτόν που διευθύνει  τη  συζήτηση  τις  δηλώσεις τους  που  αναπτύχθηκαν  προφορικά. Η  απόφαση  του  δικαστηρίου που αρνείται ή περιορίζει την άσκηση  των  παραπάνω  δικαιωμάτων  η  οποία εκδίδεται μετά προσφυγή κατά της άρνησης του διευθύνοντος τη συζήτηση, προσβάλλεται με τα ένδικα μέσα που επιτρέπονται εναντίον της οριστικής απόφασης και μόνο μαζί με αυτήν.

3.Τα  πρακτικά  ωσότου  προσβληθούν  για πλαστότητα αποδεικνύουν όλα όσα αναγράφονται σ αυτά, σύμφωνα με το  άρθρο  140  και  με αυτό το άρθρο.

 

Άρθρο 142.Σύνταξη των πρακτικών.- 1.  Μόλις  τελειώσει  η συνεδρίαση, όποιος τη διευθύνει θεωρεί και μονογράφει σε κάθε φύλλο τα πρόχειρα πρακτικά που  συντάχθηκαν από το γραμματέα κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης.

2. Μέσα σε οκτώ ημέρες από τη συνεδρίαση  καθαρογράφονται  τα πρακτικά  από  το  γραμματέα και υπογράφονται από αυτόν και το δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση ή, αν αυτός μετατέθηκε ή  απομακρύνθηκε  από τη  δημόσια  υπηρεσία  ή  πέθανε  πριν  από την καθαρογράφηση, από τον αρχαιότερο μεταξύ των δικαστών που συμμετείχαν στη συζήτηση και, αν το δικαστήριο είναι μονομελές, μόνο από το γραμματέα.   Αν  ο  γραμματέας που  συμμετείχε  στη  συζήτηση απομακρύνθηκε από την υπηρεσία ή πέθανε πριν από την καθαρογράφηση, τα πρακτικά συντάσσει όποιος διευθύνει  τη γραμματεία  του  δικαστηρίου  ή  ο αναπληρωτής του με βάση τα πρόχειρα πρακτικά και τα σχετικά έγγραφα που βρίσκονται στο  δικαστικό  γραφείο τα  πρακτικά υπογράφονται από αυτόν και από το διευθύνοντα τη συζήτηση σύμφωνα με τα παραπάνω. Η ημερομηνία υπογραφής των καθαρογραμμένων πρακτικών σημειώνεται αυθημερόν σε ειδικό βιβλίο, που τηρείται στην οικεία γραμματεία.

3. Τα πρακτικά της συνεδρίασης του  πταισματοδικείου  και  οι  αποφάσεις  και  οι  διατάξεις  που  καταχωρίζονται  σ` αυτά μπορούν να καθαρογραφηθούν μαζί με  το  σκεπτικό  και  καταχωρίζονται  σε  ειδικό βιβλίο,  που τηρείται από το γραμματέα (βιβλίο δημοσίευσης αποφάσεων).  Με εντολή του διευθύνοντος τη συζήτηση, καθώς και  ύστερα  από  αίτηση καθενός που έχει έννομο συμφέρον, ακόμη και του συνηγόρου του διαδίκου ή  ύστερα  από  παραγγελία  του  δημόσιου  κατηγόρου, του εισαγγελέα ή  ύστερα από άσκηση  ένδικου  μέσου,  ο  γραμματέας  έχει  υποχρέωση  να καθαρογραφήσει  τα  πρακτικά, τις διατάξεις και την απόφαση σύμφωνα με τους ορισμούς των παραπάνω παραγράφων.

4. Η προηγούμενη παράγραφος εφαρμόζεται και:

1) στις αποφάσεις του μονομελούς πλημμελειοδικείου και μονομελούς δικαστηρίου ανηλίκων:

α) όταν είναι αναβλητικές, εκτός εάν διατάσσουν αναβολή για κρείσσονες αποδείξεις,

β) όταν εκδίδονται ύστερα από έφεση κατά αποφάσεων του πταισματοδικείου,

γ) όταν παύουν οριστικά την ποινική δίωξη λόγω θανάτου ή λόγω ανάκλησης της έγκλησης,

δ) όταν είναι αθωωτικές, εφόσον η ποινική δίωξη είχε ασκηθεί αυτεπάγγελτα και δεν υπάρχει παθών ή πολιτικώς ενάγων, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση κατασχεθέντων ή επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων,

ε) όταν είναι καταδικαστικές κατ` αντιμωλία και η ποινή που επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο δεν είναι εφέσιμη, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση κατασχεθέντων ή επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων.

 

2) Στις αποφάσεις του τριμελούς πλημμελειοδικείου:

 

α) όταν εκδίδονται ύστερα από έφεση κατά αποφάσεων του μονομελούς πλημμελειοδικείου, για τις οποίες η καθαρογραφή γίνεται με καταχώριση σε ειδικό βιβλίο,

β) όταν είναι αναβλητικές, εκτός εάν διατάσσουν αναβολή για κρείσσονες αποδείξεις,

γ) όταν παύουν οριστικά την ποινική δίωξη λόγω θανάτου του κατηγορουμένου ή λόγω ανάκλησης της έγκλησης,

δ) όταν εκδίδονται έπειτα από έφεση και είναι αθωωτικές, εφόσον δεν υπάρχει παθών ή παράσταση πολιτικής αγωγής, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση κατασχεθέντων ή επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων,

ε) όταν είναι καταδικαστικές κατ` αντιμωλία και η ποινή που επιβλήθηκε δεν είναι εφέσιμη, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση κατασχεθέντων ή επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων,

στ) όταν αφορούν σωματικές βλάβες από αμέλεια, για τις οποίες η ποινική δίωξη παύει οριστικά κατ` άρθρο 315 παράγραφος 1 εδάφιο τελευταίο ΠΚ.

3. Στις αποφάσεις του Μονομελούς Εφετείου Πλημμελημάτων, Μονομελούς Εφετείου Κακουργημάτων, Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων και Εφετείου Ανηλίκων:

α) όταν είναι αναβλητικές, εκτός εάν διατάσσουν αναβολή για κρείσσονες αποδείξεις,

β) όταν κηρύσσεται απαράδεκτη η συζήτηση λόγω ελλείψεως κλητεύσεως ή νομίμου κλητεύσεως του κατηγορουμένου,

γ) όταν η έφεση απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη κατ` άρθρο 501 παράγραφος 1 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

 

5. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που εκδίδεται ύστερα από γνώμη της ολομέλειας του οικείου πρωτοδικείου, μπορεί να επεκτείνεται η εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου και στα πρακτικά, όπως και στις αποφάσεις των μονομελών πλημμελειοδικείων που εκδίδονται σε πρώτο βαθμό και των μονομελών δικαστηρίων ανηλίκων στις παρακάτω περιπτώσεις: α) για τις παραβάσεις των Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, β) για τα πλημμελήματα καθυστέρησης πληρωμής εργατικών ή εργοδοτικών εισφορών, γ) για τις παραβάσεις του υγειονομικού κανονισμού, δ) για τις αγορανομικές παραβάσεις και ε) για τις αξιόποινες πράξεις που βεβαιώνονται με έκθεση δημόσιας αρχής.

6. Όπου από τις διατάξεις της νομοθεσίας προβλέπεται επίδοση αντιγράφου ή αποσπάσματος της απόφασης ποινικού δικαστηρίου σ` αυτόν που καταδικάστηκε, αντί γι` αυτήν μπορεί να επιδοθεί έγγραφο της γραμματείας του δικαστηρίου, που περιέχει τον αριθμό της απόφασης, τη διάταξη που παραβιάστηκε και την ποινή που επιβλήθηκε. Η επίδοση αυτού του εγγράφου έχει τις συνέπειες της επίδοσης αντιγράφου ή αποσπάσματος της απόφασης.

 

Άρθρο 142 Α. Tήρηση πρακτικών με φωνοληψία-Tήρηση στενογραφημένων πρακτικών.1. Ενώπιον των δικαστηρίων, με εξαίρεση το πταισματοδικείο, μπορεί να εφαρμοστεί και το σύστημα τήρησης πρακτικών των συζητήσεων με φωνοληψία.

2. Η φωνοληπτική τήρηση των πρακτικών γίνεται από τον Γραμματέα του Δικαστηρίου και υπό τις οδηγίες του Δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση με μαγνητοφώνηση και απομαγνητοφώνηση ή άλλες τεχνικές φωνοληψίας που διενεργούνται με τη χρήση κατάλληλων μηχανικών μέσων και, εφόσον παρίσταται αναγκαίο, με τη συνδρομή βοηθητικού προσωπικού.

3. Οι υλικοί φορείς του ήχου όπως ψηφιακοί δίσκοι και κασέτες παράγονται, με την ενσωμάτωση του ήχου, σε ένα πρωτότυπο το οποίο φυλάσσεται στο αρχείο του δικαστηρίου για τη διασφάλιση της δυνατότητας επαλήθευσης προς το απομαγνητοφωνημένο ή με άλλες τεχνικές εκτυπωμένο κείμενο και σε ένα κυρωμένο αντίτυπο, το οποίο χρησιμοποιείται για την εργασία της απομαγνητοφώνησης και εκτύπωσης.

4. Η μηχανική εγγραφή (φωνοληψία) κατά τη διαδικασία ενώπιον του ακροατηρίου αποτελεί για τις ανάγκες του άρθρου 142 παρ. 1 τα πρόχειρα πρακτικά.

5. Το απομαγνητοφωνημένο ή με άλλες τεχνικές εκτυπωμένο κείμενο υπογράφεται από το δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση και από τον γραμματέα, τίθεται στη δικογραφία και συνιστά το κατά την έννοια του άρθρου 142 παρ. 2 κείμενο των πρακτικών.

6.  Σε περίπτωση που  υπάρχει  ειδικός  στενογράφος γραμματέας τηρούνται στενογραφημένα πρακτικά ύστερα από αίτηση του εισαγγελέα  ή  ενός  από τους διαδίκους ή και αυτεπαγγέλτως. Η σχετική αίτηση μπορεί  να  υποβληθεί  ακόμη  και  όσο  διαρκεί  η  αποδεικτική διαδικασία  στο δικαστήριο, που αποφαίνεται αμέσως και αμετακλήτως. Αν το δικαστήριο δεχτεί την αίτηση, καθορίζει το ποσό  της  δαπάνης,  που πρέπει  να  καταβληθεί  αμέσως  στο  γραμματέα  του δικαστηρίου από το διάδικο που υπέβαλε την αίτηση. Με έγκριση  του  Υπουργού  Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μπορεί να μετακληθεί για ορισμένη δίκη στενογράφος γραμματέας από άλλο δικαστήριο.

7.  Τα στενογραφημένα πρόχειρα πρακτικά μονογράφονται  από  το δικαστή  που  διευθύνει  τη συζήτηση και μέσα σε οκτώ ημέρες γράφονται από το γραμματέα με κοινά γράμματα  και  υπογράφονται  σύμφωνα  με  το άρθρο   142   παρ.  2.   Τα  κανονικά  πρακτικά  συνοδεύονται  από  τα στενογραφημένα πρόχειρα, τα οποία, σε περίπτωση που  θα  αμφισβητηθούν εκείνα  που γράφτηκαν με κοινά γράμματα, αποτελούν πλήρη απόδειξη.  Αν παρουσιαστεί  κώλυμα  στο  στενογραφημένο   γραμματέα   ή   αν   αυτός απομακρυνθεί  (άρθρο 142 παρ. 2), ο δικαστής που διευθύνει τη συζήτηση προσλαμβάνει για τη μετάφραση ιδιώτη στενογράφο που δίνει ενώπιόν του τον όρκο του διερμηνέα.

 

Άρθρο 144. Σύνταξη της απόφασης και των διατάξεων.- 1.Η απόφαση και οι διατάξεις που εκδίδονται κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συντάσσονται γραπτώς  και  υπογράφονται σύμφωνα με το άρθρο 142 παρ. 2 μέσα σε προθεσμία οκτώ (8) ημερών, που αρχίζει από τη λήξη της προθεσμίας καθαρογραφής των πρακτικών της δίκης.

2.  Με έγκριση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ύστερα από πρόταση της Ολομέλειας του δικαστηρίου επιτρέπεται οι αποφάσεις και  οι  διατάξεις να  μη  συντάσσονται  ιδιαιτέρως, αλλά να καταχωρίζονται ολόκληρες στα πρακτικά στα πταισματοδικεία την πρόταση την υποβάλλει η Ολομέλεια του πρωτοδικείου όπου υπάγονται οι διατάξεις των άρθρων 138 παρ. 2  και  3 και 139 τηρούνται σε κάθε περίπτωση.

3. Η σύνταξη των καταδικαστικών αποφάσεων κατά των οποίων έχει ασκηθεί ένδικο μέσο γίνεται κατ` απόλυτη προτεραιότητα, όταν κρατείται εκείνος που το ασκεί.

 

145.- Διόρθωση και συμπλήρωση της απόφασης, της διάταξης και των πρακτικών.- 1. Όταν στην απόφαση ή στη διάταξη υπάρχουν λάθη ή παραλείψεις που δεν δημιουργούν ακυρότητα, ο δικαστής που τις εξέδωσε διατάσσει αυτεπαγγέλτως ή με αίτηση του εισαγγελέα ή κάποιου από τους διαδίκους τη διόρθωση ή τη συμπλήρωσή τους, εφόσον δεν επέρχεται ουσιώδης μεταβολή στην απόφαση ή στην διάταξη και δεν αλλοιώνεται η αληθινή εικόνα αυτών που πράγματι συνέβησαν στο ακροατήριο. Ουσιώδης μεταβολή υπάρχει όταν εκφέρεται νέα δικαιοδοτική κρίση, ιδίως όταν επιβάλλεται κύρια ποινή, παρεπόμενη ποινή ή μέτρο ασφαλείας.

2. Η διόρθωση ή η συμπλήρωση μπορεί να αφορά, εκτός από τις άλλες παραλείψεις, και όσα αναφέρονται στην ταυτότητα του κατηγορουμένου, στη συμπλήρωση του ανεπαρκούς αιτιολογικού και στη διευκρίνιση του διατακτικού της απόφασης όταν αυτό έχει ασάφειες ή είναι διαφορετικό από εκείνο που απαγγέλθηκε στο ακροατήριο ή που σημειώθηκε στα πρακτικά. Η διόρθωση ή η συμπλήρωση διατάσσονται με απόφαση ή διάταξη και σε κάθε περίπτωση ύστερα από κλήτευση και ακρόαση των διαδίκων. Όταν το δικαστήριο που επέβαλε την ποινή είναι το μικτό ορκωτό, αρμόδιο για τη διόρθωση ή τη συμπλήρωση είναι το τριμελές πλημμελειοδικείο, ενώ αν η απόφαση είναι του μικτού ορκωτού εφετείου, αρμόδιο είναι το τριμελές εφετείο. Αν ασκήθηκε κατά της απόφασης ένδικο μέσο, τη διόρθωση ή τη συμπλήρωσή της διατάσσει το δικαστήριο που την εξέδωσε αν το ένδικο μέσο απορρίφθηκε ως απαράδεκτο. Σε αντίθετη περίπτωση τη διόρθωση ή τη συμπλήρωση διατάσσει το δικαστήριο που αποφασίζει για το ένδικο μέσο.

3.Είναι δυνατό να ζητηθεί από τους διαδίκους και τον εισαγγελέα ή να προκληθεί αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο η διόρθωση λαθών, που υπάρχουν στα πρακτικά ή η συμπλήρωση των ελλείψεων, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 1. Τη διόρθωση ή τη συμπλήρωση διατάσσει σε κάθε περίπτωση ύστερα από κλήτευση και ακρόαση των διαδίκων όποιος διευθύνει τη συζήτηση, και σε περίπτωση άρνησής του το δικαστήριο που δίκασε, αποτελούμενο από τους ίδιους αν είναι δυνατό δικαστές.

 

Άρθρο 146.  Ανασύνταξη της δικογραφίας.- Η ανανέωση ή  η αντικατάσταση  των  πρωτοτύπων  των  αποφάσεων, των διατάξεων, των βουλευμάτων και των πρακτικών, καθώς και κάθε  άλλου  εγγράφου  της ποινικής διαδικασίας, που καταστράφηκαν από οποιαδήποτε αιτία, χάθηκαν,  υπεξαιρέθηκαν ή αλλοιώθηκαν  από το χρόνο,  γίνεται  σύμφωνα  με  όσα ορίζει ειδικός νόμος.

 

Άρθρο  147. Αντίγραφα.-  1.Αντίγραφα  των  αποφάσεων,  των  διατάξεων, των πρακτικών, του βουλευμάτων,  καθώς  και  κάθε  εγγράφου  της  ποινικής διαδικασίας,  δίνονται  μετά  το τέλος της σε κάθε διάδικο της ποινικής δίκης, ενώ σε οποιονδήποτε άλλον που έχει έννομο συμφέρον δίνονται με  αίτησή του  και  με έγκριση του προέδρου του δικαστηρίου ή του πταισματοδίκη.

2. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης εφαρμόζονται οι  διατάξεις  των  άρθρων 101, 104, 105 και 107, κατά δε τη διάρκεια της προκαταρτικής εξέτασης οι διατάξεις του άρθρου 31.  Σε οποιονδήποτε τρίτο που έχει έννομο συμφέρον  είναι δυνατόν να δοθούν αντίγραφα με ομόφωνη έγκριση του ανακριτή  και του εισαγγελέα, και σε περίπτωση προκαταρτικής εξέτασης με έγκριση του εισαγγελέα.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Εκθέσεις

 

Άρθρο 148.Ορισμός.-  Έκθεση  ονομάζεται  το  έγγραφο  που  συντάσσει  δημόσιος   υπάλληλος   ο  οποίος  εκπληρώνει  καθήκοντα  στην  ποινική διαδικασία για να βεβαιώσει πράξεις που έκανε ο ίδιος ή άλλος αρμόδιος δημόσιος υπάλληλος με τον οποίο συμπράττει, ή δηλώσεις τρίτων  προσώπων που απευθύνονται σε αυτούς.

Άρθρο  149. Χρόνος και τόπος που συντάσσεται η έκθεση.-  Η  έκθεση  πρέπει να συντάσσεται στον τόπο όπου γίνεται η πράξη ή η δήλωση που βεβαιώνεται σ` αυτήν και κατά το χρόνο της ενέργειας, ή, αν αυτό είναι αδύνατο, αμέσως μετά.

 

Άρθρο  150. Πρόσωπα που συμπράττουν.-  Κατά  τη  σύνταξη της έκθεσης, όταν ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, παρίσταται  δικαστικός  γραμματέας  ή  ανακριτικός υπάλληλος,  και,  αν  δεν υπάρχουν αυτοί, παρίστανται δύο μάρτυρες. Οι  μάρτυρες πρέπει να μην έχουν ηλικία κάτω των 18  ετών,  να  μην  έχουν συμφέρον  από  την  έκβαση  της  υπόθεσης,  να  μην είναι συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως τον τρίτο βαθμό με το δημόσιο υπάλληλο που συντάσσει την έκθεση ή τον κατηγορούμενο ή τον πολιτικώς ενάγοντα,  να μην  είναι  προφανώς μεθυσμένοι ή διανοητικά άρρωστοι.

 

Άρθρο  151.Το περιεχόμενο της έκθεσης.-  Η  έκθεση  που  γράφεται από το δικαστικό γραμματέα, αν αυτός είναι παρών,  πρέπει  να  αναφέρει  τον  τόπο  και  την ημερομηνία  και,  αν  είναι δυνατόν, την ώρα κατά την οποία άρχισε και τελείωσε η σύνταξή της, τα ονοματεπώνυμα και την κατοικία των προσώπων  που  παρευρέθηκαν  και τους τυχόν γνωστούς λόγους για τους οποίους δεν παρευρέθηκαν τα πρόσωπα που έπρεπε. Επίσης πρέπει να περιέχει ακριβή περιγραφή  των πράξεων που πιστοποιούνται με την έκθεση ή των δηλώσεων τρίτων που έγιναν σ` αυτόν που συντάσσει  την  έκθεση,  και  να  αναφέρει  αν  οι δηλώσεις  αυτές  υπήρξαν  αυθόρμητες  ή  προκλήθηκαν  με ερωτήσεις του υπαλλήλου. Η έκθεση διαβάζεται μπροστά σε  όσους  κατά  το  προηγούμενο άρθρο συνέπραξαν, και υπογράφεται από αυτούς,  από τους μάρτυρες που εξετάστηκαν  και από  το δημόσιο υπάλληλο που συνέταξε την έκθεση. Αν κάποιος απ`  αυτούς  που  συνέπραξαν ή  εξετάστηκαν  δεν  ξέρει  ή αρνείται να υπογράψει, αυτό αναφέρεται στην έκθεση.
Άρθρο  152.    Αποδεικτική δύναμη της έκθεσης.-  Η  έκθεση  έχει  αποδεικτική δύναμη ωσότου αποδειχθεί το αντίθετο. Για όσα όμως βεβαιώνονται σ` αυτήν ότι έγιναν από δημόσιο υπάλληλο η έκθεση έχει αποδεικτική  δύναμη  ωσότου  προσβληθεί για  πλαστότητα.  Αυτό δεν εμποδίζει πάντως το δικαστή να εκτιμήσει το περιεχόμενο της έκθεσης ελεύθερα.

 

Άρθρο  153.Ακυρότητα της έκθεσης.-  Η έκθεση είναι άκυρη, όταν λείπουν  η χρονολογία (εκτός αν προκύπτει με βεβαιότητα από το όλο περιεχόμενο της έκθεσης ή από άλλα έγγραφα  που  επισυνάπτονται  σ`  αυτήν),  τα ονοματεπώνυμα  ή  οι υπογραφές των  προσώπων  που έχουν  συμπράξει σύμφωνα με το άρθρο 150 ή που εξετάσθηκαν, καθώς και η υπογραφή ή το ονοματεπώνυμο του  δημόσιου υπαλλήλου που τη συντάσσει.

 

 

   ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

                                       Επιδόσεις και      

                                      ανακοινώσεις

Άρθρο 154. Διάκριση της ανακοίνωσης από την επίδοση.- 1.Ο νόμος ορίζει πότε απαιτείται η επίδοση κάποιου εγγράφου της ποινικής διαδικασίας και πότε αρκεί η ανακοίνωση του περιεχομένου του. Η επίδοση και η ανακοίνωση συνεπάγονται τα ίδια νόμιμα αποτελέσματα.

2. Η επίδοση ή ανακοίνωση είναι άκυρες αν δεν τηρηθούν οι διατάξεις των άρθρων 155-157, 159 και 165.

Άρθρο 155. Επίδοση.- 1. Η επίδοση γίνεται με παράδοση του εγγράφου στα χέρια του ενδιαφερομένου από ποινικό ή δικαστικό επιμελητή ή, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν, από όργανο της δημοσίας δύναμης. Αν αυτός που κάνει την επίδοση δεν βρίσκει τον ενδιαφερόμενο στον τόπο της διαμονής ή της κατοικίας του ή στον τόπο όπου εργάζεται τούτος, εγχειρίζει το έγγραφο σε κάποιον από εκείνους που, έστω και προσωρινά διαμένουν μαζί του ή στους οικιακούς βοηθούς του ή στο θυρωρό της κατοικίας που μένει ή στο διευθυντή ή το θυρωρό του τόπου οπού εργάζεται. Από όλους τους παραπάνω εξαιρούνται όσοι κατά την ανεξέλεγκτη αντίληψη αυτού που κάνει την επίδοση είναι νεότεροι των δεκαοκτώ ετών ή ψυχικά ασθενείς ή τελούντες προφανώς υπό την επήρεια οινοπνεύματος ή ανάλογης ουσίας. Εξαιρούνται επίσης οι παθόντες από το έγκλημα, όταν η επίδοση πρόκειται να γίνει στον κατηγορούμενο, και αντιστρόφως. Τα πρόσωπα που αναφέρονται παραπάνω είναι υποχρεωμένα να παραδώσουν στον ενδιαφερόμενο το έγγραφο που τους επιδόθηκε χωρίς καμιά χρονοτριβή.

2.Αν ένα από τα πρόσωπα της προηγούμενης παραγράφου αρνηθεί να παραλάβει το έγγραφο, αυτός που κάνει την επίδοση το επικολλά στην πόρτα της κατοικίας ή του διαμερίσματος^[14] ή, προκειμένου για ξενοδοχείο ή οικοτροφείο, στην πόρτα του δωματίου όπου διαμένει ο ενδιαφερόμενος ή στην πόρτα του καταστήματος ή του εργαστηρίου ή του γραφείου. Αν δεν βρεθούν στην κατοικία του ο ενδιαφερόμενος ή ο σύνοικος ή ο οικιακός βοηθός ή θυρωρός, όποιος κάνει την επίδοση επικολλά το έγγραφο στην πόρτα της κατοικίας. Αν η θυροκόλληση έγινε επειδή τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1, πλην του ενδιαφερομένου, αρνήθηκαν να πάρουν το έγγραφο ή απουσίαζαν ή δεν υπήρχαν, επιδίδεται αντίγραφο του εγγράφου στο διορισμένο αντίκλητο του ενδιαφερομένου διαδίκου, ανεξάρτητα αν ο διορισμός του ήταν ή όχι υποχρεωτικός. Σ’ αυτή την περίπτωση τα αποτελέσματα επέρχονται από την τελευταία χρονικά επίδοση.

 

Άρθρο 156. Επίδοση σε πρόσωπα άγνωστης διαμονής.- 1. Αν το πρόσωπο στο οποίο πρόκειται να γίνει η επίδοση απουσιάζει από τον τόπο της κατοικίας του και η διαμονή του φέρεται άγνωστη, αυτός που κάνει την επίδοση ερευνά στον τηλεφωνικό κατάλογο, σε επαγγελματικούς καταλόγους, στα δεδομένα της ίδιας δικαστικής ή φορολογικής αρχής, η οποία υποχρεούται να τα γνωστοποιήσει, στο οικογενειακό και το επαγγελματικό περιβάλλον του αποδέκτη της επίδοσης για να διαπιστώσει τη διαμονή του. Αν μετά την έρευνα αυτή η διαμονή παραμένει άγνωστη, η επίδοση γίνεται στο σύζυγο ή, αν δεν υπάρχει σύζυγος, σε έναν από τους γονείς, τα τέκνα ή τους αδελφούς. Τα τρίτα αυτά πρόσωπα δεν πρέπει κατά την ανέλεγκτη αντίληψη εκείνου που ενεργεί την επίδοση να έχουν ηλικία κατώτερη των δεκαοκτώ ετών, ούτε να είναι ψυχικά ασθενή ή τελούντες προφανώς υπό την επήρεια οινοπνεύματος ή ανάλογης  ουσίας, ούτε παθόντες από το έγκλημα αν η επίδοση πρόκειται να γίνει στον κατηγορούμενο, και αντιστρόφως. Ως προς τα άλλα ζητήματα εφαρμόζεται και σ’ αυτή την περίπτωση η παρ. 2 του προηγούμενου άρθρου.

2. Αν δεν βρεθεί κανείς από τους παραπάνω συγγενείς στον τόπο της κατοικίας του αποδέκτη της επίδοσης, αυτή γίνεται στο γραμματέα της εισαγγελίας του Πλημμελειοδικείου στην περιφέρεια του οποίου διενεργείται ή έχει διενεργηθεί η ανάκριση, η προανάκριση ή η προκαταρκτική εξέταση. Ο γραμματέας της εισαγγελίας φυλάσσει τα επιδιδόμενα έγγραφα σε ιδιαίτερο για κάθε κατηγορούμενο φάκελο, το περιεχόμενο του οποίου μπορούν οποτεδήποτε να πληροφορηθούν ο κατηγορούμενος και ο συνήγορός του.

Άρθρο 157. Επίδοση σε στρατιωτικούς και λοιπούς.- Αν αυτός στον οποίο πρόκειται να γίνει η επίδοση υπηρετεί στις ένοπλες δυνάμεις ή στα σώματα ασφαλείας γενικά, η επίδοση γίνεται στον ίδιον προσωπικά και αν τούτο είναι ανέφικτο διαμέσου του αμέσως προϊσταμένου του.

Το άρθρο 158. Επίδοση σε όσους κρατούνται.-Αν ο ενδιαφερόμενος κρατείται στη φυλακή ή σε άλλο καθορισμένο για την κράτηση τόπο, η επίδοση γίνεται στον τόπο αυτό, και με κάποιον από τους υπαλλήλους του καταστήματος κράτησης. Σ’ αυτή την περίπτωση ως σύνοικοι του ενδιαφερομένου κατά την έννοια  του άρθρου 155 θεωρούνται ο διευθυντής της φυλακής ή του καταστήματος ή ο αναπληρωτής τους.

Άρθρο 159. Διαβίβαση εγγράφου με μηχανικά ή ηλεκτρονικά μέσα.-Όταν πρόκειται να επιδοθεί έγγραφο σε πρόσωπο που κρατείται σε φυλακή ή σε άλλο καθορισμένο για την κράτηση τόπο ή, σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, αυτό μπορεί να διαβιβαστεί και με  τηλεομοιοτυπία ή άλλο ανάλογο μέσο.^[15] Το συντασσόμενο για την επίδοση αυτή αποδεικτικό μπορεί να διαβιβαστεί σε αυτόν που παρήγγειλε την επίδοση αυτή με τον ίδιο τρόπο.

Άρθρο 160. Ανακοίνωση του περιεχομένου του εγγράφου που επιδίδεται.- Όποιος επιδίδει έγγραφο οφείλει να ανακοινώνει το περιεχόμενο του στον ενδιαφερόμενο και να αναγράφει το γεγονός αυτό στο επιδοτήριο.

Άρθρο 161. Το αποδεικτικό της επίδοσης.- 1. Για την επίδοση που ενεργείται σύμφωνα με τα άρθρα 155-157, εκείνος που την ενεργεί οφείλει να συντάξει αποδεικτικό στον τόπο όπου αυτή γίνεται. Στο αποδεικτικό σημειώνεται, με ποινή ακυρότητας της επίδοσης, ο τόπος, το έτος, ο μήνας, η ημέρα και, αν πρόκειται για κλητήριο θέσπισμα ή κλήση του κατηγορουμένου, ο αριθμός αυτών, ο καλών εισαγγελέας ή δημόσιος κατήγορος, καθώς και το ονοματεπώνυμο και η ιδιότητα του προσώπου στο οποίο παραδόθηκε το έγγραφο. Το αποδεικτικό υπογράφεται από το πρόσωπο στο οποίο παραδόθηκε το έγγραφο και από εκείνον που ενεργεί την επίδοση. Αν το πρόσωπο αυτό δηλώσει ότι δεν ξέρει ή δεν μπορεί να υπογράψει ή αν αρνηθεί ή αν το έγγραφο που επιδίδεται τοιχοκολληθεί κατά το άρθρο 155 παρ. 2, τα γεγονότα αυτά, καθώς και το. ονοματεπώνυμο εκείνου που αρνήθηκε να παραλάβει το έγγραφο κατά το άρθρο 155 παρ. 2, αναγράφονται στο αποδεικτικό. Στην περίπτωση αυτή προσλαμβάνεται από εκείνον που ενεργεί την επίδοση ένας μάρτυρας, του οποίου το ονοματεπώνυμο, η κατοικία και το επάγγελμα αναγράφονται στο αποδεικτικό. Ο μάρτυρας αυτός υπογράφει το αποδεικτικό αν ξέρει γράμματα.

2.Αυτός που επιδίδει οφείλει επίσης σε κάθε περίπτωση να σημειώσει στο επιδιδόμενο έγγραφο τη χρονολογία και τον τόπο της επίδοσης, καθώς και το πρόσωπο στο οποίο παραδόθηκε, και να υπογράψει τη σχετική σημείωση, αλλιώς η επίδοση είναι άκυρη.

3. Η επίδοση μπορεί να αποδεικνύεται και με απόδειξη παραλαβής, η οποία συντάσσεται κάτω από το αντίγραφο του εγγράφου που επιδίδεται και υπογράφεται από αυτόν προς τον οποίον γίνεται η επίδοση ή από σύνοικό του. Η απόδειξη συντάσσεται από τα όργανα της επίδοσης ή από τους υπαλλήλους της γραμματείας για τις επιδόσεις που γίνονται μέσα στα δικαστικά καταστήματα και περιέχει απαραιτήτως το ονοματεπώνυμο εκείνου που επιδίδει και εκείνου που παραλαμβάνει το έγγραφο, καθώς και τον τόπο και τη χρονολογία της επίδοσης. Ο τόπος και η χρονολογία της επίδοσης σημειώνονται και στο έγγραφο που παραδίδεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 2, αλλιώς η επίδοση είναι άκυρη.

4. Αν υπάρχει διαφορά μεταξύ της ημερομηνίας του αποδεικτικού της επίδοσης και αυτής που σημειώνεται στο επιδιδόμενο έγγραφο, ισχύει η ημερομηνία του εγγράφου.

Άρθρο 162. Αποδεικτική δύναμη τον επιδοτηρίου.- Το αποδεικτικό της επίδοσης, που συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 161, έχει αποδεικτική δύναμη ωσότου προσβληθεί για πλαστότητα και επιδεικνύεται, εφόσον ζητηθεί, σε καθένα που έχει έννομο συμφέρον. Η προσβολή του ως πλαστού δεν εμποδίζει την ποινική δίκη να προχωρήσει αν το δικαστήριο κρίνει ότι αυτός στον οποίο έγινε η επίδοση πληροφορήθηκε εμπρόθεσμα το περιεχόμενο του εγγράφου που επιδόθηκε. Το ίδιο εφαρμόζεται και όταν λείπει κάποιο στοιχείο που αναφέρεται στο κύρος του αποδεικτικού εγγράφου. Το ζήτημα της εμπρόθεσμης γνώσης οφείλει το δικαστήριο να κρίνει αιτιολογημένα με την απόφαση του για την πρόοδο ή μη της δίκης.

Άρθρο 163.-   Ευθύνη των οργάνων επίδοσης.- 1. Εκείνος που κάνει την επίδοση, και από  ασυγχώρητη  αμέλεια  παραβαίνει  τις διατάξεις των άρθρων 155-159 και 161, τιμωρείται πειθαρχικά.  Αν η παράβαση ανακαλυφθεί στο ακροατήριο  και ιδίως  όταν  αυτή προκύπτει από έγγραφο της δικογραφίας, το δικαστήριο που δικάζει την ποινική υπόθεση επιβάλλει υποχρεωτικά στον υπαίτιο την πειθαρχική ποινή επίπληξης ή προστίμου πενήντα έως πεντακόσια (500) ευρώ ή και  τις βαρύτερες  ποινές  που  προβλέπουν  οι  πειθαρχικές  διατάξεις από τις οποίες διέπεται, ανάλογα με το  βαθμό  της  υπαιτιότητάς  του.   Αν  η παράβαση  είναι  και  αξιόποινη μπορεί να επιβληθεί και η προβλεπόμενη ποινή.  Αν ο υπαίτιος είναι απών, η απόφαση επιδίδεται σ`  αυτόν.   Σε κάθε  περίπτωση η απόφαση διαβιβάζεται με επιμέλεια του εισαγγελέα της έδρας στην προϊσταμένη αρχή αυτού  που   ενήργησε  την  Επίδοση.  Αν  ο υπαίτιος  δεν  παρίσταται, έχει δικαίωμα να ζητήσει, μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από τότε που του επιδόθηκε η απόφαση την  αναθεώρησή της από το ίδιο  δικαστήριο.  Σ`  αυτήν  την περίπτωση συντάσσεται έκθεση από το γραμματέα.

 

164.-Ευθύνη όσων αρνούνται να παραλάβουν το έγγραφο ή να υπογράψουν την έκθεση.-   Όσοι  αρνούνται να παραλάβουν το έγγραφο που τους επιδίδεται ή να υπογράψουν το επιδοτήριο τιμωρούνται για  απείθεια  σύμφωνα με τις διατάξεις του ποινικού κώδικα.

 

Άρθρο 165. Ανακοίνωση.- 1. Η ανακοίνωση γίνεται προφορικά από το δικαστή, τον εισαγγελέα ή τον ανακριτικό υπάλληλο στους παρόντες διαδίκους, μάρτυρες ή πραγματογνώμονες ή τεχνικούς συμβούλους ή τους συνηγόρους ή αντικλήτους των διαδίκων. Για την ανακοίνωση συντάσσεται έκθεση σύμφωνα με το άρθρο 151 του κώδικα. Η ανακοίνωση που γίνεται στο ακροατήριο μνημονεύεται στα πρακτικά της συνεδρίασης.

2. Η ανακοίνωση των βουλευμάτων και των διατάξεων του ανακριτή στην εισαγγελική αρχή γίνεται μόλις αυτά εκδοθούν με παράδοση αντιγράφου από το γραμματέα του δικαστικού συμβουλίου ή του ανακριτή στο γραμματέα της εισαγγελίας ή με προσαγωγή του πρωτοτύπου στον εισαγγελέα. Όποιος ενεργεί την ανακοίνωση συντάσσει γι’ αυτήν έκθεση, που υπογράφεται από τον ίδιο και το γραμματέα της εισαγγελίας ή τον εισαγγελέα. Αν δεν συνταχθεί η έκθεση, η ανακοίνωση θεωρείται ότι έγινε την τρίτη ημέρα από την ημέρα που εκδόθηκε το βούλευμα ή η διάταξη.

 

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προθεσμίες

Άρθρο 166. Προθεσμία για την εμφάνιση στο ακροατήριο.- 1.  `Οπου ειδική διάταξη νόμου δεν ορίζει διαφορετικά,  η  προθεσμία  εμφάνισης  των  διαδίκων,  των   μαρτύρων   και πραγματογνωμόνων  στο  ακροατήριο ορίζεται σε δέκα πέντε ημέρες.  Αν αυτός που κλητεύεται διαμένει στην  αλλοδαπή  ή  είναι  άγνωστης  διαμονής,  η προθεσμία αυτή είναι τριάντα ημερών.

2.  Η προθεσμία αρχίζει την επομένη της επίδοσης και λήγει την προηγούμενη της ημέρας της δικασίμου.

 

Άρθρο 167.- Συνέπειες μη τήρησης της προθεσμίας για την εμφάνιση στο ακροατήριο.- Η  μη  τήρηση των προθεσμιών που καθορίζονται στο προηγούμενο άρθρο συνεπάγεται την ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο  (άρθρο 174 παρ. 2).

Άρθρο  168. Υπολογισμός των προθεσμιών.- 1.  Οι προθεσμίες που ορίζονται στον κώδικα υπολογίζονται σύμφωνα με το  καθιερωμένο  ημερολόγιο. Όταν η προθεσμία ορίζεται σε έτη, λήγει μόλις περάσει η αντίστοιχη ημερομηνία του τελευταίου έτους. Όταν η προθεσμία ορίζεται σε μήνες, λήγει μόλις περάσει η ημέρα του τελευταίου μήνα που αντιστοιχεί αριθμητικά στην ημέρα έναρξης, και αν δεν υπάρχει τέτοια αντιστοιχία υπολογίζεται η τελευταία ημέρα του μήνα.  Όταν  η  προθεσμία ορίζεται σε ημέρες, δεν υπολογίζεται η ημέρα με την οποία συμπίπτει το χρονικό  σημείο  ή  το  γεγονός  από  το  οποίο  αρχίζει  να  τρέχει η προθεσμία αν  τελευταία  ημέρα  της  προθεσμίας  είναι  εξαιρετέα.  Η προθεσμία  παρεκτείνεται  έως  και  την επομένη μη εξαιρετέα ημέρα.  Η εικοσιτετράωρη προθεσμία διαρκεί όλη την επόμενη ημέρα μετά την έναρξή  της.

2. Η τελευταία ημέρα της  προθεσμίας  για  την  υποβολή  δηλώσεων,  την  κατάθεση εγγράφων ή την άσκηση ένδικων μέσων θεωρείται ότι λήγει τη στιγμή που  λήγει  η  τελευταία  εργάσιμη  ώρα  του  αρμόδιου δικαστικού γραφείου.

 

Άρθρο  169. Παρέκταση και σύντμηση της προθεσμίας.- 1.  Ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος που διατάσσουν την επίδοση της κλήσης μπορούν, αν συντρέχουν κατά την κρίση  τους κίνδυνος  παραγραφής  ή άλλοι εξαιρετικοί λόγοι που μνημονεύονται στην παραγγελία προς επίδοση, να συντμήσουν την  προθεσμία  εμφάνισης  των κατηγορουμένων,  των  μαρτύρων και των πραγματογνωμόνων στο ακροατήριο σε οκτώ κατ` ανώτατο  όριο  ημέρες,  εφ` όσον  πρόκειται  για  πρόσωπα γνωστής διαμονής στην ημεδαπή.

2.  Ο διάδικος, προς όφελος του οποίου ορίζεται  κάποια  προθεσμία,  μπορεί  να  παραιτηθεί  ή να συναινέσει στη σύντμησή της με γραπτή ή προφορική δήλωσή του στο γραμματέα του δικαστηρίου ή  της  εισαγγελίας. Για  τη  δήλωση  αυτή  συντάσσεται  έκθεση.   Ανάκληση της δήλωσης δεν επιτρέπεται, εκτός εάν μετά τη δήλωση προκύψουν λόγοι που δικαιολογούν νέα προθεσμία σ’ αυτόν που παραιτήθηκε, οπότε ο τελευταίος μπορεί  να  ζητήσει  από  τον εισαγγελέα  ή  το δημόσιο κατήγορο να προσδιοριστεί νέα δικάσιμος και, αν δεν του δοθεί, να ζητήσει από το δικαστήριο αναβολή της συζήτησης.

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ακυρότητες

Άρθρο 170. Έννοια-διάκριση.- Οι ακυρότητες διακρίνονται σε σχετικές και απόλυτες.

Άρθρο 171. Απόλυτες ακυρότητες. – Απόλυτη ακυρότητα υπάρχει: 1) Αν δεν τηρηθούν οι διατάξεις που καθορίζουν: α) τη σύνθεση του δικαστηρίου, β) την κίνηση της ποινικής δίωξης από τον εισαγγελέα και την υποχρεωτική συμμετοχή του στη διαδικασία στο ακροατήριο και σε πράξεις της προδικασίας που ορίζονται στο νόμο, γ) την αναστολή της ποινικής δίωξης σε όσες περιπτώσεις την επιβάλλει υποχρεωτικά ο νόμος, δ) την εμφάνιση, την εκπροσώπηση, την υπεράσπιση του κατηγορουμένου και την άσκηση των δικαιωμάτων που του παρέχονται  από  το   νόμο,  την  Ευρωπαϊκή  Σύμβαση  για  την  προάσπιση  των  δικαιωμάτων  του  Ανθρώπου  και  των  Θεμελιωδών Ελευθεριών  και  το  Διεθνές  Σύμφωνο  για  τα  Ατομικά  και    Πολιτικά  Δικαιώματα   2) Αν ο πολιτικώς ενάγων παρέστη παράνομα στη διαδικασία του ακροατηρίου. 3)αν ο νόμος με ειδική διάταξή του την απαγγέλλει.

 

Άρθρο 172. Σχετικές ακυρότητες. – 1. Σχετική ακυρότητα υπάρχει σε κάθε περίπτωση που ο νόμος απαγγέλει ακυρότητα,  η  οποία  δεν  υπάγεται  στις  περιπτώσεις  του  προηγούμενου  άρθρου.

2. Σχετική ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο υπάρχει επίσης όταν ο εισαγγελέας ή ο πολιτικώς ενάγων ή ο συνήγορός του ζήτησαν να ασκήσουν δικαίωμα που ρητά τους παρέχεται από το νόμο και το δικαστήριο τους το αρνήθηκε ή παρέλειψε ν’ αποφανθεί για τη σχετική αίτηση.

 

Άρθρο 173. Ακυρότητα από την παράβαση των διατάξεων για τα δικαστικά τέλη και τα ένσημα. –Με την  επιφύλαξη  αντίθετης  ρύθμισης, αν δικαστής ή οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος που εκτελεί καθήκοντα στην ποινική διαδικασία συντάξει ή δεχτεί έγγραφο, το οποίο δεν έχει ή έχει ελλιπές το τέλος ή το ένσημο που επιβάλλεται από το νόμο, η ποινική διαδικασία δεν είναι άκυρη, ούτε η πολιτική αγωγή που ασκήθηκε σ’ αυτήν.

 

Άρθρο 174. Πρόταση της ακυρότητας.- 1. Η απόλυτη ακυρότητα λαμβάνεται υπόψη και αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο σε κάθε στάδιο της διαδικασίας ακόμη και στον Άρειο Πάγο. Αν η απόλυτη ακυρότητα αναφέρεται σε πράξεις της προδικασίας, μπορεί να ληφθεί υπόψη αυτεπαγγέλτως ή να προταθεί ωσότου γίνει αμετάκλητη η παραπομπή στο ακροατήριο.

2. Η σχετική ακυρότητα μπορεί να προταθεί από τον εισαγγελέα ή από τους διαδίκους που έχουν συμφέρον. Αν η σχετική ακυρότητα αναφέρεται σε πράξη της προδικασίας, πρέπει να προταθεί ως το τέλος της. Αν αναφέρεται σε πράξη της διαδικασίας στο ακροατήριο, κύριας ή προπαρασκευαστικής, πρέπει να προταθεί ωσότου εκδοθεί για την κατηγορία οριστική απόφαση σε τελευταίο βαθμό. Η σχετική ακυρότητα δεν μπορεί να προταθεί από εκείνον που την προκάλεσε με ενέργεια ή παράλειψή του ή που ρητά την αποδέχτηκε.

 

Άρθρο 175. Πότε καλύπτεται η ακυρότητα. – 1. Ακυρότητα που δεν προτάθηκε σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο καλύπτεται.

2. Η ακυρότητα της κλήσης στο ακροατήριο ή του κλητηρίου θεσπίσματος και του καταλόγου των μαρτύρων, η ακυρότητα της επίδοσης ή της ανακοίνωσής τους, καθώς και η ακυρότητα που αναφέρεται στο άρθρο 167, καλύπτονται αν εκείνος που κλητεύτηκε στη δίκη εμφανιστεί και δεν προβάλει αντιρρήσεις για την πρόοδό της μέχρι να αρχίσει για πρώτη φορά η αποδεικτική διαδικασία στο ακροατήριο. Μπορεί όμως το δικαστήριο να αναβάλει τη συζήτηση αν κρίνει ότι από την ακυρότητα, μολονότι δεν προτάθηκε, είναι δυνατό να προξενηθεί βλάβη στην υπεράσπιση του κατηγορουμένου.

 

Άρθρο 176. Κήρυξη ακυρότητας-Αποτελέσματα– 1.Αρμόδιο να κηρύξει την ακυρότητα των πράξεων της προδικασίας είναι το δικαστικό συμβούλιο, ενώ των πράξεων της διαδικασίας στο ακροατήριο, και της κύριας και της προπαρασκευαστικής, το δικαστήριο που εκδικάζει την κατηγορία. Αν  κατά   του  βουλεύματος  ή  της  απόφασης  ασκήθηκε  ένδικο   μέσο,  η  αρμοδιότητα  για  την  κήρυξη  της  ακυρότητας ανήκει  στο  συμβούλιο ή  το  δικαστήριο  που  αποφασίζει  για  το  ένδικο   μέσο.

2. Η ακυρότητα μιας πράξης καθιστά άκυρες και τις εξαρτημένες από αυτήν μεταγενέστερες πράξεις της ποινικής διαδικασίας.

3.Το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο, κηρύσσοντας την ακυρότητα, διατάσσει την επανάληψη των άκυρων πράξεων, εκτός αν πρόκειται για σχετική ακυρότητα και το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο κρίνουν ότι η επανάληψη δεν είναι αναγκαία ή εφικτή.

4.Η απαγγελία της ακυρότητας έχει ως συνέπεια την επιστροφή της διαδικασίας στο στάδιο ή στο βαθμό στον οποίο έλαβε χώρα η άκυρη πράξη, εκτός εάν ρητά ορίζεται διαφορετικά στο νόμο. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση των σχετικών ακυροτήτων που αφορούν τις αποδείξεις.

5. Σε κάθε περίπτωση, και ανεξάρτητα από τις διατάξεις της παρ. 3, ο  δικαστής  ή  άλλος  υπάλληλος  που  εκτελεί  καθήκοντα   στην  ποινική  διαδικασία , αν  αντιληφθεί  κάποιο λόγο  ακυρότητας  για  πράξη  που τέλεσε  ο   ίδιος,  έχει  υποχρέωση  εφόσον είναι  δυνατόν  να  την  επαναλάβει  αμέσως.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικοί ορισμοί

 

Άρθρο 177. Αρχή της ηθικής απόδειξης.- 1.Με την επιφύλαξη της ύπαρξης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, οι δικαστές δεν  είναι  υποχρεωμένοι  να  ακολουθούν νομικούς κανόνες αποδείξεων, πρέπει όμως να αποφασίζουν κατά τη πεποίθησή  τους,  ακολουθώντας  τη  φωνή  της  συνείδησής   τους   και οδηγούμενοι   από  την  απροσωπόληπτη  κρίση  που  προκύπτει  από  τις συζητήσεις και που αφορά την αλήθεια των  πραγματικών  γεγονότων,  την αξιοπιστία των μαρτύρων και την αξία των άλλων αποδείξεων.

2. Αποδεικτικά μέσα, που έχουν αποκτηθεί με αξιόποινες πράξεις ή μέσω αυτών, δεν λαμβάνονται υπόψη στην ποινική διαδικασία.

 

 Άρθρο   178. Αποδεικτικά μέσα.-   Κυριότερα   αποδεικτικά   μέσα  στην  ποινική διαδικασία είναι: α) οι ενδείξεις· β) η αυτοψία· γ) η  πραγματογνωμοσύνη· δ) η ομολογία του κατηγορουμένου· ε) οι μάρτυρες και στ) τα έγγραφα.

 

Άρθρο  179. Επιτρεπόμενα αποδεικτικά μέσα.-  Στην  ποινική διαδικασία επιτρέπεται κάθε είδος αποδεικτικών μέσων. Εξαίρεση από αυτό το  γενικό  κανόνα  ως  προς  το παραδεκτό  της  μαρτυρικής  απόδειξης υπάρχει όταν βάση του εγκλήματος είναι κάποια ιδιωτική υποχρέωση. Σ` αυτή την περίπτωση η απόδειξη  της ιδιωτικής  υποχρέωσης  κρίνεται  κατά τις διατάξεις της πολιτικής δικονομίας, ενώ για την απόδειξη της ίδιας της αξιόποινης πράξης επιτρέπεται  κάθε αποδεικτικό μέσο.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αυτοψία

Άρθρο  180. Πότε και πώς ενεργείται.- 1. Αυτοψία μπορεί να γίνει σε όλα τα στάδια της  διαδικασίας σε τόπους, πράγματα ή ανθρώπους για να βεβαιωθούν η τέλεση και οι περιστάσεις του εγκλήματος.

2. Αν το έγκλημα δεν άφησε ίχνη ή άλλα υλικά ευρήματα ή αν αυτές  εξαλείφθηκαν  ή  αλλοιώθηκαν,  εκείνος  που ενεργεί την αυτοψία περιγράφει την παρούσα κατάσταση των πραγμάτων, ελέγχοντας συνάμα κατά το δυνατό και την προηγούμενη.

3. Για την αυτοψία συντάσσεται έκθεση (άρθρο 148 κ.ε.), στην οποία απαγορεύεται να διατυπώνονται αξιολογικές κρίσεις για την ενοχή ή την αθωότητα οποιουδήποτε προσώπου. Εάν η αυτοψία έγινε από το δικαστήριο ή μέλος αυτού, οι σχετικές διαπιστώσεις καταχωρίζονται στα πρακτικά.

 

Άρθρο 181.Απεικονίσεις και πειράματα.- Κατά τη διεξαγωγή της αυτοψίας  εκείνος  που  την ενεργεί  μπορεί  να  προβεί  είτε  ο ίδιος είτε με τη συνδρομή ειδικού υπαλλήλου  ή  εμπειρογνώμονα   σε   ιχνογραφήματα,   φωτογραφήσεις   ή απεικονίσεις  και  ιδίως να πάρει δακτυλικά ή άλλα αποτυπώματα. Μπορεί επίσης να προχωρήσει σε πειράματα με περιεχόμενο την αναπαράσταση  του εγκλήματος  ή  την εξακρίβωση άλλων περιστατικών που είναι χρήσιμα για την ανακάλυψη της αλήθειας. Κατά τη διεξαγωγή των πειραμάτων απαγορεύεται η προσβολή του θρησκευτικού, του  εθνικού  ή  του  ηθικού συναισθήματος, καθώς και η δημοσιότητα με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ο κίνδυνος να διαταραχθεί η δημόσια τάξη πρέπει να αποφεύγεται.

 

Άρθρο  182. Πρόσληψη μαρτύρων και πραγματογνωμόνων.- Κατά την αυτοψία μπορούν να προσληφθούν μάρτυρες ή πραγματογνώμονες, που ορκίζονται νομότυπα, για να  γίνει  ο καθορισμός πραγμάτων ή τόπων ή της ταυτότητας προσώπων ή για να δοθούν άλλα χρήσιμα στοιχεία.

 

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Α. Πραγματογνώμονες

Πραγματογνώμονες και τεχνικοί σύμβουλοι

 

Άρθρο  183. Πότε διατάσσεται πραγματογνωμοσύνη.-  Αν  απαιτούνται  ειδικές γνώσεις ορισμένης επιστήμης ή τέχνης για  να  γίνει  ακριβής  διάγνωση  και  κρίση  κάποιου γεγονότος,   οι   ανακριτικοί   υπάλληλοι,  ή  το  δικαστήριο  μπορούν αυτεπαγγέλτως ή  με  αίτηση  κάποιου  διαδίκου  ή  του  εισαγγελέα  να  διατάξουν πραγματογνωμοσύνη. Η πραγματογνωμοσύνη διατάσσεται υποχρεωτικά αν ο νόμος ρητά επιβάλλει τη διεξαγωγή της.

 

Άρθρο 184. Αριθμός των πραγματογνωμόνων.-  Αν η πραγματογνωμοσύνη δεν μπορεί να γίνει σε εργαστήριο που ιδρύθηκε  ειδικά  από  το  νόμο,  καθώς  και  σε  άλλες  εξαιρετικές  περιπτώσεις,    διορίζονται    δύο    ή    περισσότεροι πραγματογνώμονες.  Σε επείγουσες  ή  μικρότερης  σημασίας  περιπτώσεις μπορεί  να  διοριστεί  μόνο  ένας.  Ο  διορισμός  τους  σε εξαιρετικά  επείγουσες περιστάσεις μπορεί να γίνει και προφορικά, επακολουθεί όμως η σύνταξη του εγγράφου.

 

Άρθρο 185. Πίνακας πραγματογνωμόνων.-  Το  συμβούλιο  των  πλημμελειοδικών, ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα  πλημμελειοδικών,  καταρτίζει  μέσα  στο  τρίτο δεκαήμερο  του  Σεπτεμβρίου  κάθε  χρόνο  πίνακα πραγματογνωμόνων κατά ειδικότητες  από  πρόσωπα  που  διαμένουν  στην  έδρα  του  και  είναι κατάλληλα για την διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, προτιμώντας δημόσιους υπαλλήλους. Στον πίνακα περιλαμβάνονται παιδοψυχίατροι, και ελλείψει αυτών, ψυχίατροι και ψυχολόγοι εξειδικευμένοι στα θέματα γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης παιδιών. Ο πίνακας υποβάλλεται στον εισαγγελέα εφετών, που έχει το δικαίωμα  να  ζητήσει  τον  Οκτώβριο  από  το  συμβούλιο των εφετών τη μεταρρύθμισή του.  Το συμβούλιο των  εφετών  αποφαίνεται  σχετικά  τον Νοέμβριο.   Ο   πίνακας,   αφού   οριστικοποιηθεί,  τοιχοκολλάται  στο ακροατήριο του πλημμελειοδικείου και ανακοινώνεται το  Δεκέμβριο  κάθε χρόνου   από   τον   εισαγγελέα   πλημμελειοδικών  στους  ανακριτικούς υπαλλήλους της περιφέρειας.  Κάθε χρόνο ισχύει, ωσότου συνταχθεί  νέος πίνακας, ο πίνακας που συντάχθηκε το προηγούμενο έτος.

 

Άρθρο  186. Εκλογή και διορισμός πραγματογνωμόνων.-  1.  Ο  διορισμός των πραγματογνωμόνων πρέπει να γίνεται με κάθε  επιμέλεια  από  τον  ανακριτικό  υπάλληλο  ή  από  το δικαστήριο,  με  επιλογή  ανάμεσα  στα  πρόσωπα  που αναγράφονται στον πίνακα ο οποίος έχει συνταχθεί σύμφωνα με το άρθρο 185·  μόνο  αν  δεν υπάρχει τέτοιος πίνακας ή δεν περιέχει τις ειδικότητες που απαιτούνται για  τη  διενέργεια της πραγματογνωμοσύνης που έχει διαταχθεί, ή αν οι αναγραφόμενοι στον πίνακα δεν βρίσκονται στην περιφέρεια  του  οργάνου που  τους  διορίζει,  είναι  δυνατό  να διοριστούν και πρόσωπα που δεν  περιλαμβάνονται στον πίνακα. Ο διορισμός πραγματογνωμόνων με αυτό  τον  τρόπο  γίνεται  και  όταν  υπάρχουν πραγματογνώμονες ειδικά διορισμένοι με νόμο, αν εκείνος  που  ενεργεί  την   ανάκριση   με   σύμφωνη   γνώμη   του   εισαγγελέα  πλημμελειοδικών  ή ο εισαγγελέας εφετών κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται σε εξαιρετική περίπτωση.   Το  ίδιο  δικαίωμα  έχει  και  το  δικαστήριο. Διορίζεται  και  ειδικός  πραγματογνώμονας  που  δεν περιλαμβάνει στον πίνακα, αν το υποδείξουν οι πραγματογνώμονες που έχουν διοριστεί. Κατά  την  επιλογή των πραγματογνωμόνων το όργανο που διορίζει  οφείλει να λαμβάνει υπόψη  του  και  την  προηγούμενη  απασχόληση  των πραγματογνωμόνων  του  πίνακα  και  να  αποφεύγει χωρίς σοβαρό λόγο να αναθέτει πραγματογνωμοσύνη στον ίδιο πραγματογνώμονα, αν υπάρχουν στον  πίνακα άλλοι της ίδιας  ειδικότητας  που  δεν  διορίστηκαν  στον  ίδιο χρόνο.  Γι αυτό το σκοπό τηρείται σε κάθε δικαστήριο ενιαίο βιβλίο για τους πραγματογνώμονες που διορίζονται σύμφωνα με την ειδικότητά τους.

 

Άρθρο  187. Προκαταρκτική πραγματογνωμοσύνη.-  Σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, και ιδίως όταν δεν είναι δυνατό να διοριστεί τακτικός πραγματογνώμονας,  μπορεί να μην τηρηθούν οι διατάξεις του προηγούμενου άρθρου και να ανατεθεί σε ειδικό να ενεργήσει προκαταρκτική πραγματογνωμοσύνη. Ο  πραγματογνώμονας  αυτός  προβαίνει στις πρώτες βεβαιώσεις, εξασφαλίζει κατά το δυνατό τη διατήρηση  των  αντικειμένων που πρόκειται να εξεταστούν και συντάσσει σχετική έκθεση.  Αμέσως μετά διορίζεται τακτικός πραγματογνώμονας σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο.

Άρθρο 188. Ποιοί δεν διορίζονται.-1. Δεν μπορούν να  διοριστούν πραγματογνώμονες:  α) όσοι δεν συμπλήρωσαν το 21ο έτος της ηλικίας τους· β) όσοι έχουν τεθεί σε  δικαστική συμπαράσταση·  γ)  όσοι  καταδικάστηκαν  για  κακούργημα  ή πλημμέλημα που συνεπάγεται τη στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων ή την έκπτωσή τους από τη δημόσια υπηρεσία, ή παραπέμφθηκαν αμετάκλητα για εγκλήματα που συνεπάγονται τέτοιες στερήσεις, καθώς και εκείνοι  από  τους οποίους  έχει αφαιρεθεί η άδεια να ασκούν το επάγγελμά τους, όσο χρόνο  διαρκούν οι στερήσεις αυτές· δ) όσοι έχουν συμπράξει με  οποιονδήποτε  τρόπο στη   διαμόρφωση   της   παρούσας   κατάστασης  του  αντικειμένου  της πραγματογνωμοσύνης· ε) όσοι αναφέρονται στα άρθρα 210, 211 και 222 και στ)σύζυγοι ή συγγενείς των διαδίκων εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως και τον τρίτο βαθμό.

2. Αν δεν τηρηθεί η διάταξη αυτή, η πραγματογνωμοσύνη είναι άκυρη.

 

Άρθρο 189. Υποχρέωση των πραγματογνωμόνων να αποδεχτούν τον διορισμό τους. –  Ο  διοριζόμενος  πραγματογνώμονας  είναι  υποχρεωμένος  να  δεχτεί  την εντολή που του ανατέθηκε, αν είναι δημόσιος υπάλληλος ή ασκεί νόμιμα επιστήμη, τέχνη ή επάγγελμα που η γνώση  τους κρίνεται  αναγκαία  για  την  ενέργεια της πραγματογνωμοσύνης.  Αν αδικαιολόγητα, κατά την κρίση εκείνου που τον διόρισε, δεν δεχτεί την εντολή, τιμωρείται για  απείθεια  κατά  τις  διατάξεις  του ποινικού  κώδικα και με απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος μέχρι τρεις (3) μήνες.   Όταν  τελειώσει  την  πραγματογνωμοσύνη,  έχει  το  δικαίωμα να πάρει τη νόμιμη αμοιβή και τα έξοδα που κατέβαλε.

 

Άρθρο 190. Περιπτώσεις απαλλαγής και αντικατάστασης.- 1.  Αν συντρέχουν οι λόγοι που  προβλέπονται  στο άρθρο  188  ή  κάποιος  λόγος  για εξαίρεση σύμφωνα με το άρθρο 191, ο  πραγματογνώμονας που διορίστηκε έχει  την  υποχρέωση  να  ζητήσει  την απαλλαγή  του από εκείνον που τον διόρισε. Μπορεί επίσης να ζητήσει την απαλλαγή του, αν υπάρχει  κάποιο  άλλο  σοβαρό  κώλυμα,  το  οποίο  θα  εκτιμηθεί από το όργανο που τον διόρισε.

2.  Εκείνος που προέβη στο διορισμό έχει το δικαίωμα με αιτιολογημένη απόφαση ή διάταξή του να αντικαταστήσει  τον  πραγματογνώμονα που αμελεί, όπως και εκείνον στον οποίο παρουσιάζεται μετά την αποδοχή σοβαρό κώλυμα να ενεργήσει την πραγματογνωμοσύνη.

Άρθρο 191. Εξαίρεση πραγματογνωμόνων.- Οι πραγματογνώμονες  μπορούν  να  εξαιρεθούν  για τους  λόγους  που αναγράφονται στο άρθρο 15, που εφαρμόζονται ανάλογα.  Δεν αποτελεί όμως λόγο για εξαίρεση του πραγματογνώμονα  το  ότι  στην ίδια υπόθεση γνωμοδότησε ο ίδιος ως πραγματογνώμονας σε άλλο θέμα.

 

Άρθρο  192.- Δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση για εξαίρεση έχουν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και μπορούν να  το  ασκήσουν  ωσότου  οι πραγματογνώμονες  αρχίσουν  το έργο τους. Γι’ αυτό το λόγο εκείνος που διόρισε τους πραγματογνώμονες  πρέπει  σε κάθε περίπτωση να γνωστοποιήσει εγγράφως ταυτόχρονα  τα  ονοματεπώνυμά  τους στον εισαγγελέα και στους διαδίκους, εκτός αν αυτό είναι αδύνατο ή αν  συντρέχει  η  περίπτωση  του  άρθρου  187.  Η  μη έγγραφη γνωστοποίηση των ονοματεπωνύμων των πραγματογνωμόνων παρέχει το δικαίωμα να  ζητηθεί  η  εξαίρεσή  τους  και  μετά  την  παράδοση  της  έκθεσης  πραγματογνωμοσύνης έως τη διαβίβαση της δικογραφίας από τον ανακριτή στον εισαγγελέα αν  ο  διορισμός  έγινε στην  προδικασία,  ή  έως  την  ορκωμοσία  των πραγματογνωμόνων,  αν ο  διορισμός έγινε στο ακροατήριο.

 

Άρθρο 193 Απόφαση εξαίρεσης.- 1.  Ως προς την αίτηση για  εξαίρεση  αποφαίνεται αμετάκλητα με διάταξή του εκείνος που διόρισε τον πραγματογνώμονα. Σε περίπτωση που πραγματογνώμονας  διορίστηκε  από  το  δικαστήριο,  αυτό εκδίδει  ιδιαίτερη  απόφαση. Αν η αίτηση γίνει δεκτή, διορίζεται άλλος πραγματογνώμονας.

2. Την  εξαίρεση  πραγματογνωμόνων  που διορίστηκαν κατά την προκαταρκτική εξέταση ή κατά την αστυνομική προανάκριση ή κατά την προανάκριση από τον ανακριτικό υπάλληλο την αποφασίζει ο  εισαγγελέας.  Εξαιτίας  του  γεγονότος  αυτού  δεν  κωλύεται  πάντως  η ενέργεια της πραγματογνωμοσύνης.

3.   Οι  πράξεις  πραγματογνωμοσύνης  στις  οποίες  πήρε μέρος  εκείνος που εξαιρέθηκε είναι αυτοδικαίως άκυρες.

 

Άρθρο  194. Όρκος των πραγματογνωμόνων.- 1. Σε αυτούς που έχουν ήδη δώσει όρκο ως πραγματογνώμονες υπενθυμίζεται ο όρκος που έχουν δώσει. Οι υπόλοιποι ορκίζονται, αφού επιλέξουν τον τύπο του όρκου, θρησκευτικό ή πολιτικό που θα δώσουν. Οι πραγματογνώμονες, που επιλέγουν το χριστιανικό όρκο, ορκίζονται στο ιερό ευαγγέλιο ως εξής: «Ορκίζομαι να διενεργήσω με πλήρη αμεροληψία και επιμέλεια και με κάθε μυστικότητα την πραγματογνωμοσύνη που μου ανατέθηκε, έχοντας μοναδικό σκοπό την εξακρίβωση της αλήθειας. Ο θεός βοηθός μου και το ιερό ευαγγέλιο». Όσοι επιλέξουν τον πολιτικό όρκο ορκίζονται ως εξής: «Δηλώνω επικαλούμενος την τιμή και τη συνείδηση μου ότι θα διενεργήσω με πλήρη αμεροληψία και επιμέλεια και με κάθε μυστικότητα την πραγματογνωμοσύνη που μου ανατέθηκε, έχοντας μοναδικό σκοπό την εξακρίβωση της αλήθειας.»

2. Αν ο πραγματογνώμονας δεν ορκισθεί σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, η πραγματογνωμοσύνη είναι άκυρη.

Άρθρο 195. Πώς τίθενται τα ζητήματα στους πραγματογνώμονες. – 1.  Εκείνος που διατάσσει  την  πραγματογνωμοσύνη επισημαίνει στους πραγματογνώμονες την υποχρέωσή του κατά το άρθρο 207 παρ. 1 εδ. β΄ και  καθορίζει  τα  ζητήματα για τα οποία κυρίως θα διεξαχθεί, έχοντας υπόψη και τις τυχόν προτάσεις των διαδίκων. Έχει επίσης το δικαίωμα  να θέσει  προθεσμία  για  τη  διεξαγωγή  της,  που μπορεί να παραταθεί σε περίπτωση ανάγκης.

2.   Στους  πραγματογνώμονες μπορεί να ανατεθεί σε κάθε στάδιο της  ανάκρισης  η  λύση  νέων  ζητημάτων.   Οι  πραγματογνώμονες   δεν περιορίζονται  μόνο  στην έρευνα των ζητημάτων που τους τέθηκαν, αν ως ειδικοί θεωρούν άξια λόγου και άλλα ζητήματα. Μπορούν επίσης να ζητήσουν διευκρινήσεις για τα ζητήματα που τους τέθηκαν.

3. Αν για τη διεξαγωγή της  πραγματογνωμοσύνης  είναι  απαραίτητη  η καταστροφή ή η αλλοίωση του πράγματος που αποτελεί αντικείμενό της, οι πραγματογνώμονες οφείλουν, αν είναι δυνατό, να  μην  εξετάσουν και  να  διαφυλάξουν  ένα  κομμάτι του πράγματος. Πριν από την ολική ή  μερική καταστροφή  ή  αλλοίωση  του  πράγματος  οι   πραγματογνώμονες οφείλουν  να  ειδοποιήσουν  με τον ανακριτή τον κατηγορούμενο και τους άλλους διαδίκους, για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους  που  αναφέρονται στα  άρθρα  191-193.   Ειδοποίηση  δεν  γίνεται,  όταν υπάρχει από την αναβολή κίνδυνος που καθορίζεται ειδικά από τους πραγματογνώμονες στην έκθεσή τους.

 

Άρθρο  196. Παράσταση του οργάνου που διόρισε τους πραγματογνώμονες. Πληροφόρησή τους.- 1. Εκείνος που διέταξε την πραγματογνωμοσύνη, αν το κρίνει σκόπιμο, μπορεί να παρευρίσκεται στη διεξαγωγή  της, οπότε  σχετική αναφορά  γίνεται  στην  έκθεση.   Αν  την πραγματογνωμοσύνη τη διέταξε δικαστήριο, η παράσταση στη διεξαγωγή της μπορεί να  ανατεθεί  σε  ένα από τα μέλη του ή και σε άλλον δικαστή ή ανακριτικό υπάλληλο.

2.   Σε  εξαιρετικές  περιπτώσεις και ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση ή διάταξη του οργάνου που διορίζει, μπορεί να επιτραπεί  στους πραγματογνώμονες,  αν  βεβαιώσουν  ότι  το  έχουν  απόλυτη  ανάγκη, να αναγνώσουν  έγγραφα  της  διαδικασίας  ή  να  ζητήσουν  διαμέσου   του  ανακριτικού  υπαλλήλου που τους διόρισε ή του δικαστή που διευθύνει τη συνεδρίαση πληροφορίες από τους μάρτυρες ή τους κατηγορουμένους.

 

Άρθρο 197. Ουσιαστικές διαφωνίες. Διόρθωση και επανάληψη.- 1.  Αν κατά τη  διάρκεια  της  πραγματογνωμοσύνης  προκύψουν  ουσιαστικές  διαφωνίες  μεταξύ τους, οι πραγματογνώμονες το αναφέρουν χωρίς χρονοτριβή σ’  εκείνον  που  τους  διόρισε,  ο  οποίος διορίζει  και  άλλον  ή και άλλους Πραγματογνώμονες που συμπράττουν με όσους ορίστηκαν αρχικά.

2.  Αν οι  γνώμες  των  πραγματογνωμόνων  διαφέρουν  και  πάλι μεταξύ  τους σε σημαντικό βαθμό ή αν η γνωμοδότηση που παρέδωσαν είναι ασαφής, αόριστη ή  αντιφατική  ή  αντίθετη  σε  άλλα  περιστατικά  που βεβαιώθηκαν  στο  βαθμό  που  χρειάζεται, διατάσσεται νέα πραγματογνωμοσύνη εφόσον οι αμφιβολίες που δημιουργήθηκαν δεν φαίνεται πιθανό πως θα εκλείψουν και μετά την τυχόν επιστροφή για διόρθωση της γνωμοδότησης στους ίδιους πραγματογνώμονες. Η νέα πραγματογνωμοσύνη γίνεται από άλλους πραγματογνώμονες,  στους  οποίους  μπορεί  να προστεθούν  και  ένας  ή περισσότεροι από εκείνους που διορίστηκαν την πρώτη φορά.

 

Άρθρο  198. Κατάρτιση και παράδοση της γνωμοδότησης.-  Η  γνωμοδότηση  των  πραγματογνωμόνων πρέπει να είναι  γραπτή   και   αιτιολογημένη   και   να   περιλαμβάνει   επίσης αιτιολογημένη  τη  γνώμη  της  μειοψηφίας,  αν υπάρχει.  Η γνωμοδότηση παραδίδεται στον ανακριτικό υπάλληλο ή στο δικαστήριο που διόρισε τους  πραγματογνώμονες. Για την παράδοση συντάσσεται έκθεση ή γίνεται αναφορά στα πρακτικά της συνεδρίασης. Κατά την κύρια διαδικασία η  γνωμοδότηση μπορεί  να  γίνει  και  προφορικά,  οπότε  τα  ουσιαστικά  της σημεία καταχωρίζονται στα πρακτικά

Άρθρο 199. Πραγματογνωμοσύνη που προσβάλλει την αξιοπρέπεια ή το αίσθημα αιδούς.– 1. Κανένα πρόσωπο δεν είναι υποχρεωμένο να ανεχθεί την εξέταση του σώματός του από πραγματογνώμονα κατά τρόπο που θίγει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

2.Αν από την πραγματογνωμοσύνη είναι ενδεχόμενο να αισθανθεί ντροπή ο εξεταζόμενος, εκείνος που διατάσσει την πραγματογνωμοσύνη του ανακοινώνει ότι μπορεί να ζητήσει να παρευρεθεί κατά την εξέτασή του πρόσωπο της εμπιστοσύνης της. Τέτοια αίτηση δεν είναι δεκτή, αν παρουσιάζεται ανυπέρβλητο κώλυμα να παραστεί έγκαιρα το πρόσωπο που υποδείχθηκε.   Το  κώλυμα  μνημονεύεται   ειδικά   στην   έκθεση   που συντάσσεται.

Άρθρο  200. Ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη- 1.  Σε περίπτωση πραγματογνωμοσύνης που αφορά τη διανοητική υγεία του κατηγορουμένου  μπορεί  ο  ανακριτής  με  σύμφωνη γνώμη  του  εισαγγελέα  και  σύμφωνη γνωμοδότηση των πραγματογνωμόνων,  έστω και με πλειοψηφία, και αφού ακούσει το συνήγορο, να διατάξει  την εισαγωγή του κατηγορουμένου σε δημόσιο ψυχιατρείο για παρατήρηση. Αν ο  κατηγορούμενος  δεν έχει συνήγορο, διορίζεται συνήγορος αυτεπαγγέλτως.  Ο κατηγορούμενος ή ο συνήγορός του μπορούν να προσφύγουν στο δικαστικό συμβούλιο κατά της διάταξης αυτής του ανακριτή μέσα  σε  τρεις  ημέρες από  την επίδοσή της και στους δύο. Η άσκηση της προσφυγής έχει πάντοτε ανασταλτικό αποτέλεσμα.  Το συμβούλιο αποφασίζει ανέκκλητα.

2.   Αν  η  ανάγκη  ψυχιατρικής   παρατήρησης   προέκυψε   στο ακροατήριο,   τα  παραπάνω  τα  διατάσσει  το  δικαστήριο  ανεκκλήτως, αναβάλλοντας   τη συζήτηση   ως    το    τέλος    της    ψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης.

3. Σε  κάθε  περίπτωση  η  διάρκεια της παραμονής στο ψυχιατρείο δεν μπορεί να υπερβεί τους έξι μήνες.  Σ`  αυτό  το  διάστημα  η προσωρινή  κράτηση  θεωρείται  ότι έχει ανασταλεί. Ο χρόνος όμως αυτός αφαιρείται από την ποινή που επιβλήθηκε σε περίπτωση καταδίκης.

4.Η ψυχιατρική παρατήρηση μπορεί να διενεργηθεί στο δημόσιο ψυχιατρείο και από πραγματογνώμονες του πίνακα του άρθρου 185.

5.Η συνδρομή βαριάς ή ανίατης νόσου, λόγω της οποίας είναι αδύνατη η αυτοπρόσωπη εμφάνιση του κατηγορουμένου κατά το άρθρο 80, βεβαιώνεται με πραγματογνωμοσύνη, από δύο τουλάχιστον πραγματογνώμονες του πίνακα του άρθρου 185 που διορίζει το δικαστήριο.

 

Άρθρο 200Α. Ανάλυση D.N.A.1.Οταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ένα πρόσωπο έχει τελέσει κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους, ο εισαγγελέας, το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο διατάσσουν να ληφθεί υποχρεωτικά γενετικό υλικό για ανάλυση του δεοξυριβονουκλεικού οξέος (Deoxyribonucleic Acid – DNA) προς το σκοπό της διαπίστωσης της ταυτότητας του δράστη του εγκλήματος αυτού. Η ανάλυση περιορίζεται αποκλειστικά στα δεδομένα που είναι απολύτως αναγκαία για τη διαπίστωση αυτή και διεξάγεται σε κρατικό ή πανεπιστημιακό εργαστήριο. Την ανάλυση του D.N.A. του κατηγορουμένου δικαιούται να ζητήσει ο ίδιος για την υπεράσπισή του.

2. Αν η κατά την προηγούμενη παράγραφο ανάλυση αποβεί θετική, το πόρισμά της κοινοποιείται στο πρόσωπο από το οποίο προέρχεται το γενετικό υλικό, που έχει δικαίωμα να ζητήσει επανάληψη της ανάλυσης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 204 έως 208. Το δικαίωμα επανάληψης της ανάλυσης έχει και ο ανακριτής ή ο εισαγγελέας σε κάθε περίπτωση. Αν η ανάλυση αποβεί αρνητική, το γενετικό υλικό και τα γενετικά αποτυπώματα καταστρέφονται αμέσως, ενώ αν η ανάλυση αποβεί θετική και ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε το μεν γενετικό υλικό καταστρέφεται αμέσως, τα δε γενετικά αποτυπώματα του προσώπου, στο οποίο αποδίδεται η πράξη, τηρούνται σε ειδικό αρχείο που  συνιστάται και λειτουργεί στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας. Τα στοιχεία αυτά τηρούνται για την αξιοποίηση στη διερεύνηση και εξιχνίαση άλλων, από τα αναφερόμενα στην παρ. 1, εγκλημάτων και καταστρέφονται σε κάθε περίπτωση δέκα χρόνια μετά το αμετάκλητο της καταδίκης και αν πρόκειται για ανήλικο πέντε χρόνια μετά το αμετάκλητο της καταδίκης. Η λειτουργία του αρχείου εποπτεύεται από αντεισαγγελέα ή εισαγγελέα εφετών, ο οποίος ορίζεται με απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, κατά τις κείμενες διατάξεις,

με θητεία δύο (2) ετών.

3. Η κατά την παράγραφο 2 καταστροφή του γενετικού υλικού και των γενετικών αποτυπωμάτων γίνεται παρουσία του δικαστικού λειτουργού που εποπτεύει το αρχείο. Στην καταστροφή καλείται να παραστεί με συνήγορο και τεχνικό σύμβουλο το πρόσωπο από το οποίο λήφθηκε το γενετικό υλικό.

Άρθρο 201. Κυρώσεις σε πραγματογνώμονες που αμελούν.- 1. Ο πραγματογνώμονας που δεν παρέδωσε την έκθεσή του μέσα στην προθεσμία που του ορίστηκε, καθώς και εκείνος που έδειξε αμέλεια  κατά  τη  διεξαγωγή  της  πραγματογνωμοσύνης,  απειλούνται με πρόστιμο εκατό (100) έως χίλια ευρώ (1.000), καθώς και με την πληρωμή  των  εξόδων και των τυχόν ζημιών.

2. Η καταδίκη σε πρόστιμο και η πληρωμή των  εξόδων  και  ζημιών  που  καθορίζονται  στην  προηγούμενη  παράγραφο  επιβάλλονται με διάταξη εκείνου  που  διόρισε  τον  αμελή  πραγματογνώμονα,  ο  οποίος καλείται πριν από εικοσιτέσσερις ώρες να εμφανιστεί για να δώσει εξηγήσεις  είτε ο ίδιος είτε διαμέσου του συνηγόρου του. Τις κυρώσεις της παρ. 1 επιβάλλει ο εισαγγελέας Πλημμελειοδικών αν ο πραγματογνώμονας διορίστηκε από ανακριτικό υπάλληλο. Κατά της διάταξης που εκδόθηκε επιτρέπεται προσφυγή μέσα σε οκτώ ημέρες από την επίδοσή της στο δικαστικό συμβούλιο, που αποφασίζει ανεκκλήτως.

3.  Το συμβούλιο πλημμελειοδικών διαγράφει  από  τον πίνακα  του  άρθρου  185 όποιον τιμωρήθηκε σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους.  Ο διαγραμμένος  δεν  μπορεί  να  περιληφθεί  πάλι  στον πίνακα, πριν περάσει τριετία.
Άρθρο 202. Κυρώσεις σε πραγματογνώμονες που διορίστηκαν στο ακροατήριο.- 1. Αν  οι  πραγματογνώμονες  που  διορίστηκαν  το ακροατήριο  δεν  εμφανίζονται  από  απείθεια  για  να  ενεργήσουν  την πραγματογνωμοσύνη, διατάσσεται η βίαιη προσαγωγή τους, που  εκτελείται και  κατά  τη  διάρκεια  της  συνεδρίασης,  και τους επιβάλλεται ποινή  σύμφωνα με όσα ορίζονται ειδικά στο άρθρο 231. Αν κάποιος αρνηθεί  να αποδειχτεί  το διορισμό, εφαρμόζεται εναντίον του η διάταξη του άρθρου 189.

2. Αν ο πραγματογνώμονας που διορίστηκε δείξει αμέλεια για την ενέργεια  της  πραγματογνωμοσύνης,  το  δικαστήριο  του  επιβάλλει τις ποινές που προβλέπει το άρθρο 201 αμέσως κατά τη συνεδρίαση που έπρεπε να γίνει η πραγματογνωμοσύνη, αφού προηγουμένως ακούσει τις  εξηγήσεις του υπαιτίου ή του συνηγόρου του. Η απόφαση δεν προσβάλλεται με ένδικο μέσο.

 

Άρθρο 203. Μάρτυρες με ειδικές γνώσεις.- Αν είναι αναγκαία  η  κρίση  προσώπων  που  έχουν εντελώς  ειδικές γνώσεις για να διαγνώσουν κατάσταση πραγμάτων που δεν υπάρχει πια, καλούνται και εξετάζονται ως μάρτυρες πρόσωπα  που  έχουν τέτοιες  γνώσεις  και  ιδίως  από  αυτούς που υπηρετούν στο εργαστήριο (άρθρο 184) ή που έχουν περιληφθεί  στον  πίνακα  (άρθρο 185).  Αν  τα πρόσωπα  αυτά  δεν  υπάρχουν  ή αδυνατούν, η πρόσληψη γίνεται από άλλη πηγή. Ο κατηγορούμενος μπορεί να ζητήσει την εξαίρεση του μάρτυρα με ειδικές γνώσεις κατά το άρθρο 191.

 

 

Β. Τεχνικοί σύμβουλοι

 

Άρθρο 204. Διορισμός τεχνικού συμβούλου.- 1.  Όταν διεξάγεται ανάκριση ή αστυνομική προανάκριση  εκείνος που διατάσσει πραγματογνωμοσύνη γνωστοποιεί συγχρόνως στους διαδίκους σύμφωνα με το άρθρο 192 το διορισμό των πραγματογνωμόνων, τον τόπο και το χρόνο διεξαγωγής της πραγματογνωμοσύνης, καθώς και το θέμα της. Μέσα στην οριζόμενη από εκείνον που έκανε το διορισμό εύλογη προθεσμία, αυτοί  μπορούν  να  διορίσουν  με  δικές  τους  δαπάνες τεχνικό σύμβουλο, που επιλέγεται μεταξύ όσων έχουν την ικανότητα να διοριστούν σύμφωνα με το  νόμο πραγματογνώμονες στην συγκεκριμένη περίπτωση.  Εκείνοι που έκαναν το διορισμό οφείλουν να ειδοποιήσουν εγγράφως αυτόν  που  διέταξε  την πραγματογνωμοσύνη για το διορισμό του τεχνικού συμβούλου.  Η διεξαγωγή της πραγματογνωμοσύνης δεν εμποδίζεται από τη μη εμπρόθεσμη άσκηση του παραπάνω δικαιώματος.

2.  Η  γνωστοποίηση  που  προβλέπεται  στην  παρ.  1 δεν είναι  υποχρεωτική στην  περίπτωση  που  επιβάλλεται  η  άμεση  ενέργεια  της  πραγματογνωμοσύνης,   καθώς  και  στην  περίπτωση  της  προκαταρκτικής πραγματογνωμοσύνης που προβλέπει το άρθρο  187.   Αυτό  δεν  εμποδίζει πάντως το διορισμό τεχνικών συμβούλων από τους διαδίκους.

3.Όσα προβλέπονται στην παρ.  1  εφαρμόζονται  και  όταν  η πραγματογνωμοσύνη  πρόκειται  να διεξαχθεί στο ακροατήριο, εκτός αν το   δικαστήριο με αιτιολογημένη απόφασή  του  κρίνει  ότι  εξαιτίας  αυτού  μπορεί να σημειωθεί αξιόλογη καθυστέρηση στην εκδίκαση της υπόθεσης.

 

Άρθρο 205. Αριθμός τεχνικών συμβούλων.- Κατηγορούμενοι περισσότεροι  από  έναν  δεν  μπορούν να διορίσουν συνολικά περισσότερους από δύο τεχνικούς συμβούλους. Αν τα συμφέροντά τους συγκρούονται, κάθε ομάδα κατηγορουμένων που έχει κοινό  συμφέρον δεν μπορεί να διορίσει περισσότερους από δύο τεχνικούς συμβούλους.  Το ίδιο ισχύει και  όταν  οι  πολιτικώς  ενάγοντες  είναι περισσότεροι από έναν. Εκείνος που ενεργεί την ανάκριση με  διάταξή  του  ή  το δικαστήριο με απόφασή του μπορούν να  ρυθμίζουν αμετακλήτως για κάθε περίπτωση  τις  λεπτομέρειες  εφαρμογής του άρθρου.

 

Άρθρο  206. Ποιοί δεν διορίζονται.-  Οι  διατάξεις του άρθρου 188 ως προς τους πραγματογνώμονες που δεν διορίζονται εφαρμόζονται  ανάλογα  και  για  τους τεχνικούς συμβούλους.

 

Άρθρο 207. Δικαιώματα του τεχνικού συμβούλου.- 1. Εκείνος που διορίστηκε τεχνικός σύμβουλος έχει το δικαίωμα να παρίσταται κατά τις εργασίες των πραγματογνωμόνων  και να  λαμβάνει  υπόψη του όσα έγγραφα μπορούν να έχουν υπόψη τους και οι πραγματογνώμονες  ή  να  ζητεί  πληροφορίες   στις   περιπτώσεις   που δικαιούνται  και  εκείνοι (άρθρ. 196). Για το λόγο αυτό οι πραγματογνώμονες υποχρεούνται με ποινή ακυρότητας της πραγματογνωμοσύνης να γνωστοποιήσουν στους τεχνικούς συμβούλους των διαδίκων τον τόπο και το χρόνο διενέργειας της πραγματογνωμοσύνης, καθώς και το θέμα της. Επίσης ο τεχνικός σύμβουλος μπορεί να ζητήσει και να λάβει με  δαπάνες  εκείνου  που  τον  διόρισε  αντίγραφα  της  έκθεσης  πραγματογνωμοσύνης και των εγγράφων που τη συνοδεύουν.

2. Έχει  το δικαίωμα επίσης με γραπτή αίτησή του να ζητήσει από εκείνον που έκανε το διορισμό στην προδικασία ή το δικαστήριο στο ακροατήριο  να  του επιτρέψει  να εξετάσει το πρόσωπο ή το πράγμα που ήταν αντικείμενο της πραγματογνωμοσύνης, μεριμνώντας όμως ώστε να μην προκληθεί καθυστέρηση στην ανάκριση από την εξέταση αυτή. Το όργανο στο οποίο απευθύνεται η αίτηση  αποφασίζει  αμετάκλητα  γι’ αυτήν και, αν τη  δεχτεί, ορίζει  το  χρόνο  και  τον  τόπο  της  εξέτασης  και  έναν  ή περισσότερους  από  τους πραγματογνώμονες ή έναν ανακριτικό υπάλληλο ή έναν δικαστή για να παρευρεθούν κατά την εξέταση αυτή.
Άρθρο 208. Παρατηρήσεις του τεχνικού συμβούλου.- Ο τεχνικός σύμβουλος παραδίδει  τις  γραπτές  του  παρατηρήσεις  για  την  πραγματογνωμοσύνη που έγινε, είτε ο ίδιος είτε διαμέσου του συνηγόρου του διαδίκου  που  τον  διόρισε,  στον  αρμόδιο εισαγγελέα  ή  στον ανακριτικό υπάλληλο, και συντάσσεται χωριστή έκθεση. Η παράδοση πρέπει να γίνει, επί ποινή απαραδέκτου, το  αργότερο  τρεις  ημέρες πριν από τη δικάσιμο που ορίζεται στην κλήτευση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο.  Ο τεχνικός σύμβουλος που διορίστηκε στο ακροατήριο οφείλει να αναπτύξει  τις  παρατηρήσεις  του αμέσως  μετά  την  έκθεση  των  πραγματογνωμόνων, τηρουμένων των διατυπώσεων του άρθρ. 198.

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Μάρτυρες

 

Άρθρο  209. Υποχρέωση για μαρτυρία.-  Αν  κάποιος  καλείται  νόμιμα για μαρτυρία, δεν μπορεί να την αρνηθεί, εκτός  από  τις  εξαιρέσεις  που  ρητά  αναγράφονται στον κώδικα.

Άρθρο 210. Μάρτυρες διανοητικά ασθενείς.- `Όποιος διενεργεί ανάκριση ή  και  το  δικαστήριο μπορεί  να μην εξετάσει κάποιο μάρτυρα που είναι παράφρονας ή βλάκας ή βρίσκεται προφανώς σε τέτοια διανοητική κατάσταση, ώστε να  μην  είναι σε θέση να παραστήσει τα γεγονότα όπως έχουν συμβεί.

Άρθρο 211. Μη εξεταζόμενοι ως μάρτυρες στο ακροατήριο.- Με ποινή ακυρότητας της  διαδικασίας  δεν  εξετάζονται  ως  μάρτυρες  στο  ακροατήριο:  α) όσοι άσκησαν εισαγγελικά ή ανακριτικά καθήκοντα  ή  έργα  γραμματέα  της  ανάκρισης  στην  ίδια  υπόθεση· β) όσοι έχουν παραπεμφθεί να δικαστούν για την ίδια πράξη ωσότου αμετακλήτως κριθεί η ενοχή τους· γ) όσοι κηρύχθηκαν αμετακλήτως ένοχοι για την πράξη που εκδικάζεται, και αν ακόμη δεν τους επιβλήθηκε ποινή.

 

Άρθρο 211 Α. Μαρτυρία συγκατηγορουμένου.– Μόνη η μαρτυρική κατάθεση ή η απολογία προσώπου συγκατηγορουμένου για την ίδια πράξη δεν είναι αρκετή για την καταδίκη του κατηγορουμένου.

 

Άρθρο 212.Επαγγελματικό απόρρητο των μαρτύρων.-  1.  Η διαδικασία ακυρώνεται, αν εξεταστούν στην  προδικασία ή στην κύρια διαδικασία: α)  οι  κληρικοί  σχετικά  με  όσα έμαθαν από την εξομολόγηση· β) οι συνήγοροι, οι τεχνικοί σύμβουλοι και  οι συμβολαιογράφοι σχετικά με όσα τους εμπιστεύθηκαν οι  πελάτες  τους · οι συνήγοροι και οι τεχνικοί σύμβουλοι κρίνουν σύμφωνα με τη συνείδησή τους  αν  και  σε  ποιό  μέτρο πρέπει να καταθέτουν όσα άλλα έμαθαν με  αφορμή  την  άσκηση  του  λειτουργήματός  τους· γ)  οι  γιατροί,   οι φαρμακοποιοί  και  οι  βοηθοί  τους, καθώς και οι μαίες σχετικά με όσα εμπιστευτικά πληροφορήθηκαν κατά την  άσκηση  του  επαγγέλματός  τους, εκτός αν ειδικός νόμος τους υποχρεώνει να τα αναγγείλουν στην αρχή· δ)  οι  δημόσιοι  υπάλληλοι,  όταν  πρόκειται  για  στρατιωτικό  ή διπλωματικό  μυστικό  ή  μυστικό  που  αφορά την ασφάλεια του κράτους, εκτός αν ο αρμόδιος υπουργός με αίτηση της δικαστικής αρχής  ή  κάποιου από τους διαδίκους ή και αυτεπαγγέλτως τους εξουσιοδοτήσει σχετικά και ε) εκείνοι που ασκούν άλλα επαγγέλματα και οι οποίοι με ειδικές διατάξεις έχουν υποχρέωση τήρησης εχεμύθειας, μόνον ως προς το αντικείμενο της υποχρέωσής του αυτής.

2.  Η απαγόρευση της παρ.  1  στις  περιπτώσεις  α,  β  και  γ ισχύει,  ακόμη και αν τα πρόσωπα στα οποία αναφέρεται απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση να τηρήσουν το επαγγελματικό απόρρητο από μέρους εκείνου που τους το εμπιστεύθηκε.

3.  Οι παραπάνω  μάρτυρες  έχουν  υποχρέωση  να  δηλώσουν ενόρκως  σ`  αυτόν  που  εξετάζει  ότι, αν κατέθεταν, θα παραβίαζαν τα απόρρητα που μνημονεύονται στην παρ. 1. Ψευδής  δήλωση  τιμωρείται  με τις ποινές που ο ποινικός κώδικας προβλέπει για την ψευδορκία. Η κατά την παρ. 1 ακυρότητα επέρχεται ανεξάρτητα από το αν έγινε ή όχι η δήλωση του πρώτου εδαφίου αυτής της παραγράφου.

Άρθρο  213. Κλήτευση των μαρτύρων.-  1.  Στην  προδικασία και στο ακροατήριο οι μάρτυρες  κλητεύονται  εγγράφως  σε  ορισμένη  ημέρα  και  ώρα.  Η  κλήση υπογράφεται  από  τον  εκπρόσωπο  της  αρχής  που  καλεί  και  από  το γραμματέα, και  φέρει  την  επίσημη  σφραγίδα  της.  Επίσης  πρέπει  να περιέχει  συνοπτική  ένδειξη  της  υπόθεσης για την οποία πρόκειται να εξεταστεί ο μάρτυρας, να μνημονεύει τη δικαστική αρχή στην οποία αυτός καλείται και να αναγράφει περιληπτικά τις συνέπειες  που  προβλέπονται αν ο μάρτυρας δεν εμφανιστεί.  Η κλήση επιδίδεται στο μάρτυρα, σύμφωνα με  τα  άρθρα  155-161,  είκοσι τέσσερις ώρες τουλάχιστον πριν από την  ημέρα για την οποία καλείται, αν  πρόκειται  για  την  προδικασία,  και σύμφωνα  με  τις  προθεσμίες που ορίζονται στο άρθρο 166, αν πρόκειται για ακροατήριο.

2. Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις και κατά την κρίση εκείνου που  ενεργεί  την  ανάκριση  οι μάρτυρες μπορούν να κληθούν στην προδικασία  και προφορικά. Προφορική κλήτευση στο ακροατήριο μπορεί να  γίνει  μόνο  στις  περιπτώσεις  που  ο  νόμος  την  επιτρέπει ρητά.  Η βεβαίωση της  κλήτευσης γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 165 παρ. 1.

3. Στο στάδιο της προδικασίας μπορεί  και  αυθόρμητα  να  προσέλθει  κάποιος  για  να  εξετασθεί ως μάρτυρας.  Το γεγονός όμως αυτό πρέπει να μνημονεύεται στην έκθεση της εξέτασής του.

4. Αν ο εισαγγελέας, ο ανακριτής ή ο ανακριτικός υπάλληλος δεν εξετάσει,  χωρίς  να  υπάρχει  νόμιμος  λόγος,  το   μάρτυρα   ή   τον κατηγορούμενο που κλήτευσε και αυτός εμφανίστηκε την ημέρα και την ώρα  που είχε οριστεί, τιμωρείται πειθαρχικά.

5.  Οι διατάξεις του εδαφίου ε` της παρ. 1 του άρθρου 273 του  Κώδικα Ποινικής Δικονομίας εφαρμόζονται αναλόγως και στον  πολιτικώς ενάγοντα.

 

Άρθρο 214. Εξέταση Προέδρου της Δημοκρατίας-  1.  Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξετάζεται κατά την προδικασία στην  κατοικία  του  και  η  ένορκη κατάθεσή του διαβάζεται στο ακροατήριο.

 

 Άρθρο 215.  Εξέταση υπουργών, αρχιερέων και όσων δεν μπορούν να εμφανιστούν. – 1. Ο πρόεδρος και οι αντιπρόεδροι της Βουλής,  ο Πρωθυπουργός, οι αρχηγοί των αναγνωρισμένων κομμάτων της Βουλής, οι υπουργοί και οι αρχιερείς εξετάζονται στην κατοικία τους, και η ένορκη κατάθεσή  τους  διαβάζεται  στο  ακροατήριο.   Αν  όμως  πρόκειται για κακούργημα, είναι δυνατό να κληθούν  να  εμφανιστούν  στο  ακροατήριο, οπότε  εξετάζονται πρώτοι, κατόπιν μπορούν να αποχωρήσουν, εκτός αν το δικαστήριο διατάξει  διαφορετικά.   Τα  παραπάνω  πρόσωπα  μπορούν  να παραιτηθούν από αυτά τα πλεονεκτήματα.

2.  Στην  κατοικία  τους  εξετάζονται  οι  μάρτυρες  που  λόγω  ασθένειας ή γήρατος δεν  μπορούν  να  εμφανιστούν,  οπότε  η  ένορκη κατάθεσή τους διαβάζεται στο ακροατήριο.

3.  Αν η κατηγορία αφορά πλημμέλημα ή πταίσμα, δημόσιοι  γενικά   υπάλληλοι  και  υπάλληλοι  σιδηροδρομικών,  ατμοπλοϊκών  και  αεροπορικών επιχειρήσεων, οι οποίοι δεν  κατοικούν  στην  έδρα  του  δικαστηρίου,  καθώς  και  ναυτικοί ναυτολογημένοι σε εμπορικά πλοία, δεν καλούνται  να  εμφανιστούν  στο  ακροατήριο.   Στην   περίπτωση   αυτή διαβάζεται  η  ένορκη  κατάθεση  που  έχει  ληφθεί  στην προδικασία. Εφόσον πρόκειται για πλημμέλημα ο εισαγγελέας  και  το  δικαστήριο  μπορούν  να παραγγείλουν την κλήτευσή τους, αν η εξέτασή τους στο ακροατήριο είναι αναγκαία για την ασφαλή διάγνωση της κατηγορίας.

4.  Μάρτυρες  κρατούμενοι  σε φυλακές και σε άλλα σωφρονιστικά  καταστήματα τα οποία βρίσκονται έξω από την έδρα του  δικαστηρίου δεν  κλητεύονται στο ακροατήριο, αλλά διαβάζεται η ένορκη κατάθεσή τους που έχει  ληφθεί στην προδικασία.  Εφόσον πρόκειται για πλημμέλημα ο εισαγγελέας και  το δικαστήριο μπορούν να παραγγείλουν την κλήτευσή τους, αν η  εξέτασή τους  στο  ακροατήριο  είναι  αναγκαία  για  την  ασφαλή  διάγνωση της  κατηγορίας.

 

Άρθρο  216. Εξέταση πρεσβευτών και μαρτύρων στο εξωτερικό.-  1.  Οι  πρεσβευτές  και  οι  άλλοι διπλωματικοί υπάλληλοι  ξένου  κράτους  που  είναι  επιφορτισμένοι  με  διπλωματική αποστολή  εξετάζονται  στην  κατοικία τους, και η ένορκη κατάθεσή τους διαβάζεται στο ακροατήριο.

2. Οι μάρτυρες που διαμένουν στο  εξωτερικό  εξετάζονται  στις  επιτόπιες προξενικές αρχές αν αυτό είναι ανέφικτο, εξετάζονται από τις  ανακριτικές  αρχές  του τόπου της διαμονής τους, ύστερα από αίτηση του αρμόδιου  εισαγγελέα  προς  το  Υπουργείο  της  Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων  με   την προϋπόθεση  της  αμοιβαιότητας και την τήρηση των διεθνών συνθηκών και εθίμων.

Άρθρο 217. Εξακρίβωση της ταυτότητας του μάρτυρα.-Ο μάρτυρας, πριν καταθέσει, καλείται να δηλώσει το όνομα και το επώνυμο του, τον τόπο της γέννησης και κατοικίας του, καθώς και την ηλικία του. Επίσης  καλείται  να  δηλώσει  αν τυχόν  είναι  συγγενής με τον κατηγορούμενο ή με όποιον αδικήθηκε και, αν υπάρχει ανάγκη, του υποβάλλονται ερωτήσεις για κάθε περιστατικό που θα μπορούσε να διαφωτίσει εκείνον που διεξάγει την εξέταση για τις σχέσεις του μάρτυρα προς τα παραπάνω πρόσωπα και για το βαθμό αξιοπιστίας της μαρτυρίας του.
Άρθρο 218. Όρκος των μαρτύρων στο ακροατήριο.-1. Κάθε μάρτυρας οφείλει, πριν εξετασθεί στο ακροατήριο, να ορκιστεί δημόσια. Προς τούτο ερωτάται, αν προτιμά να δώσει θρησκευτικό ή πολιτικό όρκο. Αν δεν ορκιστεί ο μάρτυρας παράγεται ακυρότητα της διαδικασίας.

2. Ο τύπος του χριστιανικού όρκου έχει ως εξής: «Ορκίζομαι ενώπιον του θεού να πω όλη την αλήθεια και μόνο την αλήθεια, χωρίς να προσθέσω ούτε να αποκρύψω τίποτε».

3. Αν ο μάρτυρας πιστεύει σε θρησκεία ή δόγμα που ορίζει άλλο τύπο όρκου, δίνει τον όρκο σύμφωνα με αυτόν τον τύπο.

4. Ο πολιτικός όρκος δίνεται ως διαβεβαίωση με τον εξής τύπο: «Δηλώνω επικαλούμενος την τιμή και τη συνείδηση μου ότι θα πω όλη την αλήθεια και μόνο την αλήθεια, χωρίς να προσθέσω ούτε να αποκρύψω τίποτε».

5. Ο άλαλος μάρτυρας που γνωρίζει να γράφει ορκίζεται, γράφοντας και υπογράφοντας τον άνω όρκο. Αν δεν ξέρει να γράφει δηλώνει τον όρκο της προηγούμενης παραγράφου, με την βοήθεια διερμηνέα.

6. Οι κληρικοί κάθε θρησκεύματος ορκίζονται διαβεβαιώνοντας στην ιερωσύνη τους.

 

Άρθρο 219. Όρκος των μαρτύρων στην προδικασία.- 1. Στην προδικασία οι μάρτυρες δίνουν πάντοτε τον όρκο του άρθρου 218 τηρώντας τις διατάξεις των άρθρων 221 και 222.

Άρθρο. 220.- Αν κατά τη διάρκεια της κύριας ανάκρισης ο  ανακριτής  θεωρεί  πιθανώς  αδύνατη  την  εμφάνιση  κάποιου  μάρτυρα στο ακροατήριο, οφείλει να καλέσει τον κατηγορούμενο και τον πολιτικώς ενάγοντα ή τους συνηγόρους τους να παραστούν στην ένορκη εξέταση του μάρτυρα. Η  κλήση πρέπει  να  γίνει  μέσα στην προθεσμία που κρίνει ο ανακριτής αναγκαία για την εμφάνισή τους.

 

Άρθρο  221.   Εξέταση χωρίς όρκο.-  Χωρίς όρκο εξετάζονται στην ανάκριση και στην κύρια διαδικασία όσοι: α) κατά την κρίση εκείνου που διενεργεί την ανάκριση ή του δικαστηρίου δεν συμπλήρωσαν το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας τους · β) έχουν προφανώς εξασθενημένη τη διάνοια· γ)  στερήθηκαν τα  πολιτικά  τους  δικαιώματα  εξαιτίας  καταδίκης· δ) παρίστανται ως πολιτικώς ενάγοντες στο ποινικό δικαστήριο· ε) δικαιούνται χρηματική αμοιβή για την καταμήνυση που έγινε από αυτούς.

Άρθρο 222. Μάρτυρες συγγενείς του κατηγορουμένου.- Σύζυγος και συγγενείς εξ αίματος  του  κατηγορουμένου  έως και το δεύτερο βαθμό έχουν δικαίωμα να αρνηθούν τη μαρτυρία τους και στην προδικασία και στο ακροατήριο. Η διάταξη εφαρμόζεται και όταν μόνο ένας από τους κατηγορουμένους που μαζί δικάζονται  έχει  την παραπάνω  σχέση με το μάρτυρα. Όταν κατηγορείται ανήλικος, η μαρτυρία των συγγενών  που  αναφέρονται  στο  πρώτο  εδάφιο  του  άρθρου  είναι υποχρεωτική.

Άρθρο 223. Πώς εξετάζονται οι μάρτυρες.- 1. Ο μάρτυρας εξετάζεται σύμφωνα  με  όσα  ορίζονται  στο  άρθρο  239,  και  δεν  του  απευθύνονται ερωτήσεις για προσωπικές κρίσεις παρά μόνο όταν  αυτές  συνδέονται  αναπόσπαστα  με  τα γεγονότα που καταθέτει.

2.  Όταν ο μάρτυρας  καταθέτοντας  δεν  απομακρύνεται  από  το θέμα, δεν πρέπει να διακόπτεται.

3. Στο μάρτυρα απευθύνονται ερωτήσεις αφού τελειώσει  την  κατάθεσή του και αν είναι αναγκαία η συμπλήρωσή της.

4. Ο μάρτυρας δεν είναι υποχρεωμένος να  καταθέσει  περιστατικά  από  τα  οποία  θα  μπορούσε να προκύψει η ενοχή του για αξιόποινη πράξη.

5. Παραπειστικές ερωτήσεις  δεν  επιτρέπεται  να  απευθύνονται στους μάρτυρες.

Άρθρο  224. Πώς έμαθε ο μάρτυρας όσα καταθέτει.- Ο  μάρτυρας πρέπει να αποκαλύπτει πώς έμαθε όσα καταθέτει.  Αν πρόκειται για γεγονότα που άκουσε από άλλους, πρέπει σε  κάθε περίπτωση να κατονομάσει ταυτόχρονα και εκείνους από τους οποίους τα άκουσε, εκτός αν στο νόμο ορίζεται διαφορετικά.

2.Αν ο μάρτυρας δεν κατονομάζει την πηγή των πληροφοριών του, η κατάθεσή του είναι άκυρη.

 

Άρθρο 225.- Εξετάσεις και αναγνωρίσεις που γίνονται κατ` αντιπαράσταση.- 1. Οι μάρτυρες  εξετάζονται  ο  καθένας  χωριστά.  Πάντως  επιτρέπεται,  όταν  αυτό  είναι  αναγκαίο, να εξετάζονται κατ` αντιπαράσταση προς τον κατηγορούμενο ή άλλο μάρτυρα.

2. Ο  μάρτυρας,  όταν  πρόκειται  να  αναγνωρίσει  πρόσωπα  ή πράγματα,  προσκαλείται  προηγουμένως  να  τα  περιγράψει  με  τη  μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια.

 

Άρθρο 226. Διατυπώσεις των μαρτυρικών καταθέσεων.- 1. Οι μάρτυρες έχουν δικαίωμα να υπαγορεύουν στην ανάκριση  τις  καταθέσεις τους, αν κατά την κρίση εκείνου που εξετάζει δεν υπάρχουν λόγοι που να επιβάλλουν το αντίθετο. Στην  έκθεση  πρέπει να  γίνεται  μνεία  της  υπαγόρευσης και, αν δεν γίνει υπαγόρευση, όσα κατατέθηκαν θα πρέπει να αναγραφούν, αν είναι δυνατό,  κατά  λέξη.   Ο εξεταζόμενος δεν μπορεί να χρησιμοποιεί σημειώσεις, εκτός αν πρόκειται για  λογιστικά  ζητήματα  ή  αν  αυτός  που διεξάγει την ανάκριση ή το δικαστήριο το επιτρέψει για ειδικούς λόγους.

2. Αν ο μάρτυρας είναι κάτω των δεκαοκτώ ετών, εκείνος που τον ανακρίνει καταγράφει κατά λέξη στην έκθεση και τις ερωτήσεις που του απευθύνει.

 

Άρθρο 226Α. Ανήλικοι μάρτυρες θύματα προσβολής προσωπικής και γενετήσιας ελευθερίας.-1. Κατά την εξέταση ως μάρτυρα του ανήλικου θύματος των πράξεων που αναφέρονται στα άρθρα 323Α παρ. 4, 323Β εδάφιο α`, 324, 336, 337 παράγραφοι 3 και 4, 338, 339, 342, 343, 345, 346, 347, 348, 348Α, 349, 351, 351Α του Π.Κ., καθώς και στα άρθρα 87 παράγραφοι 5 και 6 και 88 του ν. 3386/2005 διορίζεται και παρίσταται, ως πραγματογνώμων, παιδοψυχολόγος ή παιδοψυχίατρος και σε περίπτωση έλλειψης τους, ψυχολόγος ή ψυχίατρος, χωρίς να εφαρμόζονται κατά τα λοιπά οι διατάξεις των άρθρων 204 έως 208. Η εξέταση ως μάρτυρα του ανήλικου θύματος διενεργείται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση και σε χώρους ειδικά σχεδιασμένους και προσαρμοσμένους για το σκοπό αυτόν και με όσο το δυνατόν περιορισμένο αριθμό συνεντεύξεων.

2. Ο παιδοψυχολόγος ή ο παιδοψυχίατρος προετοιμάζει τον ανήλικο για την εξέταση, συνεργαζόμενος προς τούτο με τους προανακριτικούς υπαλλήλους και με τους δικαστικούς λειτουργούς. Για το σκοπό αυτόν χρησιμοποιεί κατάλληλες διαγνωστικές μεθόδους, αποφαίνεται για την αντιληπτική ικανότητα και την ψυχική κατάσταση του ανηλίκου και διατυπώνει τις διαπιστώσεις του σε γραπτή έκθεση, που αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της δικογραφίας. Κατά την εξέταση παρίσταται ο παιδοψυχίατρος ή ο παιδοψυχολόγος και ο ανήλικος μπορεί να συνοδεύεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο του, εκτός εάν ο ανακριτής απαγορεύσει την παρουσία του προσώπου αυτού με αιτιολογημένη απόφαση του για σπουδαίο λόγο, ιδίως σε περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων ή ανάμειξης του προσώπου αυτού στην ερευνώμενη πράξη.

3. Η κατάθεση του ανηλίκου συντάσσεται εγγράφως και καταχωρίζεται και σε ηλεκτρονικό οπτικοακουστικό μέσο, όταν αυτό είναι δυνατόν. Η ηλεκτρονική προβολή της κατάθεσης του ανηλίκου αντικαθιστά τη φυσική παρουσία του στα επόμενα στάδια της διαδικασίας.

4. Η γραπτή κατάθεση του ανηλίκου αναγιγνώσκεται πάντοτε στο ακροατήριο. Αν ο ανήλικος κατά την ακροαματική διαδικασία έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος, μπορεί να παρίσταται αυτοπροσώπως.

5. Μετά την εισαγωγή της υπόθεσης που αφορά σε πράξεις της παραγράφου 1 στο ακροατήριο, ο εισαγγελέας ή οι διάδικοι μπορούν να ζητήσουν από τον πρόεδρο του δικαστηρίου την εξέταση του ανηλίκου, αν δεν έχει εξετασθεί στην ανάκριση ή πρέπει να εξετασθεί συμπληρωματικά. Αν η αίτηση γίνει δεκτή, η εξέταση του ανηλίκου γίνεται με βάση ερωτήσεις που έχουν τεθεί σαφώς, χωρίς την παρουσία των διαδίκων, στον τόπο όπου αυτός βρίσκεται από ανακριτικό υπάλληλο που τον διορίζει ο δικαστής που διέταξε την εξέταση. Οι παράγραφοι 1 και 2 του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις αυτές.

6. Η διάταξη του άρθρου 239 παρ. 2 εφαρμόζεται ανάλογα και επί ανηλίκων θυμάτων των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 πράξεων. Στην περίπτωση αυτή η κοινωνική έρευνα μπορεί να διεξαχθεί και από κοινωνικούς λειτουργούς δήμων ή νομαρχιών.

Άρθρο 226Β. Μάρτυρες θύματα εμπορίας ανθρώπων και σωματεμπορίας.-1. Κατά την εξέταση ως μάρτυρα του θύματος των πράξεων που αναφέρονται στα άρθρα 323Α και 351 του Π.Κ., διορίζεται και παρίσταται, ως πραγματογνώμων, ψυχολόγος ή ψυχίατρος, χωρίς να εφαρμόζονται κατά τα λοιπά οι διατάξεις των άρθρων 204 έως 208.

2. Ο ψυχολόγος ή ο ψυχίατρος προετοιμάζει τον παθόντα για την εξέταση, συνεργαζόμενος προς τούτο με τους προανακριτικούς υπαλλήλους και με τους δικαστικούς λειτουργούς. Για το σκοπό αυτόν χρησιμοποιεί κατάλληλες διαγνωστικές μεθόδους, αποφαίνεται για την αντιληπτική ικανότητα και την ψυχική κατάσταση του παθόντα και διατυπώνει τις διαπιστώσεις του σε γραπτή έκθεση που αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της δικογραφίας. Κατά την εξέταση παρίσταται ο ψυχίατρος ή ο ψυχολόγος και ο παθών μπορεί να συνοδεύεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο του, εκτός εάν ο ανακριτής απαγορεύσει την παρουσία του προσώπου αυτού με αιτιολογημένη απόφαση του για σπουδαίο λόγο, ιδίως σε περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων ή ανάμειξης του προσώπου αυτού στην ερευνώμενη πράξη.

3. Η κατάθεση του παθόντα συντάσσεται εγγράφως και καταχωρίζεται και σε ηλεκτρονικό οπτικοακουστικό μέσο, όταν αυτό είναι δυνατόν. Η ηλεκτρονική προβολή της κατάθεσης του παθόντα αντικαθιστά τη φυσική παρουσία του στα επόμενα στάδια της διαδικασίας.

4. Η γραπτή κατάθεση του παθόντα αναγιγνώσκεται πάντοτε στο ακροατήριο.

5. Μετά την εισαγωγή της υπόθεσης που αφορά σε πράξεις της παραγράφου 1 στο ακροατήριο, ο εισαγγελέας ή οι διάδικοι μπορούν να ζητήσουν από τον πρόεδρο του δικαστηρίου την εξέταση του παθόντα, αν δεν έχει εξεταστεί στην ανάκριση ή πρέπει να εξεταστεί συμπληρωματικά. Αν η αίτηση γίνει δεκτή, η εξέταση του παθόντα γίνεται με βάση ερωτήσεις που έχουν τεθεί σαφώς, χωρίς την παρουσία των διαδίκων, στον τόπο όπου αυτός βρίσκεται από ανακριτικό υπάλληλο που τον διορίζει ο δικαστής που διέταξε την εξέταση. Οι παράγραφοι 1 και 2 του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις αυτές.

6. Η διάταξη του άρθρου 239 παράγραφος 2 εφαρμόζεται ανάλογα και επί ενήλικων θυμάτων των αναφερομένων στην παράγραφο 1 πράξεων. Στην περίπτωση αυτή η κοινωνική έρευνα μπορεί να διεξαχθεί και από κοινωνικούς λειτουργούς δήμων ή περιφερειών.

 

Άρθρο  227. Μάρτυρες κουφοί και άλαλοι.-  1.   Αν  ένας  κουφός ή άλαλος ή κωφάλαλος πρόκειται να εξεταστεί ως μάρτυρας ή ως  κατηγορούμενος,  η  εξέτασή  του γίνεται  ως εξής: όλες οι ερωτήσεις και οι τυχόν παρατηρήσεις δίνονται στον κουφό, αφού καταγραφούν από το  γραμματέα  της  ανάκρισης  ή  του δικαστηρίου,  ενώ  οι  απαντήσεις  δίνονται από αυτόν προφορικά.  Στον άλαλο οι ερωτήσεις και οι παρατηρήσεις δίνονται  προφορικά  και  αυτός απαντά  γραπτώς.   Στον  κωφάλαλο  οι  ερωτήσεις  και  οι παρατηρήσεις  δίνονται γραπτώς και αυτός απαντά με τον ίδιο τρόπο. Στο ακροατήριο οι γραπτές απαντήσεις που δόθηκαν από τον άλαλο ή από τον κωφάλαλο,  αφού  μονογραφηθούν  από  τον  πρόεδρο  και  το γραμματέα, καταγράφονται στα πρακτικά και συνοδεύουν τη δικογραφία.

2. Αν  ο κουφός ή ο άλαλος ή ο κωφάλαλος δεν ξέρει να διαβάζει ή να γράφει, όποιος διεξάγει  την  ανάκριση  ή  διευθύνει  τη  συζήτηση  διορίζει  έναν  ή  δύο διερμηνείς, που, αν είναι δυνατό, επιλέγονται  κατά  προτίμηση  μεταξύ  των   προσώπων   που   συνήθισαν   να συνεννοούνται με  τον  κουφό,  τον άλαλο ή τον κωφάλαλο. Κατά τα άλλα τηρούνται αν είναι δυνατό οι  διατάξεις  του  κώδικα  που  αναφέρονται στους διερμηνείς.

 

Άρθρο 228. Αποζημίωση των μαρτύρων.- 1. Οι μάρτυρες αποζημιώνονται για τα  έξοδα  της πορείας  και  της  διαμονής  τους, εκτός αν κατοικούν στον τόπο όπου βρίσκεται η αρχή ενώπιον της οποίας καλούνται να εμφανιστούν ή σε απόσταση έως πενήντα (50) χιλιομέτρων από αυτόν· η αποζημίωση προσδιορίζεται από την αρχή που τους καλεί  όταν  εκδίδει  την  κλήση,  κάτω  από  την  κλήση  σημειώνονται  με  αριθμούς και ολογράφως τα χιλιόμετρα για τη μετάβαση του μάρτυρα και τα δικαιώματα που πρέπει να του  καταβληθούν  για  την πορεία  και  την  αποζημίωση  ημεραργιών  σύμφωνα με τις διατάξεις της ποινικής διατίμησης.   Ύστερα από την εξέταση του μάρτυρα, ή  αν  αυτή  θεωρήθηκε  περιττή  και  μετά τη διαπίστωση του γεγονότος, εκείνος που  διενεργεί την ανάκριση ή διευθύνει τη συζήτηση  και  που  ενώπιόν  του κλήθηκε  και  εμφανίσθηκε  ο  μάρτυρας,  αναγράφει  κάτω από την πράξη προσδιορισμού των δικαιωμάτων τις λέξεις «θεωρήθηκε –  εκτελεστή»  και  υπογράφει,  υπογράφει  επίσης ο γραμματέας που ήταν παρών όταν εμφανίσθηκε ο μάρτυρας· στη συνέχεια η κλήση καταχωρίζεται από το  γραμματέα  στο βιβλίο που τηρεί γι` αυτό το σκοπό και παραδίδεται στο δικαιούχο, στον οποίο  καταβάλλεται  αμέσως το προσδιορισμένο ποσό από τον αρμόδιο για  την πληρωμή υπάλληλο.

2. Αν δεν εκδόθηκε γραπτή κλήση ή αυτή  που  εκδόθηκε  χάθηκε,  εκδίδεται  από  εκείνον  που  διενεργεί  την  ανάκριση ή διευθύνει την συζήτηση με την  προσυπογραφή  του  οικείου  γραμματέα  γραπτή  εντολή πληρωμής,  που  περιέχει το ονοματεπώνυμο του κατηγορουμένου, στη δίκη του οποίου κλήθηκε ο μάρτυρας, την ημέρα της εμφάνισης, τα  χιλιόμετρα της μετάβασης, τις ημεραργίες και το ποσό που πρέπει να καταβληθεί για τα δικαιώματα πορείας και για την αποζημίωση των ημεραργιών.

Άρθρο  229. Λιπομαρτυρία στην ανάκριση.-  Εκείνος  που  καλεί  το  μάρτυρα, αν η κλήση είναι νόμιμη (άρθρ.   213)  και  ο  μάρτυρας  δεν  εμφανίζεται, εκδίδει  εναντίον  του  ένταλμα  βίαιης  προσαγωγής.  Αν  αυτός που καλεί είναι εισαγγελέας, ανακριτής, ειρηνοδίκης ή πταισματοδίκης, μπορεί  επιπλέον να  καταδικάσει  το  μάρτυρα  που  δεν  εμφανίστηκε  από  απείθεια την ορισμένη ημέρα σε πρόστιμο πέντε (5) ευρώ έως είκοσι (20) ευρώ και στην  πληρωμή  των τελών.

Άρθρο 230. Ανάκληση της καταδίκης για λιπομαρτυρία κατά την ανάκριση.- Αν εκείνος  που  καταδικάστηκε  για  λιπομαρτυρία παρουσιαστεί  για  να  εξεταστεί  και  αποδείξει ότι από κάποιο νόμιμο κώλυμα  δεν  εμφανίστηκε  την  ημέρα  που  είχε  οριστεί,  η  καταδίκη ανακαλείται  από  αυτόν  που  την  επέβαλε.  Νόμιμα  κωλύματα είναι οι περιπτώσεις ανώτερης βίας ή άλλων εμποδίων, που αιτιολογούνται  ειδικά  στην ανακλητική απόφαση.
Άρθρο 231. Λιπομαρτυρία στο ακροατήριο.-1. Αν κάποιος από τους μάρτυρες  ή  τους  πραγματογνώμονες  που  κλητεύθηκε  νόμιμα  στο  ακροατήριο  δεν  εμφανισθεί, καταδικάζεται από το  δικαστήριο  με  πρόταση  του  εισαγγελέα  ή  του δημόσιου  κατήγορου  ή  και αυτεπαγγέλτως σε πρόστιμο δέκα πέντε (15) έως εξήντα (59) ευρώ, εάν κλητεύθηκε σε μονομελές  δικαστήριο,  τριάντα (30) έως εκατόν είκοσι (120) ευρώ,  εάν  κλητεύθηκε σε πολυμελές δικαστήριο που δικάζει πλημμελήματα και εξήντα (60) έως διακόσια σαράντα (240) ευρώ, εάν  κλητεύθηκε σε άλλο  δικαστήριο,  καθώς και  στην πληρωμή των τελών της  αποφάσεως ανεξάρτητα από την αναβολή ή όχι της δίκης.  Αν  η  απουσία  του   μάρτυρα  ή πραγματογνώμονα,  που καταδικάσθηκε κατά τον τρόπο αυτόν  αποτελέσει λόγο αναβολής της δίκης, καταδικάζεται επί πλέον στις δαπάνες που  προκλήθηκαν από την αναβολή και  οι  οποίες  εκκαθαρίζονται και ορίζονται σ`  αυτήν την απόφαση. Αν καταδικάστηκαν  περισσότεροι,  ο  καθένας  ενέχεται   να   πληρώσει   εξ ολοκλήρου  όλες  τις  δαπάνες.

2. Το δικαστήριο, αν πειστεί ότι ο μάρτυρας ή ο πραγματογνώμονας επίτηδες απουσίασε για να αναβληθεί ή να  ματαιωθεί  η  εκδίκαση της υπόθεσης, τον καταδικάζει επιπλέον και στην ποινή για απείθεια που ορίζεται  στον ποινικό κώδικα. Η διάταξη αυτής της παραγράφου δεν έχει εφαρμογή, αν πρόκειται για πταισματοδικεία.

3.  Διατάσσεται  συγχρόνως  και  η βίαιη προσαγωγή κατά τη νέα δικάσιμο του μάρτυρα ή του πραγματογνώμονα που δεν εμφανίστηκε η βίαιη προσαγωγή μπορεί να διαταχθεί και κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, αν είναι δυνατό (άρθρα 353 και 375).

4. Αν ωσότου αρχίσει η διαδικασία στο  ακροατήριο,  ανακλήθηκε  νόμιμα  η  έγκληση  και  συνεπώς  έπαυσε  οριστικά η ποινική δίωξη, οι λιπομάρτυρες δεν τιμωρούνται από το δικαστήριο.
Άρθρο  232. Ανάκληση καταδίκης για λιπομαρτυρία στο ακροατήριο.-  1.   Ο  μάρτυρας  ή  ο   πραγματογνώμονας   που  καταδικάστηκε  σύμφωνα  με  τις παρ.  1 και 2 του άρθρου 231 μπορεί να ασκήσει ανακοπή ο ίδιος  ή  με  πληρεξούσιο  κατά  της  καταδικαστικής απόφασης  μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από την επίδοσή της σ` αυτόν.  Στην περίπτωση αυτή συντάσσεται έκθεση στο γραμματέα  του  δικαστηρίου  που εξέδωσε την απόφαση.  Στην έκθεση πρέπει να αναφέρεται για ποιό νόμιμο λόγο  δεν εμφανίστηκε. Νόμιμα κωλύματα είναι μόνο περιπτώσεις ανώτερης βίας ή άλλων ανυπέρβλητων εμποδίων.  Η έκθεση για την  ανακοπή  μπορεί να  συνταχθεί  και  ενώπιον  του  γραμματέα του πταισματοδικείου ή του  ειρηνοδικείου της κατοικίας ή  της  διαμονής  εκείνου  που  ασκεί  την ανακοπή.  Σ` αυτή την περίπτωση ο γραμματέας έχει υποχρέωση να στείλει την έκθεση την ίδια μέρα στο γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση  κατά  της  οποίας  ασκήθηκε  ανακοπή  διαφορετικά, τιμωρείται πειθαρχικώς.

2.  Ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος  ή  ο  πταισματοδίκης φροντίζει να εισαχθεί για συζήτηση η ανακοπή στην ίδια δικάσιμο με την κύρια  υπόθεση  για  την  οποία  καλείται ο μάρτυρας να εμφανιστεί.  Η ανακοπή εκδικάζεται, ακόμη και αν αναβληθεί εκ νέου η κύρια δίκη.  Αν αυτή  περατώθηκε  ήδη  ή  έπαυσε η διαδικασία με άλλο τρόπο, η ανακοπή  εισάγεται για εκδίκαση αφού κλητευθεί εκείνος που  την  άσκησε  (άρθρο 166 παρ. 1).

3.   Όποιος  ασκεί  την  ανακοπή εμφανίζεται αυτοπροσώπως και οφείλει να αποδείξει ότι απουσίασε εξαιτίας του  νόμιμου  κωλύματος  που αναφέρεται  στην ανακοπή. Αν αποδειχθεί αυτό, η ανακοπή, αφού ακουστεί ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος, γίνεται  δεκτή  και  εξαφανίζεται  η σχετική απόφαση. Η ανακοπή απορρίπτεται αν δεν αποδειχθεί η ύπαρξη νόμιμου κωλύματος, καθώς επίσης και στην περίπτωση που δεν εμφανίζεται εκείνος που την άσκησε.  Μπορεί επίσης το δικαστήριο, στην περίπτωση της παρ.  2 του  άρθρου  231,  να δεχτεί εν μέρει την ανακοπή και να επιβάλει μόνο πρόστιμο.  Τα ανωτέρω γίνονται  πάντοτε στην ίδια συνεδρίαση, και δεν επιτρέπεται αναβολή σε καμία περίπτωση.  Η απόφαση αυτή, καθώς και αυτή  που  απορρίπτει  την  ανακοπή, δεν προσβάλλονται σε καμιά περίπτωση ούτε με ανακοπή, ούτε με  άλλο  ένδικο μέσο.  Αν δεν ασκηθεί εμπρόθεσμα ανακοπή ή αν απορροφηθεί  αυτή που ασκήθηκε, η απόφαση εκτελείται.

4.   Και αν δεν γίνει ανακοπή, το δικαστήριο ύστερα από πρόταση του  εισαγγελέα  ή  του  δημόσιου  κατήγορου  ή  και  αυτεπαγγέλτως ανακαλεί  την  καταδικαστική  του απόφαση εν όλω ή εν μέρει σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ.  3, αν πειστεί ότι  εξαιτίας  κάποιου  από  τα κωλύματα  της  παρ.  1 δεν εμφανίστηκε ο μάρτυρας ή ο πραγματογνώμονας που καταδικάστηκε.  Η απόφαση μετά την εκτέλεσή της δεν επιτρέπεται να ανακληθεί.

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διερμηνείς

Άρθρο   233. Διορισμός διερμηνέα. –   1. Όταν   πρόκειται   να  εξεταστεί κατηγορούμενος,  αστικώς υπεύθυνος ή μάρτυρας που δεν γνωρίζει επαρκώς  την ελληνική γλώσσα, εκείνος που διενεργεί την ανάκριση ή εκείνος  που διευθύνει τη συζήτηση διορίζει διερμηνέα.

2. Ο διορισμός του διερμηνέα γίνεται από πίνακα που καταρτίζεται από το συμβούλιο πλημμελειοδικών, ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα του μέσα στο τρίτο δεκαήμερο του μηνός Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου από πρόσωπα που διαμένουν ή εργάζονται στην έδρα του και κατά προτίμηση από δημοσίους υπαλλήλους. Ο πίνακας υποβάλλεται στον εισαγγελέα εφετών, που έως το τέλος του Οκτωβρίου έχει το δικαίωμα να ζητήσει από το συμβούλιο εφετών τη μεταρρύθμισή του. Το συμβούλιο των εφετών αποφαίνεται σχετικά έως το τέλος Νοεμβρίου. Ο πίνακας, αφού οριστικοποιηθεί, τοιχοκολλάται στο ακροατήριο του πλημμελειοδικείου και ανακοινώνεται έως το τέλος Δεκεμβρίου κάθε χρόνου από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών στους ανακριτικούς υπαλλήλους της περιφερείας. Κάθε χρόνο ισχύει, ωσότου συνταχθεί νέος πίνακας, ο πίνακας που συντάχθηκε το προηγούμενο έτος.  Σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις και εφόσον δεν είναι δυνατό να διοριστεί διερμηνέας από εκείνους που είναι εγγεγραμμένοι στο σχετικό πίνακα, μπορεί να διορισθεί διερμηνέας και πρόσωπο που δεν περιλαμβάνεται σ` αυτόν.

Άρθρο  234. Ποιοί δεν μπορούν να διοριστούν διερμηνείς.- Με ποινή ακυρότητας της διαδικασίας δεν μπορεί να διοριστεί διερμηνέας: α) ο κατηγορούμενος, ο  πολιτικώς  ενάγων,  ο  συνήγορος,  ο  μάρτυρας, ο πραγματογνώμονας, ο τεχνικός σύμβουλος και εκείνος που ασκεί στην  ίδια  δίκη  καθήκοντα  δικαστή,  εισαγγελέα  ή γραμματέα· β) όποιος υπάγεται σε μία από τις περιπτώσεις των άρθρων 188 στοιχ.  α-δ, 210, 211 και 222.

Άρθρο  235. Υποχρέωση αποδοχής των καθηκόντων διερμηνέα.-Ο  διερμηνέας  που  διορίστηκε   νόμιμα   είναι χρεωμένος  να  αποδεχτεί  την εντολή, εκτός αν συντρέχει ένας από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο  190.  Σε βάρος  εκείνου  που  χωρίς εύλογη αιτία αρνείται την εντολή εφαρμόζονται αναλόγως οι κυρώσεις των άρθρων 201 και 202 που προβλέπονται για τους πραγματογνώμονες. Οι διερμηνείς δικαιούνται σε νόμιμη αμοιβή και στα τυχόν έξοδα που κατέβαλαν.

Άρθρο 236. Όρκος του διερμηνέα.- Ο διερμηνέας πριν αναλάβει τα καθήκοντα του, οφείλει να ορκισθεί ενώπιον εκείνου που τον διόρισε. Προς τούτο ερωτάται εάν προτιμά να δώσει θρησκευτικό ή πολιτικό όρκο. Εάν επιλέξει το χριστιανικό τύπο όρκου, ορκίζεται στο ιερό ευαγγέλιο ενώπιον εκείνου που τον διόρισε, ότι θα μεταφράσει με ακρίβεια και πιστότητα όλα όσα θα ειπωθούν κατά τη συζήτηση ή, αν πρόκειται για την περίπτωση του άρθρου 237, τα έγγραφα. Εάν επιλέξει τον πολιτικό όρκο δηλώνει επικαλούμενος την τιμή και τη συνείδηση του, ότι θα μεταφράσει με ακρίβεια και πιστότητα όλα όσα θα ειπωθούν κατά τη συζήτηση ή, αν πρόκειται για την περίπτωση του άρθρου 237, τα έγγραφα.

Άρθρο  237. Μετάφραση εγγράφου και γραπτές καταθέσεις σε ξένη γλώσσα.-  1. Όταν πρόκειται να γίνει μετάφραση εγγράφων που απαιτεί οπωσδήποτε μακρόχρονη απασχόληση, ορίζεται προθεσμία  στην οποία  ο  διερμηνέας  θα πρέπει να παραδώσει την μετάφραση η προθεσμία μπορεί να παραταθεί.  Αν περάσει άπρακτη,  παύεται  ο  διερμηνέας  που είχε  διοριστεί και διορίζεται άλλος.  Το ίδιο ισχύει και όταν εκείνος που διορίστηκε ασκεί τα έργα του κατά τρόπο ανεπαρκή ή αμελή.

2.  Κατ` εξαίρεση, όταν ο μάρτυρας ή ο κατηγορούμενος  αγνοεί την  ελληνική  γλώσσα  και  αποδεικνύεται  ότι  δεν  είναι  εύκολος ο διορισμός κατάλληλου διερμηνέα, μπορεί  κατά  την  ανάκριση  να  δώσει  γραπτή  κατάθεση ή απολογία σε ξένη γλώσσα. Η  κατάθεση εντάσσεται στη δικογραφία μαζί με τη μετάφραση, που γίνεται αργότερα σύμφωνα  με  την  παρ. 1.

Άρθρο 238. Διερμηνέας του διερμηνέα.-  Όταν η γλώσσα είναι ελάχιστα γνωστή, μπορεί να διοριστεί διερμηνέας του διερμηνέα.

Άρθρο 238 Α.- Αν αμφισβητείται βάσιμα η ικανότητα του διερμηνέα να εκτελέσει τα καθήκοντά του, ο ανακριτής η το δικαστήριο τον αντικαθιστούν, εφόσον τούτο είναι εφικτό και δεν προκαλεί την παρέλκυση της διαδικασίας.

 

ΤΡΙΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΠΡΟΔΙΚΑΣΙΑ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΑΝΑΚΡΙΣΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικοί ορισμοί

 

Άρθρο 239. Σκοπός της προκαταρκτικής εξέτασης, της αστυνομικής προανάκρισης, της προανάκρισης και της ανάκρισης.- 1. Σκοπός της προκαταρκτικής εξέτασης, της αστυνομικής προανάκρισης, της προανάκρισης και της κύριας ανάκρισης είναι  η  συλλογή  των αναγκαίων  αποδεικτικών στοιχείων για να βεβαιωθεί η τέλεση εγκλήματος και να αποφασιστεί αν πρέπει να κινηθεί η ποινική δίωξη ή να εισαχθεί κάποιος σε δίκη γι’ αυτό.

2.  Κατά την προκαταρκτική εξέταση, την αστυνομική προανάκριση, την προανάκριση και την κυρία ανάκριση γίνεται ο,τιδήποτε  μπορεί  να  βοηθήσει την  εξακρίβωση της αλήθειας, εξετάζεται και βεβαιώνεται αυτεπαγγέλτως όχι μόνο η ενοχή, αλλά και η αθωότητα του  κατηγορουμένου και ελέγχεται κάθε  στοιχείο  που  αφορά  την  προσωπικότητά  του  και επηρεάζει την επιμέτρηση της ποινής.  Αν ο κατηγορούμενος  είναι  ανήλικος,  γίνεται ειδική  έρευνα  για  την  υγιεινή,  την  ηθική  και  τη διανοητική του κατάσταση, για την προηγούμενη ζωή του, για τις οικογενειακές συνθήκες και γενικά για το περιβάλλον του.  Γι` αυτό το  σκοπό  μπορεί να ανατεθεί η συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών σε έναν από τους επιμελητές ανηλίκων.

3.Η διενέργεια οποιασδήποτε επαχθούς ανακριτικής πράξης μπορεί να γίνει εφόσον:

α) είναι απολύτως αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού ο οποίος περιγράφεται στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού,

β) δεν καθίσταται υπέρμετρα επαχθής για το πρόσωπο το οποίο την υφίσταται,

γ) είναι η πλέον πρόσφορη για την ανακάλυψη της αλήθειας

δ) είναι ανάλογη με τη βαρύτητα της αξιόποινης πράξης που τελέστηκε.

Άρθρο 240. Τόπος και χρόνος της προκαταρκτικής εξέτασης, της αστυνομικής προανάκρισης, της προανάκρισης και της κύριας ανάκρισης.-Η  προκαταρκτική εξέταση, η αστυνομική προανάκριση, η προανάκριση και η κύρια ανάκρισης  μπορούν να διενεργηθούν σε οποιοδήποτε τόπο και χρόνο, αρκεί αυτός να είναι κατάλληλος για το σκοπό αυτό· μπορούν να γίνουν και κατά τη  διάρκεια  της νύχτας και Κυριακές και γιορτές.
Άρθρο 241. Έγγραφος τύπος.-  Η προκαταρκτική εξέταση, η αστυνομική προανάκριση, η προανάκριση και η κύρια ανάκριση  γίνονται  πάντοτε  εγγράφως  και  χωρίς  δημοσιότητα και  διενεργούνται  με  την  παρουσία  δικαστικού  γραμματέα ή δεύτερου ανακριτικού υπαλλήλου ή, αν δεν υπάρχουν αυτοί,  με  παρουσία δύο  μαρτύρων  που έχουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 150. Αν δεν είναι δυνατό να βρεθούν τέτοιοι  μάρτυρες,  αυτός που  διενεργεί  τις παραπάνω πράξεις είναι  υποχρεωμένος  να  τις  ολοκληρώσει  και  μόνος  του.   Για κάθε πράξη συντάσσεται έκθεση σύμφωνα με τους νόμιμους τύπους.

Άρθρο 242. Αυτόφωρο έγκλημα. – 1. Αυτόφωρο είναι το έγκλημα του οποίου ο δράστης καταλαμβάνεται την ώρα που το τελεί.  Θεωρείται επίσης ότι υπάρχει αυτόφωρο έγκλημα όταν ο δράστης καταδιώκεται αμέσως μετά την πράξη από τη δημόσια δύναμη ή από τον παθόντα ή με δημόσια κραυγή, όπως και όταν καταλαμβάνεται σε χρόνο πολύ κοντινό στην αξιόποινη πράξη με αντικείμενα ή άλλα ίχνη, από τα οποία συνάγεται η διάπραξη του εγκλήματος.

2.   Τα  εγκλήματα  που  τελούνται  δια  του  τύπου θεωρούνται αυτόφωρα, έστω και αν δεν συντρέχουν οι περιστάσεις της παρ. 1 του άρθρου αυτού.

3.  Ποτέ δεν θεωρείται ότι συντρέχει μία από τις παραπάνω  περιπτώσεις, αν πέρασε όλη η επόμενη ημέρα από την τέλεση της πράξης.

4. Τα εγκλήματα που τελούνται από ανηλίκους δεν δικάζονται ως αυτόφωρα.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Προανάκριση

 

Άρθρο  243. Πότε και από ποιόν ενεργείται.- 1. Η προανάκριση ενεργείται από οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο μετά  γραπτή παραγγελία του εισαγγελέα.

2. Αν υπάρχουν ενδείξεις ότι τελέστηκε αδίκημα και από την αναβολή απειλείται άμεσος κίνδυνος απώλειας των αποδεικτικών στοιχείων ή αν πρόκειται για αυτόφωρο κακούργημα ή πλημμέλημα, όλοι οι κατά τα άρθρα 33 και 34 ανακριτικοί υπάλληλοι είναι υποχρεωμένοι να επιχειρούν, με όλα τα αποδεικτικά μέσα του άρθρου 178,  όλες τις προανακριτικές πράξεις  για τους σκοπούς του άρθρου 239, έστω και χωρίς προηγούμενη παραγγελία του εισαγγελέα. Ο τελευταίος ενημερώνεται αμελλητί και δίνει τις αναγκαίες κατευθύνσεις προκειμένου η σχηματιζόμενη δικογραφία να καθιστά εφικτή την άμεση άσκηση των δυνατοτήτων που προβλέπονται στο άρθρο 43.^[16]

3. Ο ανακριτικός υπάλληλος που ορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1 είναι υποχρεωμένος να διενεργήσει όλες τις προανακριτικές πράξεις που αφορούν την υπόθεση για την οποία η παραγγελία και καλεί ενώπιον του τους μάρτυρες για εξέταση και τους κατηγορούμενους για να απολογηθούν εφόσον αυτοί κατοικούν στην περιφέρεια του εφετείου της έδρας του. Αν οι μάρτυρες και οι κατηγορούμενοι είναι κάτοικοι άλλων εφετειακών περιφερειών, ο ανωτέρω ανακριτικός υπάλληλος ζητεί την εξέταση των μαρτύρων και τη λήψη των απολογιών των κατηγορουμένων από τον αρμόδιο ανακριτικό υπάλληλο, ο οποίος πρέπει να εκτελέσει αυτήν μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών. Ο αρχικά ορισθείς ανακριτικός υπάλληλος μετά το πέρας των άνω ενεργειών επιστρέφει τη δικογραφία με εκτελεσμένη πλήρως την παραγγελία στον παραγγείλαντα εισαγγελέα. Κατά την έννοια της διάταξης αυτής τα Εφετεία Αθηνών και Πειραιώς θεωρούνται ως ανήκοντα σε μία εφετειακή περιφέρεια. Ανακριτικός υπάλληλος που παραβιάζει τις ανωτέρω διατάξεις τιμωρείται πειθαρχικά, σύμφωνα με τις πειθαρχικές διατάξεις από τις οποίες διέπεται, ανάλογα με το βαθμό της υπαιτιότητας του.

4. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την παραγγελία για διενέργεια προανάκρισης μέχρι την περάτωση της κατά το άρθρο 245 δεν μπορεί να υπερβεί  τους τρεις μήνες. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ο χρόνος αυτός μπορεί να παραταθεί έως τρεις το πολύ μήνες ή, εφόσον η φύση της υπόθεσης ή της πράξης που πρέπει να διενεργηθεί το επιβάλλει, για εύλογο χρονικό διάστημα, με ειδικά αιτιολογημένη πράξη του εισαγγελέα εφετών.

 

Άρθρο 244. Πότε η προανάκριση είναι αναγκαία.- Παραγγελία για προανάκριση, δίνεται μόνο αν πρόκειται για πλημμελήματα του άρθρου 43 παρ. 1 εδάφιο δεύτερο ή για πλημμελήματα που έχουν  τελεστεί από πρόσωπο ιδιάζουσας δωσιδικίας, όταν συντρέχουν ειδικά μνημονευόμενοι στην παραγγελία του εισαγγελέα εξαιρετικοί λόγοι, που επιβάλλουν τη διεξαγωγή συγκεκριμένων ανακριτικών πράξεων.

 

Άρθρο 245. Πώς τελειώνει η προανάκριση.- 1. Η προανάκριση είναι συνοπτική και, αφού κληθεί ο κατηγορούμενος να απολογηθεί πριν από σαράντα οκτώ τουλάχιστον ώρες, περατώνεται: α) με απευθείας κλήση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο ή β) με πρόταση του εισαγγελέα στο δικαστικό συμβούλιο, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην επόμενη παράγραφο, ή γ) με παραγγελία του εισαγγελέα στον ανακριτή, εφόσον προκύπτει τέλεση κακουργήματος. Στην τελευταία περίπτωση, η προανάκριση μπορεί και να διακοπεί κατά τον ίδιο τρόπο.

2. Πρόταση στο συμβούλιο γίνεται, εφόσον ο εισαγγελέας κρίνει ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο. Αν υπάρχουν περισσότεροι κατηγορούμενοι και δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις σε βάρος μερικών από αυτούς ή πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη ή να παύσει οριστικά η ποινική δίωξη, ο εισαγγελέας μπορεί να χωρίσει την υπόθεση και να την εισαγάγει μόνο ως προς αυτούς στο δικαστικό συμβούλιο. Πρόταση επίσης στο δικαστικό συμβούλιο γίνεται και όταν ο εισαγγελέας εφετών, στον οποίο υποβάλλεται μετά την προανάκριση η δικογραφία, που αφορά πρόσωπα ιδιάζουσας δωσιδικίας, αρμοδιότητας Μονομελούς εφετείου, κρίνει ότι δεν συντρέχουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο και παραγγέλλει την εισαγωγή της υπόθεσης στο αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο.

3.  Αν από την προανάκριση δεν προέκυψε η ταυτότητα του δράστη ορισμένου  εγκλήματος,  η  δικογραφία  τίθεται  με  πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα στο αρχείο.  Το ίδιο μπορεί να πράξει ο εισαγγελέας και αν ο δράστης παραμένει άγνωστος μετά από προανάκριση κατά το άρθρο 243 παράγραφος 2 εδάφιο πρώτο ή προκαταρκτική εξέταση ή ένορκη διοικητική εξέταση ή πόρισμα ή έκθεση ελέγχου του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ή Σώματος ή Υπηρεσίας Επιθεώρησης και Ελέγχου των φορέων της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3074/2002. Στην περίπτωση αυτήν η κατά το άρθρο 43  ποινική  δίωξη  θεωρείται  ότι  ασκήθηκε  με  την  έκδοση  της  πιο  πάνω  πράξης  του εισαγγελέα, η  οποία  πρέπει  να  περιέχει  και  το  χαρακτηρισμό  του αδικήματος  και  το  χρόνο  τέλεσής  του.  Αν  ακολούθως αποκαλυφθεί ο δράστης, η δικογραφία ανασύρεται  από  το  αρχείο  και  συνεχίζεται  η ποινική  διαδικασία.   Αν  οι  κατηγορούμενοι  είναι περισσότεροι,  η  αρχειοθέτηση γίνεται μόνον ως προς αυτόν που παρέμεινε άγνωστος.

 

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κύρια ανάκριση

                  

Άρθρο  246. Ποιός ενεργεί την κύρια ανάκριση.-  1.   Την κύρια ανάκριση την ενεργεί μόνο ο ανακριτής, μετά γραπτή παραγγελία του εισαγγελέα, η οποία καθορίζει  και εξειδικεύει  την  αξιόποινη  πράξη  και  την  ποινική  διάταξη που την προβλέπει.

2. Ο εισαγγελέας μπορεί να δώσει την παραγγελία προς τον ανακριτή, σε οποιοδήποτε στάδιο της προανάκρισης και αμέσως μετά την κίνηση της ποινικής δίωξης.

3. Τέτοια παραγγελία δίνει ο εισαγγελέας: α) σε κακουργήματα, β) σε πλημμελήματα στα οποία κατά την κρίση του συντρέχει περίπτωση να επιβληθούν περιοριστικοί όροι στον κατηγορούμενο κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 282.

Άρθρο 247. Διαφωνία του ανακριτή.- 1. Ο ανακριτής έχει το δικαίωμα  να  μην  εκτελέσει  την παραγγελία του εισαγγελέα για την ενέργεια κύριας ανάκρισης, μόνο αν θεωρεί τον εαυτό του αναρμόδιο ή αν η πράξη δεν έχει αξιόποινο χαρακτήρα ή αν παραγράφηκε  το  αξιόποινο  ή  αν  υπάρχουν  λόγοι  που  εμποδίζουν ή αναστέλλουν την ποινική δίωξη.

2. Στις  περιπτώσεις  αυτές,  για  τη διαφωνία αποφασίζει το  δικαστικό συμβούλιο.
Άρθρο 248.  Ενέργειες του ανακριτή.-1. Μόλις ο ανακριτής λάβει την παραγγελία του εισαγγελέα, ενεργεί όλες τις ανακριτικές πράξεις που θεωρεί κατά την κρίση του αναγκαίες και πρόσφορες για να εξακριβωθούν το έγκλημα και οι υπαίτιοι. Σε περίπτωση που ο ανακριτής διαφωνεί με τυχόν προτάσεις του εισαγγελέα για τη διενέργεια ορισμένης ανακριτικής πράξης αποφασίζει σχετικά το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών.  Σε υποθέσεις το αντικείμενο των οποίων απαιτεί ειδικές γνώσεις, ο ανακριτής μπορεί να ζητήσει από τον εισαγγελέα εφετών, που έχει την ανώτατη διεύθυνση της ανάκρισης, να ορίσει με πράξη του ειδικούς επιστήμονες για την υποβοήθηση του έργου της ανάκρισης. Ο ορισμός των προσώπων αυτών γίνεται μεταξύ αυτών που υπηρετούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και εφαρμόζονται αναλόγως, ως προς αυτούς, οι διατάξεις των άρθρων 188 έως 193.

2.Ο ανακριτής οφείλει επίσης να βεβαιώσει τη ζημία που προκλήθηκε από το έγκλημα, αν αυτό είναι αναγκαίο για τη δικαστική  κρίση σχετικά με το έγκλημα ή κάποια από τις περιστάσεις του ή αν παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων εκείνος που αδικήθηκε.

3.Αν προηγήθηκε προκαταρκτική εξέταση, αστυνομική προανάκριση ή προανάκριση, ο ανακριτής δεν επαναλαμβάνει τις ανακριτικές πράξεις που έχουν γίνει στο πλαίσιο τους. Μόνο όταν κρίνει ότι οι πράξεις δεν έγιναν νομότυπα ή όταν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χρειάζονται ειδική συμπλήρωση, επαναλαμβάνει αυτές.

4. Ο ανακριτής οφείλει να περατώσει την κύρια ανάκριση μέσα σε οκτώ μήνες και τη διατασσόμενη από το συμβούλιο συμπληρωματική ανάκριση μέσα σε δύο μήνες, αφότου η δικογραφία περιέλθει σε αυτόν. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, οι προθεσμίες αυτές μπορούν να παραταθούν εφάπαξ μέχρι δύο μήνες με αιτιολογημένο σε κάθε περίπτωση βούλευμα του δικαστικού συμβουλίου, στο οποίο ο ανακριτής απευθύνεται πριν από τη συμπλήρωση των πιο πάνω προθεσμιών. Εάν η  φύση της υπόθεσης ή της πράξης που πρέπει να διενεργηθεί το επιβάλλει, η κατά τα ως άνω παράταση μπορεί να διαρκέσει για εύλογο χρονικό διάστημα.

5. Αν ο ανακριτής έχει εκδώσει κατά του κατηγορουμένου ένταλμα προσωρινής κράτησης, οφείλει να περατώσει την κυρία ανάκριση μέσα σε τέσσερις μήνες αφότου η δικογραφία περιήλθε σε αυτόν. Η προθεσμία αυτή σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί εφάπαξ για σαράντα ακόμη ημέρες, με αιτιολογημένο σε κάθε περίπτωση βούλευμα του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου, στο οποίο ο ανακριτής απευθύνεται πριν από τη συμπλήρωση της ως άνω προθεσμίας. Αν ο εισαγγελέας παραγγείλει ή το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο διατάξει συμπληρωματική ανάκριση, ο ανακριτής οφείλει να την περατώσει μέσα σε τριάντα ημέρες, αφότου η δικογραφία περιήλθε σε αυτόν.

Άρθρο  249. Επιτόπια μετάβαση του ανακριτή.- 1. Ο ανακριτής μπορεί να μεταβαίνει, για να διενεργήσει  ανάκριση,  έξω  από  την  έδρα  του  με  σύμφωνη  γνώμη  του εισαγγελέα  πλημμελειοδικείου,  ή και σε άλλη δικαστική περιφέρεια, αν το εγκρίνει ο εισαγγελέας  του  εφετείου.   Στην  τελευταία  περίπτωση ειδοποιείται  ο  εισαγγελέας  εφετών της περιφέρειας όπου πρόκειται να γίνει η ανάκριση, ο οποίος και ασκεί από το χρόνο της ειδοποίησης  την εποπτεία που αναφέρει το άρθρο 35.

2.  Ο  ανακριτής  μπορεί να αναθέσει σε άλλον ανακριτικό υπάλληλο τις πράξεις που πρόκειται να διενεργηθούν έξω από την  έδρα  του, μέσα  όμως  στη  δική του δικαστική περιφέρεια. Επίσης αναθέτει στον αρμόδιο ανακριτή ή ανακριτικό υπάλληλο εκείνες που πρόκειται να γίνουν έξω  από  την  περιφέρειά  του,  ειδοποιώντας  συγχρόνως  τον   οικείο εισαγγελέα.

3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ο ανακριτής μπορεί να αναθέσει  τη διενέργεια ορισμένων πράξεων σε άλλον ανακριτή  ή  σε  οποιονδήποτε προανακριτικό  υπάλληλο  της  έδρας  του,  ειδοποιώντας  συγχρόνως τον οικείο εισαγγελέα εφετών.

 

 Άρθρο 250. Εξουσία του ανακριτή.- 1.Ο ανακριτής έχει το δικαίωμα και οφείλει να επεκτείνει τη δίωξη σε όλους όσους συμμετείχαν στην ίδια πράξη. Δεν μπορεί όμως να επεκτείνει την ποινική δίωξη και σε άλλη πράξη, έστω και αν είναι συναφής. Ο ανακριτής δεν έχει επίσης δικαίωμα να συρρικνώσει ή  να επιβάρυνει την ασκηθείσα ποινική δίωξη, χωρίς προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα.^[17]

2.  Αν κατά την πορεία της ανάκρισης  ανακαλυφθούν  και  άλλες  αξιόποινες  πράξεις  που  διώκονται  αυτεπαγγέλτως,  ο  ανακριτής  τις  ανακοινώνει στον εισαγγελέα, χωρίς εν  τω  μεταξύ  να  εμποδίζεται  να ενεργεί  τις  κατεπείγουσες ανακριτικές πράξεις για τη βεβαίωσή τους. Στην περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 43 του κώδικα.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Γενικές διατάξεις

 

Άρθρο 251. Καθήκοντα εκείνου που ενεργεί την ανάκριση.- Ο ανακριτής  και  οι  ανακριτικοί  υπάλληλοι  που αναφέρονται  στα  άρθρα 33 και 34, όταν λάβουν παραγγελία του εισαγγελέα, και στις περιπτώσεις του άρθρου 243 παρ. 2 αυτεπαγγέλτως,  οφείλουν  χωρίς χρονοτριβή  να  συγκεντρώνουν  πληροφορίες  για  το  έγκλημα  και τους υπαιτίους  του,  να  εξετάζουν  μάρτυρες   και   κατηγορουμένους,   να μεταβαίνουν επί τόπου για ενέργεια αυτοψίας, αφού πάρουν μαζί τους, αν υπάρχει  ανάγκη, ιατροδικαστές ή άλλους πραγματογνώμονες, να διεξάγουν έρευνες, να καταλαμβάνουν πειστήρια και γενικά να  ενεργούν  οτιδήποτε είναι  αναγκαίο  για τη συλλογή και τη διατήρηση των αποδείξεων, καθώς και για την εξασφάλιση των ιχνών του εγκλήματος.

 

Άρθρο 252. Δικαιώματα εκείνου που ανακρίνει. Θορυβοποιοί.- 1. Όταν γίνεται αυτοψία, έρευνα  και  κατάσχεση, οι  αναφερόμενοι  στο  προηγούμενο  άρθρο  έχουν  δικαίωμα να κλείνουν κατοικίες ολικά ή μερικά, να θέτουν σφραγίδες,  να  διορίζουν  φύλακες  και   γενικά   να   λαμβάνουν  όλα  τα  κατάλληλα  μέτρα  ώστε  να  μην υπεξαιρεθούν,  υπεξαχθούν  ή  μεταβληθούν  αντικείμενα  χρήσιμα   στην  ανάκριση  ούτε  να  απομακρυνθούν  ή  να διαφύγουν από τις έρευνές τους ύποπτα άτομα.

2.Τα ίδια πρόσωπα μπορούν  επίσης  να διατάξουν να μην απομακρυνθεί κανένας πριν από  το  τέλος  της  έρευνας  και  να  εμφανιστούν πάλι  όσοι  απομακρύνθηκαν.

3.Αν  κάποιος, όσο γίνονται οι παραπάνω ή άλλες ανακριτικές πράξεις, διαταράσσει με οποιονδήποτε τρόπο την ησυχία και την  τάξη  ή εναντιώνεται   στα   μέτρα   που  διατάχθηκαν,  όσοι  αναφέρονται  στο προηγούμενο άρθρο έχουν δικαίωμα να διατάξουν την απομάκρυνσή  του.  Αν αυτός  επιμένει να θορυβεί ή να εναντιώνεται, μπορούν να διατάξουν την κράτησή του έως είκοσι τέσσερις ώρες. Το γεγονός αυτό αναφέρεται  στην  έκθεση  της ανάκρισης.  Όταν εκείνος που θορυβεί ή εναντιώνεται είναι συνήγορος διάδικου, όσοι  ενεργούν  την  ανάκριση  έχουν  δικαίωμα  να διατάξουν  μόνο  την απομάκρυνσή του, που εκτελείται βίαια αν αρνείται να απομακρυνθεί.  Σ`  αυτή  την  περίπτωση  οι  παραπάνω  οφείλουν  να διορίσουν  για  τον  κατηγορούμενο άλλο συνήγορο, εφόσον το ζητήσει ο ίδιος.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έρευνες

 

Άρθρο  253. Προϋποθέσεις για τη διενέργεια έρευνας.-  Αν  διεξάγεται  ανάκριση για κακούργημα ή πλημμέλημα, έρευνα διενεργείται όταν  μπορεί  βάσιμα  να υποτεθεί  ότι  η βεβαίωση του εγκλήματος, η αποκάλυψη ή η σύλληψη των δραστών ή τέλος η βεβαίωση  ή  η  αποκατάσταση της ζημίας που προκλήθηκε είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί ή να διευκολυνθεί μόνο με αυτήν.

 

Άρθρο 253Α. Ανακριτικές πράξεις επί εγκληματικών οργανώσεων.-1.Ειδικά για τις αξιόποινες πράξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 187 και για τις αξιόποινες πράξεις του άρθρου 187Α, 323 Α και 351 του Ποινικού Κώδικα η έρευνα μπορεί να συμπεριλάβει και τη διενέργεια:

 

α) ανακριτικής διείσδυσης, με την τήρηση των εγγυήσεων και τις διαδικασίες των επόμενων παραγράφων και όπως κατά τα λοιπά η διείσδυση προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 28 του ν. 4139/2013 «Περί εξαρτησιογόνων ουσιών» όπως ισχύει, και στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 2713/1999 «Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις», εφόσον η ανακριτική διείσδυση περιορίζεται στις πράξεις που είναι απολύτως αναγκαίες για τη διακρίβωση εγκλημάτων, την τέλεση των οποίων τα μέλη της οργάνωσης είχαν προαποφασίσει,

β) ελεγχόμενων μεταφορών, με την τήρηση των ίδιων εγγυήσεων και διαδικασίες, όπως κατά τα λοιπά οι μεταφορές αυτές προβλέπονται στο άρθρο 38 του ν. 2145/1993  «Ρύθμιση θεμάτων εκτελέσεων ποινών επιταχύνσεως και εκσυγχρονισμού των διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης και άλλων θεμάτων», όπως ισχύει,

γ) άρσης του απορρήτου, με την τήρηση των ίδιων εγγυήσεων και διαδικασιών, όπως κατά τα λοιπά η άρση αυτή προβλέπεται στα άρθρα 4 και 5 του ν. 2225/1994 «Για την προστασία της ελευθερίας της ανταπόκρισης και επικοινωνίας και άλλες διατάξεις»,

δ) καταγραφής δραστηριότητας ή άλλων γεγονότων εκτός κατοικίας με συσκευές ήχου ή εικόνας ή με άλλα ειδικά τεχνικά μέσα με την τήρηση των ίδιων εγγυήσεων και διαδικασίες, όπως κατά τα λοιπά η καταγραφή προβλέπεται στην παράγραφο 4 του άρθρου 6 του παραπάνω ν. 2713/1999 και

ε) συσχέτισης ή συνδυασμού δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, με την τήρηση των ίδιων εγγυήσεων και διαδικασίες και υπό τους ουσιαστικούς όρους και προϋποθέσεις του ν. 2472/1997 «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.»

2. Οι ανακριτικές πράξεις της προηγούμενης παραγράφου διεξάγονται μόνο:

α) αν προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ότι έχει τελεσθεί αξιόποινη πράξη των  παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 187 ή αξιόποινη πράξη των άρθρων 187Α, 323^Α και 351 του ποινικού Κώδικα,

β) αν η εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης ή η εξιχνίαση των τρομοκρατικών πράξεων του άρθρου 187 Α ή των πράξεων των άρθρων 323 Α και 351 του Ποινικού Κώδικα είναι διαφορετικά αδύνατη ή ιδιαιτέρως δυσχερής.

3. Για τη διενέργεια των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 ανακριτικών πράξεων, καθώς και για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα που απαιτείται για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού αποφαίνεται με ειδικά αιτιολογημένο βούλευμά του το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο μετά από πρόταση του εισαγγελέα. Σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις την έρευνα μπορεί να διατάξει ο εισαγγελέας ή ο ανακριτής. Στην περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ή ο ανακριτής είναι υποχρεωμένοι να εισαγάγουν το ζήτημα στο αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο μέσα σε προθεσμία τριών ημερών. Διαφορετικά η ισχύς της σχετικής διάταξης παύει αυτοδικαίως με τη λήξη της τριήμερης προθεσμίας.

4. Κάθε στοιχείο ή γνώση που αποκτήθηκε κατά τη διενέργεια των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 ανακριτικών πράξεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για τους λόγους που όρισε το δικαστικό συμβούλιο. Κατ` εξαίρεση επιτρέπεται τα στοιχεία αυτά ή οι αποκτηθείσες γνώσεις να χρησιμοποιηθούν για τη βεβαίωση εγκλήματος, τη σύλληψη δραστών και την εξάρθρωση άλλης εγκληματικής οργάνωσης, εφόσον το δικαστικό συμβούλιο αποφανθεί ειδικώς περί αυτού.

5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και κατά τη διενέργεια των αντίστοιχων ερευνών που προβλέπονται σε ειδικούς ποινικούς νόμους των οποίων οι ρυθμίσεις εξακολουθούν να ισχύουν, εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις του παρόντος.

Άρθρο  254. Νυχτερινή έρευνα σε κατοικία.-  1.   Η νυχτερινή έρευνα σε κατοικία επιτρέπεται στις παρακάτω περιπτώσεις και μόνο  στον  εισαγγελέα,  στον  ανακριτή, στους  ειρηνοδίκες ή στους πταισματοδίκες:

α) αν πρόκειται να συλληφθεί πρόσωπο που διώκεται νόμιμα ·

β)  αν  κάποιος  συλλαμβάνεται  επ’ αυτοφώρω να διαπράττει μέσα στην κατοικία κακούργημα ή πλημμέλημα·

γ)  αν  γίνεται  συγκέντρωση  σε  κατοικία όπου παίζονται κατ’ επάγγελμα τυχερά παιχνίδια ή η κατοικία χρησιμοποιείται ως τόπος  κατ’ επάγγελμα ακολασίας·

δ)  αν  πρόκειται  για  χώρους  που είναι σ’ όλους προσιτοί τη νύχτα.

2.  Η διάρκεια της νύχτας ορίζεται: από τις 8 το βράδυ έως τις 6 το πρωί για το διάστημα από την 1 Οκτωβρίου έως τις 31 Μαρτίου,  και από  τις  9  το  βράδυ  έως  τις  5  το πρωί για το διάστημα από την 1 Απριλίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Άρθρο  255. Διατυπώσεις για την έρευνα σε κατοικία.-  1. Όποιος στις περιπτώσεις των άρθρων 253 και 254 ενεργεί την έρευνα σε κατοικία προσλαμβάνει και  άλλον  ανακριτικό υπάλληλο,  με  τον  οποίο  συμπράττει,  εκτός αν αυτός έχει προσληφθεί  σύμφωνα με το άρθρο 150.  Αν βρει την  πόρτα  κλειστή  και  ο  ένοικος αρνείται  να  την  ανοίξει,  μπορεί  να  την  παραβιάσει παρουσία ενός ανακριτικού υπαλλήλου με τον οποίο συμπράττει.

2.  Αν την έρευνα ενεργεί ανακριτικός υπάλληλος μη έχων την ιδιότητα του δικαστικού λειτουργού, απαιτείται η παρουσία δικαστικού λειτουργού.

3.  Αντίγραφο  της  έκθεσης για την έρευνα χορηγείται ατελώς στον ένοικο της κατοικίας όπου έγινε αυτή, με προφορική αίτησή του.

Άρθρο  256. Τρόπος διεξαγωγής.-  Στις  έρευνες των κατοικιών πρέπει να αποφεύγεται με επιμέλεια  κάθε  περιττή  δημοσιότητα  και  κάθε  ενόχληση  των ενοίκων  που  δεν είναι απόλυτα αναγκαία. Πρέπει επίσης να καταβάλλεται μέριμνα για τη διαφύλαξη της υπόληψης και των  ατομικών  μυστικών  που  δεν έχουν σχέση με την πράξη της κατηγορίας, καθώς και να διεξάγεται η ενέργεια με κάθε ευπρέπεια και κοσμιότητα. Εκείνος που διεξάγει την έρευνα πρέπει  να προσκαλεί τον ένοικο των διαμερισμάτων που θα ερευνηθούν να  παρευρίσκεται κατά τη  διεξαγωγή  της.   Σε  περίπτωση  απουσίας  του, προσκαλείται να παρευρεθεί ένας γείτονας.

 

Άρθρο 257. Σωματικές έρευνες.- 1. Στους κατηγορουμένους γίνεται σωματική έρευνα, όταν εκείνος που διεξάγει την ανάκριση κρίνει ότι  εξαιτίας  σπουδαίων  λόγων  είναι  χρήσιμη για την εξακρίβωση της αλήθειας. Σε τρίτα πρόσωπα διενεργείται σωματική έρευνα, όταν υπάρχει σοβαρή και  βάσιμη  υπόνοια ότι θα ευρεθούν ίχνη ή άλλα αντικείμενα που σχετίζονται με την κατηγορούμενη πράξη ή  απόλυτη  ανάγκη. Με τη διεξαγωγή της σωματικής έρευνας δεν θα πρέπει να προκαλείται βλάβη στην υγεία του προσώπου που υπόκειται σε αυτήν, ούτε να θίγεται κατά το δυνατό η αξιοπρέπειά του. Η διάταξη του άρθρο 199 εφαρμόζεται και στις σωματικές έρευνες.

2.Η σωματική έρευνα πρέπει να γίνεται ιδιαιτέρως και χωριστά για κάθε πρόσωπο. Αν αναζητείται ορισμένο πράγμα ή  έγγραφο,  εκείνος που  ενεργεί  την  έρευνα  καλεί  προηγουμένως  τον  κάτοχό  του να το παραδώσει.

 

Άρθρο 258.Σύνταξη της έκθεσης και μεσεγγύηση.- Μόλις τελειώσει μία  έρευνα,  συντάσσεται  έκθεση κατά  τα  άρθρα  149  κ.ε.   Τα  πράγματα που βρέθηκαν και σχετίζονται με τον ανακριτικό σκοπό της έρευνας κατάσχονται και υποβάλλονται σε μεσεγγύηση με την τήρηση των άρθρων 259 και 264-266.

 

Άρθρο 259. Μεσεγγύηση.- Εκείνος που διενεργεί την ανάκριση μπορεί να  προβαίνει οποτεδήποτε  σε  μεσεγγύηση πραγμάτων ή εγγράφων που σχετίζονται με το έγκλημα, ακόμη και όταν δεν κατασχέθηκαν  αλλά  απλώς  παραδόθηκαν  σ` αυτόν.

 

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κατάσχεση

 

Άρθρο 260. Κατάσχεση στις τράπεζες και σε άλλα ιδρύματα.- 1. Με την επιφύλαξη αντίθετων διατάξεων ειδικών νόμων, όσοι αναφέρονται στο άρθρο 251 μπορούν  αυτοπροσώπως  να  κατάσχουν  τίτλους  αξιών,  στις  τράπεζες  και  σε άλλα ιδρύματα δημόσια ή ιδιωτικά, σε ποσότητες που είναι κατατεθειμένες  σε τρεχούμενο λογαριασμό και κάθε άλλο κατατεθειμένο πράγμα ή έγγραφο και όταν  αυτά περιέχονται σε κιβωτίδια ασφάλειας, έστω και αν δεν ανήκουν  στον κατηγορούμενο ή δεν  είναι  γραμμένα  στο  όνομά  του,  αρκεί  να σχετίζονται με το έγκλημα.

2.  Τα πρόσωπα αυτά έχουν το δικαίωμα να εξετάσουν  την  αλληλογραφία  και  όλες  τις  πράξεις  της τράπεζας ή του ιδρύματος για να βρουν τα πράγματα που πρέπει να κατασχεθούν ή για να βεβαιώσουν  άλλες περιστάσεις  χρήσιμες  για  την εξακρίβωση της αλήθειας.  Σε περίπτωση άρνησης προβαίνουν σε έρευνα και κατάσχεση των χρήσιμων  εγγράφων  και πραγμάτων.

 

 Άρθρο  261. Υποχρέωση για παράδοση εγγράφων.-  Οι δημόσιοι υπάλληλοι γενικά στους οποίους έχει ανατεθεί έστω και προσωρινά δημόσια υπηρεσία και τα άλλα  πρόσωπα  που αναφέρονται  στο  άρθρο  212  οφείλουν,  αν διαταχθούν από εκείνον που κάνει την ανάκριση, να παραδώσουν στη δικαστική αρχή  τα  έγγραφα  και στο  πρωτότυπό  τους  ακόμα,  καθώς  και  κάθε  άλλο  αντικείμενο  που βρίσκεται  στην  κατοχή   τους   λόγω   των   καθηκόντων   τους,   του λειτουργήματος  ή  του  επαγγέλματός τους, εκτός αν δηλώσουν εγγράφως, έστω και αναιτιολόγητα, ότι πρόκειται νια  διπλωματικό  ή  στρατιωτικό μυστικό   που  ανάγεται  στην  ασφάλεια  του  κράτους  ή  μυστικό  που σχετίζεται με το λειτούργημα ή το επάγγελμά τους.

 

Άρθρο 262. Κατάσχεση των εγγράφων.- 1. Αν εκείνος που εκτελεί την κατάσχεση νομίζει ότι η δήλωση που έγινε σύμφωνα  με  το  άρθρο  261  δεν  είναι  αληθής  και πρόκειται  σύμφωνα με αυτήν για μυστικό του κράτους από τα αναφερόμενα στο άρθρο 261, σφραγίζει το έγγραφο ή το εξασφαλίζει  με  άλλον  τρόπο χωρίς  να  μάθει  το  περιεχόμενό  του  και αναφέρεται στον εισαγγελέα εφετών που ειδοποιεί σχετικά τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο  Υπουργός  έχει  δικαίωμα  είτε  να  επιτρέψει την κατάσχεση είτε όχι, με την επιφύλαξη  της ποινικής και κάθε άλλης ευθύνης αν η δήλωση αποδειχθεί ψευδής.

2. Οποιαδήποτε έρευνα και κατάσχεση κάθε  εγγράφου  που  έχει κατατεθεί  στο  Υπουργείο  Εξωτερικών  επιτρέπεται  μόνο  με άδεια των Υπουργών Εξωτερικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων οι οποίοι την  παρέχουν  αν  κατά την κρίση τους δεν βλάπτονται τα εθνικά συμφέροντα.

3.  Αν ο κάτοχος δηλώσει ότι πρόκειται για  μυστικό  του  λειτουργήματος  ή του επαγγέλματος των προσώπων που αναφέρονται στο άρθρο 212 και εκείνος που κάνει την κατάσχεση νομίζει ότι η δήλωση δεν είναι αληθής, σφραγίζει το έγγραφο ή το εξασφαλίζει με άλλον τρόπο, χωρίς να μάθει το περιεχόμενό του και ζητεί από  το  διοικητικό  συμβούλιο  του οικείου  συλλόγου,  δικηγορικού,  ιατρικού  ή φαρμακευτικού, ή από τον οικείο μητροπολίτη να κρίνει  αν  το  έγγραφο  περιέχει  επαγγελματικό απόρρητο  ή  εξομολόγηση.  Σε περίπτωση που σ` αυτό το ζήτημα θα δοθεί αρνητική απάντηση, το έγγραφο κατάσχεται, με  επιφύλαξη  της  ποινικής και κάθε άλλης ευθύνης αν η δήλωση αποδειχθεί ψευδής.

 

Άρθρο 263. Κατάσχεση μετά το τέλος της ανάκρισης.- 1.  Αν Κατά την πορεία της  ανάκρισης  δεν  έγινε δυνατή  ή  δεν  θεωρήθηκε  αναγκαία  η  κατάσχεση πραγμάτων ή εγγράφων σχετικών με το  έγκλημα,  η  κατάσχεση  μπορεί  να  διαταχθεί  από  το δικαστήριο   σε   κάθε  στάδιο  της  δίκης  και  αυτεπαγγέλτως,  οπότε ενεργείται από τον εντελλόμενο γι`  αυτήν  ανακριτικό  υπάλληλο  μόλις γίνει δυνατή η διενέργειά της.

2.Σε περίπτωση αμετάκλητης  καταδίκης  η  κατάσχεση,  οποτεδήποτε θεωρηθεί ότι μπορεί να γίνει και ανεξάρτητα αν η ποινή εκτίθηκε  ή  αποσβέστηκε  με  άλλον  τρόπο,  διατάσσεται  από τον εισαγγελέα και  αυτεπαγγέλτως.^[18]   Για  την  τύχη  των  πραγμάτων  ή  των  εγγράφων  που κατασχέθηκαν αποφασίζει το δικαστήριο σύμφωνα με το άρθρο 373.

Άρθρο  264. Αντίγραφα των εγγράφων που κατασχέθηκαν.-  1.   Εκείνος  που έκανε την κατάσχεση μπορεί να επιτρέπει να χορηγούνται ατελώς αντίγραφα σ` αυτούς  που  κατείχαν  τα έγγραφα  πριν  από την κατάσχεση μπορεί επίσης να κρατήσει και ο ίδιος αντίγραφο  από  τα  έγγραφα  που  είχαν  παραδοθεί,  επιστρέφοντας  τα πρωτότυπα.

2.   Οι  δημόσιοι  υπάλληλοι και οι δικηγόροι μπορούν να εκδίδουν αντίγραφα, αποσπάσματα και πιστοποιητικά από τα έγγραφα που  τους αποδόθηκαν,  σε  πρωτότυπο ή σε αντίγραφο, από τον ανακριτικό υπάλληλο. Αν όμως έγινε κατάσχεση, πρέπει να μνημονεύουν την ύπαρξή της.

3. Σε κάθε περίπτωση το πρόσωπο ή το ίδρυμα ή το γραφείο, όπου  έγινε η κατάσχεση έχει δικαίωμα να πάρει ατελώς πιστοποιητικό  σχετικό  με αυτήν.

 

Άρθρο  265. Δικαστική παρακατάθεση των εγγράφων.- 1.  Αν το έγγραφο που πρέπει να κατασχεθεί αποτελεί μέρος τόμου ή βιβλίου, από το οποίο δεν  μπορεί  να  αποσπαστεί, και εκείνος που διενεργεί την ανάκριση νομίζει ότι δεν είναι αρκετό να πάρει  αντίγραφο, ολόκληρος ο τόμος ή το βιβλίο παραδίδεται για φύλαξη στο γραμματέα του δικαστηρίου  αυτός  με  άδεια  του  ανακριτή  ή  του εισαγγελέα  εκδίδει  για τους ενδιαφερόμενους, ύστερα από αίτησή τους, αντίγραφα, αποσπάσματα ή πιστοποιητικά μερών του τόμου ή του  βιβλίου, μνημονεύοντας τη μερική κατάσχεση.  Στον πριν από την κατάσχεση κάτοχο  παρέχονται    ατελώς   τέτοιου   είδους   αντίγραφα,   αποσπάσματα   ή πιστοποιητικά.

2.  Σ`  αυτή την περίπτωση δίνεται στον κάτοχο ατελώς αντίγραφο της έκθεσης για την κατάσχεση.

Άρθρο 266.Φύλαξη των πραγμάτων που κατασχέθηκαν.- 1. Τα πράγματα που κατασχέθηκαν παραδίδονται για φύλαξη  στο  γραμματέα  του  δικαστηρίου,  εκτός αν δεν είναι δυνατή η φύλαξη από αυτόν, οπότε  όποιος  ενεργεί  την  ανάκριση  διατάσσει  να φυλαχθούν αλλού και διορίζει φύλακα ικανό και φερέγγυο. Χρήματα ή άλλα τιμαλφή  καταθέτονται  στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία του.

2. Στην έκθεση για την παράδοση μνημονεύεται η  υποχρέωση  του φύλακα  να  διαφυλάξει τα  πράγματα και να τα παραδώσει οποτεδήποτε το ζητήσει η δικαστική αρχή ο ανακριτικός υπάλληλος μπορεί  να  επιβάλλει στο  φύλακα  και  την καταβολή εγγύησης, που παραδίδεται στο γραμματέα του πρωτοδικείου ή του ειρηνοδικείου της κατοικίας.

3. Τα κατά την παράγραφο 1 πράγματα, εφόσον παρήλθε  πενταετία  από την  κατάσχεσή  τους χωρίς να εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση για την  τύχη  τους,  καταστρέφονται,  αν  είναι  άχρηστα,  άνευ  αξίας  ή ευτελούς  αξίας.  Η καταστροφή αποφασίζεται, αφού διαπιστωθεί ότι δεν έχουν αποδεικτική αξία και ενεργείται από επιτροπή που αποτελείται: α) από έναν εισαγγελέα ή αντεισαγγελεία πρωτοδικών, που ορίζεται  με  τον αναπληρωτή  του από τον εισαγγελέα που διευθύνει την οικεία εισαγγελία και β) από έναν υπάλληλο της γραμματείας του πρωτοδικείου και έναν της εισαγγελίας, που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους  από  τον  πρόεδρο και τον εισαγγελέα πρωτοδικών, αντίστοιχα.

Ρυπαρά   ή   επιβλαβή   για  τη  δημόσια  υγεία  πράγματα  καταστρέφονται και αν δεν έχει παρέλθει πενταετία  από  την  κατάσχεσή τους. Όπλα  και  πυρομαχικά  παραδίδονται  στην αρμόδια στρατιωτική υπηρεσία μετά από έγγραφη πρόσκληση του εισαγγελέα. Για  την  παράδοση συντάσσεται σχετικό πρωτόκολλο.

 

Άρθρο  267. Σφράγιση.-  Αν υπάρχει ανάγκη, όποιος ενεργεί την κατάσχεση ασφαλίζει τα πράγματα ή τα έγγραφα που κατασχέθηκαν είτε  θέτοντας  τη σφραγίδα  της  υπηρεσίας  είτε  με  άλλον τρόπο. Επίσης σε όσους έχουν συμφέρον  επιτρέπεται  να  θέσουν  και  τη  δική  τους  σφραγίδα,   αν παρίστανται και το ζητήσουν.

Η αποσφράγιση γίνεται μπροστά τους, αν αυτό είναι δυνατό, αφού προηγουμένως βεβαιωθεί ότι δεν έχουν παραβιαστεί οι σφραγίδες.

 

Άρθρο 268. Αντίγραφα και φωτογραφίες των πραγμάτων που κατασχέθηκαν. Άρση της κατάσχεσης.- 1. Εκείνος που  ενεργεί  την  ανάκριση  εφοδιάζεται,  αν  είναι δυνατό, με αντίγραφα των εγγράφων που κατασχέθηκαν και με φωτογραφίες ή άλλες αναπαραστάσεις των πραγμάτων  που  κατασχέθηκαν και μπορούν να αλλοιωθούν ή είναι δύσκολο να φυλαχθούν.

2. Για  τα  πράγματα  που μπορούν να φθαρούν διατάσσεται από εκείνον που ενεργεί την ανάκριση η πώληση κατά  προτίμηση  με  δημόσιο πλειστηριασμό, ή η καταστροφή, αν ο νόμος απαγορεύει την κατοχή τους ή έχουν καταστεί επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.

3.Σε κάθε περίπτωση το δικαστικό συμβούλιο ή  το  δικαστήριο μπορεί  να  διατάξει να αρθεί η κατάσχεση, αν δεν είναι πιθανό ότι από αυτό το λόγο θα δημιουργηθούν δυσχέρειες στην εξακρίβωση της αλήθειας. Το ενδεχόμενο της δήμευσης των πραγμάτων που κατασχέθηκαν από μόνο του δεν εμποδίζει την αλλαγή του προσώπου του φύλακα.

 

Άρθρο 269. Κατάσχεση εντύπων.-  Για  την  κατάσχεση  των  εφημερίδων  και  άλλων  εντύπων  τηρούνται οι σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και της νομοθεσίας για τον τύπο.

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Απολογία του κατηγορουμένου

 

Άρθρο 270.  Αναγκαίος όρος για να περατωθεί η ανάκριση. – 1.  Η κύρια ανάκριση δεν μπορεί να  θεωρηθεί ότι έχει περατωθεί,  αν δεν απολογηθεί ο κατηγορούμενος. Μπορεί όμως να θεωρηθεί  ότι έχει περατωθεί, χωρίς κλήτευση και απολογία του κατηγορουμένου,  αν δεν προκύπτουν αποχρώσες ενδείξεις εναντίον του ή συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 308 Β.

2.  Αν ο κατηγορούμενος κλήθηκε νόμιμα σε απολογία, από απείθεια όμως  δεν παρουσιάζεται  και  ο  ανακριτής  κρίνει  ότι  υπάρχουν  ενδείξεις  εναντίον  του,  τότε  η  ανάκριση μπορεί να θεωρηθεί περατωμένη με την  έκδοση εντάλματος σύλληψης ή βίαιης προσαγωγής, σύμφωνα με τα άρθρα 272 και 276.

 

Άρθρο 271.- Κλήση κατηγορουμένου.- 1.  Στον κατηγορούμενο επιδίδεται κλήση για να εμφανιστεί στον ανακριτή, εκτός από την περίπτωση του άρθρου 276.

2.   Η κλήση γίνεται εγγράφως και πρέπει να αναφέρει την αξιόποινη πράξη για την οποία διεξάγεται ανάκριση,  να  έχει  την  επίσημη σφραγίδα  και  να  έχει  υπογραφεί από τον ανακριτή και το γραμματέα. Η επίδοσή της γίνεται στον κλητευόμενο εικοσιτέσσερις τουλάχιστον  ώρες πριν από την ημέρα που ορίζεται για την εμφάνισή του.

 

Άρθρο 272. Ένταλμα βίαιης προσαγωγής.- Αν  ο  κατηγορούμενος  που  κλήθηκε  δεν  εμφανίστηκε, μπορεί να εκδοθεί εναντίον του ένταλμα βίαιης προσαγωγής αν δεν συντρέχει  περίπτωση  να  εκδοθεί ένταλμα σύλληψης σύμφωνα με το άρθρο 276. Το ένταλμα βίαιης προσαγωγής εκτελείται σύμφωνα με το άρθρο 277.

 

Άρθρο 273. Εξέταση κατηγορουμένου.-1. α) `Οταν ο κατηγορούμενος εμφανιστεί ενώπιον του ανακριτή ή του εισαγγελέα, του πταισματοδίκη ή του ειρηνοδίκη που ενεργεί την προανάκριση ή των ανακριτικών υπαλλήλων που προβλέπουν τα άρθρα 33 και 34, αυτοί είναι υποχρεωμένοι να εξακριβώσουν τα στοιχεία της ταυτότητας του από το δελτίο της αστυνομικής του ταυτότητας ή από το διαβατήριό του, προσκαλώντας τον ταυτόχρονα να δηλώσει την τωρινή διεύθυνση της κατοικίας του ή της διαμονής του (πόλη, χωριό, συνοικία, οδό, αριθμό). Τα στοιχεία αυτά καταχωρίζονται στην έκθεση της απολογίας. β) Αν ο  κατηγορούμενος  ισχυρίζεται  ότι  δεν  έχει  δελτίο ταυτότητας  ή  διαβατήριο  και  δεν  αμφισβητεί  την  ταυτότητα που του αποδίδεται, όποιος ενεργεί την  εξέταση  καταχωρίζει  στην  έκθεση  της απολογίας   το   γεγονός   αυτό,  καθώς  και  τα  κατά  τη  δήλωση  του κατηγορουμένου  στοιχεία  της  ταυτότητάς  του,  αποστέλλοντας   αμέσως απόσπασμα  του  μέρους αυτού της έκθεσης στον εισαγγελέα που άσκησε την ποινική δίωξη.  Ο εισαγγελέας ελέγχει την ακρίβεια  των  στοιχείων  της ταυτότητας  που δηλώθηκαν και ασκεί ποινική δίωξη, αν υπάρχει περίπτωση παράβασης του άρθρου 225 παρ.  2 του Π.Κ.  ή  των  διατάξεων  του  ν.δ. 127/1969  ή  του  ν. 1975/1991, όπως ισχύουν. γ) Ωσότου η καταδικαστική απόφαση γίνει αμετάκλητη και εκτελεστεί, κάθε έγγραφο  της  προδικασίας και  της  διαδικασίας  στο  ακροατήριο,  καθώς  και  κάθε  άλλο ποινικό δικόγραφο, επιδίδεται εγκύρως στον κατηγορούμενο, αν  η  επίδοση  γίνει στη  διεύθυνση  της  κατοικίας  ή της διαμονής του που δηλώθηκε αρχικά, σύμφωνα με τα παραπάνω, εκτός αν ο κατηγορούμενος είχε δηλώσει μεταβολή της πριν από την επίδοση.  Τέτοια δήλωση ως προς τη μεταβολή της κατοικίας ή της διαμονής, μαζί με την ακριβή διεύθυνση, πρέπει να γίνεται εγγράφως στον εισαγγελέα που άσκησε την ποινική δίωξη ή, αν η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στο ακροατήριο, στον εισαγγελέα του δικαστηρίου στο οποίο εκκρεμεί. Επάνω στη   δήλωση   συντάσσεται   έκθεση  για  την  παράδοσή  της,  η  οποία καταχωρίζεται σε ειδικό αλφαβητικό ευρετήριο που τηρείται  στο  γραφείο του εισαγγελέα. Αντίγραφο της δήλωσης μαζί με τη σχετική έκθεση για την παράδοσή  της  εντάσσεται  χωρίς  χρονοτριβή στην οικεία δικογραφία. Ως τέτοια δήλωση κατοικίας ή διαμονής θεωρείται και εκείνη που αναγράφεται στην έκθεση ασκήσεως  του  ενδίκου  μέσου  ή  της  προσφυγής  κατά  της απευθείας  κλήσεως ή στην περί αναιρέσεως δήλωση της παρ.  2 του άρθρου 473.   Στην  τελευταία  περίπτωση,  η  περί   αναιρέσεως   δήλωση   του κατηγορουμένου  ή αντίγραφα αυτής επισυνάπτεται στην οικεία δικογραφία, μερίμνη του γραμματέα της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου. δ) Εκείνος  που ενεργεί  την  ανάκριση ή την προανάκριση υπενθυμίζει στον κατηγορούμενο την υποχρέωσή του, κατά το προηγούμενο  εδάφιο  και  τις  συνέπειες  σε περίπτωση  παράλειψης,  μνημονεύοντας  ρητά το γεγονός αυτό στην έκθεση της απολογίας. Αν ο κατηγορούμενος δήλωσε διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής που είναι ανύπαρκτη ή ελλιπής ή αρνήθηκε να δηλώσει τα πιο πάνω στοιχεία, οι επιδόσεις γίνονται στο γραμματέα της εισαγγελίας πλημμελειοδικών όπου ασκήθηκε η ποινική δίωξη ή στον εισαγγελέα του δικαστηρίου όπου εκκρεμεί η υπόθεση. Αν έχει διοριστεί αντίκλητος, οι επιδόσεις γίνονται μόνο σε αυτόν. ε) Αν ο κατηγορούμενος δηλώσει  αρχικά  ή  μεταγενέστερα διεύθυνση   κατοικίας  ή  διαμονής  στην  αλλοδαπή,  οι  επιδόσεις  που αναφέρονται στο εδ. γ` της παραγράφου αυτής, γίνονται μόνο στο συνήγορο που διορίστηκε κατά το άρθρο  96  παρ.1,  και  αν  οι  συνήγοροι  είναι περισσότεροι, σε έναν από αυτούς. Αν ο κατηγορούμενος δεν έχει διορίσει συνήγορο, οφείλει στις περιπτώσεις του προηγούμενου εδαφίου να διορίσει αντίκλητο   έναν   από   τους   δικηγόρους   της   έδρας   του  οικείου πλημμελειοδικείου, στον οποίο  και  μόνον  γίνονται  όλες  οι  παραπάνω επιδόσεις.   Αν  ο κατηγορούμενος παραλείψει το διορισμό αντικλήτου ή η επίδοση στον αντίκλητο  είναι  αδύνατη  ή  έπαυσε  η  ιδιότητά  του  ως αντικλήτου,  οι  επιδόσεις αυτές γίνονται στο γραμματέα της εισαγγελίας  του πλημμελειοδικείου, στην περιφέρεια του  οποίου  ενεργείται  ή  έχει  ενεργηθεί η ανάκριση ή η προανάκριση. Ο  γραμματέας  της  εισαγγελίας  φυλάσσει  τα επιδιδόμενα έγγραφα σε ιδιαίτερο για κάθε κατηγορούμενο  φάκελο,  το  περιεχόμενο  του  οποίου μπορούν  οποτεδήποτε  να πληροφορηθούν ο κατηγορούμενος και ο συνήγορός του. Ο αντίκλητος δικηγόρος διατηρεί την ιδιότητά του  αυτή,  εκτός  αν δηλώσει  στον προαναφερόμενο γραμματέα ότι έληξε η σχέση εντολής με τον κατηγορούμενο.  Η  διάταξη  του  εδαφίου  δ`   της   παραγράφου   αυτής εφαρμόζεται  αναλόγως και στο ακροατήριο. Την υπόμνηση οφείλει να κάνει ο διευθύνων τη συζήτηση και γίνεται σχετική μνεία στα πρακτικά.

Στην έκθεση απολογίας αναγράφεται υποχρεωτικά ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και η αρμόδια ΔΟΥ του κατηγορουμένου. Αν αυτός δεν έχει ΑΦΜ, αναγράφονται υποχρεωτικά το επώνυμο και το όνομα του πατέρα του, το πατρικό επώνυμο και το όνομα της μητέρας του, η ημερομηνία και ο τόπος γέννησης στην Ελλάδα ή η χώρα γέννησης στο εξωτερικό.

2. Αφού εξακριβωθεί η ταυτότητα του κατηγορουμένου και του εξηγηθούν τα  δικαιώματά  του,  σύμφωνα  με το άρθρο 103, εκείνος που ενεργεί την εξέτασή του εκθέτει με πληρότητα και σαφήνεια την πράξη για  την  οποία κατηγορείται  και  τον προσκαλεί να απολογηθεί και να υποδείξει τα μέσα της υπεράσπισής του.  Ο κατηγορούμενος  έχει  δικαίωμα  να  αρνηθεί  να απαντήσει.   Επίσης έχει δικαίωμα να παραδώσει την απολογία του γραπτή.  Σε αυτήν την περίπτωση  όποιος  ενεργεί  την  ανάκριση  απευθύνει  στον κατηγορούμενο   τις  απαραίτητες  ερωτήσεις  για  να  αποσαφηνιστεί  το  περιεχόμενο  της  έγγραφης   απολογίας.    Οι   ερωτήσεις   πρέπει   να αναγράφονται ρητά στην έκθεση.

3.  Οι διατάξεις των άρθρων 223 παρ. 2, 3 και 5 και 225 εφαρμόζονται και για την εξέταση κατηγορουμένων.

 

Άρθρο  274. Έρευνα των μέσων της υπεράσπισης.-  Ο  κατηγορούμενος  καλείται να εκθέσει πλήρως τους λόγους που συμβάλλουν στην υπεράσπισή του.  Όποιος ενεργεί την εξέταση  πρέπει  να  ερευνά  με  επιμέλεια  κάθε  περιστατικό  που επικαλέστηκε υπέρ αυτού ο κατηγορούμενος, αν αυτό είναι χρήσιμο για να εξακριβωθεί η αλήθεια. Ο ανακρίνων έχει την υποχρέωση με διάταξή του να αιτιολογεί την μη εξέταση μάρτυρα ή τη μη έρευνα άλλου αποδεικτικού μέσου που προτάθηκαν από τον κατηγορούμενο.

 

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σύλληψη και Προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου

 

Άρθρο 275. Στα αυτόφωρα εγκλήματα.-1. Προκειμένου για αυτόφωρα κακουργήματα και πλημμελήματα οι ανακριτικοί υπάλληλοι των άρθρων 33 και 34, καθώς και κάθε αστυνομικό όργανο, έχουν υποχρέωση, ενώ οποιοσδήποτε πολίτης το δικαίωμα, να συλλάβουν το δράστη, τηρώντας τις διατάξεις του Συντάγματος και του άρθρου 279 του Κώδικα για την άμεση προσαγωγή του στον εισαγγελέα.

2.  Στα εγκλήματα που διώκονται με έγκληση δεν  επιτρέπεται  η σύλληψη εκτός αν προηγουμένως υποβληθεί η έγκληση, έστω και προφορικά, σ’ εκείνον που έχει δικαίωμα να συλλάβει το δράστη (άρθρ. 42 και 46).

3.   Στα  αυτόφωρα  κακουργήματα  και  πλημμελήματα ο αρμόδιος εισαγγελέας πλημμελειοδικών έχει το δικαίωμα να εκδίδει  εναντίον  του δράστη  που διώκεται ένταλμα σύλληψής του σύμφωνα με όσα ορίζονται στα άρθρα 276 και 277, το ένταλμα αυτό μπορεί ο εισαγγελέας να το ανακαλεί  ή να το καταργεί.

 

Άρθρο 276. Σύλληψη με ένταλμα.-1. Εκτός από την περίπτωση του άρθρου 275,  κανείς δεν  συλλαμβάνεται  χωρίς  ειδικά  και  εμπεριστατωμένα  αιτιολογημένο ένταλμα του ανακριτή ή βούλευμα του δικαστικού συμβουλίου, που  πρέπει να  επιδίδονται κατά  τη  στιγμή  της σύλληψης.

2.  Ο ανακριτής εκδίδει το ένταλμα  σύλληψης  αφού  προηγουμένως  διατυπώσει  σύμφωνη γνώμη  ο  εισαγγελέας, και μόνο στις περιπτώσεις όπου επιτρέπεται προσωρινή κράτηση κατά  το  άρθρο  282.  Στις  περιπτώσεις  αυτές μπορεί να διαταχθεί η σύλληψη και η προσωρινή κράτηση και από το δικαστικό συμβούλιο.

3.   Το  ένταλμα  σύλληψης  περιέχει το όνομα, το επώνυμο, την κατοικία  και  την  ακριβέστερη  δυνατή  περιγραφή  του  προσώπου  που  συλλαμβάνεται,  σημείωση  για το έγκλημα για το οποίο κατηγορείται και μνεία του άρθρου που το προβλέπει. Έχει επίσης την  επίσημη  σφραγίδα και την υπογραφή του ανακριτή και του γραμματέα.

4. Το ένταλμα σύλληψης μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε μετά από προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα, αν εκλείψουν οι λόγοι που επέβαλλαν την έκδοσή του.

 

Άρθρο  277. Εκτέλεση του εντάλματος σύλληψης.-  1.  Το ένταλμα σύλληψης που εκδίδεται με το νόμιμο τύπο είναι εκτελεστό σε  όλη  την  επικράτεια.   Η  εκτέλεσή  του  γίνεται  με  τη φροντίδα του εισαγγελέα από τις αρχές στις οποίες έχει ανατεθεί η εκτέλεση των ενταλμάτων.

2. Αν ο κατηγορούμενος βρίσκεται  σε  άλλη  δικαστική  περιφέρεια  ο εισαγγελέας μπορεί να αποστείλει το ένταλμα σύλληψης απευθείας στην επιτόπια αρχή στην οποία έχει ανατεθεί η εκτέλεση ενταλμάτων.

3.  Όλες οι πολιτικές και οι στρατιωτικές  αρχές,  μόλις  τους επιδειχθεί  το  ένταλμα,  οφείλουν  να  βοηθήσουν για τη σύλληψη χωρίς αναβολή και μέσα στα όρια της αρμοδιότητάς τους.

4.  Η  εκτέλεση  του εντάλματος σύλληψης που αφορά στρατιωτικό γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα.

 

Άρθρο 278. Πώς γίνεται η σύλληψη.- 1. Σύλληψη δεν μπορεί να γίνει: α) όσο διαρκεί η ιερουργία, σε  οίκημα που προορίζεται για τη θεία λατρεία, β) τη νύχτα σε ιδιωτική κατοικία, εκτός αν αυτός που διαμένει εκεί το ζητήσει ρητά ή αν τηρηθούν οι διατυπώσεις του άρθρου 254. Αν δεν τηρηθεί η  διάταξη αυτή, επιβάλλεται πειθαρχική ποινή στα όργανα που εκτελούν τη σύλληψη.

2.Τα  αρμόδια  για τη σύλληψη όργανα οφείλουν να συμπεριφέρονται με κάθε δυνατή  ευγένεια  σ`  αυτόν  που  συλλαμβάνουν  και  να σέβονται την τιμή του. Γι` αυτό δεν πρέπει να μεταχειρίζονται βία παρά μόνο αν υπάρχει ανάγκη, και δεν επιτρέπεται να τον δεσμεύουν παρά μόνο όταν ο συλλαμβανόμενος αντιστέκεται ή είναι ύποπτος φυγής.

Άρθρο  279. Προσαγωγή του κατηγορουμένου.-  1. Εκείνος που συλλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω ή με ένταλμα οδηγείται χωρίς αναβολή στον αρμόδιο εισαγγελέα, το αργότερο  μέσα  σε είκοσι  τέσσερις  ώρες  από τη σύλληψή του ή, αν η σύλληψη έγινε έξω από την έδρα του,  μέσα στον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μεταγωγή του.

Αν πρόκειται για κακούργημα ή αν η σύλληψη έγινε με ένταλμα του ανακριτή, ο εισαγγελέας παραπέμπει στον ανακριτή εκείνον που έχει συλληφθεί.  Αν πρόκειται για πλημμέλημα, ενεργεί σύμφωνα με όσα ορίζονται στα άρθρα 43,47, 246 παρ. 3 και 417 κ.ε., κατά περίπτωση.

2.  Αν  εκείνος που συλλαμβάνεται  αμφισβητεί  την ταυτότητα που του αποδίδεται ή ισχυρίζεται ότι έπαυσε να ισχύει το ένταλμα σύλληψης ή το βούλευμα, οδηγείται σε έναν από τους ανακριτικούς υπαλλήλους του τόπου της σύλληψης που αναφέρονται στο άρθρο  33.  Ο  ανακριτικός  υπάλληλος εξετάζει  το ζήτημα της ταυτότητας και ζητεί πληροφορίες με το ταχύτερο μέσο για την ισχύ του  εντάλματος  ή  του  βουλεύματος.   Αν  η  ταυτότητα  δεν αποδείχτηκε ή έπαυσε να ισχύει το ένταλμα σύλληψης ή το βούλευμα, ή  δεν εκδόθηκε το ένταλμα σύμφωνα με τον τύπο που απαιτείται, εκείνος που έχει  συλληφθεί  απολύεται  αμέσως.  Σε  κάθε  άλλη  περίπτωση,  ο κατηγορούμενος οδηγείται στην αρχή που ζήτησε τη σύλληψή του, η οποία μπορεί επίσης να εξετάσει την ταυτότητά του. Στην ίδια αρχή αποστέλλεται ταυτόχρονα και η έκθεση σύλληψής του.
Άρθρο 280.  Κατάσχεση πειστηρίων.- Όλα τα  έγγραφα  και  τα  άλλα  αντικείμενα  που βρέθηκαν  σ`  εκείνον  που  έχει συλληφθεί και έχουν σχέση με το έγκλημα κατάσχονται και παραδίδονται μαζί με αυτόν  και  τη  σχετική  έκθεση  στον αρμόδιο εισαγγελέα ή ανακριτή.

Άρθρο 281. Κράτηση του προσώπου που συλλαμβάνεται.– Όποιος έχει συλληφθεί κρατείται στις φυλακές για υποδίκους ή στο αστυνομικό κρατητήριο ή,  κατά  τις  περιστάσεις,  στο  σπίτι  του  υπό  φρούρηση, στην περίπτωση όμως αυτή με δικά του έξοδα, ωσότου εκδοθεί το ένταλμα προσωρινής κράτησης ή απολυθεί.

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σύλληψη και προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου

Άρθρο 282. Προσωρινή κράτηση και περιοριστικοί όροι.-1. Όσο διαρκεί η προδικασία, αν προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής του κατηγορουμένου για κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους, είναι δυνατό να διαταχθούν περιοριστικοί όροι, εφόσον αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο για την επίτευξη των αναφερόμενων στο άρθρο 296 σκοπών.

2. Περιοριστικοί όροι είναι ιδίως η παροχή εγγύησης, η υποχρέωση του κατηγορουμένου να εμφανίζεται κατά διαστήματα στον ανακριτή ή σε άλλη αρχή, η απαγόρευση να μεταβαίνει ή να διαμένει σε ορισμένο τόπο ή στο εξωτερικό, η απαγόρευση να συναναστρέφεται ή να συναντάται με ορισμένα πρόσωπα. Για τους ανηλίκους ως περιοριστικοί όροι είναι δυνατόν να διατάσσονται και ένα ή περισσότερα από τα αναμορφωτικά μέτρα που ορίζονται στο άρθρο 122 του Ποινικού Κώδικα και ο κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση.

3.α) Κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση, όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 283Α, επιβάλλεται μόνον εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 1 και κρίνεται αιτιολογημένα ότι οι άλλοι περιοριστικοί όροι δεν επαρκούν για την επίτευξη των σκοπών του άρθρου 296, υπό την προϋπόθεση ότι ο κατηγορούμενος διώκεται για κακούργημα, έχει γνωστή διαμονή στη χώρα και:

 

αα) έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή για παραβίαση περιορισμών διαμονής και από την συνδρομή ενός εκ των παραπάνω στοιχείων προκύπτει σκοπός φυγής του, ή

 

ββ) κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από προηγούμενη αμετάκλητη καταδίκη του για ομοειδή αξιόποινη πράξη, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα.

 

β) Εάν η αποδιδόμενη στον κατηγορούμενο πράξη απειλείται στο νόμο με ισόβια κάθειρξη ή πρόσκαιρη κάθειρξη με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη ή εάν το έγκλημα τελέσθηκε κατ` εξακολούθηση ή υπάρχει μεγάλος αριθμός παθόντων από αυτό, μπορεί να διαταχθεί ο κατ` οίκον περιορισμός του με ηλεκτρονική επιτήρηση και όταν, με βάση τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης και την εν γένει προσωπικότητα του κατηγορουμένου, κρίνεται αιτιολογημένα, ότι το μέτρο αυτό παρέχει βάσιμα την προσδοκία ότι ο τελευταίος δεν θα διαπράξει άλλα εγκλήματα. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν εφαρμόζονται σε υπόδικους για τα κακουργήματα των άρθρων 22 και 23 του ν. 4139/2013, των άρθρων 134, 187, 187Α, 336, 338, 339 παράγραφος 1, περιπτώσεις α` και β`, 342 παράγραφοι 1 και 2, 348Α παράγραφος 4, 351Α παράγραφος 1, περιπτώσεις α` και β` και 3, 380 παράγραφοι 1 εδάφιο δεύτερο και 2 και 299 παράγραφος 1.

 

γ) Σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να επιβληθεί κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση του κατηγορουμένου και για το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, αν προκύπτει σκοπός φυγής του με βάση τα κριτήρια που αναφέρονται στην περίπτωση α` και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου. Στην περίπτωση αυτή, το ανώτατο

όριο διάρκειας του περιοριστικού όρου είναι έξι μήνες.

 

δ) Μόνο η κατά νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή του κατ` οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση. Κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση δεν διατάσσεται χωρίς να προηγηθεί σχετικό αίτημα του κατηγορουμένου. Μόνο το γεγονός της μη υποβολής τέτοιου αιτήματος από τον τελευταίο δεν τον καθιστά δίχως άλλο ύποπτο φυγής ή διάπραξης νέων εγκλημάτων και αυτό δεν αρκεί για την επιβολή της προσωρινής κράτησης.

 

ε) Εάν ο κατηγορούμενος δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που του επιβλήθηκαν σχετικά με τον κατ` οίκον περιορισμό με ηλεκτρονική επιτήρηση, είναι δυνατή η αντικατάσταση τους με προσωρινή κράτηση κατά το άρθρο 298. Σε περίπτωση όμως τέλεσης από τον κατηγορούμενο

του εγκλήματος του άρθρου 173Α, ο κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση αντικαθίσταται με προσωρινή κράτηση.

 

στ) Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται και για ανήλικο κατηγορούμενο που έχει συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας του, εφόσον η πράξη για την οποία κατηγορείται, όταν τελείται από ενήλικο, απειλείται στο νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών. Στην περίπτωση αυτή ο κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες και μπορεί να παρατείνεται μόνο για τρεις μήνες από το δικαστήριο, στην περίπτωση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 293. Το αίτημα για κατ` οίκον περιορισμό με ηλεκτρονική επιτήρηση υποβάλλεται σωρευτικά από τον ανήλικο κατηγορούμενο και από εκείνον που έχει την επιμέλεια του. Εάν ο ανήλικος δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που του επιβλήθηκαν σχετικά με τον κατ` οίκον περιορισμό με ηλεκτρονική επιτήρηση ή τελέσει το έγκλημα του άρθρου 173Α, είναι δυνατή η αντικατάσταση του με προσωρινή κράτηση.

 

4. Προσωρινή κράτηση μπορεί να επιβληθεί αντί: α) για κατ` οίκον περιορισμό με ηλεκτρονική επιτήρηση, όταν το μέτρο αυτό δεν επαρκεί ή δεν μπορεί να επιβληθεί λόγω έλλειψης γνωστής διαμονής του κατηγορουμένου στη χώρα ή λόγω μη υποβολής από τον τελευταίο σχετικού αιτήματος να υποβληθεί σε αυτό και β) για περιοριστικούς όρους – εάν αιτιολογημένα κριθεί ότι τα υπό στοιχεία α` και β` μέτρα δεν επαρκούν – εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πρώτης παραγράφου του άρθρου αυτού, μόνον αν ο κατηγορούμενος διώκεται για κακούργημα και δεν έχει γνωστή διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή για παραβίαση περιορισμών διαμονής και από τη συνδρομή των ανωτέρω στοιχείων προκύπτει σκοπός φυγής του ή κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανόν, όπως προκύπτει από προηγούμενη καταδίκη για κακούργημα ή καταδίκες για ομοειδή πλημμελήματα<sup>[19]</sup>, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Εάν η αποδιδόμενη στον κατηγορούμενο πράξη απειλείται στο νόμο με ισόβια κάθειρξη ή πρόσκαιρη κάθειρξη με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη ή εάν το έγκλημα τελέστηκε κατ` εξακολούθηση ή στο πλαίσιο εγκληματικής ή τρομοκρατικής οργάνωσης ή υπάρχει μεγάλος αριθμός παθόντων από αυτό, προσωρινή κράτηση μπορεί να επιβληθεί και όταν, με βάση τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης, κρίνεται αιτιολογημένα, ότι αν αφεθεί ελεύθερος, είναι πολύ πιθανό να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης.

5. Οι περιοριστικοί όροι που επιβλήθηκαν στον κατηγορούμενο για κακούργημα ή πλημμέλημα, εάν παραβιασθούν από αυτόν, είναι δυνατόν να αντικατασταθούν με προσωρινή κράτηση κατά το άρθρο 298.

6. Η παράγραφος 4 εφαρμόζεται και για ανήλικο κατηγορούμενο που έχει συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας του, εφόσον η πράξη για την οποία κατηγορείται απειλείται στο νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον οκτώ ετών.^[20] Στην περίπτωση αυτή η προσωρινή κράτηση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες και μπορεί να παρατείνεται μόνο για τρεις μήνες από το δικαστήριο, στην περίπτωση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 293. Η παραβίαση των περιοριστικών όρων που έχουν επιβληθεί στον ανήλικο δεν επιτρέπεται να οδηγήσει από μόνη της σε προσωρινή κράτηση.

 

Άρθρο 283. Διαδικασία μετά την απολογία.- 1. Στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 282 ο ανακριτής, αμέσως μετά την απολογία του κατηγορουμένου, μπορεί να τον αφήσει ελεύθερο ή να εκδώσει διάταξη που να του θέτει περιοριστικούς όρους ή, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του προηγούμενου άρθρου, να εκδώσει διάταξη επιβολής κατ` οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση ή, αν τα ανωτέρω μέτρα δεν επαρκούν, να εκδώσει ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένο ένταλμα προσωρινής κράτησης, αφού προηγουμένως και σε κάθε περίπτωση λάβει τη γραπτή σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα. Σε  περίπτωση  διαφωνίας  για την προσωρινή κράτηση, αποφαίνεται το δικαστικό συμβούλιο  (άρθρο 305  και  307  στοιχ.  στ). Η πρόταση του εισαγγελέα υποβάλλεται μέσα σε προθεσμία τριών (3) ημερών και το Συμβούλιο αποφασίζει μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών. Στο μεταξύ διάστημα με διάταξη του ανακριτή απαγορεύεται η έξοδος του κατηγορουμένου από τη χώρα.

2. Το ένταλμα για την προσωρινή κράτηση ή η διάταξη που ορίζει τους όρους που αναφέρονται στο άρθρο 282 περιέχει, εκτός από τα τυπικά στοιχεία  που  αναγράφονται  στο άρθρο 276 παρ. 3, την ακριβή σημείωση για το κακούργημα ή  το  πλημμέλημα  το  ένταλμα  προσωρινής  κράτησης εκτελείται  με τη φροντίδα του εισαγγελέα από τις αρχές που σύμφωνα με  το άρθρο 277  τους  έχει  ανατεθεί  η  εκτέλεση  ενταλμάτων  για  τους στρατιωτικούς  τηρούνται  και  οι  σχετικές διατάξεις του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα.

Άρθρο 283Α. Κατ` οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση.- 1. Ως «κατ` οίκον περιορισμός» νοείται η επιβολή στον κατηγορούμενο της υποχρέωσης να μην εξέρχεται από συγκεκριμένο και ειδικά ορισμένο στη διάταξη του ανακριτή κτίριο ή σύμπλεγμα κτιρίων, που αποδεδειγμένα συνιστά τον τόπο διαμονής ή κατοικίας του. Για το σκοπό αυτόν ο κατηγορούμενος επιτηρείται με τη χρήση πρόσφορων ηλεκτρονικών μέσων. Ο κατηγορούμενος υποχρεούται να μην επεμβαίνει ή επιδρά καθ` οιονδήποτε τρόπο στα ηλεκτρονικά μέσα και στα συναφή με την επιτήρηση δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Αρμόδια υπηρεσία παρακολουθεί και καταγράφει μέσω συστήματος γεωεντοπισμού μόνο τη γεωγραφική θέση του κατηγορούμενου και τηρεί σχετικό αρχείο.

2. Ως προς τη διάρκεια ισχύος του μέτρου του κατ` οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση και τη διαδικασία άρσης, εξακολούθησης ή παράτασης της εφαρμόζονται αναλόγως τα οριζόμενα στα άρθρα 287 έως και 292 Κ.Π.Δ.

3. Το κόστος των ηλεκτρονικών μέσων επιτήρησης φέρει ο κατηγορούμενος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4. Για το σκοπό αυτόν με τη διάταξη του ανακριτή επιβάλλεται η υποχρέωση προκαταβολής των εξόδων επιτήρησης για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Σε περίπτωση παράτασης της διάρκειας του μέτρου κατά το άρθρο 287, επιβάλλεται με το σχετικό βούλευμα η προκαταβολή των επιπλέον εξόδων. Αν για οποιονδήποτε λόγο αρθεί ή αντικατασταθεί το μέτρο πριν από τη συμπλήρωση του χρονικού διαστήματος για το οποίο έχουν προκαταβληθεί τα έξοδα, τότε με τη σχετική απόφαση, διάταξη ή βούλευμα διατάσσεται η απόδοση της διαφοράς σε εκείνον που τα προκατέβαλε. Αν ο κατηγορούμενος αθωωθεί, καταδικασθεί ή παύσει η εναντίον του ποινική δίωξη, εφαρμόζεται ως προς τη διαφορά αντίστοιχα το άρθρο 303.

4. Σε περίπτωση μη προκαταβολής των εξόδων εντός της χορηγηθείσας από τον ανακριτή προθεσμίας, ο τελευταίος, μετά από πρόταση του εισαγγελέα, επιβάλλει προσωρινή κράτηση, εκτός εάν κριθεί με ειδική αιτιολογία ότι ο κατηγορούμενος στερείται την οικονομική δυνατότητα να τα καταβάλει, οπότε τα έξοδα επιβάλλονται στο Δημόσιο.

5. Εκείνος σε βάρος του οποίου επιβλήθηκε το μέτρο του κατ` οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση κρατείται μέχρι να προκαταβληθούν τα σχετικά έξοδα που του επιβλήθηκαν. Αφού καταβληθούν αυτά, οδηγείται στο αρμόδιο όργανο για την προσαρμογή του τεχνικού μέσου επιτήρησης, μαζί με τη σχετική διάταξη του ανακριτή. Εάν στη δικαστική περιφέρεια, στην οποία επιβλήθηκε το μέτρο, δεν είναι αυτό δυνατόν, ο κατηγορούμενος οδηγείται χωρίς αναβολή στην πλησιέστερη δικαστική περιφέρεια, στην οποία λειτουργεί αρμόδιο όργανο. Αφού προσαρμοσθεί και ενεργοποιηθεί ο τεχνικός εξοπλισμός για την ηλεκτρονική επιτήρηση, οδηγείται στο προκαθορισμένο κτίριο ή σύμπλεγμα κτιρίων και συντάσσεται έκθεση, αντίγραφο της οποίας εντάσσεται στη δικογραφία. Η διάρκεια του κατ` οίκον περιορισμού αρχίζει από την ημέρα έκδοσης της διάταξης επιβολής του.

Άρθρο 284. Προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου.- 1.  Εκείνος που εναντίον  του  εκδόθηκε  ένταλμα  προσωρινής   κράτησης   οδηγείται   στις   φυλακές  των  υποδίκων  και παραδίδεται στον διευθυντή τους μαζί με το ένταλμα προσωρινής κράτησης. Η σχετική έκθεση που συντάσσεται εντάσσεται στη  δικογραφία.  Από την ημέρα που έγινε η παράδοση αρχίζει η διάρκεια της προσωρινής κράτησης.  Αν  όμως  ο  κρατούμενος  είχε κρατηθεί πριν από την ημέρα αυτή επειδή είχε συλληφθεί επ αυτοφώρω ή με  ένταλμα  η  διάρκεια  της  προσωρινής κράτησης θεωρείται ότι άρχισε από την ημέρα που κρατήθηκε η ημέρα αυτή καθορίζεται  ειδικά  στο  ένταλμα  προσωρινής  κράτησης. Επίσης έκθεση συντάσσεται και κατά την απόλυση εκείνου που προσωρινά κρατήθηκε.

2. Ο διευθυντής των φυλακών δεν μπορεί να  δεχτεί  κανέναν  σ` αυτές,  αν  προηγουμένως  δεν  του  παραδοθεί  το  ένταλμα  προσωρινής κράτησης ή βούλευμα δικαστικού συμβουλίου που τη διατάσσει.

 

Άρθρο 285. Προσφυγή του προσωρινώς κρατουμένου.- 1.  Κατά του εντάλματος για  την  προσωρινή  κράτηση  και  της  διάταξης του ανακριτή που επέβαλε περιοριστικούς όρους  επιτρέπεται  στον  κατηγορούμενο  να  προσφύγει  στο   συμβούλιο   των  πλημμελειοδικών.  Η  προσφυγή  γίνεται  μέσα  σε  δέκα ημέρες από την προσωρινή  κράτηση ή την επίδοση ή παραλαβή της διάταξης,  και  συντάσσεται  έκθεση  από  το  γραμματέα  των πλημμελειοδικών  ή  από  εκείνον που διευθύνει τις φυλακές, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο άρθρ.  474 παρ. 1  η  προσφυγή  διαβιβάζεται  στον εισαγγελέα   των   πλημμελειοδικών   και  εισάγεται  από  αυτόν  χωρίς χρονοτριβή μαζί με  την  πρότασή  του  στο  συμβούλιο,  το  οποίο  και αποφασίζει αμετάκλητα.

2. Η προσφυγή δεν έχει ανασταλτική δύναμη.

3. Αν  το  ένταλμα  προσωρινής  κράτησης εκδόθηκε ύστερα από βούλευμα δικαστικού συμβουλίου που  έκρινε  σε  σχετική  διαφωνία  του ανακριτή και του εισαγγελέα, δεν επιτρέπεται προσφυγή.

4. Το συμβούλιο των πλημμελειοδικών όταν  ασχολείται  με  την προσφυγή  μπορεί  να  άρει  την  προσωρινή  κράτηση  ή  να  την  αντικαταστήσει με τους περιοριστικούς  όρους  που  επιβάλλονται  κατά  την κρίση του ή να αντικαταστήσει με άλλους τους όρους που έχουν τεθεί.

5. Και  μετά την άσκηση της προσφυγής ο ανακριτής εξακολουθεί την ανάκριση χωρίς διακοπή.

 

Άρθρο 286.-Άρση ή αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης και των περιοριστικών όρων.-1 Εκείνος που προσωρινά κρατείται ή εκείνος στον οποίο έχουν επιβληθεί περιοριστικοί όροι μπορεί να υποβάλει αίτηση στον ανακριτή για την άρση των μέτρων αυτών ή για την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης με περιοριστικούς όρους ή για την αντικατάσταση των περιοριστικών όρων με άλλους. Εναντίον της διάταξης του ανακριτή, η οποία πρέπει να εκδίδεται το συντομότερο δυνατό, επιτρέπεται προσφυγή στο συμβούλιο μέσα σε δέκα ημέρες από τότε που κοινοποιήθηκε η ανακριτική διάταξη σ’ εκείνον που υπέβαλε την αίτηση.

2. Αν κατά τη διάρκεια της ανάκρισης προκύψει ότι δεν υπάρχει πλέον ο λόγος για τον οποίο διατάχθηκε η προσωρινή κράτηση ή επιβλήθηκαν οι περιοριστικοί όροι, μπορεί ο ανακριτής αυτεπαγγέλτως ή με πρόταση του εισαγγελέα να άρει ή να αντικαταστήσει αυτά τα μέτρα ή να υποβάλει στο συμβούλιο αίτηση για την άρση τους. Εναντίον του βουλεύματος του συμβουλίου μπορεί ο κατηγορούμενος να προσφύγει στο συμβούλιο των εφετών μέσα σε δέκα ημέρες από την επίδοσή του.

Άρθρο 287.Διάρκεια της προσωρινής κράτησης.-1.Αν η προσωρινή κράτηση διαρκέσει έξι μήνες, εφόσον η πράξη είναι κακούργημα ή τρεις μήνες, εφόσον είναι πλημμέλημα , το δικαστικό συμβούλιο αποφαίνεται με ειδικά αιτιολογημένο βούλευμα του, αν πρέπει να απολυθεί ο κατηγορούμενος από τις φυλακές ή να εξακολουθήσει για άλλους έξι  ή τρείς μήνες αντίστοιχα η προσωρινή κράτηση του.

Για το σκοπό αυτόν:

α) Αν η ανάκριση συνεχίζεται, πέντε ημέρες πριν από τη συμπλήρωση του χρονικού αυτού διαστήματος ο ανακριτής αναφέρει στον εισαγγελέα εφετών με αιτιολογημένη έκθεση του τους λόγους για τους οποίους δεν περατώθηκε η ανάκριση και διαβιβάζει τη δικογραφία στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών, ο οποίος την εισάγει αμέσως στο συμβούλιο πλημμελειοδικών μεαιτιολογημένη πρόταση του.^[21] Ο γραμματέας του συμβουλίου ειδοποιεί με οποιοδήποτε μέσο (έγγραφο, τηλεγράφημα, τηλετύπημα ή τηλεομοιοτυπία) τον κατηγορούμενο ή το συνήγορο του για να διατυπώσει τις απόψεις του με έγγραφο υπόμνημα, μέσα σε προθεσμία που καθορίζει ο πρόεδρος του συμβουλίου και που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 48 ωρών από την υποβολή της προτάσεως στο Συμβούλιο . Ο κατηγορούμενος, έχει δικαίωμα να λάβει γνώση και αντίγραφο της εισαγγελικής πρότασης. Ο εισαγγελέας, ο κατηγορούμενος και ο συνήγορος του δεν εμφανίζονται ενώπιον του συμβουλίου, μπορεί όμως το συμβούλιο, εάν κρίνει ότι τούτο είναι αναγκαίο, να διατάξει την ενώπιον του εμφάνιση του κατηγορουμένου, οπότε καλείται και ο εισαγγελέας. Μετά ταύτα, το συμβούλιο αποφαίνεται αμετάκλητα αν πρέπει να απολυθεί προσωρινά ο κατηγορούμενος ή να εξακολουθήσει η προσωρινή του κράτηση. Αν η ανάκριση ενεργείται από εφέτη, κατά το άρθρο 29, αρμόδιο να αποφανθεί είναι το συμβούλιο εφετών.

β) Αν η ανάκριση έχει περατωθεί, ο εισαγγελέας του δικαστηρίου, στο οποίο θα δικαστεί η υπόθεση ή ο εισαγγελέας εφετών, αν έχει ασκηθεί έφεση κατά βουλεύματος, πέντε ημέρες πριν από τη συμπλήρωση του παραπάνω χρονικού διαστήματος εισάγει τη δικογραφία με αιτιολογημένη πρόταση του στο αρμόδιο κατά την επόμενη παράγραφο συμβούλιο. Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα ορίζονται στην προηγούμενη περίπτωση α` για την ειδοποίηση του κατηγορουμένου προς υποβολή υπομνήματος, τη λήψη αντιγράφου της εισαγγελικής πρότασης, τη μη εμφάνιση τούτου ενώπιον του συμβουλίου και την απόφαση του τελευταίου.

2.Σε κάθε περίπτωση έως την έκδοση οριστικής απόφασης η προσωρινή κράτηση για το ίδιο έγκλημα δεν μπορεί να υπερβεί το έτος. Σε εντελώς εξαιρετικές περιστάσεις και εφόσον η κατηγορία αφορά σε εγκλήματα για τα οποία προβλέπεται ποινή ισόβιας κάθειρξης ή πρόσκαιρης κάθειρξης με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη, η προσωρινή κράτηση μπορεί να παραταθεί για έξι το πολύ μήνες με ειδικά αιτιολογημένο βούλευμα:

α) του συμβουλίου εφετών, αν η υπόθεση εκκρεμεί σε αυτό ύστερα από έφεση κατά βουλεύματος ή έχει εισαχθεί στο ακροατήριο του εφετείου ή του μικτού ορκωτού δικαστηρίου ή αν το συμβούλιο αυτό είναι αρμόδιο σε πρώτο και τελευταίο βαθμό και

β) του συμβουλίου πλημμελειοδικών σε κάθε άλλη περίπτωση. Αν η υπόθεση εκκρεμεί στον ανακριτή και συνεχίζεται η προσωρινή κράτηση σύμφωνα με την παράγραφο 1, ο ανακριτής τριάντα ημέρες πριν από τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου της σύμφωνα με αυτή την παράγραφο, διαβιβάζει τη δικογραφία στον εισαγγελέα, ο οποίος μέσα σε δεκαπέντε ημέρες την εισάγει με πρότασή του στο συμβούλιο. Σε κάθε άλλη, περίπτωση ο αρμόδιος εισαγγελέας, είκοσι πέντε ημέρες τουλάχιστον πριν από την συμπλήρωση του ανώτατου ορίου της προσωρινής κράτησης σύμφωνα με αυτή την παράγραφο ή πριν από το τέλος της εξακολούθησης που ήδη είχε χορηγηθεί, υποβάλλει στο αρμόδιο συμβούλιο πρόταση για παράταση ή όχι της προσωρινής κράτησης. Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο για την ειδοποίηση του κατηγορουμένου προς υποβολή υπομνήματος, τη λήψη αντιγράφου της εισαγγελικής πρότασης, τη μη εμφάνιση τούτου ενώπιον του συμβουλίου και την απόφαση του τελευταίου.

3.  Αν μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών μετά τη συμπλήρωση των τριών (3) ή των έξι (6) μηνών  που  προβλέπονται  στην  παρ.  1,  δεν διαταχθεί η εξακολούθηση της προσωρινής κράτησης το ένταλμα ή το βούλευμα με το οποίο είχε διαταχθεί παύει να ισχύει και ο  αρμόδιος  εισαγγελέας  διατάσσει  την απόλυση  του προσωρινώς κρατουμένου. Εάν το βούλευμα με το οποίο παρατείνεται η προσωρινή κράτηση δεν εκδοθεί πριν την παρέλευση του έτους ο κατηγορούμενος απολύεται.

 

Άρθρο 288.-Ανήλικοι και περιοριστικοί όροι.- Όσα αναφέρονται στην παρ.5 του άρθρου 285 και στο άρθρο 282 για την επιβολή περιοριστικών ή άλλων όρων, εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις του προηγούμενου άρθρου.

 

Άρθρο 289.- Αμφιβολίες-Αντιρρήσεις.-Κάθε αμφιβολία ή αντίρρηση ως προς την παράταση  ή  τη  συμπλήρωση   των ανώτατων  ορίων της προσωρινής κράτησης επιλύεται από το κατά την  παράγραφο 2 αρμόδιο δικαστικό  συμβούλιο,  εφαρμόζονται  δε  και  στην  περίπτωση  αυτήν  όσα  ορίζονται  στην παράγραφο 1 στοιχείο α` για την  ακρόαση του κατηγορουμένου και του εισαγγελέα.

 Άρθρο  290. Προκειμένου για έγκλημα που συρρέει κατ` ιδέαν.- Όταν  το  έγκλημα  για  το  οποίο  διατάχθηκε  η προσωρινή κράτηση συρρέει κατ` ιδέαν με άλλο έγκλημα, η προθεσμία που αναφέρεται στο άρθρο 287  υπολογίζεται από τότε που για πρώτη φορά  κρατήθηκε  ο  κατηγορούμενος για ένα από τα εγκλήματα που συρρέουν κατ` ιδέαν.

Άρθρο 291. Προκειμένου για έγκλημα που τελέστηκε κατ’ εξακολούθηση.- Όταν το έγκλημα για το οποίο διατάχθηκε η προσωρινή κράτηση τελέστηκε κατ’ εξακολούθηση, η προθεσμία που αναφέρεται στο άρθρο 287 υπολογίζεται από τότε που για πρώτη φορά κρατήθηκε ο κατηγορούμενος για μια από τις μερικότερες πράξεις που απαρτίζουν το κατ` εξακολούθηση έγκλημα.

Άρθρο 292.- Προκειμένου για έγκλημα που συρρέει πραγματικά.- Με την επιφύλαξη του άρθρου 287, νέο ένταλμα προσωρινής κράτησης μπορεί να εκδοθεί μόνον για πράξεις άγνωστες κατά την έκδοση του πρώτου εντάλματος ή μεταγενέστερες αυτού. Στην περίπτωση αυτή η νέα προσωρινή κράτηση δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από ένα έτος και δεν παρατείνεται.

 

Άρθρο 293. Αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης μετά το παραπεμπτικό βούλευμα.-  1.   Αν  η προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου συνεχίστηκε και μετά την παραπομπή του σε δίκη, το  αρμόδιο  συμβούλιο οποτεδήποτε,  ή  το  δικαστήριο  σε  περίπτωση  που  θα αναβληθεί ή θα ματαιωθεί για οποιονδήποτε λόγο η εκδίκαση, μπορεί ύστερα  από  αίτηση του  κατηγορουμένου,  του  εισαγγελέα  ή  αυτεπαγγέλτως να  άρει την προσωρινή κράτηση ή να την αντικαταστήσει με περιοριστικούς όρους  ή να άρει ή να αντικαταστήσει τους όρους που έχουν τεθεί με άλλους. Το δικαστήριο που αποφάσισε την αναβολή αποφαίνεται και για την παράταση ή μη της προσωρινής κράτησης, αν, στον επόμενο μήνα από την αναβολή, συμπληρώνεται το ανώτατο όριο της προσωρινής κράτησης.

Άρθρο 294.- Αρμόδιο για την αντικατάσταση Συμβούλιο.- Αρμόδιο συμβούλιο σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο είναι το συμβούλιο εφετών και αν ακόμη το συμβούλιο πλημμελειοδικών είχε ήδη αποφανθεί για την προσωρινή κράτηση, εκτός αν η υπόθεση εκκρεμεί στο πλημμελειοδικείο.

Άρθρο 295.-Παραδεκτό αίτησης άρσης ή αντικατάστασης.- Για το παραδεκτό της αίτησης άρσης ή αντικατάστασης δεν χρειάζεται  να υποβληθεί  προηγουμένως  ο  αιτών  στην εκτέλεση του βουλεύματος ή της  απόφασης.

Άρθρο 296. Σκοπός των περιοριστικών όρων.-Ο σκοπός των περιοριστικών όρων είναι να αποτραπεί ο κίνδυνος τέλεσης νέων εγκλημάτων και να εξασφαλιστεί ότι εκείνος στον οποίο επιβλήθηκαν θα παραστεί οποτεδήποτε στην ανάκριση ή στο δικαστήριο και θα υποβληθεί στην εκτέλεση της απόφασης.

Άρθρο 297. Διαδικασία της εγγυοδοσίας.- 1.  Αν ως περιοριστικός  όρος  τεθεί  η  καταβολή  εγγύησης,  το  ύψος  καθώς  και το είδος και το αξιόχρεο της εγγύησης, ορίζονται με ελεύθερη κρίση, αφού ληφθεί υπόψη η ποινή που επιβάλλεται στην  πράξη,  καθώς  και  η  οικονομική  και  η  ηθική  κατάσταση  του  κατηγορουμένου.

2.   Η  εγγύηση  δίνεται  από τον κατηγορούμενο ή και από κάθε άλλον τρίτο. Το ποσό που  ορίστηκε  καταβάλλεται, κατ’ επιλογή του κατηγορουμένου,  σε  χρήματα ή  με εγγυητική επιστολή τράπεζας  ή  με  ενέχυρο  πραγμάτων  ή  με  αξιόχρεη  υποθήκη.  Η  εγγύηση  δίνεται  στο  γραμματέα  του  δικαστηρίου,  και συντάσσεται  σχετική  έκθεση,  που υπογράφεται από εκείνον που παρέχει την εγγύηση, τον κατηγορούμενο, τον εισαγγελέα και το γραμματέα.

3. Για κάθε αμφισβήτηση που προκύπτει ως προς την  παροχή  της εγγύησης  αποφασίζει  ανέκκλητα το Συμβούλιο ή το δικαστήριο.

 

Άρθρο  298. Αντικατάσταση των περιοριστικών όρων με προσωρινή κράτηση.-  Οι  περιοριστικοί  όροι  που  επιβλήθηκαν  στον κατηγορούμενο είναι δυνατό να αντικατασταθούν με προσωρινή κράτηση, οπότε και εκδίδεται ένταλμα σύλληψης,: α) αν,  μολονότι  προσκλήθηκε νόμιμα, δεν εμφανίζεται στον ανακριτή ή στο δικαστήριο για να δικαστεί, χωρίς να συντρέχουν εύλογα κωλύματα που να κάνουν αδύνατη την εμφάνισή του, β) αν έχει κάνει προπαρασκευαστικές πράξεις φυγής, γ) αν παραβιάζει από απείθεια τους όρους που  του  επιβλήθηκαν  ή  δεν  δηλώσει  τη μεταβολή  της  κατοικίας  του  σύμφωνα  με  το νόμο.

 

Άρθρο 299.-Αντικατάσταση περιοριστικών όρων ανηλίκου με προσωρινή κράτηση.- Αν πρόκειται για ανήλικο κατηγορούμενο, αντικατάσταση των περιοριστικών όρων με προσωρινή κράτηση για τους  λόγους του προηγούμενου άρθρου είναι δυνατή μόνο εφόσον επιτρέπεται προσωρινή κράτηση για το έγκλημα που τέλεσε ο ανήλικος.

Άρθρο 300.Προσφυγή κατά της διάταξης του ανακριτή.-Εναντίον της διάταξης του ανακριτή με την οποία γίνεται η αντικατάσταση σύμφωνα με τα άρθρα 298 και 299 επιτρέπεται στον εισαγγελέα και στον κατηγορούμενο να προσφύγουν στο αρμόδιο συμβούλιο^[22] μέσα σε προθεσμία δέκα ημερών. Η προθεσμία αρχίζει από την έκδοση της διάταξης, αν προσφεύγει ο εισαγγελέας, και από την επίδοση της διάταξης, αν προσφεύγει ο κατηγορούμενος.

Άρθρο  301. Υποχρεώσεις του απολυομένου.-  Ο  κατηγορούμενος, του οποίου η προσωρινή κράτηση ή αντικαθίσταται με περιοριστικούς όρους,  οφείλει να δηλώσει στον εισαγγελέα του δικαστηρίου όπου εκκρεμεί η υπόθεση στον  οποίο  επιβλήθηκαν περιοριστικοί όροι κατά την απόλυσή του οφείλει να δηλώσει στον ανακριτή  την κατοικία του, προσδιορίζοντας με ακρίβεια τη διεύθυνσή του  (πόλη, συνοικία,  χωριό, οδό, αριθμό) και να δηλώνει αμέσως κάθε μεταβολή της στον ανακριτή ή τον εισαγγελέα. Οφείλει επίσης με την ίδια  δήλωση  να διορίσει  αντίκλητο στον οποίο να γίνονται όλες οι επιδόσεις εκτός από τα εισαγωγικά έγγραφα της δίκης.

 

Άρθρο 302. Η τύχη της εγγύησης.- 1. Αν επιβληθεί  στον  κατηγορούμενο  ο  περιοριστικός  όρος  της  εγγυοδοσίας, και αυτός, ενώ προσκλήθηκε νόμιμα, δεν εμφανιστεί στον ανακριτή μέσα στην προθεσμία που του  ορίστηκε  ή  στο δικαστήριο  κατά  τη  δικάσιμο  που ορίστηκε ή παραβιάσει περιοριστικό όρο,  το  ποσό  της  εγγύησης  ανήκει  αυτοδικαίως  στο  κράτος,  αφού προηγουμένως  αφαιρεθεί το ποσό της αποζημίωσης ή της ικανοποίησης που επιδικάστηκε  αμετάκλητα  σ`  αυτόν  που  αδικήθηκε  δεν  ισχύουν   τα παραπάνω, αν αθωωθεί ο κατηγορούμενος, οπότε εφαρμόζεται η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 303.

2.Το  δικαστήριο  που  ασχολείται  με την κατηγορία και στο  οποίο προσκλήθηκε ο κατηγορούμενος να  δικαστεί  αποφαίνεται  για  την  τύχη   της   εγγύησης   στην   ίδια  δικάσιμο  στην  οποία  κλήθηκε  ο κατηγορούμενος. Όταν εκείνος που  έδωσε  την  εγγύηση  είναι  τρίτος,  καλείται  και  αυτός στη δικάσιμο.  Αν δεν υπάρχει νόμιμη περίπτωση να  ασχοληθεί το δικαστήριο με την κατηγορία, καθώς και κατά  τη  διάρκεια της  ανάκρισης,  αποφαίνεται  το  συμβούλιο  των πλημμελειοδικών, αφού  πρώτα προσκληθεί ο κατηγορούμενος και ο τρίτος που έδωσε  την  εγγύηση πέντε τουλάχιστον ημέρες προτού εισαχθεί η υπόθεση στο συμβούλιο.

3. Στον  κατηγορούμενο  και στον τρίτο που έδωσε την εγγύηση επιτρέπεται έφεση στο συμβούλιο εφετών εναντίον  του  βουλεύματος  του συμβουλίου των πλημμελειοδικών.

 

Άρθρο 303. Απόδοση της εγγύησης.- 1. Αν ο κατηγορούμενος αθωωθεί ή παύσει η εναντίον του ποινική δίωξη, η εγγύηση επιστρέφεται την απόδοση διατάσσει το δικαστήριο με την ίδια απόφαση. Διαφορετικά τη διατάσσει το συμβούλιο πλημμελειοδικών, κατά του βουλεύματος του οποίου επιτρέπεται έφεση στov κατηγορούμενο και στov τρίτο που είχε καταθέσει την εγγύηση.

2. Αν καταδικαστεί ο κατηγορούμενος, το δικαστήριο ή το συμβούλιο της προηγούμενης παραγράφου διατάσσει την απόδοση της  εγγύησης  η   απόδοση   εκτελείται   από  τον  εισαγγελέα,  μόλις  ο  αμετάκλητα καταδικασμένος φυλακιστεί για να  εκτίσει  την  ποινή  του,  εκτός  αν διατάχθηκε  η  αναστολή  της  εκτέλεσης  της  ποινής.  Από το ποσό της εγγύησης που επιστρέφεται και όταν ακόμη έχει  κατατεθεί  από  τρίτους αφαιρούνται  η αποζημίωση και η χρηματική ικανοποίηση που επιδικάστηκε σ` εκείνον που αδικήθηκε, οι οποίες και του  δίνονται  με  εντολή  του εισαγγελέα,  και κατόπιν αφαιρούνται τα δικαστικά έξοδα και χρηματικές ποινές.  Στον κατηγορούμενο και στον τρίτο που  κατέθεσε  την  εγγύηση επιτρέπεται έφεση κατά του βουλεύματος του συμβουλίου.

 

Άρθρο 304. Πλειστηριασμός των πραγμάτων που υποθηκεύθηκαν ή δόθηκαν ως ενέχυρο.- Για τα  κινητά  πράγματα  που  τυχόν  δόθηκαν  ως ενέχυρα  καθώς  και  για  τα  ακίνητα  που  υποθηκεύθηκαν, γίνεται δικαστικός πλειστηριασμός με την επιμέλεια του εισαγγελέα ύστερα από την κατάπτωση της εγγύησης σύμφωνα με το  άρθρο  303,  το  περίσσευμα  που μένει  από την πώληση επιστρέφεται στον κατηγορούμενο ή σ` εκείνον που  έδωσε την εγγύηση.

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Συμβούλιο Πλημμελειοδικών

 

Άρθρο  305. Σύνθεση του Συμβουλίου.-  1.   Το  συμβούλιο  των Πλημμελειοδικών συγκροτείται όπως ορίζει το άρθρο 5 παρ. 1, εκτός  αν  πρόκειται  για  κατηγορούμενο ανήλικο, οπότε συγκροτείται όπως ορίζει το άρθρο 7 παρ. 3, η  διάταξη του άρθρου 13 παρ. 3 εφαρμόζεται και σ` αυτή την περίπτωση.

2.Οταν πρόκειται  να  κριθούν  ζητήματα,  που  ανέκυψαν  κατά  τη διάρκεια  της ανάκρισης  (άρθρο 307) ή η περάτωσή της (άρθρο 308), δεν επιτρέπεται η συμμετοχή του ανακριτή στη σύνθεση του συμβουλίου.

Άρθρο 306.   Διαδικασία.- Οι συνεδριάσεις  των  δικαστικών  συμβουλίων  δεν είναι δημόσιες.  Οι  αποφάσεις  τους  λαμβάνονται  με  πλειοψηφία, και πάντοτε αφού ακουστεί και αποχωρήσει ο  εισαγγελέας  (άρθρο  138).   Η απόφαση  που  λαμβάνεται  βεβαιώνεται  σε πρόχειρο σημείωμα επάνω στην πρόταση  του  εισαγγελέα,  χρονολογείται  και  υπογράφεται  από   τους δικαστές  που  μετείχαν στη διάσκεψη.  Η απόφαση που βεβαιώθηκε με τον τρόπον αυτό ισχύει και  σε  περίπτωση  που  θα  επέλθει  μεταβολή  στο πρόσωπο  των  δικαστών  που  έλαβαν  μέρος  στη  διάσκεψη πριν από την καθαρογράφηση και την υπογραφή του βουλεύματος.  Έπειτα ο πρόεδρος του δικαστικού συμβουλίου αποστέλλει το βούλευμα για καθαρογραφή και υπογραφή, σύμφωνα με το άρθρο  142  παρ.  2,  στον αρμόδιο γραμματέα, ο οποίος υποχρεούται να καταχωρίσει τούτο σε ειδικό βιβλίο  που  τηρείται  για  το  σκοπό αυτόν.  Αν περιέχονται διατάξεις αφορώσες τη σύλληψη ή προσωρινή κράτηση του κατηγορουμένου ή άλλες που απαιτούν άμεση εκτέλεση, το βούλευμα, με τη  φροντίδα  του  εισαγγελέα είναι  εκτελεστό  και  πριν από την καθαρογραφή του.  Στις περιπτώσεις αυτές,  με  την  παράδοση  της  απόφασης  στο  γραμματέα,  συντάσσεται περίληψη  των  προς  εκτέλεση  διατάξεων  που,  αφού υπογραφεί από τον πρόεδρο και το γραμματέα, παραδίδεται στον  εισαγγελέα.  Αν  πρόκειται για  σύλληψη,  επιβολή  περιοριστικών  όρων  ή  προσωρινή  κράτηση του κατηγορουμένου, η περίληψη αυτή πρέπει να  περιέχει  τα  στοιχεία  που αναφέρονται  στα  άρθρα  276  παρ.  3 και 283 παρ.  2.  Για την άσκηση ένδικων μέσων η έκδοση  του  βουλεύματος  θεωρείται  ότι  έγινε  μόλις καθαρογραφεί και υπογραφεί.
Άρθρο 307. Αρμοδιότητα του συμβουλίου των πλημμελειοδικών κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.- Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης το  συμβούλιο  των πλημμελειοδικών  με πρόταση του εισαγγελέα ή ενός διαδίκου ή με αίτηση του ανακριτή αποφασίζει: α) όταν ο ανακριτής νομίζει ότι δεν πρέπει να συμμορφωθεί με πρόταση των παραπάνω, β) όταν πρόκειται  να  κανονιστεί στην  προδικασία  ένα  δύσκολο ζήτημα, όπως η κατάσχεση κ.τ.λ., γ) για όλες τις διαφορές που προκύπτουν στην προδικασία μεταξύ των διαδίκων ή μεταξύ  αυτών  και  του  εισαγγελέα, δ)  για  την  αποπεράτωση  ή  την εξακολούθηση της ανάκρισης, ε) για την προσφυγή του κατηγορουμένου κατά του εντάλματος προσωρινής κράτησης ή για την προσφυγή του κατηγορουμένου ή του εισαγγελέα κατά της διάταξης του ανακριτή που αφορά την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης με περιοριστικούς όρους και στ) για κάθε άλλο θέμα που προβλέπεται σε ειδικές διατάξεις.

 

Άρθρο  308. Περάτωση της κύριας ανάκρισης.- 1. Το τέλος της κύριας ανάκρισης κηρύσσεται από το συμβούλιο πλημμελειοδικών με βούλευμα. Για το σκοπό αυτόν, τα έγγραφα διαβιβάζονται αμέσως μετά την τελευταία ανακριτική πράξη στον εισαγγελέα, ο οποίος, αν κρίνει ότι δεν χρειάζεται να τα επιστρέψει στον ανακριτή για να συμπληρωθεί η ανάκριση, μέσα σε δύο μήνες ή, εάν η φύση της υπόθεσης το επιβάλλει, μέσα σε τρεις μήνες υποβάλλει πρόταση στο συμβούλιο για να παύσει οριστικά ή προσωρινά η δίωξη ή για να παραπεμφθεί ο κατηγορούμενος στο ακροατήριο ή για να μην απαγγελθεί κατηγορία εναντίον του. Στα εγκλήματα που προβλέπονται από το άρθρο 1 του ν. 1608/1950, η Περάτωση της κύριας ανάκρισης κηρύσσεται από το συμβούλιο των εφετών με βούλευμα. Για το σκοπό αυτόν η δικογραφία διαβιβάζεται αμέσως μετά την τελευταία ανακριτική πράξη στον εισαγγελέα εφετών, ο οποίος, αν κρίνει ότι η ανάκριση δεν χρειάζεται συμπλήρωση, μέσα σε δύο μήνες, ή εάν η φύση της υπόθεσης το επιβάλλει μέσα σε τρεις μήνες, την εισάγει με πρόταση του στο συμβούλιο εφετών, το οποίο αποφαίνεται αμετακλήτως, είτε να μη γίνει κατηγορία είτε εκδίδοντας παραπεμπτικό βούλευμα, ακόμη και για τα συναφή πλημμελήματα ή κακουργήματα, ανεξαρτήτως της βαρύτητας των τελευταίων ή εάν γι` αυτά προβλέπεται διαφορετικός τρόπος περάτωσης της ανάκρισης και όταν από την έρευνα της ουσίας της υπόθεσης κρίνει ότι δεν θεμελιώνεται προβλεπόμενο από το άρθρο 1 του ν. 1608/1950 έγκλημα. Ο εισαγγελέας, εφόσον στη δικογραφία που του διαβιβάστηκε από τον ανακριτή μετά το πέρας της κύριας ανάκρισης υπάρχουν κατηγορούμενοι κατά των οποίων έχει εκδοθεί ένταλμα προσωρινής κράτησης, οφείλει εντός μηνός να υποβάλει πρόταση στο συμβούλιο, για να παύσει οριστικά ή προσωρινά η δίωξη ή για να παραπεμφθεί ο κατηγορούμενος στο ακροατήριο ή για να μην απαγγελθεί κατηγορία εναντίον του.

2.   Οι  διάδικοι έχουν το δικαίωμα να γνωστοποιήσουν και προφορικά στον εισαγγελέα, και  πριν  καταρτίσει  την  πρότασή  του,  ότι επιθυμούν  να  γνωρίσουν  το περιεχόμενό της. Ο εισαγγελέας οφείλει σ’ αυτήν την περίπτωση να ειδοποιήσει το διάδικο που  άσκησε  το  δικαίωμα αυτό, αν κατοικεί στην έδρα του δικαστηρίου, διαφορετικά τον αντίκλητο που έχει διορίσει στην έδρα αυτή, για να προσέλθει και λάβει γνώση της πρότασής του μέσα σε είκοσι τέσσερις ώρες.  Αν ο διάδικος δεν κατοικεί στην έδρα του δικαστηρίου και δεν διόρισε αντίκλητο, δεν ειδοποιείται, χωρίς  πάντως  να εμποδίζεται από το λόγο αυτό να γνωρίσει την πρόταση του εισαγγελέα και μετά την υποβολή της στο συμβούλιο.  Για  το  σκοπό αυτό κατατίθεται στο γραμματέα της εισαγγελίας αντίγραφο της πρότασης. Η  ειδοποίηση  αυτή  μπορεί  να γίνει και προφορικά ή τηλεφωνικά, οπότε αποδεικνύεται  με  βεβαίωση  του  αρμόδιου  γραμματέα  της εισαγγελίας, που επισυνάπτεται στη δικογραφία.  Πριν παρέλθει χρονικό διάστημα δέκα ημερών από την ειδοποίηση, η δικογραφία δεν εισάγεται στο συμβούλιο, αλλά παραμένει στη γραμματεία της εισαγγελίας, εκτός αν υπάρχει κίνδυνος παραγραφής.

3. Η κύρια ανάκριση στα πλημμελήματα περατώνεται και με απευθείας κλήση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο του αρμόδιου δικαστηρίου με διαταγή του εισαγγελέα, εφόσον υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του ανακριτή. Σε αυτήν την περίπτωση εφαρμόζεται και η διάταξη του άρθρου 322. Ο εισαγγελέας εφετών έχει δικαίωμα, αν δεχτεί την προσφυγή, να διατάξει είτε να υποβληθεί η προσφυγή στο συμβούλιο είτε να συμπληρωθεί η ανάκριση, που περατώνεται με βούλευμα του συμβουλίου. Η παρ. 2 του άρθρου 245 εφαρμόζεται αναλόγως. Το συμβούλιο πλημμελειοδικών αποφαίνεται για τη συνέχιση ή όχι της προσωρινής κράτησης, καθώς και για τη διατήρηση ή όχι των περιοριστικών όρων.

4.  Στην περίπτωση της παραγράφου 1  ο ανακριτής  οφείλει,  πριν διαβιβάσει τη δικογραφία στον εισαγγελέα, να γνωστοποιήσει στους διαδίκους ότι ολοκληρώθηκε  η  ανάκριση,  ώστε  να ασκήσουν  τα  δικαιώματα που τους παρέχονται με τα άρθρα 101, 107 και 108. Οι διάδικοι έχουν το δικαίωμα να διορίσουν αντίκλητο δικηγόρο από τους διορισμένους στην έδρα του ανακριτή, και σ` αυτόν  γίνεται  η γνωστοποίηση.   Αν  όμως  οι  διάδικοι  κατοικούν έξω από την έδρα του ανακριτή, η γνωστοποίηση γίνεται μόνο αν έχουν διορίσει αντίκλητο.

5.Αν από την ανάκριση δεν προέκυψε η ταυτότητα  του  δράστη ορισμένου  εγκλήματος,  εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των εδαφίων α`, δ` και ε` της παραγράφου 3 του άρθρου 245.

 

Άρθρο 308 Α. Περάτωση της κύριας ανάκρισης κατ` εξαίρεση.-1. Κατ` εξαίρεση, στις περιπτώσεις των κακουργημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 110,^[23] ακόμη και αν γι’ αυτά απειλείται η ποινή της ισόβιας κάθειρξης μετά την περάτωση της ανάκρισης, η δικογραφία υποβάλλεται από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών στον εισαγγελέα εφετών, ο οποίος, αν κρίνει ότι προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή της υπόθεσης στο ακροατήριο και ότι δεν χρειάζεται να συμπληρωθεί η ανάκριση, προτείνει στον πρόεδρο εφετών να εισαχθεί η υπόθεση, μαζί με τα τυχόν ήσσονος σημασίας συναφή εγκλήματα εφόσον γι’ αυτά δεν προβλέπεται διαφορετικός τρόπος περάτωσης της ανάκρισης, απευθείας στο ακροατήριο. Οι διατάξεις των άρθρων 128 και 129 εφαρμόζονται αναλόγως και σε τούτη την περίπτωση.

2. Από τη στιγμή που ο εισαγγελέας εφετών καταρτίσει τη σχετική πρόταση^[24] πριν την υποβάλει προς τον πρόεδρο εφετών, έχει υποχρέωση να ενημερώσει αμέσως, έστω και τηλεφωνικά, τους διαδίκους, εφόσον αυτοί υπέβαλαν εγγράφως σχετικό αίτημα, προκειμένου να λάβουν αντίγραφό της και να ασκήσουν το δικαίωμα ακρόασης, δικαιούμενοι να υποβάλλουν υπόμνημα με τις απόψεις τους και αίτημα εμφάνισης δια του συνηγόρου τους ενώπιον του Προέδρου Εφετών. Αφού παρέλθουν δέκα ημέρες από την ειδοποίηση, για την οποία συντάσσεται έκθεση, η δικογραφία διαβιβάζεται στον πρόεδρο εφετών. Αν έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα, ο Πρόεδρος Εφετών καλεί τους διαδίκους να παραστούν ενώπιόν του δια των συνηγόρων τους, κλητεύοντας αυτούς, έστω και τηλεφωνικά, προ 48 ωρών. Στην ακρόαση των διαδίκων καλείται και ο εισαγγελέας. Εφόσον ο πρόεδρος εφετών διατυπώσει σύμφωνη γνώμη, για την παραπομπή της υπόθεσης στο ακροατήριο, ο εισαγγελέας εφετών εκδίδει κλητήριο θέσπισμα, κατά του οποίου δεν επιτρέπεται προσφυγή.

3. Σε περίπτωση διαφωνίας του προέδρου εφετών ή όταν από την αρχή ο εισαγγελέας φρονεί ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ή θα πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη ή να παύσει οριστικά ή προσωρινά η ποινική δίωξη, ο εισαγγελέας εφετών διαβιβάζει τη δικογραφία στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών, προκειμένου να εισαχθεί στο συμβούλιο πλημμελειοδικών.

4. Στην περίπτωση της δεύτερης παραγράφου του παρόντος άρθρου ο πρόεδρος  εφετών αποφαίνεται με διάταξη του, κατά της οποίας δεν χωρεί προσφυγή, για τη διατήρηση ή μη της προσωρινής κράτησης ή των περιοριστικών όρων ή της ισχύος του εντάλματος σύλληψης και την προσωρινή του κράτηση σε περίπτωση που θα συλληφθεί.

5. Εάν υπάρχουν περισσότεροι του ενός κατηγορούμενοι, ο Πρόεδρος εφετών, με τη σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα, με πράξη του αποφαίνεται για όσους από αυτούς δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις ή ως προς τους οποίους θα πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη ή να παύσει οριστικά ή προσωρινά η ποινική δίωξη.

 

Άρθρο 308 Β. Ποινική συνδιαλλαγή.-1. Στις περιπτώσεις που έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για κακούργημα των άρθρων 375, 386, 386Α, 390 και 404 του Ποινικού Κώδικα ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών, μετά από αίτημα του κατηγορουμένου, που υποβάλλεται μέχρι την τυπική περάτωση της ανάκρισης, καλεί τον κατηγορούμενο και τον παθόντα να εμφανισθούν ενώπιον του μετά ή δια των συνηγόρων τους για συνδιαλλαγή. Ο εισαγγελέας διορίζει υποχρεωτικά συνήγορο στον διάδικο, που δεν έχει, από το σχετικό πίνακα του οικείου δικηγορικού συλλόγου.

2. Ο εισαγγελέας τάσσει προθεσμία δεκαπέντε ημερών στους συνηγόρους των διαδίκων για τη σύνταξη του πρακτικού συνδιαλλαγής, στο οποίο βεβαιώνεται η απόδοση του ιδιοποιημένου πράγματος ή η εντελής ικανοποίηση του ζημιωθέντα.

3. Αν το πρακτικό συνδιαλλαγής συνταχθεί πριν από την απολογία του κατηγορουμένου, η ανάκριση θεωρείται περατωμένη ως προς αυτόν και τους συμμέτοχους που το αποδέχονται. Αν το πρακτικό συνταχθεί μετά την απολογία του κατηγορουμένου, τα τυχόν επιβληθέντα για το συγκεκριμένο έγκλημα κατά το άρθρο 282 μέτρα δικονομικού καταναγκασμού αίρονται υποχρεωτικά με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών.

4. Αν δεν επιτευχθεί συνδιαλλαγή, η αίτηση θεωρείται ως ουδέποτε υποβληθείσα, καταστρέφεται με το οικείο υλικό και τυχόν αντίγραφα τους δεν λαμβάνονται υπόψη σε κανένα στάδιο της δίκης.

5. Σε περίπτωση απόπειρας η βεβαίωση της παραγράφου 2 αφορά τη χρηματική ικανοποίηση του παθόντος λόγω ηθικής βλάβης. Σε περιπτώσεις συμμετοχής, η καταβολή του συμφωνημένου χρηματικού ποσού από ένα συμμέτοχο ωφελεί και τους υπολοίπους. Αν κάποιος από τους συμμέτοχους δεν επιθυμεί την ποινική συνδιαλλαγή, η υπόθεση χωρίζεται και ακολουθείται ως προς αυτόν η τακτική διαδικασία. Η διαδικασία του παρόντος άρθρου δεν επεκτείνεται στα συρρέοντα εγκλήματα που δεν περιλαμβάνονται στα εγκλήματα της παραγράφου 1.

6. Μέσα σε πέντε ημέρες από τη σύνταξη του σχετικού πρακτικού ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών διαβιβάζει τη δικογραφία στον εισαγγελέα εφετών, ο οποίος  εισάγει αμέσως την υπόθεση στο μονομελές εφετείο, κλητεύοντας τον κατηγορούμενο.

7. Το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το πρακτικό συνδιαλλαγής, κηρύσσει ένοχο τον κατηγορούμενο και επιβάλλει σε αυτόν, κατά το άρθρο 79 ΠΚ, ποινή που δεν υπερβαίνει τα τρία έτη, εκτός αν, συνεκτιμώντας τις περιστάσεις, κρίνει ότι πρέπει να παραμείνει ατιμώρητος. Δικαστικά έξοδα δεν επιβάλλονται.

8. Κατά της απόφασης του δικαστηρίου δεν χωρεί έφεση.

9. Η συνδιαλλαγή δεν εφαρμόζεται, αν τα κακουργήματα της παραγράφου 1 στρέφονται κατά του Δημοσίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.

 

Άρθρο 309. Δικαιοδοσία του συμβουλίου πλημμελειοδικών μετά το τέλος της ανάκρισης.- 1. Το συμβούλιο, μέσα σε δύο μήνες ή, αν εφαρμοσθεί η επόμενη παράγραφος, μέσα σε τρείς μήνες από την υποβολή της πρότασης του εισαγγελέα, μπορεί:

α) να αποφαίνεται να μη γίνει κατηγορία,

β) να παύει οριστικά την ποινική δίωξη,

γ) να παύει προσωρινά την ποινική δίωξη, μόνο όμως για τα κακουργήματα της ανθρωποκτονίας με πρόθεση, της ληστείας, της εκβίασης και του εμπρησμού

δ) να διατάσσει περαιτέρω ανάκριση και

ε) να παραπέμπει τον κατηγορούμενο στο ακροατήριο του αρμόδιου δικαστηρίου.

2. Το συμβούλιο συνεδριάζει χωρίς την παρουσία του εισαγγελέα και των διαδίκων. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, εφόσον κρίνει ότι τούτο είναι αναγκαίο, μπορεί να διατάξει την εμφάνιση ενώπιον του όλων των διαδίκων, οπότε καλείται και ο εισαγγελέας. Αν μετά το τέλος της ανάκρισης και την υποβολή των εγγράφων στον εισαγγελέα υποβλήθηκαν στο συμβούλιο από ένα διάδικο έγγραφα ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία, το συμβούλιο, στην περίπτωση που κρίνει ότι αυτά ασκούν ουσιώδη επιρροή στη διάγνωση της υπόθεσης, οφείλει να καλέσει τους υπόλοιπους διαδίκους, ή τους αντικλήτους τους, για να ενημερωθούν και να υποβάλλουν τις παρατηρήσεις τους σε προθεσμία που καθορίζει το ίδιο.

 

Άρθρο  310. Περιεχόμενο του βουλεύματος.-  1.   Το συμβούλιο αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να  απαγγελθεί κατηγορία, όταν δεν υπάρχουν καθόλου ενδείξεις ή αυτές  που υπάρχουν  δεν  είναι  σοβαρές για την παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο εκτός αν στην τελευταία αυτή περίπτωση πρόκειται να  παύσει προσωρινά  η  δίωξη  σύμφωνα  με τα άρθρα 309 παρ. 1 στοιχ. γ` και 311 παρ. 1) ή όταν το γεγονός δεν συνιστά αξιόποινη πράξη ή όταν  υπάρχουν λόγοι που αποκλείουν τον άδικο χαρακτήρα της πράξης ή τον καταλογισμό.  Αν  έγινε παραίτηση από το δικαίωμα της έγκλησης ή ανάκλησή της ή αν η πράξη  αμνηστεύθηκε  ή  παραγράφηκε  το   αξιόποινό   της   ή   αν   ο κατηγορούμενος  πέθανε,  το συμβούλιο παύει οριστικά την ποινική δίωξη στην περίπτωση που συντρέχει δεδικασμένο  ή  δεν  υπάρχει  έγκληση,  η αίτηση  ή η άδεια που απαιτείται για τη δίωξη (άρθρ. 55), το συμβούλιο κηρύσσει την ποινική δίωξη απαράδεκτη.

2.  Το  συμβούλιο στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου έχει την υποχρέωση να  διατάξει  συγχρόνως  την  απόδοση  σε  ορισμένο πρόσωπο  ως ιδιοκτήτη των πραγμάτων που αφαιρέθηκαν και των πειστηρίων που κατασχέθηκαν ή παραδόθηκαν στην ανάκριση σύμφωνα με το άρθρ.  259. Η  διάταξη  αυτή  του  βουλεύματος  απέναντι  σε τρίτους που δεν είναι διάδικοι στην ποινική διαδικασία (άρθρ. 72, 82, κ.ε.ε.)  και που  δεν  υπέβαλαν  τις  αξιώσεις  τους  στο  δικαστικό συμβούλιο έχει προσωρινή ισχύ και  δεν  τους  εμποδίζει  να  προσφύγουν  στο  αρμόδιο πολιτικό  δικαστήριο.   Αν από την ανάκριση προκύπτει ότι ο ιδιοκτήτης είναι άγνωστο πρόσωπο, το συμβούλιο  διατάσσει  την  εξακολούθηση  της μεσεγγύησης  και  της φύλαξης, που προβλέπονται στα άρθρ. 259 και 266. Είναι δυνατό όμως και να αντικαταστήσει συγχρόνως  το  φύλακα,  ωσότου λυθεί  το  ζήτημα  της  κυριότητας από το αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο. Επίσης το συμβούλιο διατάσσει τη δήμευση των  πραγμάτων  που  κατά  το νόμο  πρέπει  να  δημευτούν. Κατά της διάταξης του βουλεύματος για την απόδοση  ή  δήμευση  επιτρέπεται  έφεση   στους διαδίκους  και  στον  τρίτο,  του οποίου τις αξιώσεις έκρινε το  δικαστικό συμβούλιο.

 

Άρθρο 311.   Προσωρινή παύση της ποινικής δίωξης.- 1.  Παύει προσωρινά  η  δίωξη,  και  ο  προσωρινά κρατούμενος  απολύεται, αν υπάρχουν ενδείξεις, δεν είναι όμως επαρκείς για να παραπεμφθεί ο  κατηγορούμενος  στο  ακροατήριο.   Σ’  αυτή  την περίπτωση,  τότε  μόνο μπορεί να διωχθεί πάλι ο κατηγορούμενος για την ίδια πράξη, αν οι ενδείξεις που  υπήρχαν  εναντίον  του  και  που  δεν κρίθηκαν   επαρκείς  ενισχυθούν  με  νέες,  που  δεν  είχαν  υποβληθεί προηγουμένως στην κρίση του συμβουλίου. Ο εισαγγελέας συγκεντρώνει  με οποιονδήποτε  τρόπο  κρίνει  σκόπιμο τις νέες ενδείξεις και οφείλει να τις  υποβάλει  προηγουμένως  στο  συμβούλιο,  περιμένοντας  ωσότου  το βούλευμα επιτρέψει τη νέα δίωξη.

2.   Αν  η  δίωξη  έπαυσε προσωρινά με βούλευμα του συμβουλίου εφετών ή με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών,  που  επικυρώθηκε με βούλευμα του συμβουλίου εφετών, την άδεια για νέα δίωξη την παρέχει το  συμβούλιο  εφετών  αν αυτό επιτρέψει τη νέα δίωξη και αφού γίνει η ανάκριση στο πλημμελειοδικείο, το  συμβούλιο  εφετών  αποφασίζει  κατ` ουσίαν  και  στην  περίπτωση  ακόμα που έχουν περιληφθεί στη νέα δίωξη πρόσωπα που αρχικά δεν είχαν διωχθεί.

3. Και όταν το συμβούλιο παύει προσωρινά  την  ποινική  δίωξη, διατάσσει όσα ορίζονται στην παρ. 2 του προηγούμενου άρθρου, αν κρίνει ότι  τα  πράγματα που αφαιρέθηκαν ή τα πειστήρια δεν είναι χρήσιμα για ενδεχόμενη νέα δίωξη.

Άρθρο 312. Περαιτέρω ανάκριση.- Το συμβούλιο  διατάσσει  περαιτέρω  ανάκριση,  αν θεωρηθεί  απαραίτητο  να  γίνουν  ορισμένες  ανακριτικές  πράξεις ή να απαγγελθεί κατηγορία εναντίον ορισμένου  προσώπου  που  σε  βάρος  του υπάρχουν  υπόνοιες ότι ενέχεται για την πράξη για την οποία διεξάγεται η ανάκριση. Αν  διατάχθηκε  περαιτέρω  ανάκριση,  ενεργείται  από  τον ανακριτή,  μπορεί  όμως κατά την κρίση του συμβουλίου να γίνει και από ανακριτικό υπάλληλο, αν είχε προηγηθεί μόνο προανάκριση.

Άρθρο  313. Παραπομπή στο αρμόδιο δικαστήριο.-  Το  συμβούλιο  αποφασίζει  την  παραπομπή   του κατηγορουμένου   στο   ακροατήριο   του   αρμόδιου  δικαστηρίου,  όταν διαπιστώσει ότι υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις  που  στηρίζουν  κατηγορία εναντίον του για ορισμένη πράξη. Αν κατά του κατηγορουμένου έχει εκδοθεί ένταλμα προσωρινής κράτησης, το σχετικό βούλευμα του συμβουλίου εκδίδεται υποχρεωτικά εντός τριάντα ημερών από την υποβολή σε αυτό της πρότασης του εισαγγελέα.

 

Άρθρο  314. Αποστολή των εγγράφων.-  Αν  η  υπόθεση  παραπεμφθεί  στο ακροατήριο του αρμόδιου δικαστηρίου, τα έγγραφα  αποστέλλονται  στον  εισαγγελέα  του δικαστηρίου,  στο δημόσιο κατήγορο ή στον πταισματοδίκη (άρθρο 27 παρ.  2), και με τη φροντίδα του επιδίδεται το βούλευμα στους διαδίκους.  Αν το βούλευμα γίνει αμετάκλητο, ο κατηγορούμενος καλείται στο ακροατήριο σύμφωνα με το άρθρο 321.Στις υποθέσεις στις οποίες ο κατηγορούμενος κρατείται προσωρινά, ο αρμόδιος εισαγγελέας ορίζει υποχρεωτικά δικάσιμο κατ` απόλυτη προτεραιότητα, σε χρόνο που δεν απέχει περισσότερο από σαράντα ημέρες από τη διαβίβαση σε αυτόν των εγγράφων. Εφόσον ασκηθεί έφεση, η υπόθεση εισάγεται κατ` απόλυτη προτεραιότητα στο αρμόδιο δευτεροβάθμιο δικαστήριο και ορίζεται δικάσιμος από τον αρμόδιο εισαγγελέα σε χρόνο που δεν απέχει περισσότερο από σαράντα ημέρες από τη διαβίβαση σε αυτόν των εγγράφων.

 

Άρθρο 315.Προσωρινή κράτηση και περιοριστικοί όροι.- 1. Αν ο κατηγορούμενος κρατείται προσωρινά ή τελεί υπό περιοριστικούς όρους, το συμβούλιο αποφασίζει ταυτόχρονα και για την απόλυση του ή τη

συνέχιση της προσωρινής του κράτησης, καθώς και για τη διατήρηση ή όχι της ισχύος των περιοριστικών όρων.

2.  Αν είχε εκδοθεί εναντίον του κατηγορουμένου  ένταλμα  σύλληψης  και  αυτός  διέφυγε,  το  συμβούλιο  διατάσσει  ταυτόχρονα  την κατάργηση ή τη διατήρηση της ισχύος  του  εντάλματος,  καθώς  και  την προσωρινή  κράτηση  του κατηγορουμένου στην περίπτωση που θα συλληφθεί σύμφωνα με τις διακρίσεις της παρ. 1.

3. Το συμβούλιο, παραπέμποντας τον κατηγορούμενο στο ακροατήριο, αν συντρέχει νόμιμη περίπτωση, επιβάλλει περιοριστικούς όρους ή διατάσσει τη σύλληψη και προσωρινή κράτηση του, ακόμη και αν δεν έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης ή προσωρινής κράτησης.

4. Όταν η υπόθεση παραπέμπεται στο  πταισματοδικείο,  ο  προσωρινά   κρατούμενος   απολύεται,  και  διατάσσεται  η  κατάργηση  του εντάλματος προσωρινής κράτησης.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Συμβούλιο Εφετών

Σύνθεση και διαδικασία

 

Άρθρο 316.Σύνθεση και διαδικασία.-1. Αν ο κατηγορούμενος είναι ανήλικος, στη σύνθεση του συμβουλίου εφετών συμμετέχει και ο εφέτης ανηλίκων.

2. Ως προς τη διαδικασία στο συμβούλιο εφετών εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 306,309 κ.ε. για το συμβούλιο πλημμελειοδικών.

 

Άρθρο  317. Αρμοδιότητα.- 1. Το συμβούλιο εφετών αποφασίζει: α) για τις εφέσεις που ασκούνται κατά των βουλευμάτων του συμβουλίου πλημμελειοδικών σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 481 και β) για τις προτάσεις του εισαγγελέα των εφετών να αναθεωρηθεί η κατηγορία σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού και στην παράγραφο 3 του άρθρου 322.

2.  Ο εισαγγελέας εφετών, αφού παραλάβει τα έγγραφα σύμφωνα με όσα   ορίζονται  στο  άρθρο  314,  αν  δεν  ασκήθηκε  έφεση  κατά  του βουλεύματος, ελέγχει μέσα  σε  τρεις  ημέρες την κατηγορία.  Αν  διαπιστώσει  ότι δεν υπάρχει κακούργημα ή ότι στο κακούργημα δεν δόθηκε ο χαρακτηρισμός που έπρεπε ή ότι η κατηγορία δεν είναι για  οποιονδήποτε λόγο  βάσιμη  ή  δεν  αποδείχθηκε  ακόμα  όσο  ήταν  αναγκαίο ή ότι το δικαστήριο στο οποίο παραπέμφθηκε ο κατηγορούμενος δεν είναι  αρμόδιο, εισάγει  την  υπόθεση  με  αιτιολογημένη πρότασή του στο συμβούλιο του δικαστηρίου των εφετών.

 

Άρθρο 318. Δικαιοδοσία του συμβουλίου εφετών.- Το συμβούλιο εφετών στις περιπτώσεις  του  άρθρου 317   έχει   το   δικαίωμα   να   διατάσσει   ό,τι  και  το  συμβούλιο πλημμελειοδικών κατά τα άρθρα 309 έως και 315.   Η  εξουσία  αυτή  του συμβουλίου  των  εφετών  δεν  περιορίζεται  καθόλου,  ακόμη  και  όταν ασχολείται με την υπόθεση ύστερα από έφεση του κατηγορουμένου.

 

Άρθρο 319. Διατάξεις του βουλεύματος των εφετών.- 1. Αν το συμβούλιο αποφανθεί να μη  γίνει  κατηγορία  ή  να  παύει οριστικά ή προσωρινά η ποινική δίωξη ή να κηρυχθεί απαράδεκτη, διατάσσει συγχρόνως την κατάργηση του εντάλματος  σύλληψης ή   προσωρινής   κράτησης   που  έχει  εκδοθεί  και  την  απόλυση  του κατηγορουμένου.

2.  Αν έχει διαταχθεί συνέχιση της  ανάκρισης,  ο  εισαγγελέας εφετών  στέλνει  χωρίς αναβολή τα έγγραφα στον αρμόδιο ανακριτή ή στον εφέτη στον οποίο έχει ανατεθεί με βούλευμα η συνέχιση  της  ανάκρισης.  Αφού  γίνει  η  ανάκριση, το συμβούλιο εφετών αποφασίζει κατά το άρθρο 318, και όταν ακόμη περιλαμβάνεται στη δίωξη και πρόσωπο για το  οποίο δεν είχε κρίνει το πρωτόδικο συμβούλιο.

3.  Αν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για να υποστηριχθεί η κατηγορία  και  χαρακτηρίζεται σωστά η πράξη, επικυρώνεται το βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών και συνεχίζεται η διαδικασία.

4.  Αν  μόνο  ο  χαρακτηρισμός  της  πράξης  ήταν λανθασμένος, δίνεται σωστά ο χαρακτηρισμός στο βούλευμα που εκδίδεται.

5.  Το βούλευμα του συμβουλίου εφετών που  εκδόθηκε  κατά  τις παρ.   3  και  4 επιδίδεται με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος στον κατηγορούμενο και στους υπόλοιπους διαδίκους με τη φροντίδα του εισαγγελέα εφετών ή πλημμελειοδικών.   Μόλις  καταστεί  αμετάκλητο  το  βούλευμα, γίνεται η κλήση του κατηγορουμένου κατά τα άρθρα 321 κ.ε.

 

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

Προπαρασκευαστική διαδικασία

 

 

Άρθρο  320. Ορισμός δικασίμου και κλήτευση στο ακροατήριο.- 1. Ο ορισμός δικασίμου στις περιπτώσεις κατηγορουμένων που κρατούνται προσωρινά γίνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.

2.Στις περιπτώσεις των άρθρων 244, 245 στοιχ. α  και 308 παρ 3. ο κατηγορούμενος κλητεύεται στο ακροατήριο με  κλητήριο θέσπισμα,  και στις περιπτώσεις των άρθρων 314 και 315 παρ. 3 και 4 με κλήση. Το κλητήριο  θέσπισμα  και  η  κλήση  του  κατηγορουμένου συντάσσονται σε δύο αντίτυπα. Το ένα επιδίδεται στον κατηγορούμενο και  το άλλο επισυνάπτεται στη δικογραφία κατά τη συζήτηση της  υποθέσεως.

3.Μετά την επίδοση της κλήσης ή του κλητηρίου  θεσπίσματος  ο εισαγγελέας  δεν  μπορεί  να  αποσύρει την υπόθεση από τη δικάσιμο που ορίστηκε. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις των άρθρων 169 παρ. 2 και 323.
Άρθρο 321. Περιεχόμενο του κλητήριου θεσπίσματος και της κλήσης.- 1. Το κλητήριο θέσπισμα πρέπει να περιέχει: α) το ονοματεπώνυμο και, αν υπάρχει ανάγκη, και άλλα στοιχεία που καθορίζουν την ταυτότητα του κατηγορουμένου, β) τον προσδιορισμό  του  δικαστηρίου στο  οποίο καλείται, γ) τη χρονολογία, την ημέρα της εβδομάδας και την ώρα που πρέπει να εμφανιστεί, δ) τον ακριβή καθορισμό  της  πράξης  για την οποία κατηγορείται και μνεία του άρθρου του ποινικού νόμου που την προβλέπει και ε.  Τον αριθμό του,  την  επίσημη  σφραγίδα και την υπογραφή του εισαγγελέα,  του δημόσιου κατήγορου ή του  πταισματοδίκη (άρθρ. 27 παρ. 2) που εξέδωσε το θέσπισμα.  Τα ίδια στοιχεία πρέπει να περιέχει και το κλητήριο θέσπισμα που επιδίδεται στον αστικώς  υπεύθυνο  (άρθρο  89).

2.  Η κλήση για την εμφάνιση (άρθρο 320) ως προς την  αξιόποινη  πράξη πρέπει να αναφέρεται στο παραπεμπτικό βούλευμα κατά τα λοιπά πρέπει επίσης να περιέχει όσα και το κλητήριο θέσπισμα.

3.  Αντίγραφο του κλητήριου θεσπίσματος ή της κλήσης πρέπει να  επιδίδεται σε κάθε περίπτωση στον πολιτικώς ενάγοντα.

4.  Η  τήρηση  των  διατάξεων των παρ.  1 και 2 επιβάλλεται με ποινή ακυρότητας του κλητήριου θεσπίσματος και της κλήσης.

5.  Η έλλειψη στοιχείου του κύρους  του  κλητηρίου  θεσπίσματος  ή  της κλήσεως αποδεικνύεται από το κλητήριο θέσπισμα ή την κλήση που επιδόθηκε στον κατηγορούμενο  ή  από  το  υπάρχον  στη  δικογραφία αντίτυπό του και σε έλλειψή του από το αποδεικτικό επιδόσεως.

 

Άρθρο  322. Προσφυγή κατά της απευθείας κλήσης-  1. Ο κατηγορούμενος που κλητεύθηκε απευθείας με κλητήριο θέσπισμα στο ακροατήριο για πλημμέλημα τιμωρούμενο στο νόμο με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους ή για παράβαση καθήκοντος (άρθρο 259 ΠΚ) ή ανθρωποκτονία από αμέλεια (302 ΠΚ)  έχει δικαίωμα να προσφύγει στον αρμόδιο εισαγγελέα εφετών μέσα σε δέκα  ημέρες  από  την  επίδοση  του κλητήριου  θεσπίσματος. Για την  προσφυγή  συντάσσεται  έκθεση  από τον γραμματέα της εισαγγελίας πρωτοδικών που εξέδωσε το κλητήριο θέσπισμα ή της εισαγγελίας πρωτοδικών του τόπου διαμονής  του· ο τελευταίος έχει υποχρέωση να το αναφέρει τηλεγραφικά στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών που εξέδωσε το κλητήριο θέσπισμα υποβάλλοντας ταυτόχρονα την έκθεση που συντάχθηκε. Ο προσφεύγων υποχρεούται, επί ποινή απαραδέκτου, να καταθέσει παράβολο υπέρ του Δημοσίου, το ύψος του οποίου καθορίζεται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ένα μόνον παράβολο κατατίθεται όταν ασκούνται προσφυγές από περισσότερους. Το παράβολο επιστρέφεται στον καταθέσαντα μόνον αν γίνει δεκτή η δική του προσφυγή.

2. Ο εισαγγελέας των εφετών έχει υποχρέωση να αποφασίσει  μέσα σε  δέκα  ημέρες  από  τότε που θα φτάσει σ` αυτόν η έκθεση προσφυγής και μπορεί: α) να απορρίψει την προσφυγή · β) να κάνει δεκτή την προσφυγή, οπότε διατάσσει την εισαγωγή της υπόθεσης στο δικαστικό συμβούλιο · γ) να προβεί σε μία από τις παραπάνω ενέργειες, αφού προηγουμένως συμπληρωθεί , με οποιοδήποτε τρόπο, το αποδεικτικό υλικό από τον ίδιο ή μέσω εισαγγελέα πρωτοδικών ή προανακριτικού υπαλλήλου. Η διάταξη του εισαγγελέα εφετών που απορρίπτει την  προσφυγή επιδίδεται  στον κατηγορούμενο σύμφωνα με τα άρθρα 155 κ.ε. αν από την επίδοση έως τη δικάσιμο που ορίστηκε αρχικά  μεσολαβεί τουλάχιστον  το μισό  της προθεσμίας που χρειάζεται για την κλήτευση, ο κατηγορούμενος έχει υποχρέωση να εμφανιστεί σ`  αυτήν  για  να  δικαστεί  χωρίς  άλλη κλήτευση.

 

Άρθρο 323.-Προσφυγή προσώπων ιδιάζουσας δωσιδικίας.- Ο κατηγορούμενος που κλητεύθηκε με κλητήριο θέσπισμα απευθείας στο ακροατήριο του μονομελούς εφετείου σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 110 έχει δικαίωμα να προσφύγει στο αρμόδιο συμβούλιο εφετών μέσα στην προθεσμία που ορίζεται στην παράγραφο 1 του προηγούμενου άρθρου. Η  προσφυγή υποβάλλεται στα όργανα που  αναφέρονται  στην  ίδια  παράγραφο  ή  στο  γραμματέα  της  εισαγγελίας εφετών. Το συμβούλιο εφετών έχει υποχρέωση να αποφασίσει μέσα σε δέκα ημέρες από τότε  που  υποβλήθηκε  η  έκθεση προσφυγής   μαζί   με   τη  σχετική  πρόταση  του  εισαγγελέα  εφετών, και μπορεί :

α) να απορρίψει την προσφυγή· β) να κάνει δεκτή την προσφυγή εκδίδοντας βούλευμα αποφαινόμενο ότι δεν πρέπει να γίνει η κατηγορία ή παύον οριστικά την ποινική δίωξη ή κηρύσσοντας αυτήν απαράδεκτη· γ) να προβεί σε μία από τις παραπάνω ενέργειες, αφού προηγουμένως διατάξει τη συμπλήρωση του αποδεικτικού υλικού από Εισαγγελέα Πρωτοδικών ή προανακριτικό υπάλληλο. Το συμβούλιο αποφασίζει σε πρώτο και τελευταίο  βαθμό. Το   βούλευμα  του  συμβουλίου  εφετών  που  απορρίπτει  την  προσφυγή επιδίδεται σύμφωνα με τα άρθρα 155 κ.ε. στον κατηγορούμενο. Αν  από  την επίδοση  του βουλεύματος έως τη δικάσιμο που ορίστηκε αρχικά μεσολαβεί τουλάχιστον το μισό  της  προθεσμίας  που  ορίστηκε  για  κλήτευση ο κατηγορούμενος  έχει υποχρέωση να εμφανιστεί κατά τη δικάσιμο αυτή για να δικαστεί χωρίς άλλη κλήτευση.

 

Άρθρο 324. Ανάκληση της εισαγωγής που έγινε με απευθείας κλήση.- Ωσότου  αρχίσει  η  συζήτηση  στο  ακροατήριο,  ο εισαγγελέας  πλημμελειοδικών  μπορεί  να  αποσύρει  την υπόθεση και να διατάξει κύρια ανάκριση, αν, λόγοι  που εμφανίστηκαν  μετά  την απευθείας  κλήση  στο  ακροατήριο προσδίδουν στην πράξη χαρακτήρα κακουργήματος.

         

Άρθρο  325. Παραμονή των δικογραφιών στα γραφεία.-  Από  τη  στιγμή που θα επιδοθεί στον κατηγορούμενο το κλητήριο θέσπισμα ή η κλήση για την  εμφάνιση  οι  δικογραφίες και  τα  πειστήρια  πρέπει  να  παραμένουν κατά τις εργάσιμες ώρες στο οικείο δικαστικό γραφείο. Ο παραβάτης τιμωρείται πειθαρχικά.

Άρθρο  326. Γνωστοποίηση των μαρτύρων.-  1.   Ο  αρμόδιος  εισαγγελέας πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από τη δημόσια συνεδρίαση επιδίδει στον κατηγορούμενο  που παραπέμπεται  να δικαστεί σε οποιοδήποτε ποινικό δικαστήριο, εκτός από το πταισματοδικείο, κατάλογο των μαρτύρων που θα εξεταστούν.  Ο κατάλογος αυτός μπορεί να  καταγραφεί στο σώμα και μάλιστα στο τέλος του κλητήριου θεσπίσματος  ή της  κλήσης για εμφάνιση.  Στις περιπτώσεις των άρθρων 353 παρ.  1 και 365 δεν χρειάζεται η επίδοση καταλόγου σύμφωνα με αυτό το άρθρο.

2.  Την  ίδια  υποχρέωση  έχει  και ο πολιτικώς ενάγων για τους μάρτυρες που κλητεύει ο ίδιος.

3.  Ο  κατηγορούμενος δεν έχει υποχρέωση να γνωστοποιήσει στον εισαγγελέα και στους διαδίκους τους μάρτυρες που κλητεύει.  Όταν όμως κατηγορείται για πράξη για την οποία ο νόμος  επιτρέπει  την  απόδειξη της  αλήθειας, αν θέλει να αποδείξει την αλήθεια οφείλει να το δηλώσει  εγγράφως και σ` αυτόν που έκανε την έγκληση, και στον εισαγγελέα  στην έγγραφη  αυτή  δήλωση  πρέπει  να  γνωστοποιεί  ταυτόχρονα,  με  ποινή αποκλεισμού του δικαιώματός του, και τους μάρτυρες που θα εξετάσει για την απόδειξη της αλήθειας.  Η δήλωση επιδίδεται σύμφωνα  με  τα  άρθρα 155  κ.ε. στον εισαγγελέα και σ` αυτόν που έκανε την έγκληση με δαπάνη εκείνου που κάνει τη δήλωση, τρεις  τουλάχιστον  ημέρες  πριν  από  τη  δίκη, εκτός από την περίπτωση του άρθρου 361.
Άρθρο  327. Μάρτυρες που πρέπει να κλητευθούν.-  1.   Ο  εισαγγελέας  και  ο  δημόσιος κατήγορος οφείλουν να κλητεύουν στο ακροατήριο  όλους  τους  ουσιώδεις  μάρτυρες κατηγορίας  και  υπεράσπισης.   Εκτός  από  τις  αποδείξεις  που έχουν συλλεγεί κατά την ανάκριση, μπορούν  να  προσκομίσουν  στο  ακροατήριο νέους μάρτυρες και άλλες αποδείξεις.

2.   Ο  κατηγορούμενος,  εκτός  από  τους μάρτυρες που προσκαλούνται από τον ίδιο με δικές του δαπάνες, έχει  δικαίωμα  να  ζητήσει από την αρμόδια αρχή να κλητεύσει υποχρεωτικά έναν τουλάχιστον μάρτυρα της   εκλογής   του   αν  κατηγορείται  για  πλημμέλημα,  και  δύο  αν κατηγορείται για  κακούργημα.   Η  αίτηση  είναι  απαράδεκτη,  αν  δεν αναφέρει την ακριβή διεύθυνση των μαρτύρων που προτείνονται, καθώς και το  θέμα για το οποίο κυρίως θα γίνει η εξέταση.  Η κλήτευση δεν είναι υποχρεωτική, αν το θέμα δεν έχει σχέση με την κατηγορούμενη πράξη  ή αν ο μάρτυρας κατοικεί ή διαμένει στην αλλοδαπή.

3. Η  αίτηση  που  αναφέρεται  στην  προηγούμενη   παράγραφο υποβάλλεται  στον  αρμόδιο  εισαγγελέα το αργότερο σε πέντε ημέρες από την επίδοση της κλήσης ή του κλητήριου θεσπίσματος διαφορετικά,  είναι απαράδεκτη. Κατά  την υποβολή της αίτησης συντάσσεται στο ίδιο έγγραφο έκθεση για τη παράδοσή της. Η κλήτευση των μαρτύρων που  προτείνονται μπορεί  να  γίνει  το  αργότερο δύο ημέρες πριν από τη δικάσιμο και με τηλεγράφημα, οπότε επέχει θέση αποδεικτικού η βεβαίωση  του  υπαλλήλου του  Ο.Τ.Ε., για την κατάθεσή του, που γράφεται κάτω από αντίγραφο του τηλεγραφήματος.   Για  την  τήρηση  της  προθεσμίας  των  δύο   ημερών λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία καταθέσεως του τηλεγραφήματος.

4 Οι  διατάξεις  των  παρ.  2 και 3 δεν εφαρμόζονται όταν ο κατηγορούμενος παραπέμπεται στο μονομελές πλημμελειοδικείο.

Άρθρο 328. Εξέταση των μαρτύρων που έχουν κώλυμα να εμφανιστούν.- Όταν ο εισαγγελέας ή ένας διάδικος, αφού παραπεμφθεί η υπόθεση στο ακροατήριο,  θεωρεί  ότι  εξαιτίας  ασθένειας  ή άλλου  ανυπέρβλητου  κωλύματος  δεν  είναι  δυνατό  να  εμφανιστεί στο δικαστήριο μάρτυρας  που  δεν  εξετάστηκε  στην  ανάκριση,  μπορεί  να ζητήσει από τον πρόεδρο του δικαστηρίου ή τον πταισματοδίκη την ένορκη εξέταση  του  μάρτυρα. Αν η αίτηση γίνει δεκτή, η εξέταση γίνεται στον τόπο όπου αυτός βρίσκεται από ανακριτικό υπάλληλο, που τον διορίζει  ο δικαστής  ο  οποίος  διέταξε  την  εξέταση  ο  δικαστής  ειδοποιεί τον εισαγγελέα και τους διαδίκους να παραστούν στην εξέταση είτε οι  ίδιοι είτε   εκπροσωπούμενοι  από  συνήγορό  τους.  Ο  κατηγορούμενος,  όταν βρίσκεται σε προσωρινή κράτηση έξω από  τον  τόπο  της  εξέτασης,  δεν προσάγεται  έχει  όμως δικαίωμα να παραστεί δια συνηγόρου που διορίζει με απλή επιστολή, την οποία βεβαιώνει ο  διευθυντής  του  καταστήματος όπου κρατείται.  Η  έκθεση  για  την  εξέταση  αυτή  διαβάζεται  στο ακροατήριο. Διαφορετικά, η διαδικασία είναι άκυρη.

 

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΚΥΡΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Θεμελιώδεις αρχές της διαδικασίας

Άρθρο  329. Αρχή της δημοσιότητας.-  1.   Η  συζήτηση  στο  ακροατήριο,  καθώς και η απαγγελία της απόφασης, γίνονται δημόσια σε όλα τα Ποινικά δικαστήρια, και  επιτρέπεται  στον  καθένα   να   παρακολουθεί   ανεμπόδιστα   τις συνεδριάσεις. Απαγορεύεται όμως η παρουσία στο ακροατήριο προσώπων που κατά  την  ελεύθερη  κρίση  εκείνου  που  διευθύνει  τη  συζήτηση  δεν συμπλήρωσαν το 17ο έτος της ηλικίας τους.

2.Τα δικαστήρια ανηλίκων συνεδριάζουν κεκλεισμένων των θυρών. Εκτός των διαδίκων, των συνηγόρων τους και των επιμελητών ανηλίκων μπορούν να παρίστανται οι γονείς ή οι τρίτοι που ασκούν τη γονική μέριμνα ή  οι επίτροποι, καθώς και οι αντιπρόσωποι της οικείας εταιρίας προστασίας ανηλίκων.

2.  Αν πρόκειται για δίκες που είναι  πιθανό  να  προσελκύσουν μεγαλύτερο  αριθμό  ακροατών  από  το  συνηθισμένο,  οι  οποίοι μπορεί εξαιτίας της ανεπάρκειας του χώρου στον οποίο  διεξάγεται  η  δίκη  να εμποδίσουν  την  ομαλή  διεξαγωγή  της  διαδικασίας,  ο  πρόεδρος  του δικαστηρίου σε συνεννόηση με τον εισαγγελέα  ορίζουν  τον  αριθμό  των ακροατών,  οπότε  επιτρέπεται  χωρίς  διάκριση  η είσοδος στον καθένα, ωσότου συμπληρωθεί αυτός ο αριθμός.

 

Άρθρο 330. Συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών.-1. Αν η δημοσιότητα της συνεδρίασης είναι επιβλαβής στα χρηστά ήθη ή συντρέχουν ειδικοί λόγοι να προστατευθεί ο ιδιωτικός ή οικογενειακός βίος των διαδίκων, ιδίως αν η δημοσιότητα σε δίκη εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής έχει ως συνέπεια την ιδιαίτερη ψυχική ταλαιπωρία ή το διασυρμό του θύματος και μάλιστα ανηλίκου, το δικαστήριο διατάσσει τη διεξαγωγή της δίκης ή ενός μέρους της χωρίς δημοσιότητα και την απομάκρυνση των ακροατών.

2.  Για τον αποκλεισμό της δημοσιότητας κατά την προηγούμενη παράγραφο,  το  δικαστήριο,  αφού  ακούσει τον εισαγγελέα ή το δημόσιο κατήγορο και τους διαδίκους, εκδίδει αιτιολογημένη απόφαση  και  την απαγγέλει σε δημόσια συνεδρίαση.

Άρθρο  331. Προφορικότητα της διαδικασίας.-  Η  διαδικασία στο ακροατήριο διεξάγεται προφορικά. Για τη συζήτηση συντάσσονται  πρακτικά και  η  απόφαση  απαγγέλλεται προφορικά και διατυπώνεται εγγράφως σύμφωνα με όσα ορίζονται στα άρθρα 140-144.

 

Άρθρο 331Α.-Αρχή της συνέχειας της διαδικασίας.-Όταν αρχίσει η  εκδίκαση  κάθε  υπόθεσης,  η  συζήτηση  εξακολουθεί  χωρίς διακοπή ωσότου απαγγελθεί η απόφαση.  Ο διευθύνων δεν μπορεί  να  διακόψει  τη  συζήτηση παρά  μόνο  κατά τα αναγκαία διαλείμματα για αναψυχή των δικαστών, των ενόρκων, των συνηγόρων, των μαρτύρων, των κατηγορουμένων και  σε  όσες άλλες περιπτώσεις ορίζει ο κώδικας.

Άρθρο 332. Συμπεριφορά των δικαστικών λειτουργών.- Αν κατά τη διάρκεια της  διαδικασίας  στο  ακροατήριο  οι δικαστικοί λειτουργοί  δεν  μεταχειρίζονται τα πρόσωπα που συμμετέχουν στη  δίκη κατά τρόπο ευπρεπή, απαθή και ψύχραιμο,  διαπράττουν βαρύ πειθαρχικό παράπτωμα.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Καθήκοντα και δικαιώματα εκείνου που διευθύνει τη συζήτηση

 Άρθρο  333. Γενική διεύθυνση της διαδικασίας.-  1.  Ο διευθύνων τη συζήτηση δίνει την άδεια στον εισαγγελέα ή  στο  δημόσιο  κατήγορο  και  στους  συνέδρους δικαστές να υποβάλουν ερωτήσεις.

2.   Ο διευθύνων  δίνει  επίσης  την  άδεια  στους διαδίκους, όπως και στους  συνηγόρους  τους,  να  υποβάλουν  ερωτήσεις στους εξεταζόμενους μάρτυρες, πραγματογνώμονες ή τεχνικούς συμβούλους,  και δεν επιτρέπει ερωτήσεις άσκοπες ή έξω από το θέμα. Δίνει επίσης σ’ αυτούς  το  λόγο  για να αγορεύσουν ή, όταν το ζητήσουν, για να κάνουν δηλώσεις, αιτήσεις ή ενστάσεις για  οποιοδήποτε  θέμα  που  αφορά  την υπόθεση  που  συζητείται, εξετάζει τους μάρτυρες και τους κατηγορουμένους και δημοσιεύει την απόφαση.

3. Εφόσον λάβει το λόγο ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος ή ένας από τους διαδίκους, δίνεται ο λόγος και στους υπόλοιπους διαδίκους. Ο κατηγορούμενος ή ο συνήγορός του έχουν το δικαίωμα να μιλούν πάντοτε τελευταίοι.

 

Άρθρο  334. Ανάκληση στην τάξη.-  1.  Ο διευθύνων τη συζήτηση μπορεί να διακόπτει τον εισαγγελέα και τους διαδίκους που έλαβαν το  λόγο,  όταν απομακρύνονται  από  το θέμα. Συνιστά επίσης στους διαδίκους και στους  συνηγόρους να τηρούν το  απαραίτητο  μέτρο  στις  εκφράσεις  τους  και  ανακαλεί στην τάξη όποιον από αυτούς χρησιμοποιεί απρεπείς εκφράσεις ή επιχειρεί  προσωπικές  επιθέσεις. Εξάλλου στον εισαγγελέα ή στο δημόσιο κατήγορο μπορεί να υποδεικνύει αυτό το άτοπο. Αν, παρ` όλα αυτά,  ένας από  τους παραπάνω επιμένει σε τέτοιου είδους εκτροπή, είναι δυνατό να του αφαιρέσει το λόγο.

2.  Μπορεί επίσης να απορρίπτει όλες τις προτάσεις που δεν βοηθούν  καθόλου στην  εξακρίβωση  της  αλήθειας  και  προκαλούν  άσκοπη παράταση των συζητήσεων.

Άρθρο 335. Επανόρθωση παραλείψεων. Προσφυγή στο δικαστήριο.- 1. Ο διευθύνων τη συζήτηση  μπορεί,  αν το  κρίνει  δικαιολογημένο, να επιτρέψει σε εξαιρετικές περιπτώσεις να επανορθωθεί πριν από το τέλος της διαδικασίας κάποια παράλειψη  στην οποία  υπέπεσε  ο  εισαγγελέας  ή ο δημόσιος κατήγορος ή ένας από τους διαδίκους.

2.  Εναντίον των διατάξεων που εκδίδονται από τον πρόεδρο  κατά  τα άρθρα 141 παρ. 2, 333, 334, της παρ. 1 αυτού του άρθρου και των άρθρων 337 παρ.  2 και  359  μπορεί  να  ασκηθεί  αμέσως  προσφυγή  σε ολόκληρο το δικαστήριο.

Άρθρο 336. Θόρυβος και ανυπακοή.- 1.  Αν  κατά  τη  διάρκεια  της  διαδικασίας  στο ακροατήριο  δημιουργηθεί  θόρυβος  ή  εκδηλωθεί  ανυπακοή σε μέτρα που αποφασίστηκαν ή σε διαταγές που  δόθηκαν,  ο διευθύνων  τη συζήτηση  έχει τη διακριτική ευχέρεια να επιβάλει στον υπαίτιο, ύστερα από ακρόασή του, είτε χρηματική ποινή 10 έως 100 ευρώ, είτε αποβολή από το ακροατήριο, είτε κράτηση  έως  24 ωρών.

2.  Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει κατά  του  συνηγόρου  που δημιουργεί  θόρυβο  ή δείχνει ανυπακοή σε μέτρα που αποφασίστηκαν μόνο τις πειθαρχικές ποινές που προβλέπονται στον «Κώδικα περί  δικηγόρων».  Αν  απαγγελθεί πειθαρχική κατηγορία κατά του συνηγόρου, γίνεται αμέσως σύντομη διακοπή της συνεδρίασης, για να ετοιμάσει την υπεράσπισή του.

3.  Την αστυνομική εξουσία της παρ. 1 την ασκεί κατά τη  διάρκεια της διακοπής της συνεδρίασης ο εισαγγελέας, αν παρευρίσκεται στην αίθουσα των συνεδριάσεων.

Άρθρο  337. Σύλληψη για ψευδορκία.-  1.  Αν κατά τη διάρκεια της αποδεικτικής διαδικασίας γεννηθεί εναντίον ενός μάρτυρα υπόνοια ψευδορκίας, ο διευθύνων  τη συζήτηση μπορεί με αίτηση του εισαγγελέα ή ενός διαδίκου ή και αυτεπαγγέλτως να διατάξει  να μην απομακρυνθεί ο μάρτυρας την ημέρα αυτή από το ακροατήριο τις ώρες που συνεδριάζει το δικαστήριο και να προσέλθει την επόμενη, εφόσον συνεχίζεται η συνεδρίαση. Ο μάρτυρας που παραβιάζει την υποχρέωση του αυτή τιμωρείται με την ποινή της απείθειας κατά το άρθρο 169 ΠΚ.

2.  Αν ύστερα από το τέλος της συζήτησης ο διευθύνων εκτιμά ότι δεν διαλύθηκαν οι υπόνοιες για ψευδορκία, διατάσσει τη  σύλληψη  του  υπόπτου  και  την  παράδοσή  του στον εισαγγελέα. Ο εισαγγελέας μπορεί να τον παραπέμψει αμέσως  στο  αρμόδιο  δικαστήριο,  για να δικαστεί σύμφωνα με τα άρθρα 417 κ.ε.

 

Άρθρο 338. Πλαστότητα του εγγράφου.- Αν κατά την ποινική δίκη προσβληθεί ως πλαστό κάποιο έγγραφο, το οποίο κατά την κρίση του δικαστηρίου είναι αναγκαίο για την απόφαση στην κύρια υπόθεση, το δικαστήριο ερευνά σε κάθε περίπτωση τη γνησιότητα αυτού και μόνο όταν κρίνει πως υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι είναι πλαστό αναβάλλει με ειδικώς αιτιολογημένη απόφασή του τη δίκη ωσότου περατωθεί η διαδικασία για την πλαστογραφία.

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έναρξη της διαδικασίας στο ακροατήριο

Άρθρο  339. Έναρξη της εκδίκασης.-  1.  Μόλις αρχίσει η εκδίκαση οι διάδικοι και οι συνήγοροί τους, καθώς και οι μάρτυρες που κλητεύθηκαν,  κάθονται  στις ορισμένες γι` αυτούς θέσεις ή έδρες.

2.   Οι  κατηγορούμενοι  που  κρατούνται προσωρινά παρίστανται χωρίς χειροπέδες και μόνο φυλάσσονται.

 

Άρθρο 340. Προσωπική εμφάνιση του κατηγορουμένου.- 1. Κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο ο κατηγορούμενος εμφανίζεται αυτοπροσώπως δυνάμενος να διορίσει δικηγόρο ως συνήγορο για την υπεράσπισή του ή εκπροσωπείται από συνήγορο κατά τα οριζόμενα στην παρ. 2. Στα κακουργήματα ο πρόεδρος του δικαστηρίου  διορίζει,  από  πίνακα  που  καταρτίζει  κάθε  χρόνο  τον Ιανουάριο  το  διοικητικό  συμβούλιο του οικείου δικηγορικού συλλόγου,  υποχρεωτικά συνήγορο στον κατηγορούμενο  που  δεν  έχει. Την ίδια υποχρέωση έχει και ο δικαστής ανηλίκων, όταν ο ανήλικος κατηγορείται για πράξη, που αν την τελούσε ενήλικος, θα ήταν κακούργημα. Αν ο κατηγορούμενος αρνηθεί την υπεράσπισή του από τον διορισμένο συνήγορο, ή αν ο τελευταίος αρνηθεί αιτιολογημένα το διορισμό του, ο πρόεδρος του δικαστηρίου διορίζει άλλο συνήγορο από τον ίδιο πίνακα. Σε περίπτωση νέας άρνησης του κατηγορουμένου, το δικαστήριο προβαίνει στην εκδίκαση της υπόθεση του κακουργήματος χωρίς διορισμό συνηγόρου. Ο κατηγορούμενος που κρατείται, υποχρεούται δέκα τουλάχιστον ημέρες πριν τη συνεδρίαση να ειδοποιήσει, δια του διευθυντή του καταστήματος κράτησης, τον εισαγγελέα του δικαστηρίου στο οποίο θα γίνει η δίκη για κακούργημα ότι δεν έχει συνήγορο υπεράσπισης. Την ίδια υποχρέωση έχει και ο κατηγορούμενος που δεν κρατείται. Ο εισαγγελέας διορίζει συνήγορο από τον πίνακα και θέση στη διάθεσή του τη δικογραφία. Οι διευθυντές των καταστημάτων κράτησης οφείλουν να γνωστοποιούν στους κατηγορουμένους αυτήν την υποχρέωση. Σε δίκες για κακούργημα, οι οποίες λόγω της σοβαρότητας και του αντικειμένου τους πρόκειται να έχουν μακρά διάρκεια, ο πρόεδρος του δικαστηρίου διορίζει με την ίδια διαδικασία στον κατηγορούμενο που δεν έχει συνήγορο δύο ή τρις συνηγόρους από τον ίδιο πίνακα. Ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να αρνηθεί την υπεράσπισή του από το συνήγορο ή τους συνηγόρους που διορίστηκαν από τον πρόεδρο, μπορεί όμως με αιτιολογημένη αίτηση του να ζητήσει από το δικαστήριο την ανάκληση του διορισμού ενός μόνο συνηγόρου, οπότε η υπεράσπιση συνεχίζεται από τους λοιπούς, εφόσον είχαν διοριστεί περισσότεροι από ένας.

2.  Ο συνήγορος που εκπροσωπεί τον κατηγορούμενο διορίζεται με έγγραφη δήλωσή του. Η δήλωση γίνεται κατά τις διατυπώσεις του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 42 και πρέπει, με ποινή απαραδέκτου, να αναφέρει την ακριβή διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής του κατηγορουμένου. Στην περίπτωση αυτή ο κατηγορούμενος θεωρείται παρών και ο συνήγορός του ενεργεί όλες τις διαδικαστικές πράξεις γι` αυτόν. Το δικαστήριο σε κάθε περίπτωση μπορεί να διατάξει την προσωπική εμφάνιση του κατηγορουμένου, όταν κρίνει ότι αυτή είναι απαραίτητη για να βρεθεί η αλήθεια. Αν και μετά το γεγονός αυτό δεν εμφανιστεί ο κατηγορούμενος, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη βίαιη προσαγωγή του, που εκτελείται, αν είναι δυνατό, ακόμα και κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης.

3. Αν ο κατηγορούμενος δεν εμφανιστεί ή δεν εκπροσωπείται νομίμως από συνήγορο, δικάζεται σαν να ήταν παρών, εφόσον έχει νομίμως κλητευθεί.

4. Ο αιτών την ακύρωση της διαδικασίας, την ακύρωση απόφασης, την αναστολή εκτέλεσης απόφασης λόγω ασκηθείσης εφέσεως ή αναιρέσεως και τον καθορισμό συνολικής εκτιτέας ποινής και την εκτελεστότητα της απόφασης μπορεί να εκπροσωπηθεί από συνήγορο, διοριζόμενο κατά τους όρους της παραγράφου 2. Για το παραδεκτό των ως άνω αιτήσεων, δεν απαιτείται να υποβληθεί ο αιτών στην εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Άρθρο 341.Αίτηση ακύρωσης της διαδικασίας επί πλημμελημάτων.- 1. Αν ο κατηγορούμενος που καταδικάστηκε από λόγους ανώτερης βίας ή από άλλα ανυπέρβλητα αίτια δεν μπόρεσε εγκαίρως να γνωστοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο στο δικαστήριο ανυπέρβλητο κώλυμα εμφάνισής του στη δίκη και να ζητήσει την αναβολή της συζήτησης (άρθρο 349), μπορεί να υποβάλει αίτηση για ακύρωση της διαδικασίας που πραγματοποιήθηκε χωρίς την παρουσία του ή την εκπροσώπησή του από συνήγορο. Η αίτηση υποβάλλεται στο γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε ημερών από την έκδοσή της και αναφέρει τους λόγους ανώτερης βίας ή το ανυπέρβλητο κώλυμα. Νέα αίτηση για ακύρωση της ίδιας διαδικασίας είναι απαράδεκτη σε οποιουσδήποτε λόγους και αν στηρίζεται.

2.Η αίτηση αυτή επιτρέπεται μόνο για πλημμελήματα για τα οποία εκδόθηκε ανέκκλητη απόφαση και δεν αναστέλλει την εκτέλεση της απόφασης. Μπορεί  όμως ο εισαγγελέας του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση, μόλις υποβληθεί η αίτηση για  ακύρωση,  να  διατάξει  την αναστολή  της  εκτέλεσης,  ωσότου  εκδικαστεί η αίτηση. Σε περίπτωση μη  χορηγήσεως της αναστολής, ο αιτών δύναται να προσφύγει  στο  δικαστικό συμβούλιο μέσα σε δύο ημέρες. Η  αίτηση για ακύρωση εισάγεται, χωρίς να  κλητευθεί εκείνος που την υπέβαλε, στην πρώτη δικάσιμο του  δικαστηρίου  που  δίκασε,  το  οποίο  αποφασίζει αμετάκλητα.  Το δικαστήριο όμως είναι δυνατό να αναβάλει τη  συζήτηση  για  την  αίτηση  σε  μεταγενέστερη  ορισμένη  δικάσιμο,  αν  προβάλλονται λόγοι ανώτερης βίας ή άλλα  ανυπέρβλητα  αίτια,  εξαιτίας των  οποίων  εκείνος  που  υπέβαλε την αίτηση δεν μπορεί να εμφανιστεί στην συζήτηση της αίτησης  για  ακύρωση.  Αν  γίνει  δεκτή  η  αίτηση, ακυρώνεται  η  απόφαση που προσβάλλεται και διατάσσεται η νέα συζήτηση της υπόθεσης στην ίδια ή  σε άλλη ρητή δικάσιμο.

 

Άρθρο 342. Λήψη της ταυτότητας του κατηγορουμένου.-  Ο διευθύνων τη συζήτηση ρωτά τον κατηγορούμενο για το ονοματεπώνυμό του, τον τόπο γέννησης και  κατοικίας του, την ηλικία, το όνομα των γονέων, το επάγγελμα, και, αν χρειάζεται, για κάθε περιστατικό που μπορεί   να  καθορίσει  με  μεγαλύτερη  ακρίβεια  την  ταυτότητά  του, συνιστώντας  να  προσέχει  την  κατηγορία  και  τη  σχετική  συζήτηση.

 

Άρθρο 343. Θέση επί της κατηγορίας- Ενημέρωση του κατηγορουμένου.- Ο διευθύνων τη συζήτηση  καλεί τον κατηγορούμενο να διατυπώσει συνοπτικά τη θέση του επί της κατηγορίας, παράλληλα δε τον πληροφορεί ότι  έχει  το  δικαίωμα  να αντιτάξει στην κατηγορία πλήρη έκθεση των ισχυρισμών του, καθώς και να διατυπώσει τις παρατηρήσεις του ύστερα από την εξέταση  κάθε  μάρτυρα  ή  την  έρευνα οποιουδήποτε άλλου αποδεικτικού μέσου.

 

Άρθρο  344. Απαγγελία της κατηγορίας.-  Μετά την λήψη των στοιχείων της ταυτότητας του κατηγορουμένου και  τη νομιμοποίηση  του πολιτικώς ενάγοντος και των συνηγόρων τους, ο δημόσιος κατήγορος ή ο εισαγγελέας απαγγέλλει  με  συνοπτική  ακρίβεια  την  κατηγορία. Κατόπιν ο διευθύνων τη συζήτηση υποδεικνύει τη δυνατότητα συνδιαλλαγής, εφόσον αυτή προβλέπεται,  και ζητεί από τον κατηγορούμενο  να διατυπώσει τη θέση του απέναντι στην κατηγορία,  υπενθυμίζοντάς  του  ταυτόχρονα  ότι θα απολογηθεί αφού τελειώσει η αποδεικτική διαδικασία.  Στη συνέχεια ο διευθύνων τη  συζήτηση  εκφωνεί τον κατάλογο των μαρτύρων  και  των  πραγματογνωμόνων που κλητεύθηκαν.

 

Άρθρο 345. Συνάφεια-Συμμετοχή.- Μετά τις ενέργειες των προηγούμενων άρθρων,  το   δικαστήριο αποφασίζει  για τυχόν περιπτώσεις συνάφειας ή συμμετοχής ή χωρισμού της δίκης σύμφωνα με όσα ορίζονται στα άρθρα 128- 131.
Άρθρο  346.Αποχώρηση του κατηγορουμένου.- 1.Η  αποχώρηση  του  κατηγορουμένου  κατά τη διάρκεια της δίκης δεν κωλύει καθόλου την πρόοδο της  διαδικασίας. Επιτρέπεται όμως στο συνήγορο του κατηγορουμένου να παραστεί αντί γι` αυτόν. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει ή την αναβολή της δίκης ή τη διακοπή της για οκτώ το πολύ ημέρες. Σε δίκες για κακούργημα  ο  πρόεδρος  πρέπει  πάντοτε  να διορίσει στον κατηγορούμενο που αποχώρησε για οποιονδήποτε λόγο συνήγορο για να παρίσταται αντί γι αυτόν στη δίκη,  αν  αποχώρησε και ο συνήγορός του που είχε αρχικά διοριστεί. Εάν επανέλθει ο κατηγορούμενος η διαδικασία συνεχίζεται με μόνο δικηγόρο τον ήδη διορισθέντα από το δικαστήριο.
Άρθρο 347.-  Απομάκρυνση του κατηγορουμένου που θορυβεί.- 1. Αν ο κατηγορούμενος δυσχεραίνει τη διεξαγωγή της δίκης, διαταράσσοντας με απρεπή συμπεριφορά την τάξη του δικαστηρίου και επιμένει σ` αυτό παρά τη νουθεσία του προέδρου και την προειδοποίηση ότι θα απομακρυνθεί από τη συνεδρίαση, αν δεν συμμορφωθεί, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την απομάκρυνσή του προσωρινά ή για όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο επιτρέπει στο συνήγορό του να παραστεί για εκείνον ως το τέλος της διαδικασίας. Αν ο κατηγορούμενος δεν έχει δικηγόρο, ή είναι ο ίδιος δικηγόρος, το δικαστήριο διορίζει συνήγορο αυτεπαγγέλτως για το χρόνο της απουσίας. Με την ίδια απόφαση μπορεί να διαταχθεί και η κράτηση του κατηγορουμένου που θορυβεί (άρθρο 336 παρ. 1).

2.   Το  δικαστήριο μπορεί οποτεδήποτε να διατάξει την επάνοδο του κατηγορουμένου στο ακροατήριο. Το δικαστήριο έχει την  υποχρέωση  να  διατάξει την επάνοδο,  όταν  πρόκειται   να   απολογηθεί   ο κατηγορούμενος. Δεν  εμποδίζεται  πάντως να διατάξει να απομακρυνθεί πάλι ο κατηγορούμενος, αν εμφανιστεί η περίπτωση της παρ. 1.

Άρθρο  348.- Ασθένεια του κατηγορουμένου.- Αν εξαιτίας σοβαρής διαταραχής της υγείας του κατηγορουμένου γίνεται δυσχερής η περαιτέρω παρουσία του στη δίκη, το δικαστήριο, αυτεπαγγέλτως ή με πρόταση του εισαγγελέα ή του κατηγορουμένου, αφού βεβαιωθεί η κατάσταση αυτή με αυτοψία ή πραγματογνωμοσύνη , διατάσσει ή τη διακοπή της δίκης ή την αναβολή της. Αν και πάλι υπάρχει η ίδια νοσηρή κατάσταση ή αν αυτή που εμφανίσθηκε για πρώτη φορά πρόκειται να διαρκέσει επί μακρό χρόνο, αφού το γεγονός αυτό βεβαιωθεί από γιατρό, το δικαστήριο συνεχίζει τη διεξαγωγή της δίκης, με την παρουσία του συνηγόρου, εφόσον το ζητήσει ο κατηγορούμενος.

Αν ο συνήγορος αποχωρήσει, διορίζεται άλλος αυτεπαγγέλτως από τον πρόεδρο εφόσον η δίκη αφορά κακούργημα. Διαφορετικά, το δικαστήριο αναβάλλει τη συζήτηση.
Άρθρο 349.- Αναβολή της δίκης 1.Η δίκη διεξάγεται οπωσδήποτε στη δικάσιμο που αρχικά προσδιορίστηκε. Στην έναρξη της συνεδρίασης, οι υποθέσεις προεκφωνούνται και κατανέμονται κατά ομάδες σε τόσες συνεδριάσεις, ώστε να μπορούν να εκδικαστούν την ημέρα που θα οριστεί.^[25]

2. Κατ΄ εξαίρεση, αν υφίσταται σημαντικό αίτιο, η δίκη μπορεί να αναβληθεί για μία μόνο φορά, με απόφαση του δικαστηρίου που έχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία καλύπτουσα και το ζήτημα της αδυναμίας αντιμετώπισης του σημαντικού αιτίου με διακοπή της δίκης. Το σημαντικό αίτιο μπορεί να προβληθεί στο δικαστήριο από οποιονδήποτε, ακόμη και από άγγελο του τυχόν διορισμένου συνηγόρου.^[26]

3. Η αποχή των δικηγόρων αποτελεί σημαντικό αίτιο για την αναβολή, εκτός αν ιδιαίτερα σοβαροί λόγοι επιβάλλουν την άμεση διεξαγωγή της δίκης. Η αναβολή για το λόγο αυτό δεν περιλαμβάνεται στον ως άνω περιορισμό.^[27]

4. Η αναβολή γίνεται σε ρητή δικάσιμο, την οποία το δικαστήριο ανακοινώνει στους παρόντες διαδίκους, μάρτυρες και πραγματογνώμονες και σε αυτήν κλητεύονται μόνο οι απόντες. Αν ο λόγος αναβολής αναγγέλθηκε από συνήγορο ή άλλο πρόσωπο για λογαριασμό απόντος διαδίκου και η συζήτηση αναβλήθηκε σε ρητή δικάσιμο, η περί αναβολής απόφαση επέχει θέση κλητεύσεώς του.

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποδεικτική διαδικασία

α) Μάρτυρες.

Άρθρο 350. Απαγόρευση επικοινωνίας μαρτύρων.- 1. Πριν ακόμα αρχίσει η εξέταση μαρτύρων, ο διευθύνων τη συζήτηση παραγγέλει στους μάρτυρες να αποχωρήσουν στο δωμάτιο που είναι προορισμένο γι` αυτούς.

2. Οι μάρτυρες πριν από την εξέτασή τους οφείλουν να μην  επικοινωνούν  με κανέναν από αυτούς που έχουν συμφέρον από την έκβαση της δίκης, ούτε να ακούν αυτά που λέγονται στη διαδικασία.

3. Ο διευθύνων τη συζήτηση, αν το  κρίνει  αναγκαίο, διατάσσει  τα  πρόσφορα  μέτρα  για  την αποφυγή οποιασδήποτε αθέμιτης επικοινωνίας.

Άρθρο  351. Σειρά κατά την εξέταση μαρτύρων.-  1. Ο διευθύνων τη συζήτηση προσδιορίζει τη σειρά κατά την οποία θα εξεταστούν  οι  μάρτυρες  και  θα  υποβληθούν  οι υπόλοιπες αποδείξεις. Ο ίδιος φροντίζει με επιμέλεια ώστε, με τη σειρά που θα προσδιοριστεί,  να  διασαφηνιστούν  όσο  το  δυνατό πληρέστερα τα σχετικά με την πράξη και όλα όσα αφορούν την κατηγορία ή την  υπεράσπιση,  να  διαλυθεί  κάθε  σύγχυση  και  να προκύψει βέβαιη πεποίθηση  για  τη  δικαζόμενη  κατηγορία,   στηριγμένη   σε   βάσιμες αποδείξεις.

2.   Ο διευθύνων τη συζήτηση μπορεί να αναθέσει την εξέταση  μαρτύρων  σε  έναν  από  τους  δικαστές  που  συγκροτούν   το δικαστήριο.

 

Άρθρο  352. Αναβολή της δίκης επειδή απουσιάζουν μάρτυρες.-1. Αν  κάποιος  μάρτυρας  ή πραγματογνώμονας κλητεύθηκε νόμιμα, δεν εμφανίστηκε όμως και η  μαρτυρία  του  κρίνεται αναγκαία για την ανακάλυψη της αλήθειας, εφόσον ο κατηγορούμενος, και σε περίπτωση που είναι περισσότεροι ένας από αυτούς, κρατείται προσωρινά,  το  δικαστήριο  διατάσσει υποχρεωτικά τη διακοπή της δίκης έως πέντε το πολύ ημέρες, καθώς και την κατά  το  άρθρο  231  βίαιη  προσαγωγή  των μαρτύρων  ή  των πραγματογνωμόνων, για τους οποίους, μόλις προσαχθούν, εφαρμόζει τη διάταξη της παρ. 2 του ίδιου άρθρου.

2. Αν κανένας από τους κατηγορουμένους δεν κρατείται προσωρινά και δεν εμφανίστηκε κατά τη συζήτηση μάρτυρας ή πραγματογνώμονας που κλητεύτηκε ή αν στην επανάληψη της δίκης που διακόπηκε σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο απουσιάζουν και πάλι οι ίδιοι μάρτυρες ή πραγματογνώμονες, επειδή δεν εκτελέστηκε η διαταγή για τη βίαιη προσαγωγή τους, το δικαστήριο, αν κρίνει αναγκαία την αναβολή της συζήτησης για την υπόθεση, την αναβάλλει σε ρητή δικάσιμο μέσα σε εξήντα ημέρες. Το δικαστήριο ανακοινώνει τη δικάσιμο αυτή στους παρόντες από τους διαδίκους, μάρτυρες και πραγματογνώμονες και κλητεύονται μόνο οι απόντες διάδικοι, μάρτυρες ή πραγματογνώμονες. Στην περίπτωση αυτή οι προθεσμίες για εμφάνιση συντέμνονται στο μισό. Το ίδιο γίνεται και σε κάθε τυχόν ^[28]περαιτέρω αναβολή της δίκης.

3. Αν  το δικαστήριο κρίνει ότι χρειάζονται νέες αποδείξεις, μπορεί να αναβάλει τη συζήτηση της υπόθεσης, εφαρμόζοντας ανάλογα  τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου αυτού.

 

Άρθρο 353. Προσαγωγή των μαρτύρων.- 1. Αν το δικαστήριο κρίνει ότι κατά  τη  διάρκεια της  συνεδρίασης  είναι  δυνατό  να  προσέλθει  μάρτυρας  που δεν κλητεύθηκε ή του οποίου το όνομα δεν γνωστοποιήθηκε, και τη μαρτυρία  του τη  θεωρεί αναγκαία, μπορεί να διατάξει την άμεση εμφάνιση και εξέτασή του, εφόσον δεν αντιλέγει ο κατηγορούμενος. Διαφορετικά, διατάσσει τη διακοπή της δίκης έως δεκαπέντε το πολύ ημέρες.

2.  Το  δικαστήριο διατάσσει τη βίαιη προσαγωγή, σύμφωνα με το άρθρο 231 παρ. 4, των μαρτύρων που κλητεύθηκαν για πρώτη φορά κατά  τη διάρκεια της συνεδρίασης, αν οι μάρτυρες αυτοί κατοικούν στην έδρα του δικαστηρίου  και  δεν  προσέρχονται  από  απείθεια.  Μπορεί  ακόμα  να διατάξει σε κάθε περίπτωση την προσαγωγή τους με  απλή  συνοδεία  αυτό γίνεται  σε  εξαιρετικά επείγουσες περιστάσεις ή αν υπάρχουν λόγοι που δείχνουν ενδεχόμενη απροθυμία των μαρτύρων να εμφανιστούν.

3.  Το δικαστήριο διατάσσει την βίαιη προσαγωγή, σύμφωνα με το άρθρο 231 παρ. 4, των μαρτύρων  που  κλητεύθηκαν  εμπρόθεσμα  και δεν εμφανίστηκαν.

4.   Η συνεδρίαση μπορεί να διακοπεί μέχρι δεκαπέντε το πολύ ημέρες, προκειμένου να εμφανιστούν ή να προσαχθούν οι μάρτυρες σ` αυτήν.

Άρθρο  354. Μάρτυρες που είναι αδύνατο να εμφανιστούν.-  Αν κάποιος μάρτυρας δεν εξετάστηκε καθόλου κατά την  προδικασία  και  δεν  είναι  δυνατό  ή  είναι  πολύ  δύσκολο   να εμφανιστεί,  το δικαστήριο μπορεί να αναθέσει σε ένα από τα μέλη του ή σε άλλο δικαστή την εξέταση του μάρτυρα στον τόπο όπου διαμένει ή  και στο  σπίτι  του,  αν διαμένει στην έδρα του δικαστηρίου.  Στην εξέταση αυτή, που μπορεί να γίνει και με διακοπή της δίκης (άρθρ. 353 παρ. 4),  εφαρμόζονται  όσα  ορίζει  το  άρθρο  328. Με ποινή ακυρότητας,  η  κατάθεση  του  μάρτυρα διαβάζεται  στο  ακροατήριο (άρθρο 365).

Άρθρο 355. Κλήτευση νέων μαρτύρων υπεράσπισης.- Αν το δικαστήριο αναβάλει  τη  δίκη  για  ισχυρότερες  αποδείξεις  ή  τη  διακόψει  για  να εμφανιστούν νέοι μάρτυρες, οφείλει να διατάξει την  κλήτευση  και  των  νέων  μαρτύρων  που  προτείνονται  από τον κατηγορούμενο και δεν έχουν ακόμη κλητευθεί σύμφωνα με το άρθρο 327,  οπότε  κλητεύονται  ένας  μάρτυρας  προκειμένου  για πλημμέλημα  ή έως δύο το πολύ προκειμένου για κακούργημα. Οι προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου 327 εφαρμόζονται και σ` αυτή την περίπτωση.

Άρθρο 356. Δικαιώματα του εισαγγελέα και των διαδίκων μετά την αναβολή.- Μετά την  αναβολή  της  δίκης,  κατά  το  χρονικό διάστημα  που  μεσολαβεί έως τη νέα δικάσιμο, και ο εισαγγελέας και οι διάδικοι μπορούν να ασκούν  όλα  τα  δικαιώματα  που  τους  παρέχονται σύμφωνα  με  τα  άρθρα  325-328  κατά  το προπαρασκευαστικό στάδιο της κύριας διαδικασίας.

Άρθρο  357. Διευκρινίσεις και ερωτήσεις στους μάρτυρες και στους κατηγορουμένους.-  1. Ο διευθύνων τη συζήτηση έχει δικαίωμα να απαιτήσει από το μάρτυρα όλες τις διευκρινίσεις  που  θεωρεί χρήσιμες  για  την εξακρίβωση της αλήθειας. Το ίδιο δικαίωμα έχουν και οι άλλοι σύνεδροι δικαστές και ο εισαγγελέας, τηρώντας τη διάταξη  του άρθρου 333.

2.   Μετά  την  εξέταση του μάρτυρα μπορούν επίσης οι ίδιοι να απευθύνουν  και  στον  κατηγορούμενο  όλες  τις  ερωτήσεις  που  είναι χρήσιμες για την εξακρίβωση της αλήθειας.

3.  Ο κατηγορούμενος και οι άλλοι διάδικοι, καθώς και οι συνήγοροί τους, έχουν το δικαίωμα να κάνουν απευθείας στο  μάρτυρα  ή  τον πραγματογνώμονα   ή   τον  τεχνικό  σύμβουλο  του  κατηγορουμένου  τις ερωτήσεις που είναι χρήσιμες για την εξακρίβωση της αλήθειας.

4. Ως προς τα άλλα σημεία της εξέτασης των  μαρτύρων  εφαρμόζονται  οι  διατάξεις  των άρθρων 210 έως και 227. Οταν ένας μάρτυρας εξετάζεται στο ακροατήριο, η κατάθεσή του  που  είχε  δοθεί  κατά  την προδικασία  δεν  διαβάζεται. Επιτρέπεται η ανάγνωση μόνο περικοπών της κατάθεσης για να βοηθηθεί η μνήμη του μάρτυρα ή  για  να  επισημανθούν αντιφάσεις του.

 

Άρθρο  358. Παρατηρήσεις στις αποδείξεις που ενεργήθηκαν και ερωτήσεις.-  Μετά την εξέταση κάθε μάρτυρα ο εισαγγελέας και οι διάδικοι έχουν το δικαίωμα να αναφέρουν εναντίον του ή εναντίον της μαρτυρίας του οτιδήποτε μπορεί να καθορίσει ακριβέστερα την αξιοπιστία του  και  που  συντείνει  στην  αποκάλυψη  της  αλήθειας.  Μπορούν  να προβαίνουν  σε  δηλώσεις  και  εξηγήσεις σχετικά με τις καταθέσεις που έγιναν ή τα αποδεικτικά μέσα που εξετάστηκαν.

 

Άρθρο 359.Αποχώρηση και νέα εξέταση μαρτύρων.-1. Όταν τελειώσει η εξέταση του μάρτυρα, αυτός παραμένει στο ακροατήριο έως το τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας, εκτός αν το δικαστήριο του επιτρέψει να αποχωρήσει με τη συναίνεση του εισαγγελέα και των διαδίκων. Ο διευθύνων τη συζήτηση έχει το δικαίωμα με αίτηση του εισαγγελέα, των διαδίκων ή αυτεπαγγέλτως να διατάξει να αποχωρήσουν από το ακροατήριο μερικοί ή όλοι οι μάρτυρες που εξετάστηκαν ή να εξεταστούν και πάλι μόνοι ή με την παρουσία άλλων μαρτύρων.

2. Οι Ειδικοί Επιθεωρητές και οι Επιθεωρητές – Ελεγκτές του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και όλων των Σωμάτων και Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου των φορέων της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν. 3074/2002, όταν εξετάζονται ως μάρτυρες στο ακροατήριο, αποχωρούν μόλις ολοκληρωθεί η εξέταση τους, εκτός αν το δικαστήριο με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του διατάξει να παραμείνουν μέχρι το τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας.

 

Άρθρο  360. Απομάκρυνση του κατηγορουμένου.- 1. Αν το δικαστήριο πείθεται ότι η παρουσία ενός κατηγορουμένου θα εμπόδιζε την ειλικρινή κατάθεση  κάποιου  μάρτυρα  ή συγκατηγορουμένου,  μπορεί  με  απόφασή  του να διατάξει την προσωρινή  απομάκρυνση  του  κατηγορουμένου  από  το  ακροατήριο, στο οποίο όμως  παραμένει  πάντοτε  ο  συνήγορός  του. Αν ο κατηγορούμενος δεν έχει δικηγόρο ή είναι ο ίδιος δικηγόρος, το δικαστήριο διορίζει αυτεπαγγέλτως συνήγορο για το χρόνο της απουσίας. Με ποινή ακυρότητας, στο  κατηγορούμενο  που  επανέρχεται στο ακροατήριο ο πρόεδρος ανακοινώνει λεπτομερώς ό,τι έγινε  και  ειπώθηκε κατά το χρόνο της απουσίας του.

 

Άρθρο 361. Μη εφαρμογή στα πταισματοδικεία.- Η  διάταξη του προηγούμενου άρθρου δεν έχει εφαρμογή στα πταισματοδικεία.

β) Πραγματογνωμοσύνη και αυτοψία

Άρθρο  362. Πραγματογνώμονες.-1.  Μετά την εξέταση των μαρτύρων, διαβάζονται οι εκθέσεις των πραγματογνωμόνων και των τεχνικών συμβούλων.  Αν  κληθούν στο   ακροατήριο   από   τον   εισαγγελέα   οι πραγματογνώμονες για να  αναπτύξουν  προφορικά την έκθεσή τους,  η  ανάπτυξη  αυτή γίνεται   ύστερα   από   την   ανάγνωση   της   γνωμοδότησης   και  οι Πραγματογνώμονες  περιορίζονται,  όπως  και  οι  κατά  την  προδικασία τεχνικοί σύμβουλοι, που κλητεύονται ταυτόχρονα από τον εισαγγελέα, στο να  απαντούν  στις  ερωτήσεις που τους απευθύνονται. Αν οι πραγματογνώμονες κλήθηκαν για πρώτη φορά στο ακροατήριο και εμφανίστηκαν, μπορούν να κληθούν από το διάδικο  σύμφωνα  με  τα  άρθρα  204-207  τεχνικοί  σύμβουλοι, όχι περισσότεροι από τους πραγματογνώμονες, οι οποίοι περιορίζονται επίσης  στην  έκθεση  των συμπερασμάτων τους και στους ουσιώδεις λόγους που τα στηρίζουν, καθώς  και  στην  απάντηση  των  ερωτήσεων  που  τους  υποβάλλονται (άρθρ. 208).

2.  Οι  πραγματογνώμονες και οι διερμηνείς δίνουν πριν από την εξέτασή τους τον όρκο που  διατυπώνεται  στα  άρθρα  194  και  236  με παράλειψη  του  όρου  της  μυστικότητας.   Οι  τεχνικοί  σύμβουλοι δεν ορκίζονται.

Άρθρο 363. Αυτοψία.- Αν αναβληθεί η  υπόθεση  για  να  γίνει  αυτοψία, είναι  όμως  δύσκολο  να  μεταβεί  επιτόπου  ολόκληρο το δικαστήριο, η  ενέργεια της αυτοψίας είναι δυνατό να ανατεθεί σε ένα από τα μέλη  του δικαστηρίου  αν  πρόκειται για τόπο που βρίσκεται έξω από την έδρα του δικαστηρίου, μπορεί να ανατεθεί και σε κάποιον ανακριτικό υπάλληλο που εδρεύει στον τόπο αυτό.

 

γ) Έγγραφα

Άρθρο 364. Ανάγνωση των εγγράφων.- 1.  Στο ακροατήριο διαβάζονται  οι  εκθέσεις  των ανακριτικών υπαλλήλων που συντάχθηκαν σύμφωνα με τους νόμιμους τύπους, καθώς  και  τα  υπόλοιπα  έγγραφα που υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της αποδεικτικής διαδικασίας και δεν αμφισβητήθηκε η γνησιότητά  τους.  Αν χρειάζεται  κάποιος  από  τους  μάρτυρες  ή  τους  κατηγορουμένους  να αναγνωρίσει ένα έγγραφο ή πειστήριο,  ο  διευθύνων τη συζήτηση  το  επιδεικνύει  σ` αυτόν.

2. Διαβάζονται ακόμη τα πρακτικά της ίδιας ποινικής δίκης που είχε  αναβληθεί.  Επίσης  τα έγγραφα από άλλη ποινική ή πολιτική δίκη στην οποία εκδόθηκε αμετάκλητη απόφαση, αν το δικαστήριο κρίνει ότι  η ανάγνωση αυτή είναι χρήσιμη.

3. Η ανάγνωση των εγγράφων, που για πρώτη φορά προσάγονται στο ακροατήριο και δεν είχαν με οποιοδήποτε τρόπο γνωστοποιηθεί, γίνεται στο τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας. Αν ο κατηγορούμενος το ζητήσει, η δίκη διακόπτεται μέχρι δύο το πολύ ημέρες προκειμένου να τοποθετηθεί σχετικά με το περιεχόμενό τους.

 

Άρθρο 365. Ανάγνωση ένορκων καταθέσεων.- 1.  Στις περιπτώσεις που είναι αδύνατη η  εμφάνιση  ενός  μάρτυρα στο ακροατήριο εξαιτίας θανάτου, γήρατος, μακράς και σοβαρής ασθένειας, διαμονής στο εξωτερικό ή άλλου  εξαιρετικά  σοβαρού κωλύματος  (άρθρο  219  παρ.  2), ή σε όσες άλλες περιπτώσεις ορίζει ο νόμος, διαβάζεται  στο  ακροατήριο,  αν  υποβληθεί  αίτηση,  η  ένορκη κατάθεσή  του  που  δόθηκε  στην  προδικασία  διαφορετικά ακυρώνεται η διαδικασία.   Στις  παραπάνω  περιπτώσεις  μπορεί  το  δικαστήριο   να  διατάξει όσα ορίζονται στο άρθρο 354.

2. Σε περίπτωση αναβολής το δικαστήριο, αν δεν αντιλέγουν οι διάδικοι, μπορεί να αποφασίσει τη μη κλήτευση για τις επόμενες δικασίμους επουσιώδους μάρτυρα, εφόσον εξετάστηκε κατά την πρώτη δίκη και δόθηκε δυνατότητα στους συνηγόρους υπεράσπισης να διατυπώσουν ερωτήματα, οπότε κατά τη νέα δίκη διαβάζεται στο ακροατήριο η ένορκή κατάθεσή του.  Το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει  μάρτυρα  που  κλητεύθηκε από παραδρομή.

 

 

δ) Εξέταση του κατηγορουμένου

 

Άρθρο 366. Συνεννόηση κατηγορουμένου με το συνήγορό του.- Ο κατηγορούμενος μπορεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας να συνεννοείται  με  το  συνήγορό  του,  όχι  όμως  προκειμένου  να δώσει απάντηση σε ερώτηση.

Άρθρο  367. Απολογία του κατηγορουμένου.-  1.  Ο διευθύνων τη συζήτηση καλεί τον κατηγορούμενο να απολογηθεί για την κατηγορία που του αποδίδεται. Κατά την απολογία του ο κατηγορούμενος πρέπει να μη διακόπτεται,  εκτός  αν επιμένει  να  απομακρύνεται  από  το θέμα, και να μην εμποδίζεται στην αφήγηση περιστατικών που αποκρούουν την κατηγορία.  Αφού  τελειώσει  η απολογία,  μπορούν  να γίνουν ερωτήσεις στον κατηγορούμενο από τον διευθύνοντα τη συζήτηση, τον εισαγγελέα ή το  δημόσιο  κατήγορο  και τους  δικαστές.   Οι  υπόλοιποι διάδικοι, καθώς και οι συνήγοροί τους, επιτρέπεται να υποβάλλουν ερωτήσεις  στον  κατηγορούμενο  μόνο  με  τη μεσολάβηση εκείνου που διευθύνει τη συζήτηση.

2.  Αν όσα εκθέτει ο κατηγορούμενος είναι στο σύνολό τους ή εν μέρει διαφορετικά από όσα  ο  ίδιος  εξέθεσε  στην  προδικασία,  είναι δυνατό να του διαβαστούν οι αντίθετες περικοπές της απολογίας του κατά την ανάκριση.

3. Αν ο κατηγορούμενος αρνηθεί να  απολογηθεί  ή να απαντήσει σε ερώτηση, αυτό αναγράφεται στα πρακτικά.

 

Άρθρο  368.Συμπληρωματικές έρευνες.- Αφού απολογηθεί ο κατηγορούμενος,  ο διευθύνων  τη  συζήτηση  ρωτάει  τον εισαγγελέα  και τους διαδίκους, σύμφωνα με όσα ορίζει το άρθρο 333, αν έχουν ανάγκη από κάποια συμπληρωματική εξέταση ή διευκρίνιση και κατόπιν κηρύσσει  την  λήξη  της  αποδεικτικής διαδικασίας. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται στο πταισματοδικείο.

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τί ακολουθεί την αποδεικτική διαδικασία

 

Άρθρο  369.Αγορεύσεις.-  1.   Οταν  τελειώσει η αποδεικτική διαδικασία, ο διευθύνων τη συζήτηση δίνει  το  λόγο  στον  εισαγγελέα  ή στους εισαγγελείς (άρθ. 32 παρ.  2), έπειτα στον πολιτικώς ενάγοντα, ο  οποίος αναπτύσσει συγχρόνως  τα σχετικά με την τυχόν απαίτησή του για χρηματική ικανοποίηση, αλλά δεν μπορεί να επεκταθεί στο θέμα της  ποινής  που πρέπει  να  επιβληθεί, και τέλος δίνει το λόγο στον κατηγορούμενο.

2.  Δικαίωμα  δευτερολογίας  έχει  μόνο ένας εισαγγελέας και ο κατηγορούμενος  ή  ένας  συνήγορός  του.   Η  δευτερολογία  πρέπει  να περιορίζεται  στην απόκρουση αντίθετων επιχειρημάτων και δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από μισή ώρα. Στη δευτερολογία έχουν το δικαίωμα να απαντήσουν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι.

3.  Ο  κατηγορούμενος  ή  ο  συνήγορός του έχει πάντοτε το δικαίωμα να μιλήσει τελευταίος.

Άρθρο 370. Πώς τελειώνει η ποινική δίκη.- Η ποινική δίκη τελειώνει: α) με  την  καταδίκη  ή την  αθώωση  του κατηγορουμένου· β) με την οριστική παύση της ποινικής δίωξης, όταν έχει γίνει παραίτηση από το δικαίωμα της έγκλησης ή  όταν έχει  γίνει  ανάκλησή  της  ή  όταν  έχει  αμνηστευθεί  η πράξη ή έχει  παραγραφεί το αξιόποινό της ή όταν ο κατηγορούμενος έχει πεθάνει· γ) με την κήρυξη  της  ποινικής  δίωξης  απαράδεκτης  στις  περιπτώσεις  που υπάρχει δεδικασμένο (άρθρο 57) ή εκκρεμοδικία, ή όταν δεν υπάρχει η έγκληση, αίτηση ή άδεια (αρ. 41 και 55) που απαιτείται για τη δίωξη. Η δικαστική άφεση της ποινής και η απαλλαγή λόγω έμπρακτης μετάνοιας λογίζονται ως αθώωση του κατηγορουμένου.

 

Άρθρο  371. Κατάρτιση και δημοσίευση των αποφάσεων-Καταχώρηση της μειοψηφίας.-  1.   Οι  αποφάσεις των ποινικών δικαστηρίων δημοσιεύονται  σε  δημόσια  συνεδρίαση  από  τον διευθύνοντα  τη συζήτηση  μετά  την  περάτωσή  της  και  πριν  αρχίσει  η συζήτηση της  επόμενης υπόθεσης. Αν για ειδικούς λόγους επιβάλλεται  να  επιφυλαχθεί το δικαστήριο να εκδώσει την απόφασή του σε μεταγενέστερο χρόνο, ο διευθύνων τη συζήτηση έχει την υποχρέωση να γνωστοποιεί την ώρα που θα δημοσιευθεί η απόφαση.

2.  Οι  αποφάσεις  των πολυμελών δικαστηρίων καταρτίζονται από την ψήφο  των  δικαστών  που  συγκρότησαν  το  δικαστήριο  σε  μυστική διάσκεψη, στην οποία παρίσταται ο γραμματέας. Ο διευθύνων τη συζήτηση  συγκεντρώνει  τις  ψήφους,  αρχίζοντας  από τον κατώτερο στο βαθμό και σε περίπτωση που οι δικαστές είναι ισόβαθμοι από το  νεότερο στο  βαθμό,  ενώ  ο  ίδιος ψηφίζει τελευταίος.  Αν υπάρχει διχογνωμία, επικρατεί η γνώμη  της  πλειοψηφίας. Αν εκδηλώθηκαν περισσότερες από δύο γνώμες, οι δικαστές που ψήφισαν υπέρ της δυσμενέστερης  γνώμης για τον κατηγορούμενο ή υπέρ της βαρύτερης ποινής προσχωρούν στη γνώμη εκείνων  που  ψήφισαν  υπέρ  της αμέσως ηπιότερης, ωσότου επιτευχθεί η  πλειοψηφία.

3.  Πρώτα  γίνεται  ψηφοφορία για την ενοχή ή την αθωότητα του κατηγορουμένου για την πράξη που του αποδίδεται,  όπως  αυτή  προέκυψε από  την  κύρια  διαδικασία  και για το χαρακτηρισμό της πράξης.  Αφού κηρυχθεί ένοχος ο κατηγορούμενος, γίνεται αμέσως κατόπιν συζήτηση  για την  ποινή  που  θα  πρέπει  να επιβληθεί και ενδεχομένως για τα μέτρα ασφαλείας και για τις τυχόν απαιτήσεις του πολιτικώς ενάγοντος.

4. Σε κάθε δικαστική απόφαση καταχωρείται υποχρεωτικά η γνώμη της μειοψηφίας, αν υπάρχει, με τα ονόματα των δικαστών που μειοψηφούν, τα οποία αναφέρονται και κατά την απαγγελία της απόφασης στο ακροατήριο. Η μειοψηφία καταχωρείται ονομαστικά και σε ειδικό πρακτικό, όπου οι δικαστές που μειοψήφησαν μπορούν να προβούν σε εκτενέστερη ανάπτυξη της γνώμης τους, τηρώντας τη δικαστική δεοντολογία.

5. Το δικαστήριο αφαιρεί από την ποινή που επιβλήθηκε το χρόνο της προσωρινής κράτησης του καταδικασμένου  σύμφωνα  με  τις  σχετικές διατάξεις  του  ποινικού  κώδικα.  Αν  το  δικαστήριο παρέλειψε να τον αφαιρέσει στην καταδικαστική απόφαση,  μπορεί  να  το  πράξει  και  με  μεταγενέστερη  απόφασή  του, με αίτηση του καταδίκου ή του εισαγγελέα.  Μπορεί επίσης να διορθώσει τα σφάλματα  που  έγιναν  στον  υπολογισμό. Οταν το δικαστήριο που επέβαλε την ποινή είναι το μικτό ορκωτό και η σύνοδος  έχει  λήξει, αρμόδιο για την αφαίρεση της προσωρινής κράτησης είναι το τριμελές πλημμελειοδικείο, ενώ αν η απόφαση είναι του  μικτού  ορκωτού  εφετείου, αρμόδιο είναι το τριμελές εφετείο.  Εναντίον της  απόφασης  για  τον  υπολογισμό  του  χρόνου  της προσωρινής κράτησης επιτρέπεται το ένδικο μέσο της αναίρεσης.

6. Όταν απαγγελθεί η απόφαση, ο διευθύνων τη συζήτηση ανακοινώνει σ’ εκείνον που καταδικάστηκε ότι έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση ή αναίρεση μέσα στη νόμιμη προθεσμία. Όσα χρειάζονται, ώστε να είναι έγκυρα και τυπικά δεκτά αυτά τα ένδικα μέσα, εξηγούνται με συντομία στον καταδικασμένο.^[29]

 

Άρθρο 372. Αποφάσεις που δημοσιεύονται στον τύπο.- Στις περιπτώσεις που ο νόμος ορίζει ότι η  δικαστική απόφαση πρέπει να δημοσιευθεί στον τύπο, το δικαστήριο πρέπει να καθορίσει  στην  ίδια  την απόφαση αν πρέπει να δημοσιευτεί ολόκληρη ή μόνο ορισμένα τμήματά της και σε ποιά ή ποιές εφημερίδες.

 

Άρθρο 373. Έξοδα. Τύχη των πραγμάτων που κατασχέθηκαν.- Με την τελειωτική απόφαση οι διάδικοι  που  ηττήθηκαν στη δίκη καταδικάζονται στα έξοδα (άρθρα 581 επ.). Με την ίδια απόφαση  το  δικαστήριο  διατάσσει  να  αποδοθούν  στον  ιδιοκτήτη  τα πράγματα  που  αφαιρέθηκαν  και  τα  πειστήρια,  όσα  κατασχέθηκαν  ή  παραδόθηκαν κατά την ανάκριση και δεν έγινε άρση της  κατάσχεσής  τους σύμφωνα με το άρθρο 268. Διατάσσει επίσης τη δήμευση των αντικειμένων που πρέπει να δημευτούν. Στις  προηγούμενες  περιπτώσεις  εφαρμόζεται αναλόγως η διάταξη του άρθρου 310 παρ. 2.

 

 

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΙΔΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Στο πλημμελειοδικείο

 

Άρθρο 374.Αριθμός, σειρά και κατανομή των υποθέσεων στο πλημμελειοδικείο.- 1. Σε κάθε δικάσιμο προσδιορίζονται για εκδίκαση μέχρι τριάντα υποθέσεις, αν πρόκειται για το τριμελές πλημμελειοδικείο, ή μέχρι εξήντα αν πρόκειται για το μονομελές. Ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί αν ο εισαγγελέας, με την σύμφωνη γνώμη και του διευθύνοντος το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη και τα στατιστικά δεδομένα, κρίνει ότι όλες  οι υποθέσεις μπορούν να περατωθούν εντός της ημέρας.

2. Ο εισαγγελέας, όταν προσδιορίζει τις υποθέσεις κάθε δικασίμου τις κατανέμει σε τρία μέρη, αφού πάντοτε λάβει υπόψη του το χρόνο τελέσεως της πράξεως. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει τις υποθέσεις, που επίκειται η  παραγραφή τους, καθώς και εκείνες στις οποίες ο κατηγορούμενος κρατείται προσωρινά για τη δικαζόμενη υπόθεση, το δεύτερο εκείνες που προέρχονται από αναβολή και το τρίτο τις λοιπές υποθέσεις, εκτός αν ο εισαγγελέας με διάταξή του κρίνει διαφορετικά.

3. Τρεις τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν από τη συνεδρίαση, ο γραμματέας της εισαγγελίας αναρτά, στον προς τούτο χώρο της εισαγγελίας, αντίγραφο της σειράς των υποθέσεων, σύμφωνα με το έκθεμα σημειώνοντας και το χρόνο που θα εκδικαστούν. Η σειρά του εκθέματος δεν μπορεί να αλλάξει παρά μόνο με απόφαση του δικαστηρίου, που δημοσιεύεται κατά την έναρξη της συνεδριάσεως και αφορά  υπόθεση στην οποία όλοι οι διάδικοι είναι παρόντες. Μπορεί όμως το δικαστήριο, με απόφασή του και κατά τη διάρκεια της συνεδριάσεως, να μεταθέσει τη συζήτηση για ορισμένη υπόθεση σε επόμενο αριθμό της σειράς, ύστερα από αίτηση κάποιου από τους διαδίκους ή και αυτεπαγγέλτως για εξαιρετικούς λόγους.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Στο Εφετείο

Άρθρο 375. Ιδιαίτερες δικάσιμοι – Διακοπή των συνεδριάσεων.- 1. Στα τριμελή και μονομελή εφετεία κακουργημάτων ορίζονται ιδιαίτερες κατά μήνα δικάσιμοι, στις οποίες προσδιορίζονται αποκλειστικά και μόνο υποθέσεις με κατηγορούμενο ή κατηγορουμένους προσωρινά κρατούμενους, καθώς και υποθέσεις φορολογικών κακουργημάτων του ν. 2523/1997. Στα Εφετεία Αθηνών, Πειραιά και Θεσσαλονίκης οι ιδιαίτερες αυτές δικάσιμοι δεν μπορεί να είναι λιγότερες από τρεις κάθε μήνα μόνο για τις υποθέσεις με προσωρινά κρατούμενους και οπωσδήποτε μία για τις υποθέσεις φορολογικών κακουργημάτων. Για την εκδίκαση των συγκεκριμένων υποθέσεων τα εφετεία συνεδριάζουν και κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών, εκτός από το μήνα Αύγουστο.

2.   Οι διατάξεις του προηγούμενου άρθρου έχουν εφαρμογή και στο εφετείο εκτός από την παρ. 1.

3. Το εφετείο όταν δικάζει πλημμελήματα μπορεί να διατάξει μία ή περισσότερες φορές τη διακοπή της συνεδρίασης έως δεκαπέντε ημέρες μέσα σε χρονικό διάστημα τριάντα το πολύ ημερών για ανυπέρβλητο κώλυμα που παρουσιάστηκε κατά τη διαδικασία, είτε από την πλευρά των δικαστών είτε από την πλευρά των διαδίκων ή για να προσαχθούν με τη βία οι μάρτυρες (άρθρο 231 παρ. 4).

4.    Σε  δίκες που διαρκούν περισσότερο από ένα μήνα ή αφορούν κακούργημα, το κάθε δικαστήριο μπορεί  να  διατάξει  την  διακοπή  της δίκης μέχρι 30 ημέρες κάθε φορά. Στο  χρόνο  της  διακοπής  της  δίκης  δεν συνυπολογίζονται οι ημέρες κατά τις οποίες το  δικαστήριο  δεν  συνεδριάζει  λόγω  αργιών, απεργιών, αποχής ή ανώτερης βίας.

5. Αν  το  ανυπέρβλητο  κώλυμα  παρουσιαστεί στο πρόσωπο κάποιου δικαστή, το εφετείο στη συζήτηση για την  διακοπή  της  δίκης μπορεί  να συγκροτηθεί και από άλλους δικαστές που αναπληρώνουν τους κωλυομένους.

 

Άρθρο 376.Αυτεπάγγελτος διορισμός συνηγόρου.- Σε περίπτωση που η κατηγορία αφορά κακούργημα, αν ο κατηγορούμενος δεν έχει συνήγορο,  ο διευθύνων τη συζήτηση διορίζει συνήγορό του, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 340 παρ. 1, και θέτει στη διάθεσή του τη δικογραφία (άρθρ. 325).

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ειδικοί κανόνες διαδικασίας στα μικτά ορκωτά δικαστήρια και Εφετεία

Άρθρο 377. Γενικές διατάξεις.- 1. Το μικτό  ορκωτό  δικαστήριο  και  το  μικτό ορκωτό  εφετείο  συγκροτούνται κάθε μήνα, εκτός από τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, κατά τους  οποίους  μπορούν  να  συγκροτηθούν μόνο  για εξαιρετικούς λόγους.  Ο εισαγγελέας εφετών κρίνει αν υπάρχουν οι εξαιρετικοί λόγοι.

2.   Η σύνοδος του δικαστηρίου διαρκεί είκοσι τέσσερις ημέρες, διαιρείται σε δύο δωδεκαήμερες περιόδους.  Η  σύνοδος  δεν  μπορεί  να παραταθεί  πέρα  από  τις  είκοσι  τέσσερις ημέρες. Η δικαιοδοσία του δικαστηρίου εξακολουθεί και μετά την  εικοστή  τέταρτη  ημέρα  για  να συνεχιστεί η εκδίκαση υπόθεσης που είχε αρχίσει πριν λήξει η σύνοδος.

3. Σε περίπτωση αναβολής της συζήτησης στο μικτό ορκωτό δικαστήριο, προσδιορισμός της υπόθεσης σε μικτό ορκωτό δικαστήριο άλλης πρωτοδικειακής έδρας του ίδιου Εφετείου δεν επιτρέπεται.
Άρθρο 378. Συγκρότηση δικαστηρίων.- 1. Κάθε χρόνο στη  διάρκεια  του  Σεπτεμβρίου  ο εισαγγελέας  εφετών  ορίζει  με  διάταξή  την  ημέρα  που αρχίζει κάθε σύνοδος  των  μικτών  ορκωτών  δικαστηρίων  της  έδρας  του  και  της  περιφέρειάς  του,  καθώς  και  του  μικτού  ορκωτού  εφετείου της περιφέρειάς του στους επόμενους μήνες  από  τον  Οκτώβριο  έως  και  τον  Ιούνιο. Επίσης κάθε χρόνο μέσα στον Ιούνιο ο εισαγγελέας εφετών ορίζει με  διάταξη  τη  συγκρότηση  των  παραπάνω  δικαστηρίων για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, αν κατά  την  κρίση  του  εξαιρετικοί λόγοι επιβάλλουν τη συγκρότησή τους και σ` αυτούς τους μήνες.

2.Οι παραπάνω διατάξεις του εισαγγελέα των εφετών τοιχοκολλούνται στην αίθουσα κάθε μικτού ορκωτού δικαστηρίου και κάθε μικτού εφετείου αντίστοιχα. Η διάταξη που εκδίδεται τον Ιούνιο  τοιχοκολλάται μόνο  στην αίθουσα των δικαστηρίων όπου πρόκειται να συγκροτηθούν αυτά  στους καλοκαιρινούς μήνες.

 

 

Άρθρο  379. Προσόντα ενόρκων.-  1.   Ικανοί  να εκπληρώσουν καθήκοντα ενόρκου είναι: α) Για το μικτό ορκωτό δικαστήριο, οι Έλληνες πολίτες και των δύο φύλων που κατοικούν ή διαμένουν μόνιμα στην έδρα του  πρωτοδικείου  όπου  συγκροτείται  το  μικτό ορκωτό δικαστήριο, έχουν συμπληρώσει το 30ό έτος της ηλικίας τους,  δεν  έχουν  όμως  περάσει  το  70ό,  έχουν τουλάχιστον  απολυτήριο  από  την  στοιχειώδη εκπαίδευση και δεν έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα. β) Για το μικτό ορκωτό εφετείο, οι Έλληνες πολίτες και των δύο φύλων που κατοικούν ή διαμένουν μόνιμα στην έδρα του εφετείου, όπου συγκροτείται το  μικτό  ορκωτό  εφετείο, έχουν  συμπληρώσει  το 40ό έτος της ηλικίας τους, δεν έχουν όμως περάσει το 70ό, έχουν τουλάχιστον απολυτήριο από Γυμνάσιο παλαιού τύπου  ή από  Λύκειο και δεν έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα. Αν δεν υπάρχει επαρκής αριθμός ενόρκων που κατοικούν ή διαμένουν μόνιμα  στην έδρα  του  εφετείου, θεωρούνται ικανοί να εκπληρώσουν τα καθήκοντα του ενόρκου και εκείνοι που κατοικούν ή διαμένουν μόνιμα έξω από την  έδρα αλλά μέσα στην περιφέρεια του εφετείου.

2. Θεωρούνται ότι κατοικούν ή διαμένουν μόνιμα στην έδρα του δικαστηρίου  και  οι  δημόσιοι  πολιτικοί,  δημοτικοί   ή   κοινοτικοί υπάλληλοι,   οι   υπάλληλοι  νομικών  προσώπων  δημοσίου  δικαίου  που υπηρετούν στη έδρα του  δικαστηρίου  με  σχέση  δημοσίου  ή  ιδιωτικού δικαίου,  καθώς  και  οι  υπάλληλοι  οργανισμών  ή επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας και τραπεζών, που υπηρετούν στην έδρα αυτού του δικαστηρίου.

 

 

Άρθρο  380. Κωλύματα των ενόρκων.-  Δεν  μπορούν  να  είναι  ένορκοι: α) ισοβίως οι κληρικοί κάθε θρησκεύματος  και  κάθε  γενικά  βαθμού,  καθώς  και  οι μοναχοί·  β) προσωρινά  και όσο διαρκεί η ιδιότητά τους ο πρόεδρος της δημοκρατίας,  ο  πρωθυπουργός,  οι  αντιπρόεδροι  της  κυβέρνησης,  οι υπουργοί,  οι  υφυπουργοί,  οι  γενικοί  γραμματείς των υπουργείων, οι βουλευτές, οι κάθε βαθμίδας καθηγητές πανεπιστημίων, οι περιφερειάρχες και αντιπεριφερειάρχες,  οι  διπλωματικοί υπάλληλοι,  οι  ισόβιοι  δικαστικοί  λειτουργοί κάθε κατηγορίας και οι πάρεδροι, το κύριο προσωπικό του νομικού συμβουλίου  του  κράτους,  οι δήμαρχοι, οι πρόεδροι κοινοτήτων και οι υπάλληλοι της γραμματείας όλων των δικαστηρίων και των εισαγγελιών.

Άρθρο 381.Ισόβια ανικανότητα.- Δεν είναι ισοβίως ικανοί να εκτελούν τα καθήκοντα του ενόρκου, ανεξάρτητα αν  αποκαταστάθηκαν  ή  όχι,  εκείνοι  που καταδικάστηκαν  αμετάκλητα  για  οποιοδήποτε έγκλημα από δόλο σε ποινή, έστω και συνολική, στερητική της ελευθερίας τουλάχιστον τριών μηνών.

Άρθρο  382. Προσωρινή ανικανότητα.-  Δεν  είναι  προσωρινά  ικανοί να εκπληρώσουν τα καθήκοντα του ενόρκου: 1) εκείνοι που  παραπέμφθηκαν  για  οποιοδήποτε έγκλημα  από  δόλο  για  το  οποίο  ο νόμος προβλέπει ποινή στερητική της ελευθερίας τουλάχιστον  τριών  μηνών, 2)  εκείνοι  που  βρίσκονται  σε  δικαστική συμπαράσταση, 3) εκείνοι σε βάρος των οποίων εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης ή προσωρινής κράτησης ή επιβλήθηκαν περιοριστικοί όροι 4) οι ασθενείς διανοητικά, 5) οι τυφλοί, οι κωφοί ή άλαλοι.

 

 

Άρθρο 383. Ετήσιοι γενικοί κατάλογοι ενόρκων.- 1.   Το  συμβούλιο  των  πλημμελειοδικών  και  το συμβούλιο  των  εφετών,  αφού  ακούσουν τον εισαγγελέα που υπηρετεί σε καθένα από αυτά, καταρτίζουν έως την  20ήν  Απριλίου  κάθε  έτους  τον ετήσιο κατάλογο των ενόρκων για το μικτό ορκωτό δικαστήριο και για το μικτό ορκωτό εφετείο, αντίστοιχα, με βάση τα κριτήρια των άρθρων 379, 380, 381 και 382.

2.  Οι κατάλογοι  συντάσσονται  αλφαβητικά  και  περιέχουν  το επώνυμο,  το  κύριο  όνομα,  το όνομα του πατέρα και -προκειμένου για έγγαμη γυναίκα – το όνομα και το επώνυμο του συζύγου της, την  ηλικία, το  επάγγελμα,  τη  διεύθυνση  και  τις  γραμματικές γνώσεις.  Κατά τη σύνταξη των καταλόγων προτιμούνται πάντοτε εκείνοι  που  παρέχουν  τις εγγυήσεις χρηστότητας, αμεροληψίας, ανεξαρτησίας γνώμης και κοινωνικής πείρας,  καθώς  επίσης  και  όσοι έχουν μόρφωση ανώτερη από εκείνη που απαιτεί ο νόμος για κάθε κατάλογο ενόρκων.

3. Για να συνταχθεί ο κατάλογος,  οι  παραπάνω  εισαγγελείς και το συμβούλιο μπορούν  να  ζητούν  σχετικές πληροφορίες και ονομαστικές καταστάσεις, που να περιέχουν τα στοιχεία τα αναφερόμενα στη προηγούμενη παράγραφο, από κάθε δημόσια, δημοτική ή κοινοτική αρχή καθώς και από κάθε  νομικό πρόσωπο  δημοσίου  ή ιδιωτικού δικαίου. Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν διαβιβάζονται έγκαιρα από τον εισαγγελέα στο αντίστοιχο συμβούλιο  της πρώτης  παραγράφου,  το  οποίο  μπορεί  από  αυτά να συμπεριλάβει στον κατάλογο  όσα  ονόματα  κρίνει.  Μπορεί  επίσης  κάθε   συμβούλιο   να συμπεριλάβει  στον κατάλογο και άλλα ονόματα που δεν αναφέρονται στους παραπάνω καταλόγους.

4. Ο κατάλογος αποτελείται, όσο είναι δυνατό, από  ίσο  αριθμό ονομάτων  αντρών και γυναικών. Περιέχει συνολικά: α) για την Αθήνα έως 1.200, όχι όμως λιγότερα  από 800  ονόματα· β)  για  τη Θεσσαλονίκη, Πειραιά  και Πάτρα έως 1.000, όχι όμως λιγότερα από 600 ονόματα και γ) για τις υπόλοιπες πόλεις έως 750, όχι όμως λιγότερα από 150 ονόματα.

5. Το αργότερο έως το τέλος Απριλίου ο εισαγγελέας στέλνει στο γραμματέα του συμβουλίου όπου υπηρετεί και στο δήμαρχο της  έδρας  του από  ένα αντίγραφο του καταλόγου των ενόρκων και από την πρώτη έως την δέκατη  πέμπτη  Μαΐου  οι  κατάλογοι  παραμένουν  τοιχοκολλημένοι  στα γραφεία  του  συμβουλίου  και  του  δημαρχείου για να ενημερώνονται οι πολίτες.
Άρθρο  384. Αιτήσεις – ενστάσεις και εκδίκασή τους. Οριστικοποίηση καταλόγου.-  1.   Έως το τέλος Μαΐου ο εισαγγελέας πρωτοδικών, όσοι συμπεριλήφθηκαν στον κατάλογο, αλλά και κάθε πολίτης μπορούν να υποβάλλουν στο συμβούλιο πλημμελειοδικών αιτήσεις για να  εγγραφούν ένορκοι  εκείνοι  που έχουν τα προσόντα τα αναφερόμενα στο άρθρο 379 ή ενστάσεις για να διαγραφούν όσοι δεν έχουν ή έχασαν τα προσόντα αυτά ή υπάγονται σε  κάποιαν  από  τις  περιπτώσεις  κωλύματος  ή  ισόβιας  ή προσωρινής  ανικανότητας  που αναφέρονται στα άρθρα 380, 381 και 382 ή όσοι έχουν άγνωστη διαμονή ή είναι ανύπαρκτα πρόσωπα ή έχουν  πεθάνει.

Οι  αιτήσεις  και  οι ενστάσεις γίνονται στο γραμματέα της εισαγγελίας πρωτοδικών με έγγραφο, που του παραδίδεται, και ταυτόχρονα συντάσσεται έκθεση για την εγχείριση του εγγράφου, ή προφορικά, οπότε  συντάσσεται έκθεση  για  την  προφορική  αίτηση ή ένσταση, η οποία υπογράφεται από εκείνον που υποβάλλει την αίτηση ή  την  ένσταση,  καθώς  και  από  το  γραμματέα, που τις υποβάλλει στον εισαγγελέα στον οποίο υπηρετεί.

2.   Στο  πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου ο εισαγγελέας πρωτοδικών υποβάλλει στο συμβούλιο  πλημμελειοδικών  τις  αιτήσεις  και  τις  ενστάσεις της παραπάνω παραγράφου μαζί με τις προτάσεις του.

3.   Μέσα  στον  ίδιο  μήνα το συμβούλιο πλημμελειοδικών αποφαίνεται αμετάκλητα για τις αιτήσεις και τις ενστάσεις με  απόφασή  του  και  εγγράφει  αυτούς που πρέπει να εγγραφούν, διαγράφει αυτούς που πρέπει να διαγραφούν και κηρύσσει τον κατάλογο οριστικό ο κατάλογος  ισχύει  για το  αμέσως  επόμενο  δικαστικό  έτος  από  την 1η Οκτωβρίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου.

4. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν  καταρτιστεί  ή  δεν  κηρυχθεί οριστικός  ο  ετήσιος  γενικός κατάλογος, ισχύει ο οριστικός κατάλογος του προηγούμενου δικαστικού έτους.

 

Άρθρο  385. Κατάλογος των ενόρκων για τη σύνοδο.- 1. Δέκα πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν αρχίσει η μηνιαία σύνοδος του μικτού ορκωτού δικαστηρίου  το  οικείο  συμβούλιο πλημμελειοδικών,  αφού  ακούσει τον εισαγγελέα, με απόφασή του εκλέγει γι` αυτή τη σύνοδο από τον ετήσιο γενικό κατάλογο α)  στην  Αθήνα  100 ενόρκους· β) στη Θεσσαλονίκη, Πειραιά και Πάτρα από 80 ενόρκους και γ) στις υπόλοιπες πόλεις από 60 ενόρκους.

2.  Την ίδια ημέρα που εκλέγονται οι ένορκοι κάθε  συνόδου  το τριμελές  πλημμελειοδικείο  κληρώνει  από εκείνους που εκλέχθηκαν κατά την παραπάνω παράγραφο: α) για το μικτό ορκωτό δικαστήριο Αθηνών,  40 ενόρκους, β) για το μικτό ορκωτό δικαστήριο Θεσσαλονίκης, Πειραιά και Πάτρας,  από  36  ενόρκους  και γ) για το μικτό ορκωτό δικαστήριο των άλλων  πόλεων  από  32  ενόρκους  στην  κλήρωση  είναι  παρών  και   ο εισαγγελέας, και συντάσσεται πρακτικό.  Στο πρακτικό συμπεριλαμβάνεται ο  κατάλογος  των  ενόρκων  που  κληρώθηκαν  για τη σύνοδο, στον οποίο καταχωρίζονται τα ονόματα των ενόρκων με τη σειρά  της  κλήρωσής  τους και  με  σημείωση  του  αριθμού  που  έχει  καθένας  από  εκείνους που κληρώθηκαν στον ετήσιο γενικό κατάλογο. Οι ένορκοι που κληρώθηκαν  δεν περιλαμβάνονται  στην  εκλογή  των  ενόρκων  για  τη σύνοδο του αμέσως επόμενου μήνα.

3. Από τους ενόρκους που σύμφωνα  με  την  παραπάνω  παράγραφο κληρώθηκαν:   α)   οι  20  που  κληρώθηκαν  πρώτοι  από  το  συμβούλιο πλημμελειοδικών Αθηνών  είναι  οι  ένορκοι  της  περιόδου  του  πρώτου δωδεκαημέρου  της  συνόδου του μικτού ορκωτού δικαστηρίου Αθηνών, και οι υπόλοιποι 20 ύστερα από αυτούς είναι οι ένορκοι  της  περιόδου  του δεύτερου δωδεκαημέρου της ίδια συνόδου, β) οι 18 πρώτοι που κληρώθηκαν από  τα  συμβούλια πλημμελειοδικών Θεσ/νίκης, Πειραιά και Πάτρας είναι ένορκοι της περιόδου του πρώτου δωδεκαημέρου της συνόδου  του  μικτού ορκωτού  δικαστηρίου της έδρας του καθενός, και οι υπόλοιποι 18 ύστερα από αυτούς είναι οι ένορκοι της περιόδου του δεύτερου δωδεκαημέρου της ίδιας συνόδου και γ) οι 16 πρώτοι που κληρώθηκαν  από  κάθε  συμβούλιο πλημμελειοδικών των υπόλοιπων πόλεων είναι οι ένορκοι της περιόδου του πρώτου  δωδεκαημέρου  της  συνόδου του μικτού ορκωτού δικαστηρίου της έδρας του καθενός και οι υπόλοιποι 16 είναι οι  ένορκοι  της  περιόδου του δεύτερου δωδεκαημέρου της ίδιας συνόδου.

 

Άρθρο 386. Παράλειψη εκλογής και κλήρωσης.- Αν για οποιονδήποτε λόγο  δεν  έγινε  από  κάποιο συμβούλιο  πλημμελειοδικών  ή  τριμελές  πλημμελειοδικείο η εκλογή ή η κλήρωση των ενόρκων για κάποια σύνοδο σύμφωνα με  το  παραπάνω  άρθρο, ισχύει  γι’   αυτή  τη  σύνοδο  ο κατάλογος των ενόρκων της προηγούμενης συνόδου, για την οποία έγινε κλήρωση, ακόμη και  αν  αυτή  ανήκει  στο προηγούμενο  δικαστικό  έτος οι ένορκοι αυτοί θεωρείται ότι κληρώθηκαν και  για  τη  σύνοδο  όπου  έγινε  η  παράλειψη,  χωρίς  να  ισχύει  ο περιορισμός του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του προηγούμενου άρθρου.

 

Άρθρο 387. Κλήτευση και δηλώσεις των ενόρκων που κληρώθηκαν.– 1.  Οι ένορκοι που κληρώθηκαν για τη  σύνοδο  καλούνται  με  κλήση  του  εισαγγελέα  πρωτοδικών  να  εμφανιστούν στους τακτικούς δικαστές του  μικτού  ορκωτού  δικαστηρίου  την  ημέρα  που αρχίζει  η σύνοδος και να εμφανίζονται σ` αυτούς για να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους σε κάθε δικάσιμο  της  δωδεκαήμερης  περιόδου  για  την οποία κληρώθηκαν.

2.  Η κλήση επιδίδεται σ` αυτούς που  κληρώθηκαν,  σύμφωνα  με τις  διατάξεις  του άρθρου 155 παρ. 1-2 πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν αρχίσει η σύνοδος.

3.  Οι ένορκοι που κληρώθηκαν για τη σύνοδο οφείλουν πριν  από την  έναρξη  της  συνόδου να δηλώσουν στον εισαγγελέα των πρωτοδικών – που τους καλεί γι` αυτό το σκοπό – αν έχουν ή έχασαν τα κατά το  άρθρο 379  προσόντα ή αν υπάγονται σε κάποια από τις περιπτώσεις κωλύματος ή ισόβιας ή προσωρινής ανικανότητας που αναφέρονται στα άρθρα  380, 381 και 382, για να εκπληρώσουν τα καθήκοντα του ενόρκου.

4.   Τη  δήλωση  αυτή  μπορούν να την κάνουν οι ένορκοι και με δική τους πρωτοβουλία.

5. Για  τη  δήλωση  συντάσσεται  έκθεση,  που  την  υπογράφουν εκείνος που δηλώνει, ο εισαγγελέας και ο γραμματέας.

6. Ο  ένορκος  που παραλείπει να κάνει τη δήλωση που οφείλει ύστερα από την πρόσκληση του εισαγγελέα ή αποκρύπτει την αλήθεια, είτε με  τη  δήλωση  αυτή  είτε  με  τη  δήλωση  που  έκανε  από  δική  του πρωτοβουλία,  τιμωρείται με φυλάκιση το πολύ ενός έτους ή με χρηματική ποινή.

 

Άρθρο 388. Διαγραφή και αντικατάσταση των ενόρκων που κληρώθηκαν.- 1. Στη συνεδρίαση που γίνεται στο ακροατήριο κατά την ημέρα που αρχίζει η σύνοδος διαβάζεται ο κατάλογος των ενόρκων που κληρώθηκαν για τη σύνοδο και για τις δύο δωδεκαήμερες  περιόδους  της συνόδου.  Οι  τακτικοί δικαστές του μικτού ορκωτού δικαστηρίου με την ανάγνωση του καταλόγου  διατάσσουν  να  διαγραφούν  εκείνοι  από  τους ενόρκους που κληρώθηκαν για τους οποίους προκύπτει ότι δεν έχουν ή ότι έχασαν τα κατά το άρθρο 379 προσόντα ή ότι υπάγονται σε κάποια από τις περιπτώσεις   κωλύματος   ή  ισόβιας  ή  προσωρινής  ανικανότητας  που αναφέρονται στα  άρθρα  380,  381  και  382,  για  να  εκπληρώσουν  τα καθήκοντα  του  ενόρκου,  ή  ότι  έχουν  άγνωστη  διαμονή  ή ότι είναι ανύπαρκτα πρόσωπα ή ότι έχουν πεθάνει η διαταγή αυτή μνημονεύεται  στο πρακτικό  της  συνεδρίασης.  Επίσης  προκειμένου  για τις δηλώσεις που έγιναν σύμφωνα με το άρθρο 387 παρ. 3-4, διατάσσουν με τον ίδιο  τρόπο να  διαγραφούν  από τον ίδιο κατάλογο της συνόδου εκείνοι που υπέβαλαν αυτές τις δηλώσεις, αν και γι` αυτούς υπάρχει κάποιος λόγος  από  τους αναφερομένους  παραπάνω  σχετικά  με  τα  προσόντα και τις περιπτώσεις κωλύματος ή ισόβιας ή προσωρινής ανικανότητας.

2. Οι ίδιοι τακτικοί δικαστές ευθύς μετά τη διαγραφή και  στην ίδια  συνεδρίαση  κληρώνουν  από εκείνους τους ενόρκους που εκλέχθηκαν για τη σύνοδο σύμφωνα με το άρθρο  385  παρ.   1,  ίσον  αριθμό  άλλων ενόρκων  αντίστοιχα  με  εκείνους  που  διαγράφηκαν  οι  ένορκοι αυτοί αντικαθιστούν εκείνους που διαγράφηκαν και παίρνουν τη  θέση  τους  με τον  ίδιο  αριθμό  κλήρωσης  που  είχαν  οι  διαγραμμένοι για όλα αυτά γίνεται αναφορά στο πρακτικό. Οι ένορκοι που κληρώθηκαν με  αυτόν  τον τρόπο   ειδοποιούνται   αμέσως  ότι  οφείλουν  να  εμφανίζονται  στους τακτικούς δικαστές  του  μικτού  ορκωτού  δικαστηρίου  στις  επόμενες ύστερα  από  την κλήρωσή τους δικασίμους της δωδεκαήμερης περιόδου που κληρώθηκαν για να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους η  ειδοποίηση  γίνεται με επίδοση σ’ αυτούς κλήσης του εισαγγελέα πρωτοδικών.

3.   Όλα όσα ορίζονται στις παραγράφους 1 και 2 αυτού του άρθρου καθώς και στις  παραγράφου,  3,  4,  5  και  6  του  άρθρου  387, εφαρμόζονται  και κατά τη διάρκεια της συνόδου, αν σ` αυτή εμφανιστούν δυσκολίες ως προς τη σύνθεση του μικτού ορκωτού δικαστηρίου για  τους λόγους που αναφέρονται στα άρθρα αυτά.

 

 Άρθρο 389. Απαλλαγή από τα τέλη.- Συντάσσονται ατελώς όλες οι  αιτήσεις,  ενστάσεις και εκθέσεις για εγγραφή ή διαγραφή ενόρκων κατά το άρθρο 384 παρ.  2, καθώς και δηλώσεις και εκθέσεις για τα προσόντα, κωλύματα ή την ισόβια ή την προσωρινή ανικανότητα των ενόρκων κατά το άρθρο 387 παρ. 3, 4, 5 και  6,  όπως επίσης και τα σχετικά με αυτά πρακτικά που γίνονται κατά το άρθρο 388 παρ. 1 και 2.

 

Άρθρο 390. Αμφιβολίες για την ταυτότητα των ενόρκων που κληρώθηκαν.- 1. Κάθε αμφιβολία  ή  αμφισβήτηση  για  την  ταυτότητα  του  ενόρκου  που  κληρώθηκε για τη σύνοδο μπορεί να προβληθεί στους τακτικούς δικαστές του μικτού ορκωτού δικαστηρίου μόνο κατά την ανάγνωση του καταλόγου των  ενόρκων  είτε  την  ημέρα  που  αρχίζει  η σύνοδος  είτε την ημέρα της δικασίμου στη δεύτερη όμως περίπτωση, κατά την ανάγνωση που  γίνεται  για  να  συμπληρωθούν  τα  ονόματα  και  να τοποθετηθούν  στην  κληρωτίδα μόλις εκφωνηθεί το όνομα του ενόρκου και  πριν διαβαστεί το επόμενο όνομα διαφορετικά καλύπτεται κάθε  ακυρότητα που προκύπτει από αυτό το λόγο.

2.   Αν  οι  τακτικοί δικαστές αποφανθούν ότι εκείνος που προσκλήθηκε ή εμφανίστηκε δεν είναι ο ένορκος που  κληρώθηκε,  καθώς  και ότι  ο  ένορκος  που  κληρώθηκε  δεν έχει ή έχασε τα κατά το άρθρο 379 προσόντα ή ότι υπάγεται σε κάποια  από  τις  περιπτώσεις  κωλύματος  ή ισόβιας  ή  προσωρινής  ανικανότητας που αναφέρεται στα άρθρα 380, 381 και 382, ή ότι έχει άγνωστη διαμονή ή ότι είναι  ανύπαρκτο  πρόσωπο  ή ότι έχει πεθάνει, διατάσσουν να διαγραφεί από τον κατάλογο των ενόρκων της συνόδου.  Κατόπιν εφαρμόζονται όσα ορίζει το άρθρο 388 παρ. 2.

Άρθρο  391. Επακόλουθα από την απουσία ενόρκων – Ποινή των λιπενόρκων. – 1.  Οι ένορκοι που κληρώθηκαν για τη σύνοδο, αν κλητεύθηκαν κατά το άρθρο 387 παρ.   1  και  2,  οφείλουν  να  εμφανίζονται  στους  τακτικούς  δικαστές του μεικτοί ορκωτού δικαστηρίου την ημέρα  που  αρχίζει  η  σύνοδος,  καθώς  και  σε  άλλη  δικάσιμο   της δωδεκαήμερης περιόδου για την οποία κλητεύθηκαν, για να εκπληρώσουν τα καθήκοντά  τους. Την ίδια υποχρέωση έχει σε κάθε δικάσιμο της περιόδου για την οποία κληρώθηκε, και κάθε ένορκος που  έχει  κληρωθεί  για  να αντικαταστήσει  όποιον  διαγράφηκε,  αν  ειδοποιήθηκε  σχετικά κατά το άρθρο 388 παρ. 2.

2. Οι ένορκοι που αναφέρονται στην προηγούμενη  παράγραφο, αν απουσιάσουν  χωρίς  νόμιμο  λόγο,  τιμωρούνται με απόφαση των τακτικών δικαστών αμέσως μετά  την  ανάγνωση  του  καταλόγου  των  ενόρκων,  με χρηματική ποινή εκατό (100) έως διακόσια (200) ευρώ. Τιμωρούνται επίσης για κάθε νέα  απουσία στη διάρκεια της ίδιας δωδεκαήμερης περιόδου με χρηματική ποινή εκατό (100) έως διακόσια (200) ευρώ.

3.Νόμιμοι λόγοι απουσίας θεωρούνται: α) ασθένεια  του  ενόρκου  ή  μέλους  της  οικογενείας  του,  που δεν του επιτρέπει να εμφανιστεί προσωπικά και βεβαιώνεται με ιατρικό πιστοποιητικό, β)  έκτακτη δημόσια  υπηρεσία,  που  βεβαιώνεται επίσημα και αιτιολογημένα από την προϊσταμένη αρχή, γ) σπουδαίοι  και ειδικώς  κάθε  φορά διαπιστωμένοι λόγοι, που έκαναν αδύνατη την προσωπική εμφάνιση του ενόρκου.

4.  Οι τακτικοί δικαστές του μικτού ορκωτού δικαστηρίου, αν η απουσία  των  ενόρκων  κάνει  αδύνατη  την  κλήρωση για τη σύνθεση του δικαστηρίου, μπορούν να διατάσσουν τη βίαιη προσαγωγή τους καθώς  και τη  διακοπή  της  συνεδρίασης  κατά  το άρθρο 402, για να εκτελεστεί η βίαιη προσαγωγή αυτό μπορεί να γίνει ανεξάρτητα από το αν  εφαρμοστούν οι προηγούμενες παράγραφοι και τα οριζόμενα στο άρθρο 392.

5. Οι  διατάξεις  των προηγούμενων παραγράφων, καθώς και του άρθρου 392, εφαρμόζονται αναλόγως και αν, χωρίς να  υπάρχει  περίπτωση ανώτερης  βίας, ο ένορκος που κληρώθηκε αποχώρησε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ή δεν επέστρεψε ύστερα από διακοπή της.

Άρθρο 392. Αίτηση ακύρωσης από τους ενόρκους που τιμωρήθηκαν.- 1. Οι αποφάσεις  που  επιβάλλουν  την  ποινή  που αναφέρεται  στην  παράγραφο 2 του προηγούμενου άρθρου συντάσσονται και υπογράφονται μέσα σε πέντε ημέρες ο γραμματέας στέλνει αντίγραφά  τους το  αργότερο  την  επόμενη ημέρα από την υπογραφή τους στον εισαγγελέα εφετών, και,  αν  πρόκειται  για  δικαστήριο  έξω  από  την  έδρα  του εφετείου, στον εισαγγελέα πρωτοδικών. Ο εισαγγελέας φροντίζει την ίδια ημέρα να επιδοθεί σ’ εκείνον που τιμωρήθηκε η απόφαση είτε με δικαστικό επιμελητή είτε με επιμελητή των δικαστηρίων.  Αν η επίδοση γίνεται έξω από  την  πόλη  όπου  έχει  την έδρα του το δικαστήριο, ή έξω από τους συνοικισμούς ή τα προάστιά  της,  είναι  δυνατό  να  δοθεί  παραγγελία γι’ αυτήν  και  σε  κάθε  όργανο  της  δημόσιας δύναμης, αν δεν υπάρχει επιμελητής ή απουσιάζει ή έχει κώλυμα.

2.  Αν  ο  ένορκος που τιμωρήθηκε είχε νόμιμο λόγο να απουσιάσει,  από  ανώτερη  βία  ή  ανυπέρβλητα  αίτια  δεν  μπόρεσε  να   τον γνωστοποιήσει   στους  τακτικούς  δικαστές  του  μικτού  ορκωτού  δικαστηρίου την ημέρα που  απουσίαζε,  μπορεί  να  υποβάλει  αίτηση  για ακύρωση της απόφασης, μέσα σε 15 ημέρες από τότε που έγινε η επίδοση η αίτηση  παραδίδεται  στο  γραμματέα του μικτού ορκωτού δικαστηρίου, ο οποίος συντάσσει έκθεση γι` αυτήν. Η αίτηση πρέπει να περιέχει  ειδικά και  συγκεκριμένα  το  λόγο  της απουσίας, καθώς και τα περιστατικά εξ αιτίας των οποίων δεν έγινε δυνατό να γνωστοποιηθεί έγκαιρα. Η  αίτηση καταχωρίζεται  αμέσως από το γραμματέα στο οικείο βιβλίο και στέλνεται στον εισαγγελέα που αναφέρεται στην παράγραφο 1.

3.Αναστέλλει την εκτέλεση της απόφασης η υποβολή αίτησης για ακύρωση σύμφωνα με τα παραπάνω.

4. Ο εισαγγελέας εισάγει την αίτηση σε επόμενη σύνοδο, όσο  το δυνατό  πιο  σύντομα, ύστερα όμως από προηγούμενη κλήτευση εκείνου που υπέβαλε την αίτηση. Η κλήση επιδίδεται οκτώ  ημέρες  τουλάχιστον  πριν από  τη  συζήτηση  η  προθεσμία  αυτή  για  εμφάνιση δεν παρεκτείνεται εξαιτίας της απόστασης.

5. Οι τακτικοί δικαστές του μικτού ορκωτού δικαστηρίου  αποφαίνονται  αμετάκλητα  ως  προς  την  αίτηση.  Εκείνος που υπέβαλε την αίτηση έχει την υποχρέωση να εμφανιστεί ο  ίδιος  ή  να  παραστεί  δια πληρεξουσίου, ο οποίος έχει ειδική εντολή με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Διαφορετικά η αίτηση απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη.  Αν η αίτηση γίνει τυπικά  δεκτή  και  κριθεί βάσιμη στην ουσία, ακυρώνεται η απόφαση που προσβάλλεται με αυτήν.

 

Άρθρο 393. Άδειες απουσίας των ενόρκων.- 1. Με αίτηση του ενόρκου  μπορεί  κατά  τη  διάρκεια της συνόδου να του δοθεί άδεια απουσίας.

2.Η άδεια δίνεται με απόφαση των τακτικών δικαστών του μικτού ορκωτού δικαστηρίου μόνο αν διαπιστωθεί αιτιολογημένα ότι υπάρχει απόλυτη  ανάγκη  να  απέχει  ο  ένορκος  από  τις  συνεδριάσεις  ή   να απομακρυνθεί  από  την έδρα του δικαστηρίου και πιθανολογείται ότι δεν θα προκύψουν από το λόγο αυτό δυσκολίες για να κληρωθούν ένορκοι, ώστε να συζητηθούν οι υποθέσεις.

 

Άρθρο  394.  Κλήρωση ενόρκων για να συζητηθεί υπόθεση.-  Πριν αρχίσει να συζητείται κάθε υπόθεση, διαβάζεται σε δημόσια συνεδρίαση με την παρουσία  του  εισαγγελέα  και  του κατηγορουμένου  ο κατάλογος των ενόρκων της δωδεκαήμερης περιόδου, για την οποία προσδιορίστηκε  η  υπόθεση  τα  ονόματα  που  υπάρχουν  στον κατάλογο  διαβάζονται  δυνατά  με  τη σειρά που είναι γραμμένα, ωσότου συμπληρωθεί από τους παρόντες ενόρκους ο αριθμός δέκα (10). Τα ονόματα αυτών των δέκα (10) ενόρκων μπαίνουν στην κληρωτίδα για να κληθούν  οι τέσσερις  (4)  που μετέχουν με τους τακτικούς δικαστές στη σύνθεση του μικτού ορκωτού δικαστηρίου που θα δικάσει την υπόθεση.

Άρθρο 395. Ασυμβίβαστα για τους ενόρκους.- Με αίτηση του εισαγγελέα,  του  πολιτικώς  ενάγοντος ή του κατηγορουμένου, καθώς και με δήλωση του ενόρκου, του οποίου το  όνομα  διαβάστηκε  από  τον  κατάλογο,  και ύστερα από απόφαση των τακτικών δικαστών δεν  περιλαμβάνεται  στην  κληρωτίδα  το  όνομα  του ενόρκου  ο  οποίος εξαιτίας της υπηρεσίας του συνέπραξε άμεσα ή έμμεσα στην  ανάκριση  της   υπόθεσης   ή   ως   μάρτυρας   κατέθεσε   ή   ως πραγματογνώμονας  γνωμοδότησε  ή  έχει  συμφέρον  επειδή  αδικήθηκε  ή ζημιώθηκε ή  υπήρξε  κατά  την  προδικασία  συνήγορος  ενός  από  τους διαδίκους   και   έδωσε   συμβουλές,  συνέταξε  υπομνήματα,  δικόγραφα πολιτικών αγωγών, αιτήσεων κ.λπ.   ή  υπήρξε  ή  είναι  συνήγορος  στο ακροατήριο  για  οποιονδήποτε συμμέτοχο ή τον πολιτικώς ενάγοντα ή τον κατηγορούμενο. Επίσης δεν  περιλαμβάνονται  στην κληρωτίδα  τα  ονόματα  των ενόρκων που είναι σε ευθεία ή πλάγια γραμμή συγγενείς έως έκτου βαθμού  εξ  αίματος  ή  τετάρτου  εξ  αγχιστείας μεταξύ τους ή με τους τακτικούς δικαστές, τον εισαγγελέα ή τον γραμματέα ή  με  τον  πολιτικώς  ενάγοντα,  τον  κατηγορούμενο, ή τους συνηγόρους. Έτσι αφού  παραλειφθούν  τα  ονόματα  των ενόρκων  που υπάγονται σε μία από αυτές τις περιπτώσεις, συνεχίζεται η  ανάγνωση  των  ονομάτων  ίσου  αριθμού  από  τους  επόμενους,   ωσότου συμπληρωθεί  ο  αριθμός  των δέκα (10) ενόρκων, που τα ονόματά τους θα  περιληφθούν στην κληρωτίδα.  Αν δεν υποβληθεί  αίτηση  και  δεν  γίνει  καμιά  δήλωση,  θεωρείται ότι το μικτό ορκωτό δικαστήριο συγκροτήθηκε  νόμιμα, και καλύπτεται κάθε ακυρότητα εξαιτίας αυτού του λόγου.

 

Άρθρο  396. Εξαίρεση ενόρκων.- 1. Αφού τεθούν στην κληρωτίδα σύμφωνα με τα άρθρα 394 και 395 τα ονόματα των δέκα (10) ενόρκων, ο πρόεδρος  του  μικτού ορκωτού  δικαστηρίου εξάγει  κάθε  φορά  ένα  όνομα.  Το όνομα αυτό το διαβάζει  δυνατά  ο  πρόεδρος  και  το  γνωστοποιεί   ιδιαίτερα   στον εισαγγελέα  και  στον  κατηγορούμενο,  για  να  ασκήσουν  το  δικαίωμα εξαίρεσης κατά την επόμενη παράγραφο, ωσότου, και αφού  εξαντληθεί  το δικαίωμα  αυτό,  συμπληρωθεί  ο  αριθμός  των τεσσάρων (4) ενόρκων που απαιτούνται για τη σύνθεση του δικαστηρίου.

2.  Ο  εισαγγελέας  και  ο κατηγορούμενος έχουν το δικαίωμα να εξαιρέσουν ο καθένας δύο (2) ενόρκους.

3. Αν υπάρχουν πολλοί κατηγορούμενοι στην ίδια δίκη  και  δεν συμφωνούν μεταξύ τους σχετικά με την εξαίρεση, προσδιορίζεται με κλήρο  ή  σειρά  με  την οποία καθένας από τους κατηγορουμένους θα ασκήσει το δικαίωμα εξαίρεσης έτσι, στον κατηγορούμενο που έτυχε να είναι  πρώτος γίνεται  η  ερώτηση πριν από τους άλλους, και, αν αυτός δεν ασκήσει το δικαίωμα  εξαίρεσης,  γίνεται  η  ερώτηση  στο   δεύτερο,   και   αυτό συνεχίζεται   με   τους  υπόλοιπους,  ωσότου  εξαντληθεί  το  δικαίωμα εξαίρεσης των ενόρκων.

4.  Για κάθε όνομα μπορεί πρώτα ο εισαγγελέας  και  κατόπιν  ο κατηγορούμενος να εκφραστεί ελεύθερα, αν θέλει να εξαιρέσει τον ένορκο που  κληρώθηκε,  ούτε  ο  κατηγορούμενος  ούτε ο εισαγγελέας έχουν την υποχρέωση να αιτιολογήσουν την εξαίρεση.

 

Άρθρο 397. Αναπληρωματικοί ένορκοι.- 1. Ο πρόεδρος  του  μικτού  ορκωτού  δικαστηρίου μπορεί  κατά  την  ανάγνωση  του  καταλόγου των ενόρκων να διατάξει να διαβαστούν δυνατά τα ονόματα δύο (2) ακόμη ενόρκων, πέρα από τους δέκα (10) που ορίζονται σύμφωνα με το  άρθρο  394.  Αυτό  είναι  δυνατό  να γίνει, αν ο πρόεδρος κρίνει ότι εξαιτίας της διάρκειας που προβλέπεται

για  τη  δίκη  είναι  ενδεχόμενο  μερικοί  από  τους  ενόρκους  να μην μπορέσουν να παραμείνουν στη σύνθεση του δικαστηρίου έως το τέλος  της διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή το άρθρο 395 εφαρμόζεται και κατά την ανάγνωση  των  ονομάτων  των  δύο (2) αυτών ενόρκων και στην κληρωτίδα τίθενται τα ονόματα των δώδεκα (12) ενόρκων, που μ`  αυτόν  τον  τρόπο διαβάστηκαν  δυνατά.  Από τα ονόματα αυτά κληρώνονται έξι (6) ένορκοι, και ο κατηγορούμενος μπορεί να εξαιρέσει και έναν  (1)  ακόμα  ένορκο, πέρα από το σύμφωνα με το άρθρο 396 παρ. 2 δικαίωμά του για εξαίρεση.

2. Από  τους  έξι  (6) ενόρκους που κληρώθηκαν σύμφωνα με την προηγούμενη  παράγραφο,  οι  τέσσερις  (4)  πρώτοι  με  τη  σειρά  που κληρώθηκαν είναι τακτικοί και οι δύο επόμενοι αναπληρωματικοί.

3. Οι Αναπληρωματικοί ένορκοι βρίσκονται στην έδρα σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης και αναπληρώνουν με την  σειρά  που  κληρώθηκαν τους  τακτικούς ενόρκους που θα τύχει να αποχωρήσουν πριν από το τέλος της διαδικασίας.

 

Άρθρο 398. Όρκος ενόρκων.- 1. Οι ένορκοι που κληρώθηκαν και  δεν  εξαιρέθηκαν καταλαμβάνουν στην έδρα του μικτού ορκωτού δικαστηρίου τις θέσεις που  έχουν  καθοριστεί  γι`  αυτούς από τη μια και την άλλη πλευρά των τακτικών δικαστών και κατόπιν δίνουν τον καθιερωμένο όρκο.

2.Τακτικοί  και Αναπληρωματικοί ένορκοι ορκίζονται στη δημόσια συνεδρίαση ενώπιον του εισαγγελέα και του κατηγορουμένου.

3. Ο πρόεδρος του μικτού ορκωτού δικαστηρίου καλεί τους ενόρκους να επιλέξουν τον τύπο του όρκου, θρησκευτικό ή πολιτικό, που προτιμούν να δώσουν. Στους ενόρκους που επιλέγουν τον χριστιανικό όρκο διαβάζει τον ακόλουθο όρκο: «Ορκιστείτε και υποσχεθείτε ότι θα θεωρήσετε με προσοχή και θα εξετάσετε με ευσυνειδησία, στη διάρκεια της δικαστικής συζήτησης, την κατηγορία εναντίον του…, καθώς και την υπεράσπιση του, ότι δεν θα συνεννοηθείτε με κανέναν σχετικά με την απόφαση που θα εκδοθεί και ότι κατά την εκπλήρωση των καθηκόντων που σας επιβάλλονται δεν θα ενεργήσετε επηρεασμένοι από φιλία, έχθρα ή χάρη, ούτε για κάποια ιδιαίτερη ωφέλεια ή για άλλη παρόμοια αιτία, αλλά θα έχετε στο νου σας μόνο το θεό, τη δικαιοσύνη και την αλήθεια και ότι θα ψηφίσετε κατά συνείδηση και κατά την ελεύθερη πεποίθηση που θα σχηματίσετε από τη συζήτηση, προσφερόμενοι εντελώς πιστά και άδολα, για να έχετε βοηθό το θεό και το ιερό Ευαγγέλιο του». Στους ενόρκους που επιλέγουν τον πολιτικό όρκο διαβάζει τον ακόλουθο όρκο: «Δηλώστε επικαλούμενοι την τιμή και τη συνείδηση σας, και υποσχεθείτε, ότι θα θεωρήσετε με προσοχή και θα εξετάσετε με ευσυνειδησία, στη διάρκεια της προκείμενης δικαστικής συζήτησης, την κατηγορία κατά του …. , καθώς και την υπεράσπιση του, ότι δεν θα συνεννοηθείτε με κανέναν σχετικά με την απόφαση που θα εκδοθεί και ότι κατά την εκπλήρωση των καθηκόντων που σας επιβάλλονται δεν θα ενεργήσετε επηρεασμένοι από φιλία, έχθρα ή χάρη, ούτε για κάποια ιδιαίτερη ωφέλεια ή για άλλη παρόμοια αιτία, αλλά θα έχετε στο νου σας μόνο τη δικαιοσύνη και την αλήθεια και ότι θα ψηφίσετε κατά συνείδηση και κατά την ελεύθερη πεποίθηση που θα σχηματίσετε από τη συζήτηση, προσφερόμενοι εντελώς πιστά και άδολα».

4. Στους  μη  χριστιανούς  ενόρκους  επαναλαμβάνεται  από  τον πρόεδρο η ανάγνωση του όρκου που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο χωρίς  να γίνεται στο τέλος η επίκληση του ιερού Ευαγγελίου. Αν όμως ο όρκος δοθεί χωρίς αυτή την  τροποποίηση  και  δεν  υπάρξει  αντίρρηση, είναι έγκυρος και καλύπτεται κάθε ακυρότητα από το λόγο αυτό.

5.  Αφού διαβάσει τον όρκο, ο πρόεδρος του δικαστηρίου, καλεί ονομαστικά κάθε ένορκο, να σηκώσει το δεξί του χέρι και να προφέρει τη λέξη «ορκίζομαι».

 

Άρθρο  399. Πότε προτείνεται ακυρότητα.-  Με  την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων του άρθρου 390 παρ. 1, 395 και 398 παρ. 3, κάθε ακυρότητα από  την  παράβαση των  διατάξεων των σχετικών με τα προσόντα, τα κωλύματα και την ισόβια ή την προσωρινή ανικανότητα των ενόρκων, καθώς  και  κάθε  άλλη  τυχόν ακυρότητα  εξαιτίας  της  παράβασης  άλλων  διατάξεων σχετικών με τους ενόρκους, είναι δυνατό να προταθεί μόνο έως την ανάγνωση του καταλόγου των ενόρκων στο ακροατήριο (άρθρα 394  και  397).  Αν  αφορά  ορισμένο ένορκο  προσωπικά,  είναι  δυνατό  να προταθεί μόνο μόλις διαβαστεί το όνομά του  και  πριν  από  το  αμέσως  επόμενο  όνομα.  Διαφορετικά  η ακυρότητα από την παράβαση αυτή καλύπτεται.

 

Άρθρο 400.Κλήρωση για περισσότερες υποθέσεις.- Αν στην ίδια δικάσιμο έχουν προσδιοριστεί για  να εκδικαστούν  περισσότερες  από μία υποθέσεις, μπορεί να γίνει μια μόνο κλήρωση ενόρκων  για  όλες  τις  υποθέσεις,  ύστερα  από  απόφαση  των τακτικών δικαστών του μικτού ορκωτού δικαστηρίου,  αν σε κάθε υπόθεση κατηγορούμενος είναι το ίδιο ή τα  ίδια  αποκλειστικώς πρόσωπα.  Στην περίπτωση  αυτή εφαρμόζονται μια φορά μόνο όσα ορίζονται στα άρθρα 394 έως 398.

 

Άρθρο 401.- Οι ψήφοι των τακτικών δικαστών  και  των  ενόρκων είναι  ισότιμες.  Τα  δικαιώματα  που  δίνονται στους δικαστές κατά το άρθρο 357 τα έχουν και οι ένορκοι.

 

Άρθρο 402. Πότε διακόπτεται η συνεδρίαση και διορίζεται συνήγορος.- Οι διατάξεις των άρθρων  375  και  376  εφαρμόζονται  και  στη  διαδικασία  του  μικτού  ορκωτού  δικαστηρίου για κακούργημα.

 

Άρθρο 403. Απαγγελία της κατηγορίας – Ανάγνωση του βουλεύματος.- 1. Αφού συγκροτηθεί  το  δικαστήριο,  ενεργούνται όσα  ορίζονται στα άρθρα 339 και 342. Κατόπιν ο εισαγγελέας απαγγέλλει την κατηγορία και παραδίδει στον πρόεδρο του δικαστηρίου τον  κατάλογο με  τους  μάρτυρες  οι  διάδικοι παραδίδουν και αυτοί στον πρόεδρο τον κατάλογο με τους μάρτυρες που προσκλήθηκαν από αυτούς  με  εντολή  του προέδρου ο κλητήρας καλεί ονομαστικά τους μάρτυρες.

2. Αφού διαβαστεί ο κατάλογος με τους μάρτυρες, αν δεν διατάχθηκε η αναβολή  της  δίκης  σύμφωνα  με  τα  άρθρα  352  και  354,  ο γραμματέας   διαβάζει   δυνατά   το   διατακτικό   του   παραπεμπτικού βουλεύματος, ή το κλητήριο θέσπισμα στην περίπτωση που η εισαγωγή  της κατηγορίας έγινε με απευθείας κλήση (άρθρο 308 παρ. 3 και 320 παρ. 1).

Κατόπιν  ο πρόεδρος εξηγεί με σαφήνεια στον κατηγορούμενο τις εναντίον του κατηγορίες, ζητεί της πληροφορίες που αναφέρονται  στο  άρθρο  343 και διατάσσει να αρχίσει η συζήτηση.

 

Άρθρο 404. Αρμοδιότητα του μικτού ορκωτού δικαστηρίου.- 1. Το μικτό ορκωτό δικαστήριο αποφασίζει για την κατηγορία. Επίσης αποφαίνεται: α) για τις περιστάσεις από  τις  οποίες εξαρτάται  το  είδος και το μέτρο της ποινής καθώς και για τους λόγους αύξησης ή μείωσής της, β) για την κύρια ποινή, την παρεπόμενη και  για τα  μέτρα ασφάλειας που πρέπει να επιβληθούν, γ) για τη συνολική ποινή που πρέπει να επιβληθεί, δ) για τη μετατροπή (άρθρο  82  Π.Κ.)  ή  την  αναστολή  (άρθρο 99 επ. Π.Κ.) της ποινής και ε) για κάθε θέμα που δεν έχει υπαχθεί ειδικά στην αρμοδιότητα των τακτικών δικαστών.

2.Το ίδιο δικαστήριο αποφασίζει, αφού έχει αρχίσει η συζήτηση, αν θα αναβληθεί η εκδίκαση της υπόθεσης σε μεταγενέστερη δικάσιμο.

3.Σε κάθε περίπτωση που αναβάλλεται η εκδίκαση  υπόθεσης  σε άλλη   δικάσιμο   της  ίδιας  ή  άλλης  συνόδου  του  μικτού  ορκωτού δικαστηρίου, γίνεται νέα συγκρότησή του.

Άρθρο 405. Αρμοδιότητα των τακτικών δικαστών.- 1. Οι τακτικοί δικαστές του μικτού ορκωτού  δικαστηρίου  αποφασίζουν  χωρίς  τη  σύμπραξη  των  ενόρκων:  α) για την ταυτότητα του κατηγορουμένου, β) για  το  θέμα  της  αρμοδιότητας  του δικαστηρίου, που ανακύπτει προτού αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία, γ) για  τη  νομιμοποίηση  της  παράστασης  του  πολιτικώς ενάγοντος, δ) για τις προϋποθέσεις της έγκυρης  εισαγωγής  στο ακροατήριο,  καθώς  και  για  τα διαδικαστικά ζητήματα που αφορούν την διεξαγωγή της διαδικασίας στο  ακροατήριο,  ε)  για  τα  παρεμπίπτοντα νομικά  ζητήματα  που  εμφανίζονται  και  εξετάζονται στη διάρκεια της συζήτησης, στ) για την αναστολή της εκτέλεσης της απόφασης σύμφωνα  με τα άρθρα  471 παρ. 2 και 497 παρ. 7 και 8, καθώς και για την αμφισβήτηση της ανασταλτικής δύναμης του ένδικου μέσου κατά το άρθρο 472 του Κώδικα, και ζ) για τη σύμφωνα με το άρθρο 101 παρ. 1  του  Ποινικού  Κώδικα ανάκληση της αναστολής που χορηγήθηκε.

2.Μόνοι  οι τακτικοί δικαστές κηρύσσουν απαράδεκτη την ποινική δίωξη ή την παύουν οριστικά, αν ο σχετικός λόγος διαπιστώθηκε από αυτούς όταν άρχιζε η συνεδρίαση και πριν από την κλήρωση των ενόρκων. Στην ίδια περίπτωση μόνον οι τακτικοί δικαστές επιβάλλουν δήμευση κατά το άρθρο 76 παρ. 2 ΠΚ.

 

Άρθρο 406.-Ακύρωση της διαδικασίας ή της απόφασης.- Η αίτηση για ακύρωση της διαδικασίας  ή  της  απόφασης  σύμφωνα  με  τα άρθρα 341 και 435 ή 430 εκδικάζεται από τους τακτικούς δικαστές.

 

Άρθρο  407. Απόφαση για τις ιδιωτικές απαιτήσεις.-  Οι  τακτικοί  δικαστές αφού ακουστούν οι διάδικοι, αποφασίζουν στην ποινική απόφαση ταυτόχρονα και για τις απαιτήσεις χρηματικής ικανοποίηση που τυχόν υπέβαλλε ο πολιτικώς ενάγων, σύμφωνα με  όσα  ορίζονται στο άρθρο 371 παρ. 3.

 

 Άρθρο  408.- 1.  Για  το μικτό ορκωτό εφετείο εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 384-407, και όπου σ` αυτές αναφέρεται το συμβούλιο πλημμελειοδικών, το τριμελές πλημμελειοδικείο, ο εισαγγελέας  πρωτοδικών και ο γραμματέας της εισαγγελίας πρωτοδικών, εννοείται στην περίπτωση αυτή το συμβούλιο εφετών,  το  τριμελές εφετείο, ο εισαγγελέας εφετών και ο γραμματέας της εισαγγελίας εφετών. Όπου  στις  ίδιες  διατάξεις  αναφέρονται  οι  τακτικοί  δικαστές,  οι  ένορκοι,  ο  εισαγγελέας  και  ο  γραμματέας   του   μικτού   ορκωτού δικαστηρίου,  εννοούνται  στην περίπτωση αυτή οι τακτικοί δικαστές, οι ένορκοι, ο εισαγγελέας και ο γραμματέας του μικτού ορκωτού εφετείου.

2. Σε περίπτωση που το μικτό ορκωτό δικαστήριο καταδικάσει τον κατηγορούμενο μόνο για πλημμέλημα, η έφεση του κατηγορουμένου κατά της απόφασης αυτής δικάζεται από το εκ τακτικών δικαστών δικαστήριο του μικτού ορκωτού εφετείου, χωρίς να απαιτείται να συγκροτηθεί το τελευταίο.

 

 

 

ΠΕΜΠΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

ΠΕΜΠΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πταίσματα

Άρθρο 409¹. Πταίσματα που καταλαμβάνονται επ` αυτοφώρω. Σύλληψη για πταίσμα.^[30] Σε περίπτωση αυτόφωρου πταίσματος επιτρέπεται η σύλληψη του δράστη από κάθε αστυνομικό όργανο που έσπευσε ή από ανακριτικό υπάλληλο για την άμεση εισαγωγή του σε δίκη, όταν αυτή είναι δυνατή σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του επόμενου άρθρου ή για τη βεβαίωση της ταυτότητας του σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του επόμενου άρθρου.

Άρθρο 410.  Άμεση εισαγωγή σε δίκη ή βεβαίωση της ταυτότητας.1. Αν συντρέχει κάποια από τις περιπτώσεις του άρθρου 409, εκείνος που έχει συλληφθεί οδηγείται αμέσως στο δημόσιο κατήγορο και στο πταισματοδικείο του τόπου όπου συνελήφθη, αν υπάρχει πταισματοδικείο που συνεδριάζει εκείνη την ώρα ή μπορεί να συνεδριάσει αμέσως, και εισάγεται αμέσως σε δίκη και εκεί προσκομίζονται και οι σχετικές αποδείξεις.

2. Αν δεν υπάρχει στον τόπο όπου συνελήφθη πταισματοδικείο ή αυτό δεν μπορεί να συνεδριάσει αμέσως, προσάγεται χωρίς αναβολή στο πλησιέστερο αστυνομικό κατάστημα, όπου εξετάζεται και συντάσσεται έκθεση, από τον ίδιο που τον συνέλαβε ή άλλο αστυνομικό υπάλληλο, και αφού βεβαιωθεί η ταυτότητα του αφήνεται ελεύθερος.

Άρθρο 411. Χρόνος και τόπος των συνεδριάσεων του πταισματοδικείου.- Προκειμένου να εκδικάσει  τα  πταίσματα  που  καταλαμβάνονται  επ`  αυτοφώρω, το πταισματοδικείο μπορεί να συνεδριάζει οποιαδήποτε ημέρα και ώρα στο ακροατήριό του  ή  σε  άλλον  τόπο,  που ορίζεται  με  διαταγή  του  Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στις πόλεις όπου υπάρχουν διορισμένοι περισσότεροι  πταισματοδίκες  μπορεί  να  οριστεί κατά τον ίδιο τρόπο ότι το πταισματοδικείο θα συνεδριάζει μόνιμα ημέρα και νύχτα ή κάθε ημέρα και ορισμένες νυχτερινές ώρες.

Άρθρο 412. Πρόσκληση των μαρτύρων. Ανακοίνωση της κατηγορίας.- Για να εισαχθεί αμέσως σε δίκη ο δράστης που έχει συλληφθεί επ` αυτοφώρω ο ανακριτικός υπάλληλος ή το αστυνομικό  όργανο που  τον  συνέλαβε έχει υποχρέωση ταυτόχρονα να καλέσει προφορικά τους παρόντες μάρτυρες κατηγορίας και υπεράσπισης, αυτοί έχουν υποχρέωση να μεταβούν μαζί του στο αρμόδιο δικαστικό ή αστυνομικό κατάστημα αν  δεν προσέλθουν ύστερα από την κλήση, εφαρμόζονται τα άρθρα 231 και 232. Αν ο  δημόσιος  κατήγορος  κρίνει  ότι η πράξη έχει πράγματι το χαρακτήρα πταίσματος, διατυπώνει  την  κατηγορία  γραπτά  ή  προφορικά  και  την ανακοινώνει  στον  κατηγορούμενο αμέσως πριν από την έναρξη της δίκης. Αν όμως κρίνει ότι η πράξη είναι πλημμέλημα,  παραπέμπει  εκείνον  που έχει συλληφθεί στον εισαγγελέα σύμφωνα με το άρθρο 279.

 

Άρθρο  413. Παραπομπή στην κοινή διαδικασία.-  Αν  ο  πταισματοδίκης κρίνει ότι το πταίσμα δεν έχει καταληφθεί επ` αυτοφώρω ή αν οι αποδείξεις που προσκομίζονται δεν είναι  επαρκείς,  παραπέμπει  την  υπόθεση  στην   κοινή   πταισματική διαδικασία και αφήνει ελεύθερον εκείνον που έχει συλληφθεί. Ως προς τα υπόλοιπα τηρούνται οι κανόνες της κύριας διαδικασίας στο ακροατήριο.

Άρθρο  414.^2. Πταίσματα που βεβαιώνονται με έκθεση. Διαδικασία.–  `Οταν  δημόσια  αρχή  ή  δημόσιος  υπάλληλος  ή αστυνομικό  όργανο,  έχοντας  σχηματίσει  δική  του  αντίληψη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του, καταμηνύει κάποιον για πταίσμα, ο αρμόδιος πταισματοδίκης, μόλις πάρει τη μήνυση και ύστερα από  έγγραφη  πρόταση του  δημόσιου  κατηγόρου,  όπου  υπάρχει,  επιβάλλει  στον παραβάτη σε δημόσια συνεδρίαση τη νόμιμη ποινή αν ο πταισματοδίκης θεωρεί  ότι  τα στοιχεία  που  προσκομίζονται  δεν  είναι επαρκή για να σχηματίσει την πεποίθησή του, παραπέμπει την υπόθεση στη  συνήθη διαδικασία.  Αν  δεν πείθεται για την ενοχή του κατηγορουμένου, τον αθωώνει.

Άρθρο  415. Απόφαση και αντιρρήσεις εναντίον της.-  Στην απόφαση, που μπορεί να γραφεί και κάτω από την έκθεση με την οποία βεβαιώνεται η παράβαση, πρέπει, εκτός  από  το  συνηθισμένο  περιεχόμενο,  να  μνημονεύεται  και  ότι  επιτρέπεται  σ’ εκείνον που καταδικάστηκε να υποβάλλει μέσα σε  οκτώ  ημέρες  από  την επίδοση   αντιρρήσεις,  με  έκθεση  που  συντάσσει  ο  γραμματέας  του πταισματοδικείου   που   εξέδωσε   την   απόφαση   ή   ο    γραμματέας πταισματοδικείου  του  τόπου διαμονής του. Στην έκθεση που συντάσσει ο γραμματέας του πταισματοδικείου που  εξέδωσε  την  απόφαση  πρέπει  να σημειώνεται  η  δικάσιμος  κατά την οποία θα συζητηθούν οι αντιρρήσεις σύμφωνα με το άρθρο 416.
Άρθρο  416. Συζήτηση στο ακροατήριο.-  1.   Αν  οι  αντιρρήσεις  προβληθούν εμπρόθεσμα σύμφωνα με το άρθρο 415, η απόφαση που  εκδόθηκε  ανατρέπεται,  και  η υπόθεση  εισάγεται για να συζητηθεί με την κοινή διαδικασία στην πρώτη δικάσιμο ύστερα από δέκα ημέρες από την προβολή των  αντιρρήσεων  κατά το  άρθρο  415,  την ημέρα αυτή ο κατηγορούμενος οφείλει να εμφανιστεί χωρίς  κλήτευση,  προσκομίζοντας  και   τα   αποδεικτικά   του   μέσα.  Διαφορετικά,  δικάζεται  σαν  να  ήταν  παρών. Αν οι αντιρρήσεις έχουν υποβληθεί στο γραμματέα άλλου πταισματοδικείου, η  υπόθεση  συζητείται ύστερα  από  προηγούμενη  κλήτευση  του  κατηγορουμένου  (άρθρ.  166). Αναβολή της συζήτησης δεν  επιτρέπεται  για  κανένα  λόγο.   Κατά  της απόφασης  επιτρέπεται  η άσκηση των ένδικων μέσων που προβλέπονται από τον κώδικα.

2.  Αν δεν προβληθούν εμπρόθεσμα αντιρρήσεις,  η  απόφαση  που εκδόθηκε  σύμφωνα  με  το  άρθρο  415 εκτελείται.  Έφεση και αναίρεση εναντίον της επιτρέπεται σύμφωνα με τις  κοινές διατάξεις.  Η  σχετική προθεσμία  αρχίζει  με  την  εκπνοή της προθεσμίας για την προβολή των αντιρρήσεων.

3.Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και για τον απόντα κατηγορούμενο που καταδικάστηκε ανεκκλήτως κατά την κοινή διαδικασία, εφόσον δεν είχε κλητευθεί νομίμως ή είχε καταβάλει το πρόστιμο για την παράβαση που καταμηνύθηκε πριν από την εκδίκαση της υπόθεσης.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πλημμελήματα

1.Πλημμελήματα που καταλαμβάνονται επ` αυτοφώρω

 

Άρθρο  417. Άμεση παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο.-  Αν  ο  δράστης  οποιουδήποτε πλημμελήματος έχει συλληφθεί επ` αυτοφώρω, ακολουθείται η διαδικασία που  αναφέρεται  στα επόμενα  άρθρα,  εκτός αν ο εισαγγελέας κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι να μην εφαρμοστεί αυτή η διαδικασία.

 

Άρθρο  418.-  1.  Ο ανακριτικός υπάλληλος ή το αστυνομικό όργανο που συνέλαβε το δράστη επ` αυτοφώρω έχει  την  υποχρέωση  να  τον  φέρει  αμέσως  ή, αν η σύλληψη έγινε έξω από την έδρα του δικαστηρίου, μέσα στον  απόλυτα  αναγκαίο  για  τη  μεταφορά  χρόνο,  στον  αρμόδιο εισαγγελέα  μαζί  με  την  έκθεση  για  τη σύλληψη και τη βεβαίωση του εγκλήματος, που πρέπει υποχρεωτικά να τη συντάξει ο εισαγγελέας μπορεί να παραπέμψει τον κατηγορούμενο αμέσως, χωρίς γραπτή  προδικασία,  στο ακροατήριο  του αρμόδιου δικαστηρίου που συνεδριάζει την ημέρα εκείνη, το οποίο και ασχολείται αμέσως με την εκδίκαση της κατηγορίας.

Αν κατά την ημέρα αυτή δε  συνεδριάζει  το  αρμόδιο  δικαστήριο,  ορίζεται  έκτακτη  δικάσιμη  για  την ίδια ημέρα ή, όταν υπάρχει απόλυτη  αδυναμία  συγκρότησης  του  δικαστηρίου  αυθημερόν,  για  την επόμενη  ημέρα.  Ο  εισαγγελέας  γνωστοποιεί προφορικά τα στοιχεία της κατηγορίας στον κατηγορούμενο χωρίς να  απαιτείται  η  κοινοποίηση  σ` αυτόν κλητηρίου θεσπίσματος. Για την παραπάνω γνωστοποίηση συντάσσεται και  προσαρτάται  στη  δικογραφία συνοπτική έκθεση που υπογράφεται από τον εισαγγελέα, το γραμματέα και τον κατηγορούμενο  και  σε  περίπτωση ανάγκης μόνο από τον εισαγγελέα και τον κατηγορούμενο.

2. Αν το πλημμέλημα διώκεται μόνο με έγκληση, αυτή μπορεί να υποβληθεί και  προφορικά  σ`  εκείνους  που  έχουν  τη  δυνατότητα  να συλλάβουν  το  δράστη  αυτόφωρου  εγκλήματος,  οπότε  η σχετική δήλωση περιλαμβάνεται στην έκθεση για τη σύλληψη (αρ. 275 παρ. 2).

Άρθρο 419.Κράτηση του κατηγορουμένου.– Αν η εκδίκαση της υπόθεσης πρόκειται να γίνει την επόμενη ημέρα, ο εισαγγελέας μπορεί να διατάξει την κράτηση του κατηγορουμένου στο αστυνομικό κρατητήριο, αλλά αυτή δεν επιτρέπεται να παραταθεί περισσότερο από είκοσι τέσσερις ώρες από την προσαγωγή. Αν μέσα σ’ αυτή την προθεσμία δεν καταστεί δυνατή για οποιοδήποτε λόγο η σύγκληση του δικαστηρίου και η εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο, ο εισαγγελέας παραπέμπει την υπόθεση στην τακτική διαδικασία.

Άρθρο 420. Κλήτευση των συναιτίων.- Αν η εκδίκαση της υπόθεσης δεν πρόκειται να  γίνει  την  ίδια  μέρα  κατά  την οποία ο δράστης προσάγεται ενώπιον του εισαγγελέα, ο εισαγγελέας μπορεί να παραπέμψει στο ακροατήριο μαζί  με τον κατηγορούμενο και τους άλλους συναίτιους που δεν έχουν συλληφθεί. Σ’ αυτή την περίπτωση ο ίδιος φροντίζει για να επιδοθεί σ` αυτούς κλητήριο θέσπισμα χωρίς την τήρηση καμιάς προθεσμίας.

 

Άρθρο  421. Κλήτευση μαρτύρων.-  1.  Εκείνος που σύμφωνα με το άρθρο 418 πραγματοποίησε  τη  σύλληψη  έχει  υποχρέωση  να  κλητεύσει  προφορικά  τους μάρτυρες, καθώς και αυτούς που προτείνονται από τον κατηγορούμενο (αρ. 327  παρ. 1), αναφέροντας την κλήτευση αυτή στην έκθεση σύλληψης. Αν η εκδίκαση της  υπόθεσης  πρόκειται  να  γίνει  την  επόμενη  ημέρα  της προσαγωγής   του  κατηγορουμένου  στον  εισαγγελέα,  μπορεί  αυτός  να διατάξει την προφορική επίσης κλήτευση των μαρτύρων με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, ακόμη και  με  τη φροντίδα εκείνου που συνέλαβε το δράστη.

2.   Στους  μάρτυρες που καλούνται με αυτό τον τρόπο επιβάλλονται σε περίπτωση απείθειας οι ποινές της λιπομαρτυρίας  και  η  βίαιη  προσαγωγή,  η  οποία  διατάσσεται  από  το δικαστήριο και εκτελείται χωρίς χρονοτριβή, ακόμα και κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης.

3. Εκείνος που πραγματοποίησε τη σύλληψη  δεν  εξετάζεται  ως μάρτυρας,  παρά  διαβάζεται στο ακροατήριο η έκθεσή του για τη σύλληψη και για τη βεβαίωση του εγκλήματος.  Μπορεί  όμως  το  δικαστήριο,  με αίτηση  του  εισαγγελέα ή ενός από τους διαδίκους ή και αυτεπαγγέλτως, να επιτρέψει την εξέτασή του.

4.Τα δικαιώματα και τα οδοιπορικά  των  μαρτύρων  εκκαθαρίζονται  από  εκείνον  που διευθύνει τη συζήτηση και πληρώνονται κατά τις κοινές διατάξεις.

 

Άρθρο 422.Πολιτική αγωγή.- Ο πολιτικώς ενάγων έχει τη δυνατότητα να φέρει μάρτυρες χωρίς να τους γνωστοποιήσει προηγουμένως στον κατηγορούμενο.
Άρθρο  423.Δικαιώματα του κατηγορουμένου.- 1. Αν το ζητήσει ο κατηγορούμενος, το δικαστήριο πρέπει  να  του  διορίσει  συνήγορο.   Οφείλει επίσης να  αναβάλει την εκδίκαση της υπόθεσης μέσα σε τρείς ημέρες, αν το ζητήσει ο κατηγορούμενος για να ετοιμάσει την υπεράσπισή του, και να αποφανθεί συγχρόνως για την άρση ή τη διατήρηση της κράτησής του. Ο διευθύνων τη συνεδρίαση ενημερώνει τον κατηγορούμενο για αυτά του τα δικαιώματα.

 

Άρθρο 424. Αναβολή για ισχυρότερες αποδείξεις.-Το  δικαστήριο  μπορεί να αναβάλει μία μόνο φορά τη συζήτηση σε ρητή δικάσιμο, που δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από δεκαπέντε ημέρες, για ισχυρότερες αποδείξεις ή για να κλητευθούν και  οι  συναίτιοι  εκείνου που  έχει  συλληφθεί,  αν αυτοί παραπέμφθηκαν μαζί του στο ακροατήριο, σύμφωνα με το άρθρο 420, αλλά δεν κλητεύθηκαν. Σ’ αυτήν την περίπτωση το δικαστήριο διατάσσει την άρση της κράτησης και αποφαίνεται συγχρόνως για την επιβολή ή όχι περιοριστικών όρων στον κατηγορούμενο αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 282.

 

Άρθρο 425. Αναβολή συζήτησης και μάρτυρες.-Σε περίπτωση αναβολής της συζήτησης κατά τις περιπτώσεις των δύο προηγούμενων άρθρων όλοι οι παρόντες μάρτυρες και κατηγορούμενοι υποχρεούνται να προσέλθουν στη νέα ρητά δικάσιμο χωρίς άλλη κλήτευση. Συναίτιοι που παραπέμπονται και δεν έχουν κλητευτεί κλητεύονται το λιγότερο είκοσι τέσσερις ώρες πριν από τη νέα δικάσιμο. Άλλοι μάρτυρες που δεν προσήλθαν μπορούν να κλητευθούν και προφορικά σύμφωνα με το άρθρο 421 παρ. 1, ενώ μπορεί επίσης να διαταχθεί βίαιη προσαγωγή μαρτύρων κατηγορίας και υπεράσπισης που κλήθηκαν κατά το άρθρο 421 παρ. 2 και δεν προσήλθαν.

Άρθρο 426. Συζήτηση.– Κατά τα λοιπά,  η  συζήτηση  στο  ακροατήριο γίνεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα. Αν το δικαστήριο κρίνει  ότι  το έγκλημα δεν έχει καταληφθεί επ` αυτοφώρω ή ότι, ακόμη και ύστερα από την αναβολή που έδωσε σύμφωνα με το άρθρο 423  παρ.  2, οι  αποδείξεις εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς και χρειάζονται συμπλήρωση, παραπέμπει την υπόθεση στην τακτική διαδικασία και ταυτόχρονα αποφαίνεται για την τύχη των περιοριστικών όρων σύμφωνα με το άρθρο 282.

 

Άρθρο 427. Συνοπτική διαδικασία επί στρατιωτικών.- Με τη συνοπτική διαδικασία των προηγούμενων άρθρων δικάζονται και οι στρατιωτικοί, όταν για το πλημμέλημα που τέλεσαν και εμπίπτει στο άρθρο 417 υπάγονται στα κοινά δικαστήρια σύμφωνα με τις διατάξεις του στρατιωτικού ποινικού κώδικα.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΑΠΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Πλημμελήματα

 

Άρθρο 428. Κλήτευση στο ακροατήριο.- Αν  ο  κατηγορούμενος  για  πλημμέλημα  έχει  παραπεμφθεί στο ακροατήριο του αρμόδιου  δικαστηρίου»,  απουσιάζει όμως από τον τόπο της κατοικίας του και είναι άγνωστη η διαμονή του, ο εισαγγελέας τον καλεί στην ορισμένη  δικάσιμο  σύμφωνα με τα άρθρα 320 και 321. Η επίδοση γίνεται κατά το άρθρο 156.

Άρθρο  429. Συζήτηση και απόφαση.- 1.  Αν ο κατηγορούμενος εμφανιστεί στο ακροατήριο, η συζήτηση γίνεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις  των  άρθρων 339-373.

2. Αν ο κατηγορούμενος δεν εμφανιστεί, ο σύζυγος και κάθε συγγενής του εξ αίματος έως δ` βαθμού ή εξ αγχιστείας έως β` βαθμού (προτιμάται ο πλησιέστερος κατά βαθμό και ο εξ αίματος έναντι του εξ αγχιστείας) μπορεί να εμφανιστεί και να διορίσει συνήγορο για τον κατηγορούμενο που εκπροσωπείται από αυτόν και δικάζεται σαν να ήταν παρών. Αν  η  υπεράσπιση  ισχυριστεί  και  αποδείξει  ότι  ο κατηγορούμενος έχει γνωστό και  ορισμένο  τόπο  διαμονής,  η  συζήτηση αναβάλλεται υποχρεωτικά,  με  αίτηση  της  υπεράσπισης σε ρητή δικάσιμο που απέχει τουλάχιστον δεκαπέντε ημέρες, στην οποία ο κατηγορούμενος  οφείλει  να εμφανιστεί χωρίς κλήτευση. Αν δεν ζητηθεί η αναβολή ή κανένας συγγενής δεν εμφανιστεί για  να  εκπροσωπήσει  τον  κατηγορούμενο,  η  συζήτηση γίνεται  σύμφωνα  με τις συνηθισμένες για τα πλημμελήματα διατυπώσεις, και η καταδικαστική απόφαση που εκδίδεται υπόκειται  στα  ένδικα  μέσα  της  έφεσης  και  της  αναίρεσης. Για να αρχίσουν όμως οι προθεσμίες για την άσκηση  των  ένδικων  αυτών  μέσων πρέπει να γίνει επίδοση της απόφασης κατά το άρθρο 156.

3.  Σε περίπτωση ασκήσεως εφέσεως από τον κατηγορούμενο κατά της αποφάσεως που εκδόθηκε κατά τη διαδικασία του προηγούμενου  άρθρου και  του  παρόντος,  ο  εισαγγελέας,  που  είναι επιφορτισμένος με την εκτέλεση της αποφάσεως, μπορεί να διατάξει την αναβολή  ή  τη  διακοπή της  εκτέλεσης, ωσότου εκδικαστεί η έφεση. Η εφαρμογή του άρθρου 497 παρ. 7 και 8 δεν αποκλείεται.

 

 

Άρθρο 430. Αίτηση για την ακύρωση της απόφασης.- 1. Ο κατηγορούμενος που δεν εμφανίστηκε ούτε εκπροσωπήθηκε από συνήγορο μπορεί, εφόσον η απόφαση είναι εξαρχής ή κατέστη ανέκκλητη, να ζητήσει την ακύρωσή της για το λόγο ότι κατά την επίδοση του κλητηρίου θεσπίσματος δεν συνέτρεχαν οι όροι του άρθρου 428, καθορίζοντας συγχρόνως και τον τόπο στον οποίο τότε διέμενε, διαφορετικά η αίτησή του είναι απαράδεκτη. Η  αίτηση γίνεται μέσα σε προθεσμία οκτώ ημερών από την εκτέλεση της απόφασης  ή  και  πριν  από  αυτή,  με  έκθεση που συντάσσεται από τον γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση  ή  του  δικαστηρίου του  τόπου  εκτέλεσης.  Στην  έκθεση  εκείνος  που  υπέβαλε την αίτηση οφείλει να δηλώσει την τωρινή διαμονή του και να ορίσει αντίκλητο στην έδρα του δικαστηρίου, προς τον οποίο θα γίνονται όλες οι επιδόσεις και οι κοινοποιήσεις που αφορούν τον κατηγορούμενο, διαφορετικά, η  αίτησή του  είναι απαράδεκτη.  Η αίτηση εισάγεται για συζήτηση στο δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, την πρώτη δικάσιμο ύστερα  από  τρεις  ημέρες από τη σύνταξη της σχετικής έκθεσης, χωρίς να καλείται εκείνος που υπέβαλε  την  αίτηση. Ο αρμόδιος  εισαγγελέας  οφείλει  να  κλητεύσει,  χωρίς να τηρήσει καμιά προθεσμία, τους μάρτυρες που τυχόν  του  προτάθηκαν  από  εκείνον  που υπέβαλε την αίτηση.

2. Η αίτηση ακύρωσης δεν αναστέλλει την εκτέλεση της απόφασης. Μπορεί όμως ο εισαγγελέας του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση, μόλις πληροφορηθεί ότι ασκήθηκε η αίτηση ακύρωσης, να διατάξει την αναβολή ή τη διακοπή της εκτέλεσης. Σε περίπτωση που η εκτέλεση της ποινής δεν αναβληθεί ή δεν διακοπεί, ο αιτών μπορεί να προσφύγει στο δικαστικό συμβούλιο μέσα σε δύο ημέρες.

 

Άρθρο  431. Συζήτηση.- 1. Αν η αίτηση για ακύρωση αποδειχθεί βάσιμη, το δικαστήριο ακυρώνει την εκτελούμενη απόφαση και στην περίπτωση που δεν είναι δυνατή άμεση εκδίκαση της υπόθεσης, διατάσσει  την  απόλυση  του κατηγορουμένου  και  προσδιορίζει  τη  νέα  δικάσιμο  κατά την οποία ο κατηγορούμενος έχει την υποχρέωση να εμφανιστεί  χωρίς  να  κλητευθεί, διαφορετικά,  δικάζεται  σαν να ήταν παρών, με εφαρμογή των άρθρων 340 και 341. Κατά την νέα συζήτηση προσκαλούνται εκείνοι  που  εξετάστηκαν στο ακροατήριο κατά τη συζήτηση που ακυρώθηκε, ακόμα και νέοι μάρτυρες που  ο  εισαγγελέας τους κρίνει χρήσιμους για να αποδειχτεί η αλήθεια, πάντοτε όμως διαβάζονται τα πρακτικά της συζήτησης που  ακυρώθηκε.

2.  Αν εκείνος που υπέβαλε την αίτηση δεν εμφανιστεί, η αίτησή  του  απορρίπτεται  ως  ανυποστήρικτη, και δεν του επιτρέπεται πλέον να ζητήσει και πάλι την ακύρωση της απόφασης. Το δικαστήριο  όμως,  αν προβληθούν  λόγοι  ανώτερης  βίας ή άλλα ανυπέρβλητα αίτια και  εξαιτίας  των οποίων  δεν  μπορεί  ο  κατηγορούμενος  να εμφανιστεί στη συζήτηση της αίτησης για ακύρωση, μπορεί να αναβάλει μία φορά μόνο τη  συζήτηση  σε ρητή  δικάσιμο,  στην  οποία εκείνος που υπέβαλε την αίτηση οφείλει να προσέλθει χωρίς να κλητευθεί.

3.Εναντίον της απόφασης που απορρίπτει για οποιονδήποτε  λόγο την αίτηση για ακύρωση της απόφασης δεν επιτρέπεται ένδικο μέσο.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κακουργήματα

Άρθρο 432.Αναστολή της εκδίκασης.-1. Αν κάποιος που παραπέμφθηκε στο ακροατήριο του αρμόδιου δικαστηρίου για κακούργημα, είναι άγνωστης διαμονής και δεν παρουσιαστεί ούτε συλληφθεί μέσα σε ένα μήνα από την επίδοση του παραπεμπτικού βουλεύματος  σύμφωνα με το άρθρο 156, αναστέλλεται η διαδικασία στο ακροατήριο με διάταξη του εισαγγελέα του εφετείου, ωσότου συλληφθεί ή εμφανιστεί ο κατηγορούμενος. Η διάταξη αυτή πρέπει να τοιχοκολληθεί σύμφωνα με το άρθρο 156 παράγραφο 2. Οι διατάξεις του άρθρου 113 ΠΚ για την αναστολή της παραγραφής του αξιοποίνου εφαρμόζονται και εδώ.

2. Αν εκείνος που παραπέμφθηκε για κακούργημα είναι ή θεωρείται γνωστής διαμονής, δικάζεται σαν να ήταν παρών, αν κλητεύθηκε νόμιμα. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι αναγκαίος ο διορισμός συνηγόρου σύμφωνα με τα άρθρα 340 παρ. 1 και 376.

3. Η διάταξη της παραγράφου 2 εφαρμόζεται αναλόγως και στο δικαστήριο που είναι αρμόδιο να δικάσει την έφεση, αν αυτός που αθωώθηκε σε πρώτο βαθμό για κακούργημα δεν εμφανιστεί για να δικαστεί κατ` έφεση που ασκήθηκε από τον εισαγγελέα και αποβλέπει στην καταδίκη του για κακούργημα.

 

Άρθρο  433. Παραπομπή της πολιτικής αγωγής στα πολιτικά δικαστήρια.- Αν διαταχθεί αναστολή σύμφωνα με το άρθρο 432, ο πολιτικώς ενάγων μπορεί να ασκήσει την πολιτική αγωγή του στο  αρμόδιο πολιτικό  δικαστήριο  διατηρεί  όμως  το  δικαίωμά  του,  σε περίπτωση εμφάνισης ή σύλληψης του κατηγορουμένου, να την  ασκήσει  στο  ποινικό δικαστήριο,   αν   δεν   εκδόθηκε   οριστική   απόφαση  του  πολιτικού δικαστηρίου.

Άρθρο 433 .Διαδικασία στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο. Το προηγούμενο άρθρο εφαρμόζεται αναλόγως και στο δικαστήριο που είναι αρμόδιο να δικάσει την έφεση, αν αυτός που αθωώθηκε σε πρώτο βαθμό για κακούργημα δεν εμφανιστεί για να δικαστεί κατ` έφεση που ασκήθηκε από τον εισαγγελέα και αποβλέπει στην καταδίκη του για κακούργημα.

 

Άρθρο 434. Δημοσίευση του παραπεμπτικού βουλεύματος.- Από τότε που τοιχοκολλήθηκε κατά το άρθρο 432 η  διάταξη  για  την  αναστολή  και  κάθε  χρόνο  γίνεται τοιχοκόλληση αποσπάσματος του παραπεμπτικού βουλεύματος κατά το άρθρο  156  παρ.  2 και κοινοποίησή του, με τη φροντίδα του εισαγγελέα εφετών, σε όλες τις αστυνομικές  αρχές  του  κράτους,  που  προσκαλούνται να συλλάβουν τον κατηγορούμενο.

 

Άρθρο 435.Αίτηση ακύρωσης της διαδικασίας επί κακουργημάτων.- 1. Αν ο κατηγορούμενος, που καταδικάστηκε κατά το άρθρο 432 παράγραφοι 2 και 3, από λόγους ανώτερης βίας ή από άλλα ανυπέρβλητα αίτια δεν μπόρεσε εγκαίρως να γνωστοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο στο δικαστήριο ανυπέρβλητο κώλυμα εμφάνισης του στη δίκη και να ζητήσει την αναβολή της συζήτησης (άρθρο 349), μπορεί να υποβάλει αίτηση για ακύρωση της διαδικασίας που πραγματοποιήθηκε χωρίς την παρουσία του ή την εκπροσώπηση του από συνήγορο. Η αίτηση υποβάλλεται στον γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία δεκαπέντε ημερών από την έκδοση της και αναφέρει τους λόγους ανώτερης βίας ή το ανυπέρβλητο κώλυμα. Νέα αίτηση για ακύρωση της ίδιας διαδικασίας είναι απαράδεκτη σε οποιουσδήποτε λόγους και αν στηρίζεται.

2. Η αίτηση αυτή δεν αναστέλλει την εκτέλεση της απόφασης. Μπορεί όμως ο εισαγγελέας του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση, μόλις υποβληθεί η αίτηση για ακύρωση, να διατάξει την αναστολή της εκτέλεσης, έως ότου εκδικαστεί η αίτηση. Σε περίπτωση μη χορήγησης της αναστολής, ο αιτών δύναται να προσφύγει στο δικαστήριο ή, αν αυτό δεν συνεδριάζει, στο δικαστικό συμβούλιο μέσα σε δύο ημέρες. Η αίτηση για ακύρωση εισάγεται, χωρίς να κλητευθεί εκείνος που την υπέβαλε, στην πρώτη δικάσιμο του δικαστηρίου που δίκασε, το οποίο αποφασίζει αμετάκλητα. Το δικαστήριο όμως είναι δυνατόν να αναβάλει τη συζήτηση για την αίτηση σε μεταγενέστερη ορισμένη δικάσιμο, αν προβάλλονται λόγοι ανώτερης βίας ή άλλα ανυπέρβλητα αίτια, εξαιτίας των οποίων εκείνος που υπέβαλε την αίτηση δεν μπορεί να εμφανιστεί στη συζήτηση της αίτησης για ακύρωση. Αν γίνει δεκτή η αίτηση, ακυρώνεται η απόφαση που προσβάλλεται και διατάσσεται η νέα συζήτηση της υπόθεσης σε ρητή δικάσιμο, κατά την οποία ο κατηγορούμενος οφείλει να προσέλθει χωρίς να κλητευθεί. Η προθεσμία της έφεσης ή της αίτησης για αναίρεση της καταδικαστικής απόφασης αρχίζει μετά την πάροδο άπρακτης της ως άνω δεκαπενθήμερης προθεσμίας ή, σε περίπτωση υποβολής αίτησης ακυρώσεως, από την απόρριψη της.

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έκδοση

Άρθρο 436. Γενικά. – 1. Αλλοδαπός μπορεί να παραδοθεί από τις ελληνικές αρχές στις αρμόδιες αρχές του κράτους όπου εκκρεμεί εναντίον του ποινική δίωξη ή έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση, μόνο εφόσον διαταχθεί η έκδοσή του.

2.Αν δεν ρυθμίζονται με διεθνή σύμβαση, οι όροι και οι διαδικασία της έκδοσης αλλοδαπών διέπονται υπό τον όρο της αμοιβαιότητας από τις διατάξεις των επόμενων άρθρων. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται, ακόμη και αν υπάρχει σύμβαση, εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με αυτή καθώς και στα σημεία που δεν ρυθμίζονται με τη σύμβαση.

Άρθρο 437. Πότε επιτρέπεται η έκδοση. – Η έκδοση αλλοδαπού: Α) Επιτρέπεται όταν αυτός κατηγορείται για αξιόποινη πράξη, που απειλείται, και από τον ελληνικό ποινικό νόμο και από το νόμο του κράτους που ζητεί την έκδοση, με στερητική της ελευθερίας ποινή, της οποίας το ανώτατο όριο είναι πάνω από τρία έτη. Αν κατά το δίκαιο του εκζητούντος κράτους προβλέπεται για την αξιόποινη πράξη η ποινή του θανάτου, η έκδοση επιτρέπεται μόνο εφόσον το κράτος τούτο δίνει επαρκείς εγγυήσεις στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ότι η ποινή αυτή δεν θα εκτελεστεί. Σε περίπτωση συρροής εγκλημάτων η έκδοση επιτρέπεται για όλα αν ένα απ’ αυτά τιμωρείται με μία από τις παραπάνω ποινές. Αν το πρόσωπο του οποίου ζητείται η έκδοση καταδικάσθηκε προηγουμένως αμετάκλητα από δικαστήριο οποιουδήποτε κράτους σε στερητική της ελευθερίας ποινή τουλάχιστον τριών μηνών για έγκλημα που δεν αναφέρεται στο άρθρο 438 στοιχ. γ’, και εφόσον η έκδοσή του ζητείται για έγκλημα που τελέστηκε καθ’ υποτροπή, και κατά τον ελληνικό ποινικό νόμο και κατά το νόμο του κράτους που ζητεί την έκδοσή του, η έκδοση μπορεί να επιτραπεί αν το έγκλημα αυτό τιμωρείται ως πλημμέλημα με οποιαδήποτε στερητικής της ελευθερίας ποινή. Β)Επίσης η έκδοση επιτρέπεται όταν τα δικαστήρια του κράτους που τη ζητούν καταδίκασαν τον εκζητούμενο αμετάκλητα σε στερητική της ελευθερίας ποινή τουλάχιστον ενός έτους για αξιόποινη πράξη, την οποία και οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι και οι νόμοι του κράτους που ζητεί την έκδοση χαρακτηρίζουν ως πλημμέλημα ή κακούργημα.

Άρθρο 437Α. Συναίνεση του εκζητουμένου.-1.Σε κάθε περίπτωση επιτρέπεται η έκδοση όταν ο εκζητούμενος συναινεί ρητά να παραδοθεί στο κράτος που ζητεί την έκδοσή του. Η συναίνεση δίνεται ενώπιον προέδρου εφετών της περιφέρειας του τόπου όπου διαμένει ο εκζητούμενος και με την παρουσία του συνηγόρου του, εφόσον υπάρχει. Σχετικά με τη δήλωση αυτή συντάσσεται έκθεση.

2.Στην περίπτωση της προηγούμενης παραγράφου για την έκδοση γνωμοδοτεί ο Πρόεδρος Εφετών.

Άρθρο 438.Απαγόρευση της έκδοσης.- Η έκδοση απαγορεύετε και αν ακόμα συναινεί ο εκζητούμενος: α) αν πρόκειται για δράστη που κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης ήταν ημεδαπός, β) αν υπάρχει δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστικών αρχών σύμφωνα με τους . ελληνικούς νόμους, γ) αν πρόκειται για έγκλημα που κατά τους ελληνικούς νόμους χαρακτηρίζεται ως πολιτικό, στρατιωτικό, φορολογικό ή του τύπου ή όταν από τις περιστάσεις προκύπτει ότι η έκδοση ζητείται για λόγους πολιτικούς, δ) αν, σύμφωνα με τους νόμους του κράτους όπου τελέστηκε το έγκλημα, έχει ανακύψει ήδη πριν από την απόφαση για την έκδοση νόμιμος λόγος που εμποδίζει τη δίωξη ή την εκτέλεση της ποινής ή αποκλείει ή εξαλείφει το αξιόποινο, ε) αν πιθανολογείται ότι ο εκζητούμενος θα διωχθεί στο κράτος στο οποίο  παραδίδεται για πράξη διαφορετική από εκείνη για την οποία ζητείται η έκδοση, στ) αν πιθανολογείται ότι θα υποβληθεί σε διακρίνουσα μεταχείριση για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, πολιτικούς ή εξαιτίας της εθνικότητάς του, ζ) αν πιθανολογείται ότι θα υποβληθεί σε μεταχείριση απάδουσα προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ότι θα διακυβευτούν τα ανθρώπινα δικαιώματά του, η) αν η έκδοση ζητείται με βάση διάταξη νόμου ή καταδικαστική απόφαση, που αντίκεινται στις βασικές αρχές που διέπουν την ελληνική έννομη τάξη, και θ) αν ο εκζητούμενος καταδικάστηκε χωρίς να του παρασχεθεί το δικαίωμα να υπερασπίσει τον εαυτό του.

Άρθρο 439.Αίτηση για έκδοση από περισσότερα κράτη.- Αν πολλά κράτη ζητούν την έκδοση για το ίδιο έγκλημα, αυτή διατάσσεται να γίνει στο κράτος όπου τελέστηκε το έγκλημα. Αν οι αιτήσεις αναφέρονται σε διαφορετικά εγκλήματα, η έκδοση γίνεται κατά προτίμηση στο κράτος όπου τελέστηκε σύμφωνα με τους ελληνικούς νόμους το βαρύτερο έγκλημα ή, αν πρόκειται για εγκλήματα όμοιας βαρύτητας, στο κράτος του οποίου η αίτηση για έκδοση έφθασε πρώτη. Συνεκτιμάται πάντοτε και η υποχρέωση που αναλαμβάνει ένα από τα κράτη που ζητούν την έκδοση να επανεκδώσει το δράστη για τα υπόλοιπα εγκλήματα.

Άρθρο 440.Περιορισμοί στην έκδοση.- 1. Η έκδοση επιτρέπεται μόνο με τον όρο ότι ο εκζητούμενος δεν θα διωχθεί ή δικαστεί στο κράτος όπου εκδίδεται ούτε θα παραδοθεί σε τρίτο κράτος για άλλες πράξεις που έχουν τελεστεί πριν από την έκδοση.

2.Κατ’ εξαίρεση μπορεί ο εκζητούμενος να διωχθεί, δικαστεί ή παραδοθεί σε τρίτο κράτος για άλλες πράξεις, αν συναινέσει μεταγενέστερα το ελληνικό κράτος και η συναίνεσή του αυτή ζητηθεί σύμφωνα με τον τύπο που προβλέπεται στον παρόντα κώδικα για την αίτηση έκδοσης, η οποία πρέπει να συνοδεύεται με τα έγγραφα που τη στηρίζουν κατά τα άρθρα 439 και 445.

3.Η συναίνεση της παρ. 2 δεν απαιτείται αν ο εκζητούμενος μέσα σε τριάντα ημέρες από το τέλος της δίκης, και σε περίπτωση καταδίκης από την απόλυση από τις φυλακές, δεν εγκατέλειψε, παρά την έλλειψη κάθε εμποδίου, το έδαφος του κράτους στο οποίο εκδόθηκε ή αν επανέλθει σε αυτό μεταγενέστερα. Εφόσον όμως πρόκειται για πρόσωπο που έχει την ιθαγένεια του κράτους που ζητεί την έκδοση, απαιτείται και στην περίπτωση αυτή η συναίνεση της παρ. 2.

Άρθρο 441. Αναβολή της έκδοσης.- Αν ο εκζητούμενος διώκεται ή έχει καταδικαστεί στην Ελλάδα για άλλη πράξη, η έκδοσή του αναβάλλεται ως την περάτωση της ποινικής δίωξης και, σε περίπτωση καταδίκης, ωσότου εκτιθεί η ποινή ή απολυθεί από τις φυλακές. Τα μέτρα ασφαλείας που τυχόν επιβλήθηκαν εναντίον του εφαρμόζονται μόλις επιστρέφει με οποιονδήποτε τρόπο στην Ελλάδα. Αν όμως πέρασε πενταετία από την έκδοσή του, για τη δυνατότητα να εφαρμοστούν τα μέτρα ασφαλείας αμέσως μετά την επιστροφή του αποφασίζει το Τριμελές πλημμελειοδικείο του τόπου της κατοικίας του, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες υπό τις οποίες βρίσκεται αυτός καθώς και αν είναι ή δεν είναι επικίνδυνος.

Άρθρο 442.Προσωρινή παράδοση του προσώπου για το οποίο ζητείται η έκδοση.- Αν η αναβολή της έκδοσης που προβλέπεται στο προηγούμενο άρθρο έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τους νόμους του κράτους που ζητεί την έκδοση, την παραγραφή ή άλλα σοβαρά εμπόδια στη δίωξη,  μπορεί να επιτραπεί η προσωρινή παράδοση του εκζητουμένου, με τον όρο ότι θα επαναδιαμεταχθεί αυτός στις  ελληνικές αρχές μόλις τελειώσουν οι ανακριτικές πράξεις για τις οποίες ζητήθηκε προσωρινά η παράδοσή του.

 

 

Άρθρο 443. Αίτηση για την έκδοση.- 1. Η αίτηση για την έκδοση διαβιβάζεται μέσω της διπλωματικής οδού, μαζί με τα έγγραφα που απαιτούνται κατά τις παρ. 2-4, και με την επικυρωμένη μετάφρασή και στη συνέχεια από τον Υπουργό Εξωτερικών στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο τελευταίος, αφού ελέγξει τη νομιμότητα της αίτησης, την αποστέλλει, δια του εισαγγελέα εφετών, μαζί με τα έγγραφα στον πρόεδρο εφετών της περιφέρειας του τόπου διαμονής του εκζητουμένου.

2.Αν πρόκειται για την περίπτωση του άρθρου 437 στοιχ. Α, στην αίτηση πρέπει να επισυνάπτονται το κατηγορητήριο, το ένταλμα σύλληψης ή οποιαδήποτε άλλη δικαστική πράξη που έχει το ίδιο κύρος μ’ αυτά και όσα έγγραφα απαιτούνται, ώστε να προκύπτει ότι υπάρχουν ενδείξεις ενοχής επαρκείς για να παραπεμφθεί σε δίκη ο εκζητούμενος.

3.Αν πρόκειται για την περίπτωση του άρθρου 437 στοιχ. Β, στην αίτηση πρέπει να επισυνάπτονται η απόφαση εναντίον του εκζητουμένου και οι αποδείξεις ότι αυτή είναι αμετάκλητη.

4.Σε κάθε περίπτωση πρέπει να διαβιβάζεται ταυτόχρονα το κείμενο του νόμου ο οποίος ισχύει και τιμωρεί την πράξη στο κράτος που ζητεί την έκδοση, συνοπτική περιγραφή των περιστατικών του εγκλήματος και ακριβής περιγραφή των χαρακτηριστικών εκείνου για τον οποίο ζητείται η έκδοση, μαζί με την φωτογραφία του και τα δακτυλικά του αποτυπώματα αν αυτό είναι δυνατό. Όλα αυτά τα έγγραφα μπορούν να προσκομίζονται και σε αντίγραφα επικυρωμένα από το δικαστήριο ή από οποιαδήποτε άλλη αρμόδια αρχή του κράτους που ζητεί την έκδοση.

Άρθρο 444. Αίτηση για επεξηγήσεις. – Όταν υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τη βασιμότητα της αίτησης, διατυπώνεται αίτημα μέσω της διπλωματικής οδού για παροχή επεξηγήσεων από το κράτος που ζητεί την έκδοση.

Άρθρο 445. Έκδοση εντάλματος σύλληψης του εκζητουμένου.- Ο πρόεδρος εφετών έχει υποχρέωση, μόλις παραλάβει τα έγγραφα, να διατάξει χωρίς αναβολή με ένταλμα τη σύλληψη του εκζητουμένου και την κατάσχεση όλων των πειστηρίων. Το ένταλμα σύλληψης και η κατάσχεση εκτελούνται με τη φροντίδα του εισαγγελέα εφετών κατά τα άρθρα 251-269, 277, 278 και 280 .

Άρθρο 445Α. Προσωρινή σύλληψη του εκζητουμένου.- 1. Σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, και ιδιαίτερα όταν υπάρχει βάσιμη υπόνοια φυγής του εκζητουμένου, επιτρέπεται να γίνει και χωρίς ένταλμα η σύλληψη, πριν ακόμα υποβληθεί η αίτηση για έκδοση, με σχετική γραπτή εντολή του εισαγγελέα εφετών. Για τη σύλληψη δεν χρειάζεται διπλωματική μεσολάβηση, απαιτείται όμως αγγελία που διαβιβάζεται ταχυδρομικώς ή τηλεγραφικώς από τη δικαστική ή άλλη αρμόδια αρχή του κράτους που ζητεί την έκδοση. Η αγγελία πρέπει να μνημονεύει το έγκλημα και το ένταλμα σύλληψης ή την απόφαση, με βάση τα οποία πρόκειται να ζητηθεί η έκδοση. Ο εισαγγελέας εφετών ανακοινώνει αμέσως τη σύλληψη στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ο οποίος μπορεί να διατάξει την απόλυση εκείνου που έχει συλληφθεί.

2.Αν εντός προθεσμίας 30 ημερών από τη σύλληψη δεν υποβληθεί η αίτηση για έκδοση, ο συλληφθείς απολύεται με διαταγή του εισαγγελέα εφετών. Αν υποβληθούν εμπροθέσμως τα έγγραφα, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 και των άρθρων 448 κ.ε.

3.Αν ύστερα από την απόλυση του εκζητουμένου περιέλθει στο Υπουργείο Εξωτερικών η σχετική αίτηση, ακολουθείται η διαδικασία της έκδοσης.

4.Εκείνος που έχει συλληφθεί προσωρινά μπορεί να αμφισβητήσει την ταυτότητά του με προσφυγή στο συμβούλιο εφετών μέσα σε τρεις ημέρες από την προσαγωγή του στον εισαγγελέα εφετών. Το συμβούλιο αποφασίζει αμετάκλητα αφού ακούσει εκείνον που ασκεί την προσφυγή και το συνήγορό του. Η προσφυγή μπορεί να γίνει και προφορικά στον εισαγγελέα εφετών μέσα στην προθεσμία αυτή.

Άρθρο 446.Βεβαίωση της ταυτότητας.- Φυλάκιση του προσώπου που έχει συλληφθεί. – 1. Εκείνος που έχει συλληφθεί οδηγείται χωρίς αναβολή μαζί με τις εκθέσεις σύλληψης και κατάσχεσης στον εισαγγελέα εφετών, ο οποίος τον εξετάζει για να βεβαιώσει την ταυτότητά του, λαμβάνοντας υπόψη και τις πληροφορίες της αρχής του πραγματοποίησε τη σύλληψη.

2. Όταν η ταυτότητα βεβαιωθεί, ο εισαγγελέας εφετών διατάσσει την κράτησή του στις φυλακές υποδίκων και στέλνει όλες τις εκθέσεις για τη σύλληψη, την κατάσχεση και τη βεβαίωση της ταυτότητας στον πρόεδρο εφετών. Αν η ταυτότητα αμφισβητηθεί, εφαρμόζεται η παρ. 4 του άρθρου 445 Α.

3. Aν ο εκζητούμενος καταδικαστεί από ελληνικό δικαστήριο για την πράξη για την οποία ζητείται η έκδοσή του, ο χρόνος κράτησης αφαιρείται από την ποινή που του επιβάλλεται.

Άρθρο 447. Ανακοίνωση των εγγράφων.-Εκείνος που έχει συλληφθεί δικαιούται να λάβει γνώση είτε ο ίδιος είτε μέσω του συνηγόρου του όλων των εγγράφων και να ζητήσει αντίγραφό τους με δική του δαπάνη.

Άρθρο 448.Συζήτηση για την έκδοση.-1. Ο Πρόεδρος Εφετών μέσα σε τρεις ημέρες από την παραλαβή των εκθέσεων του άρθρου 446 συγκαλεί το συμβούλιο εφετών. Στο συμβούλιο αυτό προσάγεται εκείνος που έχει συλληφθεί, ο οποίος και δικαιούται να παραστεί με συνήγορο και διερμηνέα της εκλογής του ή, αν δεν έχει, να ζητήσει να διοριστούν συνήγορος και διερμηνέας από τον πρόεδρο Εφετών.

2. Το συμβούλιο εφετών συνεδριάζει δημόσια, εκτός εάν εκείνος που έχει συλληφθεί ζητήσει να γίνει η συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών ή δεν παραστεί καθόλου στο συμβούλιο.

3. Στη συζήτηση μπορεί να παρέμβει αυτόκλητα και το κράτος που ζητεί την έκδοση, εφόσον κατά το δίκαιό του προβλέπεται αντίστοιχη δυνατότητα και για το ελληνικό κράτος.

Άρθρο 449. Αναβολή της συζήτησης. Αντικατάσταση της κράτησης. -1. Ο εκζητούμενος και ο εισαγγελέας έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν από το συμβούλιο την αναβολή της συζήτησης. Το συμβούλιο μπορεί να αναβάλει την συζήτηση για είκοσι το πολύ ημέρες.

2.Το συμβούλιο εφετών μπορεί σε κάθε στάδιο της διαδικασίας να διατάξει την αντικατάσταση της κράτησης με περιοριστικούς όρους. Η αντικατάσταση αίρεται αυτοδικαίως μόλις δημοσιευτεί η απόφαση που εγκρίνει την έκδοση. Για την τύχη της εγγύησης αποφασίζει αμετάκλητα το συμβούλιο των εφετών.

Άρθρο 450. Απόφαση για την έκδοση. – 1. Το συμβούλιο εφετών μετά την εξέταση εκείνου που έχει συλληφθεί και μετά τις αγορεύσεις του εισαγγελέα και του εκζητουμένου ή του συνηγόρου του, γνωμοδοτεί αιτιολογημένα για την αίτηση της έκδοσης και αποφαίνεται: α) αν εκείνος που έχει συλληφθεί είναι το ίδιο πρόσωπο με τον εκζητούμενο, β) αν υπάρχουν τα δικαιολογητικά έγγραφα που απαιτούνται από τον κώδικα ή την τυχόν εφαρμοζόμενη συνθήκη για την έκδοση, γ) αν για το έγκλημα που αποδίδεται στον εκζητούμενο ή για το οποίο αυτός καταδικάστηκε επιτρέπεται η έκδοση, και δ) αν στη συγκεκριμένη περίπτωση η έκδοση επιτρέπεται ή απαγορεύεται.

2.Για να αποφανθεί σχετικά με το θέμα της περ. δ’ της προηγούμενης παραγράφου το συμβούλιο εφετών εξετάζει ακόμη, εφόσον δεν κωλύεται από αντίθετη διάταξη που περιέχεται σε συνθήκη, αν υπάρχουν ενδείξεις για τη βασιμότητα της κατηγορίας η οποία αποδίδεται σε εκείνον που έχει συλληφθεί, και αποφαίνεται, με βάση τα προσαγόμενα από το κράτος που ζητεί την έκδοση επίσημα αποδεικτικά στοιχεία, αν αυτά θα επέτρεπαν τη σύλληψη και την παραπομπή του σε δίκη στην Ελλάδα, σε περίπτωση που το έγκλημα είχε τελεστεί σε ελληνικό έδαφος. Για να σχηματίσει γνώμη επί της ουσίας το συμβούλιο μπορεί να προβεί με ένα από τα μέλη του στη συλλογή κάθε χρήσιμου αποδεικτικού υλικού, αναβάλλοντας την έκδοση οριστικής απόφασης το πολύ για ένα μήνα. Η διάταξη του άρθρου 449 παρ. 2 εφαρμόζεται και σ’ αυτή την περίπτωση.

3.Αν η έκδοση ζητείται με βάση καταδικαστική απόφαση, το συμβούλιο εφετών λαμβάνει υπόψη του, προκειμένου να αποφανθεί σχετικά με το θέμα της περ. δ’ της παρ. 1, και τυχόν ισχυρισμό του εκζητουμένου ότι δικάστηκε ερήμην χωρίς να κλητευτεί.

Άρθρο.451.  Ένδικο μέσο κατά της απόφασης. – 1. Κατά της οριστικής απόφασης του συμβουλίου εφετών επιτρέπεται στον εκζητούμενο και στον εισαγγελέα εφετών να ασκήσει έφεση στον Άρειο Πάγο μέσα σε πέντε ημέρες από τη δημοσίευση της απόφασης στο ακροατήριο. Για την έφεση συντάσσεται έκθεση από τον γραμματέα εφετών η από το διευθυντή της φυλακής όπου κρατείται ο εκζητούμενος.

2. Ο Άρειος Πάγος σε συμβούλιο αποφαίνεται μέσα σε δεκαπέντε ημέρες με ανάλογη εφαρμογή των άρθρων 448, 449 και 450. Ο εκζητούμενος κλητεύεται αυτοπροσώπως ή μέσω του αντικλήτου του τρις τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συζήτηση, με τη φροντίδα του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.

Άρθρο. 452.Πότε διατάσσεται η έκδοση.- Την έκδοση μπορεί να διατάξει ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με απόφασή του μόνο εφόσον το συμβούλιο έχει γνωμοδοτήσει καταφατικά και αμετάκλητα.

2. Αν το συμβούλιο αποφασίσει αμετάκλητα ότι δεν πρέπει να γίνει έκδοση, αυτός που έχει συλληφθεί απολύεται από τη φυλακή με διαταγή του εισαγγελέα εφετών, ο οποίος αμέσως ειδοποιεί σχετικά τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Επίσης απολύεται ο εκζητούμενος αν το κράτος που τον ζήτησε δεν τον παραλάβει μέσα σε δύο μήνες από τότε που κοινοποιείται σ’ αυτό η απόφαση του υπουργού για την έκδοση.

3. Το αρμόδιο για την έκδοση συμβούλιο εφετών επιλύει αμετάκλητα κάθε αμφιβολία ή αντίρρηση σχετικά με την κράτηση του εκζητουμένου, ύστερα από κλήτευσή του προ τριών ημερών.

Άρθρο 453.Απόδοση των κατασχεθέντων.– 1. Το συμβούλιο, οποιαδήποτε και αν είναι η απόφασή του σχετικά με την έκδοση, αποφασίζει αν τα αντικείμενα ή τα πειστήρια που έχουν κατασχεθεί ή επισυναφθεί στη δικογραφία πρέπει να παραδοθούν στο κράτος που ζητεί την έκδοση, στον εκζητούμενο, σε τρίτο που προβάλλει δικαιώματά ή σε εγχώρια αρχή ώστε να χρησιμοποιηθούν για ανάκριση.

2.Σε κάθε στάδιο της διαδικασίας το συμβούλιο αποφασίζει για τις αξιώσει που προβάλλονται από τρίτους, οι οποίοι κατέχουν ή αξιώνουν· δικαιώματα κυριότητας σε αντικείμενα ή πειστήρια που έχουν κατασχεθεί.

Άρθρο 454. Υποβολή νέας αίτησης.- Ακόμα και μετά την αμετάκλητη απόφαση κατά της έκδοσης μπορεί να υποβληθεί νέα αίτηση για έκδοση εφόσον στηρίζεται σε στοιχεία που δεν είχαν τεθεί υπόψη του συμβουλίου.

Άρθρο 454Α. Διαμεταγωγή.– 1. Για τη διέλευση από την ελληνική

 

 

 

επικράτεια προσώπου που έχει εκδοθεί από ένα αλλοδαπό κράτος σε άλλο, απαιτείται η έγκριση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ύστερα από σχετική αίτηση του εκζητούντος κράτους. Στην αίτηση διαμεταγωγής πρέπει να επισυνάπτονται τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 443.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μπορεί να αρνηθεί την έγκριση αυτή: α) αν ο εκζητούμενος είναι έλληνας υπήκοος, β) αν πιθανολογείται ότι εκείνος για τον οποίο ζητείται η έκδοση θα υποβληθεί σε διακρίνουσα μεταχείριση για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, πολιτικούς ή εξαιτίας της εθνικότητάς του, ή ότι θα υποβληθεί σε μεταχείριση απάδουσα προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ότι θα διακυβευτούν τα ανθρώπινα δικαιώματά του, γ) αν το εκζητούν κράτος δεν επιτρέπει στο ελληνικό κράτος να υποβάλει αίτηση διαμεταγωγής.

3.Η υποχρέωση για υποβολή της αίτησης της παρ. 1 υφίσταται και όταν η μεταγωγή από ένα αλλοδαπό κράτος σε άλλο αλλοδαπό κράτος γίνεται με χρησιμοποίηση αεροπορικής γραμμής και προβλέπεται προσγείωση στο ελληνικό έδαφος. Αν υπάρξει διέλευση από τον ελληνικό εναέριο χώρο χωρίς να προβλέπεται προσγείωση στο ελληνικό έδαφος, το εκζητούν κράτος απλώς κοινοποιεί σχετικό έγγραφο στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στην περίπτωση που υπάρξει απρόβλεπτη προσγείωση στο ελληνικό έδαφος η κοινοποίηση αυτή επέχει τη θέση της αγγελίας της παρ. 1 του άρθρου 445Α, οπότε και διατάσσεται η προσωρινή σύλληψη του εκζητουμένου, με αναλογική εφαρμογή του άρθρου 445Α, μέχρις ότου υποβληθεί αίτηση διαμεταγωγής.

Άρθρο 455. Αίτηση των ελληνικών αρχών για έκδοση.- 1. Η αίτηση, με την οποία ζητείται η έκδοση από ξένο κράτος στις ελληνικές δικαστικές αρχές προσώπου που διώκεται ή έχει καταδικαστεί στην Ελλάδα, υποβάλλεται από τον εισαγγελέα εφετών, στην περιφέρεια του οποίου ασκείται η ποινική δίωξη ή έχει απαγγελθεί η καταδίκη, μέσω του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο εισαγγελέας μαζί με την αίτηση διαβιβάζει όλα τα έγγραφα που απαιτούνται κατά το άρθρο 443 ή τη σύμβαση, ακριβή περιγραφή των χαρακτηριστικών του προσώπου και, αν είναι δυνατό, τη φωτογραφία του.

2.Την έκδοση μπορεί να ζητήσει και ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με δική του πρωτοβουλία.

3.Αν ο εκζητούμενος καταδικαστεί από ελληνικό δικαστήριο για την πράξη για την οποία εκδόθηκε στην Ελλάδα, ο χρόνος κράτησής του στο εξωτερικό αφαιρείται από την ποινή που του επιβάλλεται.

 

 

 

Άρθρο 456. Επανέκδοση σε ξένη χώρα προσώπου που εκδόθηκε στις ελληνικές αρχές.-Όταν τρίτη χώρα ζητεί την έκδοση προσώπου που ήδη εκδόθηκε στις ελληνικές αρχές, επικαλούμενη έγκλημα προγενέστερο από την έκδοσή του και διαφορετικό από εκείνο για το οποίο δικάστηκε στην Ελλάδα, η έκδοση αυτή δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συναίνεση της χώρας που έχει εκδώσει το πρόσωπο στις ελληνικές αρχές.

Άρθρο 457. Αιτήσεις για ανακριτικές πράξεις. – 1. Οι αιτήσεις των ελληνικών δικαστικών αρχών προς αλλοδαπές αρχές για την εξέταση στο έδαφός τους μαρτύρων και κατηγορουμένων, την ενέργεια αυτοψίας και πραγματογνωμοσύνης και την κατάσχεση πειστηρίων διαβιβάζονται από τον αρμόδιο εισαγγελέα εφετών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που μεριμνά για την εκτέλεσή τους μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών με βάση τις διατάξεις των διεθνών συνθηκών και εθίμων.

2.Σε επείγουσες περιπτώσεις οι αιτήσεις αυτές διαβιβάζονται απευθείας στις επιτόπιες ελληνικές προξενικές αρχές, εφόσον αυτές μπορούν με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 να ασκήσουν ανακριτικά καθήκοντα. Σχετικά ειδοποιείται το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

3.Με τον ίδιο τρόπο διαβιβάζονται και οι κλήσεις για να επιδοθούν στους μάρτυρες και στους κατηγορουμένους.

 

Άρθρο 458. Αιτήσεις των ξένων δικαστικών αρχών για ανακριτικές πράξεις.– 1. Οι αιτήσεις ξένων δικαστικών αρχών για τη διενέργεια ανακριτικής πράξης από τις αναφερόμενες στο προηγούμενο άρθρο διαβιβάζονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και εκτελούνται με παραγγελία του αρμόδιου εισαγγελέα εφετών από τον ανακριτή, στην περιφέρεια του οποίου πρόκειται να διεξαχθεί η ανακριτική πράξη. Κατά τα λοιπά τηρούνται οι σχετικές διατάξεις του κώδικα, οι διεθνείς συνθήκες και τα έθιμα.

2.Οι κλήσεις προς τους μάρτυρες, τους πραγματογνώμονες και τους κατηγορουμένους, οι αποφάσεις ή άλλα έγγραφα της ποινικής διαδικασίας επιδίδονται με φροντίδα του εισαγγελέα πρωτοδικών σύμφωνα με τα άρθρα 154-164. Αν η σχετική αίτηση αφορά την πρόσκληση μαρτύρων ή πραγματογνωμόνων, γίνεται δεκτή μόνο εφόσον η ξένη δικαστική αρχή που την υποβάλλει αναλαμβάνει ρητά την υποχρέωση να μη διωχθεί ή κρατηθεί ο καλούμενος, για έγκλημα το οποίο έχει τελεστεί πριν από την εμφάνισή του στην ξένη αρχή που τον καλεί.

3.Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ύστερα από σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου συμβουλίου εφετών, μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση των αιτήσεων που αναφέρονται στις παρ. 1 και 2: α) αν η αίτηση θίγει την κυριαρχία ή την ασφάλεια του ελληνικού κράτους ή η εκτέλεσή της αντιβαίνει στις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την ελληνική έννομη τάξη, β) αν κατά τις διατάξεις των άρθρων 437, 437Α και 438 δεν επιτρέπεται να εκδοθεί ο κατηγορούμενος για την πράξη σχετικά με την οποία διενεργεί ανάκριση η ξένη δικαστική αρχή, γ) αν κατά τους όρους συνθήκης με την χώρα που υποβάλλει την αίτηση δεν είναι υποχρεωτική η έκδοση.

Άρθρο 459. Μεταγωγή τον κρατουμένου για εξέταση.–1.ΟΥπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου εισαγγελέα εφετών μπορεί να διατάξει ύστερα από αίτηση ξένης δικαστικής αρχής που διαβιβάζεται με την διπλωματική οδό, τη μεταγωγή σ’ αυτήν προσώπου που κρατείται στις φυλακές για να εξεταστεί ως μάρτυρας και κατά αντιπαράσταση με μάρτυρες ή κατηγορουμένους. Η μεταγωγή διατάσσεται με τον όρο της άμεσης επιστροφής του κρατουμένου.

2.Η μεταγωγή αυτή μπορεί να διαταχθεί μόνο σε κράτος το οποίο με νόμο ή με σύμβαση παρέχει την ίδια δικαστική συνδρομή στο ελληνικό κράτος. Τα έξοδα μεταγωγής και επιστροφής βαρύνουν το κράτος που τη ζητεί και προκαταβάλλονται απ’ αυτό ή από την αρμόδια ελληνική αρχή, αν η ευχέρεια αυτή παρέχεται και στο ελληνικό κράτος από τη χώρα που ζητεί τη μεταγωγή. Η διάταξη της παρ. 2 του προηγούμενου άρθρου εφαρμόζεται ανάλογα και σ’ αυτή την περίπτωση.

Άρθρο 460. Έξοδα μαρτύρων και πραγματογνωμόνων.- Στις κλήσεις των μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, των οποίων η εξέταση ζητείται από αλλοδαπή δικαστική αρχή, πρέπει να σημειώνεται το ποσό που απαιτείται να καταβληθεί στον κλητευόμενο για τα έξοδα ταξιδιού και διαμονής. Έναντι του ποσού αυτού προκαταβάλλεται στον κλητευόμενο ανάλογο μέρος από την ημεδαπή αρμόδια αρχή, με εντολή του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αμέσως μόλις αυτός δηλώσει ότι θα προσέλθει, με τον όρο της αντικαταβολής του ποσού από την χώρα που το ζητεί. Ο όρος της παρ. 2 του άρθρου 458 εφαρμόζεται και σ’ αυτήν την περίπτωση.

Άρθρο 461. Διαβίβαση των πειστηρίων.– 1. Η αίτηση ξένης αρχής για τη διαβίβαση πειστηρίων ή άλλων αντικειμένων που βρίσκονται σα χέρια των ελληνικών δικαστικών αρχών εκτελείται με παράδοση των πειστηρίων στο Υπουργείο Εξωτερικών, αν η παράδοση δεν προσκρούει σε ιδιαίτερους λόγους, και με τον όρο της άμεσης επιστροφής αυτών που διαβιβάστηκαν. Αν πρόκειται για έγγραφα, αποστέλλονται φωτοτυπίες τους.

2. Η δικαστική αυτή συνδρομή εκτελείται με τον όροτης αμοιβαιότητας.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΕΚΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ

ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

                                                      

Άρθρο 462.- Ένδικα μέσα. -Οιονεί  ένδικα μέσα – ένδικα βοηθήματα.- 1. Τα  ένδικα  μέσα  που προβλέπονται στην ποινική  διαδικασία κατά των βουλευμάτων  και  των  αποφάσεων,  εκτός  από  όσα  ορίζονται  με ειδικές διατάξεις του Κώδικα, είναι: α) η έφεση και β) η  αίτηση για αναίρεση.

2. Οι  γενικοί ορισμοί  του  Κώδικα για  τα  ένδικα  μέσα  εφαρμόζονται  και  στα  οιονεί  ένδικα  μέσα ή  τα  ένδικα  βοηθήματα  που  με  ειδικές  διατάξεις  αναγνωρίζονται,  εκτός  εάν  υπάρχει  αντίθετη  πρόβλεψη ή  οι  ορισμοί  αυτοί δεν συμβιβάζονται  με  τη  φύση  τους.

 

Άρθρο  463.- Ποια βουλεύματα ή  αποφάσεις  υπόκεινται σε  ένδικο  μέσο- Ποιος ασκεί τα ένδικα μέσα.- 1. Ένα  βούλευμα ή  μια  απόφαση  υπόκειται σε  ένδικο  μέσο  εφόσον  αυτό  ορίζεται  ρητά  στο  νόμο.

2. Ένδικο μέσο μπορεί να ασκήσει μόνο εκείνος  στον οποίο  ο νόμος δίνει ρητά αυτό το δικαίωμα.  Σε κάθε όμως περίπτωση είναι  απαραίτητο  ο δικαιούμενος να έχει συμφέρον για την άσκηση του ένδικου  μέσου.

 

Άρθρο 464.- Άσκηση ένδικων μέσων από τον εισαγγελέα.-  Ο εισαγγελέας εφετών και  ο  εισαγγελέας  πλημμελειοδικών,  σε  όσες  περιπτώσεις  τους  παρέχει  ο νόμος ένδικα μέσα,  μπορούν να τα ασκήσουν, οποιαδήποτε  γνώμη  ή  πρόταση  και  αν  είχαν διατυπώσει  κατά τη συζήτηση ύστερα από την οποία εκδόθηκε η απόφαση ή  το βούλευμα που προσβάλλεται, είτε οι ίδιοι είτε κατώτερος  εκπρόσωπος  της  εισαγγελικής  αρχής. Ο  ανώτερος σε βαθμό εισαγγελέας έχει την  ίδια δυνατότητα, ακόμη και αν ο κατώτερος αποδέχτηκε την απόφαση. Η  κρίση  εκφέρεται  μία  μόνο  φορά  από  τον  εισαγγελέα εφετών και  αφού  προηγουμένως αυτός  ακούσει  τη  γνώμη  του  εισαγγελέα  της  έδρας.

 

 

 

 

Άρθρο  465.-   Άσκηση των ένδικων μέσων που παρέχονται στους διαδίκους.-  1. Ο διάδικος μπορεί να ασκήσει το ένδικο μέσο  που του ανήκει, είτε αυτοπροσώπως  είτε  μέσω  αντιπροσώπου  που  έχει  εντολή  κατά  τους  όρους  του  άρθρου  96  παρ.  2.  Το πληρεξούσιο ή  επικυρωμένο  αντίγραφό  του  προσαρτάται  στη  σχετική  έκθεση.   Στις  περιπτώσεις  άσκησης  ενδίκου  μέσου  κατά βουλεύματος καθώς και κατά  αποφάσεων, όταν ο δικαιούμενος δεν είναι παρών κατά την απαγγελία τους,  το πληρεξούσιο μπορεί να προσκομισθεί στο γραμματέα ενώπιον του οποίου  ασκήθηκε το ένδικο μέσο, μέσα σε 20 ημέρες από την άσκησή  του.  Αν  η  προθεσμία  αυτή παρέλθει άπρακτη, το ένδικο μέσο κηρύσσεται απαράδεκτο  κατά τις διατάξεις του άρθρου 473.  Το  προηγούμενο  εδάφιο  δεν εφαρμόζεται  στις  περιπτώσεις  των άρθρων 341, 430 και 501 παρ. 1 εδ.  τελευταίο.

 

2. Το  ένδικο  μέσο  κατά  της  καταδικαστικής  απόφασης  που  παρέχεται   σ`   εκείνον  που  καταδικάστηκε  μπορεί  να  ασκηθεί  για  λογαριασμό του και από το συνήγορο  που  είχε  παραστεί  στη  συζήτηση .Προκειμένου  για  πρόσωπο  που  έχει  ήδη  τεθεί σε  στερητική  δικαστική συμπαράσταση, το  ένδικο  μέσο ασκείται  από  τον  δικαστικό  συμπαραστάτη.

 

Άρθρο 466. Αντίθετη δήλωση του κατηγορουμένου.- 1. Το ένδικο μέσο που ασκήθηκε από συνήγορο  κατά  το άρθρο 465 παρ. 2 ματαιώνεται με αντίθετη δήλωση του κατηγορουμένου ή του δικαστικού συμπαραστάτη.  Η  αντίθετη  δήλωση  πρέπει  να  γίνει ενώπιον οποιουδήποτε δικαστικού  γραμματέα, οπότε συντάσσεται έκθεση, και έως την έναρξη της  συζήτησης  του  ένδικου  μέσου.  Αν  εκείνος  που έκανε την αντίθετη  δήλωση είναι ανήλικος ή υπό  δικαστική συμπαράσταση, η  δήλωσή  του  πρέπει να συνοδεύεται και με  τη  δήλωση  του  προσώπου που ασκεί τη γονική μέριμνα ή του δικαστικού συμπαραστάτη  ότι συναινεί  στην αντίθετη αυτή δήλωση.

2. Όταν και ο κατηγορούμενος και  ο  συνήγορος  ασκήσουν  το  ένδικο μέσο και υπάρχει αντίθεση μεταξύ των λόγων που προβάλλονται, θα  προτιμηθεί το ένδικο μέσο που ωφελεί περισσότερο τον κατηγορούμενο. Σε  κάθε άλλη περίπτωση η δήλωση του ενός συμπληρώνει τη δήλωση του άλλου.

 

Άρθρο 467. Άσκηση των ένδικων μέσων από τον πολιτικώς ενάγοντα.– 1. Ο πολιτικώς ενάγων  μπορεί  να  προσβάλει  την απόφαση  με  το  ένδικο  μέσο  που  του  χορηγεί  ο  νόμος:  α)  αν  ο  κατηγορούμενος καταδικαστεί (σε οποιαδήποτε ποινή) μόνο σε ό,τι  αφορά  τις  απαιτήσεις  του  για  αποζημίωση, όταν είτε του επιδικάστηκε αυτή είτε απορρίφθηκε η αγωγή του επειδή δεν στηριζόταν στο νόμο  β)  αν  ο κατηγορούμενος  αθωωθεί,  μόνο στην περίπτωση που έχει καταδικαστεί σε αποζημίωση και στα έξοδα (άρθρ.  71)  ή  που  η  πολιτική  αγωγή  έχει απορριφθεί  επειδή  δεν  στηριζόταν  στο νόμο και μόνο ως προς αυτά τα κεφάλαια.

2. Το ίδιο δικαίωμα στην περίπτωση του άρθρου 70  έχει  και  ο  εισαγγελέας.

 

Άρθρο 468. Μεταβιβαστικό  αποτέλεσμα.- 1.  Το  ένδικο  μέσο κρίνεται  από  το  συμβούλιο ή  το  δικαστήριο που  ο  νόμος  ορίζει.

2. Σε  κάθε  περίπτωση  το  συμβούλιο  ή  το  δικαστήριο  που  κρίνει  το  ένδικο μέσο έχει  εξουσία  να  κρίνει  μόνο  για  εκείνα τα  μέρη του  βουλεύματος ή  της  απόφασης  στα  οποία  αναφέρονται οι προβαλλόμενοι λόγοι.

Άρθρο 469. Επεκτατικό αποτέλεσμα.-  Αν  στο έγκλημα συμμετείχαν περισσότεροι ή αν η  ποινική ευθύνη ενός κατηγορουμένου εξαρτάται σύμφωνα με  το  νόμο  από  την  ευθύνη  του  άλλου,  το  ένδικο  μέσο  που ασκεί κάποιος από τους κατηγορουμένους, ακόμη και όταν χορηγείται μόνο σ` αυτόν από το  νόμο, καθώς  και  οι  λόγοι  τους  οποίους  προτείνει,  αν  δεν  αναφέρονται  αποκλειστικά  στο   πρόσωπό   του,   ωφελούν   και   τους   υπόλοιπους  κατηγορουμένους.   Στην  περίπτωση  της συνάφειας  ισχύει ο ίδιος κανόνας, μόνο αν οι λόγοι που προβάλλονται με το ένδικο  μέσο αφορούν παραβάσεις της διαδικασίας και δεν αρμόζουν  αποκλειστικά στο πρόσωπο εκείνου που το άσκησε.  Για τη συζήτηση του ένδικου μέσου δεν  είναι  αναγκαία  η  κλήτευση  των  ωφελούμενων κατηγορουμένων, οι οποίοι όμως μπορούν να εμφανισθούν και να συμμετάσχουν στη  δίκη.   Σε περίπτωση  που  το δικαστήριο παρέλειψε να αποφανθεί για το επεκτατικό αποτέλεσμα του ένδικου μέσου, μπορεί  μετά  από  αίτηση  των  ωφελούμενων κατηγορουμένων  ή  του εισαγγελέα να επιληφθεί εκ νέου προς συμπλήρωση της απόφασής  του.

 

Άρθρο 470.- Απαγορεύεται να χειροτερεύσει η θέση του κατηγορουμένου.- Στην περίπτωση που ασκήθηκε ένδικο μέσο  εναντίον  καταδικαστικής  απόφασης  από  εκείνον που καταδικάστηκε ή υπέρ αυτού, δεν μπορεί να γίνει  χειρότερη  η  θέση  του  ούτε  να  ανακληθούν  τα ευεργετήματα  που  δόθηκαν  με  την  απόφαση  που  προσβάλλεται.   Δεν εμποδίζεται όμως η επιβολή θεραπευτικού μέτρου ασφάλειας.

Άρθρο 471. Ανασταλτική δύναμη των ένδικων μέσων– 1.  Το ένδικο μέσο που ασκήθηκε παραδεκτά,  καθώς  και  η  προθεσμία για την άσκησή  του, αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης ή του βουλεύματος  που προσβάλλονται, όταν ο νόμος δεν ορίζει  διαφορετικά.  Δεν αναστέλλεται όμως η διάταξη του βουλεύματος που αφορά  τη  σύλληψη  και  την  προσωρινή  κράτηση. Αν το βούλευμα αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να γίνει κατηγορία εναντίον  του κατηγορουμένου ή  παύει  οριστικά την  ποινική  δίωξη  ή  την  κηρύσσει απαράδεκτη, ποτέ δεν αναστέλλεται η απόλυσή του από τις φυλακές.

2. Κατ` εξαίρεση η προθεσμία για την άσκηση του ένδικου μέσου της αναίρεσης και η αίτηση για την αναίρεση δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης που προσβάλλεται με αυτή. Το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση μπορεί, μόλις ασκηθεί αναίρεση και εφόσον το ζητήσει ο εισαγγελέας ή ο κατηγορούμενος, να αναστείλει την εκτέλεσή της ή, αν η αναίρεση ασκείται κατά απόφασης που απέρριψε την έφεση ως απαράδεκτη ή ανυποστήρικτη, να αναστείλει την εκτέλεση της πρωτόδικης απόφασης. Η αναστολή διατάσσεται εφόσον προβλέπεται ότι η έκτιση της ποινής ωσότου εκδοθεί η απόφαση επί της αναίρεσης θα έχει ως συνέπεια υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη για τον κατηγορούμενο ή την οικογένειά του.

Δεύτερη αίτηση αναστολής εκτέλεσης από τον κατηγορούμενο είναι απαράδεκτη, αν δεν παρέλθουν δύο μήνες από την απόρριψη της προηγούμενης.

 

Άρθρο 472.- Αμφισβήτηση της ανασταλτικής δύναμης του ένδικου μέσου.- Κάθε δισταγμός ή αμφισβήτηση για την ανασταλτική δύναμη του ένδικου μέσου κατά το άρθρο 471 λύεται  αμετάκλητα  από  το  δικαστήριο  ή  το  δικαστικό  συμβούλιο  που  εξέδωσε την απόφαση ή το  βούλευμα που προσβάλλεται.   Αν  όμως  ο  δισταγμός  ή  η  αμφισβήτηση  ανακύψει  μετά την εισαγωγή του ένδικου μέσου για συζήτηση, επιλύεται από το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο που είναι  αρμόδιο  να  κρίνει.   Σε  κάθε  περίπτωση  ο κατηγορούμενος ειδοποιείται πριν είκοσι τέσσερις τουλάχιστον ώρες να εκφράσει τη γνώμη  του  στο  όργανο που θα κρίνει για την αμφισβήτηση.

 

Άρθρο 473. Προθεσμία για την άσκηση των ένδικων μέσων.-   1. Όπου  ειδική  διάταξη  νόμου  δεν ορίζει  διαφορετικά, η προθεσμία για  την  άσκηση  ένδικων  μέσων  είναι  δέκα ημέρες  από  τη  δημοσίευση της απόφασης.  Αν ο δικαιούμενος δεν είναι  παρών κατά την απαγγελία της απόφασης,  η  πιο  πάνω  προθεσμία  είναι επίσης  δεκαήμερη,  εκτός  αν  αυτός  διαμένει  στην  αλλοδαπή ή είναι  άγνωστη η διαμονή του, οπότε η  προθεσμία  είναι  τριάντα  ημερών  και  αρχίζει   σε   κάθε  περίπτωση  από  την  επίδοση  της  απόφασης.  Το  προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται και για την προθεσμία  άσκησης  ένδικων  μέσων  κατά  βουλευμάτων. Για τον εισαγγελέα η προθεσμία άσκησης ένδικων μέσων κατά βουλευμάτων  είναι ενός  μήνα  από  την  έκδοση  του  βουλεύματος.

2.  Η  αναίρεση  κατά  της  καταδικαστικής απόφασης μπορεί να  ασκηθεί από εκείνον που καταδικάστηκε και με δήλωση που  περιέχει  όσα ορίζονται  στην  παρ.   4  του  επόμενου  άρθρου  και  επιδίδεται στον  εισαγγελέα του Αρείου Πάγου μέσα σε προθεσμία είκοσι ημερών,  η οποία αρχίζει  σύμφωνα  με  την παρ.  3. Η δήλωση αυτή μπορεί να συμπληρώνει  και την αίτηση αναίρεσης που τυχόν  ασκήθηκε  σύμφωνα  με  το  επόμενο  άρθρο και που δεν περιέχει ορισμένους λόγους.

3. Η  προθεσμία για την άσκηση της αναίρεσης αρχίζει από τότε που η  απόφαση θα καταχωριστεί καθαρογραμμένη στο  ειδικό βιβλίο  που  τηρείται  από  τη γραμματεία του ποινικού δικαστηρίου. Η καταχώριση της καθαρογραμμένης απόφασης στο ειδικό βιβλίο απαιτείται μόνο για την έναρξη της προθεσμίας άσκησης αναίρεσης και  τυχόν μη καταχώριση δεν εμποδίζει την παραγραφή της ποινής.

4.Οι παραπάνω προθεσμίες για την άσκηση ένδικων μέσων κατά βουλευμάτων και αποφάσεων  καθώς  και  για  την άσκηση  των  οιονεί ένδικων  μέσων  και  ένδικων  βοηθημάτων αναστέλλονται κατά το χρονικό διάστημα από  1ης έως 31ης Αυγούστου.

 

Άρθρο 474. Τρόπος  άσκησης  του  ένδικου μέσου.- 1. Με την επιφύλαξη της διάταξης της παρ. 2  του άρθρου  473,  το  ένδικο  μέσο  ασκείται  με  δήλωση στο γραμματέα του  δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση (ή το βούλευμα)  ή  στο  γραμματέα  του   ειρηνοδικείου  ή  στον  προϊστάμενο  της  προξενικής  αρχής  που  βρίσκεται στο εξωτερικό και στην  περιφέρεια  των  οποίων  κατοικεί  ή  διαμένει  προσωρινά  ο  δικαιούμενος. Αν αυτός κρατείται στη φυλακή, η  δήλωση μπορεί να γίνει και σ` εκείνον που τη διευθύνει. Για τη δήλωση  συντάσσεται έκθεση που υπογράφεται από εκείνον που την υποβάλλει ή τον  αντιπρόσωπό του (άρθρο 465 παρ. 1) και από εκείνον που τη δέχεται.  Ο  εισαγγελέας  μπορεί  να  δηλώσει  την  άσκηση  του  ένδικου  μέσου και  τηλεγραφικά, ή  με  τηλεομοιοτυπία  οπότε το  ένδικο  μέσο  θεωρείται  ότι  ασκήθηκε  με  την κατάθεση του τηλεγραφήματος ή  την  αποστολή  του τηλεομοιοτυπήματος.

2. Το ένδικο  μέσο  μπορεί  επίσης  να  ασκηθεί  με  κατάθεση δικογράφου  στα  παραπάνω πρόσωπα, για  την οποία  συντάσσεται  σχετική έκθεση.

3. Αν η έκθεση γίνει ή  το  δικόγραφο κατατεθεί σε άλλο γραμματέα ή στο  διευθυντή   των   φυλακών,   αποστέλλεται  αμέσως  στο  γραμματέα  του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση.

4. Στην έκθεση  ή στο  δικόγραφο  πρέπει να διατυπώνονται και οι λόγοι για  τους οποίους ασκείται το ένδικο μέσο.

5. Στις  περιπτώσεις  ένδικων  μέσων  κατά  αποφάσεων, εκτός  από τους  λόγους  που  αναφέρονται στην έκθεση  ή  στο  δικόγραφο για  το  ένδικο  μέσο, μπορεί να  προταθούν μία  μόνο  φορά  και  πρόσθετοι λόγοι  με  έγγραφο  το  οποίο  κατατίθεται, με ποινή  απαραδέκτου, δεκαπέντε  τουλάχιστον  ημέρες πριν  από  την  ορισμένη για  τη  συζήτηση  του  ένδικου  μέσου  δικάσιμο, αρχική  ή  μετ΄ αναβολή, στο  γραμματέα  της  εισαγγελίας του  δικαστηρίου  που  είναι  αρμόδιο  για  την  εκδίκαση  του  ένδικου  μέσου. Για την κατάθεση συντάσσεται  σχετική  έκθεση.^[31]

6. Στην έκθεση αναγράφεται υποχρεωτικά ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και η αρμόδια ΔΟΥ του προσώπου που ασκεί το ένδικο μέσο. Αν αυτός που ασκεί το ένδικο μέσο δεν έχει ΑΦΜ, αναγράφονται υποχρεωτικά το επώνυμο και το όνομα του πατέρα του, το πατρικό επώνυμο και το όνομα της μητέρας του, η ημερομηνία και ο τόπος γέννησης στην Ελλάδα ή η χώρα γέννησης στο εξωτερικό.

 

Άρθρο 475.- Παραίτηση από ένδικο μέσο.- 1.  Ο διάδικος μπορεί να παραιτηθεί από το  δικαίωμα  άσκησης ένδικου μέσου καθώς και από το ένδικο μέσο που έχει ασκήσει. Η παραίτηση δηλώνεται σύμφωνα  με  το άρθρο 474 και, εφόσον αφορά  ένδικο  μέσο  που  έχει  ήδη  ασκηθεί  μπορεί να γίνει ακόμα και στο ακροατήριο, πριν αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία, με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά της συνεδρίασης.  Η  παραίτηση που έγινε δεν μπορεί να ανακληθεί.

2. Ο  εισαγγελέας δεν μπορεί να παραιτηθεί από το ένδικο μέσο  που έχει ασκήσει.

3. Ο  συνήγορος  που  άσκησε  ένδικο μέσο  κατά  το  άρθρο 465 παρ. 2 δεν  μπορεί να παραιτηθεί από αυτό  χωρίς  τη συναίνεση  του  κατηγορουμένου  ή  του  δικαστικού  συμπαραστάτη του.

 

475 Α. Η  άσκηση  ένδικου  μέσου  για μια μόνο φορά.- Εναντίον  του ίδιου  βουλεύματος ή  της  ίδιας  απόφασης  δεν  μπορεί  ποτέ να  ασκηθεί  για  δεύτερη  φορά  το  ίδιο  ένδικο  μέσο. Αν  ασκηθεί, είναι  απαράδεκτο.

 

Άρθρο 476.-  Όταν το ένδικο μέσο είναι απαράδεκτο.- 1. Όταν το ένδικο μέσο ασκήθηκε από πρόσωπο που δεν είχε το δικαίωμα ή εναντίον απόφασης ή βουλεύματος για τα οποία δεν προβλέπεται ή όταν ασκήθηκε εκπρόθεσμα ή χωρίς να τηρηθούν οι διατυπώσεις που ορίζονται από το νόμο για την άσκησή του, καθώς και όταν έγινε νόμιμα παραίτηση από  αυτό το ένδικο μέσο ή όταν τούτο ασκείται για δεύτερη φορά ή σε κάθε άλλη περίπτωση που ο νόμος ρητά προβλέπει ότι η  άσκησή  του είναι απαράδεκτη, το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο (ως συμβούλιο) που είναι αρμόδιο να κρίνει σχετικά, ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα και αφού ακούσει τους διαδίκους που εμφανίστηκαν , κηρύσσει απαράδεκτο το ένδικο μέσο και διατάσσει την εκτέλεση της απόφασης ή του βουλεύματος κατά  των  οποίων στρεφόταν  τούτο, και την καταδίκη στα έξοδα εκείνου που  το άσκησε. Ο εισαγγελέας οφείλει να ειδοποιήσει  τους  διαδίκους για να προσέλθουν στο συμβούλιο και να  εκθέσουν τις απόψεις τους πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από την εισαγωγή της υπόθεσης στο δικαστήριο (συμβούλιο). Την ειδοποίηση ενεργεί ο γραμματέας της εισαγγελίας στην αναγραφόμενη στο ένδικο μέσο διεύθυνση και σημειώνει τούτο στο φάκελο της δικογραφίας. Η  ειδοποίηση  γίνεται με  οποιοδήποτε  μέσο (εγγράφως ή  με  τηλεγράφημα ή  με  τηλεομοιοτυπία ή με e-mail ή  προφορικά ή τηλεφωνικά , οπότε η  ειδοποίηση  στις  δύο τελευταίες  περιπτώσεις αποδεικνύεται  με  βεβαίωση  του  αρμόδιου γραμματέα  του  δικαστηρίου ή  του  δικαστικού συμβουλίου,  η  οποία  επισυνάπτεται  στο  φάκελο της  δικογραφίας).

2. Κατά της απόφασης που απορρίπτει το ένδικο μέσο ως απαράδεκτο επιτρέπεται μόνο αναίρεση.

3. Αν το ένδικο μέσο κηρυχθεί απαράδεκτο, τα αποτελέσματά του  παύουν αυτοδικαίως.

 

 

 

 

 

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ  ΤΜΗΜΑ

ΕΝΔΙΚΑ   ΜΕΣΑ  ΚΑΤΑ  ΤΩΝ  ΒΟΥΛΕΥΜΑΤΩΝ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έφεση

 

Άρθρο 477. Σε ποιους επιτρέπεται.- Έφεση κατά του βουλεύματος επιτρέπεται στον κατηγορούμενο και στον εισαγγελέα, στις περιπτώσεις των επόμενων άρθρων και σε όσες άλλες ορίζει ειδικά ο νόμος.

 

Άρθρο 478.- Πότε  επιτρέπεται  στον  κατηγορούμενο.- Το ένδικο μέσο της έφεσης επιτρέπεται στον κατηγορούμενο μόνο κατά του βουλεύματος του συμβουλίου πλημμελειοδικών το οποίο τον παραπέμπει στο δικαστήριο για κακούργημα και μόνο για τους λόγους:

α. της απόλυτης ακυρότητας και

β. της εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διάταξης.

 

Άρθρο 479. Πότε επιτρέπεται στον εισαγγελέα.-  Ο εισαγγελέας εφετών μπορεί να προσβάλει με έφεση οποιοδήποτε βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών.

Άρθρο 480. Προθεσμία.- Η κατά το προοηγούμενο άρθρο έφεση ασκείται μέσα σε προθεσμία ενός μήνα από την έκδοσή του βουλεύματος(άρθρο 306).Η προθεσμία αυτή και η έφεση που ασκήθηκε δεν αναστέλλουν την αποφυλάκιση του κατηγορουμένου που έχει διαταχθεί με το προσβαλλόμενο βούλευμα.

Άρθρο 481. Αρμόδιο δικαστήριο για την έφεση.- Για την έφεση αποφαίνεται το συμβούλιο εφετών ύστερα  από πρόταση του εισαγγελέα  εφετών σύμφωνα με τα άρθρα  316,  318  και  319.

Άρθρο 482. Δικαιοδοσία συμβουλίου εφετών. Αν το βούλευμα που προσβάλλεται  έχει  εκδοθεί  ακύρως,  το  συμβούλιο  εφετών,  αφού  το  κηρύξει  άκυρο,  κρατεί  την υπόθεση και  αποφαίνεται σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ    ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αίτηση  αναίρεσης

Άρθρο 483. Πότε επιτρέπεται στον εισαγγελέα. 1. Ο  εισαγγελέας πλημμελειοδικών μπορεί να ζητήσει την αναίρεση του βουλεύματος, που αφορά κακούργημα, όταν αυτό παραπέμπει τον κατηγορούμενο ή αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να γίνει κατηγορία ή παύει προσωρινά ή οριστικά την ποινική δίωξη ή την κηρύσσει απαράδεκτη.

2.  Το ίδιο δικαίωμα έχει και ο εισαγγελέας εφετών για τα βουλεύματα του συμβουλίου των εφετών.

3. Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί, εφόσον  δεν  έχει  ήδη ασκηθεί  έφεση  από τον  εισαγγελέα  εφετών, να ζητήσει την αναίρεση οποιουδήποτε βουλεύματος με σχετική δήλωση στον γραμματέα του Αρείου Πάγου, μέσα στην προθεσμία που ορίζεται από το άρθρο 480, το δεύτερο εδάφιο του οποίου εφαρμόζεται και σε αυτήν την περίπτωση. Μετά την προθεσμία αυτή ο

ίδιος ο εισαγγελέας μπορεί να ασκήσει αναίρεση του βουλεύματος υπέρ του νόμου και για οποιαδήποτε παράβαση των διατάξεων που αφορούν την προδικασία χωρίς  να βλάπτονται τα δικαιώματα των διαδίκων.

 

Άρθρο 484. Λόγοι αναίρεσης-.  1.  Λόγοι για  να  αναιρεθεί  το  βούλευμα  είναι  μόνο:  α)  η  απόλυτη  ακυρότητα  (άρθρο 171 αριθ.  1), β) η εσφαλμένη εφαρμογή ή ερμηνεία της ουσιαστικής ποινικής διάταξης που  εφαρμόστηκε  στο  βούλευμα, γ)  η  παραβίαση  του  δεδικασμένου  (άρθρο  57),  (δ)  η  έλλειψη ειδικής αιτιολογίας που επιβάλλει το άρθρο 139,   (ε) η παράνομη  απόρριψη  της έφεσης κατά του βουλεύματος  ως απαράδεκτης (άρθρο  472)  και στ) η  υπέρβαση  εξουσίας.  Υπέρβαση  εξουσίας  υπάρχει,  όταν  το  συμβούλιο  άσκησε  δικαιοδοσία που δεν του δίνει ο νόμος και ιδιαίτερα όταν αποφάνθηκε για υπόθεση που δεν υπάγεται στην  δικαιοδοσία  του  ή έλυσε προκαταρκτικό ζήτημα που με ρητή διάταξη του νόμου υπάγεται στην αποκλειστική  αρμοδιότητα  των πολιτικών δικαστηρίων ή αποφάνθηκε πέρα από την εξουσία του κατά τα άρθρα 307, 309 και 318 ή, τέλος, παρέπεμψε  σε δίκη τον κατηγορούμενο για έγκλημα για  τον  οποίο  δεν  υποβλήθηκε νόμιμα  η απαιτούμενη για την ποινική δίωξη έγκληση ή αίτηση (άρθρα 41  και 50) ή για το οποίο δεν δόθηκε η άδεια δίωξης (άρθρο 54) ή  για  το  οποίο δεν έχει επιτραπεί ρητά η έκδοση (άρθρο 438).

2. Αν η αίτηση για αναίρεση είναι εμπρόθεσμη και νομότυπη, ο Άρειος Πάγος εξετάζει και αυτεπαγγέλτως τους πιο πάνω λόγους αναίρεσης. Το άρθρο 318 εφαρμόζεται  αναλόγως και στην περίπτωση αυτή.

 

 

 

Άρθρο 485. Συζήτηση της αναίρεσης.- 1. Για  την  αίτηση  αναίρεσης  βουλεύματος  αποφαίνεται το ποινικό τμήμα του Αρείου Πάγου, που συνεδριάζει με τριμελή σύνθεση   ως   συμβούλιο,  ύστερα  από  έγγραφη  πρόταση  του  οικείου  εισαγγελέα. Τα άρθρα 308 παρ. 2, 309 παρ. 2, 472 παρ. 1 και 3, 513 παρ. 1 εδ. α`, 515 παρ. 3 εδάφιο πρώτο, 516 έως 519, 522, 523 και 524 παρ. 1 εδάφιο πρώτο εφαρμόζονται αναλόγως.

2.   Οι  διάδικοι δικαιούνται , αφού λάβουν  γνώση  του  περιεχομένου  της  αίτησης  αναίρεσης και  της  σχετικής  πρότασης  του  εισαγγελέα, να  υποβάλουν υπόμνημα με  τις  απόψεις  τους  μέχρι  τη  συζήτηση.

 

 

ΤΡΙΤΟ ΤΜΗΜΑ

ΕΝΔΙΚΑ  ΜΕΣΑ  ΚΑΤΑ  ΤΩΝ  ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

ΠΡΩΤΟ  ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Έφεση

Άρθρο 486.-Έφεση κατά της αθωωτικής απόφασης.   1.  `Εφεση  κατά  της  αθωωτικής απόφασης του  πταισματοδικείου, του μονομελούς και του  τριμελούς  πλημμελειοδικείου  και του μονομελούς εφετείου για πλημμέλημα (άρθρο 110 αριθ.  4) μπορούν να  ασκήσουν:  α) ο κατηγορούμενος, μόνο αν αθωώθηκε για έμπρακτη μετάνοια ή με αιτιολογία που, χωρίς να είναι αναγκαίο, θίγει την υπόληψή του β) ο πολιτικώς ενάγων και ο μηνυτής ή εκείνος που υπέβαλε την έγκληση, αν η αγωγή του απορρίφθηκε ως μη στηριζόμενη στο νόμο ή αν καταδικάστηκαν σε αποζημίωση και στα έξοδα κατά το άρθρο 71  και  μόνο  γι`  αυτό  το  κεφάλαιο  και γ) ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών κατά των αποφάσεων των πταισματοδικείων και των πλημμελειοδικείων (τριμελών και μονομελών) και του δικαστηρίου των ανηλίκων όπου  ασκεί  τα  καθήκοντά  του,  και  ο  εισαγγελέας  εφετών κατά των αποφάσεων του Μονομελούς και Τριμελούς εφετείου όπου ασκεί τα καθήκοντά του,  και,    κατά  των  αποφάσεων των Μεικτών Ορκωτών Δικαστηρίων και των πλημμελειοδικείων που υπάγονται γενικά στην περιφέρειά του.

2. Η άσκηση έφεσης από τον εισαγγελέα πρέπει να αιτιολογείται ειδικά και εμπεριστατωμένα στη σχετική έκθεση (άρθρο 498), άλλως η έφεση απορρίπτεται ως απαράδεκτη. Η προθεσμία για την άσκηση της έφεσης αρχίζει από την καθαρογραφή της απόφασης.

Άρθρο 487.  Έφεση κατά της απόφασης που κηρύσσει αναρμοδιότητα.   Στον  κατηγορούμενο και στον εισαγγελέα επιτρέπεται έφεση κατά της απόφασης με την οποία  το  δικαστήριο  αποφάνθηκε ότι  είναι  καθ`  ύλην αναρμόδιο και παρέπεμψε την υπόθεση στο αρμόδιο  δικαστήριο ή στον εισαγγελέα (άρθρ. 120) μόνο  για  παραβίαση  των  διατάξεων  περί αρμοδιότητας.

 

Άρθρο 488. Έφεση εναντίον καταδικαστικής απόφασης.

α) Από τον πολιτικώς ενάγοντα.  Στον πολιτικώς ενάγοντα επιτρέπεται έφεση εναντίον της καταδικαστικής απόφασης αλλά μόνο κατά του μέρους που απέρριψε την αγωγή του επειδή δεν στηρίζεται στο νόμο ή του επιδίκασε χρηματική ικανοποίηση, αν το ποσό που ζητήθηκε, σε κάθε περίπτωση υπερβαίνει: α) το ποσό των εκατό ευρώ, αν η έφεση προσβάλλει απόφαση του πταισματοδικείου β) το ποσό των διακοσίων πενήντα ευρώ, αν προσβάλλει απόφαση του μονομελούς πλημμελειοδικείου ή του μονομελούς δικαστηρίου των ανηλίκων γ) το ποσό των πεντακοσίων ευρώ, αν προσβάλλει απόφαση του τριμελούς πλημμελειοδικείου ή του τριμελούς δικαστηρίου των   ανηλίκων.

 

Άρθρο 489. β) Από τον κατηγορούμενο και τον εισαγγελέα. 1. Εκείνος που καταδικάστηκε και ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος έχουν δικαίωμα να ασκήσουν έφεση:

α) κατά της απόφασης του πταισματοδικείου, αν με αυτήν ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε σε κράτηση περισσότερο από σαράντα (40) ημέρες ή σε πρόστιμο πάνω από χίλια (1.000) ευρώ ή σε αποζημίωση ή σε χρηματική ικανοποίηση προς τον πολιτικώς ενάγοντα πάνω από εκατό (100) ευρώ συνολικά,

β) κατά της απόφασης του μονομελούς πλημμελειοδικείου αν με αυτήν καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος σε φυλάκιση πάνω από τρεις (3) μήνες ή σε χρηματική ποινή πάνω από δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ ή αν επιδικάστηκε εναντίον του οποιαδήποτε αποζημίωση και ικανοποίηση πάνω από διακόσια πενήντα ευρώ συνολικά ή αν καταδικάστηκε σε οποιαδήποτε ποινή που συνεπάγεται τις στερήσεις και τις ανικανότητες που ορίζονται στην επόμενη περίπτωση (στοιχείο γ`) ή ακόμα αν συνεπάγεται την έκτιση άλλης ποινής φυλάκισης που είχε ανασταλεί και είναι μεγαλύτερη από τρεις μήνες ή συνεπάγεται τα ίδια αποτελέσματα,

γ) κατά της απόφασης του τριμελούς πλημμελειοδικείου και της απόφασης του μονομελούς εφετείου για πλημμελήματα (άρθρο 110 αρ. 4) αν με αυτή καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος (πρόσωπο ιδιάζουσας  δωσιδικίας ή  συμμέτοχος) σε ποινή φυλάκισης πάνω από πέντε (5) μήνες ή σε χρηματική ποινή πάνω από τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ ή σε οποιαδήποτε ποινή που συνεπάγεται στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων ή έκπτωση από δημόσια δημοτική ή κοινοτική υπηρεσία ή ανικανότητα διορισμού σε αυτήν ή σε ποινή που συνεπάγεται την έκτιση άλλης ποινής φυλάκισης που είχε ανασταλεί και είναι μεγαλύτερη από πέντε μήνες ή που συνεπάγεται τις παραπάνω στερήσεις και ανικανότητες ή σε αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση προς τον πολιτικώς ενάγοντα πάνω από πεντακόσια ευρώ συνολικά,

δ) κατά της απόφασης του μονομελούς και τριμελούς δικαστηρίου ανηλίκων, με  την οποία καταδικάστηκε ο ανήλικος σε περιορισμό σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων ή επιβλήθηκαν σε αυτόν αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα,

ε) κατά της απόφασης του μονομελούς ή τριμελούς δικαστηρίου ανηλίκων με την οποία ο ανήλικος που κατά την τέλεση της πράξης είχε συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος, δικάστηκε όμως μετά τη συμπλήρωση του δέκατου όγδοου έτους της ηλικίας του, καταδικάστηκε κατά το άρθρο 130 του Ποινικού Κώδικα σε ποινή  στερητική της ελευθερίας,

στ) κατά της απόφασης του μικτού ορκωτού δικαστηρίου και του τριμελούς ή μονομελούς εφετείου με την οποία καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος σε ποινή στερητική της ελευθερίας διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) ετών για κακούργημα ή τουλάχιστον δύο (2) ετών για πλημμέλημα.

 

Άρθρο 490.Έφεση σε ειδικές περιπτώσεις.-1. Στην  περίπτωση  του  άρθρ. 38 του Ποινικού Κώδικα το δικαίωμα για την άσκηση έφεσης ρυθμίζεται από το μέγεθος της ποινής  που προσδιορίστηκε σύμφωνα με την τρίτη παράγραφό του.

2. Αν  η  στερητική της ελευθερίας ποινή μετατραπεί σε χρηματική, το δικαίωμα για  άσκηση  έφεσης  εξαρτάται:  α)  από  την  ποινή  φυλάκισης  ή  κράτησης  που  έχει μετατραπεί σε χρηματική ή β) από την  χρηματική ποινή που την έχει αντικαταστήσει, αν εξαιτίας του ποσού της  μπορεί η απόφαση να προσβληθεί με έφεση κατά την  παρ. 1 εδ. α, β`  και  γ` του προηγούμενου άρθρου.

 

Άρθρο 491 γ) Ιδίως από τον εισαγγελέα.-  Εκτός από τις περιπτώσεις των άρθρων 489 και 490, ο εισαγγελέας  πλημμελειοδικών  μπορεί να  προσβάλει  με έφεση κάθε καταδικαστική απόφαση των  πταισματοδικείων  και  των  μονομελών πλημμελειοδικείων της περιφέρειάς  του  και  ο εισαγγελέας  εφετών κάθε καταδικαστική απόφαση των μονομελών και  τριμελών πλημμελειοδικείων, των  δικαστηρίων  ανηλίκων, του μικτού  ορκωτού  δικαστηρίου  και  του τριμελούς  ή μονομελούς  εφετείου της περιφέρειας του εφετείου του, είτε υπέρ είτε εναντίον εκείνου που καταδικάστηκε.

 

Άρθρο 492. Η  έφεση σε περίπτωση αρχικής συρροής εγκλημάτων.- Στην  περίπτωση  συρροής  εγκλημάτων  που εκδικάστηκαν με την ίδια απόφαση, η δυνατότητα να ασκηθεί έφεση  εξαρτάται από  τη  συνολική  ποινή  που  επιβλήθηκε,  και  η  έφεση που ασκήθηκε  εκτείνεται σε όλα τα εγκλήματα που  συρρέουν.

 

Άρθρο 493. Η έφεση σε περίπτωση επιγενόμενης συρροής εγκλημάτων.- Αν  τα συρρέοντα εγκλήματα εκδικάστηκαν χωριστά,  με  έκδοση  περισσότερων  αποφάσεων,  και  η  συνολική ποινή  καθορίστηκε πριν γίνουν όλες αμετάκλητες, για το  αν  είναι  δυνατή  η έφεση   εναντίον  της  απόφασης  που  προσδιόρισε  τη  συνολική  ποινή λαμβάνεται υπόψη αυτή η ποινή.

 

Άρθρο 494. Η έφεση σε περίπτωση συνολικής ποινής.-Αν ασκηθεί έφεση εναντίον της  απόφασης που  προσδιόρισε  τη  συνολική  ποινή, θεωρούνται ότι προσβλήθηκαν και εκείνες ακόμη από τις επιμέρους αποφάσεις που, όπως απαγγέλθηκαν,  δεν μπορούν να προσβληθούν με έφεση ή πέρασε η προθεσμία της έφεσης, αρκεί  να μην έγιναν αμετάκλητες.

 

Άρθρο 495.- Έφεση κατά του μέρους της απόφασης που προβλέπει την απόδοση  ή τη δήμευση.- Κατά  του  μέρους  της  απόφασης  που διατάσσει απόδοση των πραγμάτων που αφαιρέθηκαν και  των  πειστηρίων  ή  δήμευση επιτρέπεται  έφεση  στον κατηγορούμενο, τον πολιτικώς ενάγοντα και τον τρίτο, του οποίου τις αξιώσεις έκρινε η απόφαση (άρθρα 310 παρ. 2  και  373) ανεξάρτητα  από  το  αν  αυτός  παρέστη στο πρωτοβάθμιο  δικαστήριο.

 

 

Άρθρο 496. Έφεση σε συναφή εγκλήματα.-  Η  έφεση  εκτείνεται  σε  όλα  τα  τυχόν συναφή  εγκλήματα, ακόμη και όταν επιτρέπεται  για  ένα  μόνο από αυτά.

 

Άρθρο 497. Ανασταλτική δύναμη της έφεσης.  1. Ανασταλτικό αποτέλεσμα έχει μόνο η έφεση που ασκείται παραδεκτά και όχι η προθεσμία για την άσκηση της.

2. Αν με την καταδικαστική απόφαση επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης έως τριών

ετών, η έφεση έχει αυτοδικαίως ανασταλτικό αποτέλεσμα.

3. Αν η επιβληθείσα ποινή φυλάκισης είναι μεγαλύτερη των τριών ετών, η έφεση έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, εκτός αν το δικαστήριο κρίνει αλλιώς.

4. Αν με την καταδικαστική απόφαση επιβλήθηκε ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης, η κρίση για το αν η έφεση έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα ανήκει στο δικαστήριο που δίκασε. Αυτό, με ειδική αιτιολογία και εφαρμόζοντας τα κριτήρια της παραγράφου 8 του παρόντος άρθρου, αποφασίζει αμέσως μετά την απαγγελία της απόφασης, είτε αυτεπαγγέλτως είτε ύστερα από δήλωση του κατηγορουμένου ότι θα ασκήσει έφεση.

5. Το δικαστήριο μπορεί, στις περιπτώσεις των παραγράφων 3 και 4, να επιβάλει περιοριστικούς όρους.

6. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και όταν ασκήθηκε έφεση από τον εισαγγελέα υπέρ εκείνου που καταδικάστηκε.

7. Σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε με απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου σε ποινή στερητική της ελευθερίας και άσκησε έφεση, η οποία όμως δεν έχει ανασταλτική δύναμη, μπορεί να ζητηθεί με αίτηση του ίδιου ή του εισαγγελέα η αναστολή της εκτέλεσης της πρωτόδικης απόφασης, μέχρις ότου εκδοθεί η απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου. Η αίτηση απευθύνεται στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο και αν πρόκειται για το μικτό ορκωτό εφετείο και αυτό δεν συνεδριάζει, στο τριμελές εφετείο. Η ως άνω δυνατότητα υφίσταται και σε περίπτωση αναβολής της δίκης στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, οπότε η σχετική δήλωση καταχωρείται στα πρακτικά. Στον κατηγορούμενο μπορεί να επιβληθούν περιοριστικοί όροι. Εάν η αίτηση απορριφθεί, νέα αίτηση δεν μπορεί να υποβληθεί πριν παρέλθουν  δύο  μήνες από τη δημοσίευση της απόφασης με την οποία απορρίφθηκε η προηγούμενη. Εάν στον κατηγορούμενο επιβληθεί ο περιοριστικός όρος του κατ` οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση, εφαρμόζονται αντίστοιχα και τα οριζόμενα στο άρθρο 283Α, με την εξαίρεση της παραγράφου 2 του εν λόγω άρθρου.

8. Τότε μόνο δεν χορηγείται ανασταλτικό αποτέλεσμα, κατά την παράγραφο 4 του παρόντος, στην έφεση ή απορρίπτεται η αίτηση αναστολής εκτέλεσης της πρωτόδικης απόφασης, όταν κρίνεται αιτιολογημένα ότι οι περιοριστικοί όροι δεν αρκούν και ότι ο κατηγορούμενος δεν έχει γνωστή και μόνιμη διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση περιορισμών διαμονής, εφόσον από τη συνδρομή των παραπάνω στοιχείων προκύπτει σκοπός φυγής ή κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από προηγούμενες καταδίκες του για αξιόποινες πράξεις ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Το δικαστήριο σε κάθε περίπτωση χορηγεί ανασταλτικό αποτέλεσμα ή αναστολή εκτελέσεως, αν αιτιολογημένα κρίνει ότι η άμεση έκτιση ή συνέχιση έκτισης της ποινής θα έχει ως συνέπεια υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη για τον ίδιο ή για την οικογένεια του. Αν παραβιαστούν οι όροι που τέθηκαν το αρμόδιο δικαστήριο αποφαίνεται, ύστερα από αίτηση του εισαγγελέα, για την άρση ή όχι της χορηγηθείσας αναστολής εκτελέσεως.

9. Ο κατηγορούμενος κλητεύεται, σύμφωνα με τα άρθρα 155 έως 161 και 166, στο δικαστήριο που είναι αρμόδιο κατά την παράγραφο 7 αυτού του άρθρου. Αν κρατείται μακριά από την έδρα του δικαστηρίου, δεν προσάγεται σε αυτό.

10. Για όλες τις παρεπόμενες στερήσεις δικαιωμάτων, εκπτώσεις και ανικανότητες, το ανασταλτικό αποτέλεσμα επέρχεται πάντοτε αυτοδικαίως.

 

 

Άρθρο 498. Διατυπώσεις της έφεσης. Η έφεση  ασκείται  σύμφωνα  με  το  άρθρο  474. Ο διάδικος που  ασκεί την έφεση οφείλει στη σχετική  έκθεση ή  στο  δικόγραφο  να  διορίσει  αντίκλητο  έναν από  τους  δικηγόρους  που  υπηρετούν  στην  έδρα  του δικαστηρίου που  θα  δικάσει  σε  δεύτερο  βαθμό. Στον  αντίκλητο αυτόν μπορούν  να  γίνονται οι επιδόσεις οι οποίες αφορούν το διάδικο που τον διόρισε, εκτός από την κλήση για τη συζήτηση  της  έφεσης.  Ο  διάδικος αυτός οφείλει επίσης στην ίδια έκθεση να δηλώσει την κατοικία  του, ορίζοντας ακριβώς τη διεύθυνσή του (πόλη, χωριό, οδό, αριθμό) και  να  δηλώνει  κάθε  μεταβολή  της  μέσα σε πέντε ημέρες στον εισαγγελέα  εφετών. Αν δεν διοριστεί αντίκλητος ή αν δεν  δηλωθεί  με  ακρίβεια  η  κατοικία  ή  κάθε  μεταβολή  της,  η  απόφαση  εκτελείται αμέσως με τη  φροντίδα του αρμόδιου εισαγγελέα ή του δημόσιου κατηγόρου.

 

Άρθρο 499. Αρμόδιο δικαστήριο για την εκδίκαση της έφεσης. Στα άρθρα 109 παρ. 2, 111 παρ. 2, 112, 113 στοιχ. Γ και 114 παρ. 2 ορίζεται το δικαστήριο που είναι αρμόδιο να  κρίνει την έφεση.
Άρθρο 500. Προπαρασκευαστική διαδικασία.  Ο γραμματέας (αρθρ. 474) οφείλει να στείλει  στον αρμόδιο εισαγγελέα το πολύ μέσα σε τρεις (3) ημέρες την έκθεση για την  έφεση  μαζί  με τα υπόλοιπα έγγραφα, σύμφωνα με το  άρθρο 499, διαφορετικά  τιμωρείται  πειθαρχικά.  Αν  ο  κατηγορούμενος  κρατείται  σε άλλο μέρος, ο εισαγγελέας διατάσσει τη μεταφορά του στις  φυλακές της έδρας του  δευτεροβάθμιου  δικαστηρίου.  Κατόπιν  κλητεύει  εμπρόθεσμα  (άρθρ.  166)  εκείνον  που  ασκεί την έφεση και όλους τους  άλλους διαδίκους που παραστάθηκαν στην πρωτόδικη δίκη, τον παθόντα, το  μηνυτή  και,  αν   η   έφεση   δεν   στρέφεται   κατά   της   απόφασης  πταισματοδικείου,  δύο  τουλάχιστον μάρτυρες, τους πιο σημαντικούς από  εκείνους  που  εξετάστηκαν  στην  πρωτόδικη  δίκη  μπορεί  επίσης να  κλητεύσει   νέους   μάρτυρες   που  δεν  εξετάστηκαν  στο  πρωτοβάθμιο  δικαστήριο. Η διάταξη του άρθρου  327  εφαρμόζεται  και  σ`  αυτή  την  περίπτωση.   Επίσης εφαρμόζονται και οι διατάξεις των άρθρων 321, 325,  326 και 328.  Όταν ο κατηγορούμενος κρατείται με βάση την εκκαλούμενη απόφαση, ο ορισμός δικασίμου για την εκδίκαση της έφεσης γίνεται  κατ` απόλυτη  προτεραιότητα.
Άρθρο 501. Κύρια συζήτηση.-  α) Όταν απουσιάζει ο εκκαλών : 1. Αν κατά τη συζήτηση της υπόθεσης ο εκκαλών δεν εμφανιστεί αυτοπροσώπως  ή δια συνηγόρου του, αν συντρέχει η περίπτωση της παραγράφου 2 του άρθρου  340, η έφεση απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη. Διατάσσεται  επίσης  με  την  ίδια  απόφαση  του  εφετείου να  καταπέσει  η  εγγύηση η  οποία δόθηκε  σύμφωνα  με  το  άρθρο  497 παρ. 5  Η απόφαση που απορρίπτει την έφεση μπορεί να προσβληθεί μόνο  με  αναίρεση. Η διάταξη του άρθρου 349 για αναβολή της συζήτησης  εφαρμόζεται.  Εφαρμόζονται επίσης ανάλογα και  οι  διατάξεις των άρθρων 341 και 435.

2.  Η απόρριψη της έφεσης εκείνου που  την  άσκησε  και  απουσιάζει  δεν  εμποδίζει την κατά το άρθρο 502 συζήτηση της έφεσης άλλου  διαδίκου που εμφανίστηκε ή της έφεσης του εισαγγελέα.

3.  Εάν  η  έφεση  ασκήθηκε  παραδεκτά  και συντρέχει περίπτωση εφαρμογής  του άρθρου 370 εδάφ. β` και γ`, ή επιεικέστερου νόμου, το δικαστήριο  παρά  την απουσία  του  εκκαλούντος προχωρεί  στην  έκδοση σχετικής απόφασης  εφαρμόζοντας  αυτεπαγγέλτως  τον επιεικέστερο νόμο.

4. Αν μετά την έναρξη της αποδεικτικής  διαδικασίας  λάβει χώρα διακοπή ή αναβολή της  συζήτησης  της  έφεσης και  κατά τη νέα συζήτηση ο εκκαλών κατηγορούμενος, αν και κλητεύτηκε νομίμως, δεν εμφανιστεί όπως ορίζεται στην παράγραφο 1, δικάζεται σαν να ήταν παρών.

 

 

Άρθρο 502.      β) Όταν εμφανιστεί ο εκκαλών: 1. Αν ο εκκαλών εμφανιστεί ο ίδιος ή ο συνήγορός του στην περίπτωση της παραγράφου 2 του άρθρου 340, η συζήτηση αρχίζει  με  τη  συνοπτική  ανάπτυξη  της  έφεσης  από τον  εισαγγελέα.  Εκτός από τους μάρτυρες  που  κλητεύθηκαν,  το  δικαστήριο  μπορεί  να  εξετάσει και άλλους μάρτυρες, αν είναι παρόντες στο ακροατήριο, και αν  ακόμη  τα  ονόματά  τους  δεν  γνωστοποιήθηκαν,  ύστερα από αίτηση του  εισαγγελέα ή κάποιου από τους διαδίκους ή και αυτεπαγγέλτως, εφόσον δεν αντιλέγει ο κατηγορούμενος.  Σε  κάθε  περίπτωση  διαβάζονται  και  λαμβάνονται υπόψη  από  το  δικαστήριο τα   πρακτικά της πρωτοβάθμιας  δίκης  που  περιέχουν  τις  καταθέσεις  των  μαρτύρων  που  εξετάστηκαν,  οι  ένορκες  καταθέσεις  που δόθηκαν στην  προδικασία  στις  περιπτώσεις  του  άρθρου  365  και  τα  έγγραφα  που  αναφέρονται στο άρθρο 364. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται τα άρθρα 329 – 338, 340, 346, 347, 348, 349, 352, 357 – 363, 366 – 373. Το  κεφάλαιο  της απόφασης  για  τις  πολιτικές  απαιτήσεις  που  προσβάλλεται  από  τον κατηγορούμενο ή από τον εισαγγελέα εξετάζεται από το  εφετείο,  και  αν ακόμη δεν είναι παρών ο πολιτικώς ενάγων.

2.  Αν  η  έφεση  ασκήθηκε για αναρμοδιότητα και κριθεί από το δικαστήριο βάσιμη, το εφετείο δικάζει ανέκκλητα την υπόθεση στην ουσία  της,  αν  υπάγεται  στην  αρμοδιότητα  κατώτερου δικαστηρίου της περιφέρειάς του  διαφορετικά, την παραπέμπει στο αρμόδιο δικαστήριο.

3.  Αν στην πρωτόδικη απόφαση υπάρχει ακυρότητα (άρθρα 170 και  171), το δευτεροβάθμιο δικαστήριο την ακυρώνει και δικάζει την υπόθεση  στην ουσία της ανέκκλητα.

4. Αν γίνει δεκτή η έφεση του  πολιτικώς  ενάγοντος  κατά  της  απόφασης  με  την  οποία απορρίφθηκε η αγωγή του επειδή δεν στηρίζεται  στο νόμο, το εφετείο την παραπέμπει στο αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο.

5. Αν το δικαστήριο κρίνει ότι η έφεση είναι παραδεκτή και αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης, δεσμεύεται από την απόφαση του για  το  παραδεκτό της εφέσεως, στη μετ` αναβολή συζήτηση αυτής.^[32]

 

Άρθρο 503.Τύχη της εγγύησης. 1. Με την απόφαση που εκδίδει για την έφεση,  το  δικαστήριο  αποφασίζει ταυτόχρονα και για την απόδοση της εγγύησης που δόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 497, αν η κατάπτωσή της  δεν έχει  διαταχθεί  σύμφωνα με τα άρθρα  501 και 302.

2. Αν  ο  εκκαλών  καταδικάστηκε  χωρίς  να είναι παρών όταν  απαγγέλθηκε η απόφαση του εφετείου, καλείται  από  τον  εισαγγελέα  εφετών,  είτε ο ίδιος είτε με τον αντίκλητό του, να εμφανιστεί μέσα σε  οκτώ ημέρες  στον  εισαγγελέα  που  ορίζεται  στην  κλήση  και  να  υποβληθεί  με  τη  θέλησή  του  στην  εκτέλεση  της  απόφασης.  Αν δεν  εμφανιστεί, η εγγύηση που δόθηκε  σύμφωνα  με  το  άρθρο  497  παρ.  5  καταπίπτει  με  απόφαση  του  εφετείου,  στο  οποίο  κλητεύεται  και ο  κατηγορούμενος και εκείνος που έδωσε την εγγύηση, εκτός αν  αυτή  είχε  προηγουμένως καταπέσει σύμφωνα με το άρθρο 501 παρ. 1.

 

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αναίρεση

 

Άρθρο  504. Αποφάσεις κατά των οποίων επιτρέπεται. 1. Όταν ο νόμος δεν ορίζει ειδικά κάτι άλλο,  αίτηση   αναίρεσης   επιτρέπεται   μόνο  κατά  της  απόφασης  που,  όπως  απαγγέλθηκε, δεν προσβάλλεται με  έφεση  και  κατά  της  απόφασης  του  δευτεροβάθμιου  δικαστηρίου  που εκδόθηκε ύστερα από άσκηση έφεσης, αν με τις αποφάσεις αυτές το δικαστήριο  αποφάνθηκε  τελειωτικά  για  την  κατηγορία  ή  αν έπαυσε οριστικά ή κήρυξε απαράδεκτη την ποινική δίωξη  (άρθρο 370). Αναίρεση κατά των αποφάσεων του πταισματοδικείου επιτρέπεται μόνο για τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α`,Γ΄,Ε`,ΣΤ` και Η`.

2. Αναίρεση επιτρέπεται επίσης κατά της απόφασης που κήρυξε το  δικαστήριο υλικά αναρμόδιο και που, όπως απαγγέλθηκε, δεν προσβάλλεται  με έφεση.

3.   Στα  πρόσωπα  που  αναφέρονται  στο άρθρο 495 επιτρέπεται  αναίρεση κατά του μέρους της απόφασης που αφορά απόδοση ή δήμευση, εφόσον η απόφαση, όπως απαγγέλθηκε, δεν προσβάλλεται με έφεση.

4. Αν ζητηθεί η αναίρεση σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους,  θεωρούνται  ότι  προσβάλλονται  μαζί και οι προπαρασκευαστικές αποφάσεις που  εκδόθηκαν πριν από αυτήν που προσβάλλεται.

 

Άρθρο 505.  Ποιοί ζητούν την αναίρεση.- 1. Εκτός από την περίπτωση της παρ. 3 του  προηγούμενου άρθρου, αναίρεση μπορούν να ζητήσουν : α) ο κατηγορούμενος, β) ο  πολιτικώς  ενάγων  για  την  καταδικαστική  απόφαση, μόνο όμως για το τμήμα της που επιδικάζει σ` αυτόν χρηματική ικανοποίηση  ή  απορρίπτει την αγωγή του, επειδή δεν στηρίζεται στο  νόμο,  γ)  ο  εισαγγελέας  πλημμελειοδικών  για  τις   αποφάσεις   του τριμελούς πλημμελειοδικείου , των  δικαστηρίων ανηλίκων, των  μονομελών  πλημμελειοδικείων και  των  πταισματοδικείων  της  έδρας  και  περιφέρειάς  του  και  ο  εισαγγελέας  εφετών  για  τις  αποφάσεις  του  εφετείου , του  μικτού  ορκωτού  εφετείου  και  των  μικτών  ορκωτών  δικαστηρίων  της  περιφέρειάς  του.

2. Ο εισαγγελέας του  Αρείου  Πάγου  μπορεί  να  ζητήσει  την  αναίρεση οποιασδήποτε απόφασης μέσα σε προθεσμία ενός μήνα η οποία υπολογίζεται κατά το άρθρο 473 παρ. 3. Ύστερα από αυτή την προθεσμία  μπορεί να ασκήσει αναίρεση μόνο υπέρ του νόμου  για  τους  λόγους  που  αναφέρονται  στο  άρθρο  510,  καθώς  και για οποιαδήποτε παράβαση των  τύπων της διαδικασίας, χωρίς να βλάπτονται τα δικαιώματα των διαδίκων.
Άρθρο 506. Αναίρεση αθωωτικών αποφάσεων.- Την  αναίρεση  αθωωτικών  αποφάσεων  μπορεί να  ζητήσει ο  εισαγγελέας  πλημμελειοδικών  ή  εφετών (κατά  τις  διακρίσεις του προηγούμενου άρθρου) αν  η  αθώωση οφείλεται  σε  εσφαλμένη εφαρμογή ή  ερμηνεία  ουσιαστικής  ποινικής διάταξης.
Άρθρο 507. Προθεσμία για την αναίρεση. 1. Η προθεσμία για την αναίρεση ορίζεται  από  το  άρθρο 473. Για τον εισαγγελέα που δεν υπηρετεί στο δικαστήριο που έχει εκδώσει  την προσβαλλόμενη απόφαση η προθεσμία είναι δεκαπενθήμερη  και δεν αναστέλλει την εκτέλεσή  της.   Δεν  αναστέλλει  επίσης την εκτέλεση και η αίτηση αναίρεσης που υποβάλλεται  από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου (άρθρ. 505 παρ. 2).

2. Για τις ανέκκλητες καταδικαστικές  αποφάσεις  του  πταισματοδικείου  που επιβάλλουν στον απόντα κατηγορούμενο μόνο την ποινή του  προστίμου, η προθεσμία για την αναίρεση είναι μηνιαία και αρχίζει  από  τη δημοσίευση της απόφασης.

3.  Για  τις  ανέκκλητες  καταδικαστικές αποφάσεις των πλημμελειοδικείων που επιβάλλουν στον απόντα  κατηγορούμενο  μόνο  χρηματική ποινή,  η  προθεσμία  για την αναίρεση είναι δίμηνη και αρχίζει από τη  δημοσίευση της απόφασης.

4.  Αν επιβλήθηκε ποινή σε χρήμα και  η  απόφαση  είναι  ανέκκλητη,  η  προθεσμία  για  την αναίρεση και η άσκηση της αναίρεσης δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα.
  Άρθρο 509. Έκθεση αναίρεσης.- Ο εισαγγελέας ο  οποίος δεν ασκεί τα καθήκοντά  του  στο  δικαστήριο  που  εξέδωσε  την  προσβαλλόμενη  απόφαση  μπορεί  να δηλώσει την αίτησή του για αναίρεση  και στο γραμματέα του δικαστηρίου όπου υπηρετεί, ενώ ο εισαγγελέας του  Αρείου Πάγου και στο γραμματέα του Αρείου Πάγου.

 

Άρθρο 510. Λόγοι αναίρεσης. 1. Ως λόγοι για να αναιρεθεί η απόφαση μπορεί να  προταθούν μόνο: Α) η απόλυτη ακυρότητα που συνέβη κατά  τη  διαδικασία  στο  ακροατήριο (άρθρο 171), Β) η σχετική ακυρότητα που συνέβη κατά τη  διαδικασία στο ακροατήριο   και  δεν  καλύφθηκε   Γ) η παράβαση των διατάξεων για τη δημοσιότητα  της  διαδικασίας  στο  ακροατήριο, Δ) η έλλειψη από την απόφαση της ειδικής αιτιολογίας που επιβάλλει το  Σύνταγμα, Ε)  η  εσφαλμένη  εφαρμογή ή ερμηνεία   ουσιαστικής   ποινικής   διάταξης,   ΣΤ)  η  παραβίαση  του  δεδικασμένου και της εκκρεμοδικίας (άρθρου 57), Ζ) η καθ` ύλην αναρμοδιότητα του δικαστηρίου  που δίκασε, Η) η υπέρβαση εξουσίας. Υπέρβαση εξουσίας υπάρχει όταν το δικαστήριο άσκησε δικαιοδοσία που δεν του δίνει ο νόμος και ιδίως όταν: α) το δικαστήριο αποφάσισε για υπόθεση που δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία του, β) έλυσε προκαταρκτικό ζήτημα που υπάγεται σύμφωνα με ρητή διάταξη του νόμου στην αποκλειστική δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων, γ) έκρινε για την πολιτική αγωγή παραβαίνοντας αυτά που ορίζει το άρθρο 66, δ) καταδίκασε για έγκλημα για το οποίο δεν υποβλήθηκε η απαιτούμενη αίτηση ή έγκληση (άρθρα 41 και 46) ή για το οποίο δε δόθηκε η άδεια δίωξης (άρθρο 54) ή για το οποίο δεν έχει ρητά επιτραπεί η έκδοση (άρθρο 438).

2. Όσον  αφορά το πολιτικό μέρος της απόφασης  το σχετικό με την απόδοση όσων  αφαιρέθηκαν και των πειστηρίων, εκτός  από  τους  πιο  πάνω  λόγους, μπορούν να  προταθούν και οι λόγοι αναίρεσης οι οποίοι  προβλέπονται  από την πολιτική δικονομία.

 
 

Άρθρο 511. Λόγοι αναίρεσης που εξετάζονται αυτεπαγγέλτως.- Αν εμφανιστεί  ο  αναιρεσείων και κριθεί παραδεκτή η αίτηση αναίρεσης , ο Άρειος Πάγος εξετάζει αυτεπαγγέλτως, αν και δεν προτάθηκαν, τους λόγους της αναίρεσης που αναφέρονται στα στοιχεία Α`, Γ΄, Δ`, Ε`, ΣΤ` και Η` της παραγράφου 1 του άρθρου 510.Δεν επιτρέπεται όμως να χειροτερεύσει η θέση του κατηγορουμένου. Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις ο Άρειος Πάγος αυτεπαγγέλτως λαμβάνει υπόψη το δεδικασμένο και, αν κριθεί και ένας βάσιμος λόγος, και την παραγραφή που επήλθε μετά τη δημοσίευση της προσβαλλόμενης απόφασης. Επίσης, αυτεπαγγέλτως εφαρμόζει τον επιεικέστερο νόμο που ισχύει μετά τη δημοσίευσή της.

 

 

Άρθρο 512.Λόγοι για την αναίρεση της αθωωτικής απόφασης. Οι λόγοι αναίρεσης που προβλέπονται στο άρθρο 510 εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις του άρθρου 506 στοιχ. α΄και γ΄.

Άρθρο 513. Διαδικασία.- 1. Αν υπάρχει περίπτωση απαραδέκτου η  αίτηση αναίρεσης  απορρίπτεται  κατά  τη  διαδικασία  του  άρθρου  476 και, εφόσον  ασκήθηκε καταχρηστικά, το  δικαστήριο  επιβάλλει  σ’ εκείνον που  την  άσκησε  τα  έξοδα  στο  πενταπλάσιο. Διαφορετικά,  αρχίζει  η  διαδικασία στον Άρειο Πάγο, σύμφωνα με  τις  διατάξεις  των  επόμενων  άρθρων.  Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κλητεύει τον αναιρεσείοντα και  τους υπόλοιπους διαδίκους, με κλήση που επιδίδεται σύμφωνα με τα άρθρα  155-161 και μέσα στην προθεσμία του άρθρου  166,  στο  ακροατήριο  του  δικαστηρίου  του  Αρείου  Πάγου ή στην ολομέλειά του. Για την κλήτευση  στην ολομέλεια απαιτείται η σύμφωνη  γνώμη  του  προέδρου  του  Αρείου  Πάγου,  αφού  ληφθεί  υπόψη η σοβαρότητα των λόγων αναίρεσης. Στις οριζόμενες από το άρθρο 10 παρ. 2 περιπτώσεις, η αίτηση αναίρεσης εισάγεται προς συζήτηση στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.

2. Ο  εισαγγελέας  του  Αρείου Πάγου  καταθέτει  γραπτή πρόταση το  αργότερο  πέντε  ημέρες πριν από  τη  συζήτηση της  αναίρεσης. Οι  διάδικοι  δικαιούνται  να  λάβουν  γνώση  του  περιεχομένου  της  πρότασης. Αν ζητεί την αναίρεση ο εισαγγελέας, δεν  κλητεύεται  αλλά  εκπροσωπείται από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.

3.   Οι  διάδικοι  παρίστανται στη συζήτηση με συνήγορο.  Αν ο  αναιρεσείων κρατείται στη  φυλακή,  μπορεί  να  διορίσει  συνήγορο  με  δήλωσή  του  στο  διευθυντή της φυλακής, οπότε συντάσσεται έκθεση, που  διαβιβάζεται αμέσως στο γραμματέα του Αρείου Πάγου.

 

Άρθρο 514. Συζήτηση.   α) Μη εμφάνιση του αναιρεσείοντος.-Αν δεν εμφανιστεί ο αναιρεσείων, η αίτησή του απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη και μπορεί να καταδικασθεί σε χρηματική ποινή έως εκατό ευρώ. Κατά της απορριπτικής απόφασης του Αρείου Πάγου δεν επιτρέπεται ένδικο μέσο. Επίσης δεν επιτρέπεται δεύτερη αίτηση αναίρεσης. Κατ` εξαίρεση, ακόμα και αν δεν εμφανιστεί ο αναιρεσείων, ο Άρειος Πάγος αυτεπαγγέλτως: α) παραθέτει το σχετικό άρθρο του ποινικού νόμου που εφαρμόστηκε στην προσβαλλόμενη απόφαση, αν αυτό δεν έχει παρατεθεί σε αυτή ή έχει παρατεθεί εσφαλμένα και β) εφαρμόζει αυτεπαγγέλτως τον επιεικέστερο νόμο που ισχύει μετά τη δημοσίευση της απόφασης

 

Άρθρο 515.  β) Εμφάνιση του αναιρεσείοντος.- 1. Με αίτηση ενός από τους διαδίκους  ή  του  εισαγγελέα   μπορεί   το  δικαστήριο  του  Αρείου  Πάγου  σε  ιδιαιτέρως εξαιρετικές περιπτώσεις να αναβάλει για μία μόνο φορά τη  συζήτηση  σε  ρητή  δικάσιμο.  Στη  δικάσιμο  αυτή  όλοι  οι  διάδικοι  οφείλουν  να  εμφανιστούν χωρίς νέα κλήτευση, ακόμα και αν δεν ήταν παρόντες κατά τη  δημοσίευση της αναβλητικής απόφασης.

2. Αν εμφανιστεί ο αναιρεσείων, η συζήτηση γίνεται σαν να ήταν  παρόντες όλοι οι  διάδικοι,  ακόμα  και  αν  κάποιος  από  αυτούς  δεν  εμφανίστηκε. Προφορική  ανάπτυξη των  λόγων  αναίρεσης δεν γίνεται,^[33]  εκτός  εάν  η  συζήτηση διεξάγεται ενώπιον  της  Ολομέλειας.

3. Η αίτηση αναίρεσης απορρίπτεται, αν κριθεί αβάσιμη.  Αν  το  αβάσιμο  είναι πρόδηλο, το  δικαστήριο  επιβάλλει  σ’ εκείνον  που την  άσκησε  τα  έξοδα  στο  πενταπλάσιο.

 

Άρθρο 516. Αναίρεση για αναρμοδιότητα.- 1.  Αν  η  αίτηση  αναίρεσης  γίνει  δεκτή  λόγω  αναρμοδιότητας του δικαστηρίου (άρθρ. 510 παρ. 1 στοιχ. Ζ`), ο Άρειος  Πάγος  αποφασίζει  ταυτόχρονα την παραπομπή στο δικαστήριο, που  προσδιορίζει ως  αρμόδιο.

2.  Ο Άρειος Πάγος διατάσσει επίσης όσα ορίζονται στην παρ. 1  και  όταν  ζητείται  να  αναιρεθεί  απόφαση  που  δέχτηκε  καθ`   ύλην  αναρμοδιότητα  (άρθρ.  504  παρ.  2), και  η αίτηση  γίνει δεκτή.

3. Το δικαστήριο που ορίστηκε ως  αρμόδιο  ενεργεί  στη  συνέχεια σύμφωνα με το άρθρο 135.
Άρθρο 517. Αναίρεση λόγω δεδικασμένου.- 1. Αν η απόφαση αναιρέθηκε επειδή παραβιάστηκε το δεδικασμένο ,  ο  Άρειος  Πάγος κηρύσσει απαράδεκτη την ποινική δίωξη .

2. Στην ίδια ενέργεια προβαίνει ο Άρειος Πάγος, αν η αναίρεση έγινε για τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 510 παρ. 1 περίπτωση Η` στοιχείο δ`.
Άρθρο 518. Αναίρεση για εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου.- 1. Αν ασκηθεί αναίρεση επειδή έχει γίνει εσφαλμένη εφαρμογή ή ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης, ο Άρειος Πάγος δεν παραπέμπει την υπόθεση

αλλά  εφαρμόζει τη σωστή ποινική διάταξη και, αν δεν υπάρχει αξιόποινη πράξη, κηρύσσει αθώο τον κατηγορούμενο.

2. Αν η αναίρεση οφείλεται σε εσφαλμένη  εφαρμογή  ή  ερμηνεία  επειδή  λείπει  στην απόφαση κάποιος όρος του αξιόποινου χαρακτήρα της  πράξης για τον οποίο παρέλειψε να αποφανθεί το δικαστήριο, μολονότι  ο  όρος  αυτός  περιεχόταν  στο  παραπεμπτικό  βούλευμα  ή  στο κλητήριο  θέσπισμα, ο Άρειος Πάγος παραπέμπει την υπόθεση για να συζητηθεί πάλι  κατά το  επόμενο  άρθρο .

 
 

Άρθρο 519. Αναίρεση για άλλους λόγους.- Αν η αναίρεση έγινε για έναν από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 510  παρ. 1 στοιχ. Α`, Β`, Γ΄, Δ` και Η`, ο Άρειος Πάγος  αποφασίζει  μόνο  για  την  αναίρεση     και, αν  συντρέχει  περίπτωση, παραπέμπει έπειτα την υπόθεση για νέα συζήτηση σε   ομοειδές  και  ισόβαθμο δικαστήριο,  άλλο  από  εκείνο  του  οποίου  η   απόφαση προσβλήθηκε με αναίρεση, ή στο ίδιο, αν  είναι  δυνατή  η  σύνθεσή  του  από  άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει την υπόθεση.

 

 

Άρθρο 520. Αναίρεση ως προς τις ιδιωτικές απαιτήσεις.- Ο  Άρειος  Πάγος,  αν   συντρέχει   περίπτωση,  παραπέμπει την υπόθεση στο δευτεροβάθμιο πολιτικό δικαστήριο, έστω και  αν  η  πρωτόδικη  απόφαση θα ήταν ανέκκλητη λόγω ποσού, όταν η αναίρεση  γίνει μόνο ως προς τις  διατάξεις  ή  τα  κεφάλαια  της  απόφασης  που  αφορούν  τις  ιδιωτικές  απαιτήσεις  του  πολιτικώς  ενάγοντος  ή  του κατηγορουμένου που αθωώθηκε ή το μέρος  της  απόφασης  που  αφορά  την  απόδοση όσων αφαιρέθηκαν ή των πειστηρίων (άρθρ. 373).
Άρθρο 521. Εκτέλεση της απόφασης του Αρείου Πάγου.-  Η  απόφαση  που  εκδόθηκε  από  τον  Άρειο Πάγο  στέλνεται χωρίς αναβολή από  τον  εισαγγελέα  του  Αρείου  Πάγου  στον εισαγγελέα  του  αρμόδιου  δικαστηρίου  εφετών  ή  πρωτοδικών,  για να εκτελεστεί αμέσως. Πέρα από αυτό κάθε απόφαση  του  Αρείου  Πάγου  που απαγγέλλει  αναίρεση  ανακοινώνεται  από  τον  ίδιο  εισαγγελέα  στους  δικαστές που εξέδωσαν την απόφαση που αναιρέθηκε , καθώς  και  στον  εισαγγελέα που μετείχε  στη  σύνθεση,  και  σημειώνεται  στο  περιθώριο  της απόφασης αυτής .
Άρθρο 522. Σύνθεση του δικαστηρίου της παραπομπής. – Στο  δικαστήριο όπου παραπέμφθηκε η υπόθεση δεν επιτρέπεται να συμμετέχει ένορκος και δικαστής από αυτούς που  δίκασαν προηγουμένως  εκτός  αν  η  απόφαση  αναιρέθηκε μόνο  κατά  το  σκέλος της  ποινής και  είναι  δυνατή η  συγκρότηση  από  τους  ίδιους  δικαστές.

 

Άρθρο 523. Επανεξέταση.- Εάν η αίτηση για αναίρεση απορρίφθηκε από παραδρομή ως ανυποστήρικτη ή απαράδεκτη ή αν κάποιος προταθείς λόγος αναίρεσης δεν κρίθηκε, με αίτηση του αναιρεσείοντα ή του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ή αυτεπαγγέλτως, μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από την έκδοση της απόφασης, ο Άρειος Πάγος επανέρχεται για αποκατάσταση της παραδρομής ή κρίση του μη εξετασθέντος λόγου. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται όσα ορίζει το άρθρο 513.

 

Άρθρο 524. Συζήτηση στο δικαστήριο της παραπομπής.- 1. Η συζήτηση στο δικαστήριο όπου παραπέμφθηκε η υπόθεση κατά τα άρθρα 518 παρ. 2 και 519 γίνεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα. Επίσης εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 135.

2.   Αν  η  νέα  συζήτηση  διατάχθηκε  ύστερα από αναίρεση που  ασκήθηκε μόνο από  εκείνον  που  καταδικάστηκε  ή  σε  όφελός του,  το  δικαστήριο  της  παραπομπής  δεσμεύεται  από την απαγόρευση του άρθρου  476.                 Εάν  στο  δικαστήριο  της  παραπομπής  δεν  εμφανιστεί ο  εκκαλών κατηγορούμενος, το  δικαστήριο  τον  δικάζει  σαν να  είναι  παρών ,                    αν  διαφορετικά  θα  χειροτερεύσει η  θέση  του

 

 

 

 

ΕΒΔΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Επανάληψη της διαδικασίας

 

 

Άρθρο  525. Επανάληψη σε όφελος του καταδικασμένου.-  1.   Η  ποινική  διαδικασία  που  περατώθηκε με αμετάκλητη   απόφαση   επαναλαμβάνεται,   προς   το    συμφέρον    του καταδικασμένου   για   πλημμέλημα   ή   κακούργημα,   μόνο  στις  εξής περιπτώσεις: 1) αν δύο άνθρωποι καταδικάστηκαν για την ίδια  πράξη  με δύο  διαφορετικές  αποφάσεις  και  γίνεται αναμφισβήτητα φανερό από τη σύγκρισή τους ότι ένας από τους δύο είναι αθώος 2) αν, ύστερα από  την  οριστική καταδίκη κάποιου, αποκαλύφθηκαν νέα – άγνωστα στους δικαστές  που τον καταδίκασαν – γεγονότα ή αποδείξεις, τα οποία μόνα τους  ή  σε συνδυασμό  με εκείνα που είχαν προσκομιστεί προηγουμένως κάνουν φανερό ότι αυτός που καταδικάστηκε είναι  αθώος  ή  καταδικάστηκε  άδικα  για έγκλημα  βαρύτερο από εκείνο που πραγματικά τέλεσε 3) αν βεβαιωθεί ότι άσκησαν ουσιώδη  επιρροή  στην  καταδίκη  του  κατηγορουμένου  ψευδείς καταθέσεις   μαρτύρων   ή   γνωμοδοτήσεις  πραγματογνωμόνων  ή  πλαστά ή αναληθή κατά περιεχόμενο αποδεικτικά έγγραφα ή πειστήρια, τα οποία  είχαν  προσαχθεί  ή  ληφθεί υπόψη  στη  διαδικασία του ακροατήριου, ή δωροληψία ή άλλη από πρόθεση παράβαση  καθήκοντος  του  δικαστή  ή  του  ενόρκου  που  μετείχε  στο δικαστήριο  που  απάγγειλε  την καταδίκη, 4) αν μετά την αμετάκλητη καταδίκη αποδείχθηκε ότι ο καταδικασμένος αθωώθηκε με άλλη  αμετάκλητη  απόφαση ή βούλευμα και 5) Αν με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου διαπιστώνεται παραβίαση δικαιώματος που αφορά το δίκαιο χαρακτήρα της διαδικασίας που τηρήθηκε ή την ουσιαστική διάταξη που

εφαρμόσθηκε.

2.    Οι  κατά  την  παρ.  1  αρ.  3  αξιόποινες  πράξεις  της ψευδορκίας,  της  πλαστογραφίας, της ψευδούς βεβαίωσης, της υφαρπαγής ψευδούς βεβαίωσης, της  δωροληψίας  ή   της   παράβασης  καθήκοντος   πρέπει   να   αποδεικνύονται   με  αμετάκλητη  δικαστική απόφαση εκτός  αν  δεν  εκδόθηκε  τέτοια  απόφαση  επειδή  υπήρχαν νόμιμοι λόγοι που εμπόδιζαν την εκδίκαση της υπόθεσης στην ουσία της ή ανέστειλαν την ποινική δίωξη.
 Άρθρο 525Α.-Επανάληψη της διαδικασίας κατά το μέρος που κρίθηκε ότι το Δημόσιο δεν υπέχει υποχρέωση σε αποζημίωση ή επιδικάσθηκε ανεπαρκής αποζημίωση στις περιπτώσεις του άρθρου 533 μπορεί να ζητήσει εκείνος που ζημιώθηκε, εφόσον έχει διαπιστωθεί με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων παραβίαση, εκ μέρους του Ελληνικού Κράτους, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά τη διαμόρφωση της οικείας κρίσης.
 Άρθρο  526. Επανάληψη σε βάρος εκείνου που αθωώθηκε.- 1.  Σε βάρος εκείνου που αθωώθηκε αμετάκλητα για κακούργημα ή πλημμέλημα η ποινική διαδικασία επαναλαμβάνεται, μόνο: α) αν βεβαιωθεί ότι ουσιώδη επιρροή στην απόφαση  για  την  αθώωση  είχαν πλαστά ή αναληθή κατά περιεχόμενο αποδεικτικά έγγραφα ή πειστήρια ή δωροδοκία δικαστή ή ενόρκου που συνέπραξε στην αθώωση ή άλλη από πρόθεση παράβαση του δικαστικού τους καθήκοντος

β)  αν  από  την αθώωση δεν έχει περάσει ο απαιτούμενος χρόνος για την παραγραφή του αξιοποίνου της πράξης.

2.   Η αναφερόμενη  στην  παρ.   1  αξιόποινη   πράξη   της πλαστογραφίας  ή της ψευδούς βεβαίωσης ή της υφαρπαγής ψευδούς βεβαίωσης ή  της  δωροδοκίας ή της παράβασης δικαστικού καθήκοντος δικαστή ή ενόρκου πρέπει να βεβαιώνεται με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.

3.  Οι παρ. 1 και 2 εφαρμόζονται και για εκείνον που  αθωώθηκε  αμετάκλητα με βούλευμα του δικαστικού συμβουλίου.

 

Άρθρο 527. Ποιοί ζητούν την επανάληψη και με ποιές διατυπώσεις.- 1. Η αίτηση για  την  επανάληψη  της  διαδικασίας υπέρ  του  καταδικασμένου  υποβάλλεται  από τον ίδιο ή το σύζυγό του ή  τους εξ αίματος συγγενείς του μέχρι και του δεύτερου βαθμού ή  από  το συνήγορό του ή από τον εισαγγελέα του δικαστηρίου που τον καταδίκασε. Η αίτηση αυτή μπορεί να υποβληθεί και μετά το θάνατο του καταδικασμένου ή έπειτα από την έκτιση ή την παραγραφή της ποινής που του επιβλήθηκε.

2.   Την επανάληψη της διαδικασίας εναντίον του κατηγορουμένου που αθωώθηκε μπορεί να τη ζητήσει μόνο ο εισαγγελέας  του  δικαστηρίου που απάγγειλε την αθώωση.

3. Η αίτηση πρέπει, με ποινή το απαράδεκτο,  να περιέχει τους λόγους για τους οποίους  ζητείται η επανάληψη, καθώς και τα στοιχεία που τους  βεβαιώνουν και υποβάλλεται  στον  εισαγγελέα εφετών αν η αμετάκλητη καταδίκη ή αθώωση απαγγέλθηκε από πλημμελειοδικείο, και στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου σε κάθε άλλη περίπτωση. Ο εισαγγελέας στον οποίο παραδόθηκε η αίτηση οφείλει σε ένα μήνα να ελέγξει με  κάθε αποδεικτικό  μέσο  τη  βασιμότητά  της  είτε ο ίδιος είτε μέσω ανακριτή ή εισαγγελέα κατόπιν εισάγει την αίτηση στο αρμόδιο  κατά  το άρθρο 528 δικαστικό συμβούλιο ή δικαστήριο όπου υπηρετεί.

 

Άρθρο  528. Αρμόδιο δικαστήριο – Διαδικασία.-  1.  Αρμόδιο να αποφασίσει για την αίτηση επανάληψης είναι κατά τις διακρίσεις της παραγράφου 3  του  άρθρου  527  το συμβούλιο  εφετών  ή  του  Αρείου  Πάγου,  αφού  ακούσει  τον εισαγγελέα  και  τον  αιτούντα, ο οποίος κλητεύεται πριν από πέντε (5) ημέρες. Η αίτηση συζητείται στην ουσία της και δεν απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη ακόμη και αν δεν εμφανιστεί ο αιτών.  Το  συμβούλιο  μπορεί  να   διατάξει συμπληρωματική έρευνα για να βεβαιωθούν οι λόγοι της αίτησης αν δεχτεί την  αίτηση,  ακυρώνει  την απόφαση, και αν κρίνει ότι η επανάληψη της  συζήτησης στο ακροατήριο είναι αναγκαία, παραπέμπει την υπόθεση για να συζητηθεί σε άλλο ομοιόβαθμο με αυτό  που  καταδίκασε δικαστήριο  και  στην  περίπτωση  του  άρθρου  525  παρ.  1  αρ.  4  σε άλλο δικαστήριο  ομοιόβαθμο με το ανώτερο από αυτά που δίκασαν αρχικά την υπόθεση. Κατά του βουλεύματος του  συμβουλίου  των  εφετών  επιτρέπεται  αναίρεση  στον εισαγγελέα και στον αιτούντα κατά τα άρθρα 484 και 485.

2.  Αν  στην περίπτωση του άρθρου 525 παρ. 1 αρ. 3 δεν εκδόθηκε καταδικαστική απόφαση επειδή δεν μπορούσε να εκδικαστεί στην ουσία της η υπόθεση ή επειδή υπήρχαν λόγοι που ανέστειλαν την ποινική δίωξη, τηρείται  η  διαδικασία των παρακάτω παραγράφων.

3.   Η  βεβαίωση  του  εγκλήματος  της ψευδορκίας, της πλαστογραφίας, της ψευδούς βεβαίωσης, της υφαρπαγής ψευδούς βεβαίωσης,  της δωροδοκίας ή της παράβασης του δικαστικού καθήκοντος  που τελέστηκε  σε  βάρος  του ως καταδικασμένου γίνεται από το δικαστήριο του Τριμελούς Εφετείου, το οποίο είναι αρμόδιο να κρίνει την αίτηση για επανάληψη,  αν  η καταδίκη είχε απαγγελθεί από το πλημμελειοδικείο, διαφορετικά από το Τριμελές Εφετείο  που  πήρε  εντολή από τον Άρειο Πάγο και που είναι διαφορετικό  από  εκείνο  που  καταδίκασε.    Ο εισαγγελέας  Εφετών  κλητεύει υποχρεωτικά (άρθρα 155-159 και 166) τον καταδικασμένο, εκείνον που ζητεί την επανάληψη της διαδικασίας  αν είναι  πρόσωπο  διαφορετικό από το προηγούμενο, και τους διαδίκους που είχαν παραστεί στη συζήτηση κατά την οποία απαγγέλθηκε η  καταδίκη. Επίσης, καλεί  εκείνον   στον   οποίο   αποδίδεται  η  ψευδορκία,  η πλαστογραφία, η ψευδής βεβαίωση, η υφαρπαγή ψευδούς βεβαίωσης, η δωροδοκία ή η παράβαση του  δικαστικού  καθήκοντος  να παραστεί,  αν  θέλει, στο ακροατήριο του δικαστηρίου του Τριμελούς Εφετείου για να δώσει πληροφορίες ή εξηγήσεις.

4.Το Τριμελές Εφετείο της προηγούμενης παραγράφου σε  δημόσια συνεδρίαση εξετάζει τους μάρτυρες που κάλεσαν οι διάδικοι ή  ο εισαγγελέας,  και τα άλλα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίστηκαν και, αφού ακούσει όσους εμφανίστηκαν από εκείνους που είχαν κλητευθεί  κατά την  παρ. 3, αποφαίνεται αμετάκλητα αν τελέστηκε η αξιόποινη πράξη που επικαλείται ο αιτών.

5. Αν το εφετείο αποφανθεί ότι έχει τελεστεί  το  έγκλημα  που αναφέρεται  στην  αίτηση,  το αρμόδιο συμβούλιο των εφετών ή ο Άρειος Πάγος,  κατά  τις  διακρίσεις  της  παρ.  3  του  άρθρου  527,  εφόσον προκειμένου  για  ψευδομαρτυρία  ή  πλαστογραφία ή ψευδή βεβαίωση ή υφαρπαγή ψευδούς βεβαίωσης κρίνει ακόμη ότι αυτή είχε ουσιώδη επιρροή στην καταδίκη του  κατηγορουμένου,  δέχεται  την αίτηση   και  διατάσσει  όσα  ορίζονται  στην  παρ.  1.   Διαφορετικά,  απορρίπτει την αίτηση.  6. Η επανάληψη σύμφωνα με το άρθρο 525 διατάσσεται για όλους όσους καταδικάστηκαν, και όταν ένας μόνο τη ζήτησε, εκτός αν  οι  λόγοι για  τους  οποίους  έχει  ζητηθεί  αρμόζουν  αποκλειστικά και μόνο στο πρόσωπό του.

Άρθρο 529. Αναστολή της εκτέλεσης της ποινής.- Μόλις υποβληθεί  η  αίτηση  για  επανάληψη  της διαδικασίας,  το  συμβούλιο  που  είναι  αρμόδιο  να  την κρίνει, αποφαίνεται μέσα σε τρεις ημέρες, ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα,  για την   αναστολή   ή   μη   της εκτέλεσης  της  ποινής, εφόσον υποβληθεί σχετικό αίτημα από τον εισαγγελέα ή τον καταδικασμένο. Το Συμβούλιο του Αρείου Πάγου συγκροτείται από τον Πρόεδρό του και δύο Αρεοπαγίτες.

Άρθρο  530. Επανάληψη της συζήτησης.-  1.   Ην  συζήτηση  που διατάχθηκε να επαναληφθεί γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα, η απόφαση που θα  εκδοθεί μπορεί να προσβληθεί με τα ένδικα μέσα που επιτρέπονται από αυτόν.

2. Στο  δικαστήριο απαγορεύεται να μετέχουν οι δικαστές ή οι ένορκοι που δίκασαν την πρώτη φορά. Αν το δικαστήριο κρίνει με  ειδικά αιτιολογημένη απόφασή του ότι δεν είναι δυνατή η εμφάνιση των μαρτύρων που  εξετάστηκαν  κατά την πρώτη συζήτηση, διατάσσει να διαβαστούν στο ακροατήριο οι  μαρτυρικές  καταθέσεις  της  πρώτης  συζήτησης  και  οι ένορκες  καταθέσεις  που  δόθηκαν  κατά  την  ανάκριση  διαφορετικά, η διαδικασία  ακυρώνεται.   Οι  μάρτυρες  ή  οι   Πραγματογνώμονες   που καταδικάστηκαν  για  ψευδορκία (άρθρο 525 παρ. 1, αριθ. 3) δεν μπορούν να εξεταστούν, ούτε  διαβάζονται  οι  ένορκες  καταθέσεις  τους  ή  οι εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης.  Εξετάζονται πάντοτε οι νέοι μάρτυρες που προσκλήθηκαν  από τον εισαγγελέα ή από τους διαδίκους.  Αν η επανάληψη ζητήθηκε σε όφελος εκείνου που καταδικάστηκε, το δικαστήριο δεν μπορεί να καταστήσει χειρότερη τη θέση του.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποκατάσταση

Άρθρο 531. Αίτηση που βεβαιώνει τους λόγους της.-  Η  αποκατάσταση που επιτρέπεται κατά τους όρους του ποινικού κώδικα διατάσσεται  από  το  συμβούλιο  των  εφετών στην  περιφέρεια  του  οποίου κατοικεί μόνιμα εκείνος που τη ζητεί. Η αίτηση πρέπει να περιέχει και δήλωση των τόπων στους οποίους διέμενε μετά την απόλυσή του από τις φυλακές αυτός που  την  υπέβαλε,  και  παραδίδεται στον  εισαγγελέα  πλημμελειοδικών  του  τόπου που κατοικεί τώρα, με τα αποδεικτικά στοιχεία της. Ο εισαγγελέας, αφού συγκεντρώνει τα στοιχεία που πιστοποιούν τους απαιτούμενους  όρους  για  την  αποκατάσταση,  υποβάλλει όλα τα έγγραφα  στον  εισαγγελέα εφετών, ο οποίος εισάγει την αίτηση στο συμβούλιο εφετών.

Άρθρο 532. Απόφαση για την αίτηση.- 1. Το συμβούλιο  εφετών,  αφού  ακούσει  τον  αιτούντα,  το  συνήγορό  του και τον εισαγγελέα, αποφαίνεται με βούλευμα για την αίτηση και μπορεί να διατάξει να συμπληρωθεί  η  βεβαίωση  των λόγων της αίτησης από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών είτε από τον ίδιο είτε από κάποιο μέλος του είτε από ανακριτή.

2.   Κατά  του  βουλεύματος  του συμβουλίου εφετών επιτρέπεται αναίρεση και σ` εκείνον που υπέβαλε την αίτηση και στον εισαγγελέα.

3. Η απόφαση που διατάσσει την  αποκατάσταση  σημειώνεται  στο περιθώριο  της  καταδικαστικής  απόφασης  και  στο  ποινικό μητρώο του καταδικασμένου.

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποζημίωση εκείνων που κρατήθηκαν και μετέπειτα αθωώθηκαν

 

Άρθρο 533.Ποιοι δικαιούνται αποζημίωση.-1. Έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν από το δημόσιο αποζημίωση: (α) οι προσωρινά κρατηθέντες, που αθωώθηκαν αμετάκλητα με βούλευμα ή απόφαση δικαστηρίου, (β) οι κρατηθέντες με καταδικαστική απόφαση, η οποία μετέπειτα εξαφανίσθηκε αμετάκλητα συνεπεία ένδικου μέσου και (γ) οι καταδικασθέντες και κρατηθέντες, που αθωώθηκαν με δικαστική απόφαση ύστερα από επανάληψη της διαδικασίας. Επίσης αποζημίωση δικαιούνται όσα από τα παραπάνω πρόσωπα τιμωρήθηκαν μετέπειτα με ποινή μικρότερης διάρκειας από αυτή που εξέτισαν αρχικά.

2. Όσοι κρατήθηκαν λόγω καταδίκης ή κρατήθηκαν προσωρινά κατά την παράγραφο 1 έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν αποζημίωση, και αν ακόμη έχουν απαλλαγεί επειδή, μολονότι τέλεσαν την πράξη, δεν τους επιβλήθηκε ποινή για οποιονδήποτε λόγο.

Άρθρο 534. Ποιοι άλλοι έχουν δικαίωμα για αποζημίωση.-Αυτοτελή αξίωση για αποζημίωση με τις ίδιες προϋποθέσεις έχουν και εκείνοι απέναντι στους οποίους ο καταδικασμένος ή ο προσωρινά κρατούμενος είχε σύμφωνα με το νόμο υποχρέωση διατροφής.

Άρθρο 535.Πότε δεν υπάρχει δικαίωμα για αποζημίωση.-Το Δημόσιο δεν έχει υποχρέωση για αποζημίωση, αν εκείνος που καταδικάσθηκε ή κρατήθηκε προσωρινά έγινε από πρόθεση παραίτιος της καταδίκης ή της προσωρινής κράτησης.

Άρθρο 536.Αρμόδιο δικαστήριο και ύψος αποζημίωσης.-1. Σχετικά με την υποχρέωση του δημοσίου για αποζημίωση αποφαίνεται το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση για την υπόθεση, με ιδιαίτερη ταυτόχρονη απόφαση, ύστερα από προφορική ή γραπτή αίτηση εκείνου που αθωώθηκε και αφού προηγουμένως ο αιτών και ο εισαγγελέας ακουσθούν.

2. Σε περίπτωση που γίνει δεκτή η αίτηση εκείνου που αθωώθηκε, του επιδικάζεται κατ` αποκοπή ημερήσια αποζημίωση συνολικά για τεκμαρτή περιουσιακή ζημία και για ηθική βλάβη, η οποία δεν μπορεί να είναι κατώτερη των δέκα (10) ευρώ ούτε ανώτερη των τριάντα (30) ευρώ την ημέρα και της οποίας το ύψος προσδιορίζεται αφού ληφθεί υπόψη και η οικονομική και οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου. Το κατώτερο και το ανώτερο όριο της αποζημίωσης μπορεί να αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

 

Άρθρο 537.Μεταγενέστερη αίτηση.-1. Εκείνος που ζημιώθηκε μπορεί να υποβάλει και αργότερα την αίτησή του για αποζημίωση στο ίδιο δικαστήριο.

2. Στην περίπτωση αυτή η αίτηση παραδίδεται στον εισαγγελέα του δικαστηρίου αυτού μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την απαγγελία της απόφασης στο ακροατήριο ή από την Κοινοποίηση στον προσωρινά κρατούμενο του απαλλακτικού βουλεύματος ή της απαλλακτικής απόφασης που εκδόθηκε ερήμην του. Η παραπάνω προθεσμία δεν παρεκτείνεται λόγω αποστάσεως. Η αίτηση εισάγεται στο δικαστήριο ή στο συμβούλιο, που συγκαλείται ειδικώς και εκτάκτως για την εκδίκασή της κατά το δυνατό σε μία από τις πρώτες εργάσιμες ημέρες μετά την παράδοση της αίτησης.

3. Το δικαστήριο αποτελείται κατά προτίμηση από τους ίδιους δικαστές που αποφάνθηκαν για την ποινική υπόθεση.

Άρθρο 538.Ακυρότητα της απόφασης.-Απόφαση που αναγνωρίζει υποχρέωση του δημοσίου για αποζημίωση, αν εκδόθηκε κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 536 και 537, είναι άκυρη.

Άρθρο 539.Αγωγή για την αποζημίωση.-1. Αν αναγνωρισθεί από το ποινικό δικαστήριο μόνο η υποχρέωση για αποζημίωση από το δημόσιο, χωρίς να επιδικασθεί αποζημίωση, ή αν η επιδικασθείσα αποζημίωση κρίνεται από τον δικαιούχο ανεπαρκής για να καλύψει το σύνολο της ζημίας του ή από το δημόσιο υπερβολική, οι διάδικοι μπορούν να εγείρουν αγωγή στα πολιτικά δικαστήρια, κατά τη διαδικασία των άρθρων 663 επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που δεν μπορούν να εξετάσουν πάλι την ύπαρξη αυτής της υποχρέωσης, για τον ακριβή προσδιορισμό του ποσού της αποζημίωσης. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί το δικαστήριο να υπερβεί το ανώτατο όριο της παραγράφου 2 του άρθρου 536.

2. Η αξίωση παραγράφεται ύστερα από δύο χρόνια από την ημέρα που έγινε αμετάκλητη η απόφαση για την ποινική υπόθεση.

3. Η αξίωση μεταβιβάζεται στους κληρονόμους εκείνου που ζημιώθηκε, αφού αναγνωρισθεί από το ποινικό δικαστήριο. Είναι άκυρη η εκχώρηση και η κατάσχεσή της πριν τελεσιδικήσει η απόφαση που επιδικάζει την αποζημίωση.

 

Άρθρο 540.Αντικείμενο της αξίωσης στα πολιτικά δικαστήρια.- 1. Αντικείμενο της αξίωσης για αποζημίωση στα πολιτικά δικαστήρια είναι κάθε ζημία που προκλήθηκε από την ολική ή μερική εκτέλεση της ποινής ή της προσωρινής κράτησης στην περιουσιακή κατάσταση εκείνου που κρατήθηκε προσωρινά ή καταδικάσθηκε, κρατήθηκε και μετέπειτα αθωώθηκε και η ηθική βλάβη που αυτός υπέστη. Τα όρια των άρθρων 536 και 539 δεν αφορούν τους δικαιούχους του

άρθρου 534.

2. Εκτέλεση ποινής θεωρείται και η προσωρινή κράτηση που υπολογίσθηκε

σ’  αυτή.

3. Στην προσωρινή κράτηση υπολογίζεται και η κράτηση που έγινε πριν

από αυτήν με ένταλμα της ανακριτικής αρχής για την πράξη για την οποία

διατάχθηκε η κράτηση.

 

Άρθρο 541.Υποκατάσταση του δημοσίου στα δικαιώματα του ζημιωμένου.-Έως το ποσό της αποζημίωσης που πληρώθηκε, το Δημόσιο υποκαθίσταται αυτοδικαίως στα δικαιώματα του ζημιωμένου, ως ειδικός διάδοχος, εναντίον οποιουδήποτε που με παράνομη ενέργεια έγινε αίτιος να καταδικασθεί ή προσωρινά να κρατηθεί αυτός που ζημιώθηκε. Οι δικαστικοί λειτουργοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις τους σύμφωνα με το νόμο δεν ευθύνονται για καταδίκη ή προσωρινή κράτηση που επέβαλαν, εκτός αν δεν ενήργησαν στο πλαίσιο των καθηκόντων τους και θεμελιώνεται σε βάρος τους ποινικό αδίκημα.

 

Άρθρο 542. Εφαρμογή και στον Άρειο Πάγο και στα υπόλοιπα δικαστήρια.-1. Οι διατάξεις των άρθρων 533-541 εφαρμόζονται ανάλογα και από τον Άρειο Πάγο, όταν αυτός απαλλάσσει εκείνον που καταδικάσθηκε ή παραπέμφθηκε για κακούργημα ή πλημμέλημα.

2. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται επίσης από τα στρατιωτικά δικαστήρια.

 

Άρθρο 543.Εφαρμογή και υπέρ των αλλοδαπών.-Οι διατάξεις των άρθρων 533-542 εφαρμόζονται και υπέρ των αλλοδαπών ή ανιθαγενών.

Άρθρο 544.Εννοια δικαστηρίου και απόφασης.-Στις διατάξεις των άρθρων 533-542 ως δικαστήριο και απόφαση νοούνται και τα δικαστικά συμβούλια και τα βουλεύματά τους.

 

Άρθρο 545.-Σε περίπτωση μεταγενέστερης αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης λόγω επανάληψης της διαδικασίας κατά εκείνου που είχε αθωωθεί αμετάκλητα, αυτοί που εισέπραξαν την αποζημίωση είναι υποχρεωμένοι να την επιστρέψουν προς το Δημόσιο.

ΟΓΔΟΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αποφάσεις εκτελεστές

 

Άρθρο 546. Πότε η απόφαση είναι εκτελεστή.- 1.  Η καταδικαστική απόφαση και κάθε διάταξη  του δικαστή ή του εισαγγελέα εκτελείται μόλις γίνει αμετάκλητη, εκτός αν ο νόμος ορίζει διαφορετικά σε ειδικές περιπτώσεις.

2.   Αμετάκλητη  είναι η απόφαση κατά της οποίας δεν επιτρέπεται  ένδικο  μέσο  ή  δεν  ασκήθηκε  μέσα  στη  νόμιμη  προθεσμία   το επιτρεπόμενο ένδικο μέσο ή ασκήθηκε εμπρόθεσμα και απορρίφθηκε.

Άρθρο 547. Πότε εκτελείται η αθωωτική απόφαση.- Η αθωωτική απόφαση εκτελείται μόλις απαγγελθεί, εκτός αν σε ειδικές περιπτώσεις ο νόμος ορίζει διαφορετικά.

 

 Άρθρο   548. Πότε εκτελείται η προπαρασκευαστική απόφαση.-   Η   προπαρασκευαστική  απόφαση  εκτελείται  μόλις απαγγελθεί.  Το  δικαστήριο  μπορεί  πάντοτε  να  ανακαλεί  αυτές  τις αποφάσεις του, εκτός αν λύεται με αυτές οριστικά ένα ζήτημα.

 

Άρθρο  549. Ποιοί φροντίζουν για την εκτέλεση της απόφασης.-  1.  Για την εκτέλεση της απόφασης φροντίζει αυτεπαγγέλτως ο εισαγγελέας ή ο δημόσιος κατήγορος του  δικαστηρίου  που την  έχει  εκδώσει.

2. Ο επιφορτισμένος με την εκτέλεση  μπορεί  να  εξουσιοδοτήσει  άλλον  εισαγγελέα ή δημόσιο κατήγορο, ιδίως όταν ο καταδικασμένος διαμένει έξω από την έδρα  του  επιφορτισμένου  με  την εκτέλεση,  και  ο  τελευταίος εγκρίνει την έκτιση της ποινής σε φυλακή έξω από την περιφέρειά του.

3. Οι  αποφάσεις  που  αναφέρονται  στα πρόσωπα του άρθρου 157 ανακοινώνονται στους προϊσταμένους τους μόλις εκτελεστούν.

4. Για την εκτέλεση των αποφάσεων των δικαστηρίων ανηλίκων φροντίζει αυτεπαγγέλτως ο αρμόδιος εισαγγελέας ανηλίκων και, αν η απόφαση έχει εκδοθεί από το εφετείο ανηλίκων, ο εισαγγελέας του δικαστηρίου αυτού, ο οποίος μπορεί να αναθέσει την εκτέλεση στον εισαγγελέα ανηλίκων. Επίσης, ο ίδιος εισαγγελέας επιβλέπει την εφαρμογή των αναμορφωτικών και θεραπευτικών μέτρων, καθώς και τον περιορισμό σε ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.

Άρθρο  550. Εκτέλεση περισσότερων αποφάσεων για το ίδιο έγκλημα.-  Στην  περίπτωση   που   υπάρχουν   περισσότερες αμετάκλητες  καταδικαστικές  αποφάσεις εναντίον του ίδιου προσώπου για την ίδια πράξη, εκτελείται μόνο εκείνη που  επιβάλλει  την  ελαφρότερη ποινή. Αν υπάρχει αμφιβολία γι` αυτό, αποφαίνεται το Τριμελές Πλημμελειοδικείο του τόπου έκτισης της ποινής κατά τη διαδικασία του άρθρου 565. Με την εκτέλεση της απόφασης που επιβάλλει την ελαφρότερη ποινή ακυρώνονται αυτοδικαίως όλες οι άλλες αποφάσεις.

 

Άρθρο 551.- Εκτέλεση περισσότερων αποφάσεων για διαφορετικά εγκλήματα.- 1. Αν πρόκειται να εκτελεστούν κατά του ίδιου προσώπου περισσότερες αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις για διαφορετικά εγκλήματα που συρρέουν, εφαρμόζονται οι ορισμοί του Ποινικού Κώδικα για τη συρροή.

2. Αν στις καταδίκες που απαγγέλθηκαν η κατά την επόμενη παράγραφο ποινή βάσης επιβλήθηκε από το τριμελές ή μονομελές πλημμελειοδικείο ή το Τριμελές ή Μονομελές Δικαστήριο Ανηλίκων, αρμόδιο για να καθορίσει τη συνολική ποινή που πρέπει να εκτιθεί είναι το μονομελές πλημμελειοδικείο. Αν οι καταδίκες απαγγέλθηκαν από το πταισματοδικείο, αρμόδιο για τον καθορισμό της συνολικής ποινής είναι το δικαστήριο αυτό. Σε κάθε άλλη περίπτωση αρμόδιο για τον καθορισμό της συνολικής ποινής είναι το Μονομελές Εφετείο.

3. Για τον καθορισμό της συνολικής ποινής, ως ποινή βάσης λαμβάνεται υπόψη η βαρύτερη από αυτές. Αν μεταξύ των προς εκτέλεση αποφάσεων υπάρχει και απόφαση που αμετάκλητα έχει καθορίσει συνολική ποινή, για τον καθορισμό της νέας συνολικής ποινής λαμβάνεται ως βάση η καθορισθείσα συνολική ποινή, εάν αυτή είναι βαρύτερη από τις ποινές που επιβλήθηκαν με τις άλλες αποφάσεις.

4. Η αίτηση για καθορισμό συνολικής ποινής υποβάλλεται στον αρμόδιο εισαγγελέα αυτοπροσώπως ή από συνήγορο που έχει ειδική εντολή γι` αυτό. Εκείνος που καταδικάστηκε κλητεύεται και αν κρατείται, δεν προσάγεται στο δικαστήριο, μπορεί, όμως, να αντιπροσωπευθεί με συνήγορο διοριζόμενο κατά τους όρους του άρθρου 42 παρ. 2.

5. Το δικαστήριο αποφαίνεται αφού ακούσει τον καταδικασμένο ή το συνήγορο του, αν είναι παρόντες, καθώς και τον εισαγγελέα. Κατά της απόφασης επιτρέπεται αναίρεση στον καταδικασμένο και τον εισαγγελέα.

Άρθρο 552. Εκτέλεση της ποινής.- 1.  Η έκτιση της ποινής  που  επιβλήθηκε  με  την καταδικαστική  αμετάκλητη  απόφαση  γίνεται  σύμφωνα  με  τις σχετικές διατάξεις του ποινικού κώδικα και των ειδικών νόμων για  την  εκτέλεση των  ποινών.  Για  την  παράδοση εκείνου που καταδικάστηκε στη φυλακή, προκειμένου να εκτίσει τη στερητική της ελευθερίας ποινή,  συντάσσεται έκθεση,  υπογραφόμενη  από το όργανο της δημόσιας δύναμης που τον παραδίδει και από το διευθυντή  της  φυλακής  που  τον παραλαμβάνει. Η έκθεση επισυνάπτεται στη δικογραφία.

2. Αν ο καταδικασμένος σε ποινή στερητική της ελευθερίας  δεν κρατείται  προσωρινά,  είναι  όμως παρών στην απαγγελία  της απόφασης, εκείνος που φροντίζει για  την  εκτέλεση  της  απόφασης  (άρθρο   549) διατάσσει  και  προφορικά  ακόμη την εκτέλεσή της, όταν αυτή μπορεί να  εκτελεστεί  αμέσως.  Διαφορετικά,  μόλις  η  απόφαση  γίνει  αμετάκλητη διαβιβάζει  στην  αρμόδια αστυνομική αρχή έγγραφη εντολή για εκτέλεση, που περιέχει το ονοματεπώνυμο και κάθε άλλο  στοιχείο  ταυτότητας  του  καταδικασμένου,  τον αριθμό, την χρονολογία της απόφασης και την ποινή που επιβλήθηκε.

 

Άρθρο  553. Απότιση της ποινής σε χρήμα.-  1.   Οι  γραμματείς  των  ποινικών  δικαστηρίων  οφείλουν να βεβαιώσουν στην αρμόδια ΔΟΥ τα ποσά των ποινών σε χρήμα, μαζί  με  τις  υπόλοιπες προσαυξήσεις, μέσα στον επόμενο μήνα από τότε που έγιναν αμετάκλητες οι αποφάσεις που τις επέβαλαν.

2. Οι σχετικές με την είσπραξη δημοσίων εσόδων διατάξεις εφαρμόζονται και στην προκειμένη περίπτωση.

Άρθρο  554. Λήξη της ποινής.-  Ο  χρόνος λήξης της στερητικής της ελευθερίας ποινής προσδιορίζεται, κατά τους ορισμούς του ποινικού  κώδικα,  από  εκείνον που έχει την επιμέλεια της εκτέλεσης, ο οποίος και τον αναγράφει στο αντίγραφο της απόφασης, που παραδίδεται στο διευθυντή της φυλακής.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αναβολή και διακοπή της εκτέλεσης της ποινής

Άρθρο 555.Υποχρεωτική αναβολή της εκτέλεσης.- Η εκτέλεση της στερητικής της ελευθερίας ποινής αναβάλλεται: α)αν ο καταδικασμένος προσβλήθηκε μετά την καταδίκη του από ψυχοπάθεια σε βαθμό που να μην έχει συνείδηση της εκτελούμενης ποινής και β) στις περιπτώσεις του άρθρου 110 Α ΠΚ. Στην πρώτη περίπτωση διατάσσεται ταυτόχρονα ο εγκλεισμός του καταδίκου σε δημόσιο ψυχιατρείο, κατά προτίμηση δικαστικό. Ο χρόνος διαμονής του στο ψυχιατρείο θεωρείται χρόνος έκτισης της ποινής.

2.Την κατά την προηγούμενη παράγραφο αναβολή διατάσσει ύστερα από αίτηση του καταδίκου ή του εισαγγελέα το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση. Σε περίπτωση περισσότερων αποφάσεων διάφορων δικαστηρίων την αναβολή διατάσσει το κατά το άρθρο 551 αρμόδιο δικαστήριο.

3. Στην περίπτωση του άρθρου τούτου ο εισαγγελέας που έχει την επιμέλεια της εκτέλεσης οφείλει να διατάξει προηγουμένως την εξέταση του καταδίκου από δύο γιατρούς, αν είναι δυνατό ειδικούς.

 

Άρθρο 556. Δυνητική αναβολή της εκτέλεσης.- 1. Η  εκτέλεση της στερητικής της ελευθερίας ποινής μπορεί να αναβληθεί: α) αν η  γυναίκα  που  καταδικάστηκε έχει  συμπληρώσει  πάνω  από  τρεις  μήνες  εγκυμοσύνης  ή γέννησε πρόσφατα  ωσότου περάσουν έξι  το πολύ μήνες από τον τοκετό,                β) αν  η  υπό  εκτέλεση  ποινή   είναι  στερητική  της  ελευθερίας  ως  τρία  χρόνια , για αποδεδειγμένες οικογενειακές ή επαγγελματικές ανάγκες και έως έξι το πολύ μήνες  μία  μόνο  φορά, γ) αν  εκείνος  που  καταδικάστηκε πάσχει από σοβαρή  ασθένεια  και  η  άμεση  εκτέλεση  της  ποινής  εμφανίζεται  ως  υπέρμετρα   σκληρή  μεταχείριση  και δ) αν η ποινή έχει μετατραπεί σε χρηματική και δεν καθίσταται δυνατή από τον συλληφθέντα η καταβολή  του  ποσού  της  μετατροπής  της, λόγω μη λειτουργίας της αρμόδιας προς είσπραξη δημόσιας υπηρεσίας. Η αναβολή, για το αναγκαίο προς καταβολή του  ποσού  της  μετατροπής  της ποινής χρονικό διάστημα, διατάσσεται, έστω και προφορικά, από τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών του τόπου συλλήψεως.

2. Την  κατά  την  προηγούμενη  παράγραφο  αναβολή  διατάσσει με  αιτιολογημένη  διάταξή  του  ο  εισαγγελέας που  έχει  την  επιμέλεια  εκτέλεσης  της  ποινής , είτε  αυτεπαγγέλτως  είτε  με  αίτηση  του  καταδίκου.

3. Αν κατά την απαγγελία της καταδικαστικής απόφασης στο ακροατήριο υπάρχει λόγος να αναβληθεί η εκτέλεση της ποινής κατά την παρ. 1 του άρθρου αυτού, μπορεί ο κατάδικος ή ο εισαγγελέας να ζητήσουν προφορικά την αναβολή εκτέλεσης της ποινής και από το δικαστήριο.

 

Άρθρο  557.   Διακοπή της εκτέλεσης της ποινής.- 1.  Η εκτέλεση της περιοριστικής της ελευθερίας ποινής που έχει αρχίσει μπορεί να διακοπεί στις περιπτώσεις της παρ. 1 στοιχ. α), καθώς και των παραγράφων 2 και 7 του άρθρου αυτού.

2.   Αν εκείνος που εκτίει την ποινή νοσηλεύεται σε νοσοκομείο σύμφωνα με τις διατάξεις για  την  νοσηλεία  των  κρατουμένων  και  αν εξαιτίας  βαριάς  νόσου βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, ώστε η συνέχιση της νοσηλείας του σε οποιοδήποτε τέτοιο νοσοκομείο να  μην  μπορεί  να αποτρέψει  ανήκεστη  βλάβη  της  υγείας  του  ή  κίνδυνο της ζωής του, μπορεί, αν η αποτροπή είναι δυνατή με νοσηλεία του σε άλλο νοσηλευτικό ίδρυμα που κατονομάζεται ειδικά, να ζητήσει να εισαχθεί σ’ αυτό για  να συνεχίσει  με  δικές του δαπάνες τη νοσηλεία του.  Η κατ` οίκον νοσηλεία  δεν αποκλείεται.

3.   Το  αρμόδιο δικαστήριο αποφαίνεται ύστερα από αίτηση του καταδίκου ή του εισαγγελέα. Ο κατάδικος κλητεύεται ή αντιπροσωπεύεται σύμφωνα με το άρθρο 551 παρ. 4. Η απόφαση πρέπει να έχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία και εκδίδεται ύστερα από: α) γνώμη δύο ιατροδικαστών, ή, αν δεν υπάρχουν, δύο γιατρών υπαλλήλων του δημοσίου ή νομικού προσώπου δημόσιου δικαίου σχετικά με την ανάγκη να  εισαχθεί  ο κρατούμενος στο νοσηλευτικό ίδρυμα που προτείνεται από αυτόν, β) γνώμη του νοσοκομείου στο οποίο νοσηλεύεται ο αιτών  και γ) δήλωση  του  νοσηλευτικού ιδρύματος που υποδεικνύεται από τον αιτούντα ότι μπορεί αυτό να αναλάβει τη νοσηλεία του.

4.  Αν το δικαστήριο δεχτεί την αίτηση, διατάσσει να  διακοπεί έως   πέντε  μήνες  η  εκτέλεση  της  ποινής.   Ύστερα  από  αίτηση  του ενδιαφερόμενου ή του εισαγγελέα, που υποβάλλεται πριν από τη λήξη  του πενταμήνου,  το  ίδιο  δικαστήριο  μπορεί  κάθε φορά να παρατείνει τον παραπάνω χρόνο ως πέντε μήνες, αν η  ανάγκη  διακοπής  εξακολουθεί  να υπάρχει.  Η  διακοπή διατάσσεται με τον όρο της συνεχούς παραμονής και νοσηλείας του καταδίκου στο νοσηλευτικό ίδρυμα που  έχει  οριστεί.  Για την  εξασφάλισή της μπορεί το δικαστήριο να επιβάλλει και οποιονδήποτε άλλον όρο.

5.  Αντίγραφο της απόφασης επιδίδεται στον  κατάδικο  και  στο διοικητικό  διευθυντή  του  νοσηλευτικού  ιδρύματος που έχει οριστεί. Η διακοπή της εκτέλεσης της ποινής αρχίζει από την ημέρα που ο κατάδικος εισάγεται στο ίδρυμα. Για την εισαγωγή ή μεταφορά συντάσσεται έκθεση, που την υπογράφουν ο παραπάνω διευθυντής (ή ο αναπληρωτής του), ο κατάδικος και το όργανο που μετέφερε τον κρατούμενο.

6.   Ο  κρατούμενος  τιμωρείται  με φυλάκιση μέχρις ενός έτους αν παραβεί με πρόθεση οποιονδήποτε όρο που του είχε τεθεί, οπότε και παύει αυτοδικαίως η ισχύς της απόφασης που διέταξε τη διακοπή της ποινής.  Με την ίδια ποινή τιμωρείται  επίσης  ο  διοικητικός  διευθυντής  του νοσηλευτικού ιδρύματος, αν με πρόθεση παρέλειψε να  ειδοποιήσει  χωρίς χρονοτριβή τον αρμόδιο εισαγγελέα πλημμελειοδικών για κάθε διακοπή της νοσηλείας  του  καταδίκου και για κάθε έξοδό του από αυτό ή αν σε οποιαδήποτε στιγμή εναντιώθηκε στη διενέργεια ελέγχου για τα  παραπάνω στο  ίδρυμα.  Αν  οι  πράξεις  αυτές τελέστηκαν από αμέλεια, ο δράστης τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι μηνών.

7.  Σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις, αν η διακοπή που  έχει διαταχθεί κατά τις παρ. 2-4 δεν μπορεί να αποτρέψει ανήκεστη βλάβη της υγείας  ή κίνδυνο της ζωής και αν η αποτροπή αυτή μπορεί πραγματικά να επιτευχθεί με την κατ’ οίκον νοσηλεία, το δικαστήριο έπειτα από  αίτηση του  καταδίκου  μπορεί  για  το  σκοπό  αυτό να διατάξει να διακοπεί η εκτέλεση της ποινής. Κατά τα άλλα εφαρμόζονται οι διατάξεις των παρ.  3 και 4 αυτού του άρθρου.

8.  Ο εισαγγελέας διατάσσει την εκτέλεση της ποινής  που  διακόπηκε, μόλις λήξει ο χρόνος της διακοπής ή της παράτασης.

9. Την κατά το άρθρο αυτό διακοπή της ποινής διατάσσει: α) στην περίπτωση της παραγράφου 1 ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, β) στην περίπτωση της παρ. 2 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο του τόπου έκτισης της ποινής, γ) στην περίπτωση της παρ. 7 το Τριμελές Εφετείο, στην περιφέρεια του  οποίου εκτίεται η ποινή.

Άρθρο 558. Εκτέλεση της ποινής που έχει αναβληθεί ή διακοπεί.- 1.  Η εκτέλεση της ποινής που έχει αναβληθεί ή διακοπεί αποφασίζεται από το δικαστήριο ή τον εισαγγελέα που έχουν αρμοδιότητα για τη χορήγησή τους, αμέσως μόλις παύσουν να υπάρχουν οι λόγοι που οδήγησαν στην αναβολή ή στη διακοπή ή μόλις περάσει η καθορισμένη διάρκειά της.

2. Ο χρόνος της αναβολής ή της διακοπής της ποινής  δεν  υπολογίζεται στη διάρκειά της.

 

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Αμφιβολίες και αντιρρήσεις σχετικά με την εκτέλεση

Άρθρο 559. Αμφιβολίες για την ταυτότητα τον καταδικασμένου. – 1. Αν προκύπτουν αμφιβολίες ως προς την ταυτότητα εκείνου που έχει συλληφθεί για να εκτίσει ποινή ή εκείνου που δραπέτευσε από τις φυλακές, ενώ την εξέτιε, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών του τόπου όπου έγινε η σύλληψη εξετάζει εκείνον που έχει συλληφθεί και ενεργεί κάθε έρευνα ή εξέταση χρήσιμη για τη βεβαίωση της ταυτότητας. Αν ο εισαγγελέας βεβαιωθεί ότι αυτός που έχει συλληφθεί δεν είναι το πρόσωπο που καταδικάστηκε, διατάσσει με αιτιολογημένη διάταξη την άμεση απόλυσή του. Αν έχει δισταγμούς ή αν αυτός που έχει συλληφθεί επιμένει ότι δεν είναι το πρόσωπο που καταδικάστηκε ή εκείνος που δραπέτευσε, ο εισαγγελέας προκαλεί απόφαση του δικαστηρίου πλημμελειοδικών όπου υπηρετεί και αυτό εφαρμόζει, αν υπάρχει περίπτωση, το άρθρο 77.

2. Αν αυτός εναντίον του οποίου γίνεται η εκτέλεση έχει το ονοματεπώνυμο του καταδικασμένου που αναγράφεται στην απόφαση, δεν είναι όμως εκείνος που κατηγορήθηκε ότι τέλεσε την αξιόποινη πράξη για την οποία επακολούθησε καταδίκη και ο οποίος έχει στην πραγματικότητα άλλο ονοματεπώνυμο, ο κατά την προηγούμενη παράγραφο εισαγγελέας προκαλεί απόφασή του κατά το άρθρο 145 παρ. 2 αρμόδιου δικαστηρίου. Το δικαστήριο βεβαιώνει το γεγονός αυτό και διορθώνει το ονοματεπώνυμο του καταδικασμένου, το οποίο έχει αναγραφεί εσφαλμένα στην εκτελούμενη απόφαση, ή και άλλα στοιχεία της ταυτότητάς του (άρθρα 76 και 145 παρ. 2), με την προϋπόθεση όμως ότι ο πραγματικά ένοχος είχε κληθεί στη συζήτηση ύστερα από την οποία εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση, έστω και με το όνομα που εσφαλμένα είχε αναγραφεί σ’ αυτήν. Αν δεν είχε κληθεί, εφαρμόζεται υπέρ εκείνου που εσφαλμένα καταδικάστηκε η διάταξη της παρ. 1 αριθ. 2 του άρθρου 525 για την επανάληψη της διαδικασία και στο μεταξύ αναστέλλεται η εκτέλεση της σε βάρος του απόφασης.

 

Άρθρο 560. Αμφιβολίες σχετικά με το είδος ή τη διάρκεια της ποινής.- Κάθε αμφιβολία ή αντίρρηση σχετικά με την εκτελεστότητα της απόφασης και το είδος ή τη διάρκεια της ποινής λύεται από το δικαστήριο των πλημμελειοδικών του τόπου όπου εκτίεται η ποινή.

 

Άρθρο 561. Διαδικασία.- Στις περιπτώσεις των άρθρων 559 και 560  ο  καταδικασμένος  κλητεύεται  στο δικαστήριο σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρ. 551. Κατά της απόφασης του δικαστηρίου επιτρέπεται στον εισαγγελέα και στον καταδικασμένο το ένδικο μέσο της αναίρεσης.

 

 

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Τέλος των ποινών

 

Άρθρο 562. Πότε παύει η εκτέλεση της ποινής.- Η Εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε παύει: α) αν πεθάνει ο καταδικασμένος β) αν απονεμηθεί χάρη.

 

Άρθρο 563. Πότε εξαλείφεται η ποινή – Η ποινή που επιβλήθηκε  εξαλείφεται:  α)  με  την παραγραφή,  σύμφωνα  με  όσα  ορίζει  ο ποινικός κώδικας και β) με την αμνηστία.

 

Άρθρο  564. Πότε εφαρμόζονται η αμνηστία και η χάρη.- Αρμόδιο για κάθε αμφιβολία ή αμφισβήτηση σχετικά με την αμνηστία ή τη χάρη που δόθηκε είναι το κατά το άρθρο 560 δικαστήριο,  που  δεν μπορεί να εξετάσει κανένα άλλο ζήτημα σχετικό με την κατηγορία, αν αυτό δεν είναι απολύτως αναγκαίο για την εφαρμογή του ευεργετήματος.  Ο κατάδικος και ο εισαγγελέας μπορούν να ασκήσουν κατά της απόφασης του δικαστηρίου το ένδικο μέσο της αναίρεσης.

 

 

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Εκτέλεση αποφάσεων για τις πολιτικές απαιτήσεις

 

Άρθρο  565. Πώς γίνεται η εκτέλεση.-  Η εκτέλεση της απόφασης σε ό,τι αφορά τη χρηματική ικανοποίηση που επιδικάστηκε γίνεται με την επιμέλεια του δικαιούχου σύμφωνα με τις διατάξεις της Πολιτικής Δικονομίας.

 

Άρθρο 566. Αντιρρήσεις σχετικά με την εκτέλεση.- Οι αντιρρήσεις σχετικά με την  εκτέλεση της απαίτησης για χρηματική ικανοποίηση που επιδικάστηκε αμετάκλητα δικάζονται  σύμφωνα  με  τις   διατάξεις   της   πολιτικής δικονομίας.

 

 

---