189/2017

Πρόεδρος: Κωνσταντίνα Αλεβιζοπούλου

Εισηγητής: Ηλ. Τουλίγκος

Δικηγόροι: Ηλ. Νάνης, Δημοσθένης Τσαγκρασούλης

Αγωγή ξενοδοχειακής επιχείρησης για απαλλαγή από καταβολή ανταποδοτικού τέλους χρήσης υπονόμων για υδρόμετρο που χρησιμοποιείται μόνο για πλήρωση με νερό της πισίνας και δεν έχει συνδεθεί με το δίκτυο αποχέτευσης.

Κατά το άρθ. 16 ν. 1069/80, εφαρμοστέο ελλείψει κανονισμού της εναγόμενης δημοτικής επιχείρησης Ύδρευσης – Αποχέτευσης, υποχρέωση ιδιοκτητών ακινήτων συνδεομένων με τα δίκτυα σε καταβολή τελών χρήσης υπονόμου και ύδρευσης, αδιακρίτως είδους δικτύου, αφού αρκεί η δυνατότητα σύνδεσης. Δυνατή απόφαση ΔΣ της δημοτικής επιχείρησης εγκρινόμενη από το δημοτικό συμβούλιο για καθορισμό ειδικού τιμολογίου για τους κατοίκους δήμων που εξυπηρετούνται με δικό τους δίκτυο ανεξάρτητο από το ενιαίο δίκτυο της επιχείρησης. Μη αναλογική εν προκειμένω εφαρμογή του άνω, καθόσον η ενάγουσα δεν εξυπηρετείται με δικό της δίκτυο, αλλά και αν εξυπηρετούνταν δεν προβλέπεται απαλλαγή αλλά ειδικό τιμολόγιο.

{…} Με την από 5.3.2010 (υπ’ αριθμ. καταθ.83/2010) αγωγή της ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Τρικάλων η ενάγουσα και ήδη εκκαλούσα ιστορούσε ότι αιτήθηκε από την εναγόμενη και ήδη εφεσίβλητη την απαλλαγή της ξενοδοχειακής επιχείρησής της από την υποχρέωση καταβολής τέλους χρήσεως υπονόμων για την οποία δε υπάρχει χωριστό υδρόμετρο που χρησιμοποιείται μόνο για την πλήρωση με νερό της κολυμβητικής δεξαμενής του ξενοδοχείου, τα δε νερά διοχετεύει στους γύρω χώρους του ξενοδοχείου της (κήπους κλπ). Ότι η εναγόμενη και ήδη εφεσίβλητη επί της ως άνω αιτήσεως απάντησε αρνητικά απορρίπτοντας την αίτηση και γι’ αυτό ζητούσε να αναγνωρισθεί ότι δεν υποχρεούται στην καταβολή τέλους χρήσεως υπονόμων για το υπ’ αριθ. 1 υδρόμετρο του ξενοδοχείου της, διότι το συγκεκριμένο υδρόμετρο χρησιμοποιείται μόνο για το γέμισμα της πισίνας του ξενοδοχείου και δεν είναι συνδεδεμένο με το δίκτυο αποχέτευσης της πόλεως της Κ. και να καταδικασθεί η εναγόμενη στην καταβολή της δικαστικής της δαπάνης. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την εκκαλουμένη απόφασή του δίκασε αντιμωλία των διαδίκων την ως άνω υπόθεση, απέρριψε στην ουσία την αγωγή και συμψήφισε τη δικαστική δαπάνη μεταξύ των διαδίκων. Κατά της απόφασης αυτής άσκησε η ενάγουσα και ήδη εκκαλούσα την προαναφερθείσα έφεση, με την οποία παραπονείται για εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί την εξαφάνιση της εκκαλουμένης απόφασης εις τρόπον ώστε να γίνει δεκτή στο σύνολό της η αγωγή της και την καταδίκη της εφεσίβλητης στη δικαστική δαπάνη αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας.

Σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 1069/1980 ορίζονται τα κάτωθι: «Τέλος χρήσεως υπονόμου και τέλος υδρεύσεως: 1. Οι Ιδιοκτήται των ακινήτων των συνδεομένων μετά των δικτύων υποχρεούνται εις την καταβολήν του τέλους χρήσεως υπονόμου και τέλους υδρεύσεως, εισπραττομένον δια των λογαριασμών καταναλώσεως ύδατος κατά τα εν άρθροις 25 και 26 του παρόντος οριζόμενα. Δια τους ήδη συνδεδεμένους μετά των δικτύων το τέλος χρήσεως οφείλεται από της συστάσεως της επιχειρήσεως. Συνοφειλέται εις ολόκληρον του τέλους χρήσεως μετά των Ιδιοκτητών τυγχάνουν και οι οπωσδήποτε ποιούμενοι χρήσιν του ακινήτου. 2. Το τέλος χρήσεως υπονόμου οφείλεται και υπό Ιδιοκτήτου ακινήτου, συνδεθέντος αυθαιρέτως, καθ’ οιονδήποτε τρόπον αμέσως ή εμμέσως μετά του δικτύου αποχετεύσεως της επιχειρήσεως και δι’ όσον χρόνον διαρκεί ή μέλλει να διαρκέση η τοιαύτη σύνδεσις. Η εις τας περιπτώσεις αυθαιρέτου συνδέσεως καταβολή του τέλους χρήσεως υπονόμου υπό του υποχρέου δεν απαλλάσσει τούτον των λοιπών συνεπειών. Δια την σύνδεσιν της εσωτερικής εγκαταστάσεως, αποχετεύσεως των ακινήτων μετά του δικτύου υπονόμου, ορίζεται προθεσμία τριάκοντα ημερών από της περατώσεως της κατασκευής της εξωτερικής διακλαδώσεως, μετά την πάροδον της οποίας άρχεται η υποχρέωσις καταβολής του τέλους χρήσεως υπονόμου. «Στις περιπτώσεις ακινήτων που χρησιμοποιούνται από βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εκπαιδευτήρια, επιχειρήσεις λουτρών, ξενοδοχείων, νοσοκομείων, κοινωφελών ιδρυμάτων, καθώς και σε κάθε άλλη περίπτωση ακινήτων, που καθορίζονται από το διοικητικό συμβούλιο, κατά κατηγορίες και αναλόγως του υδραυλικού και ρυπαντικού φορτίου το τέλος σύνδεσης με το δίκτυο αποχέτευσης, καθώς και το τέλος χρήσης υπονόμου, καθορίζονται με αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης.» Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου ή οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως ή επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, επιθυμούντα την εκτέλεσιν υπό της επιχειρήσεως έργων αποχετεύσεως κατά προτεραιότητα, υποχρεούνται εις συνεισφοράν αυτών εις την δαπάνην εκτελέσεως των έργων τούτων.». Κατά το άρθ. 23 του ίδιου νόμου ορίζεται: «1. Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης που εγκρίνεται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο του δήμου ή κοινότητας στον οποίο ανήκει η επιχείρηση, εκδίδεται κανονισμός, με τον οποίο καθορίζονται τα της λειτουργίας του δικτύου αποχετεύσεως, και ιδίως οι πρόσθετες υποχρεώσεις που επιβάλλονται στις βιομηχανίες ή βιοτεχνίες, οι ουσίες των οποίων η διάθεση καθ’ οιονδήποτε τρόπο στο δίκτυο απαγορεύεται, η επιτρεπόμενη συγκέντρωση ρυπαινουσών ουσιών, τα όρια των φυσικών και λοιπών παραμέτρων των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων που διατίθενται στα δίκτυα, τα της χρησιμοποιήσεως των υδάτων και των προϊόντων της αποχετεύσεως, οι όροι προστασίας των υδατικών αποδεκτών γενικών και τα των υλικών κατασκευής των δικτύων αποχετεύσεως. 2. Με την ίδια ως άνω διαδικασία εκδίδεται κανονισμός, με τον οποίο ορίζεται ο τρόπος λειτουργίας του δικτύου αποχετεύσεως και ιδίως τα υπόχρεα για σύνδεση ακίνητα, ο αριθμός των εξωτερικών διακλαδώσεων, για την αποχέτευση των ομβρίων υδάτων των ακινήτων, για την αποχέτευση χαμηλών χώρων και επιφανειών, για τη διαδικασία σύνδεσης με το δίκτυο αποχέτευσης, για τη διακοπή των συνδέσεων, οι αντίστοιχες υποχρεώσεις γενικώς των ιδιοκτητών ακινήτων των κατοίκων και λοιπών οργανισμών ή επιχειρήσεων κοινής ωφελείας, καθώς και τα σχετικά δικαιώματα των οργάνων της επιχειρήσεως, το μήκος συνδέσεων για ακίνητα που έχουν προσόψεις σε περισσότερες από μια οδούς που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του τέλους συνδέσεως, ο τρόπος υπολογισμού της επιβάρυνσης των ακινήτων στο ίδιο οικόπεδο στο οποίο υφίσταται κάθετη ιδιοκτησία, ο τρόπος κατασκευής από την επιχείρηση της εξωτερικής διακλάδωσης για τη σύνδεση ακινήτων, των οποίων οι υπόχρεοι για αυτό δεν υποβάλλουν μέσα στην προθεσμία που έχει τάξει η επιχείρηση τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την εκτέλεση της σύνδεσης και για την είσπραξη των δαπανών συνδέσεων στην περίπτωση αυτή, καθώς και κάθε λεπτομέρεια σχετικά με τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση των έργων της επιχείρησης. 3. Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης που εγκρίνεται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο του δήμου ή κοινότητας στον οποίο ανήκει η επιχείρηση καθορίζονται όλα τα σχετικά με τη λειτουργία του δικτύου υδρεύσεως και ιδίως ο τρόπος του καθορισμού κάθε φορά της τιμής του ύδατος, της διανομής αυτού, τα σχετικά με τη διαδικασία σύνδεσης με το δίκτυο υδρεύσεως, τη διακοπή των συνδέσεων, την εγγύηση χρήσεως υδρομετρητών, τις διακλαδώσεις του δικτύου, τα υπόχρεα για σύνδεση ακίνητα, οι υπόχρεοι καταβολής των τελών υδρεύσεως πάσης φύσεως και οι υποχρεώσεις τους, καθώς και οι αντίστοιχες από αυτά κυρώσεις και γενικά κάθε λεπτομέρεια για τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση των έργων ύδρευσης της επιχείρησης. Μέχρι την έκδοση αυτών των κανονισμών εφαρμόζονται τα τιμολόγια που ισχύουν και οι κανονισμοί των υπηρεσιών υδρεύσεως και αποχετεύσεως του δήμου ή κοινότητας ή συνδέσμου από τους οποίους ιδρύεται η επιχείρηση».

Από την επανεκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων … αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η εναγόμενη είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης Κ. (ΔΕΥΑΚ)» που διέπεται από τις διατάξεις του ν. 1069/1980 ως ισχύουν χωρίς να έχει εκδοθεί κανονισμός με τον οποίο καθορίζονται τα της λειτουργίας του δικτύου αποχέτευσης και οι τυχόν πρόσθετες υποχρεώσεις που επιβάλλονται στις βιομηχανίες ή βιοτεχνίες καθώς και να ορίζεται ο τρόπος λειτουργίας του δικτύου αποχέτευσης, τα υπόχρεα για σύνδεση ακίνητα ως αναφέρεται και στο άρθρο 23 του ν. 1069/1980. Η ενάγουσα διατηρεί ξενοδοχειακή επιχείρηση με έδρα την Κ. επί της οδού Π. και λειτουργεί στον αύλειο χώρο αυτής κολυμβητική δεξαμενή (πισίνα) επιφάνειας 230,82 τμ και όγκου νερού 297,58 κ.μ. και μεγίστου επιτρεπόμενου αριθμού λουομένων 106 ατόμων, όπως προκύπτει από την με αριθμό …/19.10.2009 άδεια ίδρυσης και λειτουργίας κολυμβητικής δεξαμενής της Περιφερειακής Υπηρεσίας Τουρισμού Θ.. Η ενάγουσα, δια των νομίμων εκπροσώπων της, υπέβαλε στην εναγόμενη, Δημοτική επιχείρηση Ύδρευσης, την με αρ. πρωτ. …/24.12.2004 αίτηση με την οποία ζητούσε να απαλλαγή της υποχρεώσεως καταβολής τέλους χρήσεως υπονόμων για το υπ’ αριθ. 1 υδρόμετρο του ξενοδοχείου της, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο υδρόμετρο χρησιμοποιείται μόνο για το γέμισμα της επίδικης κολυμβητικής δεξαμενής και δεν είναι συνδεδεμένο με το δίκτυο αποχέτευσης της πόλης Κ. και ως εκ τούτου ζητούσε την απαλλαγή από την καταβολή ανταποδοτικού τέλους. Επί της ως άνω αιτήσεως το Δημοτικό Συμβούλιο της εναγόμενης έλαβε την υπ’ αριθ. …/2005 απόφαση που απέρριψε κατά πλειοψηφία την αίτηση με το αιτιολογικό ότι υφίσταται υποχρέωση των ιδιοκτητών πισίνας για την καταβολή τέλους χρήσης υπονόμων ακόμα και σε περίπτωση που το υδρόμετρο αφορά αποκλειστικά την πλήρωση των κολυμβητικών δεξαμενών με νερό. Με την αγωγή που άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Τρικάλων η ενάγουσα ζητούσε να αναγνωρισθεί ότι δεν υποχρεούται στην καταβολή τέλους χρήσεως υπονόμων για το υπ’ αρθ. 1 υδρόμετρο και το πρωτοβάθμιο δικαστήριο απέρριψε την ως άνω αναγνωριστική αγωγή. Η ενάγουσα με το μόνο ουσιαστικά λόγο έφεσής της ισχυρίζεται ότι θα έπρεπε να εξαιρεθεί από την καταβολή τέλους χρήσεως υπονόμου καθόσον διαθέτει ειδικό υδρόμετρο αποκλειστικώς και μόνο για το γέμισμα της πισίνας με νερό και δεν έχει συνδεθεί με το δίκτυο αποχέτευσης αφού δεν χρησιμοποιεί το δίκτυο υπονόμων καθώς και ότι ένα μέρος του νερού της πισίνας εξατμίζεται το δε υπόλοιπο το χρησιμοποιεί για το πότισμα των λουλουδιών και των δέντρων του ξενοδοχείου της και δεν το διοχετεύει στο δίκτυο αποχέτευσης.

Όπως προκύπτει από τα ως άνω αποδεικτικά μέσα και κυρίως από τις διατάξεις του ν. 1069/1980 που προδιαλαμβάνονται δεν εναπόκειται στην ιδιωτική πρωτοβουλία η σύνδεση ή μη στο δίκτυο αποχέτευσης και ως εκ τούτου δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι συντρέχει περίπτωση απαλλαγής από το προβλεπόμενο από το νόμο ανταποδοτικό τέλος. Συγκεκριμένα στο άρθ. 16 του ν. 1069/1980, που εφαρμόζεται εν προκειμένω ελλείψει ύπαρξης κανονισμού της εναγόμενης, επιβάλλεται υποχρέωση των ιδιοκτητών ακινήτων των συνδεομένων μετά των δικτύων στην καταβολή του τέλους χρήσεως υπονόμου και τέλους ύδρευσης χωρίς να γίνεται περαιτέρω διευκρίνηση για το είδος του δικτύου δηλ. δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης, τέλη τα οποία εισπράττονται με το λογαριασμό καταναλώσεως ύδατος. Άλλωστε και μόνο η δυνατότητα σύνδεσης που έχει ο καταναλωτής με το δίκτυο ανεξαρτήτως αν έχει ή όχι συνδεθεί μ’ αυτό είναι αρκετό σύμφωνα με το άρθ. 16 περ. 2 του ν. 1069/1980 για να αρχίσει η υποχρέωση καταβολής του τέλους χρήσεως υπονόμου. Η μόνη δυνατότητα για απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής τέλους χρήσεως υπονόμων σύμφωνα με το άρθ. 26 του ως άνω νόμου, όπως αυτό διαλαμβάνεται ανωτέρω, είναι η έκδοση απόφασης του διοικητικού συμβουλίου με την οποία εγκρίνεται από το οικείο δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο και καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο ύδρευσης και αποχέτευσης για τους κατοίκους των δήμων ή κοινοτήτων ή συνοικισμών αυτών που μετέχουν στην επιχείρηση, οι οποίοι εξυπηρετούνται με δικό τους δίκτυο ανεξάρτητο από το ενιαίο δίκτυο της επιχείρησης και θεσπίζονται διαφορετικά τιμολόγια κατά περιοχές ανάλογα με τα εκτελούμενα έργα ή με το κόστος λειτουργίας των εγκαταστάσεων της περιοχής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορεί αναλογικά να εφαρμοσθεί η ως άνω διάταξη καθόσον δεν εξυπηρετείται η ενάγουσα με δικό της δίκτυο, αλλά ακόμα και αν εξυπηρετούνταν δεν προβλέπεται απαλλαγή από την καταβολή των τελών αλλά καθορισμός ειδικού τιμολογίου. Επιπλέον στο άρθ. 29 του ίδιου νόμου προβλέπεται υποχρέωση του ιδιοκτήτη ακινήτου που βρίσκεται στην περιοχή της εναγόμενης να δηλώσει εντός της τασσόμενης προθεσμίας τον τρόπο αποχέτευσης του ακινήτου του και σε περίπτωση μη συμμόρφωσής του στην ανωτέρω διάταξη προβλέπονται ποινικές κυρώσεις.

Σύμφωνα λοιπόν με τα ανωτέρω δεν υπάρχει δυνατότητα να απαλλαγεί η επιχείρηση της ενάγουσας από την καταβολή των ανταποδοτικών τελών χρήσεως υπονόμου ανεξαρτήτως αν κάνει ή όχι χρήση του αποχετευτικού συστήματος, καθόσον αρκεί η δυνατότητα σύνδεσης με το ως άνω σύστημα. Οι ισχυρισμοί της ότι τα ύδατα της πισίνας εξατμίζονται και τα υπόλοιπα τα χρησιμοποιεί στο πότισμα του κήπου της κρίνονται απορριπτέοι ως ουσιαστικά αβάσιμοι, καθόσον ακόμα και αν αυτό συμβαίνει κάποια από τα ύδατα καταλήγουν ή θα καταλήξουν στο δίκτυο αποχέτευσης όπως άλλωστε καταθέτει και ο μάρτυρας απόδειξης ότι καταλήγουν κάποια από αυτά στα φρεάτια. Το Πρωτοβάθμιο λοιπόν Δικαστήριο, που έκρινε τα ίδια, ορθά εφάρμοσε το νόμο και εκτίμησε τις προσκομισθείσες ενώπιόν του αποδείξεις, γι’ αυτό η έφεση πρέπει αφού γίνει τυπικά δεκτή να απορριφθεί στο σύνολό της ως ουσιαστικά αβάσιμη….